Buitenlandsche Revue.
111. 1.1. UIERFF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
aan alle merken
Automobielen
PARATE KENNIS.
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek
35^ Jaargang
Woensdag 8 Maart 1939
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
No. 19
7 pond Soda
- 11.655.—
- 10.494.—
A d v e r t c n 11 U n per regel;
Wocnsdagsniimmer 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Speciale inrichting voor
Max van Antwerpen een verzoek tot be
spreking had afgewimpeld met de mede-
deeling, dat hij het te druk had. Men
dient hierbij te overwegen, dat een der
gelijke regeeringslooze toestand voor
België hoogst onaangenaam is. Interna
tionale positie, financieele en economi
sche situatie vergen in onzen tijd van
elke staat de grootst mogelijke eenheid
en elke versnippering, vooral die door
klein partijbelang naar voren werd ge
bracht is voor de staat funest. Door de
veelheid van partijen en de moeilijkhe
den van onderlinge samenwerking drijft
men misschien meer dan men vermoedt
in de richting van de dictatuur.
Lage prijzen:
Dubbel stuk Huishoudzeep
Zeeppoeder per pak
45 Waschknijpers
Ouderwetsche groene zeep
Stijfsel per pond
Soda 11/2
- 11.530.—
- 11.500.—
- 11.390.—
- 11.390.—
- 11.360.—
- 10.800.—
7
6
7
5
6
2
1
1
0
1
2
0
2
0
3
1
0
1
2
1
4
0
3
3
8
7
7
15
14
14
12
12
7
3
2
1
63—13
45—13
36—22
34—12
30—21
22—22
17—55
8—59
15—53
GESLAAGD.
Geslaagd voor het examen apothekers
assistente mej. T. Bakker alhier.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Lecsgcld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
D. I. O.
R. E. S. II
Renado
M. K. V. II
Friso II
W. Z. S. II
B. V. C.
M. K. V. III
R. E. S. III
BIOSCOOP.
Bio-ond. Luxembourg presenteert met
trotsch de grootste film dezer tijd „De
avonturen van Robin Hood” met de
tweede Douglas Fairbanks Errol Flynn
(hoofdvertolker uit films zooals „Captain
Blood” en „De charge van de lichte bri
gade”).
Verdere medespelenden: Olivia de Hav-
villand, Claude Rains, Basil Rothbone,
en Ian Hunter als Richard Leeuwenhart.
De boeiende film aller tijden. Een film
opgenomen in natuurlijke kleuren. De
helden van uw jeugd verschijnen hier in
- 12.450.—
- 12.400.—
- 12.400.—
- 12.300.—
- 12.300.—
- 11.900.—
- 11.850.—
- 11.800.-
- 11.723.—
- 11.720.—
- 11.700.—
- 11.700.—
- 11.685.—
14.050.—
- 13.937.—
- 12.730.—
- 12.500.—
- 12.500.—
- 12.475.—
- 12.220.—
- 12.200.—
- 12.145.—
- 12.100.—
- 11.988.—
- 11.939.—
-11.639.—
- 11.600.—
- 11.600.—
- 11.580—
- 11.579.—
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 550
671.—
- 666.—
- 652—
-650—
- 630.—
-630—
-621
-615.—
-600.—
- 598—
- 590,—
- 584—
- 575—
al hun glorie en hun moed! Sir Robin
of Lokeley en Richard Leeuwenhart.
Voor de pauze brengen wij de favo
riet der lachers (De ster met de vroo-
lijke gil Joe Brown in zijn nieuwste
lachpil „3 tegen 0”). Lachen, gieren,
brullen, om ’s werelds grootste komiek.
5
3/2
10
dat met een voorbeeld verduidelijken.
Wanneer in een gesprek de „vrede van
Munster” te pas wordt gebracht en men
zou op geen honderd of twee honderd
jaar na kunnen zeggen, wanneer die
vrede werd geteekend, dan heeft men In
zoo’n kring als intellectueel mensch
vrijwel afgedaan. Maar wanneer aan
iemand wordt gezegd: Pinksteren is een
der hoogste, in en door onze Neder-
landsche wet erkende Christelijke feest
dagen wat wordt op dien dag her
dacht? Dan kan „men” zijn schouders
moeten ophalen en het antwoord moeten
schuldig blijven en zonder schade voor
zijn intellectueele reputatie.
