I
I
De Bolswardsche Courant en Westergoo
J
Builenlandsche Revue.'
J
Welke bons
zijn thans geldig?
EEN PLATONISCHE
LIEFDE.
Dinsdag 7 Januari 1941
37— Jaargang
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Stadsnieuws.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
No, 2
i
DIXI.
:eer
Jer,
la-
Ime
!i
EEN LID.
Dinsdagsnummer
Vrijdagsnummer
s en
run-
eren
:uk:
540
met de luchtigheid van een vrijgezel.
wie dan zorgt.
Men beschouwe het vorenstaande als
een belastingmop en als niets meer, ze
ker niet als critiek op het stelsel van den
kinderaftrek, dat inderdaad een groote
sociale waarde heeft. Wat Jansen deed,
zou iemand onder gelijke omstandighe
den met voordeel kunnen doen, maar er
zullen wel niet veel van zulke Jansens
zijn, want een huwelijk, zelfs een for-
meele huwelijksovereenkomst als Jansen
sloot, brengt meer verplichtingen mee
dan enkel die, waarmee Jansen zich van
de zaak trachtte af te maken.
De nieuwe loonbelasting drukt overi
gens wel erg zwaar op de vrijgezellen
en de kleine gezinnen en de spreekwoor
delijke kinderzegen krijgt wat in te boe
ten van zijn geestelijken glans en wordt
in bepaalde omstandigheden van een fi-
nancieele schittering.
OPENBARE LEESZAAL EN
EN BIBLIOTHEEK
.^BOLSWARD en OMSTREKEN”.
Over de maand December bedroeg het
aantal uitgeleende boeken 604, w.o. 13
uit de Leeszaal te Sneek.
Het aantal bezoekers bedroeg in dat
tijdvak 207, t.w. 17 dames en 190 heeren.
Over 1940 werden in totaal 5416 boe
ken uitgeleend (vorig jaar 5160).
Het totaal aantal bezoekers bedroeg
1511 (152 dames en 1359 heeren) vorig
jaar 1456.
940
iren
Ondergang
17.38
17.39
17.40
17.41
17.43
17.44
17.46
J7.47
17.49
17.50
17.51
17.53
17.55
17.56
17.58
17.59
18.01
18.03
18.04
18.06
18.08
18.10
18.11
18.13
18.15
18.17
18.19
18.20
18.22
285
180
36
180
46
28
50
32
atig
>rij-
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Bij informatie is ons gebleken, dat het
bestuur wel druk in actie is, maar dat
de goedkeuring nog niet is binnen geko
men. RED.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
Gaarna zag ondergeteekende dit in uw
courant geplaatst. Bij voorbaat mijn
dank.
Iedere dag wordt gevraagd: bestaat
hier in Bolsward een ijsvereeniging?
We lézen alle dagen in de courant uit
slagen van verschillende hardrijderijen,
tot zelfs de kleinste plaatsen, o.a. Tjerk-
werd, Westhem, Burgwerd enz. enz.
Maar hoe is het hier in Bolsward?
Als men geen hardrijderijen van be-
teekenis kan organiseeren, waarom dan
geen ledenwedstrijd of iets dergeiijks?
De ijsbaan is goed in orde.
Hopende, dat dit schrijven voor de
leden een goed resultaat mag hebben!
Hoogachtend,
g.
»t.
BURGEMEESTER S. W. DE JONG
ONGESTELD.
Naar wij vernemen is onze Burge
meester Nieuwjaarsdag ter observatie in
het R.-K ziekenhuis te Sneek opgeno-
men.
Een spoedig herstel zij hem toege-
wenscht.
Het eenige wezenlijke verschil, dat ’t
huwelijk maakte, zat Jansen eenige
oogenblikken later nog weer eens met
een tevreden gezicht te berekenen aan
de hand van de Tabel der Weekloonen
voor de nieuwe Belasting. Hij hield zijn
viqger bij (nummer 55, waarbij stond
bepaald, dat een vrijgezel met een inko
men van 108 gulden per week, aan
loonbelasting, eveneens per week f 26.22
verschuldigd is. Een gehuwde man ech
ter, die acht kinderen te zijnen laste heeft
en een zelfde inkomen geniet, betaalt
niets geen cent. Acht kinderen tot je
last te nemen, zoo had Jansen geconclu
deerd, was veel goedkooper dan vrijge
zel te blijven. Hij ging nu de weduwe
Pieterse trouwen, deelde met haar zijn
vrijgezellenbelasting en samen, ieder
voorzich, werden ze daar 13 gulden en
11 centen per week beter van. Hij kon
nu lid blijven van de biljartclub en van
de kegelclub.
