HftLEÏI, WAAR HEI ZIT.
Buit enlandsche Revue.
I
III.I. UIERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
Stadsnieuws.
ii-
I
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Woensdag 6 April 1938
34— Jaargang
No. 27
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
DE „WIJ” DIE BETALEN.
>-
Speciale inrichting voor
over staat de gevechtswaarde van de
Italiaansche soldaat en de koelbloedig
heid van den Duitschen vliegdienst en
dan praat men ook nog over non-inter-
ventie. Als er ooit een woord is uitge
vonden wat zoozeer spot met alle waar-
heidsbegrip, dan is het wel dit woord.
Wanneer we even onze aandacht vesti
gen op China en zeer speciaal wat zich
daar in Mongolië afspeelt, dan denken
we weer aan dit alles niets zeggende
woord: non-interventle.
Langs de geheele Mongoolsche grens
is het Russische roode leger gestation-
neerd. Dit noodzaakt de Japanners in
China een groot deel van de beschikbare
militairen af te zonderen, eveneens voor
grensbewaking.
Deze manschappen en dit materiaal
kan niet gebruikt worden aan het voor
Japan veel te lange oorlogsfront in China
met als gevolg een verzwakking van de
frontlijn en daardoor voor de Chineezen
de kans die ook goed benut wordt
op die verzwakte punten hun slag te
slaan. Hier speelt dus Rusland weer zij
delings in de kaart van China. Bewust
of onbewust? Wij voor ons durven be
weren: bewust.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
De R.K. Kerk in Oostenrijk.
De strijd in Spanje.
Rusland China-Japan.
Nu Oostenrijk zoo langzamerhand een
beetje is gelijkgeschakeld, komt ook het
godsdienstige probleem meer en meer op
den voorgrond. Het is genoegzaam be
kend, welk een felle en meedoogenlooze
strijd de nieuwe Duitsche machthebbers
in hun eigen land gevoerd hebben tegen
alles wat niet den naam godsdienst is
bestempeld.
Een geloovige Jood is voor den vol
bloed nationaal socialist een minder
waardig wezen. Men mag deze Duitsche
staatsburgers ongestraft beleedigen, be
stelen, bedriegen, enz. enz. Maar ook de
Christelijke geloofsleer is voor deze nieu
we helden-vereerders niet veilig.
De Katholieke en Protestantsche gees
telijkheid wordt eveneens vervolgd; de
vrije prediking verboden. De jeugdop-
voeding aan den staat getrokken en al
protesteeren prachtmenschen als Nie
möller en Faulhaber tegen deze onder
drukking, de nieuwe Duitsche Staat trekt
zich van de protesten niets aan en in
laatste instantie is een concentratiekamp
een prachtinstelling. Moeten we ons over
deze mentaliteit van het Nationaal So
cialisme verwonderen? Neen, immers dit
stelsel predikt het moderne heidendom.
Zeker, men geeft den Keizer wat des
Keizers is, en aan' God wat God toekomt,
maar de eerste zin staat niet alleen in
het woord, maar ook inderdaad voorop.
Wanneer de Keizer te veel vraagt, blijft
er voor God niets meer over. Moeten we
ons over deze gang van zaken eigenlijk
wel zooveel verwonderen? Het woord uit
de H. Schrift zegt het ons duidelijk: Zij
hebben Mij vervolgd, zij zullen ook U
vervolgen. Maar daarnaast staat dan ook
dit troostwoord: Ik ben met ulieden tot
aan het einde der wereld.
De geschiedenis is daar om het be
wijs te leveren dat in de afgeloopen eeu
wen juist in den tijd der ergste vervol
ging het Christelijk geloof opbloeide, ten
minste daar waar dat geloof ongeschon
den en ongerept bewaard bleef.
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
inkomstenbelasting. Zij zijn het dan ook,
die het tekort aan contributie der helft
van de belastingbetalers èn de heele
contributie der niet-aangeslagenen
voldoen.
