ODlimisflie in donkere dagen.
DUIVELS
PREUTEDBOEK
Buit enlandsche Revue.
Slagerij A. SWART
Belastingzaken
De Bolswardsche Courant en Westergoo
M. WEERSMA,
ZENUWARTS - LEEUWARDEN
heeft de practijk
hervat
Stadsnieuws.
zware jonge Koe
wegende pltn. 1000 pond.
Onze meeste aanbeveling.
Woensdag 5 Januari 1938
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Bk
I
Jaargang Woensdag 5 Januari 1938 No 1
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
i
ren
et.
sen
I
Alleen kwaliteit bepaaldt
de billijkheid der prys
A cl v t! r t c n t i n pc? regel
V/ocnJKlag.'iniirnnicr 10 cent.
Zatcrclagsnurnmcr 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926..
AUTOBOTSING OP DE SNEEKERWEG
Op Nieuwjaarsdag botste op de Snee-
kerweg ongeveer bij het vroegere tol
hek een auto, door de gladheid van de
weg, tegen een boom. De auto werd
zwaar beschadigd.
De Inzittende dame werd door glas
scherven gewond en de bestuurder, de
heer Eichelaar uit Sneek, bekwam een
schouderfractuur.
Beide patiënten werden naar het St.
Anthortius ziekenhuis te Sneek vervoerd
en na verbonden te zijn konden ze naar
hun huis terug keeren.
A. B. meer te doelpunten, alhoewel S. N.
V. V. in deze periode wel een tegenpun-
tje verdiend had, wat beter de verhou
ding had weergegeven.
12
85
26
18
140
18
Zuidvruchten en Peulvruchten verlaagd
in prijs I
BRANDSMA’s WINKELS.
MJ-
zfjn
ienis
zal
i te-
dra-
<ind
het
igs-
het
euw
ten.
220
225
RIJWIELDIEFSTAL.
Zondagmorgen is bij café Boermans
een rijwiel, behoorende aan den heer
Jac. Hoekstra te Zurich, ontvreemd. Deze
fiets was niet onder contröle opgebor
gen.
POSTDUIVENNIEUWS.
Op de j.l. gehouden tentoonstelling van
afd. K (Friesland) behaalden onze leden
van de Luchtpost alhier de navolgende
prijzen.
Sj. Huisman 2 tweede en 2 eereprijzen.
A. Wielinga 1 tweede en 1 vierde prijs.
D. Houben 3 eerste, 1 tweede, 2 der
de, 1 zesde en 5 eereprijzen, waaronder
extra eereprijs voor de beste duif der
geheele tentoonstelling. Er waren 337 in
zendingen aanwezig.
1
Een blik in de toekomst
Voor onze laatste weekrevue in het
Nieuwjaarsnummer van onze courant
hebben we een overzicht gegeven van
de meest op den voorgrond komende
feiten uit het afgeloopen jaar.
We staan thans weer aan de eerste
van de 52 wekelljksche buitenlandsche
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leengeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
„DE LOFSTEM
Ter gelegenheid van het 60-jarig be
staan dezer gemengde Christelijke Zang
vereniging werd op 1 Januari in de
Broerekerk een uitvoering gegeven van
een Kerstoratorium. Het bezoek kon be
vredigend genoemd worden.
Ds. Boerma opende de bijeenkomst
met ’t laten zingen van Gezang 229, ’t
le en 5de vers, waarna gebed.
In het verdere deel van zijn openings
woord constateert spreker, dat deze ver-
eeniging een groote plaats inneemt in ’t
werk der Evangelisatie. Deze vereeniging
is van een eerbiedwaardige ouderdom,
maar nog altijd jeugdig van hart geble
ven.
De tegenwoordige directeur, de heer
Tjitte Faber, is reeds vanaf 1927 aan
deze Vereen, verbonden en tracht met
ijver en toewijding het koor hooger op
te voeren. Moge daarnaast allen, die aan
de instandhouding en de bloei van dit
koor hebben medegewerkt en nog wer
ken, deze voldoening hebben, dat alles
geschiedt tot meerdere eer en lof van
den Schepper.
