Buitenlandsche Revue.
DE UEREEHIGID6
DOOR LUCHTBESCHERffllFIG III
mOEILIJKHEDEII.
III.L III ER F F
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
34= Jaargang
Woensdag 29 Juni 1938
No 49
!0
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
rt
1.
n
k
1
1
KOUDUM.
8*
I
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
t.
t.
5
j
HET GEVAAR VOOR EEN
WERELDBRAND NOG
NIET GEWEKEN.
De eene week brengt de situatie in
Tsjecho Slowakije, Europa aan den rand
van een gewapend conflict.de andere
week is ’t de nog steeds voortwoedende
strijd in Spanje, die zeer gevaarlijke mo
menten schept en de derde week ziet
het er naar uit, dat de Oostersche kwes
tie ook aan Europa niet ongemerkt voor
bij zal gaan. Voor wat het eerste punt
betreft is het de laatste weken opvallend
stil. Dat kan natuurlijk zijn oorzaak heb
ben in een zekere ontspanning.maar
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
P. T. T. DIENST OP 29 JUNI A.S.
29 Juni, de verjaardag van Z. K. H.
den Prins, geldt als Nationale Feestdag.
De kantoren zijn op dien dag NA 12
uur voor den POSTdienst gesloten. Tot
12 uur worden alle postzaken behandeld.
Telegraaf en telefoon zijn geopend als
op werkdagen. De middagbestelling te
Bolsward vervalt
BELASTING PERSONEELE EN
INKOMSTENBELASTING.
De Ontvanger der Directe belastingen
te Bolsward herinnert belanghebbenden
er aan, dat op de aanslagen Personeele
belasting 1938, gedateerd in April 1938,
vóór 8 Juli a.s, minstens y4 deel moet
zijn betaald.
Op de aanslagen Inkomstenbelasting
1937-1938, gedagteekend in April 1938,
moet voor dien datum minstens 2/5 ge
deelte zijn voldaan, terwijl de aanslagen
in die belasting gedateerd in Jan. 1938
alsdan geheel moeten zijn aangezuiverd.
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 18 graden.
HINDELOOPEN
KORFBAL.
24 Juni 1938.
Hedenmiddag had alhier een vriend
schappelijke korfbalwedstrijd plaats tus
schen een club van hier en een uit Balk.
De gasten keerden huiswaarts met een
6-1 overwinning.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
DE KINDEROPTOCHT IN DE
HANSA WEEK.
De aangifte voor deze optocht is tot
en met 1 Juli bij voorkeur schriftelijk,
adres mej. Truus Postma, Nieuwmarkt
Er blijkt een klein misverstand te be
staan bij sommige adspirant-deelnemers
over de bedoeling van deze optocht.
Zoo werd deze week meermalen de
vraag gesteld: is de deelname nu alleen
opengesteld voor groepen of kan indivi
dueel ook worden deelgenomen?
Natuurlijk wel, ieder kan deelnemen,
elke voorstelling, elke uitbeelding, zoo-
als we dat bij vorige gelegenheden ook
meermalen gezien hebben. Tot nu toe is
de animo nog niet buitengewoon, maar
we moeten ons toch wel geheel in de
bekende Bolswardsche vindingrijkheid
vergissen als deze keer nu de optocht
WORKUM.
We komen thans aan no. 3, de toe
stand in het Verre Oosten.
We hebben in onze vorige revue be
toogd, dat de overstrooming in China
naast geweldige persoonlijke offers ook
dit voordeel aan de Chineezen bracht,
dat daardoor de opmarsch van de Ja
panners werd vertraagd. Dit komt de
Chineezen ten goede, die daardoor hun
strijdkrachten opnieuw kunnen concen-
treeren. Het is heel moeilijk uit de dik
wijls zeer tegenstrijdige berichten een
juist oordeel over den toestand te vor
men en dan denken we niet in de eerste
plaats aan China, maar aan Japan.
Welke ontzaggelijke offers moet dit
betrekkelijk kleine land zich opleggen
om dit Chineesche avontuur te bekosti
gen. Menschenmateriaal in overvloed,
maar daarmee voedt men in onze moder
nen tijd geen oorlog meer.
De economische toestanden achter het
front en in dit geval in Japan, zelve,
zullen meer dan een of ander militair
succes de ontwikkeling van dezen oor
log beïnvloeden.
