Buitenlandsclie Revue.
UITUHIDERS Ed
Klin UERAIHUlOORuELI JKKEID.
Slagerij A. SWART
R
I
DiJ. R. A. HOEKSTRA
■8
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Welke bons
zijn thans geldig?
Geldersche Rookworst
naar
Stadsnieuws.
Woensdag geen spreekuur
n
w
Uit den Omtrek.
w
en-
372*2 Jaargang
Dinsdag 21 Januari 1941
Ne.
er
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
DIXI.
A
A
Dlnsdagsnummer
Vrijdagsnummer
ALLE VOORUITGANG IS NOG
GEEN VERBETERING.
volkeren nu van hun veroveraars te be
vrijden en hen in staat te stellen om hun
eigen plaats in te nemen, is van essen-
tieele beteekenis voor de vorming van
een nieuwe orde in Azië en de vestiging
van een duurzame vrede in dit deel van
de wereld. Lijnrecht hiertegenover staat
de houding van den Amerikaanschen mi
nister van buitenlandschel zaken Huil,
wanneer deze zegt, dat een beheersching
van de zeeën door Duitschland, Italië en
Japan voor Amerika een buitengewoon
31 Januari 1941.
VLEESCH.
Voor
an
'et
:er
)t(
;e-
;el
;e-
n-
:e-
en
:r-
3P
d-
b-
:i-
in
nt
ti
er
a£
art
or-
:he
iter
ld-
<D.
er-
i
in
3-
m
f-
3-
n,
re
i-
el
i-
i-
n
Ie
n
T
HARDRIJDERIJ VAN UITGENOODIGDE
VROUWEN TE BOLSWARD.
De IJsvereeniging alhier had de 16
snelste vrouwen uitgenoodigd op haar
baan aan de Sneekerweg te kampen om
in totaal 220 gld. aan prijzen.
Jammer, dat de poging een bijzon
dere rijderij te houden, door bijzondere
omstandigheden niet geheel lukte.
Het ruwe winterweer heeft gemaakt,
F'
met 24 Januari (event, t.m. 31 Januari)
Boter- of vetbons no. 21 blijven voor slaolie geldig tot en met
(eventueel 29 Januari) één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 91 tot en met 14 Februari 1 kg suiker.
KAAS. Op bons 47, 48, 60 en 61 tot en met 26 Januari elke bon
Advertintlln per rcguli
10 cent
12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
dat niet alleen het verwachte duizend
koppige publiek wegbfeef, maar ook de
helft van de uitgenoodigde rijdsters.
Toen het Hollandia Muziekkorps,
sneeuw, wind en koude trotseerend, de
baan bereikte, na een marsch door de
stad, luidde starter A. Blauw de bel voor
de nummers 1 en 2. Ze verschenen niet
aan de start. En zoo ging het door tot
en met de nummers 11 en 12. Toen
belegde het bestuur met de aanwezige
rijdsters een korte vergadering in de
directiekamer en de uitslag was, dat van
de acht aanwezige rijdsters na loting ’n
nieuwe lijst werd vastgesteld. De 220
gulden verminderden tot 110 gulden,
terwijl de 4 verliezende rijdsters in een
tweede wedstrijd 45 gulden zouden
moeten deelen. Inmiddels begon het te
sneeuwen. Het werd een ouderwetsche
wintermiddag.
Te kwart voor 3 schaarden de niet
talrijke bezoekers zich langs de touwen
en de nummers 1 en 2 gingen van de
streep. Het waren D. Huitema van
Wommels en D. Reinsma van Warga,
Het laagste nummer won onbedreigd,
evenals in de tweede rit.
3, Tiete Reinsma van Warga, moest ’t
verliezen van Fokje van der Velde. Wel
was Tiete even voor, maar op de helft
van de baan waren de rollen al omge
keerd. Ook in de tweede rit wist Fokje
voor te komen en te blijven.
5 St. Popma van Gaast, kon de strijd
tegen 6, Ina Keulen van Terzool niet
volhouden. In de eerste meters van de
baan viel de beslissing reeds. Ook de
tweede rit had eenzelfde verloop.
7, Griet Broersma van Murmerwoude
behaalde de overwinning op Tjitske
Broekstra (8) van Baard. De laatste
kreeg een slagje in de rug en raakte op
de helft achter. In de tweede rit gaf 8
beter partij, maar verloor ook nu.
