DE REGEERIUG Etl DE OPPOSITIE
oe uesiigingswei Kieinoedriii.
Buitenlandsche Revue.
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
P. LUNER
HIJ. J. UIERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Katoen
10%-korting
bij contante betaling
Vraagt onze Stalen-collecties
33*2 Jaargang
Woensdag 3 November 1937
No. 86
Uitgever A. J. OSÏNGA, Marktstraat, BOLSWARD
Halfwol
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
INGEZONKEN -
/TUKKEN
E)
Stadsnieuws.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
WAT BELGIE ONS LEERDE.
div. kwaliteiten
o.
Md.
s
e
A cl v e r t e n i 11' n per regel
WoentJtkigsnumfiicr 10 cent.
Zatcrdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926.
Speciale inrichting voor
vakbekwaamheid,
credietwaardigheid,
Oordeel niet te hard, opdat ge
niet geoordeeld zult worden.
90 cM. breed
37H -50 57^-60
t
ti
u
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Lccsgcld Ir. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland 17.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
n
ik
k
n
koloniale mogendheden. Een dergelijk
plan ligt ook geheel in de lijn van Mus
solini en zou voor Engeland waarschijn
lijk ook nog de beste oplossing zijn.
Wanneer we nu weer even verder op
het Europeesche vasteland doorreizen
komen we in Frankrijk, dat nog maar
steeds niet de verovering van Abessinië
door Italië erkend heeft. Zulke landen
zijn er natuurlijk meer, maar dat juist
Frankrijk dit nalaat is voor Italië een
steen des aanstoots. Derhalve heeft Mus
solini de Italiaansche ambassadeur laten
terugroepen, niet dat de diplomatieke
betrekkingen daardoor geheel verbroken
zijn of het gevaar voor ’n conflict dreigt.
O neen, de tijd dat men op diplo
matieke wijze elkaar den oorlog ver
klaarde, is reeds lang voorbij, maar wel
demonstreert deze scherpe houding van
Mussolini de onverzettelijken wil de eigen
zin door te drijven. Dat zien we wanneer
we weer even verder reizen, ook in
Spanje.
Inplaats dat Italië met alle mogelijke
energie meewerkt aan de niet-interventie
politiek en zich dus niet meer gaat be
moeien met de binnenlandsche Spaan-
sche toestand, lezen we, dat de vrede
alleen dan duurzaam kan zijn, wanneer
het Bolsjewisme uit Europa en in de
allereerste plaats uit Spanje verdreven
wordt. De wereld moet aldus Mussolini,
geheel fascistisch worden en daarbij is
Italië heel graag bereid een handje te
helpen. Deze brallende zinsbouw, die we
gedurende de laatste jaren als iets spe
ciaal fascistisch meenen te mogen kwa-
lificeeren, werkt in andere landen, met
name in Engeland toch een zekere re
actie op.
De politiek van Eden om door vele
tegemoetkomingen de wereldvrede terug
te krijgen, mogen prijzenswaardig zijn;
in het oog van meerdere Engelsche po
litici is deze houding Engeland onwaar
dig. De oude, maar nog altijd heldere
Staatsman, Lloyd George meende in een
dezer dagen gehouden rede tegen deze
politiek te moeten waarschuwen. Hou
toch op, zoo is ongeveer de kern van
zijn betoog, met die zachtaardige poli
tiek. Laat de Britsche leeuw die de laat
ste jaren niets anders gedaan heeft, dan
pootjes geven, toch eindelijk eens oprij
zen, zijn geduchte tanden en nog altijd
geweldige klauwen laten zien en de
grootsprekers daar in Zuid-Europa eens
toebrullen, dat het nu uit moet zijn en
dat er anders hevige klappen zullen val
len.
Dat is krachtige taal, maar of men
daarmee de vrede bevordert, betwijfelen
we.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
COLLECTE.
De in dit nummer aangekondigde col-
letce, welke op verzoek van Z. E. den
Minister van Sociale Zaken landelijk ge
houden wordt, bevelen Burgemeester en
Wethouders gaarne van harte bij de in
gezetenen aan.
De bedoeling is hen, die door de gee-
sel der werkloosheid zijn getroffen^ in
de komende wintermaanden in staat te
stellen in meerdere mate kleeding,
schoeisel en dekking te bekomen, nu de
werkloosheid reeds zoo lang duurt en er
tengevolge daarvan in onderscheidene
gezinnen meer en meer een achteruit
gang dreigt te ontstaan. Zij doen daar
om een beroep op de offervaardigheid
van allen en vertrouwen dat de te hou
den collecte aan de gestelde verwachtin
gen moge beantwoorden.