Een kleine toevoeging aan het pro
gramma gaf ons hierna eerst een viool-
solo van den heer Hesmerg, met orgel
begeleiding van den heer Tj. Faber.
’t Was jammer, dat de organist hier
te zware registers gebruikte, waardoor
de viool te veel overheerscht werd.
In het tweede nummer voor viool en
piano was die verhouding heel wat beter,
dat werd zoodoende een fijn uitgevoerd
nummertje.
In de orgelsolo, die de heer Faber ten
beste gaf, bewees deze over een zeer
goede techniek en registratie te beschik
ken, wat vooral in het Stille Nacht tot
uiting kwam.
Daarna was het de beurt aan de zang-
vereen. voor de weergave van het Kerst
oratorium. De inzet van het eerste koor:
Nu breekt de groote morgen aan, is met
behulp van het goed spelende orkestje,
goed, soms te weinig genuanceerd, maar
in de forto-gedeelten (die er gezien de
uitvoering nog al veel in gevonden moe
ten worden) heel goed van toon.
De recitatief-gedeelten kunnen ons niet
bevredigen. Hier blijkt, dat recitatief nog
heel wat anders is dan koor of solo
zang. De Tenor recitatieven zijn iets be
ter, maar met veel te weinig begrip over
de woorden, de climax ontbreekt, zoo
b.v. bij de boodschap van den Engel:
Vreest niet Maria, enz. Deze opmerking
geldt voor het geheele solowerk, ook
voor de sopraanstemmen. Voor het stem
geluid van de eerste sopraan-soliste
hebben we veel waardeering.
De aria en recitatief van den tweeden
bassolist vielen ons tegen. We hebben
dezen zanger wel eens beter gehoord.
We kunnen natuurlijk niet elk nummer
verregaande goddeloosheid en verwilde
ring, maar een echte democratische sa
menleving, opgebouwd uit onderlinge
samenwerking en waardeering, dat is ’t
perspectief, wat we ons zoo graag in
dit nieuwe jaar zien toebedeeld.
Kan die door zeer velen gewenschte
oplossing reeds in dit nieuwe jaar wor
den tegemoet gezien? We gelooven niet
dat daar, althans voor dit jaar, eenige
kans toe bestaat. De tegenstellingen zul
len zich eerder nog scherper gaan toe
spitsen.
Heden wordt geslacht en
hangt te bezichtigen
een extra
BOLSWARD - Telef. no. 56
overzichten en willen nu eens niet begin toch geen rol van eenige beteekenis spe
len).
De meest voor de hand liggende ver
onderstelling is nu deze, dat het uitein
delijk op een botsing tusschen deze twee
wereldbeschouwingen zal uitloopen,
waaruit het resultaat niet te voren is te
bepalen, maar wel de hoop gekoesterd
mag worden, dat uit deze botsing de
democratie winst mag boeken. Geen fas
cisme met zijn heldenvereering, geen na
tionaal socialisme met zijn nieuw heiden-
nen met een terugblik, ook niet met een
bespreking van de feiten van den dag,
maar zooals we als 1ste onderwerp aan-
kondigden „een blik in de toekomst”.
Dat is moeilijk, zult ge misschien zeg
gen. Tot op zekere hoogte ja, maar aan
den anderen kant liggen de conclusies,
die er uit de feiten der laatste maanden
te trekken zijn, ook zoo duidelijk voor
ons, dat men zich niet al te bezorgd
over het uiteindelijk resultaat van deze
veronderstellingen behoeft e maken. Nog
eens, we matigen ons geen waarzeggers-
allures aan.
Allereerst de toestand in Spanje. Na
al de non-interventie- en andere misluk-
kingspolitiek van de belanghebbende
mogendheden was er de laatste maanden
in Spanje betrekkelijke rust, Door enkelen
werd dit beschouwd als een nieuwe
voorbereiding van het legér van Franco.
