en
Buitenlandsclie Revue.
s
R!
De Bolswardsche Courant en Westergoo
L
t
Enkele historische lenen inzake
sint Nicolaas.
it
lit
Welke bons zijn thans
geldig
hiiiiiiiiiihiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
36— Jaargang
Dinsdag 3 December 1940
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Stadsnieuws.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
No. 95
R
U:
Dlnsdagsnummer
Vrijdagsnummer
hij,
rij-
BENOEMING.
Het Bestuur der school voor Christelijk
Volksonderwijs alhier heeft per 1 Januari
1941 benoemd als 4de leerkracht aan de
school voor 1. o. de heer S. Oosterhaven
van Edens.
De benoemde was reeds werkzaam
aan de school als kweekeling met acte.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Leengeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p, kwartaal.
rd,
rde
Ga
/en
eek
aar
en-
n”.
eek
ger
ig-
en
ide
de
en-
ich
die
iep
ta-
aar
ich
en:
een
zan
nt-
t u
dat
in-
en-
tik
tan
t ’t
ers
jen
29
mindert, zal men de crisisontwerpen
weer te voorschijn kunnen halen.
Uit al deze gegevens blijkt dus wel
duidelijk, dat Amerika zich de mogelijk
heid van een conflict levendig voor
oogen stelt. Als vermoedelijke tegen
stander komt dan ook alleen Japan in
aanmerking. Japan, dat een begeerig oog
slaat op Indië. Naar van Japansche zijde
wordt medegedeeld is het herhaaldelijk
optreden van anti-Japansche uitingen in
Ned.-Indië niet naar den zin van de Ja
pansche regeering.
Een drietal gevallen worden genoemd,
o.a. de mishandeling van een Japansch
fabriekseigenaar door een Nederland-
schen politiebeambte, de verbranding
van een Japansche vlag in Bandoeng en
de arrestatie van den consul-generaal te
Batavia.
Het zijn allemaal kleine speldeprikken,
in normale omstandigheden van weinig
beteekenis, maar in een gespannen toe
stand waarin men thans leeft, zeer ge
vaarlijk.
Advertentiën per regel:
10 cent
12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
ST. NICOLAAS KOMT NOG EEN KEER.
Naar we uit goede bron vernemen,
komt St. Nicolaas Donderdag een bezoek
brengen aan de Rijkszuivelschool alhier.
Vermoedelijk bestaat het plan de stu
denten na de zware studie van de laatste
maanden een kleine stimulans voor het
komende tremester mede te geven
Na afloop van deze intieme samen
komst zal St. Nicolaas een rijtoer door
de stad maken om ook de jeugd in Bols-
ward in de ongetwijfeld vroolijke stem
ming te doen deelen.
Deze rijtoer is bepaald op 4.30 uur.
DE FILM „MOEDERLIED”.
De belangstelling voor deze film is
ons Zondag tegen gevallen, tenminste,
Voorloopig niet. Bulgarije blijft zijn eens
ingenomen standpunt van welwillende
neutraliteit handhaven en Turkije
wenscht voorloopig niet in den oorlog te
worden betrokken.
Turkije, aldus een officieuze mededee-
ling, heeft zich er van overtuigd, dat
Rusland en Duitschland het er over eens
zijn de vrede op den Balkan te bewa
ren en dat dit een voornemen is, dat ook
de steun van Turkije waardig is. Eigen
aardig genoeg wordt in dit officieuze
bericht met geen woord gerept over
Italië, dat toch op de meest markante
wijze bij den Balkan is betrokken.
En dan ten slotte nog even een finan-
cieele opmerking en wel naar aanleiding
van de poging van den Engelschen lord
Lothiam om geldelijken steun van Ame
rika ter financiering van den oorlog.
Reeds eerder is in cijfers uitgedrukt
welke ontzaglijke sommen deze oorlog
aan Engeland kost Van het Engelsche
tegoed in de Vereenigde Staten van 3
milliard pond is momenteel ongeveer
gebruikt, maar daarnaast bezit Engeland
in de Vereen. Staten nog grond ter
waarde van 1.6 milliard pond, terwijl 't
Engelsche tegoed in Canada ongeveer
2.75 milliard pond bedraagt. Ten slotte
nog Zuid-Amerika, speciaal Argentinië
tot een bedrag van 8 milliard, zoo komt
men met elkaar tot een bedrag van ruim
10 milliard pond.
