Buitenlandsche Revue.
Hl. urohieu, Urouuienaris
Prins Hendrikstraat 10
LEEUWARDEN
is tot nadere aankondiging
niet te consulteeren.
Tandarts NIJK
te BOLSWARD
houdt
III. V. O. UIE8FF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
Verleden en toekomst.
33*g Jaargang
Woensdag 14 Juli 1937
No, 54
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
i
5
I
A cl ver tentlijn per regel;
Wocnsckigsnuminer 10 cent,
Zatcrdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
r
r
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 19 graden.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Lecsgcld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
EEN JUBILEUM.
Bijna geheel afgescheiden van het mo
derne leven, in stille afzondeifng, bidden,
werken en opvoeden, gedurende 25 ja-
ren, dat is een jubilé dat in onze onrus
tige tijdgeest bijna ongemerkt voorbij
gaat.
Zuster Symphorosa uit het liefdege
sticht alhier, die nu reeds 14 jaar lang
dag in dag uit de kleine kleuters van de
bewaarschool onderwijst en opvoedt,
viert 14 Juli a.s. haar 25-jarig professie-
feest.
Natuurlijk wordt dit feest alleen in in-
tiemen kring gevierd. Maar we veron
derstellen, dat heel veel ouders morgen
Woensdag, een felicitatie zullen zenden
aan deze bij de kinderen zoo geliefde
Zuster.
STEDELIJK MUZIEKCORPS.
Bij het Zondag j.l. te Grouw gehouden
zomerconcours van den Frieschen Bond
van Harmonie- en Fanfarecorpsen be
haalde het Stedelijk Muziekcorps in de
afdeeling Harmonie (Uitmuntendheid) ’n
2en prijs en tevens (na loting met het
corps van Grouw) de zilveren krans voor
het corps dat in de afdeeling „Harmonie”
voor zuiverheid het hoogst aantal pun
ten behaalde en aangeboden was door
den Edelachtb. Heer J. H. Poppinga,
Burgemeester van Idaarderadeel.
EEN GEWAARSCHUWD MAN GELDT
VOOR TWEE.
Uit het verslag van de algemeene ver
gadering van de Vereen, van oud-leer-
lingen der R. Z. S. te Bolsward, Donder
dag te Leeuwarden gehouden, knippen
we onderstaand zinnetje uit de rond
vraag.
Na de inleiding volgden eenige opmer
kingen en vragen uit de vergadering, die
door den inleider uitvoerig werden be
antwoord. Behalve eenige technische
kwesties kwam ter sprake de plaats,
waar de Zuivelschool gevestigd is.
Vooral omdat aan de school noodig
een proeffabriek verbonden moet worden
en meer contact zou moeten worden ge
houden met de menschen, die in de volle
practijk van de wetenschappelijke zui
velbereiding staan, wees de voorzitter
op de wenschelijkheid der verplaatsing.
Zooals men weet is deze zaak reeds
meerdere malen aan de orde geweest.
GESLAAGD.
Geslaagd voor het toelatingsexamen
voor het Gymnasium te Sneek, Reint
Boerma en voor de H. B. S. te Sneek
Tjitske van der Werf, Sikke Bakker en
Sjoerd Zittema, allen leerlingen van de
Herv. Ulo-school, Hid Herostraat alhier.
GYMNASIUM SNEEK.
Bij het eerste toelatingsexamen, ge
houden 5 en 6 Juli zijn geslaagd voor
klasse 1 o.a.: Henricus W. ten Cate, te
Bolsward, Hendrikus Frankena te Wom-
mels, Sjoukje Japenga te Sneek en Anna
Wind te Osingahuizen, bij Heeg. Afge
wezen één.
R1JKSPOSTSPAARBANK
Opgave betreffende het kantoor der
posterijen te Bolsward.
In den loop der maand Juni 1937
werd aan bovengenoemd kantoor op
spaarbankboekjes ingelegd f 16.766.82
en terugbetaald - 8977.26
10 Juli 1937.
Voor het eindexamen R. H. B. S. te
Harlingen slaagde onze plaatsgenoot de
heer Gjalt van der Vliet.
1525.—
- 1457.—
- 1394.—
- 1350.—
- 1296.—
- 1247.—
- 1236.—
niet precies het 2e Orgelconcerto van
Handel gelijk ’t programma vermeldde.