Zeer onverwacht is evenwel juist aan
de andere kant het initiatief genomen en
wel door de regeeringstroepen met de
aanvankelijke verovering van Teruel. Het
scheen een oogenblik dat een nieuwe
phase in den strijd zou worden ingeluid,
maar reeds spoedig werden de aanval
lers in de verdediging gedrongen en is
de verwachting gewettigd, dat de oude
toestand bij deze vooruitgeschoven post
in de stellingen van Franco spoedig her
steld zal zijn. Hoe zal zich nu de Spaan-
sche burgerkrijg in dit nieuwe jaar ont
wikkelen? Allereerst wijzen alle teekenen
erop, dat Italië zijn beschermende hand
over de legers van Franco nog niet ge
heel heeft teruggetrokken, zoodat we,
gezien deze stille hulp de meeste kans
aan Franco geven in dit conflict, de
sterkste troeven in handen te houden.
Zou een herstel van het Spaansche
Koningshuis in de bedoelingen van de
Franco-regeering liggen? We gelooven
het niet, daarvoor stond het Spaansche
Koningshuis niet genoeg midden in het
volk.
De meest vertrouwbare veronderstel
ling is dat bij een overwinning van Fran
co een dictatuurstaat naar het model van
Italië o'f Duitschland zal worden ge
vormd, daarvoor staön de fascistische
sympathiën van Franco ons borg. Ook
voor 1938 zal nog geruimen tijd met het
Spaansche conflict rekening moeten
worden gehouden. Dan is er in de twee
de plaats de oorlog in het Verre Oosten.
Japan zet zijn opmarsch in het Chinee-
sche land stelselmatig voort.
Maar daarmee heeft Japan deze oor
log niet gewonnen. Zoolang de groote
Chineesche legermacht terug kan trek
ken naar het binnenland, wordt de situ
atie voor de Japanners alle dagen moei
lijken Ten eerste moet heel wat van het
leger gebruikt worden voor de beveili
ging van de verbindingswegen, die
(sommige berichten wijzen daar telkens
op)Tegelmatig door de Chineezen in een
soort guerilla worden bestookt. Boven
dien kost die lange verbindingweg moei
lijkheden met de proviandeering, maar
het grootste bezwaar is wel: de enorme
kapitalen, die Japan verspeelt.
We aarzelen niet, te beweren dat juist
het financieele probleem voor Japan de
oorzaak kan zijn, dat deze oorlog eerder
moet worden beëindigd, dan de vecht
jassen in Japan wel aangenaam is.
Brengt (zoo vragen we niet zonder
zorg) deze oorlog ook nog moeilijkheden
voor de andere mogendheden en bestaat
het gevaar dat deze locale brand nog in
een wereldbrand zal overslaan?
Voor dit jaar, behoudens heel buiten
gewone omstandigheden niet. We zien
allereerst naar Engeland, dat blijk geeft
over een groote dosis lankmoedigheid
te beschikken en dan naar Amerika,
waar men eveneens buitengewoon afkee-
rig is van een gewapend conflict, maar
daarnaast bemerken we zoowel in Enge
land als Amerika ’n koortsachtige drang
en ook wil tot bewapening. Deze bewa
peningswedloop houdt momenteel de
mogendheden in het gareel.geen en
kele partij die zich ten opzichte van den
ander vertrouwt.maar wanneer we
eens een paar jaar verder zijn, Engeland
en Amerika volgepropt zitten met oor
logsmateriaal, dan is het kleinste vonkje
in staat die stoffen tot ontploffing te
brengen.
