Buit enlandsche Revue.
I
Belastingzaken
W.U.d.WERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Het gevaar van de
Japansche Mythe.
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek
No. 60
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
33= Jaargang
Woensdag 4 Augustus 1937
ren
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
5
idel,
en
zeer
indel
Q
(5.30
MAKKUM.
brief
luur.
roer,
wel
38.10
50
Speciale inrichting voor
WANDELSPORT.
Onze stadgenoot de heer R. S. Hait-
sma, voorz. van de wandelvereen. „Na
tuur en Sport” alhier, nam weer met
gunstig gevolg deel aan de 4-daagsche
afstandmarschen te Nijmegen en wel
over een afstand van 55 K.M. per dag.
GESLAAGD.
De heeren C. J. Wester, onderw. Chr.
ulo en J. Werkhoven, onderw. o.l. school
te Witmarsum slaagden te den Haag voor
de akte L. O. Handteekenen, opgeleid
door Taco v. d. Meer alhier.
De vorige week slaagde voor het
mulo-diploma B onze plaatsgenoot, Joh.
OVERNAME SLAGERIJ.
De slagerij van den heer H. de Jong
aan de Gr. Dijlakker is overgenomen
door den heer L. Roorda. Door de nieu
we marmeren etalages en idem toonbank
waarop een nieuwe vleeschsnijmachine
en weegtoestel, heeft deze slagerij een
geheel nieuw aanzien gekregen en be
antwoordt nu ook meer aan de hygiëni
sche eischen die tegenwoordig gesteld
worden.
(9.60
12.—
ien
3K
oor
GETUIGSCHRIFT.
2 Aug. 1937.
De heer S. Halma ontving een getuig
schrift voor het met vrucht doorloopen
van een cursus der Bakkersvakschool te
Leeuwarden.
GESLAAGD.
2 Aug. 1937.
Voor het eindexamen tuinbouw slaag
de de heer Joh. Bergsma, leerling van
de Gerard Adriaan van Swietenschool te
Frederiksoord.
31 Juli 1937.
Op de gehouden vergadering der af-
deeling Makkum van de schippersveree-
Igt:
tuk
5
0
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
I
y
rnge
f Mj
Had.
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water bedroeg
heden 18 graden.
(2
5
(8
>0
>0
!0
(0
.9
iets
een
e en
;gen
ARUM
OVERGANGSEXAMEN.
29 Juli 1937.
Dezer dagen zijn bevorderd van de le
naar de 2de klasse der H. B. S. te Har
lingen P. Gros en B. Postma.
te
ns
Advertentlën ps? rsgsli
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
DE AUTOTOCHT VOOR OUDEN
VAN DAGEN.
Waarschijnlijk doordat het Bestuur
van den Bond voor Staatspensionneering
alhier te weinig bekendheid had gegeven
aan den juisten datum, waarop deze
tocht zou worden gehouden, was de be
langstelling van het publiek niet zoo
groot als andere jaren.
In 16 particuliere wagens en 5 bus-
sen werden de oudjes vervoerd naar
Beetsterzwaag, waar eenigen tijd gezeb
lig werd doorgebracht.
’s Avonds had het Stedelijk Muziek
corps zich bij het tramstation opgesteld
en onder een pittige marsch werd de
stoet weer ingehaald en via Jongema-
straat, Gr. Markt ging het naar hotel
Boermans, waar de oudjes en deelne
mers nog eenige oogenblikken gezellig
bijeen waren.
WITMARSUM.
;nt
nt.)
