Prachisorteeiing moderne Oarneermgen
Tandarts NUK
D. s. KEIZER-landarts
Japan mallas
cacos uioMien
20 eis manen
16 els manen
in. u. Bergen
12 eis manen
Adverteert in dit Blad
P. LUNTER
cocos Loner
De Bolswardsche Courant en Westergoo
p r i j z e n 1
M. KINGMA
v v v v vvv v v v
Nog een
beperkte
voorraad
tegen
oude
E. OLDENZIEL
Aangekondigde Vergaderingen
.-levotkaan-
11 1
Nu kopen betekent geld besparen
Overdracht nieuwe slangenwagen
voor de brandweer.
35— Jaargang
Zaterdag 7 October 1939
No. 78
3.50
5.75
6.75
'I
Enorme keuze
Lage prijzen
^T^nVANSHAAK-PRU570ct
genre
80 cent
Advertsntlfin per regel
Woensdagsnumnier 10 cent.
Zaterdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
BOLSWARD
MAKKÜM
DOKKUM
PINGJÜM
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
GRATIS KNIPPATRONEN geheel naar maat.
l'
i
I
BOLSWARD
Spreekuur: 10—2
Zaterdags tot 12 uur
TE WORKUM ’s VRIJDAGS
10-12^
Ie WOMMEIS Donderdag 6^—8^
ten huize van Dr. NAMMENSMA.
BOLSWARD
Spreekuren: 10—1; 4
Vrydags en Zaterdags 10—1
Te W1TMARSUM:
Vrijdags 23 bij HOFSTRA.
in een prima kwaliteit
55 cent
mooie frisse kleuren
48/9060 cent
uo/18o3.25
“«/-5.75
TANDARTS - SN EEK
Spreekuur Wommels
Dinsdagavonds 5%—8 uur
bij BELKSMA.
ACCOUNTANTSKANTOOR
Leraar Boekhouden M.O.
Gedipl. Belastingconsulent
MARKTSTRAAT - BOLSWARD
Telefoon 425
INRICHTEN EN BIJHOUDEN
VAN BOEKHOUDINGEN
BELASTINGRECLAMES
OPLEIDING EXAMENS
4.50 5.75
3.50 4.95
Alvorens U een
HOED koopt, neem
dan eerst een kijkje
bij ons. Wat U niet
geëtaleerd ziet, vindt
U binnen IN ALLE
KLEUREN en mODELLEII
NIRA,
VELOUR,
HAARVILT
met de nieuwste gar-
neeringen in veeren
en vogeltjes.
Moderne SJAALS en
DOORSTEEK-KRA-
GEN, Fijne OOR-
IJZERHOEDJES.
Dames koopt nu
en U ontvangt het
nieuwste voor de
laagste prijs.
Kerkstraat 18—20
BOLSWARD.
n n<> bestaat uit 2 bladen
Porto Binnenland 1>£ ct.
Buitenland 2J4 ct.
hebbende brand in den mor
gen van 25 Febr. 1858 en
dat het dien morgen lang
niet goed is gegaan. Beslo
ten, dat tijdens de brand
niets mocht worden gebruikt
dan wat het college noodig
oordeelt.
9 Juni ’65. Besloten ter
50-jarige herdenking slag
„Wehe, wenn sie losgelas-
sen
Wachsend ohne Wilder-
stond
Durch die volkbelebten
Gossen
Wdlzt den ungebeuren
Brand
Denn die Elemente hassen
Des Gebild’ der Menschen-
hand.”
bij Waterloo feest te vieren.
Ieder lid droeg daartoe f2
bij.
De feestelijkheden,
1.95 2.50
Voor bijzonderheden leze men de be
treffende adv. in dit no.
De heer H. R. Kingma,
Directeur van genoemde
Mij. sprak als volgt:
Mijne Heer en,
Zoolang de geschiedenis
van de menschen is opge-
teekend lezen wij van strijd
tegen de belagers. Steeds
heeft men zich tegen den
vijand moeten verdedigen.
Vaak was de eene mensch
de vijand van den ander, en
ook thans weer huiverëTi wij
van het oorlogsgeweld dat
over Europa raast.
Daarnaast heeft de
mensch ook nog andere
vijanden. De Friezen heb
ben zich gedurende eeuwen
moeten verdedigen tegen de
zee met .afwisselend succes.
Een ander element is het
vuur. Zoowel het water als
het vuur zijn dan weer die
naar en dan weer de belager
van den mensch. Onschat
baar zijn de diensten, die
beide elementen aan het
menschdom hebben bewe
zen en nog dagelijks bewij
zen. Maar wanneer de kluis
ters worden verbroken, wor
den deze twee dienaren tot
verschrikkelijke vijanden.
Wanneer de elementen
worden ontketend, blijken ze
een oerkracht te bezitten en
het is niet dan met inspan
ning van alle krachten dat
het kwaad kan worden be
dwongen. Have en goed
worden vernield. Menschen-
levens staan op het spel.
Schiller zegt in „Das Lied
van der Glocke”:
BOLSWARD. Openbare vergade
ring op Dinsdag 10 October
’s avonds 8 uur in De Doele.
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Op den 10 October 1939 (men
zie de advertentie), wordt in De
Doele, op verzoek van de Vrij
willige Vrouwelijke Hulpactie in
Bolsward een openbare vergade
ring gehouden waar Mr. Mijn-
lieff te Bolsward geen onbe
kende een causerie zal houden
over de maatregelen, welke in elk
huisgezin kunnen en moeten wor
den genomen in verband met drei
gend luchtgevaar. Weet men van
de luchtbescherming in het alge
meen wel iets, elke huismoeder
zal graag eens willen hooren, wat
zij nu wel in verband met dit ge
vaar in eigen huis ter beveiliging
van het eigen gezin zal kunnen
doen.
Met kleine middelen toch, kan
somtijds nog veel worden bereikt.
Noodig is echter, dat men van
deze maatregelen vooraf kennis
neemt en zich door een deskundi
ge laat voorlichten.
Welnu, hiervoor bestaat op b.g.
avond de gelegenheid. Alle moge
lijke vragen op luchtbescher-
mingsgebied kunnen worden ge
daan en zullen door den spreker
worden beantwoord.
Deze vergadering wordt, zooals
gemeld, gehouden op verzoek van
de Vr. Vrijw. Hulpactie. Op een
druk bezoek van de leden van de
verschillende vereenigingen van
huisvrouwen e.d. mag dus zeer
zeker worden gerekend, doch ook
voor de heeren is deze bijeen
komst even belangrijk. Ook zij
zijn welkom.
Toont allen door Uw aanwe-
z; .heid, dat ge beseft in welken
tija wij leven en dat deze tijd U'
verplichtingen oplegt.
De Burgemeester van
Bolsward,
S. J. PRAAMSMA.
Succes verzekerd
a-an-VALKENBURG'S-;
Hierna neemt de hee-
Burgemeester het woord.
de op I
hun schouders gelegde ta- I
ken zijn zoo vele en drukken I
zoo zwaar, dat het feit, dat I
we hier een brandweer-col- I
lege hebben, dat practisch I
belangeloos zijn diensten I
perfect en correct verricht I
ten bate van de gemeen- I
schap alleen uit gemeen- I
schapszin een zoo gunstig I
beeld vertoont, dat wij hier- I
voor wel onze bijzondere I
waardeering mogen uitspre
ken.
De genoemde, vele, zeer
zware financiëele lasten ma- i
ken echter ook nog dat de
aanschaffing van strikt
noodzakelijk materiaal be
zwaren ondervindt.
Het bestuur van de Assu
rantie Maatschappij „Ach-
lum”, overwegende, dat
door de werkwijze van Uw
uit vrijwilligers bestaand
college de blusschlngskosten
mirriem zijn vergeleken bij
elders vergeleken, waardoor
nimmer een beroep op ons
is gedaan dobr het Ge
meentebestuur, i
overwegende, dat hier in
een dringende behoefte moet
worden voorzien, besloot om
de gelden beschikbaar te
stellen voor een slangenwa
gen en heb ik de eer en het
voorrecht deze aan U Mijn
heer de Burgemeester, als
Hoofd der Gemeente aan te
bieden in de hoop, dat hij,
mocht het onverhoopt noo
dig blijken, goede diensten
mag bewijzen. wagen voorziet in een leem-
neemt de hee-1
1 mag als een groote aanwinst
beschouwd worden.
Deze spontane geste van
de Assurantie Mij. Achlum
verdient onze volle waardee
ring en het Brandweercol-
lege spreekt gaarne een
woord van hulde tot de di
rectie.
De heer Jorritsma, secre
taris van het Brandweercol-
lege geeft als volgt een
overzicht van onze Brand
weer:
Mijnheer de Burgemeester,
Het zij mij vergund als
secretaris een enkel woord
te spreken.
In deze functie heb ik ge
tracht uit oude notulenboe
ken op te diepen wanneer ’t
college in zijn tegenwoordi-
gen vorm is samengesteld.
Tot heden is mij zulks niet
mogen gelukken.
Uit het archief, wat op het
Stadhuis berust is mij be
kend, dat op 23 Dec. 1709
de eerste koperen hand-
brandspuit met 100 voet
spuitslang en 40 voet wa
terslang is gekocht bij Jan
van der Heiden en Zoon te
Amsterdam voor de som van
f 658.—.
Dat op 20 Mei 1759 een
reglement is gemaakt voor
DRAISI
|e
de 2e brandspuit nopens de
brandspuiten binnen de stad
Bolsward.
Bij mij berust een oud no
tulenboek beginnende met
1858.
Toen was opperbrand-
meester D. G. de Jong. Hier
uit zou men kunnen opma
ken, dat het college toen sa
mengesteld was in zijn te
genwoordige vorm.
Evenwel in de verg, van
Maart 1858 wordt verwezen
naar een reglement van 24
Nov. 1842 ter voorkoming
en blussching van brand,
terwijl later in een verg, van
17 Jan 1859 pogingen in
het werk zijn gesteld het
oude notulenboek van vóór
1854, terug te krijgen van
de vorige secretaris, wat
mijns inziens niet is gelukt.
Evenwel, bij mij staat vast,
dat het college langer dan
100 jaar heeft bestaan.
Ik wil U niet vervelen
door een geheele opsomming
te geven van hetgeen in deze
afgeloopen periode door het
college is verricht, welke
branden zij heeft gebluscht,
maar enkele feiten naar vo
ren brengen.
In een vergadering werd
gesproken over het verkeer
de ronddienen van broodjes
en drank bij de plaats gehad
ten huize van K. Falkena.
De leden, zoo staat geschre
ven, waren ontstemd over
het sloeren van Burg, en
Wethouders.
Besloten aan den raad een
request in te dienen:
le. voor een nieuw regle
ment;
2e. om een nieuwe spuit:
3e. indien hierover binnen
8 dagen geen antwoord bin
nenkwam, het college zich
genoodzaakt zag te bedan
ken.
27 Oct. 1868. Het college
besluit met algemeene stem
men ontslag aan te vragen,
per 1 Jan. 1869 omdat er
geen schijn van kans is een
nieuwe spuit in het jaar
1869 te verkrijgen.
4 Dec. 1868. Ingekomen
missieve van B. en W. om
het gevraagde ontslag in te
trekken wat doorliet college
met meerderheid van stem
men is aangenomen tot 1
April.
Ook werd in een vergade-
rin aangenomen petten aan
te schaffen, waartoe beurt
schipper Haitsma, varende
op Rotterdam, daar eens
zou omzien naar geschikte
modellen.
En nu is het lang niet on
mogelijk, dat het model pet,
wat wij tegenwoordig dra
gen, door schipper Haitsma
in Rotterdam is uitgezocht.
Als opperbrandmeesters
hebben gefungeerd de hee
ren J. H. Brouwer, Rients de
Boer, H. K. de Vries, H. C.
Banning, H. J. Boersma,
Gerrit van der Werf, J. M.
Kingma, O. A. Hiddema, en
thans sedert 25 Juli 1929 de
tegenwoordige functionaris
onze opper D. Banning.
Mijnheer de Burgemeester.
Toen indertijd de heer
Hiddema als opper wegens
vertrek ontslag vroeg, heeft
i het college een goede neus
gehad, door U te vragen,
den heer D. Banning als
onze opper te benoemen.
Ik wil niet opsommen wat
hij voor de brandweer heeft
gedaan, hoeveel van zijn tijd
hij daarvoor beschikbaar
heeft gesteld, dat hij van ons
100 pet. vroeg, doch zelf
zich ook voor 100 gaf.
Alleen wil ik er op wijzen,
dat hij het initiatief heeft
genomen tot het hebben van
een betere gereedschapwa-
gen, zooals die thans aan-
- geboden is door de onderlin-
ge te Achlum.
Ik meen te spreken na-
mens alle leden indien ik U
opper, hartelijk dank zeg
voor al hetgeen U voor de
brandweer in de afgeloopen
10 jaar hebt gedaan en de
goede leiding, die U steeds
hebt gegeven.
Ter herinnering aan dezen
dag meenen wij het beste te
doen U, opper een voorzit
tershamer aan te bieden.
De hamer bestaat uit het
uitsluitend het beter
50 65 72M
De beste KOORDMATTEN
zonder naad zijn nog zeer
voordelig
in 16 els vanaf 5.75
in 20 els 7.75
Donderdagmiddag werd Gemeente-besturen;
in een officiëele bijeen
komst in het Stadhuis, in te
genwoordigheid van het
college van B. en W. en het
Brandweer-college, een nieu
we slangenwagen, aangebo
den door de Assurantie-
Mij. „Achlum”, aan het Ge
meentebestuur overgedra
gen.