Men moet ook niet vergeten dat ook
Frankrijk, Italië, Duitschland en Rusland
in gelijken zin bewapenen. Midden tus
schen dit oorlogsgedoe speelt zich dan
af de strijd om de veranderde wereldbe
schouwing. Italië, Duitschland en Japan
vereenigd in het Anti-Komintern ver-
bond bedoelen daarmee een muur op
te richten tegen de verbreiding van het
i Communisme door Rusland. Tusschen
deze twee vuren zitten de democratische
landen als Engeland en Amerika (we
noemen met opzet de kleine landjes niet
i omdat due In dit Internationale concert
De wereld maakt de grootste crisis
in haar heele geschiedenis door. Er zijn
tal van menschen, die in dezen tijd tot
vertwijfeling vervallen en alle hoop laten
varen. Als bergen zoo hoog schijnen de
moeilijkheden en nergens vertoont zich
uitkomst. Het is een gouden tijd voor
pessimisten, wier leger dagelijks groeit.
Pessimisten zijn ongelukkige menschen,
voor zichzelf en voor anderen. Als het
goed gaat, trekken zij sombere gezichten
en verklaren, dat het zoo nooit kan blij
ven en dat er andere, minder gelukkige
tijden zullen komen. Als het werkelijk
slecht gaat, verzekeren zij, dat de voor
uitzichten overal donker zijn en dat het
wel nooit meer goed zal worden. Zij
gaan door het leven met een donkeren
bril op, waardoor zij alles zwart zien.
Als de zon de wereld overgiet met stra-
lenden luister, draaien zij de zon den
rug toe, omdat zij het licht niet kunnen
verdragen, omdat het strijdt met hun
zwartgallige levensbeschouwing en met
den rug naar de zon toe beweren zij geen
zon te zien.
Wij scharen ons liever bij de optimis
ten, niet bij de redclooze optimisten, die
zich vleien met illusies, doch bij degenen
die durven te gelooven, dat zelfs in de
donkerste tijden de zon toch schijnt ach
ter de wolken.
Optimisme is in dezen tijd een kost
baar goed, met geen geld te betalen. De
optimist gelooft in de toekomst en dat
geeft kracht en moed. Hij heeft bij dat
geloof de geschiedenis achter zich, de
machtige lessen der historie, die hém on
weersprekelijk vertellen, dat op neergang
altijd opgang gevolgd is, ook als de
menschheid in vertwijfeling het geloof
in betere dagen opgegeven had.
In de natuur volgt het licht van den
dag op het duister van den nacht, de
lieflijke zomer op den barren winter, de
rust op den storm, volgen bloei en nieuw
ontwaakt leven op dood en versterving.
Het leven der menschen, individueel
en collectief, als eenling en als maat
schappij, is een getrouwe afspiegeling
van dit natuurlijke proces. Wat wij noo-
dig hebben om ons te sterken in deze
dagen, is het vaste bewustzijn, dat wij
leven in een overgangstijdperk, dat we
de barensweeën meemaken van een ge
weldige evolutie, die ons verrast heeft
en waarin factoren werken, waarvan ons
de contröle ontsnapt is.
vensmogelijkheden steeds grooter te ma
ken, en de wereld te voorzien van werk
tuigen en machines, die onze worsteling
om het dagelijksche brood vergemakke
lijken en de mogelijkheid scheppen om
alle menschen een menschwaardig be
staan te scheppen, zijn we aan den an
deren kant even hard bezig ons te ver
zetten tegen deze ontwikkeling, omdat
wij haar niet kunnen verwerken in hei
raam van onze verhoudingen.
Dat is de geestelijke verwarring van
onzen tijd. Aan de eene zijde de triomf
van het menschelijk vernuft, de triomi
van de techniek, die nieuwe machines
formeert, al prachtiger en volmaakter,
gewillige dienaren van den menschelij-
ken wil, die voor ons willen werken zoo
hard als wij het wenschen en die bereid
zijn ons een vloed van heerlijkheden te
schenken op stoffelijk en cultureel ge
bied, om lichaam en geest te sterken.