3iyk
en
dat
ielte
Van de vocale nummers waren onge
twijfeld Hdndel’s „Dank sei dir Herr” en
Beethoven’s „Ehre Gottes” het best. In
deze liederen kwam het machtig geluid
van Couperus al buitengewoon tot zijn
recht. In Brahms’ „Emste Gesünge” was
het vooral no. 1, dat ons ten zeerste
boeide, zoowel door de voordracht en
dictie van de bespiegelende wijsheid des
Predikers, als door de heerlijke begelei-
dingsmuziek. Het 2de Brahmslied „O
Todd’’ (ontleend aan het apocrieve boek
Jesus Sirach, hoofdstuk 41) voldeed ons
minder, omdat de zuiverheid hierin niet
onberispelijk leek. Zeer mooi was ook
Franck’s „Panis Angelicus” waarin de
canon met groote demonstratieve kracht
werd voortgebracht. Bij het publiek even
wel bleef de grootste indruk achter van
het laatste lied, Beethoven’s „Ehre Got
tes” en ontegenzeggelijk vonden ook wij
het prachtig orgaan van Couperus hier
in het meest te bewonderen. Een goede
gedachte hiermede het concert te beslui
ten. We hopen van harte, dat Couperus
zijn optreden alhier nog vaak mag her
halen.
De heer Alt had zich met zijn orgel-
programma bij dat van den zanger aan
gepast met een choralvorspiel van
Brahms „O Welt ich muss dich lassen”
en de zeer moeielijke Fuga in As moll
van denzelfden componist. Beide stuk
ken zijn wonderlijk mooi. De Fuga het
meest, doch deze laatste alleen voor in
siders. Voor den gemiddelden toehoor
der achten wij het te zwaar en voor den
concertgever dus minder dankbaar. Veel
gelukkiger was daarom de keuze van
Bach’s Fantasia G dur, die hier veel
boeiender klinkt dan waar ook. Waarom
ontbrak bij dat stuk de kleine toelich
ting op het programma, waarmede de
concertgever juist zoovelen aan zich
verplicht?
Men verzocht ons hieronder nog mede
te deelen, dat de hoboïst Piet Everaarts
wiens medewerking voor het volgend
concert op het programma was aange-
kondigd door omstandigheden verhin
derd is en zich nu eerst later zal doen
hooren.
POSTDUIVENNIEUWS.
De postduivenvlucht Nationaal, vanaf
Bordeaux had een zeer traag verloop.
De eerste duif werd in Brabant pas ge-
plokt om 7.40 terwijl de afstand daar
slechts 800 K.M. bedraagt.
De eerste duif kwam Maandag aan
om 7.58.21, afstand 1016 km, eigenaar
D. Houben. De tweede duif kwam om
18.41.02 van I. Gerritsma. De volgen
den kwamen Donderdag, eigenaars D.
Ruiter en I. Gerritsma.
Zondag j.l. hield „De Luchtpost” haar
4de wedvlucht van jonge duiven vanaf
Nijmegen 137 km. Om 8 uur werden de
vogels gelost, met westenwind en be
trokken lucht. Af en toe viel er een felle
regen en het was te voorzien, dat ook
deze vlucht de jonge vogels niet meevieL
De eerste duif kwam aan 10.36.37, eig.
Sj. Huisman met een snelheid van 878 m.
De uitslag luidt:
Sj. Huisman 1, 4, 5, 9, 10, 11.
J. Velting 2, 7, 12.
I. Gerritsma 3.
K. de Boer 6.
Th. de Jong 8, 14, 19.
D. Houben 13, 16, 17, 18, 20, 21, 22
en 23.
H. Faber 15, 24.
Kuiper. Hij was leerling van de ULO-
School voor C. V. O. aan de Hid Hero-
straat alhier.
gen de nieuwe regeling tot coördinatie
van den kosteloozen medischen dienst.
De doctoren protesteeren tegen de ad
ministratieve rompslomp. Zij moeten
lange vragenlijsten invullen, welke, vol
gens hen, niets te maken hebben met de
behandeling. Door deze staking is men
verplicht de zieken in de ziekenhuizen
op te nemen.
In België heeft men ten opzichte van
den middenstand een zeer goede maat
regel ingevoerd. Naast de strijd tegen
de overheersching der warenhuizen
heeft de Regeering ook aandacht ge
schonken aan ’t probleem der vrtje ves
tiging. Volgens de telling in 1920 was
er een kleinhandelaar op de 37 inwoners
en deze toestand is sedertdien nog ver
slechterd. De Minister van Economische
Zaken heeft thans een ontwerp bij de
Kamer ingediend, volgens hetwelk de
opening of de overname van een klein
handel onderworpen wordt aan bepaal
de eischen.
Het feit moet beteekend worden aan
het college van Burgemeester en Wet
houders, dat er bekendheid aan dient
te geven door aanplakking aan het ge
meentehuis. Indien er verzet rijst, wordt
de zaak voor een bijzonderen Raad ge
bracht, met provinciale bevoegdheid,
welke onderzoekt of het verzet gerecht
vaardigd is. Het verzet mag gemotiveerd
worden voor de warenhuizen door de
stoornis welke oprichting in de streek
zou te weeg brengen en voor den klein
handel door ongunstige antecedenten
van de betrokken personen in beroeps
opzicht, alsmede door de omstandigheid
dat het beroep van kleinhandelaar zou
gecumuleerd worden met een ander be
roep, uitgeoefend door den betrokkene
zelf of door zijn echtgenoote.
Er schijnt dus in meerdere landen een
streven merkbaar naar een zekere orde
ning van het bedrijfsleven.
De Jamboreegedachte. De
verdeeling van Palestina.
De politieke strijd in Joego
slavië. Wereldtentoonstel
ling te Parijs. Geneesheeren
die staken. Ordening in
België.
Wanneer we deze week in de nieuws
berichten snuffelen naar onderwerpen
voor onze revue en we geneigd zijn al
weer te beginnen met de oorlog in China,
T|I Tl 17 Eiken DONDERDAG
K I I i K Zitting te BOLSWARD
ULUIk Schildwijk 33 bij de Markt
Het nieuwe oorlogsgevaar, dat de Ja
pansche militairen in Noord-China heb
ben doen ontstaan, heeft nog niets van
zijin dreigend karakter verloren. Maar
toch valt aan te nemen, dat een even
tueele oorlog „gelocaliseerd” zal blij
ven. De Europeesche mogendheden,
waarschijnlijk ook Sovjet-Rusland, zul
len zich er buiten houden.
Uit het Japansch-Chineesche conflict
valt voor de wereld nog een belangrijke
leer te trekken. Meer en meer blijkt na
melijk, dat het, om het oorlogsgevaar
te bezweren, absoluut niet voldoende is
een staat, die van nature oorlogszuchtig
is, te „voldoen”, niet eens door middel
van territoriale concessies. Terwijl Ja
pan ook thans nog, zij het voorloopig
zonder oorlog, er toe overgaat van de
Noord-Chineesche provincies een twee
de Mandsjoekwo te maken, heeft het
nog niet eens het eerste, pas in 1932
veroverde, behoorlijk „verteerd”. Aan
zijn kolonisatorische behoeften boden
zich daar, in het reusachtige gebied, dat
grooter is dan half Europa, voor langen
tijd alle denkbare mogelijkheden. Ander
zijds kan Japan van de verovering van
Noord-China niet de minste verlichting
van zijn economische en bevolkings
politieke zorgen verwachten. Want dit
deel van China is zeer dicht bevolkt,
zoodat Japan hier moeliijk een deel van
zijn bevolkingoverschot kan heenzenden
terwijl ook de rijkdom aan grondstoffen
in dit gebied heel wat minder groot is,
dan men het in Tokio wel eens voor
geeft. De afzet van Japansche waren in
Noord-China was bovendien verzekerd,
zelfs zonder toedoen van de Japansche
garnizoens, die reeds vroeger in de om
geving van Peiping en Tientsin gelegd
waren. Daarentegen moest de Japansche
industrie bij een nieuw» toespitsing van
den toestand op een nieuwe boycotbe-
weging in het overige China, dus met
een sterke reduceering van haar export
rekening houden. Voor den oorlog, dien
Japan scheen te willen doen losbreken,
door van de regeering te Nanking te
eischen, dat zij zou afzien van haar sou-
vereiniteitsrechten in de Noord-Chinee
sche provincies, bestond dus geen der
economische redenen, welke volgens de
gangbare meening de aggressiviteit van
de zoogenaamde „Havenots^ verkla
ren.
Krijgen de Japansche militairen hun
zin, dan zal er geen oorlog uitbreken, die
slechts beschouwd kan worden als een
preventieve oorlog ter bescherming te
gen het verre en mogelijk slechts inge
beelde gevaar, dat zich op een of ander
tijdstip de legers van de Sovjet-Unie met
de legers van China zouden kunnen ver
binden, om de Japansche bezitting op
het Aziatische vasteland te bedreigen.
Dit strategisch toekomstmotief is het
eenige, wat de laatste Japansche actie
nog eenigszins rationeel kan verklaren.
Maar het is de vraag of dit voor Japan
sche militairen nu wel van zoo’n betee-
kenis is geweest. Ter verklaring van hun
initiatief staat naast eenige binnen-
landsche moeilijkheden in hoofdzaak
slechts de oorlogszuchtige mythe van 't
huidige Japan ter beschikking, zijn eigen
aardig geloof aan een bepaalde Japan
sche zending, de meening, dat Japan ge
roepen is de heerschappij over Azië uit
te oefenen. Waar een dergelijke ideolo
gie hand in hand gaat met een enorme
bewapening, waarvoor de geheele natie
moet worden uitgezogen, heeft men tot
aanstichting van een oorlog geen ratio-
neele oorzaken en geen verstandelijke
doeleinden noodig. Een oorlog ontstaat
dan in zekeren zin om der wille van den
oorlog.
En derhalve mag men den toestand in
dit deel van de wereld geenszins opti
mistisch beoordeelen.
RIJKSZUIVELSCHOOL BOLSWARD.
Bij beschikking van den minister van
Economische Zaken zijn, voor het tijd
vak van 1 September 1937 tot 1 Sep
tember 1938, wederom benoemd tot tij
delijk leeraar aan de Rijkszuivelschool
alhier de heeren M. ten Cate en W.
Vlietstra, beiden alhier, A. W. Dannen-
berg, A. de Maas en mr. dr. J. Hoog
land, allen te Leeuwarden, S. Siersema
te Harlingen en J. Slim te Sneek.
2 Aug. 1937.
Heden hadden alhier de volksspelen
plaats van kinderen van 6 tot 14 jaar.
Prijswinnaars werden:
Jongens van 6 t.m. 8 jaar (talhoutje
rapen). 1ste prijs Tjerk Tuinstra; 2de
prijs Ant Yntema en 3de prijs Jelle Yn-
tema.
Jongens 9 t.m. 11 paar (zakloopen):
Ise prijs Sijbren Kooistra; 2de prijs Jac.
Adema en 3de prijs Bouwe Vos.
Jongens 12 t.m. 14 jaar (door de tun
nel). 1ste prijs: R. Smid; 2de prijs P.
Huisman; 3de prijs W. Hoogeveen.
Meisjes 6 Lm. 8 jaar (dubbeltje uit
water halen). 1ste prijs L. Huisman; 2de
prijs A. de Boer en 3de prijs T. Koop-
mans.
Meisjes 9 tot en met 11 jaar (bolloo-
pen). 1ste prijs Afke Anema; 2de prijs
Tjitske Witteveen en 3de prijs Y. van
der Honing.
Meisjes 12 tot en met 14 jaar (de reis
naar de trein). 1ste prijs Tietje de Vries;
2de prijs Tine Topma en 3de prijs
Maaike Wijbenga.
Aan de kinderen werd tevens een uur
gratis draaien in de draaimolen aange
boden.
EXCURSIE EN DIPLOMA-UITREIKING.
2 Aug. 1937.
De cursisten der Algem. Tuinbouw-
wintercursus hebben onder leiding van
den heer Frankena te Sneek (hoofd der
cursus) en den heer Broersma, alhier ’n
excursietocht gemaakt
Een bezoek wercf gebracht aan het
bedrijf van den heer K. Rienks en aan
de boomkweekerij „lephof”, beiden te
Bergum. Het eerste bedrijf heeft de leer-,
lingen den indruk gegeven van een
groentebedrijf buiten en onder glas, ter
wijl op het tweede bedrijf de indruk
werd verkregen over het opkweeken van
vruchtboomen.
Een bezoek aan Huizums Proeftuin
moest achterwege blijven wegens tijdge
brek.
Na afloop van de reis werden ten
huize van den heer Broersma de diplo
ma’s uitgereikt en wel aan de volgende
personen: H. Louwsma en S. v. d. Berg
te Witmarsum, K. Kikstra en D. Kikstra
te Kimswerd, C. de Haas, F. Heslinga,
Th. Bruinsma, S. Jagersma, S. Tolsma,
J. Algera, P. Brouwer, allen te Arum.
5e ORGELCONCERT.
Vocale medewerking van den baryton
Otto Couperus. Reeds in zijn voorbericht
over dit concert in het blad van Vrijdag
had de heer Alt hem bij zijn publiek ge
ïntroduceerd en hem daarbij een der
beste zangers van ons land genoemd.
Wij kunnen ons bij dit waardeerend
oordeel aansluiten. Vorige week heeft
men dezen zanger juist voor de V.A.R.A.-
microfoon kunnen hooren en zoo had-
de we nu een ongezochte gelegenheid
het enorme verschil te constateeren tus
schen een radio-overbrenging en de wer
kelijkheid. Zeker, we vonden de stem
daar mooi, bijwijlen héél mooi zelfs, maar
wat wij hoorden was toch niet te verge
lijken met het geluid dat we thans in de
Groote Kerk vernamen. Hoe veel meer
kwamen hier alle details in weekheid en
warmte van timbre, voordracht en dictie
tot hun recht
in Spanje, de Kerkstrijd in Duitschland
en de vele kleinere ongedurigheden,
waaraan onze tijd zoo rijk is, dan komt
onwillekeurig de tegenstelling tusschen
deze onrust en de verbroederingsgedach-
te, die de dezer dagen geopende we-
reld-jamboree ons te beluisteren geeft
scherper naar voren.
We herinneren ons een oud spreek
woord: hoop doet leven en dit is dunkt
ons zeer juist van toepassing op ons
twintig-eeuwsche menschen. Immers, het
is nog niet zooveel jaren geleden, dat we
met groot ontzag en heel veel hoop heb
ben opgezien naar het instituut van den
Volkenbond, als de groote organisatie,
die ons de wereldvrede kon brengen.
Dat dit instituut voor velen een des-il-
lusie geworden is, mogen we niet wijten
aan de goede bedoeling, die de voorstan
ders bezield heeft, maar aan de machts
honger van leidende staatslieden die ge
meend hebben, dat het recht van den
sterkste nog altijd als een hooge wet
gepredikt kan worden. Waarom we deze
gedachte nu in verband met de Jambo
ree nog eens naar voren brengen? zult
U misschien zeggen? Ook de wereld
jamboree geeft ons 'n poging te zien
menschen van verschillende nationaliteit
tot elkaar te brengen.
Wat niet is mogen gelukken van
boven af, tracht men nu van onder
op te probeeren. Of deze poging geluk
ken zal? Dit is moeilijk te voorspellen.
Wanneer we het zoover kunnen brengen
dat de opgroeiende jeugd zich geheel
heeft ingeleefd in de Jamboree-gedachte
dan moet het, dunkt ons, uitgesloten zijn
dat men deze jonge menschen be
zield met eenzelfde ideaal vereenigf
om elkaar te bestrijden.
