d
Buitenlandsche Revue.
Permanent
vanaf f2.5O
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Welke distributiebonnen ii
h heb&en nu waarde? ii
Dames
DE PERIKELEN DEK
DUISTEKNib.
^VOITBAL
L1DUEEN
Maison DE LUXE
t.o. Postkantoor Telefoon 557
N.B. Ieder 10e Permanent ontvangt
een aardige VERRASSING.
36g!£ Jaargang
Dinsdag 29 October 1940
No. 85
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
t
Stadsnieuws.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
5-0.
i
Md.
Dinsdagsnummer
Vrijdagsnummer
Het wordt ons voortdurend gezegd,
schriftelijk voorgehouden en herhaald:
we mogen op straat geen gebruik maken
van een zaklantaarn, ook niet al is deze
zoo goed afgeschermd als het maar kan.
We hebben te wachten op het in den
handel komen van speciale zaklampen
met verduisterings-apparatuur, vanwege
het rijk goedgekeurd. Echter, op heden
zijn die lampen er nog niet en het is ook
niet te zeggen, wanneer ze zullen wor
den uitgebracht, want men is er nog
maar mee in het stadium van onderzoek
en beproeving.
Dat is toch eigenlijk een gekke ge
schiedenis. Men hield ons dat in den af-
geloopen zomer ook al voor, dat we
wachten moesten op de speciale appa-
raten. Toen kónden we nog wachten,
maar thans zitten we met de lange, don
kere winteravonden opgescheept, welker
duisternis we nu en dan wel moeten
trotseeren op straat.
Thans weer onze jaarlljksche reclame
ven. In 1922 hertrouwde de eigenares
se met den heer H. J. Hommes, waarna
in 1925 het bedrijf in verband met de
uitgifte van tal van landelijke organen
naar het centrum van het land, De Bilt,
werd verplaatst.”
VAN DE BENZINE NAAR DE
STEENKOOL.
Direct na de benzine-distributie heb
ben de vier vrachtrijders op Leeuwarden
de h.h. Van Wieren, Van der Meulen,
Sieperda en Hoekstra beraadslaagd om
in onderling overleg de bedrijven gaan
de te houden. Tot nu toe is dit goed
gelukt en heeft deze combinatie thans
een stoomboot aangekocht, die a.s. Don
derdag in gebruik zal worden genomen.
Eerstgenoemde ondernemer fungeert als
kapitein.
We verwijzen paar de Vrijdag in ons
blad te publiceeren dienstregeling.
BRANDSMA’s WINKELS.
Bijna alles nog te krijgen. Nog
voordeelig. Nog beste waar.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1250
Buiten de provincie f 2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
doel, even een scrimage en dan ver
dwijnt de bal in het C. A. B.doel.
Hevige protesten bij alle spelers, niets
baat echter en zoo ontgaat C. A, B. een
verdiend gelijk spel.
C. A. B. U-Sneek JU
Met een zeer goed en enthousiast ge-
speelden wedstrijd heeft het tweede elf
tal Zondag gewonnen. .Het was een lust
dit elftal te zien spelen. Met onvermoei
de ijver heeft men zich tot het einde toe
ingespannen en alle kansen, die geboden
werden zooveel mogelijk benut.
Ook van de Sneekers kan geconsta
teerd worden, dat er met veel animo ge
speeld is, maar het schot was slecht en
verschillende opgelegde kansen werden
verwaarloosd.
Een groot aantal corners werden even
min benut, maar doet aan het goed op
zetten van verschillende aanvallen geen
afbreuk. Voor de rust heeft C. A. B. een
voorsprong van 2-0 en weet dit na dé
rust, toen de wedstrijd voor een groot
deel op de Sneek-helft werd gespeeld,
tot 5-0 op te voeren.
Een verheugend feit is het, dat de be
langstelling voor de wedstrijden van ons
tweede elftal stijgende is. Zooals Zon
dag gespeeld werd, is men die belang
stelling ook ten volle waard.
Black Boys I adsp. C. A. B. I adsp. 2-4.
t
r
deze aangelegenheid ressorteert, dient
toch een uitkomst te brengen, al ware
het maar een tijdelijke. Er zijn reeds te
veel wandelaars verdronken; te velen
hebben ernstige verwondingen opgeloo-
pen. Voor wielrijders zijn er ook spe
ciale verduisteringslampen met rijkskeur
in den handel gebracht, maar bovendien
mag ieder voor zich zijn eigen rijwiel-
verlichting naar de eischen afstellen
door beplakking van het lampglas tot op
een spleet van 3-1 cM. na.
Wie een fiets heeft, mag deze voor ’t
doen van boodschappen aan de hand
meevoeren. Daarbij mag zijn carbid- ot
kaarslamp een behoorlijke spleet licht
uitstralen. Waarom dan niet toegestaan
dat een zaklantaarn wordt meegedragen
;,^en lantaarn, waarvan
ids geheel met carbon-
Advcrtentiën per regel
10 cent
12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
NICATOR—C. A. B.
Met groote voldoening kunnen we op
bovengenoemden wedstrijd terugzien.
Zooals we reeds in ’t vorige nummer
schreven, was voor C. A. B. I een ver
jongde ploeg gekozen. Deze nu heeft
uitstekend voldaan, alle spelers hebben
Zondag tegen het sterke Nicator getoond,
hun plaats in het eerste elftal waard te
zijn en bovendien hebben allen voor de
overwinning gevochten, tot de laatste
minuut. Dat C. A. B. in de laatste mi
nuten nog geslagen werd, is jammer,
doch jongens, wees hierdoor niet ont
moedigd, de hoofdzaak is dat C. A. B.
weer een homogene ploeg heeft, waarin
spelers zitten die willen, en die boven
dien gevoel hebben voor HUN vereeni-
ging. Dit zal ook in ruime mate de pu
blieke belangstelling verhoogen.
Over de wedstrijd het volgende:
Nicator heeft de aftrap, Scheepstra
plaatst direct naar den r.-buiten, deze
zet hoog voor, Bangma, verblind door
de zon, kan de bal niet voldoende onder
contröle krijgen en Scheepstra kan reeds
na 30 seconden doelpunten.
Onmiddellijk zet C. A. B. een hoog
tempo in, verschillende aanvallen wor
den ondernomen, en wanneer de center-
voor een beetje meer doortastend was
geweest, hadden doelpunten niet kunnen
uitblijven.
Nia 25 minuten spelen breekt C. A. B.
plotseling door, Anholt plaatst naar den
vrijstaanden Stormer en met de linker
voet schiet laatstgenoemde keurig in. De
laatste min. vóór de rust zijn weer voor
Nicator, 3 moeilijke schoten op het C.
A. B.doel weet van der Zee fraai onscha
delijk te maken, terwijl Eekma voor de
rest zorgt.
Na rust opnieuw een aantrekkelijke
wedstrijd, wel is Nicator thans iets in de
meerderheid, doch C. A. B.’s halflinie en
backs zijn prachtig op dreef en weten
alle gevaar te bezweren. Aan den an
deren kant beleeft het N.-doel ook eeni-
ge benauwde oogenblikken, een hard
schot van Bosma vliegt juist over, ter
wijl even later twee harde schoten van
Ruiter en Stormer juist tegen de Nic.-
keeper afketsen.
Vijf minuten voor ’t eind wordt een
vliegend schot door van der Zee op fe
nomenale wijze gestopt, dit was subliem
keeperswerk.
Nog vier minuten zijn te spelen, Bos
ma breekt nog eens door, jammer ge
noeg treuzelt hij even te lang en dan
gaat het weer op C. A. B.’s veste af. Een
schot van verre afstand vliegt pl.m. een
halve meter buiten bereik van v. d. Zee
out, de scheidsrechter meent echter, dat
de keeper de bal heeft aangeraakt en
geeft tot groote verwondering, ook van
de Nlcatorspelers comer.
Nog 2 min, ide comer komt hoog voor
VERANDERING IN DE SCHOOL
TIJDEN.
Op een conferentie tusschen B. en W.
en de hoofden van alle scholen hier ter
plaatse is de volgende regeling van de
schooltijden gemaakt.
Met ingang van 1 November vervalt
de Zaterdagmorgen, waarvoor in de
plaats de Woensdagmiddag komt.
Vanaf 18 November zullen de school
tijden zijn:
van 10 tot 12^2 uur
van 2 tot 4^ uur.
De Kerstvacantie is dit jaar vanaf Za
terdag 21 Dec. tot en met 6 Januari.
Indien de zomertijd op een gegeven
moment veranderd mocht worden, zullen
de schooltijden hiermee weer in over
eenstemming worden gebracht.
Verschillende berichten, welke in de
laatste week gelanceerd worden, vesti
gen den indruk, dat er belangrijke be
slissingen op komst zijn. Reeds meerma
len is van Duitsche kant beweerd, dat
de oorlog niet te lang gerekt moet wor
den. Zoo mogelijk moet voor het inval
len van den winter een beslissing gefor
ceerd worden. Nu blijft het voor velen
een nog onoplosbaar raadsel, hoe en
waar deze beslissing moet vallen. De
idee van een Blitzkrieg heeft ten op
zichte van Engeland niet de beteekenis
gekregen, welke men ervan verwachtte.
De gedachte dat Engeland evenals dit
in Nederland het geval geweest is na
enkele bombardementen de wapens zou
neerleggen, Is te naïef om ook maar een
oogenblik te veronderstellen, dat de
Duitsche legerleiding met dit feit reke
ning heejft gehouden. Wïat betreft de
door wandelaars,
het glas desnooi
papier dient te zijn beplakt? Een klein
beetje schijnsel is voldoende om ern
stige ongelukken te voorkomen.
Er mag terzake heusch wat meer dil-
ligentie worden verwacht van den be
trokken secretaris-generaal. Aan ver-
duisteringszaklampen, die tegen den zo
mer in den handel komen, hebben we
op het oogenblik niets en nooit zullen
degenen er meer iets aan hebben, die
dezen winter verongelukken.
De oorlogsomstandigheden mogen niet
leiden tot traagheid in het nemen van
noodzakelijke beslissingen. Integendeel,
deze omstandigheden met haar veelheid
van schokkende wisselingen, maken
snelle aanpassingsbesluiten dringend ge-
wenscht.
Met treuzelen bevorderen we den
chaos. In dat verband wijzen we ook
nog eens op het gemis aan voorschrif
ten ten aanzien van de winkelsluiting.
Toen er in den afgeloopen zomer werd
gepolemiseerd in de bladen over de
wenschelijkheid van een vervroegde slui
ting in den avond voor de toen nog
komende wintermaanden, kwam er een
officieus verzoek om op deze aangele
genheid niet vooruit te loopen, want in
Den Haag werd er, in overleg met de
betrokken organisaties, aan gewerkt, dat
een voor het geheele tand geldende re
geling tot stand zou komen. Nu is het
winter en.iedere winkelier doet waar
hij lust in heeft. De een dwingt den an
der om later open te blijven dan het al
gemeen belang vereischt. Men dwingt
elkaar tot kostbare verduisteringsmaat-
regelen, waarvan de resultaten de uitga
ven niet verantwoorden.
1860 28 O ctober 1940.
Op 28 October a.s. zal het 80 jaren
geleden zijn, dat de uitgeefster of de
verzorgster van verschillende periodie
ken, de Firma B. Cuperus Az., werd
opgericht. Haar bakermat stond te Bols-
ward waar de grondlegger op beschei
den wijze het bedrijf aanving. Stoere
Fries van ouden stam, met den aan dit
Noordelijk ras eigene doorzettingswil,
kon hij in 1878 bij zijn verscheiden een
flink geconsolideerd bedrijf aan zijn op-
volger-zoon, den heer J. C. Cuperus,
achterlaten.
Deze drukte de voetstappen van zijn
vader en voortbouwende op het hecht
gelegd fundament, wist hij door goed
koopmansbeleid en met een open oog
voor de technische evolutie in het druk
kersvak, aan het bedrijf een gestage uit
breiding te geven. In 1920 kwam een
einde aan het werkzame leven van de
zen tweeden eigenaar.
De weduwe van den tweeden eige
naar stond in 1920 met haar twee jonge
kinderen voor een zware levenscrisis.
Doch geïnspireerd door de herinnering
aan de bezielende kracht van den
grondlegger van het bedrijf en diens op
volger, nam zij het kloeke besluit de
zaak voort te zetten, om haar eenmaal
in handen de stellen van de derde gene
ratie Cuperus. Voorwaar een niet lichte
taak. Voor haar, die ze aanvaardde, was
het meer dan een plicht. Het was als hei
ware een heilige opdracht voor het le-
dagen de volle belangstelling, speciaal
Griekenland. Na de inschakeling van
Roemenië in de belangensfeer der as
mogendheden, krijgt Griekenland en ook
Turkije een meer dan gewone beteeke
nis, zoowel voor de Duitsch-Italiaansche
samenwerking als voor Engeland. Geen
wonder dat de stemming in Grieken
land, dat nu zoowat tusschen twee vuren
zit, erg onrustig is. Engeland wil in
Griekenland het initiatief nemen, aldus
schreef dezer dagen de Londensche Ti
mes in een hoofdartikel. De Engelsche
vloot zal zich deze keer niet laten over
rompelen zooals in Scandinavië.Spe
ciaal onder de bewoners van het eiland
Kreta heerscht een zenuwachtige stem
ming, veroorzaakt door de geruchten,
dat de Engelschen van plan zijn Kreta
en andere strategisch belangrijke Griek-
sche eilanden te bezetten. Alles wijst op
een zeer gejspannen toestand, djie elk
oogenblik tot een uitbarsting kan ko
men.
Ten slotte nog even de toestand in
het verre Oosten in vogelvlucht bezien.
De nieuwe weg door Burma, geopend
voor het vervoer van levensmiddelen en
materialen naar China, staat geregeld
bloot aan Japansche bombardementen.
Bruggen worden verwoest, maar direct
staan duizenden koelie’s gereed de noo-
dige herstellingen aan te brengen.
Hoe de verhouding tusschen Japan en
Amerika zich alsnog zal ontwikkelen,
blijft een open vraag.
Het blad „Tsjoegai Sjogyo Sjimpo”
dat de stem weergeeft van de Japansche
zakenwereld, publiceert een artikel,
waarin het de mogelijkheden bespreekt,
om tot normale betrekkingen tusschen
Japan en de Vereen. Staten te geraken
en tot een ontspanning te komen in de
verhouding der beide landen van dit
oogenblik.
Het vooraanstaande handelsorgaan
van de hoofdstad voegt er echter aan
toe: „Het ontbreekt Japan niet aan voor
bereiding en evenmin aan vastberaden
heid om aan de houding van de Vereen.
Staten het hoofd te bieden, indien zij
geweld tegen ons zouden willen gebrui
ken. Wij moeten er echter ijverig naar
streven een conflict te vermijden, dat
ontstaan zou uit een onnoodige wrijving
of een soort misverstand.
Wij aarzelen niet te beweren, dat er
geen kwestie tusschen Japan en de Ver.
Staten bestaat, welke niet op vreedzame
wijze kan worden geregeld.
eventueele bezetting van Engeland, een
verplaatsing dus van het strijdende
landleger op Engelsch gebied, dit brengt
bijna onoverkomelijke moeilijkheden
mee.
We mogen dus gerust aannemen, dat
de leiders in Duitschland rekening hou
dende met deze mogelijkheden, ook nog
andere pijlen op hun boog hebben.
Vooral gedurende de laatste dagen zien
we een actie in geheel andere richting,
die bij velen de vraag doet opkomen: zal
de beslissing in het Westen of in het
Oosten vallen?
De conferentie op de Brennerpas, de
besprekingen van het Duitsche staats
hoofd met Generaal Franco, met den
vroegeren Franschen Minister-president
Laval en met den ouden maarschalk Pe
tain, geven voldoende stof voor allerlei
gissingen. Voeg daarbij de reis van En-
geland’s oorlogminister Eden naar
Egypte en de verhoogde bewapenings-
activiteit in de Vereenigde Staten, dan is
het ieder duidelijk, dat al die actie op
een uitbreiding of het zoeken naar het
einde beteekent.
Het heeft buitengewoon sterk de aan
dacht getrokken, dat Rijkskanselier Hit
ler persoonlijk een reis maakte naar
Frankrijk en Spanje, om daar de twee
Het departement in Den Haag, waarbij leiders van die landen te ontmoeten.
Welke beteekenis moet aan deze con
ferentie worden gehecht? Zal Frankrijk
partij kiezen tegen de vroegere bondge
noot? Zal Spanje opnieuw in den oor
log worden betrokken, hoewel dit land
de geslagen"* wonden uit de burgerkrijg
nog lang niet te boven is?
Een antwoord is moeilijk te geven,
daarvoor tast men wat betreft de be
weegredenen tot deze conferentie teveel
in het duister. Wat Spanje betreft kun
nen we alleen veronderstellen dat dit
land ingeschakeld moet worden in de
blokvorming van het nieuwe Europa.
In Duitsche en Italiaansche kringen
voorziet men daarvan niet alleen groote
gevolgen ten aanzien van de oorlogvoe
ring in Europa en Afrika, maar ook be
langrijke voordeelen door de Spaansche
sleutelpositie ten opzichte van de Mid
dellandsche Zee. Waarschijnlijk wordt
de positie van Gibraltar bij deze veron
derstellingen een beetje onderschat. Nog
altijd beheerscht Engeland deze sterke
toegang tot de Middellandsche Zee en
daarmee in zekeren zin ook de heer
schappij over het zwarte werelddeel.
Voor een groot Europa vormt Spanje
als het meest zuidelijke punt als ’t ware
een brüggehoofd naar Afrika. Het be
hoeft ons niet te verwonderen, dat de
sympathie van generaal Franco uitgaat
naar hen, die hem hebben gesteund in
den burgerkrijg. Vooral de laatste maan
den na de successen van de Duitsche le
gers in Frankrijk is de Spaansche pers
begonnen een campagne te voeren voor
de terugkeer van Gibraltar tot Spanje en
teruggave van zijn vroeger koloniaal be
zit in Afrika.
Sedert Italië aan den kant van
Duitschland in den oorlog ging, is die
toon in de Spaansche pers veel agres
siever geworden. Algemeen is de indruk
dat Spanje voor belangrijke beslissingen
staat. Men dient hierbij evenwel niet te
vergeten, dat een openlijke breuk met
Engeland een afsluiting van de zeezijde
met zich brengt en daardoor ook van de
Vereen. Staten en Zuid-Amerika. In 1935
dus vóór den burgeroorlog kwam
24.6 van de Spaansche import uit de
Vereen. Staten en de voornaamste Zuid-
Amerikaansche landen, terwijl 20 van
de export naar die landen ging.
Het Hbl. schreef dezer dagen over
deze kwestie o.m.:
Nu de nieuwe Europeesche orde op ’t
vasteland van Europa zich langzamer
hand kristalliseert, heeft zich het terrein
van den landoorlog verplaatst; het raakt
reeds Afrika, waar de Italianen, na ver
overing van Britsch-Somaliland aan den
uitging van de Roode Zee, thans ook ge
reed staan om verder op te rukken in de
richting van het Suez-kanaal. De econo
misch belangrijkste gebieden van Noord-
Afrika liggen evenwel in het Westen van
het werelddeel en het ziet er naar uit
of de volgende stoot in die richting zal
gaan ter verwezenlijking van de bij de
as-mogendheden levende idee tot vor
ming van een „Neuafrika”.
Die weg voert echter over Spanje en
het is dus verklaarbaar, dat de as-mo-
gendheden Frankrijk en Spanje in hun
plannen zouden willen inschakelen. Op
welke wijze is nog niet bekend, maar
men mag aannemen, dat de persoonlijke
besprekingen van het Duitsche staats
hoofd met de Fransche leiders en met
generaal Franco dezen kant van het veel
omvattende vraagstuk niet zullen hebben
veronachtzaamd.
Ook de andere landen rondom de
Middellandsche Zee trekken de laatste
Nov. wordt op bon 114 75 gram thee
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦MM»
SUIKER.
1
9
I
1
i
r
1
1
t
i
1
i/
WAAR BLIJVEN DE AFGESCHERMDE
:- ZAKLAMPEN? -:
EEN TACHTIGJARIGE.
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
- - - - 1 kUVk U
Tot en met 22 November
baar gesteld.
o VLOEIBARE BRANDSTOFFEN, o
1 Voor afleveren of koopen van vloei-
bare 1
leum, spiritus enz.) zijn speciale dis-
trihutiehons nnndia Tnf pn mot 1 Nrxv k
THEE EN KOFFIE. Tot en met 8
uvjul k/p UV11 IJ gldkLl
of Y2 pond koffie beschikbaar gesteld.
o SUIKER. Tot en met 22 November
wordt op bon 42 1 kg suiker beschik-
T baar cesteld.
BRANDSTOFFEN, o
brandstoffen (benzine, petro- I
tributiebons noodig. Tot en met 3 Nov. j
kan men op het zegel „Periode VI” 2
j liter petroleum koopen en op petro-
leumzegel A van 9 October tot en met j
10 November 2 liter.
I BROOD. Tot en met 3 November j
worden op de met 12 genummerde
dubbele bonnen van het nieuwe
o Broodbonboekje tezamen 2*/2 kg rog- o
gebrood of 2 kg ander brood per per-
J soon verkrijgbaar gesteld. De bonnen
die op 3 November nog niet gebruikt
o zijn blijven voorts tot en met 5 No- o
vember a.s. geldig.
o VLEESCH EN VLEESCHWAREN. o
J Tot en met 2 November op bon „06
Vleesch” van de vleeschkaart: een ons J
vleesch, been inbegrepen of 1 rantsoen
J J vleeschwaren; bon „06 worst, vleesch-
waren”1 rantsoen vleeschwaren. I
BOTER, MARGARINE en VET.
Boterbon no. 14 tot en met 1 Novem-
ber 250 gram boter; vetbon no. 14 id.
250 gram margarine of boter. Boter- J
en vetbons blijven geldig tot 1 Novem-
J ber. Reductie wordt niet meer verleend. k
KAAS. Bon 39 van het algemeen
j distributiebonboekje geeft recht op het k
a koopen van één ons kaas. Deze bon I
o is geldig tot 2 November, maar blijft
J ook geldig tot 10 November, dus tij- J
dens de periode, in welke op een nieu-
wen bon eveneens een ons kaas kan
J worden gekocht
o GRUTTERSWAREN. Tot en met
J 1 November 1940 geeft de met 78 ge- J
nummerde bon van het algemeen dis-
tributiebonboekje recht op het koopen J
van 2>/2 ons tarwebloem, of tarwe- J J
meel of boekweitmeel of roggebloem
j J of roggemeel of zelfrijzend bakmeel.
k Bon 76 geeft tot en met 1 November
recht op het koopen van 250 gram rijst
j of rijstemeel of rijstebloem.
Bon 77 geeft tot en met 1 November j
recht op het koopen van 250 gram ha- i
J* vermouth, havervlokken, gort of grut-
4 ten. J
Bon 28 geeft tot en met 1 Novem-
j ber recht op het koopen van 100 gram
maizena, griesmeel of puddingpoeder.
Bon 15 geeft tot en met 1 Novem-
ber recht op het koopen van 100 gram j
macaroni, vermiselli of spaghetti.
VASTE BRANDSTOF. Bonnen 1, 2,
3, haarden en kachels tot en met 31 i
J October een eenheid vaste brandstof.
Bonnen 4, 5 6 idem een eenheid turf.
Cokes 1—6 centrale verwarming tot i
J J en met 31 October een eenheid vaste
brandstof. J
J ZEEPBon 55 geeft tot en met j J
i 12 Nov. recht op 150 gram toiletzeep
(nieuwe samenstelling) of 120 gram
huishoudzeep, of 200 gram zachte zeep j J
of 250 gram zeeppoeder of 125 gram
J zeepvlokken of 250 gram zelfwerkende 1
waschmiddelen of 200 gram vloeibare J
zeep.
Tot en met 31 December 1940 geeft
o bon 116 van de bij de textielkaart J
gegeven extra-bonnen recht op 50
Igram scheerzeep of één tube scheier- J
crème of een pot scheerzeep.