Voor den verslaggever een gevaarlijk
experiment, want deze loopt nu de kans
een ander muziekstuk te bespreken, dan
hij bedoelt. Nu hebben concertgevers
stellig het recht van hunne be-oor-
deelaars te eischen, dat dezen de stukken
waarover zij schrijven tenminste weten
te herkennen. Tot op zekere hoogte is
daar ook veel voor te zeggen. Maar
zelfs een criticus is niet alwetend en dus
zal de Redactie in zulke gevallen het
tevoren ontvangen van een kleine tip
op prijs stellen. Dat deze combinatie van
verschillende stukken uit Hdndel’ 3 Con
certen intusschen heel wat dankbaarder
klonk dan alleen Handel’s 2e zou ge
daan hebben, spreekt als een boek. De
juichende kracht der introduction, de
2e ORGELCONCERT.
Na de mooie koraalbewerking van
Dietrich Buxtehude volgde als orgel
werk HSndel’s 2e Concerto, bestaande
uit4 deelen. Doch dit Concerto
heeft er maar 3. We waren dus eenigs-
zins op onze hoede. En achtereenvol
gens hoorden we Introdution und Alle
gro (inderdaad uit het 2e) Passacaille
(uit het 7e) Menuetto (uit het 9e) en
Spiritoso (ook uit het 9e). De combi
natie, ofschoon goed gekozen, was dus
WITMARSUM.
was er niet genoeg voedsel, vermeerde
ring van de bevolking zou dus nog meer
voedselschaarste brengen maar het
tegendeel gebeurde. We achten het niet
onmogelijk dat ook deze crisistijd zal
overgaan naar een periode van grooter
welvaart dan men thans mogelijk acht
en dat we ons nu bevinden op een keer
punt in de geschiedenis.
In de geneeskunde verstaat men onder
crisis het beslissende einde van een ziek
te, waarbij de overgang van den ziekte
toestand naar de genezing snel en plot
seling geschiedt in tegenstelling met het
langzame geleidelijke herstel dat „lysis”
heet.
De economie heeft een andere woord
keus dan de geneeskunde, doch als we
even mogen vasthouden aan de termen
van de geneeskunde, zouden we voor
den tijd welken wij doormaken, de aan
duiding „lysis” juister achten dan die
van crisis.
Het herstel dat we mogen verwachten
zal niet snel en plotseling, maar lang
zaam en geleidelijk komen, doch komen
zal het.
Derhalve meer ingelegd dan
terugbetaald f 7789.56
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes
bedroeg 7.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NOEN
EEN DRENKELING.
De goede Bolswardsche zindelijkheid
brengt mee, dat men niet alleen de stoep
voor z’n huis, maar ook de straat van de
gemeente wekelijks een schrobbeurt
geeft. Deze afspoeling geschiedt door
sommigen met een straal op de waterlei
ding, maar ook door veel bewoners aan
de Dijlakker, door het water uit de
grachtjes. Een puthaak en een emmet
zijn daarvoor onafscheidelijke atributen.
Bij dit water putten is het een eerste
vereischte het evenwicht te bewaren en
het wat juist deze evenwichtstoestand
die mej. T. een onvrijwillig bad bezorgde
Gelukkig waren spoedig hulpvaardige
handen gereed de drenkelinge weer bij
den hoogen wal op te sjorren, zoodat
deze onderdompeling voor de betrokke
ne wel geen schadelijke gevolgen zal
hebben.
ten daarna het eiland. Dit had natuurlijk
tot gevolg een scherp protest van Rus
sische kant aan Japan. Wil men hier een
ernstig conflict vermijden dan dient Ja
pan ook onmiddellijk deze troepen terug
te trekken.. Tegelijkertijd met dit protest
heeft de Russische Volkscommissaris er
op gewezen dat herhaaldelijk Japansch
Mandsjoerijs(che troepen het Russische
grondgebied betreden en Japansche
vliegtuigen over de Russische grens vlie
gen. De Russische troepen hebben streng
bevel gekregen in geen geval grensover
schrijdingen toe te staan en die troepen
met alle middelen van Russisch gebied
te verdrijven.
Het zoeken naar de vermiste Ameri-
kaansche vliegster Amelia Earhart zal
langzamerhand wel worden opgegeven.
Men beweerde telkens dat er radioseinen
werden opgevangen, maar het onderzoek interessante figuratie der Passacaille,
leverde niets op. Verschillende vliegtui
gen zijn reeds weer op hun basis terug
gekeerd en het vermoeden wordt meer
en meer zekerheid dat de koene vliegster
met haar helper in zee gestort is en
verdronken.
Ontegenzeggelijk heeft deze ervaren
vliegster groote verdiensten gehad in
dienst van de vliegtechniek, maar de
vraag mag toch wel eens gesteld: wordt
het zoo langzamerhand geen tijd dat men
met dergelijke waaghalzerij gaat ophou
den.
