Buitenlandsche Revue.
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
III. I. WERFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 550
„DE DEDERLADDSCHE
POLITICUS mUSSERT'
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Stadsnieuws.
/77 ingezonken
/TUKKEN
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Onze Radio-Contröle te eenzijdig?
en
Advertentiën per regel:
Woensdagsnummer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Speciale inrichting voor
komt, heeft het andere in overvloed,
daardoor ontstaat ruilhandel en in ze
keren zin ook verbroedering. Deze ver
broedering heeft Duitschland door zijn
rassenleer afgeschaft. Hier volgt weer
Noot van de Redactie.
Met veel instemming hebben we bo
venstaand ingezonden gelezen en opge
nomen.
Bolsward’s Stedelijk muziekcorps
verdwijnen?
Geen denken aan; of we zouden moe
ten twijfelen aan de aloude Bolsward-
sche saamhoorigheid.en dat wil er
voorloopig bij ons nog niet. Het bestuur
van het Stedelijk corps vraagt naar de
middelen om het voortbestaan van het
corps mogelijk te maken.
We geven graag een bijdrage hiertoe.
Zoo spoedig mogelijk moet een begin
worden gemaakt met het werven van
donateurs A f 2.50 en begunstigers A
fl.per jaar. Is een voldoend aantal
Bolswarders bereid het corps met deze
jaarlijksche bijdrage te steunen, dan
twijfelen we niet of ook onze stichtingen,
die reeds zooveel voor het cultureel be
lang van Bolsward hebben gedaan, zul
len niet achterwege blijven.
Waarschijnlijk zal het noodig blijken
een financieele commissie buiten het
corps om te benoemen, met een advi-
seerende stem in financieele zaken.
Dit heeft misschien één bezwaar en
wel, dat men dit als een soort contróle
zal opvatten, wat absoluut niet noodig
is, wanneer de commissie haar taak se
rieus opvat. Wel meenen we te mogen
veronderstellen, wanneer bovenstaande
plannen kunnen worden uitgevoerd, het
Stedelijk corps, meer dan tot nu toe,
een dienende taak (niet tegenover de
gemeente) maar tegenover de gemeen
schap heeft te vervullen en ook te dien
opzichte zijn we vol goeden moed.
DE BAZAR IN HET CONVENT.
Hoewel de vertimmering van het Con
vent niet geheel is opgeleverd, kon toch
in de nieuw gebouwde groote vergader
zaal hedenmiddag een bazar worden ge
houden. Op lange tafels liggen langs de
wanden de verschillende goederen ten
toon gesteld in een verscheidenheid, die
ons werkelijk verwonderde. Groot is het
aantal nijvere handen geweest, wat voor
deze bazar gewerkt heeft. Prachtige
handwerkjes maar ook nuttige dagelijk-
sche gebruiksartikelen. Voor attractie is
voldoende gezorgd. We ontdekken een
balwerpspel, kegelspel, draaiende zon,
enz. enz. De fa. Van Nelle zorgt voor
een geurig kopje koffie of thee.
Omstreeks 3 uur werd deze bazar
door den heer O. Zljsling, diaken van de
Ned. Herv. Kerk, geopend.
Belangstellend zien wij de resultaten
van dit artikel tegemoet en verblijven
met dankzegging aan de Redactie voor
de verleende plaatsruimte,
Het Stedelijk Muziekcorps
„Bolsward”:
W. M. BRANDENBURG,
Voorzitter.
We vragen nogmaals: is tegen zulke
demagogie niets te doen? Over vreem
de zenders Duitsche en Russische
wordt herhaaldelijk vaak ook in het
Nederlandsch extremistische politie
ke propaganda gevoerd, gericht tegen
onze democratische staatsinstellingen.
Daartegenover moeten onze politieke
partijen zich via de eigen zenders van
elke politieke propaganda, óók voor
zoover ze op afweer is gericht, onthou
den!