Zeker, de kinderen van de weduwe
Pieterse zouden geleidelijk ouder en
grooter worden, maar onder bepaalde
voorwaarden kan kinderaftrek geldend
blijven voor kinderen tót 25 jaar en de
oudste der kleine Pietersen was daar op
het oogenblik nog een jaar of vijftien af.
Wie dén leeft zoo oordeelde Jansen
De verzorging van het buitenlandsch
overzicht heeft in het afgeloopen jaar
nogal dikwijls moeilijkheden gegeven en
zal ook in dit niéuwe jaar zeer bijzon
dere eischen vragen.
We beginnen vandaag met Uwe aan
dacht te vragen voor de houding van
Amerika.
Een eigenaardige toestand daar; men
wil geen oorlog, dat is bij verschillende
gelegenheden herhaald en toch volgt
men een president, die hard op weg is
Amerika in dezen oorlog mee te sleepen.
De laatste rede van president Roosevelt
is ongewoon scherp geweest en het
eigenaardige in het Amerikaansche volk
is, dat hoewel velen absoluut niet ge
neigd zijn den president te volgen, indien
deze aan den een of anderen Staat den l blijft nu alleen over de zeer lange weg
oorlog zou verklaren, die groote meer
derheid er absoluut geen bezwaar tegen
heeft de meest mogelijke hulp aan Enge
land te bieden. Uiteindelijk heeft dit toch
ook zijn gevaar voor een uitbreiding van
het conflict. Zeer waarschijnlijk speelt
hier een zekere verwantschap met het
Engelsche volk een rol, of misschien ook
de sympathie voor de momenteel zwak
kere broeder, zooals we Engeland moe
ten beschouwen. Op eigen kracht alleen
is het Engeland niet mogelijk dezen oor
log te winnen, dat zou misschien wel
kunnen wanneer de geheele Amerikaan
sche oorlogsindustrie ten gehoeve van
Engeland werd ingeschakeld.
Een dergelijke situatie komt in wezen
heel dicht het daadwerkelijk deelnemen
aan den oorlog nabij. Juist daardoor
wordt de rede van president Roosevelt
door de Lybische •'.oestijn. Vooral de
watervoorziening is een der moeilijke
punten.
Nadat deze revue was geschreven,
wordt melding gemaakt, dat Bardia is
gevallen.
Vermelden we ten slotte nog dat ook
nu weer, evenals in den vorigen oorlog,
Duitsche oorlogsschepen de zee onveilig
maken.
De manschappen van de Engelsche
schepen, welke in den Grooten Oceaan
tot zinken zijn gebracht, verklaarden,
volgens een bericht van United Press uit
Melbourne, dat de operaties werden uit-
gevoerd door verscheidene Duitsche oor
logsschepen, die werden begeleid door
een lichter bewapend voorraadschip. De
gemeenschappelijke leiding bleek uit het
feit, dat de Duitsche schepen soms uit
verschillende richtingen komend, gelijk
tijdig ergens verschenen. Het Engelsche
vrachtschip „Turikana”, dat slechts met
één stuk geschut was bewapend, leverde
voordat het tot zinken werd gebracht,
een gevecht met een Duitsch oorlogs
schip, dat 2’/2 uur duurde. Het verloor
daarbij van zijn bemanning; 58 man
bevinden zich nog aan boord van de
Duitsche schepen.
JANUARI BRENGT ONS IETS MEER
DAGLICHT.
:x
om 19.16. Dan kunnen we dus al zoo
langzamerhand de avondmaaltijd bij
Voorloopig winnen we één minuut daglicht nuttigen.
EEN WAARSCHUWING AAN
WINKELIERS.
De verschillende winkeldiefstallen die
hier in de laatste dagen voorkwamen,
mogen onze winkeliers er op attent ma
ken hun winkeldeuren na het invallen
van de duisternis goed te sluiten. Vooral
de winkels waarin etenswaren verkocht
worden, schijnen in de belangstelling van
de gaplustige grootere of kleinere jeugd
te staan.
door sommige kringen gezien als een
groot gevaar voor uitbreiding van het
conflict.
Waaraan, zoo vraagt men zich af, is
deze sympathie voor Engeland toe te
schrijven? Is het bloedverwantschap met
het Engelsche volk? of rassenhaat ten
opzichte van Engeland’s vijanden? Of
zou het kunnen zijn, dat men de vrees
koestert zelf een dergelijk lot te onder
gaan?
We weten het niet, maar dit is zeker,
dat er geen volk zoo vlug en zoo snel
kan worden omgepraat, wanneer dit
door een handige redenaar geschiedt,
dan het Amerikaansche volk, en dat pre
sident Roosevelt een handige redenaar
is, heeft hij bij verschillende gelegenhe
den bewezen. Het is niet alleen ten op
zichte van Europa, dat Amerika stelling
moet nemen. Ook! de kwestie Japan
eischt de meest mogelijke oplettendheid.
Vooral de in vele bladen zeer sceptisch
beoordeelde Nieuwjaarsrede van den Ja-
panschen premier Matsoeoka heeft bij
velen den indruk gewekt, dat een uitbrei
ding van het wereldconflict niet meer te
keeren valt.
Ik vrees, zoo verklaarde de Japansche
staatsman, dat het komende jaar wellicht
zeer tragisch’en ongelukkig voor de ge
heele menschheid zal blijken. Alle god
vrezende lieden in de geheele wereld
moeten bidden, dat dit jaar niet zou ver
worden tot het eerste jaar van de ver
nietiging van de moderne beschaving.
Men kan met een groote waarschijn-*
lijkheid zeggen, welke mogelijkheid hier
gesignaleerd wordt, n.L de ontwikkeling
in den Stillen Oceaan.
Ook voor Ned.-Indië staan hier bijzon
dere belangen op het spel. Wat de alge-
meene oorlogstoestand betreft, zooals
die zich fusschen oud en nieuw heeft
ontwikkeld, moeten we constateeren, dat
de kern van de depressie zich iets heeft
verplaatst. Het zwaartepunt ligt nu niet
meer in den strijd, rechtsstreeks tusschen
’t Is eigenlijk een „Kort Verhaal” dat
ik nu den lezer ga doen en ik kan niet
eens verzekeren, dat het echt gebeurd
is. Misschien is alles slechts een snood
bedenksel van den een of anderen sput-
teraar tegen de nieuwe orde, maar de
omstandigheden, waarop het vertelsel
steunt, zijn in elk geval reëel en alles zou
dus gebeurd kunnen zijn, zooals het hier
na wordt weergegeven. Si non vero,
bene trovato!
Het gaat om Jansen. De lezer heeft
misschien wel eens eerder van hem ge
hoord; de naam zal in elk geval geen
onbekende klank voor hem zijn. Jansen
is, of liever was een levenslustige vrij
gezel van omstreeks veertig jaar en hij
heeft een prachtpositie als bedrijfsleider
op een fabriek. Eiken Zaterdag beurt hij
een vast weekloon van niet minder dan
108 guldentjes. Van zoo’n salaris kan
men behoorlijk rondkomen en zelfs Jan
sen kon dat, niettegenstaande hij lid was
van de biljartclub en van de kegelclub
en hij een eerste klasse huisvesting ge
noot. Hij bewoonde n.l. een geheele,
keurig gemeubileerde etage in de woning
van de jonge weduwe Pieterse, die met
haar acht jonge bloedjes van kinderen
moest bestaan van een kleine rente en
van de 30 gulden, die Jansen haar alle
weken vergoedde voor het genot van
kost en inwoning. Krenterig was Jansen
zeker niet; hij 'eischte, dat hij het goed
had, maar betaalde dan ook vrij royaal.
Alles ging goed, tot een dezer dagen
Jansen op een avond het was overi
gens zeldzaam, dat hij eens een avond
thuis bleef de weduwe Pieterse aan
het schrikken bracht door een nadrukke
lijk hm! te doen hooren, toen deze zijn
kamer had betreden met de kop thee,
waarop Jansen recht had, als hij een uur
na den avondmaaltijd zijn vreugden nog
niet elders was gaan zoeken. Hm! be-
teekende bij Jansen altijd, dat hij iets
bijzonders had te zeggen, wat hij niet
goed onder woorden wist te brengen.
Toen de weduwe Pieterse een uur
later de kamer verliet, wist ze er alles
van. Jansen had haar formeel ten huwe
lijk gevraagd.De weduwe Pieterse
had eigenlijk nooit aan hertrouwen ge
dacht; ze kon er dank zij Jansen
netjes komen met haar acht jonge kin
dertjes en nieuw huwelijksavontuur
lokte haar niet. Maar Jansen zoo’n
goeie kerel had haar duidelijk ge
maakt, dat hij van avontuur even wars
was. Hij gewaagde van een platonische
genegenheid, welke hij voor de weduwe
koesterde en van een drang in hem om
meer verantwoordelijkheid te aanvaar
den voor het wel en wee van haar en
haar prachtig gezin.
In werkelijkheid zou er niets verande
ren, wanneer ze getrouwd waren, Jan
sen zou de etage blijven bewonen en zijn
gewone bediening blijven ontvangen; hij
zou zijn pensiongeld van dertig gulden
per week blijven voldoen en de weduwe
bovendien een toeslag daarop geven van
welygerekend dertien gulden en elf cen
ten per week. De weduwe was tot tra
nen toe geroerd over Jansen’s edelmoe
digheid en ze aanvaardde hand en hart
van den braven kerel, die nog eens ver
zekerde, dat er niets wezenlijks in hun
omgang zou veranderen.
I
Engeland en Duitschland, maar gaat
meer in een zijdelingsche bedreiging.
We bedoelen daarmee, dat het Enge
land’s tactiek schijnt te zijn de Duit
sche bondgenoot harde slagen toe te
dienen.
In dit opzicht maken de Italiaansche
legerberichten een gunstige uitzonde
ring wat betreft het erkennen van eigen
moeilijke situaties. Men troost zich
evenwel met de hoop op de eindover
winning, die zeker zal komen. De sa
menwerking tusschen de As-mogendhe-
den is nu ook gedemonstreerd door het
zenden van Duitsche luchtstrijdkrachten
naar Italië. Evenmin als de Atlantische
Oceaan, aldus schrijven de Duitsche
bladen, veilig is v$or de Italiaansche
duikbooten, evenmiii als ’t Britsche
eiland veilig is voor Italiaansche strijd
krachten, evenmin mag Engeland geloo-
ven, dat de Dqitsche luchtmacht
de Britsche aanvalspunten in het Mid-
dellandsche Zeegebied buiten beschou
wing kan laten.
Engeland is voor de As-mogendheden
voor elk en voor hen tezamen, overal de
tegenstander, waar hij ook de strijd aan
bindt.
Uit de laatste berichten 'van Italiaan
sche kant krijgt men den indruk, dat
Italië een beetje hulp best zal kunnen
gebruiken.
De strijd in Griekenland is door de
strenge koude en zware sneeuwval voor
een kort moment stopgezet, maar daar
tegenover wordt er in Lybië ontzettend
gevochten.
De strijd rondom Bardia duurt nu al
bijna een week en nog steeds houden
de Italianen, die hier gedeeltelijk opge
sloten zitten, stand. Dat dit met groote
offers aan weerskanten gepaard gaat, is
logisch. Toch lijkt de positie van het
Italiaansche leger hier minder gunstig,
vooral door de moeilijkheid in de ver
zorging van een dergelijk groot leger
corps. Waarschijnlijk is de directe ver
binding over zee met Italië verbroken en
3 Januari
4 Januari
5 Januari
6 Januari
7 Januari
8 Januari
9 Januari
10 Januari
11 Januari
12 Januari
13 Januari
14 Januari
15 Januari
16 Januari
17 Januari
18 Januari
19 Januari
20 Januari
21 Januari
22 Januari
23 Januari
24 Januari
25 Januari
26 Januari
27 Januari
28 Januari
29 Januari
30 Januari
31 Januari
Vergeleken bij thans zullen we dus aan
het eind van deze maand al een aardige
hoeveelheid meer zonlicht ontvangen: 1
uur en 11 minuten.
Februari brengt ons dan nog sneller
stijgende winst: de maand zet in met 5
minuten meer licht, en op de laatste Fe
bruari gaat de zon op om 8.31 en onder
zonlicht per dag. Maar daarna gaat de
winst stijgen, twee minuten, zakt weer
in tot 1 minuut, maar wordt dan weer
twee minuten, soms drie en enkele malen
zelfs vier minuten per dag. Dat blijkt uit
onderstaand lijstje van de tijden van
zonsopkomst en -ondergang in Januari:
Opkomst
9.50
9.50
9.49
9.49
9.49
9.48
9.48
9.47
9.47
9.46
9.45
9.45
9.45
9.44
9.43
9.42
9.41
9.39
9.38
9.37
9.36
9.35
9.34
9.32
9.31
9.29
9.28
9.27
9.25
DE TRADITIONEELE HARDRIJDERIJ
VAN MANNEN EN VROUWEN
OP DE MARKTGRACHT.
Dat wordt voor onze jongens en
meisjes weer een bijzondere middag.
De buurtcommissie Marktstraat Appel
markt is reeds druk in de weer deze
wedstrijd voor te bereiden. De aangifte
is bij de Haweko tot Woensdagmiddag
1 uur.
De jongens moeten erom denken de
naam van de dame direct op te geven.
Aanvang van den wedstrijd om 2 uur.
De commissie verwacht een groote
deelname.
Er worden leuke prijzen uitgeloofd.
Vroegtijdige aangifte lijkt ons gewenscht
er
BROOD. Op bon 22 tot en met 12 Januari (eventueel tot 19 Jan.)
elke bon 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood of een rant
soen gebak.
BLOEM. Op bon no. 3 tot en met 26 Januari elke der 8 bons 50
gram brood of een half rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTER. Op bon 24 van de boter- en vetkaart tot en met 10 Jan.
(eventueel tot 17 Januari) 250 gram boter of margarine.
VET. Op bon 24 tot en met 10 Januari (eventueel t.m. 17 Januari)
250 gram margarine of boter, of 200 gram vet.
(Boter- of vetbons no. 21 blijven voor slaolie geldig tot en met
31 Januari 1941.
VLEESCH. Op bon 14 tot en met 15 Januari elk der 4 bons 100
gram vleesch (been inbegrepen) of 100 gram vleeschwaren of 100
gram ongesmolten vet.
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 14 tot en met 15 Januari
(eventueel 18 Januari) één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 86 tot en met 17 Januari 1 kg suiker.
KAAS. Op bons 47, 48, 60 en 61 tot en met 26 Januari elke bon
100 gram kaas.
Tevens op bon 20 tot en met 12, Januari 125 gram kaas of smeer
kaas (extra rantsoen).
ZEEP. Op bon 113 tot en mef 31 Januari 150 gram toiletzeep, of
120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Speciale bon 117 uitgereikt met de textielkaart tot en met
30 April 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een
pot scheerzeep.
EIEREN. Óp bon 34 tot en met 5 Januari (eventueel tot 12 Jan.)
en bon 33 tot 19 Januari één ei.
PEULVRUCHTEN. Op bon 103 tot en met 12 Januari een pond
peulvruchten, aanvankelijk slechts groene- en spliterwten en wellicht
capucijners.
KOFFIE en THEE. Op bon 18 tot en met 31 Januari >/2 pond koffie
of ons thee.
GRUTTERSWAREN:
RIJST, enz. Tot emmet 24 Januari a.s. op bon 108 250 gram rijst
of rijstmeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (gemengd meel)
VERMICELLI enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 31, 100 gram
vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 44 uitsluitend 250
gram gort of gortmout of grutten.
HAVERMOUT enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 57, 250 gram
havermout of havervlokken of haverbloem of aardappelmeelvlokken
of gort of gortmout of grutten.
MAÏZENA enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 87, 100 gram
maizena of griesmeel of sago of aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21,
22, 23 en 24 „centrale verwarming” en nrs. 08,, 09, en 10 „haarden en
kachels tot en met Vrijdag 31 Januari 1941, elk één eenheid vaste
brandstoffen.
De bons „één eenheid vaste brandstoffen derde periode” en „één
eenheid cokes derde periode” geven tot en met 31 Januari recht op
één eenheid vaste brandstoffen.
PETROLEUM. Op bon 8 van 30 Dec. tot en met 23 Febr. 2 liter
petroleum.
Petroleumzegel „c”. Tot en met 19 Januari 2 liter petroleum, uit
sluitend voor verlichting in het huishouden.
Advertentlfin per regel:
10 cent
12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
1
1
I
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
ai!
I J i