We laten vandaag de strijd in Spanje
die op sommige punten weer opnieuw
ontbrand is even rusten, om een oogen-
blik onzen aandacht nog te bepalen bij
de hotelstaking in Frankrijk. Deze sta
king komt juist in de vacantietijd en de
wereldtentoonstelling te Parijs wel zeer
ongelegen. Van de groote hotels zijn er
verschillende die met behulp van werk
willigen een beperkte dienst kunnen on
derhouden, waarbij ook de chefs mee
aanpakken, om de boel voor mekaar te
houden. Ook zijn er hotels die wel hun
logeergasten kunnen houden, maar geen
middel weten te vinden om de maaltijden
te verzorgen. Op de groote boulevards
in Parijs waren verschillende café’s en
restaurants gesloten, terwijl in weer an
dere het bedrijf met een beperkte bedie-
ning werd onderhouden. Zoo werd er
b.v. in het groote café Weber op de ter
rassen niet bediend maar werkten binnen
in het restaurant alles mee tot de gérant
en de vestiaire juffrouwen bij het opdie
nen van de schotels. Elders moesten
evenals de vorige avond de eters, die
juist met hun maaltijd begonnen waren,
teleurgesteld worden, doordat het per
soneel ophield met werken.
Op de tentoonstellingen kwamen en
kele stakingen in café’s voor, maar in de
meeste, speciaal buitenlandsche pavil
joens, werd rustig doorgewerkt. Het pu
bliek nam de zaak kalm op en amuseer
de zich door zelf de consumptie te gaan
halen. Groepen stakers gaan regelmatig
rond om ook nog de werkwilligen te be
werken. Het resultaat is niet groot en
zoo mogelijk grijpt de politie vooraf in.
Men mag evenwel niet ontkennnen dat
deze staking voor Parijs juist in het sei
zoen en met de wereldtentoonstelling
zeer ongelegen komt. Meerdere vreem
delingen zullen of hun reis bekorten of
een andere vacantie trip nemen.
Spanning in het Oosten. De
kwestie van de Amoereilanden.
Amelia Earhart waarschijnlijk
verloren. De hotelstaking in
Frankrijk.
Het is niet de eerste keer en het zal
ook wel niet de laatste keer zijn dat we
in een buitenlandsche revue het -onder
werp spanning in het Oosten moeten be
spreken. De aloude tegenstelling tus
schen het Chineesche rijk en he| opko
mende Japan heeft weer voor de zooveel-
ste maal geleid tot een conflict, dat nu
toch wel een wat ernstiger karakter
heeft.
Wanneer grensincidenten zouden kun
nen leiden tot een oorlog, dan kunnen
\ve er gerust van verzekerd zijn, dat het
tusschen China en Japan spoedig tot een
oorlog komt. Het motief is dan zoo ge
makkelijk gevonden. We hebben dat in
dertijd kunnen zien aan die lastige Abes-
sinische grenstroepen, die het Mussolini
noodzakelijk maakten geheel dit land in
te palmen en wie geeft de zekerheid
dat achter deze grensincidenten in China
niet zit de nog lang niet bevredigde
landhonger van Japan. Niet tevreden
met de stilzwijgende verovering van
Mandsjoekwo en met een gedeelte van
Korea zoekt thans Japan nog meer ge
biedsuitbreiding en meent dit op dezelf
de wijze als dit met Mandsjoekwo ge
beurde ook met de groote mond wel
klaar te spelen. Tot nu toe evenwel ge
ven de Chineezen niet zoo gemakkelijk
toe. Het Handelsblad gaf vorige week
Vrijdag een interessant staatje over het
verloop van deze strijd:
Woensdag, strijd tusschen Japansche
en Chineesche troepen. De gevechten
vrij spoedig gestaakt.
Donderdag, 4.30 de strijd hervat. 9.30
gestaakt. 10 uur wapenstilstand geslo
ten tot 12 uur. 11.40 strijd door de Ja
panners weer begonnen. 11.50 strijd ge
staakt. 18 uur strijd hervat. 23 uur nieu
we wapenstilstand rust.
Vrijdag, 1.30 uur gevechten hervat. 4
uur gestaakt. 5 uur nieuwe gevechten. 7
uur gestaakt rust.
Zaterdag merken we uit de verschil
lende berichten op dat ook deze dag een
zuivere copie is van de voorafgaande.
Misschien is de Zondag benut voor een
beetje rust en begint men Maandag met
frissche moed. Men zou er graag een
grapje over maken, maar daarvoor is de
toestand te ernstig.
We mogen niet vergeten dat een strijd
tusschen China en Japan zeer gevaarlijk
kan zijn voor de vrede in Europa. De
sympathieën van verschillende landen
gaan geheel verschillend en naar China
en naar Japan uit. Duitschland en Italië
voelen zich verwant aan het ietwat con
servatieve en fascistische Japan, terwijl
Rusland en Frankrijk dichter staan bij
het iets meer communistische China.
Daarom juist is een oorlog in het verre
Oosten een groote bedreiging voor de
wereldvrede.
De kwestie van de Amoereilanden
tusschen Rusland en Japan is ook niet
geheel geregeld kunnen worden, hoewel
hier de hoop op een minnelijke schikking
zeer groot is. Ja, dat is waar ook, mis
schien dat enkele onder onze lezers vra
gen maar wat is dat met die Amoereilan
den? De kwestie zit zoo. Deze kleine
eilandjes waren door Russische troepen
bezet, waartegen Japan krachtig protes
teerde. Bij de toen volgende onderhande-
llngen heeft Rusland er in toegestemd
de toestand van voor de bezetting weer
te bestendigen. Rusland trok zijn bezet
tingstroepen terug en nu komt het mooie
van het geval. Japansche troepen bezet-
In het begin van onze jaartelling was
Europa’s bevolking gering en ook in de
middeleeuwen bleef dat zoo. Pas tegen
het einde der 18e eeuw en in het begin
van de 19e eeuw begonnen de bevolkin
gen der verschillende landen geleidelijk
toe te nemen. Zoodanig zelfs, dat ver
scheidene economen uit dien tijd zich
ernstig ongerust maakten over ’t vraag
stuk, hoe het mogelijk zou zijn om voed
sel te vinden voor alle menschen, als de
toeneming der bevolking zoo bleef voort
gaan. De aarde zou nooit genoeg kunnen
opbrengen voor een zoo groot aantal
menschen, meenden zij.
De toename der bevolking bleef voort
duren en de bevolking werd zelfs nog
grooter dan die vroegere economen had
den kunnen denken en toch bleek er
voedsel genoeg te zijn.
Vanwaar dit wonderlijke verschijnsel?
In de middeleeuwen waren in Europa
veel minder menschen en toen heerschte
er nog herhaaldelijk schaarste en zelfs
hongersnood en nu bewoont een veel
grooter aantal menschen ons werelddeel
en er is voedsel in overvloed. Daar komt
nog iets bij: de armste naties en de be-
hoeftigste klassen vermeerderen ’t snelst
en dus zou het voor de hand liggen te
verwachten, dat thans de nood bijzondei
hoog gestegen moet zijn. Maar integen
deel, de hongersnood die niet geweken
was voor voorzorgsmaatregelen en niet
voor vruchtbaarheid van den bodem,
werd verdreven door wat de 18e eeuw-
sche economen roekeloosheid genoemd
zouden hebben.
Het was de noodzaak, die alle theorie
der economen omver wierp. Toen het
aantal menschen toenam, vermeerderden
tegelijkertijd ook de hulpbronnen en de
vermeerdering van deze laatsten ging
zelfs zóó snel, dat zij de toename der
met andere
WOENSDAG 14 JULI spreekuur
alleen tot 12 uur.
BUURTKAATSEN.
Als vervolg op de prachtige kaats-
partij van den vorigen Zondag in ons
nieuw stadsgedeelte, hield de commissie
Zaterdagmiddag haar jongenspartij, wel
ke door een groot aantal belangstellen
den werd bijgewoond. Aangezien er niet
een voldoend aantal kaatsers waren,
werd besloten een partuurformatie van
twee te maken, zoodat de lijst 12 partu
ren vermeldde.
Heel aardige partijen werden er ge
speeld.
De eerste prijs behaalde het partuur
Simon Bangma en Gerrit Gerritsma. De
premiewinnaars waren geb. Rinze en
Henkie van der Zee, terwijl de 3de prijs
(aangeboden door den kioskhouder F.
van der Berg) gewonnen werd door Piet
Kramer en Jan Beswerda.
Nadat door al de deelnemers nog een
ijsco en een reep was verorberd, werden
de prijzen door den heer J. van Dalen
aan de winnaars uitgereikt, die tevens
dank bracht aan allen die hadden mede
gewerkt aan het welslagen van de
prachtige kaatsdagen.
de sierlijke rhytmiek van het ernstige
Menuetto dat alles was in staat de
aandacht terdege te boeien.
