Buitenlandsclie Revue.
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Aspirin
NA DEN OORLOG.
VBLTEAL
9 UITMACEN
BOEKHANDEL Fa. 1.1. OSIMGA
Stadsnieuws.
Infuus!
I
No. 25
Uitgever A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWAPkD
Md.
DE VERSCHRIKKINGEN VAN
DEN VREDE.
De oorlog in Finland is volgens Molo-
tof veroorzaakt door de buitenlandsche
imperialisten. Waarschijnlijk is Molotof
vergeten de ongehoorde eischen, welke
men aan Finland stelde en die dit land
noodzaakte zich tegen het Russische ge
weld te verzetten.
Wat de rede van Molotof iets belang
rijk maakt is de verzekering, da^t de
taak van de Russische buitenlandsche
politiek gelegen is in het handhaven
van de neutraliteitspolitiek en onthou
ding van deelneming aan den oorlog
tusschen de groote mogendheden. Dat
is alles natuurlijk maar een smoes, om
de werkelijke bedoeling te bedekken en
geen enkele mogendheid zal deze perti
nente verklaring van Molotof al te se
rieus nemen.
De politiek van Moskou is ten op
zichte van het buitenland altijd troebel
geweest en zal dit thans ook wel blijven.
Het eigenaardige van deze rede, en
daardoor een politiek succes, is, dat elk
FILM IN DE DOELE.
Het was Zondagavond buitengewoon
17’/2
17i/2
34i/2
39’/2
BEDANKT.
Naar wij vernemen heeft de heer Taco
van der Meer, in de laatst gehouden
raadsvergadering benoemd tot Gasthuis
voogd, voor deze benoeming bedankt.
5
5
4
3
1
o
1
o
o
1
o
o
11
10
8
7
2
0
'I
„Prijsverlaging”.
Goudsche kaas, per pond
Leidsche kaas, per pond
10 Hoenderpark eieren
10 extra dikke eieren
BRANDSMA’s WINKELS.
1
3
2
3
6
3
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Uw Vulpen defect?
Wij repareeren correct!
37—21.
30—18.
18—20.
23—13.
21—42.
7—22.
het voorprogramma als de
verwierven een gespannen
druk bij de filmvoorstelling in de Doele.
Een record aantal bezoekers.
Zoowel
hoofdfilm
aandacht.
als een man of een jongen?
Principieele vragen, welke men wij
althans gaarne bevestigend wil be
antwoorden. Maar een zich verbreidend
streven van vróuwen en meisjes om ’n
onafhankelijk bestaan te verwerven is
de ruïne van het algemeen maatschap
pelijk en economisch leven. Wanneer
betrekkingen, waaruit een gezin
placht te worden onderhouden, meer en
meer gaan worden vervuld door men-
schen, die slechts op de voorziening in
eigen behoeften uit zijn, dan wordt de
schare van onverzorgden met den dag
grooter. Tot moreele schade van het in
dividu, tot financieele schade van de ge
meenschap, tot ontwrichting derhalve
van het gezonde volksbestaan.
Een dezer dagen lazen we, dat een
groote winkelmaatschapplj in Amster-
EEN JUBILEUM.
Vorige week herdacht de heer J. Jan
sen, 2e machinist aan de K. N. M. Fa
briek van Melkproducten alhier zijn 25-
jarig ambtsjubileum bij genoemde maat
schappij.
Van de directie, zoowel als van zijn
mede-arbeiders aan de fabriek had de
betrokkene meerdere stoffelijke blijken
van belangstelling in ontvangst te ne
men.
lil
I
Advertentlfin per regel:
Woensdagsnummer 10 cent
Zaterdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
DE NIEUWE BLAUWPOORTSBRUG.
Zoowel aan de binnen- als buitenzijde
van de oude brug heerscht momenteel
een groote bedrijvigheid in verband met
de onderbouw van de nieuwe brug. De
afgegraven grond wordt voor een deel
gebruikt voor demping van het bekende
vijvertje voor de Ford-garage.
Langs de tramrails is men momenteel
bezig de ijzeren damwand in te heien.
Het blijkt een heel karwei de zware ijze
ren balken zoo diep in den grond te
werken. Bij het graven stuit men ook
op gemetselde stukken van den onder
bouw der oude brug, die indertijd over
het langs de Bargefenne stroomende
water lag. Enkele oude Friesche (zware
zandsteen) komen ook zichtbaar, wat de
veronderstelling doet maken dat hier
zeer waarschijnlijk nog oude brokstuk
ken van de vroegere Harlingerpoort zul
len worden gevonden.
Reeds nu heeft door het rooien van
de boomen deze kant van de stad een
geheel andere aanblik gekregen en wan
neer de nieuwbouw en omlegging van
het vaarwater iets meer gevorderd is, zal
dit stadsdeel een radicale verandering
ondergaan.
den oorlog. Zelfs reikt deze conferentie i
verder dan deze strijd en omvat reeds
verschillende punten voor na den oor
log. Voor zoover uit de vele berichten
valt op te maken, is deze oorlogsraad
van meening, dat Duitschland twee
soortenpolitiek voor oogen heeft. Het
land zou óf trachten tijd te winnen om
zijn economische Lebensraum in centraal
en Zuid-Oost Europa op te bouwen, ten
einde dan een geweldig blok tegen de
geallieerden te kunnen stellen, óf het
zou kunnen overwegen, dat, niettegen
staande de lekken in de blokkade, de
positie in het bmnenland dermate ver
slechterd is, dat iet wijzer is een aanval
te wagen en nie; een tweeden winter af
te wachten.
Deze laatste stelling wordt onder
streept door de verschillende verhalen
van deserteurs uit Duitschland over den
stand van de voedselvoorziening. Indien
Duitschland aanvalt zijn er twee moge
lijkheden, óf door óf om de Maginoth-
linie. Met de eerste zet gaat een ont
zaglijk menschen- en oorlogsmateriaal
gemoeid, met de groote kans op nega
tief resultaat en met de tweede zet ko
men de neutralen in het gedrang en
wordt het strijdtooneel opnieuw van
Duitschen grond op een neutraal gebied
overgebracht
Zoolang nog niet vaststaat, welke
weg de Duitsche legerleiding kiest, blijft
de positie van de neutralen en met name
Nederland en België uiterst critiek. In-
tusschen schijnt het dat men momenteel
alle aandacht concentreert op de Bal
kan.-Het feit, dat alle Engelsche gezan
ten uit de Balkanlanden naar Londen
ontboden zijn, wijst er op, dat de En
gelsche regeering zich precies op de
hoogte wil stellen, hoe die toestand er
momenteel precies uitziet. Tot deze ge
zantenconferentie behooren dan de am
bassadeurs te Ankara, die van Grieken
land, Bulgarije, Hongarije, Roemenië en
Zuid-Slavië. Ook de Engelsche ambas
sadeur te Rome wordt in April voor een
kort verlof te Londen verwacht.
Men schijnt in geallieerde kringen de
absolute verzekering te hebben ontvan
gen, dat Rusland niet aan den kant van
Duitschland en ook niet persoonlijk aan
den oorlog zal deelnemen. Voorts ver
luidt, dat men Italië’s vriendschap of
blijvende neutraliteit tracht te koopen
met de toezegging van Italië’s wenschen
in Dzjiboeti, Suez, enz. enz.
Het behoeft geen betoog dat de Bal
kan voor beide partijen een zeer belang
rijke factor oplevert. Voor de geallieer
den een mogelijkheid, om de economi
sche blokkade intens door te voeren,
maar daartegenover voor Duitschland 't
eenige middel zich van de allernoodza
kelijkste grondstoffen te voorzien. Wel
heeft zich in den loop der jaren een ge
weldige verandering op economisch
terrein voltrokken. We denken b.v. aan
de synthetische grondstoffen rubber en
petroleum. Bovendien heeft Duitschland
door de annexatie van Oostenrijk en
Tsjecho Slowakije een belangrijk afzet
gebied verworven, maar dat was voor de
economische „agressie” van Duitsch
land niet genoeg. Het oog werd gericht
op Roemenië, een land met ongeveer 20
millioen inwoners, waarvan 81 hun
bestaan in den landbouw hebben. Roe
menië bezit ongeveer 14 millioen ha
landbouw en 7 millioen bosch. De agra
rische productie staat ver bij de con-
curreerende landen achter. Tot nu toe
heeft Duitschland in niet geringe mate
van de Roemeensche landbouwproduc
ten geprofiteerd. Van hoe groot belang
de|ze Roemeensche landbouw voor de
voedselvoorziening Van Duitschland is,
bewijst alleen het feit, dat 65 van de
met het belangrijke zonnebloemzaad
bebouwde oppervlakte ongeveer 130.000
H.A. ligt in Bessarabië. Om te bereiken,
dat de Roemeensche landbouwers tot de
verbouw van bovenstaande gewassen
overgaan, heeft Duitschland in Roeme
nië enkele ondernemingen opgericht, die
aan de Roemeensche boeren zaaigraan
verkoopen en tevens een garantie aan
de landbouwers geven omtrent den aan
koop van de producten tegen een vas
ten prijs. Dit is de manier waarop
Duitschland de Roemeensche landbouw
wil organiseeren ten eigen bate. Geen
wonder, dat men van geallieerden kant
tracht een spaak in het wiel te steken en
daardoor Duitschland in een zeer be
langrijk punt te treffen.
Bij deze Balkan-perikelen komt thans
weer de rede van Molotof, de Russische
Volkscommissaris, die in een groote po
litieke rede verschillende kromme dingen
heeft getracht recht te zetten. Naar
Duitsch oordeel is hem dit wel aardig
gelukt en naar Engelsch-Fransche be
grippen heeft hij er niets van terecht ge
bracht.
De verschrikkingen van den vrede?
Jal
Ook 25 jaar geleden hebben we ons
zóó eenzijdig bezig gehouden met de
verschrikkingen van den oorlog en om
deze te boven te komen, dat we echte
verschrikkingen van den vrede over ons
hebben afgeroepen.
De economische crisis, welke de we
reld sinds jaren teistert, is in 'feite een
gevolg van de onvolkomen wijze, waar
op we eeh kwart eeuw geleden den
vrede hebben voorbereid. We denken
hier in het bijzonder aan één noodlot
van dien vrede: de werkloosheid.
Inderdaad had die werkloosheid vele
oorzaken, maar deze sproten toch alle
uit den oorlog voort en bleven gelden
door de slechte organisatie van den
vrede. We noemen: sterk doorgevoerde
mechanisatie in den oorlog bevorderd
door tekort aan arbeiders en in de eer
ste jaren van den vrede; nog hooger
opgevoerd ter bespoediging van de her
stelwerkzaamheden. Voorts de steeds
hooger ogetrokken tariefmuren, ge
volg van het met het einde van den
strijd niet herstelde onderlinge vertrou
wen. Dus autarkische strevingen. Ten
slotte noemen we de handhaving van
duizenden vrouwelijke arbeidskrachten
in betrekkingen, welke vóór den oorlog
door mannen en jongens werden ver
vuld.
Als men over „het probleem van den
toekomstigen vrede” nadenkt, dan houdt
men op het oogenblik al het hart vast
bij de gedachte, hoe het er na den oor
log op de arbeidsmarkt zal uitzien.
Meer dan 300.000 jonge mannen ten on
zent zijn gemobiliseerd en toch is de
werkloosheid slechts met een uiterst ge
ring percentage verminderd. Wanneer
die ruim 300.000 man straks bij den
vrede weer op het economische leven
worden losgelaten, hoe zal men dezen
dan „bezig” stellen? Velen zullen mis
schien hun vroegeren werkkring kunnen
hervatten, maar dan moeten de plaats
vervangers er uit.
Op een internationale economische
opleving behoeven we niet te rekenen.
De groote volkeren zullen totaal ver
armd zijn door de oorlogsinspanning;
het streven naar autarkie zal worden
bevorderd door de noodzaak, voor bijna
alle volkeren geldende, om weer arbeid
en een bestaan te scheppen voor de ge-
demobiliseerden. Is wat we verhopen
ontwapening een der gevolgen van
den vrede, dan zal bovendien een sedert
jaren helaas „normaal” bestaan heb
bende arbeidsgelegenheid voor honderd
duizenden (in Duitschland voor milli-
oenen) de bewapeningsindustrie, zijn
vervallen.
We denken met afschuw aan den oor
log van thans, maar ook met bezorgd
heid aan den vrede, welke eens ons deel
weer wordt.
En daarom zouden we willen waar
schuwen: laten we op heden toch niets
doen, wat de arbeidsgelegenheid in den
komenden vredestijd schadelijk zal blij
ven beïnvloeden.
Daarbij denken we b.v. aan de ver
vanging van mannelijke werkkrachten
door vrouwelijke. Vóór den vorigen
oorlog was vrouwelijk personeel in
winkels, lunchrooms, op kantoor, in de
bureaux der overheid, uitzondering
Het is daarna in ontelbare gevallen re
gel geworden en gebleven.
Wie de oude verhoudingen hersteld
wilden zien, werden van anti-feminisme
beschuldigd. Waren de vrouwen en
meisjes dan enkel maar goed genoeg om
in tijd van nood uitkomst te brengen?
Had een meisje of vrouw niet even goed
het recht om zich onafhankelijk te ma-
er tevreden mee is. Duitschland zegt,
dat deze rede een duidelijk antwoord is
De
zal
an
deren kant schrijven de Engelsche bla
den, dat de spil Moskou-Berlijn kraakt.
Men is het er over eens, dat Mussolini
zich niet heeft willen leenen voor Hitler’s
politiek en dat thans Molotof ook te
rugkrabbelt. Het bezoek van Maiske de
Russische vertegenwoordiger, aan Lord
Halifax wordt in de Engelsche bladen
als een aanwijzing beschouwd dat er
veranderingen op til zjjn. In het alge
meen kan men deze conclusie trekken:
het wantrouwen tegenover Rusland, dat
steeds groot geweest is, is er nog niets
op verminderd en men wacht zich wel
iets te ondernemen, waarbij niet ernstig
rekening wordt gehouden met het dub
bel spel, waartoe zich Rusland in den
loop der laatste jaren meermalen heeft
laten verleiden.
Na de terugkeer van Sumner Welles
de Amerikaansche vredesafgezant naar
het Europeesche vasteland, heeft het aan
gissingen, omtrent de eventueele resul
taten, niet ontbroken. Gelijk een oase in
de wereldwoestijn met zijn oorlogsru
moer en maatschappelijke misstanden
heeft men zich aan de missie van Sum
ner Welles vastgeklampt als 'n steunpunt
waaruit eenige lafenis en verkwikking
zou kunnen uitgaan. De wereld snakt
naar vrede, bij geen der oorlogvoerende
partijen is een geneigdheid merkbaar nu
eens door een krachtig offensief de een
of andere beslissing te forceeren. Men
ken en haar eigen bestaan te verzorgen hoopt op een omstandigheid, die plots
een geheel andere wending aan het we
reldgebeuren moet geven en daarom
wordt in diplomatieken zin een veel
scherper oorlog gevoerd dan aan de di
verse fronten.
Intusschen is iets bekend geworden
van het rapport, hetwelk Sumner Wel
les aan president Roosevelt heeft uitge
bracht en waaruit Amerika’s president
de conclusie getrokken heeft, dat er
voorloopig nog weinig kans bestaat voor
een vredespoging.
Een grondslag waarop onderhande-
lingen kunnen worden opgetrokken heeft
men niet kunnen vinden.
Tegelijkertijd heeft de opperste oor
logsraad van de geallieerden vergaderd
en is men nogmaals tot de meest vol
komen overeenstemming gekomen wat
betreft het doel en de doelstelling van
aan Chamberlain en Reynaud.
Duitsch-Russische samenwerking
bestendigd blijven, maar aan den
R.K. VOETBAL.
Renado (St Nic.)—R. E. S. 4-6.
Na 15 weken rust kwam R. E. S. ein
delijk weer los.
Begunstigd door mooi weer en in de
beste stemming werd naar St. Nicolaas-
ga gereisd. Wilde men de fraaie kans op
het kampioenschap behouden, dan moest
gewonnen worden. En er is gewonnen
ook, al kostte het de grootste krachts
inspanning. Een 3-1 achterstand in de
eerste helft en 4-3 twintig minuten voor
het einde heeft wel bewezen, dat er met
Renado niet viel te spotten.
De thuisclub neemt na een kwartier
de leiding, maar ook de bezoekers zitten
niet stil en spoedig is de stand gelijk.
Renado benut een elfmeterschop en dit
werkt iets ontmoedigend, waar de Rood-
Witten van profiteeren. en met een
zacht schot de leiding vergrooten. Nog
voor de rust weet de R. E. S.-rechtsbin-
nen tweemaal te doelpunten, en met den
stand 3-3 wordt gedraaid.
Na rust zijn de partijen weer aan el
kaar gewaagd en opnieuw is het Renado
die de leiding neemt met een pracht
doelpunt van hun rechtsbuiten.
R. E. S. zet alles op den aanval, de
Renado-verdediging raakt iets vermoeid
en voor de vierde maal doelpunt de
rechtsbinnen. Na de aftrap is R. E. S.
direct weer in den aanval en thans is
het de midvoor die Geel-Wit de leiding
geeft en geen 5 minuten later wordt de
voorsprong vergroot. Met welke uitslag
het einde kwam.
A.s. Zondag thuis tegen Friso aange
pakt, het beste beentje voor en probee-
ren ook deze 2 puntjes binnen te halen,
hetgeen ook kan.
De stand is nu:
R. E. S.
w. z. s.
Bakhuizen
Friso
Renado
M. K. V.
7
8
6
7
7
3
Verdere uitslagen:
Renado IIR. E. S. II
R. E. S. Ill—W. Z. S. II
R. E S. adsp.W. Z. S adsp.
Jaargang Woensdag 3 April 194C
A Telefoon No. 451
dam er systematisch toe overgaat om
al het mannelijke personeel voor zoover
er vacatures ontstaan, door vrouwelijke
bedienden te vervangen. Dit vervangings-
proces is' reeds bijna volledig doorge
voerd, want vele der filiaalchefs zijn ge
mobiliseerd, het jongere personeel
schijnt geen voldoende overwicht te
kunnen laten gelden om voor vervanging
in aanmerking te worden gebracht en
nieuw jeugdig mannelijk personeel
schijnt bovendien moeilijk te winnen te
zijn, omdat dergelijke jonge mannelijke
arbeidskrachten, door het aanpassings
vermogen der jeugd, in voldoende mate
gevraagd schijnen te worden voor ver
vanging van gemobiliseerden in beter
betaalde werkkringen.
We gelooven best, dat de zaak
„moeilijk” is voor de leiders van zoo’n
winkelmaatschappij, maar we vreezen,
dat ze al te vlot de meest voor de hand
liggende oplossing nastreven. Ons dunkt,
dat met wat méér moeite de tot heden
bestaan hebbende wijze van personeel-
bezetting te handhaven ware geweest.
Wanneer straks het geheele personeel
in dat bedrijf door vrouwelijke chefs en
-bedienden zal zijn vervangen, dan zal
na den oorlog de vroegere verhouding
niet worden hersteld.
De leiding van dit bedrijf zal hebben
meegewerkt tot ontwrichting van den
a.s. vrede, tot ontwrichting van ons eco
nomisch bestel en daarmee tot schade
aan haar eigen bedrijf.
We gaven dit feit slechts als voor
beeld.
Laten we op heden wél weten, wat
we doen en alles nalaten wat de komen
de vrede tot een nieuwe verschrikking
van de menschheid kan maken.
U kunt er om
verlegen zitten!
Net als om Aspirin. Dat kleine
tabletie knapt U gauw weer op
als U zich „niet lekker** voelt
Zorg dus steeds, een buisje bij de
hand te hebben.
P. LUNTER,
Appelmarkt,
BOLSWARD.
I
B.
'ERl|
I
I
I
WP»»irwa'|in irmiwimiiuiiwi.i. i I n -Tppwmjii lil
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