Redevoeringen e.d. moeten hier éérst
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
BOLSWARD’S BURGERIJ VRIÉN
DELIJK TER OVERDENKING
AANGEBODEN.
Eenigen tijd geleden ontving het Be
stuur van het Stedelijk Muziekkorps
„Bolsward” de simpele mededeeling
van het Bestuur onzer Gemeente, dat
voor het jaar 1939 de jaarlijksche sub
sidie voor het corps ingetrokken is.
Wie ooren heeft om te hooren was
reeds lang (bekend dat dit gevaar er
voor het corps dreigde en geheel duide
lijk werd het, toen in een der De Jong’s
bladen een opsomming stond vermeld
van die subsidies, welke van de ge-
meentebegrooting voor dit jaar zouden
worden afgevoerd en waarbij ook die
van het corps voorkwam.
Het is natuurlijk ieder duidelijk, dat
zoo min men kan stoken zonder brand
stof, het Stedelijk corps kan blijven be
staan zonder het bedrag dezer gemeen
telijke bijdrage en zal dus, indien in de
eerstkomende weken op de een of an
dere wijze dat bedrag niet gevonden kan
worden, het corps onherroepelijk moeten
verdwijnen uit de rij der gemeentelijke
instellingen, waarin het sedert 1881 zulk
een eervolle en voorname plaats heeft
ingenomen.
Vele toch zijn de diensten, welke door
het corps, daartoe mede in staat gesteld
door de subsidie, In den loop der jaren
geheel belangeloos zijn bewezen (Flora-
lia, Rijtoer ouden van dagen, etc.) ter
wijl het kans zag om, ondanks het feit
dat voor de verplichte volksconcerten en
optochten veel studie noodig was, zich
op te werken tot de afdeeling Uitmun
tendheid van den Frieschen Bond van
Harmonie- en Fanfarecorpsen.
Bolsward zonder „Stedelijke” I Men
kan het zich nog niet realiseeren, maar
wij durven voorspellen, dat, mocht het
corps verdwijnen, het gemis terdege ge
voeld zal worden en wederoprichting
zoo goed als onmogelijk is.
Maar wij koesteren de hoop, dat er
wegen gevonden zullen kunnen worden
om het voortbestaan van het corps te
verzekeren, ook zonder de gemeentelijke
subsidie.
En het is daarom, dat wij aan leder
bovenstaand in ernstige overdenking
aanbevelen en wij zullen ons gaarne
door Bolsward’s burgers, persoonlijk
zoowel als in vereeniging, de wegen
zien aangegeven welke tot vervulling
van de hierboven uitgesproken hoop
kunnen leiden, hetzij door middel van
dit blad, of door een schriftelijke mede
deeling >aan ondergeteekende.
Aan de dankbaarheid van onzen jon
gen bekwamen Directeur en van de leden
behoeft niet getwijfeld te worden, even
min als aan den wil, die bij de corps
leden voorzit om het muzikale peil van
het corps nog verder op te voeren.
Op welke manier beide partijen tot
elkaar gebracht kunnen worden, is voor
alsnog een raadsel. Wanneer we lezen,
de groote vlootmanoeuvres, welke
Frankrijk gaat houden aan de Marok-
kaansche kust, dan kunnen we met den
besten wil in deze krachtpatserij niet al
leen een vredelievende demonstratie zien
naar onze bescheiden meening zijn de
tijden te gespannen voor dergelijke
krachtmeetingen.
De groote en een zeer overheerschen-
de vraag is dan nog deze:
Wat doet Engeland?
