Buitenlandsche Revue.
III. 0.0. MIERFF
OFF. FORD DEALER
BOLSWARD - TELEF. 550
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Reparatie
Stadsnieuws.
Uit den Omtrek.
DRAAGT ELKANDERS
LASTEN.
35— Jaargang
Woensdag 27 September 1939
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Groote voorraad
Onderdeelen
en Banden
I^CEZC^TEM
/TUKKIN
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
No. 75
Advertentlën pei regel:
Woensdagsnummer 10 cent
Zaterdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Men hoort de laatste dagen regelma
tig de opmerking, dat er zoo weinig
nieuws van het oorlogsterrein loskomt.
Speciale inrichting voor
aan alle merken
Automobielen
SNEEK.
BELASTING BETALEN.
De Ontvanger der Directe Belastingen
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat vervolging is te wachten, zoo niet
vóór 8 October is betaald op:
Inkomstenbelasting 1938-1939. Biljet
ten gedagteekend April, geheel.
Inkomstenbelasting 1939-1940. Biljet
ten gedachteekend Juli, minstens 2/9
gedeelte.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct
Voor het Buitenland f7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Alle kippenhouders kunnen voer bij
ons krijgen.
Het is echter noodig naam en aantal
kippen direct op te geven.
Doe het nu!
BRANDSMA’s WINKELS.
OOSTERLITTENS.
BENOEMING.
Benoemd tot tijdelijk machinist aan
de fabriek te Oudega (W.) van de Kon.
Ned. Mij. van Kaas- en Roomboterfa
brieken N.V. te Sneek, de heer- H. Ro
denhuis te Wommels.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Zeer geachte Redactie,
Mogen ondergeteekenden U verzoe
ken tot opneming van de volgende re
gels?
Stadgenooten!
Dezer dagen werd in onze woonplaats
een ACTIE van VRIJWILLIGE VROU
WENHULP georganiseerd, met het doel,
in deze voor velen zoo zware tijdsom
standigheden hulp te verleenen, overal
waar samenwerkende vrouwen-krachten
iets vermogen.
Deze actie kwam tot stand onder sa
menwerking der onderscheidene Vrou
wen- en Meisjesvereenigingen en onder
staand bestuur werd dan ook samenge
steld uit vertegenwoordigsters van alle
richtingen, onder eere-voorzitsterschap
van onze Burgemeesters-vrouwe.
Als eerste taak nu, werd gevoeld ge
hoor te moeten geven aan de tot ons
gekomen oproep tot het gaan vervaar
digen van sokken en bivakmutsen voor
de soldaten, om hen te beschermen te
gen de komende winterkoude.
Daartoe zal a.s. Woensdag 27 Sept,
huis aan huis bij U gecollecteerd wor-
onze C. A. B.ers geleerd, dat er in het
vervolg sneller gecombineerd moet wor
den en veel meer direct op doel ge
schoten; te lang met den bal dribbelen
heeft geen effect.
VISCHCLUB
„ONS GENOEGEN”.
Zondag 23 Sept, werd de 5de wed
strijd gehouden, waarin D. Bangma de
eerste prijs wist tel behalen .met een
baars van 28 c.M.
2de prijs:
3de
4de
5de
6de
7de
8ste
N. Ebbendorf.
J. Adema Sr.
J. Adema Jr.
C. Zoethout.
U. Rijpma Jr.
St. Ruiter.
A. Zoethout (aangeboden
door Haweko).
FRIESCHE UITVAART-VERZORGINO
AFD. BOLSWARD.
In hotel Boermans werd Maandag
avond een buitengewone vergadering
gehouden van bovengenoemde afdee-
ling.
De heer Mol opende de vergadering
met een woord van welkom ook aan
den heer Van der SI een, die voor het
hoofdbestuur uit Leeuwarden aanwezig
was.
