n
n
Buitenlandsche Revue.
Openbare- el conjunciuur-
uierken.
na
DANCING DE DOELE
Tiny Hoogeveen en haar Solisten
Belastingzaken
DANCING BOERIYIANS
W. U.Ü.WERFF
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
A,
EK
aur
IA
f
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
s
DONDERDAG (Hemelvaartsdag)
vanaf 4 uur
Dl HIZ 8ne8k- Singel 58
DLUI1 Bolsward, Bargefennei
Stadsnieuws.
34= Jaargang
Woensdag 25 Mei 1938
No. 40
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
3-1.
Md.
■S
(Blauwhuis)
1-4,
5-1.
Tewerkgestelden zijn arbeiders en
geen werkloozen.
lijk verschijnsel werd beschouwd en.voor
tewerkstelling objecten werden gezocht,
welke als eigenlijk onnoodige beuzelarij
konden worden aangemerkt. Er werd in
die dagen nauwkeurig onderscheid ge
maakt tusschen productieve en niet-pro-
ductieve werken; productieve werken
mochten in geen geval in werkverschaf
fing worden uitgevoerd.
Dat onderscheid is al lang vervallen.
Er worden tegenwoordig verkeerswegen
gebouwd in werkverschaffing en bruggen
trottoirs gelegd en rioleering. Enz. enz.
Dat is goed en juist. Als men derge
lijke groote werken aan het „vrije be
drijf” ter uitvoering geeft,, dan laat een
aannemer een stel machines aanslepen,
die in den kortsten tijd de wonderlijkste
prestaties leveren, maar de arbeidsge
legenheid om zeep brengen. Het is goed
dat de overheid bepaalde groote werken
voor handkracht reserveert en zich de
extra-kosten van duurdere uitvoering ge
troost.
Derkelke werken echter leveren eer
lijken, harden arbeid, welke zeker zoo
nuttig is als het werk in de Duitsche
of andere oorlogsindustrie.
Laat de overheid dan ook degenen,
die zulken arbeid verrichten, afvoeren
van de lijst en weren uit de statistiek
der werkloosheid. Laat ze het woord
„werkverschaffing” uitbannen en ver
vangen door de veel juistere benaming
„Openbare Werken” of desnoods „Con-
junctuurwerken”.
Als voor dergelijke werken de loonen
en sociale voorzieningen, thans voor de
werkverschaffing geldende, moeten wor
den gehandhaafd soitl
Maar laten we de menschen, die hard
moeten werken voor een klein loon ten
minste het moreele loon, waarop ze
recht hebben, voor honderd procent uit-
keeren. Laten we hen hernoemen: ar
beiders. En hun daarmee het zelfbewust
zijn hergeven.
Speciale inrichting voor
lijkt ons dat toe. Ook Praag heeft en
kele troepenbewegingen uitgevoerd. Dit
is de situatie voor zoover het Duitsch-
land en Tsjecho Slowakije betreft. Maar
dit conflict grijpt verder om zich heen.
Na de Oostenrijksche staatsgreep en
de stichting van het Vereenigde Duitsch-
land heeft Engeland, toen er sprake was
dat Duitschland ook naar de kant van
Slowakije uitbreiding zocht, verklaard,
daarmee geen genoegen te kunnen ne
men en natuurlijk was Frankrijk er als
de kippen bij die afwijzing krachtig te
ondersteunen.
Ondertusschen nam het wereldgebeu
ren zijn gewone loop; kregen we de
vriendschapsreis» van Hitler naar zijn
boezemvriend Mussolini en direct na de
terugkeer van Hitler deze provocatie van
het Sudeten Duitschers gebied.
Dit begint bedenkelijk veel te gelijken
op de manier waarop Duitschland ge
meend heeft de Oostenrijksche regeering
te hulp te moeten komen.
Ook nu leest men in de Duitsche bla
den, dat men hoopt, dat de Regeering
te Praag de ernst van den toestand in
ziet, met kracht ingrijpt en maar zoo
vlug mogelijk de acht eischen van Hen
lein (de woordvoerder van de Sudeten
Duitsche partij) inwilligt.
Aan den anderen kant vindt men ook
weer stemmen, die waarschuwen voor
een te ver doordrijver, van dit conflict,
wat toch eigenlijk buiten de grenzen van
Duitschland voorvalt. Aan die kant staat
de meening, dat het Incident te Eger
moet worden beschouwd als een provo
catie van Tsjechische elementen en hun
buitenlandsche vrienden, die er blijkbaar
belang bij hebben dat Berlijn zich tot
ingrijpen gedwongen acht. In dat geval
is een militair conflict onvermijdelijk en
het is zeer de vraag of dit momenteel wel
in de Duitsche politiek past.