Aan de andere zijde de tragiek van het
menschelijk onvermogen en onverstand,
die deze ons nog verbijsterende moge
lijkheden niet aanvaarden wil, nog niet
aanvaarden kan, omdat .het oude belan-
gen-conflict tusschen menschen en men
schen, groepen en groepen en naties en
naties deze ontwikkeling in den weg
staat.
Het zal veranderen.
Het zal niet zoo blijven. Het kan niet
zoo blijven. Misschien moet de maat
schappelijke verwarring eerst nog groo
ter, moeten de gevolgen dezer zooge
naamde crisis nog verschrikkelijker wor
den eer het besef over de heele wereld
en in alle kringen levendig zal worden
en overheerschen zal, dat de ontwikke
ling der dingen die als met natuurwet-
matige kracht voortschrijdt, niet tegen
te houden is en dat wij leeren zullen ons
aan te passen bij de nieuwe verhoudin
gen, die onweerstaanbaar groeien, trots
het domme menschelijk verzet.
In vroeger tijden is voorspeld men
kent de leer van Malthus en anderen
dat het voortbrengend vermogen nimmer
in staat zou zijn om den bevolkingsaan
was en de groeiende behoeften bij te
houden. Indien deze voorspellingen be
waarheid waren geworden, zou het er
in dezen tijd treurig uitzien en zou er
inderdaad alle aanleiding zijn voor een
bitter pessimisme. Dan zouden we ge
noodzaakt zijn terug te keeren naar het
verleden met zijn zeer beperkte behoef
ten, met zijn uiterst sobere levensop
vatting, met zijn massa-armoede en pau
perisme.
Maar de dingen hebben zich juist in
andere richting ontwikkeld. Want deze
crisis is niet allereerst een distributie-
crisis, doch een productiecrisis. Zij levert
het beeld van een hevig verstoord even
wicht tusschen productie en consumptie,
waarbij wij te weinig verbruiken en naar
dit verbruik veel te veel produceeren.
We zien het krankzinnige verschijnsel,
dat groote fabrieken, waarin kleding
stukken bij massa zouden kunnen gefa
briceerd worden, stil staan en de arbei
ders, die in die fabrieken de kleding
stukken kunnen maken, bij massa op
straat loopen en aan de meest onont
beerlijke kleeding geholpen moeten wor
den door crisis-comité’s.
Dat is de waanzin van dezen tijd. Het
toont het hopelooze bankroet van maat
schappelijke verhoudingen, die onher
roepelijk gedoemd zijn om te moeten
verdwijnen, omdat zij de welvaart der
menschheid in den weg staan.
Uit deze maatschappelijke wanorde is
de orde reeds bezig te groeien. Geen
menschelijk onverstand zal dezen groei
kunnen beletten. Zooals de natuur de
dwingende krachten in zich heeft, die
altijd weer heenleiden naar de maat
schap en het normale, zoo bergt ook de
maatschappij, de sociologische samen
hang van maatschappelijke krachten, de
drijvende factoren in zich, die ten slotte
ondanks tegenstrevende menschen, een
zeker evenwicht zullen herstellen.
afzonderlijk bespreken, maar zoo hier en
daar een greep, b.v. no. 12 sopraansolo
met koor, was bijzonder goed, terwijl
daarentegen het vrouwenkoor met no.
14 bedenkelijk zweefde. In het daarop
volgende 2de mannenkoor verdient de
cello een pluimpje voor het tactisch in
grijpen. Het daarop volgende koor is,
dank zij de zeer goede prestatie van ’t
orkest, een mooi gedeelte. Evenals we
koor no. 17 een der beste prestaties uit
het geheele werk mogen noemen. Dan
dom en ook geen communisme met zijn moeten we nog even memoreeren no. 21
Aria Alt, een fijn nummertje, goede voor
dracht en beschaafd geluid.
’t Slotkoor werd èn door koor èn door
orkest met veel bravour gezongen en ge
speeld.