90 cM. breed
85, 92^, 97H
ZuiverWol 90 cM. breed
120 - 135 - 160
Bij aankoop voor f 4.00
GRATIS knippatroon
van IDA DE LEEUWvan Rees
bovendien
Politieke moeilijkheden in
België. Kolonieën voor
Duitschland. Italië, Span
je en Engeland.
Reeds gedurende eenige maanden is in
België een perscampagne gaande betref
fende zekere gestes van de Nationale
Bank. In dit verband werd dan dikwijls
de naam genoemd van den minister-pre
sident Van Zeeland.
Wanneer men sommige bladen zou
moeten gelooven, dan was dit ministerie
en speciaal de minister-president niet
vftj van een zekere corruptie. Wanneer
men evenwel de verschillende verklarin
gen van de bij dit incident betrokken
personen samenvat, dan blijkt daaruit
zeer duidelijk, dat van een ten eigen
bate aanwenden van rijksgelden althans
voor den heer Van Zeeland, absoluut
geen sprake kan zijn. Toch heeft die
stelselmatige verdachtmaking dit gevolg
We hebben in onze vorige weekrevue
een kleine beschouwing gewijd aan het
zeer actueele probleem de teruggave van
de door Duitschland in den wereldoorlog
verspeelde koloniën.
Sinds de reis van Mussolini naar Ber
lijn is deze kwestie buitengewoon sterk
op den voorgrond geplaatst. Onomwon
den heeft Mussolini toegegeven, dat
Duitschland zijn koloniën terug moet
hebben en daarbij heeft Italië zijn volle
medewerking toegezegd. Nu gaat dat na
tuurlijk heel gemakkelijk zoolang je niet
zelf een deel van het vriendelijk geroof
de land behoeft terug te geven. Bij ge
legenheid van de vijftiende verjaardag
van de Marsch naar Rome heeft Musso
lini nogmaals duidelijk het goed recht
van het koloniaal bezit voor Duitschland
bepleit, op de hem eigene wijze natuur
lijk.
Toch is er met betrekking tot dit kolo
niale vraagstuk In Duitschland ook bij
de andere mogendheden een zekere ken
tering te bespeuren. In een opmerkelijk
artikel in de Engelsche Times wordt de
noodzakelijkheid van een oplossing be
pleit. Een allen bevredigende oplossing
moet er worden gevonden en deze zou
het beste geformuleerd kunnen worden
In een overleg tusschen de vier groote
gehad, dat de heer Van Zeeland mede
om zich beter tegen deze laster te kunnen
verdedigen het besluit nam, ontslag aan
te vragen, waardoor België weer eens
voor de zooveelste maal een kabinets
crisis kreeg.
Dat kan in onzen tegenwoordigen ge
spannen tijd niet te lang duren en daar
om heeft de Koning nu eens den arbei-
dersleider de Man aangezocht een nieuw
kabinet te vormen. Deze ging direct van
de practische veronderstelling uit, wan
neer ’t ministerie-Van Zeeland door een
persoonlijk feit voor den formateur zijn
ontslag aanbiedt, schijnen er dus geen
overwegende bezwaren tegen de andere
leden van dit kabinet te bestaan, bijge
volg doe ik het beste de geheele groep
onmiddellijk in de regeering op te ne
men en kwam dus de kabinetscrisis
hoofdzakelijk neer op een verandering
van leider.
Zoo gemakkelijk ging het echter ook
weer niet. De Katholieken hadden zich
onder veel voorbehoud bereidverklaard,
zitting te nemen in dit kabinet, maar de
liberalen waren nog steeds een beetje
twijfelachtig. Zaterdag evenwel heeft de
woordvoerder van de Liberale fractie
verklaard, niet aan deze regeering, waar
in een arbeidersleider formateur is, te
willen meedoen. Zal men nu een regee
ring kunnen vormen van socialisten en
katholieken? Waarschijnlijk niet. De
meest voor de hand liggende oplossing
■is deze, dat de heer de Man bedankt
wordt voor het vele en goede werk in ’t
belang van het land verricht en dat een
andere persoonlijkheid opdracht krijgt ’n
regeering te vormen.
De laatste berichten hebben deze ver
onderstelling reeds achterhaald.
Nadat eerst senator van Overbergh was
aangezocht een kabinet te vormen, maar
deze om gezondheidsredenen jlit niet
kon aannemen, heeft de Koning nu den
Katholieken Minister van Landbouw
Pierlot belast met de vorming van een
nieuwe regeering.
in
ui.
In ons vorig artikel hebben we uit
voerig aangetoond, welke funeste gevol
gen een ongebreidelde vestiging van
kleine middenstandsbedrijven voor den
handel, de bedrijven zelve en in laatste
instantie ook voor de maatschappij
heeft.
We willen vandaag nog op een ander
tekort wijzen, iets wat niet alleen veel
vuldig voorkomt bij kleine vaklieden,
maar zelfs ook bij gevestigde midden
standsbedrijven. We bedoelen de admi
nistratie. Deze zeer belangrijke taak in
het winkeliersbedrijf wordt dikwijls
schromelijk verwaarloosd. Zeker, we ge
ven volkomen toe, dat de meeste winke
liers na een zeer vermoeiende dagtaak
er weinig voor gevoelen na het sluitings
uur nog een eenigszins ingewikkelde
boekhouding bij te houden, maar dat is
ook niet noodig. Met een klein beetje
voorlichting is voor elke branche een
zeer eenvoudige boekhouding in elkaar
te zetten, die niet te veel tijd kost, maar
toch dit groote voordeel biedt, dat men
een duidelijk overzicht krijgt van de in-
en verkoop. We veronderstellen, dat,
wanneer de belasting-inspectie niet zoo
nu en dan de middenstanders dwong
door een veel te hoogen aanslag, toch
eindelijk eens een begin te maken met
een heel eenvoudige administratie, veel
te veel winkeliers er nog maar lustig op
los leefden.
We bedoelen daarmee niet, dat het
geld onoordeelkundig wordt uitgegeven,
maar.dat een niet te scherpe con-
tróle zoo licht aanleiding kan worden
tot een hoogere onkostenrekening dan
door het bedrijf gedragen zou kunnen
worden.
Nog iets anders, stel b.v. aan een win
kelier de vraag hoeveel zet ge per jaar
om van dit of van dat artikel? een groot
deel zal deze vraag met een schouder
ophalen moeten beantwoorden en toch,
hoe noodzakelijk en nuttig is een derge
lijk overzicht. Het gaat toch in elk be
drijf om de verdiensten en goederen die
Laten we straks in ons oordeel over
de eigen regeering openhartig en eer
lijk, maar in elk geval mild en bdacht-
zaam wezen. De democraten en parle
mentariërs, mogen zich het Schriftwoord
herinneren: oordeel niet, opdat ge niet
geoordeeld zult worden. Wanneer het
volksbelang wordt en blijft achtergesteld
bij den strijd om de macht alleen
wanneer we er slechts op bedacht zijn
om de politiek- en maatschappelijk an
dersdenkenden af te maken en hun po
sitie te ondermijnen, dan ondermijnen we
in werkelijkheid het stelsel, waaruit de
mogelijkheid van het bedrijven van
zooveel stelselloosheid is voortgekomen.
Het einde zal wezen, dat we geoor
deeld worden. Door den dictator van
links of van rechts, door de anarchie
van onderaf of door het geweld en het
geld van boven.
Er is geen grooter goed dan de vrij
heid en er bestaat geen zekerder me
thode om deze te verliezen, dan door
haar te misbruiken.
Critiek moet er kunnen zijn, maar.
slechts een g e m a t i g de critiek kan
een e e r 1 ij k e wezen.
zoogenaamd als kasvulling dienst doen,
beteekenen uiteindelijk voor den winke
lier schadeposten, renteverlies en inkor-;
ting van bedrijfskapitaal. Dat men een
onvoldoende boekhouding meer aantreft
bij het klein- dan bij het grootbedrijf,
vindt zijn verklaarbare oorzaak in het
feit, dat de grootwinkelier dit werk door
deskundig personeel laat doen en de
klein-winkelstand al dat werk zelf moet
opknappen.
Er komt nog een niet te verwaarloozen
factor bij en wel deze: een onnauwkeu
rige boekhouding brengt heel wat last
en onaangenaamheden met zich mee,
maar bovendien wanneer men geen be
grip heeft van boekhouding en niet be
schikt over de noodige handelskennis,
hoe wil men dan de juiste prijscalculatie
maken? Immers men moet rekening hou
den met verschillende factoren; de'in
koop, de onkosten die op het product
rusten, de schadeposten die kunnen ont
staan en dan dé winst die redelijk moet
zijn, maar toch ook weer in veel ge
vallen rekening moet houden met de
concurrentie.
Wanneer we al die ongewenschte toe
standen in het middenstandsbedrijf over
zien, dan moeten we er ons over verheu
gen, dat" de Wetgever door genoemde
wet tracht verbetering aan te brengen.
De noodzakelijkheid van de minimum-
vestigingseischen,
handelskennis en
meenen we in deze drie artikelen vol
doende te hebben aangetoond.
De volgende week zullen we ons meer
bij de wet zelve bepalen.
DE ST. MAARTEN-OPTOCHT.
Het wordt nu langzamerhand tijd, dat
we iets meer aandacht besteden aan
deze St. Maarten-optocht. Dank zij de
offervaardigheid van verschillende bur
gers van Bolsward is deze tocht nog tel
ken jare een groot succes geworden,
maar.wil op den duur dit folkloris
tisch werk in stand blijven, dan moet
het financieel gedeelte op een afdoende
wijze geregeld worden.
De deelnemende kinderen betalen wel
een kleine bijdrage, maar dit is lang niet
genoeg om de noodzakelijke onkosten te
dekken en bovendien wil de Commissie
ook graag aan elk kind een klein ca
deautje geven.
De P. F. C., die nu reeds enkele jaren
het tekort voor haar rekening neemt,
kan dit op den duur ook niet blijven
doen. Zij vertrouwt daarom ook dit jaar
weer op de krachtige steun van onze
burgerij door het beschikbaar stellen van
of een versnapering een klein ca
deautje of een financieele bijdrage.
U weet het adres van onzen penning
meester A. J. Bakker, Grootzand, Bols
ward.
Nu nog enkele gegevens betreffende
deze optocht.
In tegenstelling met andere jaren
wordt de iichtstoet wel op de Nieuw-
markt opgesteld, maar de beoordeeling
van de gecostumeerden door de Jury
gebeurt nu niet meer voor het begin van
de optocht maar gedurende de tocht
door de stad.
Het lange wachten wordt hierdoor
voorkomen. De kinderen die aan deze
Iichtstoet deelnemen, worden nu kwart
voor 5, niet eerder, op de Nieuwmarkt
verwacht. Precies 5 uur vertrekt dan de
stoet; de route wordt nader bekend ge
maakt. Voor de gecostumeerden stelt de
commissie eenige prijzen beschikbaar en
of we ook aan de andere deelnemende
kinderen een klein aandenken kunnen
geven is nu nog niet te zeggen.
Zóó wat het b.v. ook met den Belgi
schen regeeringsleider Van Zeeland.
Deze man heeft zeer zeker zich zelf niet
gezocht te bevoordeelen, toen hij aan ’t
hoofd van het kabinet kwam te aiaan. Hij
had als vice-gouverneur van de Nat.
Bank een inkomen, dat het viervoudige
en met de emolumenten méér, was van
zijn ministerssalaris.
Hij werd uft zijn werkkring gehaald
om het land te redden, dat financieel aan
den afgrond stond. Hij heelt het ge
red. Maar toen het gered w a a, zijn alle
mogelijke politieke avonturiers tegen
hem van leer getrokken. Menschen zon
der staat van dienst, menschen zonder
verleden. Ze konden moeilijk zeggen, dat
ze het land beter zouden kunnen lei
den dan Van Zeeland het deed, daarom
tastten ze hem in zijn eer aan. Hij werd
niet waardig geheeten.
De laster en smaad doen hun werk,
als ze maar regelmatig genoeg worden
herhaald. Vaak heeft Van Zeeland zijn
tegenstanders met succes afgeweerd,
maar eindelijk is hij het herhaalde ge-
terg moe geworden hij is van het re-
geeringspodium gekomen, trok zijn mi-
nistersjas uit en gaat nu vèchten, als
vrij man, om z ij n eer.
En België? Zal het d a d e 1 ij k in han
den vallen van avonturiers als Degrelle
en diens trawanten of zal de weg naar
het volk via de dictatuur van een paar
partijen gaan, van een z.g. Volksfront
misschien?
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
Het politieke spel is hèrbegonnen. De
„regeeringstroepen” hebben zich zich in
het Haagsche Binnenhof geïnstalleerd en
stapelen er hun munitie naast de des
kundig opgestelde vuurmonden. De te
genstrevers sluipen over het Binnenhof
en het Plein, over de Kneuterdijk langs
de Vijver, door de Hofstraat overal
zoekende, waar de zwakke plekken der
verdediging zijn. Ze praten en overleg
gen met elkaar, drinken zich „moed" in
de Witte en verdeelen de rollen.
Om uit de beeldspraak te komen en
de werkelijkheid voor oogen te houden:
de schriftelijke stukken over de Staatsbe-
grooting zijn gewisseld, het openbare
debat over de samenstelling der regee
ring, haar program en beleid, begint op
9 November, de Eerste Kamer komt he
den bijeen kortom, het politieke tour-
nooi vangt aan, dat elk najaar en in het
bijzonder bij den aanvang van een 4-
jarige zittingsperiode van de Tweede
Kamer, in het parlement wordt gestreden
en méér dan het algemeene volksbelang
de oplossing der vraag tot inzet heeft:
wie, welke partij of groep van partijen
voorloopig de macht in handen zal
hebben.
Deze herhaaldelijke machtsstrijd is de
sombere, maar noodzakelijke conse
quentie van het democratische en par
lementaire stelsel. Er is geen goed zoo
groot, of er zit een kwaden kant aan.
Iedere politieke leider is zich bewust,
dat hij „het” beter kan dan een ander
meende hij zulks niet, dan zou hij
geen politieke leider zijn. En elke partij
is voor zich overtuigd, dat in haar pro
gram de beste beginselen voor het volk
zijn vervat, droeg ze deze overtui
ging niet, dan rftiste ze haar bestaans
grond.
De machtsstrijd is daarom onvermij
delijk, méér en dét wordt nogal eens
vergeten hij heeft zijn grenzen. Gren
zen van betamelijkheid en verstand. De
strijd még er niet zijn óm den strijd,
maar dient te worden gevoerd om het
algemeen belang. Dat belang eischt, dat
de strijd om de macht niet al te ver
wordt doorgezet. We moeten er ons in
bepaalde omstandigheden in kunnen
schikken, dat een andere partij of groep
van partijen tijdelijk de macht verwierf
en er dan verder toe meewerken, dat
de gevestigde rzgeering haar werk zoo
goed mogelijk zal kunnen doen. Die me
dewerking behoort minstens te bestaan
uit een loyaal gevoerde oppositie,
welke er op gericht is om het regee-
ringswerk zooveel mogelijk naar de eigen
eerlijke inzichten en overtuiging te be
teren of aan te vullen.
Als we een loyale medewerking als
opposanten afwijzen, omdat ónze ziens
wijze niet tot leiddraad bij het besturen
van den staat wordt gemaakt, dan zal
er weinig positieve arbeid in het alge
meen belang kunnen worden gedaan,
want een oppositie zal er a 11 Ij d we
zen, wie er ook aan het bewind zij.
We moeten beseffen, dat de men
schen, die principieel énders denken, als
regel even oprecht in hun overtuiging
zijn als wij. Het respect voor het eigen
principe behoeft niet, en még niet voeren
tot het onthouden van waardeering voor
den persoon van den principieelen
tegenstander.
„Men” is vaak even harteloos als re
deloos tegenover den politieken leider
van den anderen kant. Ministers worden
benijd om hun „vette baantje” en ge
hoond om de hardnekkigheid waarmee
ze vasthouden aan het hooge gestoelte
waarop ze zijn gezeten. En toch, als men
een ministerieele positie eens met ver
stand overdenkt.Zeker, deze is als
zoodanig geenszins te versmaden en een
minister houdt van z’n taak en werk.
Het volk staatkundig en maatschappelijk
te leiden is een daad van levensroeping
en aan zulke roeping gehoor te geven,
is een levensb e h o e f t e. Maar, gelet
op de maatschappelijke levenswijze,
welke een minister zich heeft op te leg
gen, kan men, het ambt financieel-eco-
nomisch bezien, beter reiziger in schoen-
crême zijn ad f 2000 per jaar, dan mi
nister voor f 12000.
Men wordt geen minister, zeker, geen
regeeringsleider zonder het bezit van
uitzonderlijk-goede, geestelijke, verstan
delijke kwaliteiten. In handel en indus
trie is met zulke eigenschappen heel wat
meer te verdienen dan in de politiek. Al
dat geschimp op Colijn als gewezen
oliemagnaat Is onverstand. Als deze re-
geeringslelder alleen op geld zou uitzijn,
was hij „in de olie” gebleven 1
2
e
i,
e
1,
n*
n
Ruiisioiien
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