Het Engelsche kabinet heeft niet alleen
Zaterdag, maar zelfs Zondag een bespre
king over deze toestand gehouden. De
Engelsche regeering volgt met groote
belangstelling het verloop der gebeurte
nissen op het Europeesche vasteland,
zoowel wat betreft de kwestie Tsjecho-
Slowakije als die in Spanje.
Door het met veel succes Ingezette
offensief van generaal Franco is deze op
standelingenleider er in .geslaagd de te
genstand van de republikeinen te split
sen en deze op een kleiner gedeelte van
Spanje terug te dringen. De toestand be
gon er voor de regeeringstroepen wat
donker uit te zien vooral door gebrek
aan oorlogsmateriaal.maar ook hier
voor kwam een oplossing.
Belangrijke hoeveelheden oorlogsma
teriaal is de laatste maand via Frankrijk
ingevoerd. Het grootste deel der wape
nen en ammunitie is niet van Fransch
maaksel. Men zegt, dat vele kanonnen
uit Centraal Europa komen, terwijl het
HET OFFENSIEF VAN MINISTER
ROMME.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
AFSCHEID MEESTER BOERSMA
ALS LID DER S. D. A. P.
De afd. Bolsward van de S. D. A. P.
kwam bijeen teneinde afscheid te ne
men van haar lid R. Boersma. In welge
kozen bewoordingen vertolkte de voor
zitter, de heer D.~de jong, de gevoelens
welke de leden den heer Boersma en zijn
echtgenoote toedragen en overhandigde
hem namens de partij een wandelstok
met zilveren band. De inscriptie vermeldt
naast de letters van de afd. en een twee
tal data het woord „vriendschap”.
De verdere sprekers, de heeren M. IJs-
sels en Sj. Hollander, belichtten ieder
wederom van een andere zijde de be-
scheidene en nobele figuur van het ver
trekkende lid. In een uitvoerige rede
dankte de heer Boersma.
Nog eenigen tijd bleven de aanwezigen
gezellig bijeen. De heer R. Boersma gaat
zich vestigen te Leeuwarden.
AANRIJDING OP DEN SNEEKERWEO.
Ter hoogte van de Rijks-Zuivelschool
is Zondagavond een melkwagen aange
reden, die gedeeltelijk op de rails reed.
Toen de bestuurder van de motorwagen
bemerkte, dat de wagen zich iets van de
rails verwijderde gaf deze weer gas met
het gevolg, dat de melkwagen werd aan
gereden.
De bestuurder werd van den wagen
geslingerd en de melkbussen rolden over
den weg. De wagen was Iets beschadigd
en doordat de bussen gesloten waren
bleef de melk behouden.
De bestuurder kreeg geen letsel.
ond
ct.
ct.
ct.
3n
EEK
THE DANSANTEVrij Entrée
SOIRE DANSANTEPopulaire Entrée
GEZELLIG ZITJE VOORZAAL
CAFE CONCERTEntrée vrij
'ij
m
's
II
n.
!D
>n
il-
18,
ct.
ct.
ct.
ct.
ct.
ct.
ct.
nd
,IS
ct.
ide
„Werkverschaffing” is een alleronge
lukkigste benaming om de arbeidsgele
genheid te beduiden, welke de overheid
voor de werkloozen heeft geschapen.
Taalkundig is er misschien niet veel te
gen in te brengen, maar er hangt te
veel bedeelingslucht aan het woord.
Menschen, die weinig in direct contact
met de arbeiders komen, hebben vaak
de Idee, dat de werkverschaffing maar
zoo'n beetje „bezighouderij” van werk
loozen is. Ofwel een strafkolonie, waai
de arbeidslust der gesteunden wordt ge
test en zoo noodig wordt herwekt
en op peil gebracht.
Deze idee is een glad verkeerde. Te
werkgestelden verrichten zeer zwaar
werk, dat heel slecht betaald wordt. Dat
laatqte behoeft diet onrechtvaardig te
wezen tegenover het eerste. Wat tewerk
gestelden doen in het algemeen: ont
ginning, bebossching, ruilverkaveling,
wegenaanleg Is nuttige, vaak noodige
arbeid, maar het is werk, welks vruchten
geen voldoende belooning beteekenen
voor de gemaakte kosten. Het is en blijft
daarom toch nuttige arbeid, waarvan in
de toekomst nog zeer velen zullen pro-
fiteeren in den vorm van normaal werk
tegen normaal loon.