Zij zijn de menschen, waar het geld
zit en.waar de overheid het dan ook
weet te halen 1
En het is in het algemeen belang te
hopen, dat deze categorie van staats
burgers voorloopig nog in het genot van
eenig bezit kan worden gelaten. Anders
komt de kleine burger in heel wat groo-
ter benauwenis dan thans het geval is.
In dat opzicht is er van een dreigend
gevaar sprake.
De overheid immers ontlast den bezit
ter niet alleen via de inkomstenbelas
ting, maar eveneens door middel van de
vermogensbelasting, successiebelasting,
personeele belasting, enz. enz.
De gemiddelde vermogens dalen daar
door sterk, evenals de hooge inkomens.
In 1930 telde Nederland nog 1306 mil
lionaire, over 1935’36 nog slechts 604,
Inkomens van minstens f 100.000 geno
ten in 1920 nog 1421 belastingbetalers,
in 1935’36 nog maar 216!
En de practijk heeft het voldoende uit
gewezen, dat naarmate het bezit der rij
ken vervloeit, de welvaart der kleine
burgers geenszins vermeerdert!
WéAr zal de overheid het geld voor
haar huishouding moeten zoeken en ha
len, wanneer de gemeenschap het bezit
heeft opgesoupeerd van de iy2 der
aangeslagenen, die thans nog 50 de
helft der kosten onzer volkshuishouding
dragen?
keeper is wel te passeeren, hoor ik aan
den anderen kant van me, en inderdaad,
erg klemvast lijkt me deze keeper niet.
Bij een hevige schermutseling voor het
Gorredijk-doel belandt ten slotte de bal
binnen de palen en C. A. B. leidt voor 't
eerst met 3-2.
We noteeren dan achter elkaar 3 cor
ners voor C. A. B. zonder resultaat, dan
bij een aanval van C. A. B. een misver
stand in de verdediging van Gorredijk
en het is 4 2.
Het is nu een deinende beweging in de
tribune tegenover ons. Men juicht en
schreeuwt, toetert en fluit in het C. A.
B.-kamp. Het is een spektakel dat door
den stormwind ver weggedragen wordt.
Het spel gaat verder, steeds is C. A. B.
nu met de sterke wind mee in den aan
val. Wanneer de bal uit een corner van
Gorredijk naar het middenveld afdrijft,
pikt de C. A. B.voorhoede de bal mee
en onhoudbaar is er nu de 5e goal.
Het schijnt, dat men het aan weers
kanten nu welletjes vond. Nog eenmaal
krijgt Gorredijk een prachtkans, maar 't
schot is ver naast.
In de laatste minuten weet C. A. B.
nog een goal te maken en spoedig daar
na klinkt het eindsignaal.
Door deze overwinning is het C. A. B.
mogen gelukken in één seizoen weer
kampioen te worden in de 3e afd., waar
in men het vorig jaar gedegradeerd was.
Een dergelijk resultaat is een hartelijke
gelukwensch waard.
Naar we vernemen zal reeds a.s. Zon
dag de eerste promotie-degradatiewed-
strijd C. A. B.-Rood Geel te Leeuwar
den plaats vinden. We hebben goede
moed.
In de Katholieke Kerk in Oostenrijk
is nu over de waarde van het Nationaal
Socialisme met betrekking tot den gods
dienst bij de hoogere geestelijkheid een
verschil van waardeering.
De bekende kardinaal linnltzer heeft
gemeend zijn geloovigen te moeten aan
sporen het Nationaal Socialistisch regiem
te steunen. Dat deze verklaring en in de
bewoordingen zooals deze kardinaal dat
meende te moeten weergeven nogal eeni-
ge verwondering heeft gewekt, is denk
baar.
De ondervinding in Duitschland is nu
niet van dien aard, dat de positie van
de kerk er door verbeterd is; integen
deel, de godsdienstlooze opvoeding van
de jeugd kweekt een groote aanhang
voor het moderne Duitsche heidendom.