Naast deze financieele problemen staat
Engeland nog voor andere moeilijkheden
n.l. de bespoediging van den scheeps
bouw om de geleden verliezen aan te
vullen, de aankoop van nog meer Ame-
rikaansche torpedojagers, een intense
samenwerking tusschen de Engelsche
hjchtmacht en de marine en het bevei
ligen van convooien, die er voor moeten
zorgen, dat de .voorziening van Enge-
land’s behoefte op elk terrein niet in de
war dreigt te loopen.
Het is geen begeerenswaardige taak
momenteel als leider van het Engelsche
oorlogsapparaat te fungeeren.
wanneer we af moeten gaan op de film
recensies. Nu we deze film gezien heb
ben kunnen we ons indenken dat een
groot gedeelte der vaste filmbezoekers
njet is opgekomen.
Een opera is voor velen niet de meest
actueele film, hoewel na de tweede acte
er toch wel iets meer spanning te be
luisteren viel.
Het voorprogramma was ook nu weer
goed verzorgd.
DE OVERBRENGING VAN ZIJN
STOFFELIJK OVERSCHOT.
Men meene niet, dat de persoon van
Sint Nicolaas enkel maar uit legenden
is geweven. Hij heeft werkelijk bestaan,
anders zou hij trouwens ook nooit ge
canoniseerd zijn geworden. Er zijn méér
heiligen, die Nicolaas heeten, maar ónze
Sint Nicolaas is de heilige Bisschop van
Myra in Klein Azië. Over zijn leven zijn
slechts weinige bijzonderheden bekend.
Waarschijnlijk Reeft hij als bisschop van
Myra het concilie van Nicaea «het te
genwoordige Nice in Zuid-Frankrijk) in
de 4de eeuw na Christus bijgewoond.
Zijn gebeente rust in de Sint Nicolaas-
kerk te Bari in Zuid-ltalia.
Tijdens zijn leven was de bisschop
van Myra een groot weldoener en na
zijn dood kreeg hij spoedig de faam van
een groot wonderdoener te zijn. Als
zoodanig vereerden in het bijzonder de
schepelingen hem. Woedde er een storm
op zee, dan riep men den heiligen Nico
laas aan en als het gevaar eindelijk be
zworen was, dan dankte men hem door
het brengen van offers. Aldus is ook de
stichting van de Sint Nicolaaskerk van
Amsterdam te verklaren.
Als patroon der zeevaarders werd hij
niet alleen in onze contreien erkend,
maar ook in andere deelen van de we
reld en in het bijzonder in Italië. Toen
dan ook de stad Myra, waar het ge
beente van Sint Nicolaas rustte, in han
den van de Saracenen was gevallen, be
sloten de inwoners van Bari, een ha
venstad in Z.O.-Italië, om zich van de
reliquie te gaan meester maken, waartoe
in 1087 drie schepen zee kozen.
Een verkenner, naar Myra gezonden,
keerde terug met de mededeeling, dat
het onmogelijk scheen om het stoffelijk
overschot te lichten. Teleurgesteld zet
ten de Barineezen toen koers naar Anti-
ochië. Daar ontmoetten ze schepelingen
uit Venetië^die met eenzelfde doel wa
ren uitgevaren. De Barineezen besloten
toen om te trachten hun vrienden van
Venetië voor te blijven. Zoodra dat mo
gelijk was, lichtten zij de ankers en
koersten naar Klein-Azië. Drie kond
schappers, die vooruit gezonden waren,
bevonden het graf bewaakt door vier
Saracenen. Een vijftig Barineezen begaf
zich nu naar de kerk, waar ze hun wa
penen verborgen en vervolgens uit naam
van den Paus het stoffelijk overschot van
Sint Nicolaas opvorderden. De bewakers
wilden het niet afstaan en daarop ont
brandde in het kerkgebouw een strijd,
die natuurlijk in het nadeel van de vier
bewakers eindigde.
Het stoffelijk overschot van Sint Ni
colaas werd uit zijn marmeren sarco-
phaag gelicht en In een priestergewaad
gehuld. Aldus werd het overgebracht
naar de schepen, die, nadat met grooten
spoed de ankers waren gelicht, zee ko
zen en op 9 Mei 1087 de haven van
Bari bereikten.
Drommen mannen en vrouwen verza
melden zich aan de haven en tal van
mannen sprongen te water om het eerst
bij de reliquie te zijn. Toen het stoffelijk
overschot op den wal was gebracht,
schreed de geestelijkheid van de plaats
het in vol ornaat tegemoet en nam het
gebeente over. Er werd een prachtige
nieuwe kerk gebouwd, welke door Paus
Urbanus II werd ingewijd en bekwame
beeldenaars brachten den heilige in het
stadswapen aan.
Tot op den dag van heden wordt Sint
Nicolaas door de inwoners van Bari en
door de Italianen in het algemeen, op
bijzondere wijze vereerd. Er zou uit het
gebeente nog gestadig een vocht vloeien
dat „la santa manna” wordt geheeten en
daf regelmatig wordt opgevangen om te
DE BLAUWPOORTSBRUG.
Het gaat met de openstelling van deze
nieuwe brug in etappes.
Eerst de opening door de N. T. M.,
toen een semNofficieele opening door
andere autoriteiten en vandaag de ope
ning van de doorvaart. De baggerma
chine is reeds de brug gepasseerd en
hedenmiddag zal het eerste groote schip
naar de. Hollandiafabriek passeeren.
Binnen afzienbaren tijd kan men nu
verwachten, dat de laatste hand aan dit
werk gelegd wordt. In dit verband mo
gen we er even op wijzen, dat nu de
openstelling van den weg Harkezijl-
Bolsward is vastgesteld op vermoede
lijk 9 of 10 Dec., de brug als verbiri-
dingsschakel in het (gedurende de tijd
dat de weg Sneek Bolsward wordt klaar
gemaakt) drukke verkeer uitstekende
diensten kan bewijzen.
!t
11
It
-
e
-
s
s
Wanneer we dan weer even terugkee-
ren naar de Europeesche problemen dan
trekt allereerst de situatie in Roemenië
onze aandacht.
In het midden der vorige week zijn
de in de militaire gevangenis te Jilavy
ondergebrachte politieke arrestanten, in
totaal 64, door een groep legionnairs
doodgeschoten. Verschillende vooraan
staande personen uit het Carol!regiem
zijn daarbij het slachtoffer geworden.
Wat is nu weer de oorzaak? zoo
vraagt men zich onwillekeurig af, dat
deze menschen werden vermoord?
Het ófficieele communiqué van de
Roemeensche regeering geeft een duide
lijke lezing. Dit communiqué luidt als
volgt:
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag is een groep legionnairs, die bezig
waren met de opgraving van Codreanu
en de anderen, die in de militaire ge
vangenis te Jilav, vermoord waren, de
gevangenis binnengedrongen en heeft
enkele der daar aanwezige politieke ar
restanten doodgeschoten. Deze legion
nairs hebben de doodgeschoten perso
nen schuldig geacht aan den moord op
Codreanu en de anderen.
Geniaal Antonescu dn Horia Sima
keuren deze daad af. Generaal Antonescu
en de legionnaire beweging staan op ’t
standpunt der gerechtigheid en wettig
heid. De daders worden streng gestraft.
Onder de geheele bevolking te Boe
karest heerscht begrijpelijkerwijze groo
te opwinding. Als voorzorgsmaatregel
zijn de militairen in Boekarest geconsig
neerd.
Volgens de laatste berichten zouden
ongeveer 200 menschen door de Ijzeren
Garde zijn vermoord. Allen behoorden
tot het vroegere regiem en hebben daar
in een meer of mindere actieve rol ge
speeld. Men veronderstelt dat de Ijzeren
Garde de meesten der vermoorden ver
antwoordelijk stelt voor den moord Op
Codreanu. Men vraagt zich onwillekeu
rig af: hoe is in een geordende samen
leving een dergelijk schrikbewind moge
lijk.? We dienen hierbij in de allereer
ste plaats te bedenken, dat de mentali
teit van deze Balkanbewoners geheel
anders is dan die. uit de Noordelijke
streken. Het eigen-rechter-spelen is daar
om zoo te zeggen ingeburgerd. Het ver
toont veel overeenkomst b.v. met ven
detta uit andere zuidelijker landen, maar
ondanks deze eigenaardige mentaliteit
vormt de geheele Roemeensche weer
macht een onwrikbaar bolwerk rondom
den leider generaal Antonescu, aldus
wordt officieel uit Boekarest gemeld.
We staan als nuchtere Noorderlingen
een beetje vreemd tegenover dergelijke
uiteenzettingen. Heeft deze massa-moord
ook een terugslag op de andere Balkan-
landen, met name Bulgarije en Turkije?
BROOD. Op bon no. 17 tot en met 8 De
cember (eventueel tm. 15 December) elke
bon 125 gram roggebrood of 100 gram ander
brood ofeen rantsoen gebak.
BLOEM. Op bon no. 2 tot en met 29 De
cember elke der 8 bons 60 a 65 gram rogge
brood of 50 gram ander brood of een half
rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTER. Op bon 19 tot en met 6 Decem
ber 250 gram boter of margarine.
VET. Op bon 19 tot en met 6 December
250 gram margarine of boter.
Boter- en Vetbons no. 18 blijven geldig tm.
6 Dec. Bons no. 19 tm. 13 Dec.
VLEESCH. Op bon 10 tot en met 4 De
cember elke der 4 bons 100 gram vleesch
(been inbegrepen) of 100 gram vleeschwaren
of 100 gram ongesmolten vet. Bon no. 10
blijft geldig tot 8 Dec.
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 10
tot en met 4 Dec. één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 16 tot en met 6 Decem
ber 1 kg. suiker.
KAAS. Op bonnen no. 49, 50, 62, 63 tot
en met 29 December ieder een ons kaas. Bon
24 blijft geldig t.m. 18 December.
ZEEP. Op bon 29 tot en met 6 December
150 gram toiletzeep, of 120 gram huishoud
zeep, of 200 gram zachte zeep, of 250 gram
zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen, of 200
gram vloeibare zeep.
Op speciale bon 116 (uitgereikt met de tex-
tielkaart) tot en met 31 December 50 gram
scheerzeep of een tube scheecrême dan wel
een pot scheerzeep.
EIEREN. Op bon 36 tot en met 8 Decem
ber (eventueel t.m. 15 December) één ei. Bon
37 geldt nog t.m. 8 December).
PEULVRUCHTEN. Op bon 56 tot en met
16 December een pond peulvruchten, aan
vankelijk slechts groene- en spliterwten en
wellicht capucijners.
KOFFIE en THEE. Op bon 81 tot en met
20 December >/2 pond koffie of 3A ons thee
GRUTTERSWAREN:
Op bon 43 tot en met 27 December 2‘/2 ons
rijst of rijstemeel of rijstebloem of grutten-
meel.
Op bon 83 tot en met 27 December 2J/2 ons
havermout of havervlokken of haverbloem oi
aardappelmeelvlokken of gort of gortmout of
grutten.
Op bon 88 tot en m£t 27 December uitslui
tend 250 gram gort of gortmout of grutten.
Op bon 93 tot en met 27 December 1 ons
maizena of griesmeel of sago of aardappel
meel of puddingpoeder.
Op bon 98 tot gn met 27 December 1 ons
vermicelli oi macaroni of spaghetti.
HONDENBROOD. Op bon 11 van de voe-
derkaart honden t.m. 31 December voor
groep 1 en 2 10 kg., groep 3 8 kg., groep 4
5 kg. en groep 5 4 kg. en groep 6 3 kg. hon
denbrood.
KATTENBROOD. Op bon 11 van de voe-
derkaart katten t.m. 31 December 114 kg.
kattenbrood.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 07,
08, 09, 10, 11, 12, 13 en 14 „centrale verwar
ming” en nrs. 04, 05, 06, 07 „haarden en ka
chels’ ’en de bons gemerkt brandstoffen een
eenheid 2e periode en de bons een eenheid
cokes 2e periode, tot en met 14 December,
elk een eenheid vaste brandstoffen.
PETROLEUM. Op bon no. 7 tot en met
29 December 2 liter petroleum voor kookdoel-
einden.
Op Petroleumzegel „b” tot en met 15 De
cember 2 liter petroleum, uitsluitend voor
verlichting in het huishouden.
worden aangewend bij ziekten en ver
wondingen; Italiaansche landverhuizers
zijn gelukkig, als ze een fleschje met dit
Santa Manna kunnen meenemen naar de
vreemde gewesten.
Al wat voorts omtrent het leven van
Sint Nicolaas bekend is, berust slechts
op vrome legenden en heeft geen histo
rische waarde. Met „Spanje” heeft de
goede Sint zeer waarschijnlijk nooit iets
van doen gehad. Zooals we hiervoren
reeds opmerkten, was hij vroeger spe
ciaal de patroon der zeevaarders. In de
kringen van zeevarenden werd ongeveer
alles, wat hun aan goeds toeviel, aan
de wonderbaarlijke tusschenkomst van
Sint Nicolaas gedankt. Toen dan ook
onze Nederlandsche zeevaarders in de
middeleeuwen van hun tochten naar het
Zuiden met allerlei hier nog onbekende
lekkernijen terugkeerdén, als specerijen
en zuidvruchten de „appeltjes van
oranje” b.v. bracht men dat alles ook
weer in verband met de wonderlijk goe
de bedoelingen van Sint Nicolaas. Men
bleef met verlangen uitzien naar de
schepen, welke „rijk belaan” uit Spanje
terugkeerden en dat doen wij althans
onze kinderen op heden nog.
Md.
De internationale toestand vertoont de
laatste weken veel overeenstemming
met een compas van een schip in storm.
De wijzer schudt gedurig heen en weer
en verplaatst zich snel van de eene naar
de andere kant van de wijzerplaat.
De internationale toestand kunnen we
ook met een storm vergelijken, met alle
daaraan verbonden ups and downs.
Was de vorige week het zwaartepunt
gelegen in de landen rondom de Mid-
dellandsche Zee, vandaag wijst die com-
pasnaald weer meer naar de Aziatische
kant. Daarmee is niet gezegd, dat de
toestand in de Balkanlanden nog niet de
volle aandacht verdient. Integendeel,
maar met een zwaartepunt bedoelen we
meer de consequenties, welke uit een
bepaalde actie kunnen voortkomen en in
dit verband is de toestand tusschen Ja-
pan-Indië-Amerika buitengewoon be
langrijk. Dit verklaart ook de belang
stelling die men in Amerika betoont voor
de steunpunten voor de vloot; noodza
kelijk, zooals men in bevoegde kringen
zegt, om Amerika zekerheid te verschaf
fen ten opzichte van een aanvallende
mogendheid.
Wanneer b.v. Japan zich meester zou
maken van bases op het Zuid-Ameri-
kaansche contingent, dan werd de po
sitie van de Vereen. Staten zeer kwets
baar. Geen wonder, dat Noord-Amerika
samenwerking zoekt met de eilanden
groep van Z.-Amerika. Als een der eer
sten in deze rij kan genoemd worden
Uruguay dat toestemming heeft ver
leend tot het gebruik van havens aan
de noordkust. Voorts is ook de door
tocht van troepen binnen het kader van
de continentale samenwerking in over
weging genomen.
Verschillende symptomen wijzen er op
dat Amerika zich ernstig voorbereidt op
de mogelijkheid van een oorlog. Dezer
dagen is 50 millioen dollar beschikbaar
gesteld voor de onmiddellijke uitbreiding’
van een keten van vliegtuigen en vloot-
bases op de van Engeland gepachte
eilanden, bovendien moeten 32000 man
van de marine-reserve zich gereed hou
den en worden de niet-militaire uitgaven
tot het uiterste beperkt.
Dan zullen eveneens alle werk
willige arbeiders worden ingeschakeld in
het bewakeningsprogram. Daarom zullen
de plannen voor het tot dusver in uit
voering zijnde crisisprogram niet verder
worden uitgevoerd. Wanneer dan op een
gegeven moment de behoefte aan arbei
ders in de bewapenings-industrie’ ver-
Voor St Nicolaas Cadeau
HAWEKO
i
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
