REDLIJNEN BIJ BRAND.
Buitenlandsche Revue.
trails Permanent?
Maison de Luxe
III. U. d. WERFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 86
De Bolswardsche Courant en Westergoo
P. LUNTER
Reparatie
Mg
VCITEAL
5 UITSLAGEN
„Dokter Hartje”
Qdvi!e".l,.Mijnliardtje”
bij: Hoofdpljn, Kiespijn, Zenu*»
pijnen, Maandbezweren, Rhei»
matlek, Koorts, Griep, Spit,
Lusteloosheid, Gevatte Koude.
34^ Jaargang
Woensdag 9 November 1938
No» 87
D
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
VACA" BONKEN II
kU GRATIS DOOK
IDE HA1
HETLAi
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 12
Stadsnieuws.
Ingezonden Mededeelin^en
k
V
t
ti
Bij al onze Artikels, uitgezonderd Coupons en
Restanten, geven we VACA-BONNEN, doch
uitsluitend bij contante betaling.
Advertentiün per regel:
Woensdagsnummer 10 cent
Zaterdagsnummer 12 cent,
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
I
HEEFT MARSEILLE HET ONS
THANS GELEERD?
En wat ’n eenvoudige beschermings
maatregel is het toch niet, zoo’n redlijn
aan de binnenzijde van het raam.
Ook toe te passen in privé-woningen
waar (de slaapkamers op e\n boven-
grondsche etage gelegen zijn. Ik heb
eens een klein lijstje aangelegd van bran
den in ons land, waarbij menschen, die
zich niet meer van een eerste of tweede
verdieping konden redden, in de vlam
men omkwamen.
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
EEN INBRAAK.
J.l. Donderdagavond heeft men ge
tracht in te breken bij den landbouwer
B. te Hichtum.
Toen de inbrekers, die met een auto
gearriveerd waren, geen geld konden
vinden, hebben zij verschillende goede
ren, aan B. toebehoorende, beschadigd.
De rijksveldwacht slaagde er spoedig
in de daders (Bolswarders) te achter
halen.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
r.
t
1
e
nieuws. Japan meent reeds het pleit ge
wonnen te hebben en China zegt: we
beginnen nog pas, dat belooft dus nog
wat en voor wat Palestina betreft, neemt
Engeland thans krachtige maatregelen,
die wel resultaat zullen afwerpen.
In de kritieke dagen vóór het accoord
van München is meermalen de vraag
gesteld ten koste van welk deel) van
Europa heeft Engeland de vrede gered
en het antwoord kon vrij zeker luiden:
Tsjecho-Slowakije.
I
Chevrolet Touring de Luxe
op no. 63191.
F. N.-motor, op no. 166401.
F. N.-motor, op no. 1981.
Zeilboot, op no. 49829.
REGISTRATIE EN DOMEINEN.
Aan onze stadgenoote mej. K. Falkena
is op haar verzoek eervol ontslag ver
leend als Rijksklerk bij de Registratie en
Domeinen, standplaats Bolsward.
Verplaatst van Den Haag naar Bols
ward, de Rijksklerk der Registratie en
Domeinen, J. C. Schmidt.
n
k
f
t
e
il
Nu de les van Marseille.
Men kent natuurlijk vele bijzonderhe
den van den ontzettenden brand, welke
aldaar de „Galéries Modernes” alsmede
een groot hotel en een paar huizenblok
ken verwoestte. Het aantal slachtoffers
bedraagt 80 A 10O. Voor enkele bijzon
derheden vraag ik speciaal de aandacht
het zijn citaten, welke ik knipte uit
de verslagen in de groote bladen.
„Verscheidene jonge vrouwen
stonden voor de ramen. Zij konden
niet meer langs den gewonen weg
naar beneden. Op het balcon van de
vierde verdieping stonden twee
vrouwen, de rug reeds heelemaal
door het vuur verbrand. Na eenige
oogenblikken sprong er een, die de
cassière bleek te zijn, met ’n kistje
naar beneden. Zij sloeg op den
grond te pletter. De kassa, die zij
niet in den steek had willen laten,
werd naast haar gevonden.