In de tweede omloop kwam Huitema
tegen Fokje. De laatste wist op de helft
van de baan voor te komen. In de 2de
i i I
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Lccsgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f 2.-; inn. 15 ct.
Voor het’ Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Arts voor Inwendige ziekten
Mr. P. J. Troelstraweg 1, LEEUWARDEN
Telefoon 4918
Op bon 15 tot en met 26 Januari elk der 4 bons 100
gram vleesch (been inbegrepen) of 100 gram vleeschwaren of 100
18 Januari 1941.
Onder voorzitterschap van den heer
D. Douma hield hedenavond de begrafe.
De lezer heeft natuurlijk wel eens het
verhaal gehoord van kleine Jantje, die
op school de schuld placht te krijgen
van alle kattekwaad, dat er in de klas
werd uitgevoerd. Op een moment, dat
Jantje zat te soezen, vroeg de meester
hem, wie het buskruit had uitgevonden.
Daar heb je het al weer, dacht het kleine
kereltje en in huilen uitbarstende, riep
hij: „Ik heb het heusch niet gedaan,
meester!”
Nou valt het in werkelijkheid ook niet
mee om voor den uitvinder van het bus
kruit te worden gehouden, want dat plof-
bare goedje heeft maar bitter weinig ze
gen voor de menschheid opgeleverd en
integendeel door eeuwen heen ontzaglijk
veel leed, jammer en rouw over de we
reld gebracht. Toch was de uitvinder ’n
brave monnik. Hij schijnt geenszins te
hebben voorzien, welk kwaadaardig ge
bruik de menschheid van zijn vinding
zou maken; ontplofbare stoffen kunnen
voor talrijke nuttige doeleinden worden
aangewend, maar helaas in de
kraam van den oorlogsduivel zijn ze het
meest van pas gebracht.
De persoonlijke verantwoordelijkheid
van uitvinders voor de gevolgen van
hun vinding, kan slechts een zeer be
trekkelijke worden geacht. De tijd moet
rijp wezen voor bepaalde ontdekkingen
en dan worden ze ook gedaan, zoo niet
door den een dan door den ander. Van
vele belangrijke vindingen wordt Tiet
auteurschap betwist; onderzoekingen,
op een bepaald doel gericht, leide vaak
op verschillende plaatsen en bijna tege
lijkertijd tot het beoogde resultaat. Dat
is begrijpelijk. Naarmate wetenschap en
techniek voortschrijden, worden dé mo
gelijkheden zichtbaar om tot doelen te
geraken, welke voorheen onbereikbaar
waren.
Ik had deze inleiding noodig om den
lezer eenigszins mild te stemmen jegens
den jongen Haarlemmer, die een dezer
dagen 1 de, fietsradiio uitvond! Men
moet hem niet te hard vallen de tijd
was er rijp voor. Had hij het ding niet
in elkaar geknutseld, dan zou een ander
het hebben gedaan. We hadden reeds
het huiskamertoestel, dat de radio-gol-
ven uit den aether opving; we kregen
de verplaatsbare zend- en ontvangin-
stallaties, speciale apparaten werden ge
construeerd, welke men in auto’s kon
meenemen en „dus” kon de vinding der
fietsradio niet uitblijven.
De bedoelde Haarlemmer heeft he
laas de vele technische moeilijkhe
den kunnen overwinnen, welke aan de
vinding nog in den weg stonden. Het
toestelletje, dat hij samenstelde, is
uiterst klein,, kan gemakkelijk op het
stuur worden gemonteerd, de stroom
wordt geleverd door een dynamo, op den
fietsband aangedreven, de lampen kun
nen niet losschokken, op vernuftige wij
ze is het vraagstuk der aardleiding op
gelost en wat voor den gebruiker het
vogrnaamste schijnt te zijn de Haar
lemmer heeft het apparaat van een won
derbaarlijk krachtig geluidsvolume weten
te voorzien.
Het heet, dat de vinding in een be
hoefte tegemoet is gekomen. O, natuur
lijk! Niets is den mensch te dol; alles
begeert hij, wat binnen zijn bereik is ge
komen. To nu toe waren we er gelukkig
om, dat de fiets het eenige vervoermid
del was, dat geen geruisch maakte. Men
schoof er onhoorbaar mee de natuur in,
verstoorde het spel en het lied der vo
gels niet mee, het joeg geen wanklan
ken door de indrukwekkende geluidloos
heid van een zoelen zomeravond.Maar
nu zijn we ineens tot de conclusie geko-
rit eenzelfde verloop. Fokje kan door
een snel tempo de leiding nemen. In de
eerste rit was de uitslag nog twijfelach
tig, maar in de tweede was 4 dadelijk
voor.
