DE ECOnomiSCHE OPLEUinG.
Buitenlandsclie Revue.
0
9
0
Belastingzaken
IV. II. O. WE8FF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
KO
Reparatie
33?!g Jaargang
Woensdag 30 Juni 1937
n
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Uit den Omtrek
IXCEZtME*
/TUKKIN
den
Stadsnieuws.
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
No. 50
aren
eveer
prijs-
van
ARUM.
HET BESTUUR.
30
Md.
?szin»
prijs-
t aan-
tugget
dj vo-
KIMSWERD.
en
WITMARSÜM.
AdvcrtcntJön per regel:
Wocnsdageniimincr 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 ccnt^-
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
.82
.76
.72
L40
75
16
32
17
DE KOOPKRACHT MOET VERDEDIGD
WORDEN.
DOOR VERLAGING DER CRISIS
HEFFINGEN.
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
P. T. T.-KANTOOR BOLSWARD.
Aan genoemd kantoor is telefonisch
aangesloten onder no. 168 de Brigade
commandant van de Rijksveldwacht.
een
als
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 20 graden.
MAKKUM.
HAND BEKNELD.
Bij het neerlaten van de Vallaatsbrug
had een zoontje van S. Kooistra zijn
hand aan de binnenkant van de afsluit
boom, doch daar er tusschen het brug-
72 ct.
49 ct
ien
i aan-
onge-
ellicht
PINGJUM.
Ds. P. W. B. Raseloop te Hoorn op
Terschelling heeft voor een beroep naar
de Ned. Herv. gemeente te Pingjum en
Zurich bedankt.
’01gt>
stuk
130
’40
id.
meent
Verschijnt DINSDAGS- cn
VRIJDAGSAVONDS.
Lecsgcld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
f 15.65
25.75/
13.—
23.-
17.
?aren
7.50
250
2.50
19 ct
48 ct'
ik
ONGELUKJE IN DE ZWEMSCHOOL.
De vorige week had een zoontje van
den heer F. alhier het ongeluk in de
zwemschool bij de glijbaan zijn arm te
breken. Opname in het ziekenhuis ter
behandeling bleek noodig. De toestand
laat zich gelukkig de laatste dagen goed
aanzien, zoodat met eenige weken rust
dit ongeval wel weer in orde zal komen.
28 Juni 1937.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie is aan IzaSk de Haan en Wijtze
van der Laan, dienstplichtigen van de
lichting 1933, respectievelijk wonende te
Parrega en Makkum, uitstel van opkomst
voor herhalingsoefeningen verleend, on
derscheidenlijk tot 3 Januari 1938 en 10
Febr. 1938, terwijl aan Wijtze de Vries,
dienstplichtige van de lichting 1931, wo
nende te Makkum, uitstel van opkomst is
verleend tot 18 November 1938.
DAGJESMENSCHEN.
27 Juni 1937.
Vandaag gingen een 20-tal leden van
de zangvereen. „Het Gemengd Koor” ’n
reisje maken per autobus van Bouma van
Makkum. Om 8 uur vertrok het gezel
schap naar Grouw. Per motorboot Dui
ker werd een prachtige tocht over de
Friesche meren gemaakt (Prinsenhof en
Eernewoude). Daarna werd de tocht
voortgezet naar Oranjewoud alwaar het
concours werd bezocht en ’s avonds het
avondfeest.
Na een zeer genoegelijke dag kwam
men kwart over één weer terug in
Arum.
industrie en aan de andere kant de or
ganisatie van werknemers onder de be
zielende leiding van John Lewis. Zal hier
het belang van de arbeiders, wat indi
rect ook het belang van de staat is of de
dollar zegevieren? De uitslag is moeilijk
te voorspellen. Tot voor kort was in deze
race de dollar nog altijd de winnaar.
Misschien komt er een kentering. We
denken even aan de T. T. races in Assen
waar de suprematie van de Engelsche
Nortonmotor nu eindelijk door de Duit-
sche B. M. W. gebroken is.