Het is immers onlangs nog gebeurd bij
het wekelijksche Avro-onderzoek naar
de „parate kennis” van jongelui, die
zich op hun algemeene ontwikkeling
laten voorstaan, éérst met een mond vol
tanden stond, toen hem naar de betee-
kenis van het Pinksterfeest weird ge
vraagd en eindelijk er uit bracht: dan
herdenken we He-mel-vaart!
Baron van Wijnbergen heeft dit ant
woord niet verwonderd. Het gebeurde
eenige jaren geleden zoo schrijft hij
In de Maasbode dat op een onzer
Universiteiten de hoogleeraar op zijn
college het woord „Golgotha” uitsprak
en moest ervaren, dat de meesten zijner
studenten van Golgotha nog nooit had
den gehoord.
Al is Nederland een Christelijke natie
en al zijn we trotsch op onze Christe
lijke beschaving ons volk bestaat uit
geloovigen en (zij het voor een kleine
minderheid) uit ongeloovigen. Dat
iemand het geloof niet heeft, mogen we
hem niet aanrekenen, maar dat hij niets
weet van het christelijk geloof, dat van
zulke overwegende beteekenis is ge
weest, en nog is, voor ons volksbestaan
ons volkskarakter en onze geschiedenis
dat hij althans niets weet van den
Christelijken godsdienst, is erger, dui
zendmaal erger dan de gruwelijkste
dwaling inzake het jaartal van den vrede
van Munster of den slag bij Nieuwpoort.
Maar „men” kan nochtans in onzen
tijd zijn absolute onwetendheid inzake
Christus en Zijn leer, alsmede betreffen
de de Christelijke geschiedenis in het
De verkiezing van Staatssecretaris
kardinaal Pacelli tot Paus is het onder
werp geweest van bijna al de hoofdarti
kels in onze groote bladen. Over het al
gemeen is over dezen nieuwen Paus
zeer waardeerend geschreven en wordt
zijn kennis, werkkracht en doorzicht ten
WAARVAN?
De massa kijkt nogal eens hóóg op
tegen de intellectueelen, d.i. tegen de
mannen en vrouwen der wetenschap,
dus tegen de menschen die een hoop
geleerd hebben en verder vorschen.
Eigenlijk doet ze dat min of meer
ten onrechte. De intellectueel, die te
vens wat weinig voorkomt be
scheiden is, erkent, dat hij maar een
heel klein beetje weet van alles, wat er
te weten is op de wereld. Nog geen
honderd, ja zelfs geen duizend imen-
schen met knappe koppen kunnen tesa-
men, ieder zich specialiseerend in één
tak der wetenschap, dezelve d.l. de
wetenschap geheel omvatten: de we
tenschap die op zich zelf óók weer zeer
beperkt is, en slechts een klein’ deel
omvat van hetgeen er te weten waard
zou zijn.
De wetenschap is schoon en verheven
de intellectueel, de wetenschappelijke
mensch, is eigenlijk maar een stumperd.
Omdat-ie zich izoo klein moet voelen
in zijn kennis. Hij kan nuttig zijn, voor
zoover hij zich in één klein afdeelinkje
der wetenschap heeft geïnteresseerd of
een bepaald vak met talent en ambitie
beoefent, maar hij is eigenlijk een
kwast, als zijn intellectualiteit fen zin
voor de wetenschap zich beperkt tot ’n
z.g. algemeene kennis. Want algemeene
kennis is slechts kan slechts zijn
een beschavingsvernis. Algemeene ken
nis is van onnut, wanneer we met het
verwerven van dezelve niet beoogden:
over een basis te beschikken tot begrip
van de dingen, die we nader willen ko
men.
Zulke basis is gemakkelijk hij is
een springplank naar een doel. Maar
wie niet kunnen springen, hebben niets
aan een springplank; en wie goed kun- 1
nen springen, kunnen het dikwijls zeer
goed zonder springplank stellen.