Het schijnt, dat de reis van Chamber-
lain naar Mussolini weinig of geen re
sultaat heeft opgeleverd. In hoeverre de
huid van den beer met ’n vriendelijk ge
zicht verdeeld is, valt nog moeilijk te
zeggen. Veel positiefs is er van deze
samenkomst niet bekend geworden.
in Engeland zelve wordt op zeer ver
schillende wijze gereageerd. De oude
bekende Lloyd George, die qndanks zijn
hoogen leeftijd nog over een benijdens-
waardig strijderstalent beschikt, kapit
telt de tegenwoordige Engelsche regee-
ring lang niet malsch, maar ook jeug
diger mannen als Eden, Athlee en ande
ren zijn van oordeel, dat de lankmoedig
heid van Engeland niet bevorderlijk is
voor het prestige van de Engelsche na
tie. Dat telkens retireeren voor dreige
menten van leiders der totalitaire staten
kan niet voorkomen dat op een gegeven
moment de bom tot uitbarsting komt en
dan volgens deze deskundigen op een
tijdstip, waarop misschien de democra
tische landen het minst gerekend had
den.
Zoo zien we, dat nog heel wat don
kere wolken zich aan het Europeesch
firnament opstapelen.
COMMISSIE VOOR „BIJZONDERE
NOODEN”.
Wat is de commissie voor „Bijzondere
Nooden”? Haar terrein van werkzaam
heden treedt niet op den voorgrond. Zij
helpt hen, die altijd geheel zelfstandig en
onafhankelijk, hetzij in zaken of op an
dere wijze in hun bestaan hebben kun
nen voorzien, doch thans door een bij
zondere nood getroffen, bedreigd wor
den met algeheele ondergang en ruïne.
In die kringen, waar men zich voor het
oog nog tracht te handhaven en waar
in stilte wordt geleden. Een „bijzondere
nood” kan zijn: ziekte, ongeval, of on
voorziene tegenslag. Slechts zij, die
buiten alle steunverleening staan, kun
nen worden geholpen. Alléén schriftelijk
ingediende aanvragen kunnen in behan
deling genomen worden (deze te richten
aan den voorzitter, den heer Sj. Hollan
der, Laag Bolwerk 64).
Door de instelling van het Beatrix-
fonds is thans ook kinderverzorging in
de werkzaamheden opgenomen. Om mis
verstand te voorkomen zij hier opge
merkt dat genoemd fonds zich niet bezig
houdt met het verstrekken van luier-
mand-uitzetten. Hulp wordt slechts ver
leend aan kinderen, die in een „bijzon
dere nood” verkeeren, hetzij door ziekte,
ongeval of waar verpleging noodig is,
waarvan de ouders de kosten niet kun
nen dragen.
A.s. Zaterdagmiddag 28 Januari zal er
een collecte worden gehouden, waarbij
het muziekkorps „Oranje" zijn welwil
lende medewerking zal verleenen.
Medeburgers, geeft mild, om weer
moed en vertrouwen te hergeven aan de
genen, die in nood veukee^nl JHan-
delt rooals gij zelf in zulke
omstandigheden behandeld
zoudt willen worden.
Commissie voor „Bijzondere
Nooden”.
Uit verschillende voorvallen, welke
zich de
laatste weken in Duitschland
openbaren is men geneigd de conclusie
te trekken dat het economisch leven in
dit land met geweldige moeiijkheden te
kampen heeft. Hier wordt ongevraagd
de stelling bewaarheid, dat geen enkel
land straffeloos inproductieve werken
kan doen uitvoeren. Met deze inproduc
tieve werken bedoelen we dan allereerst
de grenzelooze bewapening uit de laat
ste jaren. Dit brengt allereerst financi
eele moeilijkheden met zich mee en
daarna economische.
De Tsjecho Slowaaksche staatskas
was even een kleine opleving in de Duit
sche financiën, evenals het van de Joden
gestolen kapitaal, maar het gat in de
Duitsche schatkist is zoo groot, dat en
kele millioenen als sneeuw voor de zon
verdwijnen. Nog is Duitschland militair
een machtig land, maar we hellen hoe
langer hoe meer over tot de meening van
hen, die van oordeel zijn, dat, wanneer
eenmaal een der andere mogendheden
zegt: tot hiertoe en niet verder, en daar
door Duitschland gedwongen wordt van
de wapens gebruik te maken, de veer
kracht van het Duitsche volk wel eens
geducht kon tegenvallen.