We keeren nog even naar Europa te
rug om melding te maken van een eigen
aardig conflict in Frankrijk, naar aanlei
ding van de invoering van de 40-urige
werkweek in het hotel-, café- en restau
rantbedrijf. De betreffende organisaties
verzekeren dat de etablissementen deze
nieuwe last niet kunnen dragen en drei
gen daarom op korten termijn met slui
ting van alle hotels enz. De nieuwe pre
mier Chautemps heeft verklaard zich de
houding van de eigenaren niet te kunnen
indenken, zoolang de weg voor arbitrage
nog openstaat. In een loyale sfeer van
samenwerking zal dit conflict zeker kun
nen worden opgelost.
van het vorenstaande strafbaar doen zijn.
Ook is opgevallen, dat velen van de
zelfde categorie weggebruikers geen ol
totaal onvoldoende verkeersteekens ge
ven, bijvoorbeeld met betrekking tot het
goed zichtbaar uitsteken van een arm bij
richtingsverandering.
Voorts werd geconstateerd, dat motor
rijtuigen nog al eens onleesbare num
merborden voeren, hetzij doordat de cij
fers zeer gebrekkig zijn aangebracht,
hetzij doordat de borden zeer vuil zijn.
Opgemeifkt wordt, dat aan de ver-
keersvoorschriften strikt de hand moet
worden gehouden en dat van politiewe-
ge nauwlettend op een en ander zal toe
gezien worden.
Hoewel ook van boter en margarine
de wereldmarktprijs is gestegen, is de
binnenlandsche prijs voor de consumen
ten ongeveer gelijk gebleven, omdat de
regeering de crisisheffingen verlaagde in
dezelfde mate, waarop de marktprijs
steeg. Ten aanzien echter van brood,
vleesch, vet en olie volgt de regeering
dit beleid niet.
Sedert een jaar stegen de wereld
marktprijzen der grondstoffen voor brood
zoodanig, dat een broodprijsverhooging
van 3 cent gerechtvaardigd was de
regeering voerde de tarwelasten echter
zóó weinig terug, dat de invloed daar
van op den broodprijs slechts één cent
kon bedragen. Toch is de geldelijke op
brengst der tarwelasten nog slechts in
zeer geringe mate benoodigd voor steun
aan den tarwebouw.
Gelijkelijk staat het met de vleesch-
en vetprijzen. De veeprijzen zijn zeer
sterk gestegen, de opbrengst der heffing
dient niet langer ter financiering van de
afslachting en nochtans maken de geza
menlijke lasten op het rundvleesch een
derde van den prijs uit.
De crisisbelasting op vet en olie werd
ondanks de sterke prijsstijging op de
wereldmarkt, een jaar geleden nog ver
hoogd tot 40 cent per kilo. De devalua
tie voerde den wereldprijs nog verder
omhoog, maar.de enorme belasting
blijft gehandhaafd en de koopprijs wordt
voor de consumenten steeds hooger.
Waar de koopkracht van het Neder-
landsche volk zou kunnen worden op
gevoerd en de opleving kunnen worden
aangezet, moet de massa op het huis
houdbudget steeds meer bezuinigen en
klagen slagers, bakkers, kruideniers e.a.
over een steeds verder terugloopenden
omzet.
Ook in het „Hbl.” werd op een en an
der dezer dagen door de redactie de
aandacht gevestigd. Ook zij begrijpt niet
waarom de extra-heffingen, accijnzen
enz., nu de wereldmarktprijzen oploopen
niet kunnen worden verlaagd of geheel
vervallen verklaard. Voor het oorspron
kelijke doel noemt zij deze belastingen
niet meer benoodigd. De regeering dient
aan de bevolking eens een volkomen hel
der inzicht te geven in de werking en den
toestand van het landbouwcrisisfonds,
hetwelk tot heden als een soort geheime
staat in den Staat zonder voldoende
openbare verantwoording af te leggen
geheel beschikt over alle gelden uit cri
sisheffingen, welke het leven onnoo-
dig! duur houden, ja van dag tot
dag duurder maken.