Is er te dien opzichte een zekere ver
andering merkbaar in Japan? We geloo-
ven vooralsnog niet, dat van een zekere
vredesgeneigdheid iets te bespeuren
valt. Wel worden zoo nu en dan enkele
berichten gelanceerd, speciaal wat be
treft de vredeswil van den Chineeschen
leider Tsjang kai Sjek, maar deze be
richten moeten, evenals zoovele andere)
berichten, uit dit land, met een zekeri
voorbehoud aanvaard worden. i
In langen tijd hebben we niets ge-)
schreven over de Arabierenkwqstie in
Egypte. Het blijkt, dat deze vooral voor
Ze meent een georganiseerde
lucHtbdscherming een voor
namen eisch des tijds. De ge
varen voor de bevolking
noemt ze groot, maar van
haar leden vraagt ze een
kwartje contributie per jaar!
WE MOGEN HET VOLK NIET
ONTMOEDIGEN.
Engeland nogal lastige kwestie nog bij
lange na niet is opgelost. Zelfs wordt
de toestand te Jaffa en te Tel Aviv sinds
de jongste aanslagen der terroristen ern
stig geacht. Britsche troepen patrouillee-
ren in de volkswijken en het verkeer tus
schen beide plaatsen is stopgezet.
Naar aanleiding -van den onlangs op
de spoorbrug tusschen Egypte en Pales
tina gepleegden bomaanslag hebben de
autoriteiten order gegeven, dat alle
spoorbruggen in het vervolg permanent
door politie en militairen, bewapend met
machinegeweren, bewaakt moeten wor
den.
Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat pater
Pietro Rossini, prior van een klooster’in
de buurt van Ramleh en Italiaan van ge
boorte, door een Arabier is vermoord.
We willen ten slotte nog even terug-
keeren naar ons Europeesch vasteland,
omdat we een enkel punt uit de eersre
aanhef van deze revue nog willen be
spreken, n.l. de Jodenvervolging.
Dat deze in Duitschland systematisch
wordt doorgevoerd is algemeen bekend,
maar dezelfde doorvoering in Oostenrijk
heeft voor het veel grootere aantal Jood-
sche ondernemingen een veel ingrijpen
der gevolg.
Om maar een enkel voorbeeld te noe
men, moeten alle fabriekseigenaren met
ingang van 1 Juli hun niet-arische be
dienden ontslaan. Dit beteekent, dat te
zamen met de reeds tevoren genomen
anti-Joodsche maatregelen, practisch alle
Weensche Joden zonder zichtbare mid
delen van bestaan zullen komen.
Bij verordening van den Weenschen
politie-president is den Joden het betre
den van de Weensche parken en plant
soenen verboden.
Het D. N. B. voegt hieraan toe,
dat deze maatregel genomen is, om de
bevolking te beschermen tegen de voort
durende provocaties”.
midden in den zomer gehouden wordt,
het plan niet zou slagen.
BUURT-KAATSPARTIJ.
Zondag j.l. hield, de traditie getrouw,
de nieuwe buurt haar jaarlijksche buurt-
kaatspartij. Door ruime inteekening op
de lijsten, die de buurtbewoners werden
aangeboden, werd de commissie in staat
gesteld daarvoor prachtige prijzen en
een herinneringscadeau te kunnen aan
schaffen.
Niet minder dan 14 parturen namen
aan den wedstrijd deel en menig mooie
en spannende partij werd gehouden.
In ’t Lange Land, dat weliswaar door
het vele voetballen er niet mooier op
wordt, werd om 12 uur aangevangen en
ruim half zeven was de laatste slag ge
vallen.
Door J. van Dalen, die dit nu al reeds
12 jaren doet, werden de prijzen aan de
winnaars uitgereikt, na eerst nog geme
moreerd te hebben het verscheiden van
den oud«-scheidsrethter K. Goodijk en
ook enkele hunner oud-buurtgenooten
naar voren bracht, die thans wegens
vertrek uit de stad niet meer konden
meespelen.
Hij bracht aan alle inteekenaren op de
lijst een woord van dank en in het bij
zonder aan den scheidsrechter H. Feen-
stra, die de hem opgenomen taak zeer
correct ten uitvoer bracht, tot volle te
vredenheid van commissie en kaatsers.
De 1ste prijs werd behaald door J.
Vellinga, P. Fennema en S. Radelaar,
met den eindstand 5-4 6-6 toen Vellinga
met een hercules „over alles heen” de
partij beëindigde.
De 2de prijs viel ten deel aan W. Kui
pers, U. Yntema en Sj. Oosterbaan.
De 3de prijs behaalde het partuur J.
Ferwerda Sr., J. Ferwerda Jr. en D.