Hier komen we aan het economische
probleem en wel de voedselvoorziening
in Duitschland.
Wat daarover zoo nu en dan bekend
wordt, is niet erg rooskleurig en kunnen
we het beste vergelijken met onze be
kende dlstributietijd. Een ander deel van
de economische zorg in het tegenwoor
dige Duitschland, is het gebrek aan ge
schoolde arbeidskrachten. Alweer niet in
de oorlogsindustrie, maar wel voor de
landbouw en het textielbedrijf.
Men zou uit deze enkele feiten de mee
ning willen concludeeren, dat het stelsel
van autarkie van afzondering voor geen
enkel land op den duur is vol te hou
den. 0.1. zeer terecht, de wereld is een
volkerengemeenschap, die op verschil
lende voortbrengselen is ingesteld. Wat
in het eene klimaat niet tot wasdom
uit een verminde ing van het ruilmiddel 1
en zoo komen we eindelijk in de kwestie I
die momenteel voor Duitschland zeer be- I
langrijk is, n.l. het geld. i
Het ontheffen van Dr. Schacht van z’n
functie als Directeur van de Rijksbank
is voor zeer vele bladen een gereede
aanleiding een beschouwing over de
Duitsche financiën hieraan vast te knoo-
pen. Financieele moeilijkheden, ja, die
zijn er legio in Duitschland en de oor
zaken leggen zoo maar voor het grijpen.
De enorme kosten van de weermacht,
de hooge kosten van het vier-jaren-plan.
het geweldige dure bestuursapparaat, de
overneming van Oostenrijk en het Su-
detengebied, de buitengewone bouw
kosten waarvan ’t dure rijksdaggebouw
in Berlijn maar een klein onderdeel is,
dat alles heeft de Duitsche schatkist der
mate geledigd, dat sedert eenigen tijd
de bodem van die brandkast als een
open boek voor de bezitters ligt.
Nu gaat Dr. Schacht van deze con
clusie uit dat het ongebreidelde drukken
van bankbiljetten funest werkt aan het
bestaan van het rijkmaar de uitga
ven moeten toch gedekt worden en daar
om stelde Dr. Schacht nieuwe belastin
gen in het vooruitzicht. Maar het gaat
in Duitschland evenals bij ons: hoe hoo-
ger belastingen, hoe minder men tevre
den is over de leiding van den Staat.
Die tevredenheid kan niet van boven
af opgelegd worden, maar moet voort
vloeien uit een instemming met de da
den van de regeering. Hitler met zijn
partijraadgevers zijn voor de gevolgen
van die belastingverhooging terug ge
schrikt, gebaseerd op de overtuiging,
dat de stemming onder de bevolking
daaronder ten zeerste zou lijden.
Gedurende de laatste weken nu is een
zekere druk op Dr. Schacht uitgeoefend
om van de eisch van belastingverhoo
ging af te zien en nieuw geld te druk
ken.
Hiertegen heeft de knappe bankspe
cialist, welke Dr. Schacht is, zich verzet
en nu is minister Funk, de minister van
Economische Zaken, met de leiding van
de Rijksbank belast. Dr. Funk loopt wat
meer in het gareel van de partij, die hoe
langer hoe meer uit klaploopers dreigt
te bestaan.
Op financieel en economisch gebied
maakt Duitschland momenteel een zeer
moeilijken tijd door. Het behoeft ons dan
ook niet te verwonderen, dat voorloo
pig op het Duitsche verlanglijstje staan:
onteigening van de goederen van ka
tholieke organisaties, zoo mogelijk ge
volgd door een vervolging van de Ka
tholieke geestelijken. Bovendien een in
bezit neming dat is een wat deftiger
woord voor diefstal en brandschatting
van de kerkelijke goederen.
Enfin, we zullen maar moeten afwach
ten hoe lang dit regeersysteem in
Duitschland mogelijk is.