De notulen van de vorige ledenver
gadering worden gelezen en goedge
keurd. De Voorzitter bespreekt hierna
de werkzaamheden over het afgeloopen
jaar. Er zijn vele bestuursvergaderingen
gehouden om het beoogde doel te ver
zekeren. Met medewerking van Leeu
warden is dit in alle opzichten gelukt.
Een verzoek van de Middenstandsver-
eeniging te Bolsward om nog eens een
mogelijke samenwerking te bespreken is
ingewilligd, maar tot een resultaat is
men niet gekomen. De bode is dit jaar
benoemd, de dragers zijn aangesteld en
zien er in hun nieuwe uniformen keurig
uit. Ook de rouwkamer kan spoedig in
orde komen, zoodat deze Vereeniging
aan alld billijke verlangens kan voldoen.
De heer Van der Sleen weerlegt dan
verschillende hier in Bolsward loopende
geruchten en verkeerde voorstellingen.
De afd. Bolsward is geheel zelfstan
dig, dus geen bijwagen van Leeuwar
den. Dat de oprichting van deze Vereen,
reactie gewekt heeft is het bekende feit
in alle plaatsen. Menl moet niet de legen
de verkondigen, dat alles Bolsward
voorbijgaat. Neen, alles kan en is door
Bolsward geleverd. Dat was niet het ge
val met een Bolswardsche timmerman,
die een kist leverde, die door de familie
werd afgekeurd en toen in allerijl een
kist in Sneek is gekocht.
Ook wanneer de goederenprijzen stij
gen zal deze vereeniging haar tarieven
handhaven.
Uitvoerig staat spreker stil bij de po
gingen, die door een groep middenstan
ders in Bolsward ondernomen werden
om te komen tot samenwerking. Men
heeft hier zelfs den Burgemeester ten
tooneele gevoerd. Door de Leeuwarder
bestuur is, toen we kennis kregen van
deze vergadering, een uitvoerig schrijven
gericht aan den Burgemeester van Bols
ward met de vraag de doelstelling van
de Vereen, aan Zijn Edelachtbare giteen
te mogen zdtten. iOjp| dit schrijven lis
taal noch teeken ontvangen.
Bij punt 4 werden uit de vergadering
verschillende vragen gesteld en afdoende
beantwoord. Daarbij bleek, dat alle ge
ruchten over niet nakomen van financi-
eele verplichtingen der Vereen., van allen
grond ontbloot zijn,
De Vereen, heeft een algemeene strek
king, naar godsdienstige overtuiging
wordt niet gezien, zelfs Katholieken
kunnen informaties inwinnen bij Pater
de Greve te Huizen, die vol lof is over
het werk der Vereen.
Bij punt 5 wordt besloten door huis
bezoek propaganda te maken.
den en wij vermoeden, dat alle personen,
die nu het genot van de eigen huiselijke
kring dubbel weten te waardeeren, een
klein offer van hun kant gaarne zullen
brengen, tegenover het grooter offer, dat
vele gemobiliseerden thans voor ons
moeten brengen. Wij zullen aan alle
vrouwen, die aan onze HULP-ACT1E
willen meedoen en die voor onze man
schappen willen breien dan de noodige
wol daartoe kunnen verstrekken.
Voorzoover Gij, vrouwen van Bols
ward e. o. aangesloten zijt bij een der
Vrouwen- of Meisjesvereenigingen,
wordt Gij verzocht bij de vertegenwoor
digster van Uwe vereeniging vóór 1 Oc
tober a.s. schriftelijk opgave te doen van
de door U verlangde hoeveelheid wol.
Deze wordt U zoo spoedig mogelijk, zoo
noodig voorzien van een breipatroon,
verschaft, waarna Gij het werkstuk ook
weer bij haar kunt inleveren, vóór 1 No
vember a.s.
Ook niet aangesloten vrouwen en
meisjes worden verzocht met ons mede
te werken en vóór 1 October schrifte
lijke opgave te doen van de door haar
benoodigde wol bij onze secr.esse,
Sneekerweg 17, terwijl voor haar die
een en ander zelf wenschen te bekosti
gen, binnenkort de bedoelde wol ook in
de diverse winkels zal zijn te verkrij
gen.
Deze werkstukken zullen dan gaarne
op Zaterdagmiddag 28 October a.s. tus
schen 3 en 4 uur in de Naaischool van
het Sint Anthonij Gasthuis, Jongemastr.
7 in ontvangst worden genomen, waarna
door ons voor verzending wordt zorg
gedragen.
GEEFT DAN ALLEN GUL, DAN
HELPT GE GAUW EN GOED.
Onder vriendelijke dankzegging voor
de verleende plaatsruimte, verblijven wij,
Namens de Vrijwillige Vrouwen
Hulp-Actie:
B. PRAAMSMA—WIELENGA,
Eere-voorz.
E. TEN CATE-BEEKHUIS,
Voorz.
N. v. d. OEVER—v. d. WERF,
Seer esse
J. M. VERHOEVEN—v. d. HOEK
Penn.esse.
A. G. POLMAN—IDEMA.
G. KOSTERS—v. d. ZWART.
J. POSTMA—NOORDBRUIS.
waarin opgenomen
Vele regelmatige luisteraars bekom-
meren zich niet meer om de juiste tijd
van de persberichten.en terecht
de radio geeft weinig nieuws. Wat wil-
len we dan eigenlijk.nog meer men- i
schenlevens opofferen, nog meer onpro
ductieve arbeid in dienst van den oor-
logsgod, of gaat dat verlangen naar
nieuws alleen uit naar een zoo spoedig
mogelijke beëindiging van dit wereld
conflict? We hopen dat deze laatste ver-
onderstelling juist mag zijn.
Niet de dagelijksche legerberichten
geven ons in dezen tijd een kijk op het
wereldgebeuren. Men hioet uit enkele
verspreide berichten een conclusie kun
nen trekken. De tegenstand van het
Poolsche leger is, behoudens een paar
legerafdeelingen die met den moed der
wanhoop tegen een overmacht strijden,
gebroken.
De verdeeling van de buit tusschen
Rusland en Duitschland is reeds begon
nen en meteen wordt van officieele Duit-
sche zijde bekend, dat deze verdeeling
reeds in Augustus j.l. was vastgesteld.
De nieuwe demarcatielijn geeft aan Rus
land ongeveer de helft van het Polen
van Versailles, maar laat het gebied ten
Westen van den Weichsel, dat voor den
wereldoorlog Russisch was, in Duitsche
handen.
Als compensatie hiervoor krijgt Rus
land het grootste deel van Galicië, dat
tot 1918 Oostenrijksch bezit was. Met
deze verdeeling is ongeveer twee-derde
deel van het Poolsche grondgebied in
Russische handen overgegaan.
De Osservatore Romano, het blad uit
Vaticaanstad, schrijft onder meer:
De Russen hebben nog niet de ware
motieven onthuld, welke hen naar den
Weichsel drijven, de historische rivier
vanwaar de Poolsche helden hen in 1920
verdreven, daardoor niet alleen Polen,
maar geheel Europa beschermend tegen
het Bolsjewistisch gevaar.
Rusland rechtvaardigt zich door de
noodzakelijkheid van bescherming van
de Wit-Russische, Oekrainsche en Kar-
pathen-Russische volksgroepen, doch
gedurende 25 jaar hebben deze nooit ’n
beroep op de Russische bescherming ge
daan, terwijl de Oekrainers vooral
hartstochtelijke aanhangers van een irre-
dentistische beweging waren en hun
land, dat gelukkig buiten de Sowjethel
was gebleven, nooit onder het Russische
juk wilden stellen, doch streden voor de
onafhankelijkheid van groot-Oekraine
ook van het gedeelte, dat Sowjetrepu-
bliek was geworden, zonder vrijheid,
zonder autonomie en zonder nationale
en ethnische waardigheid.
Wat is nu aan de beurt? zoo vraagt
men zich met eenige bezorgdheid af. Is
de barrière, die de wereldrevolutie naar
het Westen tegenhield, nu verdwenen?
Is Duitschland nog in staat die bedrei
ging tegen te houden, nu Hitler in ze
keren zin voor de Russische eischen
heeft gecapituleerd?
Wanneer we nu nog hadden een
Duitschland van 1914, krachtig en zelf
bewust tot in alle lagen der bevolking,
dan kon men met eenige gerustheid de
vraag bevestigend beantwoorden, maar
in het Duitschland van thans met z’n
denkbeeldige eenheid, die voor het over-,
groote deel bestaat in de zelfgenoeg
zaamheid van de leiders. Met de gewel
dige evolutie, welke zich in het natio
naal socialisme heeft voltrokken, waar
door het gezond verstand is beïnvloed
en daardoor meer vatbaar wordt voor
geheel andere begrippen.
In .een land, waarin alles wordt op
geofferd aan een grootheidswaan, waar
door de volkswelvaart gedrukt wordt,
het gezinsleven uit elkaar gerukt en de
vrijheid aan banden gelegd.in zulk
een land is de bodem vruchtbaar voor
een nieuwe plant: de wereldrevolutie.
Is dat misschien ook de oorzaak, dat
Italië nog steeds niet weet, welke kant
gekozen moet worden?
D<^ laatste (rede van Mussolini laat
heel wat ruimte voor verschillende uit
leg. Europa is nog niet, zoo zegt Mus
solini in werkelijken oorlog. De hoofd
machten zijn nog niet met elkaar in bot
sing gekomen. Die botsing zou vermeden
kunnen worden, wanneer men er zich
rekenschap van zou geven, dat het ijdel
is den toestand te willen bestendigen, of
erger nog: te willen herstellen, die door
de geschiedenis en door de dynamiek
der volkeren veroordeeld is. In dit ge
deelte van de rede wordt het Italiaan-
sche standpunt, dat het thans tijd zou
zijn, den oorlog te beëindigen, waarbij
Polen dan zou moeten worden opge-
1 offerd, voor het eerst officieel tot uiting
gebracht.
Daar staat tegenover, dat Italië niet
graag de invloedssfeer van Rusland in
de Balkan ziet vergrooten. De houding
van Mussolini is, zooals men uit deze
rede mag concludeeren, iets weifelachtig
maar met de grootste helft van de sym
pathie aan Duitschen kant. Waarschijn
lijk vertrouwen ook Engeland en Frank
rijk den Duce niet, en men mag dit con
cludeeren uit de geweldige militaire
voorbereidingen, welke» Frankrijk treft
aan de havens in de Middellandsche
Zee. Voor het opscherpen van je aard
rijkskundige kennis is een oorlog toch
maar een probaat middel. Weet U waar
Marseille ligt? Ja natuurlijk, in het Zui
den van Frankrijk aan de Middelland
sche Zee.
Dit is geen oorlogshaven, zooals b.v.
Gibraltar aan de Spaansche kust. In
deze haven van Marseille liggen thans
honderden transportschepen, klaarge
maakt voor troepenvervoer. Dagelijks
komen groote troepentransporten in
deze haven aan.
Volgens welingelichte kringen een ex-
peditieleger van geweldige afmetingen.
Wanneer U nu even een kaartje van
Europa beziet, komt u onmiddellijk tot
de conclusie, dat dit leger niet gebruikt
moet worden voor den strijd in het
Westen. Waar dan wel? zoo vraagt men
zich af.
In goed ingelichte kringen in Parijs is
men van meening, dat het voor Oost-
Europa en speciaal voor Saloniki is be
stemd. We snuffelen weer even op onze
kaart en ontdekken Saloniki aan de
Grieksche kust. Het is een havenplaats
met goede spoorwegverbindingen naar
Belgrado, Stamboel, Athene en Monaster
We kunnen ons eigenlijk niet indenken
dat het Fransche opperbevel een zoo
groote transportvloot over zee vervoert,
wanneer men niet zeker is dat de Itali-
aansche vloot een neutrale houding
blijft aannemen.
Is dit leger eenmaal op Griekschen
bodem, dan moet nog een lange weg
worden afgelegd voor het een bedrei
ging via Bulgarije en Roemenië of via
Joego-Slavië en Hongarije voor Duitsch
land worden kan.
Uit deze gegevens is met vrij groote
zekerheid op te maken, dat Frankrijk en
Engeland evenzeer rekening houden met
een neutrale, dan wel met een partij kie
zende houding van Italië, waardoor het
karakter van den strijd belangrijke wij
zigingen kan ondergaan.
Een oplossing in de een of andere zin
kan niet lang meer op zich laten wach
ten.
Onder de tegenwoordige omstandig- 1
heden moet ieder onzer zich afvragen,
welke verplichtingen ieder voor zich
persoonlijk heeft; en dan zijn wij het 1
er zeker over eens, dat onze maatschap
pelijke plicht het zwaarste moet wegen. 1
Wij behoeven daarom onze persoonlijke 1
belangen niet te verwaarloozen; doch
het maatschappelijk belang gaat voor
alles. Immers, eendracht maakt macht;
en onze leus moet zijn: allen voor één
en één voor allen.
Dal; is de eerste, de heilige plicht van
ieder burger, in eiken staat. Hoe zouden
wij uitsluitend aan eigen voordeel kun
nen denken, met voorbijzien van de be
langen der tienduizenden, die aan onze
grenzen staan om te waken voor de eer
biediging, de handhaving onzer neutra
liteit? Zij zijn de allereersten, die het
algemeen belang voor hun eigen belan
gen laten gaan. Het is voor de mees
ten hunner een zeer zware plicht, doch
zij onttrekken zich er niet aan. Diege
nen onder ons, die hun maatschappelij-
ken plicht niet in hetzelfde licht zien en
dien op gelijke wijze vervullen, hebben
daarmede het recht verbeurd, zich Ne-
derlandsch staatsburger te noemen.
Het is hier wel de tijd en de plaats,
om daarop sterk den nadruk te leggen.
Laat het toch goed tot ons doordringen,
hoe weinig er van ons, burgers in de
njaatschappij, wordt gevergd, in verge
lijking met het leed, dat anderen lijden,
de offers, die zij moeten brengen!
En hoeveel millioenen medemenschen
buiten onze grenzen worden op dit
oogenblik niet in namelooze ellende ge
stort! Wanneer wij ons daarvan reken
schap geven, zullen wij ons vanzelf ge
drongen gevoelen om ons steentje bij
te dragen. En dit te meer, omdat wij ver
trouwen kunnen hebben in onze Over
heid, die reeds talrijke maatregelen heeft
genomen in het belang van het alge
meen ten einde te bereiken dat ons eco
nomisch leven zonder al te veel stoor
nis op gang kan worden gehouden.
Wij moeten elkaar helpen in deze
moeilijke tijdsomstandigheden. Een wer
kelijk treffend voorbeeld wordt ons in
dat opzicht gegeven door de Haarlem
mermeer. Hier is, door spontane mede
werking van alle» landbouw- en midden
standsorganisaties en met volledige
steun van de bestaande vakbonden op
gericht het „Comité voor bedrijfshulp
aan gemobiliseerden”. Bij monde van
den burgemeester is aan bedoeld co
mité door het college van B. en W. de
volle medewerking toegezegd.
Hier laat men het niet bij schoone
woorden, doch toont men metterdaad,
het juiste begrip te hebben van zijn
maatschappelijken plicht. Want de be
doeling van dit comité is, om moreelen
en anderen steun in daadwerkelijken zin
te verleenen in gevallen, waar dit noo
dig blijkt, in verband met het feit, dat
door het in militairen dienst oproepen
van het bedrijfshoofd, landbouw- of
middenstandsbedrijven in moeilijkheden
verkeeren.
Dat is de juiste opvatting. Wij allen,
zonder uitzondering, moeten er toe
medewerken om te voorkomen, dat een
bedrijf ten onder gaat als gevolg van de
omstandigheid, dat de leider daarvan
ander de wapenen is geroepen. Dat is
burgerplicht. Terwijl deze mannen aan
de grens staan ten behoeve van het ge-
heele land, dus ook voor ieder onzer
persoonlijk, behooren wij te zorgen, dat
daardoor niet hun bnoodwinnijig, hun
middel van bestaan het offer is, waar
mede zij hun gemeenschapszin betalen.
Iets dergelijks mogen wij niet dulden.
Wij twijfelen er niet aan, of in lagen
der bevolking zal men het met ons eens
zijn, en zich bereid toonen, om het
voorbeeld van de Haarlemmermeer te
volgen. Het moet niet moeilijk vallen
om onder ons volk de rechte mannen
en vrouwen voor hulp, advies en steun
te vinden. Aan een beter doel kunnen
wij nooit onzen steun geven. Comité’s
als in de Haarlemmermeer moeten in het
gansche land worden opgericht, opdat
de mannen, die aan onze grenzen wa
ken voor onze vrijheid en onafhankelijk
heid, weten en voelen, dat zij, die niet
zijn opgeroepen voor de landsverdedi
ging, zich een met hen gevoelen niet
alleen in woord en gedachte, maar ook
en in de allereerste plaats, door hun
daden.
VOETBAL.
C. A. B. I-Arestldes I 2-1.
Het weer heeft waarschijnlijk willen
meewerken om ons een goede indruk te
geven van de opening van het voetbal
seizoen.
Het bezoek aan de eerste wedstrijden
is gewoonlijk niet zoo druk, maar toch
viel dat ons vandaag niet tegen.
De nood-competitie zal dit jaar wel
eigenaardige wedstrijden geven, doordat
verschillende spelers uit de elftallen ge
mobiliseerd zijn en er dus een geheel
nieuwe combinatie moet worden opge
bouwd.
Het C. A. B.-elftal dat op deze eerste
voetbalmiddag den strijd aanbond tegen
Arestides van Leeuwarden was wel in
erge mate gehandicapt. Slechts vier
spelers van het vorig jaar stonden ook
nu weer opgesteld. Zoo erg is het, ver
onderstellen we, in het vervolg niet ge
steld. Er was deze keer een buitengewo
ne samenloop van omstandigheden. Me
de hierdoor kunnen we ons niet een juist
oordeel maken van de prestaties van
dit elftal.
Over het algemeen bleef het spel be
neden dat van een eerste elftal en hoe
wel het combineeren van de Arestides-
ploeg iets beter was, beging men ook
daar de fout, te veel te willen bereke
nen. Voetbalspel is nu eenmaal het snel
reageeren op een toegespeelde bal, iets
te lang treuzelen en de kans is weer
verkeken. Door een strafschop dicht bij
de beruchte stip weet Arestides voor dé
rust de leiding te nemen.
Een drietal corners voor C. A. B. le
verden ook niets op.
Na de rust hebben de Bolswarders de
wind mee, maar ook nu weet de voor
hoede de geboden kansen niet te benut
ten. fEen enkele! maal komt Anestides
goed opzetten, maar zooals gezegd, ook
deze voorhoede weet het net niet te vin
den. Een penalty geeft ten slotte aan
C. A. B. de gelijkmaker. Na een periode
van middenveldspel probeert van Nus ’t
eens met een boogschot en dit gelukt.
Met den stand 2-1 komt het einde.
Deze wedstrijd heeft zeer zeker aan
DE JONG s NIEUWSBLAD
1
ff
ff
ff
ff
ff
ff