Terwijl de koopkracht van ons volk
thans juist zou kunnen worden verhoogd
en meerdere consumptie tot een sneller
en vollediger terugkeer naar de wel
vaart zou kunnen leiden.
ONGELUK.
•26 Jun Ï1937.
Toen de timmerman G. E. een oude
zolder in ’t koehuis van L. Kuipers, sla
ger alhier had uitgebroken en bezig was
de balken spijkerschoon te maken, brak
plotseling een balk en viel de timmerman
naar beneden en kwam ongelukkig op
een koeschut terecht en wel op de zijde,
hetgeen hem nogal wat pijn veroorzaak
te.
De hulp van Dr. Danes werd ingeroe
pen, die constateerde dat de zijde door
de val gekneusd was en dat het werken
voorloopig gestaakt moet worden.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
VLAGGETJESDAG.
Donderdag 1 Juli wordt door de afd.
Bolsward van het Centraal Genootschap
voor Kinderherstel- en Vacantiekolonies
de jaarlijksche vlaggetjesdag gehouden.
Een ieder uwer kent het nuttige werk
dat door deze instelling wordt gedaan,
leder jaar worden een twaalftal kinderen
voor een verblijf van 3 weken naar bosch
of zee gezonden tot herstel van gezond
heid. Ook thans bevinden zich 2 kinderen
in het koloniehuis te Bergen aan Zee.
Mede door deze vlaggetjesdag moeten
de onkosten worden gedekt.
Koopt dus allen een vlaggetje en geeft
met milde hand.
29 Juni 1937.
J.l. Zondagmiddag hield de kaatsver-
eeniging alhier een z.g. schoolpartij van
jongens van 11 tot 14 jaar.
De winnende parturen werden:
lste prij»; Jan Broersma, Hubert van
der Meulen en Johannes de Vries.
2de prijs: Ids Bierma, Cornells
Popta en Bouwe Vos.
De prijzen bestonden uit luxe voor
werpen.
f
f
f
f
f
t
f 125
f 42
f -
f 15
f -
f -
f -
ct.
ct.
ct.
I ct:
ct,
ct.
ct.
ct.
ct.
ct,
o
f270
f280
f340
f 150
55
28
39
14
VERKEERSVOORSCHRIFTEN.
De Burgemeester van Bolsward ves
tigt de aandacht op het volgende:
Herhaaldelijk blijkt, dat vele wegge
bruikers de verkeersvoorschriften niet ol
niet voldoende naleven.
Zoo komt het herhaaldelljk voor, dat
wielrijders in strijd handelen met het be
paalde, dat hij verplicht is met zijn rij
wiel rechts te houden en zich niet verder
van den kant van den weg te verwijderen
dan door de omstandigheden gerecht
vaardigd wordt. Het met meer dan twee
personen naast elkaar rijden, zal den
meest links rijdenden wielrijder op grond
Een van de zwakke punten in het so
cialistische Plan van den Arbeid vonden
we de berekening van de goede econo
mische reactie op de verhooging van de
koopkracht door de uitvoering van groo
te openbare werken. Het is onmogelijk te
zeggen, hoeveel nieuwen arbeid een ver
hoogde koopkracht weer zal wekken. Op
dat punt is het plan dan ook veelvuldig
aangevallen, maar het feit zelf, dat ver
hoogde koopkracht tot nieuwe arbeids
gelegenheid voert, is natuurlijk niet te
ontkennen.
We herinneren daaraan, nu er
gootendeels uit andere oorzaken dan de
uitvoering van groote openbare wer
ken een vrij sterke economische op
leving valt waar te nemen. Ging deze
gepaard, zooals men oppervlakkig bezien
zou verwachten, met een verhoogde
koopkracht, dan zou de oplevingsten-
denz zich accentueeren en waren de
vooruitzichten goed, dat we „de crisis”
weldra achter ons konden laten. We
vreezen echter, dat noch het een en daar
door ook niet het andere inderdaad het
geval zal zijn.
Het moet juist in dezen tijd van zeer
groot belang worden geacht, dat de
verkoops-, we bedoelen: de detailprijzen
zooveel mogelijk op crisispeil worden
gehandhaafd. Dan immers zal de meer
dere arbeidsgelegenheid van een op-
gaande conjunctuur, door een hooger ge
zamenlijk inkomen van de massa tot
meerdere koopkracht leiden; de con
sumptie zal worden verhoogd en er zal
een nieuwe factor groeien voor verhoo
ging van de productie en het in dienst
stellen van meer arbeiders. Het groote
bezwaar tegen deze theorie is de practijk
welke voor een economische opleving
van bedrijf, handel en industrie een
meer loonenden afzet van het product,
dus hoogere prijzen vereischt. Waren
de wereldmarktprijzen van vele artikelen
niet gestegen, dan zouden we thans geen
„opleving” hebben gekend en zou de vo
rengenoemde tendenz zich niet in een
bescheiden mate kunnen handhaven, dan
zouden we onherroepelijk in de crisis
moeten terugzinken.
Wij verkeeren ten onzent echter in de
gunstige omstandigheid, dat we kunnen
voldoen aan beide, oogenschijnlijk aan
elkaar tegengestelde vereischten, benoo
digd voor een versterking in den voor
uitgang van bedrijf, handel en industrie.
Er was in de crisisjaren een vrij aan
zienlijke marge tusschen kostprijs en
verkoopprijs van tal van artikelen, welke
tot de regelmatige en eerste levensbe
hoeften moeten worden gerekend. Deze
marge bestond uit door de overheid vast
gestelde crisisheffingen, accijnzen en an
dere lasten, uit welker opbrengst de
noodlijdende land- en tuinbouwers als
mede de veehouders konden worden ge
steund. Nu, dank zij de „opleving” deze
groepen van nijveren weer wat beter
prijzen voor hun producten verwerven
kan de steun aan hen worden verminderd
maar zouden ook in gelijke mate de hef
fingen, accijnzen, enz. kunnen worden
gereduceerd. Daarmee werd dan bereikt
zonder dat iemand er nadeel van on
dervond dat bij stijgende wereld
marktprijzen de consumenten de vele ar
tikelen van dagelijksch verbruik niet
duurder behoeven te betalen. De koop
kracht zou aldus zijn beschermd door
de handhaving van de detailprijzen en
verhoogd door de vermeerderde ar
beidsgelegenheid. Het een met het ander
te samen, zou tot een versterkte opleving
voeren.
Deze politiek wordt thans echter niet
gevoerd in ons land. Ofschoon de re
geering bij de devaluatie heeft beloofd,
dat zij een stijging der kosten van le
vensonderhoud zou tegengaan en zij
daartoe zelfs de afkondiging van een
wetje tegen prijsopdrijving verwekte
onderneemt ze practisch niets tegen het
steeds duurder worden van de allerbe-
noodigste artikelen voor levensonder
houd; brood, vleesch, bak- en braadvet
en spijsolie. Het gevolg daarvan is, dat
ondanks de verhoogde inkomsten der
massa, de koopkracht niet is toegenomen
en de economische opleving niet wordt
aangezet door een verhoogde consump
tie.
UI 017 Eiken DONDERDAG
Hl lik Zitting te BOLSWARD
U ij Uil. Schildwijk 33 bij de Markt
ONTHOUDERS VISCHCLUB.