De feestelijkheden, zoo
staat er hebben plaats ge
had door het afsteken van
zwervels, vuurpijlen en het
gebruik van een heerlijk
soupétje, ’t welk tot laat in
den nacht heeft geduurd.
Het lid Spanning was
daarbij niet aanwezig, om
at hij door een zwervel ge
wond was.
30 Nov. 1866. De brand
weer is verzocht hulp te
verleenen bij een brand bui
ten de gemeente, n.m. bij
Com. Rijpma onder Sunder-
buren. De totale kosten be
droegen f 565.50, wat door
aanvrager moest worden be
taald.
23 April ’67. Brand ge
weest in de koepel van de
Broerekerk, Veroorzaakt
door bliksem.
11 Juni 1868. Buitenge
wone vergadering, gehouden
Het is derhalve geen
wonder, dat de bestrijding
van losgebroken vuur is ge
maakt tot Overheidszorg.
Dat valt onder openbare vei
ligheid en de Gemeentebe
sturen weten dat het hun
plicht is daarvoor zorg te
dragen. Is een brand echter
eenmaal uitgebroken, dan
kan de brandweer in het
gunstigste geval bereiken,
dat het vuur wordt beperkt,
dat uitbreiding worde voor
komen, dat het vuur wordt
gelocaliseerd en daarna ge
doofd. Een slachtoffer is er
echter altijd en om daarvan
de nadeelige gevolgen zoo
veel mogelijk te verzachten,
zijn, gehoor gevende aan de
spreuk „Draagt elkanders
lasten” de Assurantie Maat
schappijen opgericht, die
van alle aangeslotenen een
kleine bijdrage vragen om
uit die gelden de gedupeerde
te helpen.
Hun beider taak is dus
streng gescheiden en wefte-
lijk dient dit ook zoo te blij
ven.
De Assurantie Maat
schappijen zeggen: „Hoe
beter de brandweer functio
neert, des te goedkooper
kunnen wij werken”, en ge
nieten dus alle burgers van
de gemeentschap in' den
vorm van een lage omslag,
reeds van de zorg van de
gemeentelijke brandweer. Er
is echter in de laatste tijd
zooveel gevraagd van de
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 451
te in het materiaalbezit en
Het is door den vorigen
spreker zeer juist opgemerkt
dat vuur en water twee ele-1
menten zijn, die elkaar kun
nen dienen en bekampen. De
afweer tegen het gevaar dat
het vuur met zich brengt,
dienen we tot het meest mo
gelijke nuttige effect op te
voeren en daarom stemt het
tot verheugenis dat we hier
een Brandweercollege heb
ben dat zijn taak met nauw
gezetheid vervult. Gelukkig
hebben we in Bolsward niét
dikwijls een groote brand,
dank zij de paraatheid van
het Brandweercollege. De
samenwerking is goed, het
gereedschap js in brde en
de laatste jaren belangrijk
verbeterd. De nieuwe slan
genwagen completeert het
materiaal van de brandweer.
In een betrékkelijk kleine
ruimte wordt 550 meter
slang plus alle koppelstuk
ken op een doelmatige wijze
geborgen en bovendien is
vlugge verplaatsing moge
lijk.
Namens B. en W. en het
Brandweercollege spreekt de
Burgemeester zijn groote
dank uit aan de Assurantie
Mij. Achlum voor dit waar-
devolle geschenk aan de ge
meente.
Daarna richt de Burge
meester zich tot den opper-
brandmeester, de heer D.
Banning. Wij weten, aldus
de Burgemeester, dat onder
Uwe leiding een goede geest
vaart door het* Brandweer
college. Deze nieuwe slan
genwagen is een aanwinst,
waarmee ik U van harte fe
liciteer.
De heer D. Banning, hier
na het woord verkrijgende,
zegt, dat het Brandweer
college zeer dankbaar ge
stemd gestemd is ten op
zichte van de Ass. Mij. Ach
lum. Verschillende feiten
worden uit het verleden op
gediept en daarmee het
groote verschil met onze te
genwoordige tijd aange
toond. De oude tijd met z’n
handspuiten, 120 man per
soneel en daartegenover de
2 motorspuiten met slechts
enkele bedieningsmanschap-
pen. Deze nieuwe slangen-
■■i
I
11
Japonstoffen
Mantelstoffen
GEARS. WOLKE
i
1/
Z180
1/
/830
Koo p t
vroeg
tijdig H
I
I
I I
Y'v
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
I