Een gezond verstand zoo wil ik
maar zeggen gepaard aan ijver en
energie, zijn .ter bereiking van een we
tenschappelijk doel méér waard dan een
oppervlakkige „algemeene ontwikke
ling”.
Omdat de wetenschap zoo alomvattend
is, kan z.g. algemeene ontwikkeling niet
méér zijn dan een zeer oppervlakkige en
eenzijdige wijsheid. Algemeene ontwik
keling blijft beperkt tot de kennis van
feiten, zaken en omstandigheden, door
een kwasi-wetenschappelijke mode op
den voorgrond geschoven.
Mode is zeer willekeurig. Ik wil, zeJerste geroemd.
yQQr buitenlandsche revue is na
tuurlijk van meer belang hoe de buiten
landsche pers op deze Pauskeuze rea
geert.
Italië: de Konlng zoowel als Mus-
solinie hebben beide een telegram van
gelukwensch gezonden.
Polen: ...de snel tot stand gekomen
Pauskeuze is met diepe voldoening door
de Poolsche bevolking ontvangen.
Hongarije: .men is ervan overtuigd
dat de religieuze banden tusschen Vati
caanstad en de Hongaarsche natie nog
nauwer zullen worden.
Spanje: ...De verkiezing van kardi
naal Pacelli heeft voldoening gewekt.
Parijs: ...door deze vefkiezing heeft
het college van kardinalen ondubbelzin
nig zijn instemming betuigd met ’t door
Paus Pius XI gevolgde beleid, dat een
voortdurend streven was voor het be
houd van den vrede tusschen de men
schen en volkeren en van de heiligste
religieuze en menschelijke waarden.
Amerika: de nieuwe Paus zal in
de komende jaren zijn diplomatieke kun
digheid gebruiken bij de kritieke opga
ven, waarvoor de kerk zich in verschil
lende landen, in het bijzonder Duitsch-
land, Spanje en Oostenrijk gesteld ziet.
Duitschland: over het algemeen
een zeer gereserveerde houding en dit
behoeft ons niet te verwonderen nu de
zekerheid zeer groot is, dat ook de nieu
we Paus de politiek van Pius XI zal
voortzetten.
Het bestuur van den overleden Paus
heeft zich gekenmerkt door stormachtige
bewogenheid, maar look de <zejkerherid
gegeven, dat aan het hoofd van de R.K.
Kerk stond een scherpzinnig Kerkvorst.
Het Russische (Communisme ijl zijh
opkomst en gedeeltelijk verval. Het Itali-
aansche fascisme, dat wel niet het ge
loof aantastte, maar toch ingrijpende
veranderingen in het Vaticaan teweeg
bracht. Het verdrag van Lataranen op 11
Februari 1929 heeft nieuwe grenzen ge
trokken die beide partijen bevredigen.
Als derde in den bond noemen we het
Nationaal Socialisme. Dit regiem is niet
tevreden met den mensch alleen, neen,
het eischt ook de ziel van den mensch.
Dit is natuurlijk in strijd met elk
4 Maart 1939.
Hedenavond werd in de Ned. Herv.
Kerk, uitgaande v. d. Vrijz. Jongeren
groepen ’n propaganda-avond georga
niseerd onder leiding van Ds. A. A. de
Bruin, Ned. Herv. pred. De leider open
de de bijeenkomst met een hartelijk
welkomswoord, waarna werd gezongen
Ps. 68 vs. 10. Ds. de Bruin gaf daarna
een uiteenzetting van het doel en stre
ven van de Jongerenclubs Rijzende
Kerk en V. C. J. B. Dit zijn de organi
saties die resorteeren onder de groote
groep V. C. J. C. (Vrijz. Chr. Jeugd
Centrale) waarin opgenomen zijn een
kleine 13000 leden. Spreker wees er op,
dat getracht werd de jongeren bij te
brengen en op te wekken tot trouw, ka
meraadschap en liefde en hen voor te
bereiden tot een Godsdienstig idealis
me, ’n idealisme dat rust op een Gods
dienstige grondslag. Het doel van de
jeugdclubs bij R. K. is meer op eenvou
dige leest geschoeid, terwijl de sfeer der
V. C. J. B. is ingesteld op ouderen in
het persoonlijk leven, die hun gedach
ten, al hoe moeilijk dit vaak is, willen
uitdragen in een daad. Het doel van de
propaganda is, bekendheid te geven aan
het werk en hierop de aandacht te ves
tigen. Ook op het Kampwerk, dat doof
de V. C. J. C. georganiseerd wordt,
wees spreker, waar kameraadschap
wordt gekweekt in de mooie natuur.
godsdienstig begrip. Dit brengt een fei
len strijd tusschen hen die gelooven en
de aanhangers van het nieuwe heiden
dom. Paus Pius XI heeft meermalen de
persoonlijke vrijheid van den mensch
als fundamenteel geeestelijk goed, ge
steld boven elke nationale religie en de
verwachting is dat de nieuwe Paus deze
inzichten geheel deelt. De vraag is nu
maar tot hoever zal het nationalisme in
haar bestrijding van den godsdienst
gaan. De tijd zal hierop het antwoord
moeten geven.
Wanneer we na deze ietwat lange in
leiding ons even oriënteeren in de bui
tenlandsche politiek, dan bemerken we
allereerst dat de wrijving tusschen Italië
en Frankrijk nog lang niet is opgeheven
en mede daardoor een zekere gespannen
toestand blijft bestaan. We kunnen vei
lig aannemen, dat Mussolini gedurende
het Spaansche offensief in Katalonië, be
sloten met de geheele instorting van
deze republikeinsche verdediging zijn
eischen ten opzichte van de Fransche be
zittingen even op de achtergrond had
geschoven, maar nu de Italiaansche troe
pen aan de Fransch-Spaansche grens
staan, zullen deze eischen zeer binnen
kort wel opnieuw ter tafel komen. Mo
gelijk is ook, dat Mussolini nog wil
wachten op de val van Madrid, waarna
er een wapenstilstand zal intreden en
de thans in Spanje strijdende Italiaan
sche troepen elders kunnen worden ge
bruikt om nieuwe druk uit te oefenen.
De gedeeltelijke mobilisatie in Italië
wijst er op, dat binnenkort iets belang
rijks zal gebeuren. De Italiaansche troe
penconcentraties in de koloniën en langs
de Fransche grens zullen wel bedoeld
zijn om aan de komende eischen meer
kracht bij te zetten.
De verovering van Katalonië door
Franco brengt voor deze nieuwe Spaan
sche regeering nog heel wat moeilijkhe
den mee. Allereerst de kwestie van vei
ligheid voor de verschillende onderdanen
Gedurende de twee en een half jaar, dat
de burgerkrijg in Spanje duurde, is er
vooral in de groote steden, zooals b.v.
Barcelona op beestachtige wijze huis
gehouden. Het gedurende dien tijd lang
zaam voortdringende leger van Franco
heeft honderdduizenden menschen uit de
kleinere dorpen voortgedreven naar de
groote plaatsen met het resultaat dat
b.v. de stad Barcelona thans nog meer
dan één millioen vluchtelingen telt.
Denkt U zich eens even in, wat dit
voor het bestuur van de stad beteekent,
de voedselvoorziening, de huisvesting,
de veiligheid, enz. enz. Deze moeilijk
heden zijn dan nog maar strikt plaatse
lijk. voor het geheele veroverde ge
bied komt daar nog bij de economische
opbouw. Van economie hadden de Span
jaarden ook voor deze burgeroorlog heel
weinig begrip.
Volgens een buitenlandsch spoorweg-
deskundige, die juist uit Spanje is terug
gekeerd, Is er van het heele materiaal
der Spaansche spoorwegen vrijwel niets
meer over. Maar wat hij zag en over ’t
nog regeeringsgetrouwe Spanje vernam,
schat hij, dat het herstellen van deze
spoorwegen en het koopen van nieuw
materiaal alleen al een half milliard gul
den zal vergen. De ingenieur van een
machinefabriek in Katalonië, die dezer
dagen aldaar eens de schade ging opne
men, vond niets meer heel of nog bruik
baar. Tot alle schrijfmachines waren
verdwenen! Hij zag geen mogelijkheid
in afzienbaren tijd zijn arbeiders weer
loonend aan het werk te zetten.