De strijd in Spanje
neemt de laatste weektoch een wat voor
de regeeringstroepen gevaarlijke wen
ding aan. Hun krachtig volgehouden ver
zet in Katalonië heeft niet kunnen ver
hinderen, dat de troepen van Franco
momenteel op nog geen 25 km afstand
van Barcelona staan. De luchtaanvallen
op deze hoofdplaats worden soms twee
of driemaal per dag herhaald en als al
tijd, wanneer de bommen bij voorkeur
in volkrijke buurten worden neergewor
pen, is het aantal slachtoffers vrij groot.
Uit dit geheele offensief van Franco en
de m<Aier, waarop dit opstandelingen
leger wordt ondersteund door Italië en
Duitschland, valt op te maken, dat
koste wat het kost de fascistische
partij deze strijd moet winnen.
Dat brengt speciaal voor Frankrijk
eigenaardige moeilijkheden mee. Tot nu
toe behoefde Frankrijk n<et al te veel
aandacht te schenken aan de Spaansche
grens, maar wanneer Franco eenmaal de
macht in Spanje in handen heeft en de
regeeringsvorm ook daar fascistisch ge
tint wordt, moet Frankrijk nogmaals de
grens terdege versterkem Het is daar
om zeer verklaarbaar, dat verschillende
vooraanstaande Fransche regeerders
gaarne zouden zien, dat uiteindelijk een
of ander compromis tot stand kon ko
men, waarbij Katalonië nog een zelf
standige provincie .kan worden.
De bekende Italiaansche eischen ten
opzichte van Tunis, Dzjiboetsi enz. ma
ken de gemoederen in Frankrijk niet al
te gerust. Verschillende telegrammen
maken er gewag van dat Italië van deze
eischen niet afziet en de reis van Dala-
dier de Fransche minister-president,
naar Tunis en Corsica heeft eveneens ge
leerd, dat Frankrijk niet denkt aan ge-
biedsafstand.
DE DUITSCHE RADIO
WAARDEERT HEM.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
De Duitschers moeten van de Neder-
landsctye volksgezindheid wel een zeer
onvolledige, ja valsche voorstelling heb
ben. Hi n voorlichting is daarop gericht.
Herhaa delijk, wanneer ik naar Duitsche
persbei ichten of propagandatoespraken
luister beroepshalve moet ik dat nu
eenmaal wel doen word ik vergast
op de mededeeling der zienswijze in be
paalde aangelegenheden van „den Hol-
landschen politicus Mussert”. Als ze er
nu nog maar bij zeiden, dat deze poli
ticus een Hollandsche Nazi-man is, de
Henlein zooals de Haagsche Post het
uitdrukt der Gouw Nederland oftewel
de Duitsche Westmark, dan wisten de
onbevooroordeelde Duitschers die
zullen er toch óók nog wel zijn?
waaraan ze toe zijn. Maar nóóit, of zoo
goed als nooit, hooren dezen via hun
radio van een Anderen Nederlandschen
politicus dan „Mussert” en ze m o e t e n
dus wel den indruk opdoen, dat deze
het is, die bij ons in de melk heeft te
brokkelen.
De Nederlandsche politicus Mussert.
Och, armel De leider van een troepje
politieke desperado’s, die 4 van de
bevolking uitmaken. Een „leider”, die
door 96 van het volk wordt afgewe
zen en door meer dan de helft van zijn,
aan de beweging trouwe aanhangers,
wordt miskend. Want ook in de N. S. B.
wint meer en meer de overtuiging veld
getuige de nieuwe „geheime” oppo
sitie tegen hem dat Mussert in po
li t i e k e n zin volmaakt onbekwaam
18.
Maar voor de Duitschers doet hij als
„de Nederlandsche politicus” gedurig
opgeld. Zijn uitspraken tegen de lands-
politiek, tegen den steun aan Joodsche
vluchtelingen en over de anti-Duitsche
houding de zoogenaamde! der re-
geering, worden stelselmatig door de
Duitsche radio verbreid.