Deze vischclub hield Zondag haar 2de
vischwedstrijd in de Workumervaart
achter Parrega. De vangst was ondanks
het mooie weer, niet groot. Slechts 12
baarzen boven de maat. De eerste prijs
werd gewonnen door Tj. Buma met
baars van 26 c.M. Verdere prijzen
volgt:
2de' prijs: G. D. van der Zee.
3de prijs: W. Leurink.
4de prijs: D. van der Zee.
5de prijs: Tj. van der Hauw.
6de prijs: J. van der Zee.
7de prijs: A. van Kouteren.
8ste prijs: R. Nieuwenhuis.
9de prijs: A. Nieuwenhuis.
CONCERT IN HET PARK.
De Harmonica Jims spelen a.s. Don
derdagavond nog eens in het Park.
Gezien het groote succes bij het vo
rige concert twijfelen we er niet aan, ol
ook deze keer zal het bezoek bevredi
gend zijn.
Politieke stroomingen in België.
In en om Spanje.
Arbeidsconflicten in Amerika.
Gaan de hotels in Frankrijk
dicht?
We hebben in onze vorige revue met
enkele woorden gesproken over de mis
lukking van de Rexistische beweging in
België en daaraan de conclusie vastge
knoopt dat dit stelsel in zijn huidige
vorm niet past op de Belgische volks
aard. Ook hebben we in dit verband een
zekere overeenstemming meenen te con-
stateeren met een soortgelijke beweging
in ons land, die ook in de laatste maan
den, zooals men dit hier noemt, met de
kous op den kop is thuis gekomen.
Wanneer we evenwel een weinig die
per op de nu reeds jaren durende poli
tieke onrust in België ingaan, dan moe
ten we de kern van deze strijd niet zoe-
27 Juni 1937.
Onder begunstiging van prachtig zo
merweer hield heden de kaatsclub
„Kimswerd” een ledenwedstrijd in 2
klassen.
De uitslag was als volgt:
Oudste klasse: (boven 35 jr., 7 part.).
lste prijs: D. F. de Vries, J. J. Anema
en W. Weidema.
2de prijs: J. van der Zee, G. S. Brunia
en D. Helfrich.
3de prijs: Sj. Couzijn, Joh. D. Anema
en H. K. Westra.
Jongste klasse (10 parturen).
lste prijs: K. Aukema, K. Helfrich en
J. Kuipers.
2de prijs: A. van der Zee, W. Helfrich
en B. van Seist.
3de prijs: S. G Brunia, B. Postma en
A. Jagersma.
ken in de een of andere politieke leider
maar in de
antithese Vlanriogen en Walen.
Hoewel van veel vroeger datum heeft
toch na 1918 de positie der Vlamingen in
België een bijzondere beteekenis gekre
gen. Het is als een zuurdeesem dat de
geheele binnenlandsche politiek in Bel
gië beheerscht en laten we gerust zeg
gen, ondermijnt. In de laatste weken
heeft die oude strijd weer nieuwe betee
kenis gekregen doof de in behandeling
zijnde amnestiewet.
Deze wet welke amnestie verleent
aan de Vlamingen, die zich tijdens den
oorlog aan activisme hebben schuldig
gemaakt, heeft de Walen en de anti-
Vlamingen tot een heftig verweer ge
bracht. De Vlaamsche natoinaiisten stel
len zich op het standpunt dat het een
groot onrecht is, thans Vlaamsche oud-
strijders nog te laten boeten voor fou
ten uit een ver verleden, waaraan de
Belgische regeering zelf schuld had.
De vorige week werden er te Brussel
groote betoogingen gehouden één voor
de amnestiewet en één tegen deze wet.
De burgemeester van Brussel heeft hier
bij van een bepaalde voorkeur blijk ge
geven door bij de Vlaamsche betooging
de geheele politiemacht te mobiliseeren
en bij de Waalsche betooging het met
die ordemaatregelen niet zoo nauw te
nemen, zoodat de toestand er een mo
ment heel critiek voorstond. Gelukkig is
alles nog zonder al te veel slachtoffers
afgeloopen.