Op het oogenbllk echter worden in de
werkverschaffing van weerszijden offers
gebracht: aan de eene zijde offers aan
geld door de gemeenschap, welke aan
loon meer besteedt dan aan waarde te
rugontvangen wordt: anderzijds offers
aan arbeid door de tewerkgestelden, die
meer presteeren dan ze In loon vinden
uitgedrukt
Toch worden de tewerkgestelden dik
wijls nog met den nek aangezien door
de burgerij. Bij deze laatste is veelal
wanbegrip.
Eji dat wanbegrip wordt onbewust
gewekt en onderhouden door het
woord „werkverschaffing”.
DONDERDAGS van 9—1 uur Zitting
te BOLSWARD Schildwijk 33 bij de Markt.
kunnen terugtrekken in Zuid-Oostelijke
richting. We kunnen dus verwachten, dat
na een korte pauze opnieuw den strijd
zal worden ingezet.
Ondertusschen werken uitvinders aan
de nieuwste manier van vernietiging en
ook afweer. Het is genoegzaam bekend,
dat in een toekomstige oorlog het lucht
wapen een belangrijke rol zal spelen en
dat dus ook de middelen om zich tegen
deze luchtaanvallen te beschermen steeds
meer geperfectionneerd worden.
Zoo heeft b.v. Engeland een ballonnen
systeem uitgedacht, waardoor met be
hulp van stalen netten het luchtruim op
bepaalde hoogten kan worden afgesloten
Dit afweerstelsel dwingt de vijandelijke
vliegers op zekere hoogte, bereikbaar
voor het afweergeschut te vliegen. Komt
een vliegmachine met dit stalen net, dat
geheel onder stroom staat, in aanraking,
dan stort deze brandend omlaag.
Jammer dat deze uitvindingen niet
voor een beter en nuttiger doel gebruikt
kunnen worden.
Advertent! ën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
R.K. VOETBALSPORT.
Zondag j.L organiseerde „Robur” van
Harlingen seriewedstrijden, waaraan de
volgende clubs deelnamen: M. K. V. I
(Leeuwarden), B. V. C. I
R. E. S. I en Robur.
B. V. C. I—Robur. I
daarna volgde
R. E. S. I—M. K. V. I
De aanvoerder van R. E. S. verloor de
toss en spelen ze het eerst in de wind.
Daar R. E. S. niet volledig was door
blessure’s van 3 harer beste spelers en
één om studie redenen verhinderd was,
zag het er voor R. E. S. niet best uit.
AL K. V. is de eerste 10 minuten dan
ook overwegend sterker en uit een van
hun aanvallen nemen ze de leiding.
Maar dan neemt R, E. S. de zaak in
handen; middenlinie en achterhoede
worden steeds beter. Even voor de rust
krijgt de linksbinnen de bal te pakken,
deze plaatst mooi naar den linksbuiten
van Hettema Jr., deze direct naar zijn
broer en onhoudbaar voor den keeper
verdwijnt de bal in het net.
Als M. K. V. aftrapt neem onze mid-
voor de bal over en na wat heen en weer
getrap komt ie weer bij de kleine links
buiten en weer ligt de bal achter den
keeper.
AL K. V. zet alles op alles en R. E. S.
heeft werkelijk pech als ze tweemaal kei
hard tegen onzen keeper schopt en kopt.
Dan maakt een M. K. V.er opzettelijk
hands, penalty. Deze wordt keihard inge
schoten.
De linksbinnen van R. E. S. maakt nog
2 doelpunten en hiermede kwam het ein
de van dezen wedstrijden.
Verliezersronde:
B. V. C. I—M. K. V. I
Winn.ronde:
Robur I—R. E. S. I 3-1.
Zoo goed als de eerste wedstrijd ging,
zoo slecht ging het de 2de.
Voor de rust kon R. E. S. stand hou
den. Wel opende Robur met de score,
maar voor de rust zorgde onze midvoor
voor de gelijkmaker. Na de ruiling begon
de moeheid bij R. E. S. zich te wreken
en al gauw maakte Robur met 'n pracht-
goal 2-1.
Even later een strafschop bulten het
strafschopgebied, waar ze zich geheel
verkeerd opstelden, maakte Robur 3-1
en zoo kwam het einde met de sterkste
als overwinnaar.
Uitslag:
1ste prijs: Robur wisselbeker plus med.
2de prijs: R. E. S. verg. med.
3de prijs: B. V. C., med.
4de prijs: M. K. V., med.
R. E. S. won ook een med. voor de
hoogste score.
de bewapeningswedloop en de zeer uit
eenlopende wereldbeschouwingen, cul-
mineerend in de tegenstelling fascisme
en communisme, dat is in korte trekken
het beeld van onze tegenwoordige sa
menleving geteekend.
De geringste afwijking in deze gevaar
lijke cirkel kan ernstige gevolgen heb
ben. Het jongste incident te Eger in
Tsjecho Slowakije is daarvan het beste
bewijs. Wat is dat nu weer? zegt mis
schien de niet regelmatige dagbladlezer.
In het kort verteld, dit: Zaterdagmorgen
wilde een grensbewaker een motorrij
wiel aanhouden, waarop twee personen
zaten, die zich in de richting van
Duitschland wilden begeven. Aangezien
de bestuurder niet naar de sommatie
luisterde, gaf de grenswacht vuur en
werden beide personen gedood.
Het zijn twee Sudeten-Duitschers. Di
rect had je de poppen aan het dansen.
Het is of Duitschland elk voorwendsel
aangrijpt om zijn vermeende rechten op
een deel van Tsjecho Slowakije kracht
bij te zetten. Troepenbewegingen langs
de Duitsche grens worden er gemeld,
maar volgens Duitsche lezing is dit al
leen om de eischen van de Sudeten
Duitschers in Tsjecho Slowakije wat te
ondersteunen.
Een lang niet ongevaarlijk experiment
Velen staren zich' blind op de econo
mische wonderen, welke in Duitschland
zijn gewrocht, waar de werkloosheid
zoo goed als verdwenen heet te zijn.
Laat ik dadelijk vaststellen: ik deel deze
bewondering.
Men vergete echter niet, dat de werk
loozen, die Duitschland telde, thans lang
niet allemaal normalen en volledig pro-
ductieven arbeid verrichten. Honderddui
zenden zijn te werk gesteld in munitie-
en kanonnenfabrieken; honderdduizen
den leggen betonnen versterkingslinies
aan of -schuilplaatsen; duizenflen en
duizenden maken oorlogsvliegtuigen,
bommen, mitrailleurs, geweren, hand
granaten, gifgassen en ander oorlogs
tuig. Alles wordt gestapeld en gesra-
peld, omdat het misschien ééns
noodig zal kunnen wezen, als de volke
ren elkaar gaan vermoorden.
In Duitschland heeten de werkloozen,
die op deze wijze arbeid vonden, geen
„tewerkgestelden” maar ze zijn „arbei
ders in de oorlogsindustrie.
Wie bij ons hard en zwaar ploeteren
om woesten grond voor den vrede te be
werken door er cultuurgrond van te ma
ken wie wegen en fietspaden aanleg
gen voor het gemak van den boer of voor
toeristisch verkeer die blijven „werk
loozen” heeten, geplaatst in de „werk
verschaffing”; zij herkrijgen hun eere-
naam van arbeider niet; zij blijven de
somberte van onze werkloozen-statistiek
onderhouden.
Spanning in Europa
De oorlog in China.
Hoe dikwijls hebben we in den laat-
sten tijd dit eerste opschrift boven onze
wekelijksche revue over ’t buitenlandsch
nieuws kunnen zetten en ook hoe juist
typeert dit opschrift de nervositeit, die
reeds langen tijd om en op het Europee
sche vasteland hangt.
j De gespannen internationale toestandr schijnt dat een aantal vliegtuigen over
den Atlantischen Oceaan is gekomen, on
danks de blokkade der nationalisten.
De moeilijkheden inzake de republi-
keinsche zaak in Spanje, zoo wordt be
weerd, hebben het anti-fascistische ge
voel over de geheele wereld versterkt.
Betreffende de strijd in het Verre Oos
ten kan gemeld worden dat door de val
van Soetsjau het belangrijke spoorweg-
knooppuftt, de vereeniging van de Zui
delijke en Noordelijke legers plaats kon
vinden. Dit is een belangrijk succes voor
de Japanners, maarbrengt de oor
log niet dichter bij de oplossing. De Chi-
neesche legercorpsen trekken terug naar
een dieper in het land gelegen basis.
Duizenden en nog eens duizenden
dooden hebben de cijns aan den oorlogs
god betaald en met vernieuwde brute
kracht gaat men naar een volgende men-
schenslachting.
De berichtgeving is natuurlijk aan bei
de kanten sterk persoonlijk. Chineesche
berichten geven toe dat er bij Soetsjau
hevig wordt gevochten en dat de Japan
ners ernstige verliezen leiden en Japan-
sche berichten spreken van een omsin
geling van het Chineesche leger. Naar uit
de verschillende berichten te distilleeren
valt, is van een algeheele omsingeling
geen sprake. De Chineesche hoofdmacht
heeft zich veilig uit deze bedreigde zóne
Minister Romme heeft een offensief
geopend tegen den lediggang: de werk
verschaffing zal met 50 worden uit
gebreid, hetgeen neerkomt op een ver-
hooging van het aantal „tewerkgestelde
werkloozen” van 50.000 tot 75.000. Ik
zou den Minister willen vragen, dat hij
aan het spook der werkloosheid ook een
moreelen slag toediene. En den werkloo-
ze, dien hij arbeid verschaft, hun waar
digheid van arbeiders hergeve!
Het woord „werkverschaffing” werd
uitgedacht in den eersten crisistijd, toen
de werkloosheid nog als een zeer tijde-
Unieke sfeer en
The Rhythme Stormers
spelen e r 111
DE HANSA-TENTOONSTELLING.
Er begint heel wat teekening te ko
men In de werkzaamheden voor de Han-
sa-Tentoonstelling van 11 tot en met 15
Juli.
De groote tentoonstellingstent is op
enkele kleine stukjes na geheel uitver
kocht. De aanbesteding voor het pach
ten van de consumptietent met een ruim
te van 800 zitplaatsen, vindt dezer dagen
plaats. Op het nog vrije terrein van het
Hof komt een wafelkraam en enkele
andere verkooggelegenheden, maar de
clou van de entree wórdt gevormd door
een prachtig werkstuk van het Prov.
Electrisch bedrijf, n.l. een waterlichtfon-
tein, rechtstreeks uit Genua geïmporteerd
en voor het eerst op onze Hansa-Ten-
toonstelling gedemonstreerd. Deze fon
tein beslaat ongeveer 14 meter in door
snee en zal vooral des avonds een fan
tastisch gezicht opleveren.
De toegang vanaf het Hengstepad zal
ook op geheel origineele wijze worden
verzorgd, zoodat de buitenindruk aan de
flinke opzet van deze tentoonstelling be
antwoordt.
Het avondprogramma in de amuse-
mentstent is ook buitengewoon goed
verzorgd. Binnenkort hopen we daar
over nadere mededeefingen te kunnen
doen.
Ook de P.F.C. die de initiatiefnemer
van deze tentoonstelling is, zorgt voor
een serie feestdagen, die de goede naam
van Bolsward op het gebied van feest
vieren weer zullen handhaven.
In de nu komende maand zullen we
waarschijnlijk elke week iets nieuws
over deze feestweek en’Tentoonstelling
kunnen vertellen.
S.
sen
:IJn
ei!
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
R. E. S. II toog naar Leeuwarden om
daar seriewedstrijden te spelen en won
de 2de prijs, een lauwertak.
Bravo, jongens, met zoo’n gehavende
ploeg met een 2de prijs uit den strijd te
komen.
M. K. V. II—W. Z. S. II 1-2; R. E. S. II
Friso II 4-3. Verl.ronde: M. K. V. II
Friso II 1-1 won Friso met strafschop
pen. Winn.ronde: W. Z. S. IIR. E. S. II
1-1, na verlenging met strafschoppen
gew. door W. Z. S. II.
DE KATH. FRIES CHE SPORTDAG.
Wanneer het weer nu een beetje blijft
meewerken belooft de Hemelvaartsdag
een drukke sportdag voor Bolsward te
worden. De voorwedstrljden beginnen
reeds op den voormiddag en naast deze
gymnastiekdemonstraties «al ook wel
veel belangstelling uitgaan naar de voet
balwedstrijden, die in den namiddag op
het sportterrein van C. A. B. worden ge
houden.
Aan de optocht, die 's middags 1 uur
plaats vindt, nemen de volgende vereen,
deel: O. N. D. A. alhier, D. I. O. alhier,
Vlug en Lenig, Sneek, T. H. O. R., Har
lingen, Geel Wit Franeker en O. en O.
Leeuwarden.
Bovendien de voetbalclubs R.E.S. al
hier. W. Z. S., Sneek, M. K. V., Leeu
warden, Robur, Harlingen, B. V. C.,
Blauwhuis, S. D. O. St. Nicolaasga, Bak
huizen te Bakhuizen, en Friso, Joure.
De route is als volgt: R.K. School,
Nieuwmarkt, Kleine Dijlakker, Kerkstraat
Jongemastraat, Gasthuissingel, Withee-
renstr., Marktstr., Blauwpoort, Oordje.
n
ond
DE JONG'S NIEUWSBLAD
wnnrln opgenomen
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