Ds. Boerma sloot deze bijeenkomst
met een kort slotwoord en gebed en
bracht hartelijk dank aan de leden van
„de Lofstem” en ook aan den heer Alt,
die langen tijd, voor deze directeur, de
Vereeniging geleid heeft.
VERKOOP SLAGERIJEN.
Naar we vernemen is de slagerij van
den heer D. Wouters, bij de Blauwpoort,
verkocht aan den heer Algera, die thans
een slagerij heeft aan de Hoogstraat.
De slagerij van den heer Halma aan
de Wipstraat is verkocht aan den heer
L. Zietsma, alhier.
Groote verwarring.
Groot is de economische verwarring,
maar grooter nog de geestelijke. We be
leven het bankroet van een oude econo
mie, waarvan de grootmeesters nog al
tijd niet begrepen hebben, of niet begrij
pen willen, dat andere maatschappelijke
verhoudingen geboren worden en andere
economische vormen groeiende zijn,
waartegen het domheid is zich te ver
zetten die wij juist in hun ontwikkeling
te hulp moeten komen. We zijn getuige
van een verrassende ontwikkeling der
techniek, die de productiemogelijkheden
vertienvoudigt, zelfs verhonderdvoudigt,
en mogelijkheid schept ter voorziening
in onze menschelljke behoeften, waarvan
zelfs de grootste fantasten van een nau
welijks voorbij verleden niet gedroomd
hebben.
Maar in plaats dat wij ons verheugen
in deze ontwikkeling en we ons haasten
deze resultaten zoo snel mogelijk aan te
wenden tot het geluk der menschheid,
zijn we verbijsterd, willen velen, die het
wonder niet kunnen vatten en verschrikt
zijn door de gevolgen, het nieuwe terug
dringen, roepen zij, dat wij terug moeten
naar den ouden tijd, waarin de machine
slechts een bescheiden plaats innam en
handwerk de hoofdzaak was. Inplaats
van ons aan te passen bij het nieuwe,
dat niet te keeren is en dat ons tenslotte
overwinnen zal, probeeren we in onze
machteloosheid de gevolgen van dezen
zegen der techniek, die overvloed wil
schenken waar thans gebrek is, te beper
ken en worden de voortbrengselen ver
nietigd of het voortbrengingsproces ge
welddadig gestuit.
Terwijl aan de eene zijde het men-
schelijk vernuft zich inspant om onze le-
Black Boys III-C. A. B. III 3-1.
Tegen aller verwachting in werd C. A.
B. III te Sneek geslagen met boven
staande cijfers.
TÏI7 Eiken DONDERDAG
K I lik Zitting te BOLSWARD
IJ LU 11 Sehildwijk 33 bij de Markt
C. A. B. n-S. N. V. V. 2-0.
Op een besneeuwd terrein bonden bo
vengenoemde clubs den strijd aan. Daar
de scheidsrechter absent was en er wel
een F. V. B.-scheidsrechter op het ter
rein aanwezig was, werd door beide
partijen goed gevonden, dat deze als
scheidsrechter de wedstrijd zou lelden,
welke zich goed van zijn taak kweet.
Wanneer is afgetrapt worden door C.
A. B. een paar goede aanvallen opgezet,
welke voorloopig niet succes opleveren,
toch is C. A. B. meer in den aanval dan
S. N. V. V., zoodat C. A. B. al spoedig
de leiding weet te veroveren. Echter de
linksbuiten van S. N. V. V. krijgt ver
schillende goede kansen, welke deze niet
weet te benutten. Het succes komt weer
aan den anderen kant. Haitsma weet met
een mooi doelpunt de score te verhoo-
gen en het is 2-0. Nadat nog enkele kan
voor S. N. V. V. verloren gaan,
breekt de rust aan.
Was voor de rust C. A. B. de meer
dere, na de rust was S. N. V. V. in de
meerderheid, tot doelpunten echter kon
den deze niet komen, evenmin wist C.
I
I
-■■ -
ILL*.AV
V
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