Voor wat de burgeroorlog
in Spanje betreft, is er na de val van Bil
bao en de voortdurende aanvallen op
Madrid niet veel bijzonders te vermelden
maar buiten het eigenlijke oorlogsterrein
wordt de toestand hoe langer hoe ver
warder.
De vorige week lanceerde een bericht
dat Duitschland en Italië zich uit de non-
interventiecommissie hadden terugge
trokken (welk bericht iets later weer is
tegengesproken) en dat de voortdurende
aanvallen van Spaansche vliegtuigen op
Duitsche of Italiaansche schepen, scher
pe tegenmaatregelen noodzakelijk maak
ten. i
Dergelijke uitlatingen doen dikwijls de
argelooze lezer, die toevallig eens een
keer het buitenlandsch nieuws leest, den
schrik om het hart slaan, maar op de
meer regelmatig de buitenlandsche poli
tiek volgende lezer, maakt dit niet zoo
veel indruk. Zoo langzamerhand is de
gedachte gerijpt, dat Europa geen oorlog
wil. Men is er niet klaar voor gelukkig.
Van veel invloed is daarbij de houding
van Engeland. Nog de vorige week heeft
Engeland’s premier Chamberlain in een
bespreking over de buitenlandsche poli
tiek gezegd: „Ofschoon wij duidelijk
hebben laten weten, dat ook wij onte
vreden zijn over het mislukken van de
non-interventie-contróle, zullen wij moe
ten voortgaan met deze politiek, totdat
er geen gevaar meer bestaat voor een
uitbreiding van het Spaansche conflict.
De toestand is ernstig, maar niet hope
loos, omdat er geen enkele regeering in
Europa den oorlog wil.”
„Ik geloof,” aldus Chamberlain, „dat,
indien wij allen geduld oefenen en ons
beheerschen, wij de vrede in Europa zul
len kunnen redden!”
In de nieuwe wereld
is het alles ook niet rozengeur en mane
schijn. De tijdelijke economische ople
ving heeft daar onmiddellijk weer de
sinds jaren sluimerende arbeidsconflic
ten op den voorgrond gesteld. We her
inneren ons de diverse sitdown-st^cingen
in fabrieken en meer speciaal de conflic
ten in de staalindustrie. Het ernstige ka
rakter van deze conflicten wordt wel het
beste getypeerd door een bericht uit
Pennsylvanië dat de staat van beleg, die
de vorige week werd afgekondigd, Vrij
dag weer is opgeheven. Gouverneur Earl
verklaarde, dat de noodtoestand van
voorbijgaanden aard was. Hij had in de
ze crisis de keus gehad tusschen men-
schenlevens en dollars en had de men-
schenlevens gekozen en dienovereenkom
stig gehandeld.
Na vier dagen van gedwongen vrede
en tijd tot overleg, hoopt hij dat de ar
beiders in Johnstown tot dezelfde be
slissing zullen komen.
Waarschijnlijk zullen enkele onzer le
zers de vraag stellen: Wat bedoelt U
daarmee, de keus tusschen menschenle-
vens en dollars? Hierop een in in alle
opzichten gevredigend antwoord te ge
ven zou ons werkelijk te veel tijd en
plaatsruimte vragen. We zouden daar
toe terug moeten gaan tot het beginpunt
van dezen strijd, maar wat we wel in
enkele zinnen kunnen vermelden, is dit,
dat die geheele arbeidsmoeilijkheid in
Amerika niets anders is dan een strijd
om de macht. Aan de eene kant de
groot-werkgevers, speciaal in de staalin
dustrie met de aanverwante automobiel-
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
BENOEMING.
Benoemd tot klerk aan het gas-
electriciteitsbedrijf alhier, de heer W.
Spoelstra, thans in betrekking bij de fa.
V. van der Plaats.
\Q
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen