Buit enlandscbe Revue. MvaaMg naar lolsuiard VOEDSELVOORZIENING IN OORLOGSTIJD. R.Z.S. (mins zmvelschool) legen een C.fl.B.-Cnml)lnalle Entrée voor deze wedstrijd 10 cent. De Bolswardsche Courant en Westergoo L. L. VAN GEUNS ARTS practijk hervat VOETBALWEDSTRIJD Stadsnieuws. ^VBITEAL SP UTHACEN 35?*g Jaargang Woensdag 17 Mei 1939 No. 38 Dancing Boermans Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 451 494.05 ƒ355.96 s -(o)- HEMELVAARTSDAG Eén roep daar speelt het beste Orkest Tijdens het Matinée Prijsuitreiking Voetbalwedstryd Advertentlön per regel: Woensdagsnutinner 10 cent. Zaterdagsnummer 12 cent. Tusschen de tekst dubb. prijs. Giro no. 87926. ernstig wordt opgevat. We vragen ons af werkt hier Japan aan ’n opgemaakt schema door het anti- Kominternpact uitgestippeld, als onder deel van een verdere actie in Europa? Ook deze week blijven er weer veel vra gen onopgelost. 274.35 -150.— - 69.70 FRIESCH VOLKSSANATORIUM TE APPELSCHA. De afd. Bolsward vergaderde Maan dagavond in bovenzaal van den Hof van Holland. Buiten ’t voltallig bestuur was slechts één lid van de vereen, aanwezig. Voorzitter Hendriks opende de bijeen komst met een woord van welkom, inzon derheid tot de pers. Het doel wat deze vereeniging nastreeft, is voldoende be kend, maar het mag toch wel eens ge zegd worden dat deze vereeniging zich het lot aantrekt van die t.b.c.-patiënten welke zelf de hooge kosten aan sana- toriumverpleging verbonden, niet kunnen betalen. Veel wordt er door het sana torium bereikt en meerdere patiënten hebben daar genezing gevonden. Spreker brengt dank aan allen, die moreel en financieel hebben medege- Totaal Uitgaven: Kosten uitzending patiënt Drukwerk en bodeloon Andere onkosten Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS. Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50 Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct. Voor het Buitenland f7.- per jaar. Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal. ƒ292.— - 50.— - 13.96 C. A. B. 1—LEEUWARDEN L Donderdagmiddag 2.30 uur speelt C. A. B. I ten bate van het Stedelijk Mu ziekkorps een vriendschappelijke wed strijd tegen de le klasser Leeuwarden I. Het lag in de bedoeling, dat Heeren- veen I zou komen, doch op het laatste moment kwam bij het bestuur bericht binnen, dat deze ploeg door onvoorziene omstandigheden niet van de partij kon zijn. Na veel moeite is het toch nog gelukt hier in Bolsward een 1ste klasser te krijgen en dat tenslotte de beste ploeg uit Leeuwarden bereid was met haar vol volledig team te komen spelen, is zeker een gelukwensch waard. De spelers worden om 2 uur door het Sted. Muziekkorps van hotej Boermans afgehaald, gedurende de wedstrijd speelt de muziek op het terrein en na afloop weer gezamenlijk de stad door tot hotel Boermans. Al met al dus een vroolijke middag, die naar we hopen voor ons Stedelijk Muziekkorps een financieel succes zal worden. Het is lang geleden, dat een volledig teant uit de 1ste klasse itn Bolsward komt, de verwachting is een overwin ning der Leeuwarders, doch dat C. A, B. in den tegenwoordigen vorm, uitstekend partij zal weten te geven, gelooven we zeker, en daardoor zijn we er dan ook van overtuigd, dat het talrijke publiek een pittige en aantrekkelijke wedstrijd te wachten staat. Alléén leden van C. A. B. hebben vrije toegang, ’s Morgens elf uur heeft een vóór- wedstrijd plaats tusschen de Rijkszuivel- school en een combinatie van C. A. B. II en III. Evenals alle jaren zal deze wedstrijd ook thans wel weer aardig publiek trek ken. Entrée slechts 10 cent. slagen veeleer dienen te beschouwen als een aanvulling van onze oorlogsrant- soenen. Buiten invoer ter geregelde aan vulling van onze behoeften aan levens-, middelen kunnen wij het toch niet stel len. Hierop kunnen wij ons echter met groote zekerheid wel voorbereiden: schaarchte zal er weder ontstaan, daar tegen kan ook de beste voorbereiding ons niet behoeden. Ernstige tekorten zal men echter moeten zien te vermijden. Eén ding staat vast: mocht het groote conflict uitbreken, dan zal van den eer sten dag af de regeering de verdeeling der voedingsmiddelen krachtig ter hand moeten nemen en alle daarmede samen hangende maatregelen dienen te treffen. Zij zal .daarbij in het oog moeten hou den, dat een der scherpste wapenen der oorlogvoerenden weder zal zijn: de eco nomische blokkade. Ieder moge daarover zijn eigen mee- ning hebben, doch de elkaar beoorlogen de mogendheden zullen er weder onmid dellijk hun toevlucht toe nemen. Dit houdt voor ons de waarschuwing in om dadelijk den uitvoer uit ons land te beletten van alles wat wij voor eigen levensonderhoud noodig hebben. Verder zal onder toezicht der regeering de in voer moeten worden geregeld en aan gepast aan de behoeften. Haar zorgen zullen zich eveneens moeien uitstrek ken tot het tegengaan van verkwisting en tot het den kop indrukken aan de pogingen van speculanten om de prijzen op te drijven. Men ziet, dat het vraagstuk, hetwelk thans als het ware aan de orde van den dag is, tal van aspecten vertoont en dat er zorgvuldig gewikt en gewogen zal moeten worden om de ons eventueel wachtende moeilijkheden op bevredigen de wijze op te lossen. Men mag hopen dat de aanhangige wetsotwerpen het beste zullen weten te bereiken, wat in die richting te bereiken valt. Totaal Batig saldo f 138.08. Evenwel moet nog een groote ver- pleegpost betaald worden, zoodat de ex ploitatie eigenlijk sluit met een tekort. Deze rekening nagezien door een com missie, bestaande uit de heeren notaris H. A. J. Alma en H. J. Bachofner, wordt goedgekeurd onder dank aan den pen ningmeester. Uit het jaarverslag memoreeren we, dat de afd. 230 gewone en eenige bui tengewone leden telt. De resultaten van uitgezonden patiënten zijn zeer.bevre digend; het bestuur bleef gelijk als vorig jaar; 3 bestuursvergaderingen en één le denvergadering werden gehouden. Met den wensch, dat deze vereeniging nog veel nuttig werk voor de lijdende menschheid moge doen, besluit dit ver slag. De heer A. J. Osinga bracht hierna een zakelijk verslag uit over de jaarvergade ring te Appelscha. De gewone vereeni- gingswerkzaamheden passeerden de re vue, waarbij tevens de aandacht werd gevestigd op het nieuwe kinderpavil- joen. Uit de verschillende cijfers blijkt, dat deze exploitatie in de duizenden loopt. Ook dit verslag wordt met een woord van dank goedgekeurd. Tot afgevaardigden naar de Algemee- ne Vergadering worden benoemd de voorzitter en notaris Alma. De 'financieele commissie bestaat dit jaar uit de heeren Alma en Verhoeven. Betreffende Hoofdbestuursverkiezing krijgt de afgevaardigde bindend man daat. Bij de rondvraag wijst mevr, ten Cate op het gemis van speciale waschgele- genheid voor de bezoekers aan het sana torium. Met een woord van dank wordt hierna de vergadering gesloten. werkt aan deze zegenrijke arbeid. Ook het Hoofdbestuur van de vereen, ver dient alle lof. Het sanatorium te Appel scha voldoet aan de meest hygiënische eischen. Wat de afd. Bolsward betreft, wijst spreker op de teruggang in het leden tal; getracht moet worden dat weer op het oude peil terug te brengen en vooral op de vergaderingen meer belangstelling te kweeken. De notulen werden gelezen en onver anderd goedgekeurd met een woord van bijzonderen dank aan den secretaris, den heer Hazenberg. Het financieel verslag van den pen ningmeester, den heer A. J. Osinga, geeft de volgende cijfers: Inkomsten: Gewone leden Buitengewone leden Rente enz. Het spook van een eventueelen oor log spiegelt zich af in de acht wets ontwerpen, betreffende de economische verdedigings-voorbereiding, thans in be handeling bij de Tweede Kamer. Zij vor men een uitvloeisel van den bedenke- lijken toestand in ons werelddeel, die alle volken noodzaakt, zich voor te be reiden op het ergste, indien het zoo ver mocht komen. Dat is elke regeering aan zich zelf verplicht. Ook onze regeering heeft dat ingezien; men zou haar echter het verwijt kunnen maken, dat zij rijkelïjk laat tot dat in zicht is gekomen. Men kan slechts ho- flen, dat de voorgestelde maatregelen niet door de gebeurtenissen zullen wor den achterhaald. Wat toch zal ongetwij feld het geval zijn, indien een oorlog uitbreekt? Dat onze voedselvoorziening in ernstig gevaar komt. Nederland is geen land, hetwelk In dat opzicht in zijn eigen behoeften kan voor zien. Onze productie is lang niet vol doende om onze geheele bevolking vol doende te eten te geven. De vorige oor log heeft ons dit pijnlijk geleerd en na tuurlijk zal de regeering haar voordeel doen met de opgedane ervaring. Daarbij moeten wij opqierken, dat deze ervaring niet geheel en al als basis zal kunnen dienen, want het is niet onwaarschijn lijk om niet te zeggen: zeer waar schijnlijk dat onze betrekkelijke vrij heid van handelen door de oorlogvoe renden dan nog meer aan banden zal worden gelegd dan in 1914-1918. Zelfs als het ons gelukt, ook thans weder onze neutraliteit te bewaren. In den vorigen oorlog hebben wij maar al te zeer ervaren, dat de stelling: „Macht gaat boven recht’’ steeds méér aanhangers begint te tellen; en de ge beurtenissen van de laatste jaren hebben er zeker niet toe bijgedragen om ons in dat opzicht gerust te stellen. Wij moe ten dus, wat de voedselvoorziening in tijd van oorlog betreft, veel beter besla gen ten ijs zien te komen. Het behoort natuurlijk tot de onmo gelijkheden, om zoodanige voorraden aan te leggen, dat men daaruit geregeld zou kunnen putten. Er zijn tal van fac toren, welke zich daartegen verzetten. Wij zullen deze voorraden welke na tuurlijk toch binnen de grenzen van 't ten bate van het Stedelijk Muziekcorps Kampioen 3e klasse K.N.V.B. le klasse K.N.V.B. Aanvang half drie. Entree 25 cent - Dames 10 cent - Tribune 10 cent Werkloozenkaarten 10 cent zijn Woensdagavond 6—7 uur verkrügbaar by den heer G. SCHUURMANS, Cnossenlaan. Om 11 uur spelen Donateurs van C. A. B. hebben voor deze wedstrijden geen vrije toegang. KOMT ALLEN I een van de meest ernstige problemen. Neem b.v. Polen, dat door de mobilisatie van zijn weermacht dagelijksch enorme bedragen moet opbrengen en Polen is wel gedwongen dit vol te houden om niet het gevaar te loopen door Duitsch- land overrompeld te worden. Dit is financieel voor Polen niet vol te houden en juist hierop speculeert Duitschland, maar aan den anderen kant hebben ook Duitschland en Italië moei lijkheden met hun financiën en wat Duitschland persoonlijk betreft, met de voedselvoorziening. Dit nu is weer een kolfje naar de hand van Engeland, dat een economische ineenstorting van Duitschland als een welkome gelegenheid tot onderhandelingen zou begroeten. Een nog niet geheel zuiver afgestem- de nooit in dit Europeesch concert is de houding van Rusland. Ruikt het roode leger de revolutie die na een eventueele oorlog verscholen ligt? Moeten daarvoor eerst honderd dui zenden mannen, vrouwen en kinderen gedood worden, om op de puinhoopen van ’de Westersche beschaving del roode vlag van het communisme te plan ten? Dat de wereld zich nog intijds bezin- ne. Chamberlain en Daladier hebben ’t deze week nog zoo duidelijk gezegd: Oorlog is voor alle volken gelijkelijk ’n onpeilbare ramp. Hij zou bovendien geen enkel der bestaande vraagstukken oplossen, net zoomin als de! oorlog van 1914 dat heeft gedaan. Opnieuw hebben daarom deze staats lieden Hitler en Mussolini uitgenoodigd het zwaard ter zijde te leggen en aan de conferentie deel te nemen; moeten we dit als een laatste kans om den vrede te behouden beschouwen? Zou de vre- desactie, door den Paus op dit kritieke moment ingezet, eenige kans van slagen hebben? De geheele menschheid hoopt nog steeds op een gunstige wending in deze voor Europa zoo benauwende tijd. Ook in Japan en China, dat tot een ander werelddeel behoort, maakt men zeer moeilijke! tijden door. In het Japan- sche kabinet schijnt reeds geruimen tijd oneenigheid te bestaan over de manier waarop de oorlog in China moet worden gewonnen. Eigenlijk gaat het de Japan ners in China den laatsten tijd niet voor den wind. De onuitputtelijke menschen- stroom, waarover dit groote Chineesche rijk beschikt, levert telkens weer nieuw materiaal, weer versche troepen, die de geleden verliezen_niet alleen aanvullen, maar ook door een betere opleiding en uitrusting het moreel der troepen verbe teren. Voeg daarbij dat China voorloo- pig aan oorlogsmateriaal geen gebrek heeft en door het bijleggen van de oude verschillen in dit rijk, meer eendracht is verkregen en het jiationalisme is verste vigd, dan hebt ge eenige doorslaande ar gumenten voor het groeiende verzet en de behaalde successen in den laatsten tijd. Opnieuw heeft echter Japan een daad verricht die vérstrekkende gevolgen kan hebben, n.l. de bezetting van Koelang- soe, de internationale concessie op Amoy. Zooals U misschien weet is deze laat ste plaats eeni havenstad in de Chinee sche provincie Foekiuw en Koelangsoe ligt waarschijnlijk even verder naar de kust, maar kunnen we op de kaart niet terugvinden. Dit laatste plaatsje heeft trouwens ook niet de beteekenis, welke de bezetting van de internationale neder zetting bij Amoy voor enkele landen heeft. Amerika stuurt een oorlogsschip naar Koelangsoe, wat als ’n bewijs moet worden opgevat, dat deze eerste bezet ting van een buitenlandsche concessie door Amerika en ook Londen en Parijs Er is in de afgeloopen weken op in ternationaal terrein geweldig veel ge confereerd, met als resultaat, dat weer verschillende bondgenootschappen zijn gesloten. Duitschland en Italië hebben weer opnieuw elkaar de verzekering ge geven, dat thans ook militaire bijstand zal worden verleend, wanneer een der beide Staten mocht worden aangevallen. Naar uit Fransche bron wordt mede gedeeld, zou dit verdrag voor tien jaar gelden. In het kort vermeldt deze tekst, dat in geval van een Europeesch con flict Rome en Berlijn onmiddellijk over leg zullen plegen; ten tweede, dat de belangen van de beide partijen onaf scheidelijk aan elkaar verbonden zijn, zoodat in geval van een conflict, waarbij slechts een der partijen direct betrokken is, beide landen een militair blok zullen vormen en ten derde de wapenen slechts gelijktijdig en na een overeenkomst neer te leggen. De as Rome-Berlijn is dus nog een weinig steviger aan elkaar geklonken en geen wonder, dat ook de andere staten onderlinge aaneensluiting zoeken. Enge land, Frankrijk, Polen, Roemenië en nu weer Turkije. Dit laatste vooral is een leelljke strop voor de Duitsche diplomatie. Gedurende de regeeringsperiode van den Turkschen dictator Kemal Ataturk, een man, die ge weldig veel heeft gedaan voor de eman cipatie en de vooruitgang van zijn land, was Turkije economisch georiënteerd op Duitschland; handel en industrie, uit- en invoer was voor een groot deel ingesteld op het naburige Duitschland. Na het overlijden van Kemal en het benoemen van Inörii als leider, kwamen succes sievelijk den in Kemalé’s tijdperk op den achtergrond geschoven figuren laten we dat de meer democratische leiders noemen op den voorgrond. Deze her-oriëntatie heeft nu geleid tot een nauwere samenwerking met Enge land en het sluiten van een pact, waarin de belofte is opgenomen van wederzijd- schen bijstand in geval van een Middel- landsche Zee-conflict. We hebben reeds meermalen ons we reldje vergeleken met een schaakbord en nog steeds is een betere vergelijking moeilijk te treffen. Op dit internationaal schaakbord worden de stukken met be kwame hand verplaatst. Daar verdwijnt een Koning van het bord, dan weer valt een kasteel (een geheel land- door on voldoende dekking ten offer, pionnen (leidende staatslieden) worden opgeof ferd als daardoor de positie van anderen stukken beïnvloed kan worden en tot slot is telkens weer het spel remise. Daar zal echter één keér een beslis- bereikbareVzulïën ‘moe^ten^dên opge- >gswedstrijd gespeeld moeten worden en aan de voorbereidingen zijn we nu reeds maanden bezig. Dat is beeldspraak, we geven dit onmiddellijk toe, maar toch met een zeer duidelijke overeenkomst met de werkelijkheid. De concrete vraag, waarop het nu langzamerhand neerkomt is deze: zijn we met al die pacten dichter bij oorlog of vrede gekomen? Het is o zoó moeilijk om daarop een afdoend antwoord te geven. Berlijn, zoo wel als Rome verklaren telkens weer, dat de internationale kwesties, die er nog zijn, geen oorlog behoeven te ontketenen. Engeland en Frankrijk zeggen: Het is nu genoeg, een nieuwe agressie zullen wij in Europa niet meer dulden. De logische gevolgtrekking hieruit is dus, hoe staan de as-mogendheden ten opzichte van de eens geformuleerde eischen, voor Duitschland, Dantzig en de Poolsche Corridor, en voor Italië, Tunis, Algiers, Dzjiboeti? We weten er niets met eenige zeker heid van. Italië zoowel als Duitschland hebben reeds eerder onomwonden ver klaard, dat zij geen stukje afdoen van de eens gestelde eischen, maar.dat was vóór Engeland, Frankrijk en de overige Staten in Europa zich hadden aaneen gesloten tot een bond, waardoor verdere agressie van een der andere landen heel wat gevaarlijker is geworden. We kun nen dus gerust zeggen, dat, mede door de verschillende verdragen Europa mo menteel voor de onafwendbare keuze staat: oorlog of vrede. De toestand van spanning, waarin we nu leven, kan niet blijven voortduren. Wanneer het vertrouwen in de menschen onderling wordt neergedrukt, de brute kracht zegeviert, dan wordt het moreel van de menschen ondermijnd en gaan we geestelijk naar den ondergang. Maar ook financieel is een toestand, waarin we thans leven niet vol te houden. Welke enorme kapitalen met die bewa peningswedloop verspeeld worden is bijna niet in getallen uit te drukken. Voor verschillende landen vormt dit wel C. A. B. I—GORREDIJK I 3-0. z Een voor Bolsward record aantal be zoekers op dezen voetbal-Zondag, naar schatting ongeveer 2000. Voor den aanvang van den wedstrijd bieden beide vereenigingen elkaar met een kort woord bloemen aan. Gorredijk wint de toss en speelt met den vrij sterken wind mee. Het eerste kwartier is, mede door den wind, Gor redijk het meest in den aanval, maar als C. A. B. dan enkele aanvallen onder neemt, redt de G.-keeper bij een goed gericht schot subliem. Het spel gaat ge weldig vlug op en neer, hoewel van be- heerscht spel aan beide kanten geen sprake is. We noteeren dan achter elkaar drie corners voor Gorredijk, die slecht geno men worden. De druk op het C. A. B.- doel is nu sterker en een voor Gorre dijk opgelegde kans gaat over. De enkele uitvallen van C. A. B. zijn goed en soms zeer gevaarlijk. Er hangt, zooals men dat noemt, een doelpunt in de lucht. De C. A. B.-aanvallen worden sterker, enkele corners voor C. A. B., maar daar- tusschen een zeer gevaarlijke aanval van Gorredijk, een bijna zeker doelpunt. Het spel wordt nu wel wat erg hard, waar tegen de scheidsrechter veel te slap op treedt. Het publiek is het met zijn be slissingen lang niet eens. Een goed schot van Gorredijk, juist op de lat en een mooie aanval van C. A. B. bezorgde aan de diverse keepers nogal eenige moeite. Direct daarop volgt weer een aanval C. L 1.1 LEINHIEII DE JONG s NIEUWSBLAD waarin opgenomen

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1939 | | pagina 1