Voor Mendelssohn’s 2e Orgelsonate
bevatte het programma een toelichtende
omschrijving, die er zeer toe bijdroeg
de beluistering van dit schoone melo
dieuze werk tot een wezenlijk genot te
maken en men moet zich verwonderen
dat het ook door den heer Altzoo
zelden wordt uitgevoerd.
Mejuffrouw, Maria IJkema, die wij
nog niet eerder hoorden, debuteerde
met Bach’s „Nicht so traurig” en met
Handel’s „Dettinger Te Deum” dat de
meester schreef naar aanleiding van
den slag bij Dettingen (1743), alwaai
George II van Hannover (Koning van
Engeland) de gewichtige overwinning
op de Franschen bevocht, tengevolge
waarvan de Oostenrijksche Successie
oorlog (waarbij ook ons Vaderland be
trokken was) een gelukkige wending
nam.
Het orgaan dezer zangeres, dat meer
op een Alt dan een Sopraan lijkt, bezit
een zeer mooien, vollen klank, die bij
zonderlijk in het Te Deum bekoorde.
Voor Bach is deze stem haast te ly
risch. Doch ook de beide Schumanlie-
deren met hun interessante begeleiding
liggen de zangeres zeer goed. Beter dan
het laatste lied „Das Vater unser” dat
ons als compositie tot dusverre onbe
kend was en daarom wellicht meer ge
hoord dient te worden om te kunnen
be-oordeelen. Overigens wilde het ons
voorkomen dat de zangeres zich in
haar voordracht nog niet recht durfde
geven. Vooral in het Te Deum en de
Schumanliederen hadden de impulsies
gerust wat bewogener kunnen worden
uitgedrukt. Gaarne nog eens tot weder-
ziens.
bevolking overtrof, of
woorden: er kwam meer dan noodig
was. De verkeersmiddelen maakten het
mogeiijk om gemakkelijk en snel graan
enz. uit andere landen te laten komen,
landbouwwerktuigen, kunstmest enz.
verhoogden de opbrengst van den bo
dem, de bevolkingsaanwas deed braak
liggende of woeste gronden omzetten
eigenlijk te leven ten koste van die an-
die landen welke nog te jong waren voor
raadschuur voor andere landen.
Europa exporteerde alles, waaraan el
ders behoefte was: zijn fabrieken en zijn
bodem brachten voort wat in andere lan
den niet te vinden of niet te maken was
en ondertusschen slaagde Europa er in
eigenlijk te leven ten koste van dei an
dere landen. De landen van ons wereld
deel zonden over de geheele wereld naar
di landen welke nog te jong waren voor
een eigen beschaving en techniek of die
te oud waren om zelf aan te pakken al-
les wat hier te veel was en haalden naar
hier alles wat men hier noodig had of
begeerde. De geheele wereld betaalde
jaarlijks aan Europa een enorm bedrag
in goederen en wij gaven de wereld daar
voor in de plaats onze producten en ook
onze menschen. In twee woorden samen
gevat voerden wij uit naar andere we-
relddeelen: menschen en goederen: of
men kan het ook zeggen: arbeid en ka
pitaal.
Doch door den oorlog is dat veran
derd. Het jonge Rusland, het oude China
en Turkije, hebben hun poorten gesloten,
tengevolge van revolutie, oorlog en ar
moede. Amerika, dat voorheen jaarlijks
plaats gaf aan honderdduizenden land
verhuizers, laat geen vreemdelingen
meer toe. Duitschland, Oostenrijk, Hon
garije, zijn zoo verarmd dat zij voor het
ruilverkeer veel minder dan vroeger be-
teekenen. De middelklassen zijn armer
geworden en kunnen door sparen niet
meer overleggen, de werkloosheid is
overal schrikbarend groot, een crisis in
handel en landbouw en industrie drukt
op bijna alle landen en de toekomst laat
zich, naar men meent, duister aanzien.
Nu moeten we herinneren aan het be
gin van dit artikeltje: eens waren er in
Europa weinig bewoners en voor hen
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
12 Juli 1937.
Voor den bouw van een gemaal in den
Ypma-polder alhier werd ingeschreven
door de h.h. timmerlieden:
J. Yntema, Witmarsum
Fa. Hobma, Workum
H. v. d. Vliet, Witmarsum
J. v. d. Sluis, Langweer
G. Y. Heeringa, Witmarsum
Gebr. Visser, St. Johannesga
J. Tol, Witmarsum
Begrooting 1285.
Gegund aan J. Tol.
I
MAAK ZELF JAM MET IE—m
IN 10 MINUTEN
M Op.lt» MD. Slntt.l 400. taM. 37059.
DE JONGS NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
