Buitenlandsclie Revue.
J. L de Bos Kuil
I
ALS TWEE HETZELFDE DOEN...
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Practijk hervat
n
Woensdag 18 October 1939
15— Jaargang
No. 81
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Voetbaluitslagen.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
Stadsnieuws.
14
I
le
er.
:en
en
I
tel-
an-
niet
I
5-2.
>rij-
ct.
ien-
i
8.45
8.—
3.—
0.30
i„:
Ad vert «nt ign per regel:
Woensdagsnummer 10 cent,
Zaterdagsnummer 12 cent,
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
ede
tot
250
400
350
nig
lui-
ite
n-
We behoeven werkelijk niet te zoeken
naar stof voor ons buiteniandsch over-
3de
4de
5de
6de
7de
8ste
L
oot
de
ag-
l
i
t
van
270
/oer
l’/2
tel-
iren
483
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
;n,
ms
30
50
W
DÓ
uö
75
20
24
15
35
55
I;
l'
1.
/ast
uk
l
er.
04
4—
De wedstrijd werd in de beste ver
standhouding gespeeld en was het aan
kijken ten volle waard. De partijen wo
gen voor de rust goed tegen elkaar op.
De verdedigingen zijn het sterkste bij
beide partijen. Ze weten tot de rust
stand te houden, zoodat de rust met
blanken stand ingaat.
Na de rust ongeveer hetzelfde spel-
beeld.
Uit een snelle voorzet van rechts weet
de l.-binnen van R.E.S. te doelpunten,
1-0. Enkele oogenblikken later maakt de
zelfde speler een schitterend mooi doel
punt, 2-0.
Bakhuizen komt nu gevaarlijk opzet
ten. Er hangt een doelpunt in de lucht.
Het succes komt evenwel aan den an
deren) kant, waar de midvoor een pracht
kans weet te benutten, 3-0. Uit een mis
verstand ontstaat het 4de doelpunt,
spoedig gevolgd door no. 5.
Bakhuizen komt nu geweldig opzetten
en weet een zeer verdiend tegenpuntje
te maken, even later gevolgd door no. 2.
Kort hierop is het einde en heeft R.E.S.
verdiend met 5-2 gewonnen.
R.-K. VOETBAL.
R. E. S. IBakhuizen
Op een, ondanks de vele regen, mooi
bespeelbaar terrein, is het R. E. S. ge
lukt beide puntjes in de wacht te slee-
pen.
De wedstrijd werd in de beste
ARTS
Spreekuur 1112
Donderd. 10—12
TELEFOON 555
I
waarin opgenomen
Dan is dat nog lang niet hetzelfde
EngelandRusland en
DuitschlandRusland.
DE TRANSVAALSCHE OORLOG
Een van mijn vrienden, van wien ik
weet, dat hij altijd met belangstelling
mijn artikelen leest, maar die op de
ideeën-wereld het land van mijn tegen
voeters bewoont, herinnert mij er in
een schrijven aan, dat ik in een mijner
bijdragen blijk gaf, het heel erg te vin
den, dat Hitler het communistische Rus
land als bondgenoot accepteerde. Ook
hij zegt zulks verschrikkelijk te vinden.
Maar zoo vervolgt hij (en ik wil zijn
argumenten woordelijk aanhalen, om-
Laat de historie spreken, raadt mijn
geachte opponent, en niet onze poli
tieke sympathieën. Ik maak er hem op
merkzaam op, dat hij in zijn contra
betoog zijn éigen antipathieën niet
heeft weten uit te schakelen. Men moge
zoo anti-Britsch zijn afgestemd als men
wil, men ontsiert een betoog,
waarin men daarin gewaagt van „wat
Chamberlain in een eerlijkebui
zeide.”
Geen eerlijk mensch betwijfelt de op
rechtheid van een Chamberlain, een
man, die voor den vrede gestreden en
geleden heeft en voor het behoud van
d§n vrede groote naar veler mea
ning te groote offers heeft ge
bracht.
Ik weet niet, of Chamberlain ooit
gezegd heeft: „Engeland gaat niet den zicht in de laatste weken.
Telkens ontwikkelen zich nieuwe ge
zichtspunten en van een localiseeren van
het conflict is nog niet veel merkbaar.
Het vredesoffensief van Duitschland is
mislukt, zooals trouwens ook algemeen
verwacht werd en het wachten is nu op
de daad.
De ontstemming over de rede van
Chamberlain is te Berlijn zeer groot en
de toegestoken vredeshand is naar
Duitsche lezing afgewezen. Nu blijft er
voor Duitschland niets anders over dan
oorlog tot het bittere einde of en dat
is weer een nieuw gezichtspunt in de
Duitsche politiek er zou nog een
kleine kans op vrede kunnen blijven be
staan wanneer de neutralen zich alsnog
tot Engeland en Frankrijk zouden wen
den. Gebeurt dit niet, aldus de Duitsche
gedachtengang, dan zijn de neutralen
mede schuldig aan het voortduren van
den oorlog en kunnen ook voor hen zeer
moeilijke tijden aanbreken.
Dat is de stok achter de deur, maar
we gelooven niet, dat een der neutrale
landen zich door Duitschland zal laten
voorschrijven hoe de neutraliteit moet
worden opgevat. We weten het zelf
maar al te goed, dat we bij een ver
scherping van het conflict in een uiterst
moeilijke positie komen. We weten ook,
dat elke poging om de strijdende par
tijen tot elkander te brengen, ook in ons
land veler instemming zou vinden, maar
we blijven neutraal op ons eigen terrein.
Het is wel eigenaardig, dat men in
Berlijnsche kringen zoo algemeen over
tuigd is, dat de toestand, die zich thans
ontwikkelt voor de westelijke neutrale
staten bijzonder kritiek fs geworden. Dat
men met deze neutrale staten Nederland
en België bedoelt, is zoo duidelijk mo
gelijk.
De Duitsche perschef, Dr. Dietrich,
heeft aan de buitenlandsche journalisten
verklaard, dat alleen een initiatief van
Roosevelt de vredeskansen zou kunnen
redden.
Uit Amerika bericht men hierover:
Ten aanzien van de Duitsche sugges
tie, dfff de Vereenigde Staten Groot Brit-
tannië zouden aanraden, Duitschland op
een conferentie te ontmoeten, is, naar ’t
schijnt, Washington van meening, dat
dergelijke stappen diplomatiek onmoge
lijk zijn, tenzij en aleer uit het buiten
land formeeel verzoeken worden ont
vangen.
Er is reden te gelooven, dat zelfs in
dien Duitschland voorstellen langs for-
meele diplomatieke kanalen zou voor
dragen, aanvullende stappen noodig
zullen zijn aleer de Vereenigde Staten
een bemiddeling op zich zouden nemen.
Vermoed wordt, dat de Vereenigde Sta
ten eerst de Britsche en Fransche regee-
ringen op eigen gelegenheid zouden pol
sen, aleer zij de rol van vredesstichter
zouden aanvaarden.
Van Duitsche zijde wordt ten slotte
nog gemeld, dat voor deze laatste vre
despoging nog voldoende tijd wordt ge
laten, mislukt ook dit, dan zal de oor
log aan het Westfront met alle hevig
heid losbarsten.
Ondertusschen gaat de diplomatieke
actie voort. De Scandinavische landen,
die zich ernstig bezorgd maken over de
Russische uitbreiding in Estland en Let
land, zullen deze week Woensdag con-
fereeren op welke wijze aan deze nieu
we bedreiging het hoofd moet worden
geboden.
Speciaal Finland en Zweden zien met
bezorgdheid een verder doordringen van
de Russen tegemoet. Een groot gedeelte
van de Oostzee is thans reeds in Russi
sche handen en wanneer ook nog de
eilandjes in de Oostzee, behoorende aan
Finland, kunnen worden opgeslokt, heeft
practisch gesproken, de Oostzee alleen
voor Rusland nog strategische waarde.
Wel moet Rusland dan met alle kracht
zijn zeestrijdkrachten aanvullen, maar
dat is, gezien wat de Sovjetrepubliek in
de afgeloopen jaren met het roode leger
gepresteerd heeft, binnen afzienbaren
tijd op te lossen.
De onderhandelingen met Finland du
ren nog voort. De Finsche minister van
buitenlandsche zaken Erkko verwacht,
dat binnen enkele dagen een vreedzame
oplossing kan worden bereikt.
Echter, aldus de minister, koesteren
wij toch een zekere bezorgdheid, niet
alleen wat Finland betreft, maar ten
aanzien van geheel Europa. Als er geen
oplossing wordt gevonden voor den hul
digen wereldtoestand, gaat Europa de
grootste catastrofe in zijn geschiedenis
tegemoet; de toestand hier te lande, al
dus Erkko, is slechts een afspiegeling
van het geheel.
De minister wees er op, dat Finland
de noodige voorzorgsmaatregelen heeft
genomen.
Daar Helsinki aan de open zee ligt en
een versterkte zöne is, heeft de regeering
'haar plan gereed om de hoofdstad te
oorlog in voor eenig klein volk, doch
wèl als het Engelsche imperium wordt
bedreigd”. Waarschijnlijk zou hij van
het Britsche” imperium hebben ge
sproken. Maar als Chamberlain zoo
niet heeft gesproken, zal hij toch wel
zoo hebben gedacht. Er is geen enkele
regeering, welke zijn eigen volk in de
ellende van een oorlog stort uitslui
tend omwille van een vreemd volk.
Echter, wanneer vreemde volkeren
systematisch en achtereenvolgens wor
den aangevallen en vernietigd door een
groote mogendheid, dan kan het een
gezamenlijk belang voor kleine
en groote volkeren worden om zich te
gen verdere agressie te organiseeren en
te verzetten.
In dat verband is er ook geen enkele
reden om de „arme Fransche soldatën”
te beklagen als wordende „den dood in-
C. A. B. II-L. S. C. ni 2-3.
Het tweede roodwitte elftal speelde
Zondagmiddag tegen een L. S. C.-elftal.
We kregen den indruk, dat deze C. A.
B. ers nog een beetje onwennig op het
veld staan. Het duurt alles veel te lang,
vooral wanneer de voorhoede den bal
te pakken heeft. De achterhoede en een
deel van de middenlinie is vrij goed, de
keeper zelfs zeer goed.
Wil dit elftal in het vervolg succes
boeken, dan moet er veel meer spel ge
leverd worden, meer combineeren en
vooral veel vlugger op doel spelen. Wat
het combineeren betreft, waren de L. S.
C. ers stukken beter en met een minder
houvaste keeper onder de C. A. B.lat was
de stand geheel anders geworden.
De adspiranten C. A. B. die tegen een
dito L. S. C.-combinatie speelden, ver
loren met 0-2.
dat men ze méér hoort uiten)
„Maar bij de beoordeeiing moeten
we niet vergeten dat de Engelsche
staatsman Churchil, die thans in
het ministerie zit (zooals Hitler
voorspeld had) van ’t voorjaar de
180 millioen Russen vroolijk optel
de tegenover de 80 millioen Dult-
schers plus de 40 millioenen Italia
nen, waar Hitter op snoefde. Dat
Freno-C. A. B. 5-3.
Tegen de verwachting in verloor C.
A. B. Zondag j.l. in Franeker maar even
tjes met 5-3.
Over de wedstrijd het volgende:
C. A. B. is direct aanvallend en be
zorgt de F.-achterhoede het eerste kwar
tier benauwde oogenblikken, echter wil
het niet recht vlotten, zoodat doelpunten
uitblijven.
Franeker zit geweldig op de bal en
weet reeds spoedig het spel weer in
evenwicht te brengen. Uit een der aan
vallen wordt een tam schot op doel ge
lost, Visser grijpt mis en tusschen zijn
voeten door verdwijnt de bal in het doel.
Weer komt F. opzetten en weer ver
dwijnt een gemakkelijk houdbare bal
voor de 2de maal in het C. A. B.-doel
C. A. B.’s voorhoede zet er thans alles
op, en E. Ruiter weet ten slotte den ach
terstand te verkleinen.
Na rust is ’t spoedig weer mis. J. Bos
ma en Visser zijn totaal uit vorm en
binnen l|0 Iminutqn is laajtstgenoej-nde
voor de 4de maal gepasseerd. Weer pro
beert C. A. B. om den achterstand in te
loopen, het wordt zelfs 4-3 door een
pracht 3de doelpunt van Hoekstra, doch
achter is men er geheel uit, en als Fr.
nummer 5 in de touwen jaagt, is C. A. B.
een geslagen elftal.
Als ploeg speelde C. A. B. veel beter,
jammer dan ook, dat deze 2 punten door
’t volkomen falen der achterhoede ver
loren zijn gegaan.
In een volgende wedstrijd opgepast,
C. A. B., we zijn nog 2 punten op Ni-
cator en Rood Geel voor, er is dus nog
niets verloren.
verlaten als de toestand dit vereischt.
Er zijn troepen geconcentreerd om
Finland’s neutraliteit te verdedigen, niet
om iemand aan te vallen. De evacuatie
van Helsinki was niet gedwongen. De
menschen werden ingelicht en hun werd
toegestaan de gevaarlijke zöne vrijwil
lig te verlaten, met name, kinderen en
bejaarde lieden. Degenen die het noodig
hadden kregen hulp bij het vervoer en
ten aanzien van hun "verblijfplaatsen.
Deze vrijwillige gedeeltelijke evacuatie
verzekert dat er, als er een verdere eva
cuatie noodig zal zijn, geen paniek zal
zijn en alles vlot zal loopen.
Ook Zweden treft militaire voorzor
gen. De inspecteur-generaal van de
passieve verdediging tegen aanvallen
uit de lucht, heeft opdracht gegeven de
evacuatie van de 20 grootste steden te
bestudeeren. Onder meer overweegt men
20 tot 25 der bevolking van Stock
holm te evacueeren.
Wat de verhouding ten opzichte van
Turkije betreft, komen de laatste dagen
meer geruststellende berichten. Vermoe
delijk zal een overeenkomst worden ge
sloten, waarbij beide partijen tegen el
kaar steun betoonen bij een eventueele
aanval van derden, maar bovendien zal
Turkije eveneens vriendschapsbetrekkin
gen onderhouden met de andere staten,
zooals Frankrijk en Engeland.
In die Balkanhoek schijnt het gevaar
voor een uitbreiding van het conflict
eenigszins geweken, vooral nu Roemenië
een krachtige neutrale houding aan
neemt, daarbij gesteund door Hongarije.
Verscheidene divisies der Roemeensche
weermacht zijn aan de Hongaarsche
grens onttrokken en gedirigeerd naar de
Bessarabische grens. Het schijnt, dat
Rusland ’n begeerig oog heeft geslagen
op deze Roemeensche provincie.
Bessarabië heeft een opperplakte van
44000 K.M.2 met ’n inwonertal van ruim
3 millioen. In Bessarabië wonen Russi
sche minderheden en het ligt geheel in
de lijn van den tegenwoordigen tijd, dat
die minderheden soms tegen hun wil bij
het groote rijk worden gevoegd. De neu
trale houding van de andere Balkansta-
ten is vrij goed verzekerd. Bulgarije,
Griekenland, Joego-Slavië, maar dan ko
men we aan de groote vraag: Wat zal
Italië doen?
Meer en meer wijzen de teekenen er
op, dat Mussolini de neutraliteit zal
handhaven, in ieder geval niet met
Duitschland één lijn zal jtr^kken. Een
aanwijzing in die richting meent men te
mogen zoeken in het ontbreken van
zelfs ook maar de kleinste zinspeling op
de oude vriendschap in de Rijksdagrede
van Hitler. Resumeerende zijn we dus
vandaag precies even ver als de vorige
week. Er is een week tijd gewonnen,
maar veel opluchting heeft deze rustpoos
niet gebracht.
FILMAVOND IN „ONS GEBOUW”.
Door de propagandisten van de stich
ting „Bartimeüs”, de eenige Protes-
tantsch Christelijke School voor Blinden,
in Nederland, werd Maandagavond een
filmavond gegeven in „Ons Gebouw”.
Na opening van deze bijeenkomst met
gezang en gebed hield de leider een
korte causerie over het leven en werken
van de blinde kinderen. Juist deze school
kan die blinde kinderen, die leven in de
duistere wereld, het licht brengen van
het geloof en daardoor hun geven een
vast steunpunt. Ook de practische op
voeding van onze blinde kinderen is veel
beter geworden.
Ze kunnen nu leeren lezen en schrij
ven, handwerken beoefenen, muziek ma
ken, enz. enz.
Spr. vertelde aardige bijzonderheden
over het leven van die blinde kinderen
en ook over de mooie resultaten die be
haald zijn met de studie voor deze blin
den. Vroeger kon een blinde maar één
handwerk uitoefenen: bedelen. Die tijd
ligt gelukkig achter ons.
Ja, als blinde kinderen altijd thuis ge
houden worden en op een stoel achter de
kachel zitten, dan blijven het stakkers,
maar op Bartimeüs leeren zij zich vrij
bewegen; leeren zij lezen, schrijven, re
kenen en alle andere vakken van de la
gere school. Als ze grooter worden lee
ren de jongens een vak: pianostemmer,
mandenmaker, organist, rijwielhersteller,
dictaphonist; de meisjes worden be
kwaam gemaakt voor het verrichten van
huishoudelijke bezigheden, worden op
geleid in muziek en tot hulp in groote
ziekenhuizen.
Toch is hiermede niet alles gezegd.
Spreker doet ten slotte een beroep op
allen om deze mooie stichting te steu
nen met het gebed en een gave.
De film, die vertoond werd, gaf een j
duidelijk overzicht van de opvoeding der
blinde kinderen, waarbij de ontspanning
niet wordt vergeten.
VISCHCLUB „ONS GENOEGEN”.
Zondag hield bovengenoemde visch-
club haar( 6de wedstrijd. Niet alleen pro
fiteerden de leden van het mooie weer,
doch ook de vangst was best te noemen.
Er werden 38 meest flinke baarzen ge
vangen.
N. Ebbendorf, die een baars van 30
c.M. ving, wist zijn tegenstander met
slechts 1 c.M. verschil van zich af te
schudden, waarmede deze dan ook be
slag legde op den Isten prijs.
2de prijs: A. Zoethout.
J. Adema Sr.
J. Zoethout Sr.
J. Adema Jr.
F. Rijpma.
St. Ruiter.
G. Ruiter.
gejaagd voor Engelands bedreigde we-
reld-heerschappij”. In dezen oorlog zijn
de Britsche en Fransche belangen ge
lijk aan elkaar.
Gesteld, dat de Franschen niet met
de Britten tesamen streden en dat En
geland zou worden verslagen. Wat zou
Frankrijk dan nog kunnen doen tegen
Italiaansche pogingen om de Romein-
sche desiderata te verwezenlijken? Als
de Engelschen door de Duitschers wer
den geslagen, zouden de hongerige wol
ven dan niet’huilen in het bosch: Nice!
Corsica! Tunis! Djiboetzi! Suez!
Wat zouden de Franschen dén nog
tegen het gevaar kunnen ondernemen?
En nuf gewagen we nog niet eens van
de desiderata, welke ook in Duitsch
land zouden herboren worden ten aan
zien van Elzas-Lotharingen, Marokko
enz., wanneer Frankrijks vrienden en
bondgenooten achtereenvolgens zou
den zijn neergeslagen.
„Laat de historie spreken zoo
raadt me mijn opponent en niet onze
politieke sympathieën”.
Maar wie de historie laat spreken,
brengt sympathieën tot uiting. Trans
vaal! zoo herinnert mijn briefschrijver.
Zeker, de geschiedenis van Transvaal
is een Angel (saks) in het Hollandsche
vleesch, ook in het mijne. Maar moet
een onrecht van veertig jaar geleden
een motief zijn om thans te berusten
in een nieuw onrecht door anderen?
Een feit, zegt mijn briefschrijver:
20.000 vrouwen en kinderen stierven
in de concentratiekampen van Trans
vaal. Kan Engeland daarom later nooit
geen recht meer doen?
Ik zal aan een ander feit herinneren:
32.000 Belgische burgers werden in
1914 door de Duitsche invallers ge
dood. Zouden de Duitschers daarom
op heden onmogelijk meer iets goeds
kunnen uitrichten? Ik beweer dat niet.
Als we de historie, het verleden la
ten spreken om de daden van heden te
kenmerken, wie kan er dan nog iets
goeds en rechtvaardigs uitrichten?
Hebben we in onze eigen geschiedenis
niet evenzoo onze zwarte bladzijden?
Het onrecht uit de geschiedenis zal
blijven, als we ons niet bereid betoo
nen het heden en de toekomst te helpen
inrichten naar de beginselen van het
objectieve recht. Slechts aldus kunnen
we den vrede vestigen.
En daartoe kan slechts de democratie
ten dienste wezen.
De democratie, zooals die zich ont
wikkelt en vervolmaakt. Wanneer een
volk, in zijn geheel, zich kan laten gel
den bij het nemen van beslissingen
over oorlog of" vrede, dan zal er vre
de zijn. Ook het Duitsche volk zou de
wereld den oorlog van thans niet heb
ben aangedaan, als het zich had kunnen
laten gelden.
Ja, als men teruggaat tot den Trans-
vaalschen oorlogToen was het
volk zich nog niet bewust, niet politiek
ontvoogd. „Het volk”, dat waren in
die dagen de grootkapitalisten, de in
dustrie, de generaals. Op het oogenblik
zou het Engelsche volk zeer beslist niet
dulden, dat de Engelsche oorlogsma
chine tegen een ander cultuurvolk in
beweging werd gesteld om het te over
weldigen.
Maar de dictatoren van Europa ver
nietigen zonder dat hun volkeren
zulks wenschen hèt eene volk na
het andere in de vrijheid en vreugde
van het eigen zelfstandig bestaan:
Tsjechoslowakijë, Poten, Litauen, Let
land, Estland, Finland. Wie volgt?
Laat deze historie, de geschiedenis
van den dag van heden, spreken!
Md.
werd toen niets erg gevonden. Men
telde toen Stalin, wiens handen
druipen van bloed, zonder ge
moedsbezwaren bij de demo
cratie. Heeft men nu wel recht
om zoo luid te protesteeren als Hit
ler de Russische troef tracht uit te
speten tegen Engeland? Of mag
Engeland datgene doen, wat an
dere naties moeten nalaten? Denk
ook nog even aan Transvaal. Twin
tigduizend vrouwen en kinderen
stierven in de concentratiekampen.
Dat zijn geen praatjes, doch dat is
de vreeselijke waarheid. En ver
geet ook niet, wat Chamberlain in
een eerlijke bui zeide: „Engeland
gaat niet den oorlog in voor eenig
klein volk, doch wèl als het Engel
sche imperium bedreigd wordt.”
Arm Polen, dat viel als eerste pion
in het vreeselijke schaakspel: arme
Fransche soldaten, die den dood
ingejaagd worden voor Engelands
bedreigde wereld-heerschappij.
Laat de historie spreken en niet
onze politieke sympathieën.”
Het lijkt zoo logisch geredeneerd:
Engeland zocht een accoord met Rus
land, waarom mocht Hitler niet het
zelfde nastreven?
In dat verband herinner ik aan de
strekking van een Latijnsch spreek
woord, hetwelk zegt: .als twee hetzelfde
doen, is het daarom nog niet hetzelfde.
Zeker, de Sovjets zijn de verklaarde
en erkende vijanden van de democratie
en zij zijn het in niet mindere mate van
het nationaal-socialisme, maar het
doel, dat Engeland en Duitschland
nastreefden via een verbond met Rus
land, was geheel tegengesteld. Of ik
met mijn vijand een overeenkomst sluit
om een bedreigden buur te helpen, dan
wel of ik met mijn grqotsten vijand
accoord kom om een kleinen buur sa
men uit te plunderen, maakt toch wel
eenig verschil.
Behalve de communisten zelve heeft
nooit iemand de 180 millioen Russen bij
de democratie geteld wèl hebben ve
len gehoopt, dat ze deze Russen zou
den mogen rekenen tot degenen, die be
reid waren om zich tegen verdere
Duitsche agressie-pogingen gezamen
lijk te verzetten.
Ml
DE JONG s NIEUWSBLAD
I
I
n
i
i)
I
i
I