De verliezers, Huitema en Griet,
plaatsten zich na twee ritten, welke wei
nig spanning opleverden als 3e en 4e.
De eindstrijd tusschen Ina en Fokje
verliep in het voordeel van de laatste.
Ook de tweede rit bracht geen verande
ring. Een verschijnsel, dat zich bij alle
ritten voordeed. Nooit was er, de heele
middag niet, een beslissingsrit noodig.
Rijderij om de troostprijzen.
D. Reinsma verliest de beide ritten van
Tj. Broekstra. En St. Popma van Tiete
Reinsma. De verliezers kregen elk f 7.50.
Van de winnaars wist Tiete zich eerste
te plaatsen. En Tjitske volstond er mee
door een keurige lange streek te laten
zien hoe ze rijden kan. Ook hier volgden
geen derde ritten.
Uitslag: 50 gld., plus zilv. med., F.
v. d. Velde; 30 gld. I. Keulen; 20 gld. D.
Huitema; 10 gld. G. Broersma.
Tevens werd aan1 mej. F. van der
Velde uitgereikt de lauwertak voor de
snelste rit.
Troostprijzen: 20 gld. Tiete Reinsma;
10 gld. Tj. Broekstra; f7.50 St. Popma;
f7.50 D. Reinsma.
PETER PECH.
Nog even herinneren we aan de op
hedenavond in de Doele te geven re
vue door het gezelschap Peter Pech, on
der de titel: „Wij zijn niet bang”.
Het wordt ongetwijfeld een avond
waarbij vroolijkheid en gepaste humor
hoogtij vieren.
KP ISWERD
BROOD. Op bon 24 tot en met 26 Januari (eventueel t.m. 2 Febr.)
elke bon 100 gram brood of een rantsoen gebak.
BLOEM. Op bon no. 3 tot en met 26 Januari elke der 8 bons 50
gram brood of een half rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTER. Op bon 26 van de boter- en vetkaart tot en met 24 Jan.
(eventueel tot 31 Januari) 250 gram boter of margarine.
VET. Op bon 26 tot en met 24 Januari (event, t.m. 31 Januari)
250 gram margarine of boter, of 200 gram vet.
hebben gezien van het opstakel op onzen
weg. In dat laatste geval komen we wel
niet aan het doel, dat we ons hadden
gekozen, maar toch wel aan het einde
van onzen levensweg en aan het slot
van veel dwaasheid.
Ik voorzie niet veel goeds van de uit
vinding der fietsradio. De fietsers behoo-
ren in het algemeen toch al niet tot de
meest oplettende weggebruikers en wat
moet er van ze worden, alsmede van de
overige weggebruikers, als hun gedach
ten nog meer afgeleid gaan worden?
Wat een cacaphonie van geluiden zal
er zich in het openbaar gaan, ontwikke
len, als de fietsradio populair wordt.
Stel je voor: ik fiets en heb afgestemd
op Berlijn; ik word achterhaald door een
democraat, die ik spreek van den ko
menden vredestijd Londen heeft aan
gezet; we snauwen mekaar wat toe en
worden onderwijl tegemoet gereden door
een communistischen wellusteling, die ’n
Moskousche internationale door de lucht
laat schallen.Natuurlijk volgt er een
botsing en over ons heen komt een fiet
ser, te rollen, die naar een jaszband aan
hef luisteren was, een andere, die genoot
van een ooggetuigeverslag van een
bokswedstrijd en een bedaagde juffrouw
die genietende was van een oratorium
van Bach. En al deze klanken klinken
door, terwijl wij liggen te kreunen of te
reutelen.
Ik moet er niet aan denken. Sinds de
uitvinding van de fietsradio ben ik me
gaan verheugen over de invoering der
radiobelasting. Uit de opbrengst der be
lasting voor de fietsradio’s kunnen mis
schien een paar krankzinnigengestichten
worden gebouwd.
gram ongesmolten vet,
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 15 tot en met 26 Januari
In niet mindere mate dan de vorige
week blijft de aandacht gevestigd op de
voorstellen, welke president Roosevelt
aan het Huis van Afgevaardigden, in
verband met de hulpverleening aan En
geland, heeft voorgelegd.