In Spanje rekent men thans op een
groote buitenlandsche herstelleening.
Maar gesteld Spanje zou een reusachtige
leening kunnen opnemen, bijv, van 100
millioen, dan zou de amortisatie daar
van, zelfs als men het land op langen
termijn zou willen leenen, nog op zijn
minst evenveel kosten als de handels-
balans voor den burgeroorlog en voor
het groote verwoesten, reeds passief
was. .Waar zou het verarmde Spanje
dat vandaan moeten halen?
De kabinetscrisis in België heeft een
voor dezen tijd ongewoon langen duur.
Nadat het kabinet-Spaak in verband
met het bekende geval Martens was af
getreden, heeft de Katholieke senator
Pierlot getracht een kabinet op breede
basis samen te stellen, evenwel zonder
de liberalen.
Dit is niet gelukt. Toen kwam weer
een der socialistische partijgenooten aan
beurt, n.l. Soudan. Deze stelde zich op
het standpunt, dat er weer evenals van
ouds een drie partijen-kabinet moest ko
men. Tot aan Donderdag van de vorige
week was Soudan nog vol goeden moed
In het laatst der vorige week moest ook
Soudan aan den Koning berichten, dat
hij er niet in kon slagen een kabinet te
vormen.
Toen kwam natuurlijk Pierlot weer
aan bod. Nadat eerst nog Burgemeester
algemeen, demonstreeren, zonder zijn in
tellectueele reputatie te schaden!
Want de wetenschappelijke >,mode”
bepaalt „godsdienst” tot een facultatieve
taak van kennis. Daartegenover moet
men van astrologie en andere „occulte”
zaken het een en ander terdege weten
om voor vol-intellectueel te worden aan
gezien.
Is het niet.bedroevend?
Wordt het geen tijd, dat óók op de
openbare lagere en middelbare scholen
de Bijbelsche geschiedenis tot een leer
vak wordt verheven? Kan men zich later
op zijn „parate kennis” laten voorstaan,
wanneer men niets afweet van de lieer,
die van zulken grooten invloed op de
wereldgeschiedenis ijs geweest om
van de hoogere waarde en beteekenis
dier leer maar niet te gewagen?
Het niet willen weten van religieuze
zaken en godsdienstige geschiedenis,
omdat men ongeloovig is, is een anti-
wetenschappelijk standpunt.
Men kan anti-militarist zijn, maar zal
men daarom kunnen nalaten om zijn kin
deren het verloop der Napoleontische en
andere oorlogen te laten leeren?
Md.
UITSLAG VAN DE AANBESTEDING
van den bouw en het schilderwerk van
een Landbouwhuishoudschool op een
terrein, kad. bekend onder Sectie B. no.
20815, Gem. Bolsward, in opdracht van
de Vereeniging voor Chr. Nijverheids
onderwijs voor „Bolsward en Omstre
ken” in het café „De Groene Weide” op
Zaterdag 4 Maart 1939, v.m. 10 uur.
Voor de bouw werd ingeschreven als
volgt:
Fa. Ch. Kosters en Zn.,
Sneek
J. Zijlstra, Leeuwarden
M. E. van der Zee, Franeker
D. F. Visser, Wierum
W. Postma, Hartwerd
J. de Haan, Ternaard
Gebr. Steneker,
St. Nicolaasga
Gebr. Visser, Wierum
H. Ahrens, Dronrijp
G. .Westra, Zwaagwesteinde
J. Stegemans, Dokkum
J. A. van der Sluis
Langweer
J. Anaringa, Sneek
S. van Rijs, Dokkum
P. Schram, Berlikum
G. Draisma, Piaam
J. Asma, Heeg
F. J. Krijtenburg, Harlingen - 11.929.
G. de Jong, Lemmer
O. de Vries, Kortezwaag
S. de Jong, Koudum
S. de Boer, IJsbrechtum
A. Fokkema, Wons
A. de Boer, Bolsward
S. Hoekstra, Hengelo
R. Feenstra, Bolsward
T. Riemersma en Zonen,
Hengelo
Posthuma en Tichelaar,
Harlingen
D. Oord, Tr. Palen
L. v. d. Veen, Bolsward
D. Feenstra, Bolsward
Joh. Dijkstra, Bolsward
Fa. van der Wal en Feenstra,
Surhuisterveen
Th. Kats, Surhuizum
W. Smids, Surhuizum
H. Jorritsma, Bolsward
E. Statema, Bolsward
M. Boetes, Leeuwarden
Stelwagen en Van Gorkum,
•Roordahuizum
Voor het schilderwerk:
Gebr. Nota, Bolsward
J. van der Wal, Bolsward
I. Ettema, Bolsward
J. Kooistra, Cubaard
J. Elzinga, Bolsward
G. D. v. d. Zee, Bolsward
Boomsma en.Geertsma, Sneek
A. Smink, Gaast aan Zee
A. de Groot, Bolsward
E. Conradi, Bolsward
S. Feenstra, Bolsward
Van der Wal, Makkum
H. Veldman, Bolsward
M. J. Romkema, Oosterend (Fr.) - 552.50
J. de Bruyn, Brielle -539.—
Begrooting van den architect B. N. A.
G. van der Zee te Bolsward:
voor den bouw ƒ11.140.
van het schilderen - 827.50
R.-K. VOETBAL.
R.E.S. II1-M.K.V. II (Leeuwarden) 2-7.
Was het ’s morgens 9 uur goed weer
en het terrein best, om 12 uur bij den
aanvang van dezen wedstrijd was. het
weer slecht en het terrein glad.
M. K. V. krijgt eerst de sterke wind in
den rug, maar kan echter niet verhin
deren, dat R. E. S. al spoedig met een
fraai doelpunt de leiding neemt. Bij dit
eene doelpunt van de thuisclub blijft het
en geleidelijk weten de bezoekers de
score op 7-1 te brengen, met welken
stand thee gedronken wordt.
Als opnieuw begonnen is, begint het
na een kwartiertje harder te regenen,
xyeshalve de scheidsrechter besluit den
wedstrijd te staken, in dit kwartiertje
had R. E. S. zich echter weten te hand
haven en had de voorhoede er een 2de
doelpunt bij gemaakt.
R.E.S. n-M. K. V. in 17-1.
Inmiddels is het weer opgeknapt en
het zonnetje doorgebroken. In dezen
wedstrijd is ’t de R.E.S.-reserves gelukt
haar doelpuntengemiddelde wat te ver-
hoogen. De M. K. V. aanvoerder wint
de toss en neemt eerst de vrij sterke
wind mee.
Was de verwachting, dat de partijen
voor rust tegen mekaar zouden opwe
gen en dat R. E. S. dan de wedstrijd in
handen zou nemen, al spoedig bleek, dat
de thuisclub voor rust reeds doelpunten
honger had en dat de tegenwind voor
hen geen beletsel was, om met rust reeds
met 7-0 voor te staan.
Na rust hadden de Leeuwarders een
andere doelverdediger opgesteld en wist
deze het eerste kwartier zijn doel voor
doorboring te vrijwaren, hij kon echter
niet verhinderen, dat de vandaag goed
spelende R. E. S.-voorhoede, goed ge
steund door de middenlinie, hem toch
tienmaal liet visschen, waaronder enkele
fraaie doelpunten.
M. K. V. had uit een snelle aanval,
profiteerende van het verre opdringen
der R. E. S.-achterhoede de eer weten te
redden.
Door de 2-0 nederlaag, die Renado
tegen de Friso reserves leed, heeft R. E.
S. II de tweede plaats bezet.
De stand luidt:
10
9
II
7
9
8
10
8
8
WITMARSUM.
7/2
11/2
10
BRANDSMA’s WINKELS.
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen