bunenianasciie Kevue. n. De Bolswardsche Courant en Westergoo We dlstriDutleboiinen i: ii hebben nu waarde? i; Stadsnieuws. ^±1..^’’* -de bai h ‘,et nd Dinsdag 19 November 1940 No 91 Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD Brief van JAPIE aan ST. NICOLAAS De vervolging van plunderaars. Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel A Telefoon No. 451 362^ Jaargang u Beste St. Nicolaas (benzine, petro- t verdwijnt. Per bon 60 65 gram ro; nuttig. L I I e Van niet minder belang is waarschijn lijk de conferentie gehouden tusschen de Russische volkscommissaris Molotof en de Duitsche leiders. Eigenlijk moeten we hierbij eveneens vermelden het bezoek van den Roemeenschen minister-presi dent Antonescu aan Rome. We zeggen niet te veel wanneer we belde bezoeken In verband brengen met het in dezen oorlog meest gewilde product: de olie. Rusland en Roemenië zijn vrijwel de eenigste landen, die in hun bodem een aanzienlijke hoeveelheid van dit product bezitten. BENOEMING. Tot assistent-directeur aan de zuivel fabriek te Donkerbroek is benoemd onze stadgenoot P. van der Velde. BRANDPUNTEN. Blijkens in dit blad voorkomende Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1J50 Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct. Voor het Buitenland f 7.- per jaar. Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal. ■N GRUTTERSWAREN: C_.. a„.‘. I recht op het koopen van 250 gr; of rijstemeel of rijstebloem of g o meel (gemengd meel). Bon 83 geeft tot en mei i>cv. recht op het koopen van 250 gram ha- j J bloem, advertentie wordt door de directie van Ad ver ten tien per regel: 10 cent 12 cent Dhiödagsmimmer Vrijdagsnummer Tusschen de tekst dubb. prijs Giro no. 87926 on* gasbedrijf het tijdschrift „Brand- punten” no. 4 huis aan huis bezorgd. kennis genomen en erkennen gaarne, dat die van groot belang en er inder daad op gericht is de huisvrouwen in o In het tijdschrift is tevens gesloten excuseeren, maar nauwelijks was de strijd ten einde, of men is al te zwaar aan het moraliseeren gegaan. Laten we toch aannemen, dat ook bij degenen, die zich aan kleine gapperijen hebben schuldig gemaakt, intusschen het zede lijk bewustzijn eü lang is teruggekeerd en dat ze zich schamen. Is het niet beter en in het belang van den goeden naam van ons volk, dat men nu maar eens de spons haalt over het register der kleine oorlogszondetjes? Md. Wanneer we de kansen tegen elkaar afwegen, en ons de vraag stellen: in welken hoek van Europa de eventueele beslissing in dezen oorlog kan vallen, dan moet met meer dan. gewone aan dacht de ontwikkeling van den toestand in het Zuidelijk deel van ons* vasteland worden beschouwd. In en om de Middellandsche Zee ligt momenteel het zwaartepunt van den strijd. Nadat Roemenië aan den kant van de As-mogendheden en Griekenland aan den Engelschen kant hun sympathie voor een bepaald stelsel in een daad hadden omgezet, is de verhouding in de Balkan ongeveer gelijk geworden met dit verschil natuurlijk, dat Italië nu in een veldtocht tegen Griekenland gewikkeld is en Engeland de beschikking heeft ge kregen over het goed versterkte Kreta, wat tevens als een goed steunpunt voor de vloot kan worden beschouwd. Over' het verloop van den strijd in Griekenland valt momenteel weinig te vertellen. Het blijkt, dat het Grieksche leger zeer goed tegenstand biedt en dat bovendien de terreingesteldheid en spe ciaal het ontbreken van goede wegen de Italiaansche troepen voor groote moei lijkheden plaatst. Het gebruik van ge motoriseerde afdeelingen is beperkt en dit is natuurlijk van invloed op een vlug verloop van den oorlog. Waarschijnlijk zullen de dezer dagen gehouden mili taire besprekingen tusschen de chefs van het Duitsche en Italiaansche leger wel over dit punt loopen. Misschien ook dat de kwestie Turkije-Egypte de hoofd schotel vormde van deze officleele con ferentie. Vooral Egypte is momenteel voor bei de partijen een vraagstuk. Het zonder linge bericht dat de minister-president Hassan Sabir Pasja plotseling is overle den, heeft opnieuw de aandacht op dit groote land gevestigd. Hassan was een staatsman van groot formaat en beslis te tegenstander van een deelneming aan den oorlog. Nu was een dezer dagen een buiten gewone parlementszitting gehouden, waarin Hassan een rede zou houden. Hij gaf den geest, juist toen hij goed en wel met zijn rede bezig was. Deze rede werd later voorgelezen door den voorzitter van den Senaat. Zij zegt o.a. dat het En- gelsch-Egyptische verdrag op dezelfde wijze moet worden nagekomen, hetgeen er dus op zou wijzen, dat Egypte buiten den oorlog wenscht te blijven. Nog kort geleden heeft E^igelandsch oorlogsmi nister Eden geprobeerd Egypte in den strijd te betrekken echter met negatief resultaat, thans na den plotselingen dood van Hassan verwacht men een nieuwe poging van de Engelsch gezinde Saa- distenpartij, onder leiding van Ali Mahar om Egypte aan de zijde van Engeland in den oorlog te brengen. Het is duidelijk, aldus Stefani, dat het mysterie rondom den dood van dezen grooten zoon van Egypte, wiens eenige misdaad was, dat hij een Egyptenaar was, wien de onafhankelijkheid van zijn land ter harte ging, dient te worden ontsluierd. Men houdt rekening met ernstige ge beurtenissen in Egypte. In het geheele land heerscht groote spanning. Talrijke arrestaties worden gemeld, op last van de Engelschen gedaan. Ook afgevaar digden zijn in hechtenis genomen. Egypte staat klaarblijkelijk op een be slissend punt in zijn politiek: al of niet deelneming aan den oorlog aan de zijde van Engeland. volen wordt de heer S. Punter. 13. Benoeming lid damescommissie voor het Handwerkonderwijs aanbev. worden1. Mevr. J.Keizer- Barger. 2. Mevr. Q. Alma-Linck. waarin opgenomen Moeke zegt dat Sinterklaas dit jaar wel niet zal komen. Voor de schimmel is de reis te lang, met de vliegmachine te gevaarlijk en met het spoor gaat het ook niet best zegt Moeke, Is dat waar St. Nicolaas fapie zou toch zoo graag zien dat Sinterklaas dit jaar wel kwam. fapie lust o zoo graag marsepain, Sinterklaas en ook wil fapie graag wat speelgoed hebben. fAPIE VERGADERING van de Raad derGemeente Bolsward, welke gehouden zal worden ten stad- huize, op DINSDAG 19 Nov. ’8 nam. 7 uur.- Punten van behandeling, ingekomen stukken, mededelingen enz. 1. Voorstel van Burg, en Weth. tot het verlenen van ontslag aan L. de Vries als brugwachter. 2. Idem tot het verlenen van schade vergoeding aan den brugwachter R. Postma. 3. Idem tot verhuur van de z.g. Barak. 4. Idem tot verhuring van een per ceeltje land bij de Marnezijl. 5. Idem tot het in gebruik geven van een schoollokaal. 6. Idem tot het vaststellen van een verordening betreffende bewaring van afvalstoffen. 7. Idem tot vaststelling van een nieuwe instructie voor het secretarie-per- soneel. 8. Idem tot het verlenen van mach tiging aan Burg, en Weth. tot het vaststellen van de gasprijs. De Roemeensche productie bedraagt ongeveer 8 millioen ton per jaar. In 1939 werd hiervan 4.2 millioen ton geëxpor teerd, fwaarvan ongeveer |1j3 tr^illipen naar Duitschland, en het Protectoraat, ruim 600.000 ton naar Italië en Albanië, voorts 750.000 ton naar het Britsche Rijk en 400.000 ton naar Frankrijk. Thans staat de geheele productie minus hetgeen in Roemenië zelf wordt verbruikt, ter be schikking van de as-mogendheden. Over de Russische productie zijn niet dezelfde gedetailleerde cijfers beschik- .baar. Van 1934-1938 zijn de beschikbare voorraden toegenomen van 2800 tot 3600 millioen ton. Nadien zijn er in Rusland 40 nieuwe olie-districten ontdekt, zoo- dat men veilig kan aannemen, dat in 1940 de productie zal stijgen tot 39.3, in 1941 tot 45 en in 1942 tot 54 millioen ton. Deze enkele cijfers geven direct aan het groote nut van een goede samen werking tusschen de Sovjet en de As mogendheden. Europa is voor een deel wel rijk aan steenkool, waaruit langs synthetischen weg olie-producten kunnen worden gewonnen, maai dat is belang rijk duurder dan de ruwe olie. De moei lijkheden voor een grootere petroleum- aanvoer uit de betreffende landen schui len voor een groot deel in de sterk ge stegen eigen behoeften zoowel voor in dustrie als leger en ten tweede, de ver- voermogelijkheid. De Russische olie velden liggen voor het meerendeel in de Kaukasus, in het Oeral- en Wolgagebied Wanneer dit vervoer over land moet plaats vinden is het nogal kostbaar. Wanneer we de bovengenoemde con ferenties eens uit dit gezichtspunt be schouwen, dan kunnen we gerust zeg gen, dat de olie de hoofdschotel van deze besprekingen vormde. Wat het oorlogstooneel in het Verre Oosten betreft, vraagt China momenteel in meerdere mate onze belangstelling. We herinneren ons, dat ongeveer half October de Japanners hun opmarsch in China opnieuw begonnen teneinde zoo mogelijk dezen oorlog tot een oplossing te brengen. De landing van Japansche troepen in Indo-China geleek de laatste krachtsinspanning van de Japanners en naar .de berichten te oordeelen, was de toestand voor Tsjank Kai Sjek verre van rooskleurig. Volgens deze berichten waren er twin tig divisies van zijn troepen door de Ja panners omsingeld. Nog werd de weg door Birma door de Engelschen openge steld, maar ook daar hadden de Japan ners ernstige schade door bombarde menten aangericht. In het laatst van October kwamen er berichten, dat de strijd in het gebied van Anwei nog steeds aan den gang is, maar over de omsingelde divisies wordt niet meet- gesproken. Hoe nu? Hebben de reeds verslagen troepen divisies zich teruggetrokken? Nadien komen er ook uit dat deel van den strijd geen verdere berichten. Wel wordt medegedeeld, dat Tsjang Kai Sjek de belangrijke stad Nanning heroverd heeft. Op 1 November berichtten de Chi- neezen, dat zij belangrijke strategische stellingen in de richting van de Indo- Chineesche grens veroverd hebben. Op 7 November erkennen de Japanners, dat zij het eiland Kweitsjou voor de kust van Pakhot hebben verlaten. Het Chineesch-Japansche conflict is en blijft voor leder een raadsel. EENIGE MATIGING LIJKT GEWENSCHT. De Nederlandsche justitie suggereert ons wel een heel droef beeld van de mentaliteit van het Nederlandsche volk. Als wë de rechtbankverslagen nagaan, wie er er zooal terecht staan, beschul digd van diefstal en plundering in oor logstijd, ontkomt nauwelijks aan den in druk, dat ons volk in zijn geheel eigen-, lijk ’n groot boevenpak is. In Groningen stond een boer terecht wegens het zich toeëigenen van een armbandhorloge van een Engelschen vliegenier, wiens lijk was aangespoeld. In het reclasseerings- rapport werd deze man geheeten „een van de braafste en eerlij kste inwoners van Uithuizen”. Als zóó het groene hout is De eisch was nogal mild, want ook de Officier van Justitie zeide overtuigd te zijn van de waarheid van ’s mans ver haal, dat luidde: dat hij het horloge niet van het lijk had geroofd, maar in de na bijheid had gevonden, dat hij het ding bovendien als volstrekt waardeloos had aangemerkt en tegenover velen open hartig over zijn vondst had gesproken. Dit laatste bleek ook uit getuigenverkla ringen. In dezelfde week stond te Zwolle een doktersvrouw terecht wegens uitlokking van diefstal. Haar woonplaats N ij kerk was door de burgerbevolking ontruimd moeten worden en de Nijkerksche dok ter vond met zijn echtgenoote tijdelijk onderdak bij een collega in Harderwijk. Toen er wat medicamenten noodig wa ren, ging de Nijkerksche doktersvrouw deze per auto uit haar verlaten woning ophalen. In Nijkerk liet ze den chauf feur stoppen voor een banketzaak, wel ke natuurlijk ook verlaten was en ze droeg den man op om wat bonbons op te halen voor de kinderen van haar gastvrouw. Zooiets is misschien wat onvoorzichtig, maar we kunnen ons den gang van zaken best voorstellen. „Dat komt straks wel in orde”, moet die dok tersvrouw o.i. hebben gedacht, „als we allemaal weer vredig in onze woningen zijn teruggekeerd”. Maar de Officier van Justitie dacht énders over de snood heid en eischte drie maanden tegen den chauffeur en twee maanden tegen de doktersvrouw. Er is hier en daar ontegenzeggelijk op ergerlijke wijze geplunderd, maar er worden ook tal van gevallen vervolgd, welke op redelijke wijze zijn te veront schuldigen. Het moest zoo kunnen wor den geregeld, dat dergelijke zaken wer den berecht door rechters, die in onze vijf oorlogsdagen het hebben meege maakt, hoe volkomen de menschen braven en slechten geestelijk uit het lood geslagen waren, toen ze inderhaast en „en masse” hun dorpen moesten ver laten en elk oogenblik de vreemde troe pen werden verwacht. Hoevele winke liers hebben het toen den burgers en soldaten niet toegeroepen: Mannen, neemt den boel maar mee, want straks is tóch alles weg! Met die intentie heb ben versci^eidenen zich inderdaad aan het goed van anderen vergrepen en er werd soms al te weinig onderscheid' ge maakt tusschen zaken, waar „met ver lof” kon worden weggegrist en andere (verlaten) zaken. De menschen waren uit hun evenwicht; de oorlog had hen te zeer overvallen. Vooral de vele arme menschen, die plots tot vertrek werden aangemaand, waren radeloos. Ze moes ten weg met vrouw en kinderen, zonder geld, zonder voorraden, zonder dat ze wisten wat er van hen worden zou. Is het zoo onbegrijpelijk, dat dezulken nog het een en ander nemen uit de verlaten en veelal openstaande winkels? Er wordt bij de gerechtelijke vervol ging van vele z.g. plunderaars o.i. te weinig rekening gehouden met de bij zondere psychologische factoren, welke in de oorlogsdagen hun invloed deden gelden. Ik heb in die dagen heel wat burgers en soldaten gesproken, die er volstrekt geen geheim van maakten, dat ze hier en daar wat rookgerei of etens waren hadden weggenomen; kerels, die overigens ten volle hun plicht tegenover het land hadden gedaan en zich als hel den hadden gedragen. Wanneer bij het naderen van den vijand en het vluchten der burgerbevolking alle maatschappe lijke orde ineenstort, is het, of ineens iedereen zijn zedelijk bewustzijn om schakelt naar het „A la guerre, comme A la guerre”. Vele officieren en ook wel burgelijke autoriteiten wisten wat er ge beurde In de spannende oorlogsdagen; ze zagen het soms toe en wisten het te -VOETBAL. C.A.B. II-W.Z.S. I 2-4. Na enkele goede aanvallen weet deze Sneeker club de leiding te nemen. Het spel van de bezoekers is uitste kend, goed sluitend en afgepast, waar tegen C. A. B. eerst niet recht den vorm kon vinden. Langzamerhand werkt C. A. B. zich los en weet enkele goede aan- vallen op te zetten. Aan weerskanten j J worden corners geforceerd en weer heeft jJ- O--- en goed geplaatste corner de C. A. B.- en met 1 December, echter niet in ho- j 1 1 ons 1 vleesch, been inbegrepen, of 1 rant- Bon 08 nog tot 24 Nov. 400 o VASTE~ BRANDSTOF. Bonnen 04, 5 L-„1 en j J met 30 November een eenheid vaste j J brandstof. Bonnen 08 tot 11 idem een eenheid fi.rf ling o leid mof 1 r DE JONG s NIEUWSBI 4iwucUc periucie gcmcrKic oonnen eiK j t recht op het koopen van één eenheid vaste brandstoffen, geeft tot en met 50 gram toiletzeep I (nieuwe samenstelling) of 120 gram j huishoudzeep, of 200 gram zachte zeep J of 250 gram zeeppoeder of 125 gram zeepvlokken of 250 gram zelfwerkende I waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeeP- I Tot en met 31 December 1940 geeft bon 116 van de bij de textielkaart j I gegeven èxtra-bonnen recht op 50 J j gram scheerzeep of één tube scheer- crème of een pot scheerzeep. EIEREN. Vanaf 18 tot en met 24 vember geeft de met „64” genum- j merde bon van het algemeen distri- butiebonboekje recht op het koopen van één el. j - HONDENBROOD. Bon 6 van de voederkaart geeft van 1 tot en met 30 j Nov. recht op 10 K.Q. hondenbrood O voor groep I, 10 K.O. voor groep II, j 8 K.G. voor groep lil, 5 K.Q. voor groep IV, 4 K1O. voor groep V en 3 K.O. voor groep VI. KATTENBROOD. Bon 6 geeft van 1 tot en met 30 November reeht op iy, K.G. kattenbrood. O Na 30 Nov. is bon 6 ongeldig. 9. Idem tot het verlenen van mede werking aan een wachtgeldregeling voor particuliere bedrijven. 10. Aanbieding begrotingen voor de dienst 1941. 11. Wijziging van de gemeentebegro ting dienst 1940. 12. Herbenoeming armmeesteraanbe- Voor afleveren of koopen van vloei- bare brandstoffen (benzine, petro- j leum, spiritus enz.) zijn speciale dis- j tributiebons noodig. Tot e. m. 29 Dec. j kan met op het zegel .Periode VII” 2 I liter petroleum koopen en op petro j troleumzegel B tot en met 15 Decem- j J ber 2 liter. jBROOD. Ben 15 (broodkaart 20 j bonnen) geldig van 18 tot en met 24 j November (niet gebruikte tot en met j J 1 Dec., behalve in hotels, café’s, e.d.) J Per bon 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood of 1 rantsoen gebak. Broodbon 14 nog geldig tot en het 25 j i November, eveneens voor gebak e.d. Kinderen van 14 te.m. 21 jaar extra i rantsoen van 400 gr. per week. J VLEESCH EN VLEESCHWAREN. Bon 09 vleesch (4 st.) van de vleesch- J de Sneekeg club succes als bij een hoog kaart, geldig van 18 November tot en on r> a d met 24 November (niet gebruikte tot Dan een klein incident, een der C. A. J soen vleeschwaren.“ B.voorhoede spelers wordt uit het veld £on 08 nog tot 24 Nov. j Bon 09 worst, vleesch uitsluitend 1 rantsoen vleeschwaren over hetzelfde tijdvak. J Bon 08 nog tot 24 November. BOTER, MARGARINE en VET. j Boterbon no. 17 tot en met 22 Novem- J ber 250 gram boter; vetbon no. 17 id. 250 gram margarine of boter. Boter- jen vetbons blijven geldig tot 29 Nov. i Reductie wordt niet meer verleend. JI KAAS. Bon 51 van het algemeen j distributiebonboekje geeft recht op het j J koopen van één ons kaas. Deze bon is geldig tot 24 November. Bon 25 is t nog geldig tot 24 November, dus tij- dens de periode, in welke op een nieu- j wen bon eveneens een ons kaas kan 1 worden gekocht. o GRUTTERSWAREN: 3 J Bon 82 geeft tot en met 29 Nov. recht op het koopen van 250 gram rijst x of rijstemeel of rijstebloem of grutten- meel (gemengd meel) j J Bon 83 geeft tot en met 27 Dec. recht op het koopen van 250 gram ha- I vermouth of havervlokken of haver- j J bloem, of aardappelmeelvlokken of gort of gortmout of grutten. Bon 88 geeft tot en met 27 Dec. recht op het koopen van 250 gram j J gort of gortmout of grutten. Bon 93 geeft tot en met 27 Dec. nn hpf Izrvinnn van 100 erram maizena of griesmeel of puddingpoe- j j J der of puddingsauspoeder of sago of 1 aardappelmeel. j j Bon 98 geeft tot en met 27 Dec. haar moeilijkheden terzijde te staan, t recht °P het koopen van 100 gram In het tijdschrift is tevens gesloten 3 verDI?i"e“iJ^A of spaghefe de circulaire Zoo leest IJ de oasmeter BLOEMKAART. Bon 1 (8 bonnen). ro A 7 L: 1 ‘®esty ae gasmeter Per bon 60 65 gram roggebrood of af Aandachtige lezing hiervan is zeer O 50 gram ander brood of V2 rantsoen o nnttia o gebak of 35 gram meel of bloem (dat is tarwebloem, tarwemeel, roggebloem, j roggemeel, zelfrijzend bakmeel of 1 I boekweitmeel) tot en met 1 December. o 1 rantsoen „gebak” is: koek (ont- 1 bijtkoek) 160 gram; of speculaas 140 gram; of andere koekjes 200 gram; of biscuits en wafels 90 gramof be- schuit 75 gram; of cake 300 gram; of j J taart 600 gram; of gebakjes 600 gram; j of gevuld groot kerstgebak (boterletter t e.d.) 500 gram; of gevuld klein korst- gebak (amandelbroodjes e.d.) <4nr' gram. 17 A 05, 06, 07, haarden en kachels tot met 30 November een eenheid va brandstof. J turi. Cokes 07 tot 14 centrale verwanni tot en met 30 November een eenheii j I vaste brandstof; en voorts de met j j „brandstoffen, één eenheid 2e periode” t alsmede de met „cokes, één eenheid, J tweede periode” gemerkte bonnen elk J jvaste brandstoffen. ZEEP: Bon 29 6 Dec. recht op 1 gestuurd wegens vermeend ruw spel. Direct profiteert W. Z. S. van deze situatie door no. 3 en een mooie goal te maken. De C. A. B.ers trachten als nog een tegenpunt te maken en ten slotte gelukt hen dat ook. Na de rust C. A. B. speelt nog steeds met 10 man Is de thuisclub sterk in den aanval. Uit een strafschop weet de midvoor te doelpunten en zoo wordt het 3-2. Het spel golft nu gere geld op en neer. Verschillende goede kansen worden nog gemist. Toch over- heerscht de Indruk dat de Sneekers een beter sluitend spel vertoonen en dus de einduitslag 4-2 de juiste verhouding weergeeft De scheidsrechter hield de teugels erg strak, wat misschien ook wel noodig was om mogelijke uitwassen te voorkomen. We hebben reeds van de inhoud o recht °P het koopen van 100 gram 3 j der of puddingsauspoeder of sago of nardannolmocl JTHEE EN KOFFIE. Tot en met 20 j J of >/2 pond koffie beschikbaar gesteld, j o SUIKER. Tot en met 22 November o wordt op bon 42 1 kg suiker beschik- 1 haar pesteld. BRANDSTOFFEN. 0 1 ruuxL iwr r in, i oi en roei zu Dec. wordt op bon 81 75 gram thee 1 f nf 1Z» nrmd Vnffip hacrhithnar SUIKER. Tot en met 22 November baar gesteld. f VLOEIBARE

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1940 | | pagina 1