Het blijkt, dat deze voorstellen niet
zonder meer of in een kort tempo zul
len worden aangenomen. Speciaal wat
betreft dat deel van ’t wetsontwerp,
waarbij aan de regeering de vrije hand
gegeven wordt ten aanzien van de hoe
veelheid aan Engeland te verstrekken
oorlogsmateriaal, stuit op eenig verzet.
Verschillende senatoren hebben Roose
velt’s plan scherp becritiseerd. Zij wen-
schen als garantie ’t overdragen van En-
gelsche bezittingen.
Ook de vroegere president Hoover
heeft er op aangedrongen de aan Roose
velt te verstrekken volmachten nauw
keurig vast te stellen. Hoover is voor
een redelijk uitvoerbare hulp aan Enge
land, maar wil iedere verwikkeling van
Amerika in den oorlog afwijzen. Niet
alleen in de V. S. is deze kwestie de
vraag van den dag, maar ook Japan
volgt met buitengewone belangstelling
de besprekingen. Verschillende' Japan-
sche bladen beweren dat de internatio
nale neutraliteitswetgeving door deze
voorstellen volkomen wordt opgeheven.
Bovendien verleent Amerika steun aan
Griekenland en China, hetgeen als een
uitdaging voor Japan moet worden op
gevat.
Wanneer we de vraag stellen in hoe
verre Japan bedreigd wordt door de
Amerikaansche bewapenings- en hulp-
voorstellen, dan denken we in de aller
eerste plaats aan de banden waarmede
Japan aan de as-mogendheden is gebon
den. De Japansche politiek is er op ge
richt het land te reorganiseeren en het
gereed te maken voor de groote taak,
welke de nieuwe grondslagen van de na
tionale politiek aan regeering en volk
opleggen. Tot die grondslagen behoo-
ren in de eerste plaats de vestiging van
een groot Oost-Azië, een nog vollediger
bewapening en de organisatie van de
nationale industrie. Daarvoor moet het
geheele Japansche volk worden gemo
biliseerd. Op welke manier dit gebeurt,
kunnen we het beste afleiden uit de ma
nifesten, die thans over geheel Japan
worden verspreid. Daarin wordt gespro
ken, dat bijv, de volkeren van Zuid-
Oost-Azië steeds zijn onderdrukt en ge-
men we vernamen zulks uit een ent- exploiteerd door hun veroveraars. Deze
housiast gestemd dagbladartikel dat
een fietstocht eentonig is, vervelend,
geestdoodend en slaapwekkend. Daar
om: allemaal een fietsradio aanschaffen!
Een fietstocht wordt er een genieting
door; we stemmen af op een program,
dat ons boeit; we voelen dan geen moe
heid meer en we zijn aan ons doel, voor
we het weten. Ik zou er aan willen toe
voegen: vóór we iets hebben gezien van
al het schoone, dat we rakelings pas
seerden en misschien óók: zonder iets te
100 gram kaas.
ZEEP. Op bon 113 tot en met 31 Januari 150 gram toiletzeep, of
120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Speciale bon 117 uitgereikt met de textielkaart tot en met
30 April 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een
pot scheerzeep.
EIEREN. Op bon 46 tot en met 26 Januari (eventueel tot 2 Febr.)
één ei, bon 111 geldt nog tot en met 26 Januari.
PEULVRUCHTEN. Op bon 103 tot en met 12 Januari een pond
peulvruchten, aanvankelijk slechts groene- en spliterwten en wellicht
capucijners.
KOFFIE en THEE. Op bon 18 tot en met 31 Januari y2 pond koffie
of 3/4 ons thee.
GRUTTERSWAREN:
RIJST, enz. Tot en met 24 Januari a.s. op bon 108 250 gram rijst
of rijstmeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (gemengd meel)
VERMICELLI enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 31, 100 gram
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 44 uitsluitend 250
gram gort of gortmout of grutten.
HAVERMOUT enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 57, 250 gram
havermout of havervlokken of haverbloem of aardappelmeelvlokken
of gort of gortmout of grutten.
MAÏZENA enz. Tot en met 21 Febr. a.s. op bon 87, 100 gram
maizena of griesmeel of sago of aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21,
22, 23 en 24 „centrale verwarming” en nrs. 08, 09, en 10 „haarden en
kachels tot en met Vrijdag 31 Januari 1941, elk één eenheid vaste
brandstoffen.
De bons „één eenheid vaste brandstoffen derde periode” en „één
eenheid cokes derde periode” geven tot en met 31 Januari recht op
één eenheid vaste brandstoffen.