Even later zag ik een andere
vrouw naar beneden springen en
nog iemand. Zij waren op slag dood.
Een derde vrouw werd in een ta
pijt gewikkeld naar beneden ge
gooid, waar zij in een laken werd
opgevangen.”
Nog een tweede citaat:
„Voor verschillende ramen van
het gebouw zag men menschen in
wanhoop heen en weer loopen, tot
dat zij meestal plotseling verdwenen
met de instortende vloeren.”
En nu het derde en laatste citaat. Let
goed op!
„Een dertigtal arbeiders, die in
het gebouw reparaties moesten ver
richten, konden zich langs een ta
kel naar beneden laten zakken. Zoo
ontkwamen zij aan de vlammen.”
Ziet u: op één plaats hing toeval
lig! een redlijn. Niet als zoodanig
bedoeld, maar te gebruiken. En allen,
die bij deze lijn konden komen, wisten
zich het leven te redden, vlug en vlot,
safe! Onderwijl 80 tot 100 ongelukkigen
op andere plaatsen in de brandende ge
bouwen handenwringend, met uitpuilen
de angstoogen, radeloos voor de ven
sters heen en weer liepen en een van
meelij sidderende menigte beneden,
machteloos en hulpeloos toezag, hoe de
vlammen en het instortende geweld zich
eindelijk over de ongelukkigen ontferm
den door aan hun lijden een einde te
maken.
Wanneer zal het in ons land, in uwe
gemeente, lezer, voorschrift worden, dat
in groote, openbare gebouwen redlijnen
zullen zijn aangehaakt aan de binnenzij
de van venster en balcondeuren?
Wanneer, lezer, zult gij zelf op deze
eenvoudige, afdoende en goedkoope
wijze, het leven van de uwen beveiligen?
Md.
O;''
1
I
C. A. B. IIRood Geel II 2-4.
Zoo goed dit tweede elftal de vorige
Zondag gespeeld heeft, zoo slecht was
het nu Zondag.
Tegen het technisch veel beter spelen
de Rood Geel had C. A. B. dan ook niets
in te brengen. De fout moet hoofdzake
lijk gezocht worden in het zeer matige
binnentrio in de voorhoede en het wel
zeer matige werk van de backs. Daaren
tegen een hard zwoegende middenlinie
en vleugelspelers en een zeer goed in
vorm zijnde keeper. Wat meer techniek
en wat minder lichaamskracht zal dit 2de
elftal geen schade doen. Rood Geel
heeft ons inziens verdiend gewonnen.
Verdere uitslagen:
Langweer-C. A. B. III 13,
Adsp. 2de kl. C. A. B.-Bl. Boys 21.
Jaren geleden voerde ik in de pers
een campagne ten behoeve van een
voorschrift, dat in warenhuizen, kanto
ren, hotels en andere groote gebouwen
waarin veel menschen plegen te ver
toeven, alsmede in woonhuizen met ver
diepingen, redlijnen aanwezig zouden
zijn. Aanleiding daartoe gaf me een tra
gische gebeurtenis in Rotterdam, waar
in het centrum an de stap, op klaarlich
ten dag, een moeder en haar drie kin
deren voor de oogen van het toejge-
stroomde publiek een prooi der vlammen
werden, terwijl ze voor de ramen van
een tweede etage hulpeloos en in wan
hoop stonden te gebaren. De man en
vader had een sprong van het balcon
gewaagd en was er met een paar ge
broken beenen afgekomen.
Een stevige haak aan de binnenzijde
van het raam of van de balcondeuren
en een daaraan opgehangen rol touw
zou het levensbehoud der vier ongeluk
kigen hebben beteekend.
Na de voornoemde gebeurtenis in Rot
terdam kreeg ik telkens en telkens weer
gelegenheid om op nieuwe voorvallen te
wijzen, welke den dood van „opgeslo
tenen” bij brand beteekenden en waar
bij de aanwezigheid van redlijnen uit
komst uit den doodsnood had kunnen
beteekenen. Ik kreeg enkele brieven van
particulieren, die wel dankten voor de
„tip”, maar de overheidsinstanties bleek
Ik niet te hebben kunnen bewegen tot
eenige activiteit in de aangeduide rich
ting.
Nu na Marseille wil ik het nog
eens probeeren.
’t Gaat niet om een idee van me zel-
ven. De redlijnen heb ik in mijn jeugd
leeren kennen in de inrichting waar ik
mijn opleiding genoot. Ruim 200 jonge
lui sliepen daar ’s nachts op een viertal
groote zalen. Als er in zoo’n gebouw
een groote brand zou uitbreken.Wel
nu, deze gedachte benauwde ons niet;
op zulke eventualiteit waren we terdege
voorbereid. We hadden onze eigen
brandweer en en dat vooral gaf ons
vertrouwen redlijnen aan alle ramen
van de slaapzalen. Terzijde van elk raam
was een stevige haak in den muur be
vestigd en daaraan hing een rol touw,
welks einde gemakkelijk naar den grond
buiten, kon worden uitgeworpen.
We oefenden geregeld in touwklim-
maar dat was meer om, zoo noodig,
reddend te kunnen optreden. Zich laten
afglijden kan iedereen en óók vindt elk
een den moed daartoe, wie(n) de vlam
men aan de hielen lekken.
Menschen, die In den slaap door
brand worden verrast, vinden veelal de
gewone vluchtwegen afgesloten rui
ten springen gauw en dan werken gan
gen en trappen als schoorsteenen, waar
de vlammen en de rook doorheen ja
gen.
Mijn beroep brengt mee dat ik veel met
hotels kennis maakte. Als ik dan mijn
slaapkamer betreed, bekijk ik altijd een
oogenblik de situatie „voor het geval
van brand”. En in de meeste gevallen
moet ik dan concludeeren: hopeloos.
Vanaf 1& Nov. tot 15 Dec. a.s.
ontvangt elke 25ste kooper van
f 1.—aan parfumeriën 1 gratis
Permanent.
Het enorme succes van onze
Reclamemaand, heeft ons doen
besluiten deze reclame t.w.
Permanent a f2.00 compleet
te verlengen tot 1 Dec, a.s.
Aanbevelend,
r
V'
t
r
n
n
Over het algemeen heeft men zich na
dit befaamde accoord met verwonde
ring de zeer veranderde opvatting om
trent het begrip recht eigen gemaakt en
meermalen is de gedachte geopperd:
Was de drang naar vrede van den kant
van Engeland alleen en uitsluitend inge
geven door die ernstige vredeswil?
Geschiedenis wordt tegenwoordig in
enkele maanden gemaakt en zoo kan ’t
nu gebeuren, dat we nauwelijks een
maand na die gespannen tijd de diepere
bedoeling van de Engelsche regeering
mogen beluisteren. Het is door tegen
standers van deze regeering reeds direct
verklaard, en nu achteraf ook door offi-
cieele instanties toegegeven: Engeland
kon een oorlog met Duitschland niet ris-
keeren om de eenvoudige reden, dat men
nog niet klaar was. De koortsachtige
haast, waarmee thans het bewapenings-
probleem wordt ter hand genomen, de
groote gebreken, die gedurende de laat
ste maanden konden worden waargeno
men ten opzichte van de luchtbescher
ming, ze zijn e,en voldoende bewijs voor
de achterstand, die nu koste wat het
kost, moet worden ingehaald.
Waar gaat die wedloop naar bewape
ning toch naar toe? De staatsschuld in
bijna alle landen is tot een geweldig
hoog percentage gestegen. Het grootste
deel van de langzamerhand zeer moei
lijk op te brengen belastingpenningen
wordt besteed aan bewapening en een
grens tot hiertoe en niet verder
kan niet worden getrokken.
Wordt misschien nu een heel klein
beetje inzicht merkbaar in het hellende
vlak, waarop men thans is aangeland
bij de verantwoordelijke regeeringen van
Parijs en Londen? Op uitnoodiging van
de Fransche regeering zullen Chamber-
lain en Halifax respectievelijk minister
president en minister van buitenlandsche
zaken deze maand een bezoek aan Parijs
brengen.
Allereerst wordt dit bezoek door de
pers beschouwd als .een tegenbezoek,
maar ook mag verwacht worden, dat
meer ernstige Europeesche kwesties door
de staatslieden zullen worden besproken.
Daar is allereerst de as Rome-Berlijn.
met zouden we haast willen zeggen z’n
tegenstelling de as Parijs-Londen. De
kwestie van de koloniën, een eishc, die
steeds krachtiger door Duitschland ge
propageerd wordt. Dan de ontwikkeling
van een moderne oorlog, speciaal die
in de lucht. Ook zal er kunnen worden
gepraa* over de Spaansche kwestie om
nog maar niet te vergeten, dat er ook
zooiets als een Chineesch probleem be
staat. Voldoende stof om dit week-end
op het vasteland productief te maken.
De algemeene toestand in
midden-Europa
zou men vrij rustig kunnen noemen. Wel
wat een eigenaardige rust, wanneer je
eigendommen doodleuk door een ander
worden weggenomen en een groote hond
er voor waakt dat je geen aanstalten
zult maken je rechtmatig eigendom te
verdedigen. Die minderheden-kwestie.
zooals die thans in Midden-Europa wordt
opgelost, kon op den duur wel eens tot
eigenaardige kwesties aanleiding geven.
We willen daar niet op vooruitloopen,
hoewel het niet zoo moeilijk is, dergelij
ke objecten aan te wijzen.
De toestand in dat Balkan-labyrinth
is thans zoo, dat Italië voorloopig aardig
tevreden is, vooral nu Engeland het Em-
perium heeft erkend en daarmee de Ne
gus van Abessinië alle hoop op moge
lijke interventie ontnomen.
Hongarije is natuurlijk zeer tevreden
na de groote hap, die men uit Slowakije
heeft mogen meenemen. Joégo-Slavië,
je; geen splitsing van het Spaansche ge
bied; geloofsvrijheid voor allen; verbe
tering van den landbouw.
Na de beëindiging van den oorlog
moet er eerst een volksstemming wor
den gehouden over het vormen van een
regeering en over een grondwet in
Spanje. De Spaansche socialisten waar
over reeds meermalen geschreven is, zijn
thans het beste te vergelijken met de
Engelsche labourpartij. Hun voornaamste
vertegenwoordiger is Dr. Negrin, die
vóór den oorlog meer bekend was als
hoogleeraar in de geneeskunde aan de
universiteit te Madrid.
En dan ten slotte nog maar weer
even de Chineesche kwestie en de on
geregeldheden in Palestina. Behoudens
de enkele vorderingen van de Japanners
in China en van de Engelschen in Pales-
Roemenië, Bulgarije, dat kon wel beter, tina is er van dit oorlogsterrein weinig
Polen is heelemaal niet tevreden en
Duitschland heeft nog even ergen hon
ger als voor dit copieuse Tsjecho Slo-
waaksche en Oostenrij ksche diner.
De vrijstad Dantzig en dan het Me-
melgebied behoort toch eigenlijk ook bij
het groote Duitsche rijk.
Gelukkig dat de grijparmen van deze
wereld-polyp zich niet uitstrekken tot
ons kleine vaderlandje. De gedachte al
leen aan de concentratiekampen, die vast
en zeker ons deel zouden worden, om
dat elke vrije meeningsuiting dan ver
boden zou zijn, bezorgt ons in zekeren
zin reeds kippenvel.
Tsjecho-Slowakije, de lappendeken
van Europa, zooals Mussolini dit land
typeert is dan van een tweepersoons een
beetje krappe één-persoons deken ge
worden.
Niet een onaardige beeldspraak, zoo
als bij een deken de kanten het langste
hun warmte gevend vermogen behouden
de economische functie van de deken
dus door die goede kanten het meest in
tact blijft. Zoo gaat het ook met deze
Slowaaksche republiek. De randgemeen
ten zijn de meest vruchtbare, met de
meeste industrie, de nieuwste verdedi
gingswerken enz. enz.
Heel wat van deze goede stukken heb
ben de verschillende mogendheden nu
onderling verdeeld, zoodat er thans
overblijft een wonderlijk gedrocht, waar
van men nog niet weet of het wel be
staansmogelijkheid heeft. De Engelsche
pleister van 10 millioen dollar kan hier
in niet afdoende verandering brengen.
De Spaansche kwestie
is na de terugtrekking van een groot
deel van de Italiaansche troepen en di
verse vrijwilligers zoo langzamerhand ’n
eigen kwestie geworden. Ook hier heeft
de tijd geleerd, dat de strijd op Spaansch
grondgebied voor een groot deel werd
uitgevochten om twee verschillende we
reldbeschouwingen: het Fascisme en ’t
Communisme.
Nu het communisme gedeeltelijk is te
ruggedreven door de fascistische en Na
tionaal Socialistische barrière die thans
in Midden-Europa is opgericht, kan de
Spaansche strijd gevoegelijk worden
overgelaten aan de Spanjaarden en Moo-
ren.
Onwillekeurig stelt men zich dan de
vraag: Gaat de strijd in Spanje dan niet
tusschen Communist en Monarchist? of
wil men het in andere bewoordingen:
republikein of monarchist? Dat was in
't begin van die strijd wel zoo, maar in
den loop van dit geschil is die tegenstel
ling totaal gewijzigd. Sinds Dr. Negrin
in Mei 1937 de regeering overnam, is de
invloed van de communisten en anar
chisten, welke een korten tijd vrij be
langrijk geweest is, sterk verminderd.
Op het door Dr. Negrin ontworpen
regeeringsprogram hebben *ook de nog
bestaande communisten hun medewer
king toegezegd. Enkele punten uit dit
program willen we even noemen.
Absolute onafhankelijkheid van Span-
3de
4de
5de
Verder vielen alhier 2 prijzen n.l. op
de nummers 81931 en 82052.
UITSLAG VERLOTING
„ZONNESTRAAL”.
1ste prijs: Landhuis, op no. 104102.
2de
ST. NICOLAAS-ACTIE.
Maandagavond vergaderde in De
Wijnberg een commissie uit de drie mid
denstandsorganisaties om een algemeene
St. Nicolaas-actie voor te bereiden.
Deze commissie bestaat uit 9 leden,
waarvan 3 uit elke organisatie.
Het resultaat is, dat de commissie zeer
spoedig met attractieve plannen tot de
Bolswardsche zakenmenschen zal ko
men.
Er wordt gerekend op een spontane
medewerking en daarom in overweging
gegeven thans geen individueele acties
te beginnen.
l
fi
i
i
r
t
1
a
e e
i,
i
I
■t
e
Een beter kou* en pljnverdrijvend middel, dat snel
ler en gunstiger werkt dan „Mijnhardtjes”, is niet
denkbaar. Na het innemen van een „Mijnhardtje*
voelt U de hevigste pijn terstond wegzakken^
terwijl ze enkele minuten later geheel verdwenenlk
De pijnverdrijvar bij uitnemendheid.
1 „Mljnhardtja” 5 cl>
12 „Mijnhardtjei” 50 ct
i
i
l
lil
I
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
i
i