Schaper, terwijl het partuur K. Nieuwen
huis, R. Stevens en B. Meinen de 4de pr.
bemachtigde.
Koning van de partij was J. Vellinga.
De commissie kan met voldoening op
haar werk terugzien.
Juni 1938.
Geslaagd voor het machinistendiploma
A de heer J. Visser alhier.
25 Juni 1938.
Benoemd tot bode-concierge in het
gemeentehuis alhier, de heer J. Lemson
en echtgenoote te Enschedé.
15
>0
)0
>8
8
)0
«1
18
.1
10
Ik ben overtuigd van het nut en zelfs
van de noodzakelijkheid van een goede
voorlichting van het volk inzake luchtbe
scherming en van oefeningen dienaan
gaande. Ik betoogde dat reeds eerder.
Maar ik heb iets tegen de Vereeni-
ging voor Luchtbescherming, althans
iets tegen haar wijze van werken. De
start van deze jonge organisatie is me
veel te wild: haar voorstellingen zijn te
suggestief: haar tactiek lijkt me beden
kelijk.
Om met dat laatste te beginnen
de bedoeling is eigenlijk, dat deze ver-
eeniging in zooverre een semi-overheids-
instituut zou zijn, dat ze op aanvrage
van de regeering haar taak op zich ge
nomen heeft en zal vervullen. Ze be
hoort dus een steun van de overheid te
zijn, waar deze naar de mate van
haar middelen de luchtbescherming
van en voor de burgerbevolking op
bouwt. Ik zeg: naar de mate van haar
middelen. We mogen niet vergeten, dat
onze tijd méér groote problemen heeft,
welke even noodzakelijk en plotseling
een oplossing behoeven als het lucht
gevaar. Daar zijn: de defensie, welker
kracht in de eerste plaats bepaalt, in
hoeverre ons volk zich tegen vijandelijke
aanvallen, ook vanuit de lucht, be
schermd kan achten; ten tweede: de
werkloosheid, welke honderdduizenden
gezinnen voor hun bestaan op de pu
blieke kas aanwijst.
Nu vind ik het in hooge mate ontac
tisch dat de Ned. Vereeniging voor
Luchtbescherming in plaats van de over
heid tot steun te zijn, deze in bijna elk
nummer van haar orgaan bestrijdt, in
zooverre ze scherpe critiek tot haar richt
over de onvoldoende wijze, waarop ze
financiën voor de luchtbescherming ter
beschikking stelt. Deze critiek kweekt
een fatale stemming onder het volk.
Eenerzijds doet de vereeniging alles
om de massa van het ontzettende gevaar
waaraan ze in oorlogstijd bloot zou
staan, te doordringen en daarnaast po
neert ze dan onophoudelijk de stelling,
dat de regeering het volk aan de ge
schetste gevaren weerloos ten prooi
laat.
Dat is niet alleen ontactisch, maar
ook onrechtvaardig. De Ned. Ver. van
Luchtbescherming heeft één taak: de ge
noemde bescherming. Zij kan zeggen,
wat ze voor de uitoefening van haar taak
noodig meent; van de mogelijkheid van
financiering behoeft ze zich niets aan
te trekken. Maar de taak van de regee
ring is aanmerkelijk veelzijdiger. Zij
heeft ook voor de defensie te zorgen en
beschikt niet over de financiën om deze
zóó te organiseeren als feltéEjk noodig
is. Ze moet honderdduizenden werkloo-
zen steunen en ze doet dat in onvol
doende mate ze beseft dat zelf óók
omdat de kosten haar beperking op
leggen. Ze moet groote werken laten
uitvoeren, maar vreest thans reeds
ofschoon die uitvoering in onvoldoende
mate geschiedt dat het nageslacht
door de werken, die vereischt en gedaan
worden, ondragelijk zal worden belast.
De Ned. Ver. voor Luchtbescherming
eischt maar en eischt; ze schept verge
lijkingen met het buitenland, ze poneert
stellingen, maar.vergeet, dat de re
geering en de regeering alleen
verantwoordelijk is voor étappes, welke
zij geremd door financieel onvermo
gen voor het bereiken van al het vele
en onderscheidene dat noodzakelijk is,
moet stellen.
Kweekt de Ned. Ver. voor Luchtbe
scherming ten aanzien van de regeering
ontevredenheid, ten aanzien van het
luchtgevaar schept ze bij de massa bo
vendien een stemming van ontmoediging
welke haar levensvreugde en daarmee
haar levenskracht bedreigt.
Om met een voorbeeld te verduidelij
ken, wat ik bedoel: ik hoorde onlangs
een propagandist der vereeniging in een
speciaal belegde vergadering. Een knap
pe redenaar was hij, maar alles wat hij
zei en de toon, waarop hij sprak, was
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
AfdeeHng Bolsward v. h. Centraal Ge
nootschap voor Kinder herstel- en
Vacantiekolonies.
Woensdag 29 Juni houdt bovenge
noemde afdeeling haar jaarlijksche vlag
getjesdag.
Wij wekken een ieder op door het
koopen van een speldje een steentje bij
te dragen. Verleden week kwamen de
kinderen na een verblijf van 5 weken,
gezond en gebruind uit het koloniehuis
te Bergen aan Zee terug.
Mede door de opbrengst van de vlag
getjesdag moeten de onkosten worden
gedekt.
Geeft dus allen met milde hand, ten
bate van het zwakke kind.
Het Bestuur.
VERPLAATSING EXPORT-SLAGERIJ.
Het voorloopig bericht in het Zater-
dagnummer van ons blad, verdient
thans eenige aanvulling.
De heer Bolta heeft thans aangekocht
de vroegere meubelfabriek van de Fa.
Praamsma aan het Plantsoen.
Wanneer deze fabriek binnenkort
ontruimd is, zullen hierin de exportsla-
gerij met koelcellen en stalling voor vee
worden ondergebracht.
De omvang, welke het bedrijf de laat
ste jaren genomen heeft maakte een ra
dicale verandering noodzakelijk en in
het bestaande pand was hiervoor geen
gelegenheid.
zoodanig in mineur afgestemd, dat al wie
gevoelig zijn voor suggesties, naar huis
moeten zijn gegaan met de gedachte, dat
gif of gas of granaatsplinters hun „nor
maal” levenseinde zou worden. Deden
de menschen dezen man z’n zin, dan
zaten we thuis eiken dag met elkaar te
delibereeren over alles, wat ons ééns uit
de lucht zal bedreigen en over wat we
dan te doen zullen hebben. Ons leven en
denken zou gas moeten worden.
Het luchtgevaar is geenszins denk
beeldig helaas! En we moeten ver
standig en beleidvol rekening houden
met wat ons beschoren kan zijn, maar
we moeten de gaslooze periode van ons
leven niet bederven met ons uitsluitend
gaszorgen voor later te maken!
Het is nog geenszins te zeggen, hoe
de luchtoorlog, welke technisch nog
maar in zijn kinderschoenen staat, zich
zal ontwikkelen. Evenmin, welke afweer -
of beschermingsmiddelen de meest doel
treffende zullen zijn. Een betonnen
schuilplaats, die op het moment wan
den van 1 Meter moet hebben ik noem
deze maat slechts bij wijze van voor
beeld zal over een of twee jaar mis
schien niet meer deugen, wanneer de
muren niet 3 M. dik zijn. Wellicht moet
het heele systeem van betonnen schuil
plaatsen worden prijsgegeven. Zooals
gezegd: de luchtoorlog ontwikkelt zich
nog steeds. En ik doe bitter weinig op
de „deskundigheid” van de vele deskun
digen, die zich ineens als zoodanig heb
ben ontpopt, toen de regeering de lucht
bescherming voor de burgerbevolking
meende te moeten organiseeren en sti-
muleeren.
Luchtbescherming is een noodige en
goede zaak; ze moet worden opgebouwd
naar de mate van ervaring en onder
vinding, langs wegen van geleidelijkheid
rekening houdende met financieele mo
gelijkheden.
Luchtbescherming is vooral een zaak
voor de bevolkingscentra. Het meeste
geld wordt opgeslurpt door de noodzaak
van evacuatie in oorlogstijd van de ste
den en van de bevolking, welke huist in
de buurt van objecten, welke van militair
belang zijn. De beste luchtbescherming
is en zal blijven dat is zelfs voor eiken
leek duidelijk de bevolkingsversprei-
ding. Het platteland! Déérvan heeft ook
de minister van Binnenlandsche Zaken
dezer dagen nog in een memorie aan de
Kamer getuigd: spreiding is de beste be
veiliging. En de minister bleek in dat
verband m.i. terecht meer te voe
len voor schuilloopgraven dan voor be
tonnen onderkomens.
Een populaire voorlichting van wat
elkeen in verband met de omstandighe
den het best kan doen tegen luchtgevaar
is zeer zeker noodig, ten deze heeft
de Ned. Vereen, voor Luchtbescherming
een mooie taak te vervullen. Maar zij
hoede zich voor overdrijving.
Tenminsteals zij daartoe de kans
nog krijgt. Want het staat op het oogen-
blik slecht met de vereeniging. Zij heeft
niet de subsidie ontvangen van het rijk,
welke haar door een vorigen minister in
het uitzicht was gesteld en waarop de
vereeniging alvast.haar inrichting
had gebouwd!
Naar in de bladen te lezen valt, on
derhoudt de vereeniging in Den Haag
kostbare bureaux en ook vanuit den le
denkring worden er bedenkingen tegen
geuit, dat onder de huidige omstandig
heden het dure centrale apparaat wordt
gehandhaafd.
Ook maakt men er aanmerking op,
dat de minimum-contributie een kwartje
bedraagt en dat de leden daarvoor een
orgaan krijgen, waarvan de kostprijs
alleen reeds.... 45 cent is!
De moeilijkheden zijn inmiddels in een
accuut stadium gekomen en daarom zal
binnenkort in Den Haag een speciale
vergadering worden belegd, waar al deze
kwesties en wat ermee samenhangt, be
sproken zullen worden.
We hopen van harte, dat de moeilijk
heden zullen worden overwonnen en
rustige bezinning moge leiden tot een
nuttig voortbestaan.
ook zou men het de stilte voor den storm
kunnen noemen.
Persoonlijk zijn we zoo langzamer
hand de meening toegedaan, dat de bin
nenlandsche toestand in Duitschland de
beste waarborg biedt voor een vrede
lievende oplossing van het Slowaaksche
conflict Die binnenlandsche toestand is
niet bepaald rooskleurig. Wat we mee
nen te moeten afleiden uit de hernieuw
de Jodenvervolging, die evenals bij een
vorige gelegenheid de aandacht moet
trekken en daardoor als een soort aflei
dingsmanoeuvre dienst kan doen.
De financieele toestand is in Duitsch
land weinig hoopvol. We baseeren deze
meening op twee feiten. Ten eerste de
groote ijver waarmee de Duitsche regee
ring zich van het Joodsche kapitaal
meester maakt en ten tweede de voort
varendheid in de overbrenging van de
Oostenrijksche staatskas naar Berlijn
zonder een regeling te treffen tot beta
ling van de schulden, die de Oostenrijk
sche regeering op zich genomen had.
Wanneer men wel het aanwezige geld
incasseert, maar men vergeet de reke
ningen te betalen dan moet de financieele
toestand in het eigen huisgezin van den
dief wel bedroevend slecht zijn.
De strijd in Spanje is het tweede pro
bleem in ons onrustige vasteland. Op en
neer gaat de balans en het meest ten
gunste v'an de troepen van Franco. Dank
zij de krachtige Italiaansche hulp, •drin
gen deze opstandelingen langzaam maar
zeker in geheel Spanje door, niet alleen
de militair verdedigde steden verwoes
tende, maar ook de burgerbevolking in
z.g. open steden door brand- en gas
bommen uitroeiende.
Dank zij de Italiaansche hulp..is dat
niet wat al te sterk uitgedrukt? zult ge
misschien vragen, toch niet. Mussolini
heeft dezer dagen zelf verklaard, dat er
kans bestaat 10.000 man uit Spanje terug
te trekken, zonder dat daardoor de le
germacht van Franco wordt verzwakt.
Dat zegt nog al iets. Wat betreft de
bombardeering van open steden door de
luchtmacht van Franco is de toestand
thans zeer gespannen.
Barcelona, (dat is dan de regeering-
partij in Spanje) heeft officieel medege
deeld, dat op de vliegvelden van Valen
cia, Rosas en Carthagena vliegtuigen
gereed staan om aanvallen te doen op
buitenlandsche schepen in de havens
door Franco bezet. Dit is bedoeld als
represaillemaatregel, maar de algemee-
ne toestand wordt er veel gevaarlijker
door. Italië en Duitschland hebben reeds
verklaard, dat indien dit voornemen door
de Spaansche regeering zou worden uit
gevoerd, dit Europa zou brengen aan den
rand van den afgrond. Indien (aldus de
Italiaansche pers) havens van Duitsch
land en Italië zouden worden aangeval
len, alleen omdat een Duitsch of Itali-
aansch vliegtuig aan een bombardement
heeft deelgenomen, zullen Rome en Ber
lijn zonder pardon handelen en niet door
middel van diplomatieke nota’s, doch
met kanonnen.
Deze uitlating teekent wel de ernst van
den toestand.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 12
ZIJ IS ONTEVREDEN OVER DE
REGEERING.
tS
3
1
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