Dat is de nieuwe hoop op de zoo
vurig verbeide wereldvrede en daarom
willen we vandaag eens nïet spreken
over oorlog en strijd, die met kanonnen
wordt uitgevochten, maar over een strijd
met papieren wapens.
We bedoelen daarmee de beslissing
inzake de verdeeling van Palestina. De
zeer moeilijke kwestie die reeds op
meerdere congressen als punt van be
spreking heeft gediend, is nog niet tot
een afdoende oplossing gebracht. Het
valt natuurlijk niet gemakkelijk een ver-
deelingsplan voor een groot land als Pa
lestina in elkaar de zetten. De groote
tegenstelling Joden en Arabieren, is niet
gemakkelijk te overbruggen. Vooral voor
Engeland dat aan de kust van de Mid-
dellandsche Zee eenige mandaatgebieden
heeft, is deze situatie uiterst moeilijk.
De Zionistische beweging dat is de
Joodsche beweging die streeft naar een
bepaald Joodsch gebied begint lang
zamerhand tot de gedachte te komen,
dat een onderhandelen met de Engelsche
regeering voor hen de beste resultaten
kan afwerpen.
Op een andere strijd die hoewel niet
zoo sterk op den voorgrond komende,
toch niet minder belangrijk genoemd
mag worden, willen we even de aandacht
vestigen.
Het is de politieke toestand tusschen
de Servisch Orthodoxe; kerk en de regee
ring. De oorzaak van dit conflict is het
concordaat, door de Regeering gesloten
met het Vaticaan. Door dit concordaat
werden de Katholieken op gelijke voet
gesteld met de andere kerken. Er wonen
in Joego-Slavië niet minder dan zes
millioen Katholieken. De machtige Ser
visch Orthodoxe partij is evenwel fel
tegen dit concordaat gekant en tracht
op alle mogelijke wijze de positie van de
regeering te verzwakken.
Veel hangt in dezen af van de Prins
regent Paul, die een nieuwe prelaat voor
de Orthodoxe kerk moet benoemen.
Wordt dit een gematigd man, dan be
staat er veel kans, dat de gemoederen
tot rust komen en men zich bij den toe
stand neerlegt.
De wereldtentoonstelling te Parijs
blijft veel bezoekers trekken. Ook het
Nederlandsche paviljoen wordt door de
buitenlanders geroemd. Het paviljoen
zelve, gebouwd door Ir. van der Broek,
imponeert van buiten af niet zoo erg,
hoewel de halfronde vorm zich heel goed
aansluit bij de omgeving, maar van bin
nen moet het een ideale expositieruimte
zijn. Vreemde architecten toonen over 'f
algemeen groote waardeering. Groote
belangstelling gaat ook uit naar de zaal
kunst en techniek, waarin het edelsmeed-
werk, het kristal, de tapijten en geweven
stoffen, evenals het drukwerk en de boe
ken die algemeen worden bewonderd.
De goedkoope reisgelegenheden zoo-
als die dagelijks worden aangekon-
digd, dragen er veel toe bij, dat het be
zoek aan deze wereldtentoonstelling
groot blijft.
Een eigenaardige staking werd dezer
dagen uit Frakrijk gemeld. Te Versailles
staken 175 geneesheeren uit protest te-
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
VISCHCLUB „ONS GENOEGEN".
Bovengenoemde vischclub hield Zon
dag j.l. haar 3de vischwedstrijd bij Idse-
gahuizum.
Het aantal gevangen baarzen bedroeg
22 stuks.
1ste prijs: C. Ebbendorf grootste baars
25 c.M.
2de prijs: D. Adema.
3de prijs: G. Rijpma.
4de prijs: K. Zoethout
5de prijs: KI. Koopmans.
6de prijs: G. Ruiter.
7de prijs: N. Ebbendorf.
8ste prijs: J. Zoethout Jr.
9de prijs: H. Nauta.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
vat
oo-
im-
.ag-
que
•ed-
len.
pt
it
?n-
uw
I
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
fel-
res-
;ook