PETROLEUM. Op bon 8 van 30 Dec. tot en met 23 Febr. 2 liter
petroleum.
Petroleumzegel „d”. Tot en met 23 Februari 2 liter petroleum,, uit
sluitend voor verlichting in het huishouden.
gevaar zou beteekenen. De wetten der
zelfverdediging moeten worden toege
past voor het te laat is. Derhalve is het
van belang, dat een zoo groot moge
lijke steun wordt verleend aan Engeland
en de andere landen, die tegen de spil-
mogendheden strijden.
Ook ten opzichte van Japan beweer
de Huil dat dit land meermalen het vol-
kenrecht heeft geschonden door China
binnen te vallen. De voorgestelde Japan
sche nieuwe orde in den Stillen Oceaan
beteekent, aldus deze minister een po
litieke overheersching door een land,
economische exploitatie van alle hulp
bronnen, ten voordeele van dat land en
daardoor verarming van alle andere lan
den.
Ten slotte nog een verklaring van den
Amerikaanschen minister van oorlog,
waarin deze zegt, dat het noodzakelijk
is dat het wetsontwerp tot steun aan
Engeland zeer snel door het Congres
wordt aangenomen.
Amerika komt door dit wetsontwerp
niet in oorlog. Deze spoedige goedkeu
ring is daarom noodzakelijk, omdat
naar zijn meening de crisis binnen 60,
hoogstens 90 dagen zal intreden.
Onwillekeurig stellen we ons de vraag
zullen Duitschland en Italië rustig af
wachten tot Engeland met behulp van de
Amerikaansche bewapening krachtig ge
noeg is een offensief in te zetten, of zal
binnen korten tijd een nog intenser
krachtsinspanning van het Duitsche mi
litaire apparaat mogelijk blijken.
In zijn rede voor de Duitsche wapen
broeders heeft de Führer reeds begrijpe-
lijké toespelingen gemaakt.
Wanneer de groote Amerikaansche
hulpbronnen pas over zes maanden dis
ponibel zijn, dan moet men niet ver
wachten, dat Duitschland dezen tijd on
gebruikt voorbij laat gaan.
Het inzetten van Duitsche duikbom
menwerpers tegen dé Engelsche verbin
dingswegen in de Middellandsche Zee
wordt als een zeer ernstig gevaar opge
vat en men verwacht, dat deze belang
rijke ontwikkeling Engeland noodzaken
zal de tot dusverre in de Middellandsche
Zee gevolgde tatkiek en strategie aan
een onderzoek te onderwerpen.
Waarnemers in Londen twijfelen er
aan, of Engeland ook in de toekomst
zal vasthouden aan het systeem van con-
voyeeren door de Middellandsche Zee,
hetwelk men tot dusverre ondanks de
bedreiging door de Italiaansche vloot
heeft gevolgd.
Het gevecht van den lOden Januari
wordt beschouwd als de belangrijkste
test der beweringen over de sterktever-
houding tusschen luchtwapen en slag
schepen. Indien men het van Engelsche
zijde officieel toegegeven' verlies van den
zwaren kruiser „Southampton” en de
eveneens officieel bevestigde beschadi
ging van het vliegtuigmoederschip „Il
lustrious” vergelijkt met de officieel van
Engelsche zijde beweerde vernietiging
van twaalf vijandelijke vliegtuigen, dan
is dit resultaat ook volgens Engelsche
opgaven, absoluujt ten gunste van de
Duitsche bommenwerpers uitgevallen.
Wat de strijd in Lybië betreft komt
de laatste week zeer weinig positief
nieuws door. Dit wil niet zeggen, dat op
dit deel van de wereldbol niet hevig ge
vochten wordt. Maar voorloopig be
perkt de actie zich tot luchtbombarde
menten. Ook van het Grieksche front
wordt weinig activiteit gemeld en we
veronderstellen, dat het winterweer hier
aan schuldig is.
De terugkeer van den Amerikaanschen
ambassadeur Philips te Rome, vormt in
verschillende Italiaansche bladen het ge
sprek van den dag. Philips heeft aan
Amerikaansche journalisten verklaard,
dat hij geen bijzondere boodschap voor
den koning-keizer heeft meegebracht en
dat hij naar Rome is teruggekeerd om
zijn normale taak te hervatten.
s
■t-
e.
;n
ld
o»
SZi
lil
rar
:h
ie
>at
o
:h
id
er
is,
/at
el
i
te
8
w
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
I