Dat de verklaring van de Weensche
kardinaal dus ook in de andere landen
een eigenaardige weerklank vindt, is licht
te begrijpen en meermalen heeft men
zich dan ook afgevraagd: hoe staat het
Vatlcaan nu eigenlijk tegenover deze
Weensche verklaring. Dat Is momenteel
de kwestie van den dag.
De Osservatoro Romano publiceert nu
de volgende mededeellng:
„Naar aanleiding van de verschillende
uitleggingen, vaak tendentieus en ook
van zijden, waarvan men dat niet zou
hebben, verwacht ten aanzien van de ver
klaringen van het Oostenrijksche epis
copaat, zijn wij gemachtigd mede te
deelen, dat deze verklaring is opgesteld
en onderteekend zonder voorafgaand
overleg met den Heiligen Stoel, zonder
goedkeuring van het Vaticaan en onder
uitsluitende verantwoordelijkheid van ’t
Oostenrijksche episcopaat zelf”.
Op zich zelve zegt deze verklaring
niets ten nadeele van de Weensche uit
lating, maar daarnaast worden in alle
groote bladen, ook in ons land, kolom
men vol gewijd aan een rede, die door
de Vaticaan-zender is uitgezonden, maar
die niet moet worden beschouwd als een
officieele verklaring van de Heilige Stoel.
Een onzer groote Kath. dagbladen „de
Tijd” heeft uit deze rede verschillende
passages afgedrukt en wel speciaal die
gedeelten, die spreken over een politiek
katholicisme.
Politiek katholicisme wil volgens de
meening van de tegenstanders der Kerk
zeggen, dat Paus of bisschoppen of ge
loovigen bij hun streven ten opzichte van
staat en maatschappij slechts religieus
zedèlijke beginselen voorwenden, in
werkelijkheid echter aardsche voordee-
len en machtsposities willen verkrijgen
of bewaren.
Politiek katholicisme in den echten,
waren zin wanneer men ten minste
dit minder fraaie en tot allerlei misver
standen aanleiding gevende woord ge
bruiken wil beteekent, dat Paus of
bisschoppen of geloovigen er naar heb
ben te streven, dat de beginselen van
den Schepper en Verlosser der wereld,
zooals op alle gebieden der schepping,
ook op het gebied van den Staat en de
Maatschappij worden verwezenlijkt.
Dit politiek katholicisme is daarom In
den diepsten zin een religieus-Chris-
telijke aangelegenheid.
Het spreekt haast van zelf, dat over
dit onderwerp heel veel te schrijven valt.
We zullen dat niet doen, maar toch nog
even melding maken van een later be
richt uit Rome, waarin melding gemaakt
wordt van de verwondering van het Va
ticaan over bedoelde radio-uitzending,
die geschied is buiten medeweten van
den Staatssecretaris. Wanneer we deze
verklaring woordelijk beschouwen, dan
keurt het Vaticaan het optreden van het
radiostation af, niet de inhoud van deze
rede?
Enkele grepen uit een rede, welke on
ze Inspecteur van politie vorige week
in ’t Volksgebouw als inleiding voor een
op te richten luchtbeschermingsvereeni-
ging hield.
Voor de bescherming van de meest
bedreigde gedeelten van ons land zijn
reeds thans luchtverdedigingskringen en
luchtverdedigingspunten ingericht. Naast
deze militaire afweer, zal er dus dus nog
een organisatie geschapen moeten wor
den, die zooveel mogelijk de burgerbe
volking moet beschermen tegen de ge
varen welke haar uit de lucht kunnen be
dreigen. Deze dienst nu is de gemeente
lijke luchtbeschermingsdienst. Deze
dienst is dus zuiver passief, treedt nim
mer aanvallend op en bepaalt zich ge
heel tot het verleenen van hulp aan hen
die tengevolge van een luchtaanval wor-
gepakt moet worden. Die Gorredijkster den getroffen.
De Nederlander is een „kankerende”
belastingbetaler. Trouwens, in geen en
kel land geeft men den fiscus met liefde
wat des keizers is maar de buitenlan
der schikt zich toch blijkbaar gemakke
lijker in het onvermijdelijke dan wij.