Is daar nu niets tegen te doen? On
langs nog werd over alle Duitsche zen
ders Mussert’s meening gereleveerd
over de schandelijke tyrannie, waaraan
het Nederlandsche volk blootstaat van
de zijde van Colijn en zijn trawanten.
Een Duitsche vluchteling, heeft Colijn
gezegd, kost ons f 1.50 per dag. Maar
een Nederlandsch werkloozengezin van
vijf personen, zoo rekent Mussert uit,
krijgt slechts f8.tot f 14.steun per
week, dat is op zijn best nog f38.50
minder dan de 5 x 7 x f 1.50 f52.50,
waarvan een overeenkomstig vluchtelin
gengezin in weelde zwelgt. Wij zetten
den zender af. En nu de werkelijkheid:
een Duitsche vluchteling krijgt van het
Vluchtelingen-comité op zijn hoogst f 1
per dag. Dit geld is door particulieren
vrijwillig bijeengebracht; een deel ervan
wordt in Nederland verteerd, is dus, eco
nomisch gesproken, winst voor ons
land. |Voo*r Nederlandsche behoeftigen
van allerlei soort bestaan, naast talloo-
ze particuliere organisaties, tijdelijke en
blijvende, vele wettelijke steunregelin
gen. De gelden hiervoor worden opge
bracht door het Nederlandsche volk in
zijn geheel in den vorm van belasting,
prijsbijslagen op verschillende artikelen
enz. De steun, op deze wijze uitgekeerd,
bedraagt sinds vele jaren dr. Colijn
heeft het ons onlangs voorgerekend
een millioen gulden per dag. En wan
neer dan een naburig land een aantal
van zijn burgers uitplundert en verjaagt,
en een deel van dezen een toevlucht
vindt in ons land, waar zij natuurlijk
buiten elke steunregeling vallen; wan
neer dan ons volk zijn schoonste tradi
ties getrouw, in den zak tast en vrijwil
lig een paar ton voor deze stakkers
offert een peuleschil vergeleken bij
het bedrag, waarmee wij lederen dag
onze eigen behoeftigen steunen dan
krijt de pers van Mussert en zijn geest
verwanten moord en brand!
aan de goedkeuring van de radio-con-
tróle-commissie worden onderworpen,
vóór ze mogen worden uitgesproken,
maar vreemde uitzendingen, ongecon
troleerde dus, mag iedereen vrij beluis
teren, ook als ze tot doel hebben om
het maatschappelijke leven ten onzent
politiek te beïnvloeden. Ja, erger nog:
verscheidene Nederlandsche radio-dis-
tributiebedrijven hebben permanent de
Duitsche omroep op een harer lijnen
ingeschakeld staan. In Rotterdam b.v. de
gemeentelijke distributie!
We zouden onze zenders niet gaarne
voor politieke doeleinden misbruikt zien
hebben in het algemeen geen be
zwaar tegen de werkwijze der radio-
omroep-contrólecommissie. Maar als de
buitenlandsche bemoeiing met onze
staatshuishouding doorgaat, zooals
thans geschiedt, dan diende aan de Ne
derlandsche democratie, om het prac-
tisch aan te duiden: aan de Nederland-
sche radio-omroepvereenigingen, die de
belangrijke stroomingen in ons maat
schappelijk leven vertegenwoordigen, de
gelegenheid te worden gegeven om door
ter zake bekwame Nederlanders van er
kend gezag, de buitenlandsche bemoeie
nis te laten neutraliseeren door een
weerlegging van eventueele onjuiste of
tendentieuze mededeelingen ons land
betreffende.
En dan niet enkel In de Nederlandsche
taal, maar daarnevens óók In de taal,
welke voor het verspreiden der aange
vochten mededeelingen of politieke be
schouwingen, werd gebezigd.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
Woensdag 25 Januari 1939
j
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