Trouwens, in geen land misschien is
de belasting zoo hoog als ten onzent.
Maar óók: in geen land waarschijnlijk
heeft de fiscus zóóveel en zoo goedgun
stige bepalingen van aftrek en ontheffing
geschapen ten behoeve van den kleinen
man. De waarlijk arme mensch wordt
ten onzent niet door hem belast al
thans niet op.directe wijze. En de
burgers met een onaanzienlijk inkomen,
och zij betalen maar een schimmetje.
Niettemin hebben zij in het alge
meen gesproken den grootsten mond.
Menschen met vermogens en (of) groote
inkomens, betalen hun belasting mis
schien met een zucht maar toch ook te
vens met berusting; als regel heeft deze
categorie Nederlanders hersens genoeg
om te beseffen, dat de overheid haar
huishouding niet zonder geld kan voe
ren.
De „kankerende” belastingbetaler is
meer de „net-nog-getroffen” kleine bur
ger met zijn vast, niet te hoog inkomen,
en het renteniertje.
Deze categorie wordt door ongeveer
de helft van het gilde der belastingbe
talers gevormd; 45.32 immers der aan
geslagenen heeft een inkomen van f 800
tot f 1400. Daar gaat voor de berekening
der belasting de kosten voor levenson
derhoud af, nog iets voor de kinderen,
de fondsen, enz. Ze brengen in termij
nen eenige guldens per jaar naar het
belastingkantoor.
Niettemin, als men ze hoort, dan zijn
zij juist de onwillige en mopperende
financieele steunpilaren van de maat
schappij, die den druk van de overbe
laste volkshuishouding hebben te tor
sen.
Overal ontmoet men deelhebbers in
dat gilde der 45.32 percenten. Als ik naar
de bewegingen van een militaire vlieg
machine in de lucht sta te kijken, dan
passeert er een achter me langs en ik
hoor hem zeggen: Zóó verknoeien ze
onze centen. Als ze een agent of veld
wachter in diens Zondagsche uniform te
genkomen, dan heet die plunje te zijn
aangeschaft „van ons goeie geld!” Als
de gemeenteraad een plan heeft aange
nomen, dan critiseert de meerbedoelde
belastingbetaler: „Wij zullen er wel voor
bloeden!”
En toch deze mopperende, maar in
hun hart brave menschen hebben het
mis. Ze betalen geen cent voor de mili
taire vliegtuigen of voor de nationale de
fensie in het algemeen; ze betalen met
geen halfje voor het pakje van den veld
wachter. Met een bijlage van 10—20
gulden in de directe belastingen voldoet
de Nederlandsche burger nog op geen
stukken na de overheidsdiensten, die hij
persoonlijk geniet. Hij betaalt daarmee
immers geenszins zijn deel in de gemak
ken en genoegens van de begaanbaar
heid van straten en wegens, van water-
overgangen, van de openbare veiligheid,
de overheidsmaatregelen voor de volks
gezondheid enz. Hij betaalt met die lut
tele guldens zelfs nog niet het onderwijs,
dat hij en de zijnen hebben genoten, en
dat veel en veel méér kost dan het be
drag, hetwelk hij ooit op zijn aanslag-
biljet-schoolgeld-heffing in cijfers vond
geschreven.
In werkelijkheid is de gemiddelde be
lastingbetaler en hij, die beneden dezen
staat, de schuldenaar van de gemeen
schap. Dat is volstrekt geen vernederen
de positie voor hem. We zijn den naam
van volk immers alleen waardig, door
dat we als volk weten te leven, d.i. el
kanders lasten dragende naar ieders
eigene vermogen. Maar de kleine belas
tingbetaler behoort in verband met de
besteding der gelden door de overheid
al behoudt hij natuurlijk ten volle het
recht van eerlijke critiek een groote
bescheidenheid te betrachten.
Blijkens de jongste gegevens van het
Centraal Bureau voor de Statistiek, be
schikten de 45 der aangeslagenen, die
een inkomen hebben van 800 tot 1400
gulden, over bijna een vierde deel van
het totale, voor de directe belasting in
aanmerking komende, volksinkomen,
maar deze 45 droegen niettemin
slechts 4.62 bij van de totale opbrengst
der inkomstenbelasting.
Daartegenover staat, dat slechts 1.38
pet., dus nog geen anderhalf ten 100 der
aangeslagenen, een inkomen had van
f 10.000 en hooger, doch dat zij tesamen
43 bijdroegen in de opbrengst der
Loopt de strijd in Spanje ten einde?
Dat is de vraag, die men zich de laatste
weken, nu Franco door de Italiaansche
en Duitsche hulp hoe langer hoe meer
gaat opdringen, dikwijls stelt. Zullen de
regeeringstroepen er alsnog in slagen
deze opmarsch tegen te houden, teneinde
ook Spanje voor de zegeningen van het
Nationaal Socialisme te bewaren?
Het is heel moeilijk dienaangaande
voorspellingen te maken. Wel hebben de
regeeringstroepen in Aragon een tegen
offensief ontketend en eenige vorderin
gen gemaakt; wel klinkt door het geheele
republikeinsche deel van Spanje den
kreet: op ten strijde.maar daartegen- roeren de C. A. B.-supporters zich ge
ducht en toch met een beetje meer be-
heerscht spel had Gorredijk ook na de
rust het eerste doelpunt gemaakt, dat
was op ’t moment dat de keeper z’n doel
geheel onbeschermd liet, maar onver
geeflijk schopt een der Gorredijksters de
bal nog naast. „De kans van den dag,”
zegt m’n Heerenveenster buurman, en
gelijk had ie.
Het schijnt, dat de C. A. B.ers nu toch
beseffen, dat er iets enthousiaster aan-
DE BESLISSINGSWEDSTRIJD
GORREDIJK—C. A. B. 2-6.
Bravo C. A. B.ers, ge hebt de talrijke
supporters Zondagmiddag niet teleurge
steld, een klinkende 6-2 overwinning,
dat geeft goede moed voor de komende
promotie-wedstrljd tegen Rood Geel
(Leeuwarden),
Schreven we Vrijdag j.l„ dat het wel
eens een ware uittocht van voetbal-ent-
housiasten zou kunnen worden, we had
den toch niet kunnen denken dat dit aan
tal zoo groot zou wezen. Ongeveer een
400-tal Bolswarders trok Zondagmorgen
met een extra-tram naar het Friesche
Haagje.
Ruim een kwartier voor den aanvang
waren we allen op het terrein aanwezig.
De rood-witte C. A. B.-vlak wapperde
lustig op de voorste bank van de tri
bune. Niet alleen de Bolswarders waren
meegekomen om hun club aan te moe
digen, ook uit Gorredijk waren velen
meegereisd.
Dat was te bemerken toen de Gorre-
dijkspelers als eerste het veld opkwamen
luid toegejuicht door de talrijke Gedyk-
sters, maar niet minder spontaan klonk
direct daarna het gejuich bij de komst
van onze roodwitte C. A. B.ers.
De eerste helft speelt C. A. B. tegen
den wind, die met kracht in schuine
richting over het veld staat. Het is bij
wijlen een storm gelijk en onze ver
wachting van een mooi partijtje voetbal
is rfeds verdwenen. De scheidsrechter
en neutrale grensrechters controleeren
hun horloges en daar gaat dan de bal.
Reeds direct tracht C. A. B. een aan
val op te zetten, maar de krachtige wind
tegen maakt balcontröle bijna onmoge
lijk.
Gemakkelijk hebben de Gedyksters ’t,
een plotselinge aanval van de blauwen
en voordat een van onze achterhoede-
spelers er aan te pas komt, ligt de bal
in het C. A. B.doel.
Dit begin is niet erg hoopvol. Ik sta
tusschen een groepje Heerenveensters.
„Als die C. A. B.ers er nu maar hun
positieven bij elkaar houden,” zegt er
een, „winnen ze dezen wedstrijd”.
Snel gaat het spel op en neer. In een
minuut is de bal zoowel voor de Gorre
dijkster- als voor de C. A. B.-doelmond.
Verschillende corners voor G. worden
goed genomen, maar onze achterhoede,
gesteund door ’n hardwerkende midden-
linie weet het gevaar te keeren. Een on
verwacht schot van rechts bezorgt dan
de Gorredijksters de tweede goal.
Dit gaat C. A. B. toch wel een beetje
te bar, er wordt een schepje bij opge
gooid en dit is juist wat onze ploeg noo-
dig heeft, goed combineerend gaat het
telkens op het Gorredijk-doel af. Een
goed gericht schot van de linksbuiten
springt juist aan den buitenkant van de
paal terug, maar geen nood, opnieuw
komen de C. A. B.ers in den aanval en
met een zuivere goal het eerste doelpunt
voor C. A. B.
Nu is er geen houden meer aan. De
middenlinie speelt een prachtige partij;
de rechtervleugel en de midvoor zitten
fel op den bal en spoedig maakt C. A. B.
met een eveneens goedgeplaatste bal ge-
lijk.
Dan na wat middenspel is het rust.
De stemming in het C. A. B.-kamp,
eerst wat gedrukt na de overrompeling
van Gorredijk, is nu totaal omgeslagen.
Men voelt als het ware, dat een kans
voor een overwinning er is. Wanneer dan
ook na de rust het spel hervat wordt,
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
DE LUCHTBESCHERMINGS-
OEFENING.
Voor onze gemeente was de middag-
oefening van weinig belang in tegenstel
ling b.v. met Leeuwarden. Daar nader
den eenige militaire vliegtuigen, uit de
richting Dokkum komende, Leeuwarden.
Zij vonden de stad niet onvoorbereid en
niet onbeschermd, want op de Ambachts
school, de gemeenteschool 4 en de Ko
ningin Emmaschool waren machinegewe
ren geplaatst, die, zoodra de vliegtuigen
zich boven de stad wilden begeven, vuur
gaven. Het knetteren van de mitrailleuses
vermengde zich met het gesnor van de
motoren der vliegtuigen die eenige duik
vluchten ondernamen en vervolgens in
Zuidelijke richting aftrokken.
’s Avonds precies negen uur werd in
onze stad de' straatverlichting gedoofd.
De lichtgevende maancikkel kon echter
niet door ons gas of electrisch bedrijf
worden verduisterd, zoodoende was van
een algeheele verduistering geen sprake,
maar ongeveer 10 uur trokken enkele
donkere wolken langs het luchtruim en
mocht geconstateerd worden, dat ook de
natuur meewerkte.
Wat de particuliere verduistering be
trof, moest de politie nog te veel waar
schuwingen uitdeelen. Vooral de licht-
doorschijnende gordijnen en niet vol
doende afscherming van het licht is een
te veel voorkomend euvel, maar wat veel
erger is, dat zijn de ontelbare verlichte
dakvensters, die tusschen half 11 en 11
uur zichtbaar waren. Dit is in doorsnee
de tijd dat de Bolswarders naar bed
gaan en van deze regelmaat wijkt men
zelfs op een luchtbeschermingsavond niet
af. Men dient er allereerst van doordron
gen te worden dat een verlicht dakven
ster nog veel erger is dan een gang-
lampje, wat ook nog veel te dikwijls
wordt aangetroffen.
Ongeveer kwart voor elf cirkelde een
vliegtuig boven Bolsward. Een aardig
gezicht die gekleurde lichtjes aan het
vliegtuig en zoo nu en dan een lichtstra
lenbundel over de stad.
De radio heeft ons den geheelen avond
op de hoogte gehouden van de bevindin
gen vanuit 't vliegtuig, dat speciaal voor
dit doel door de Chr. Radio-vereeniging
was gecharterd.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
