Buit enlandsclie Revue.
•0
De Bolswardsche Courant en Westergoo
BOEKENWEEK.
j
n
Welke bons
zijn thans geldig?
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
372*2 Jaargang
Dinsdag 4 Maart 1941
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
I
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
No. 17
Md.
Op bon 15 tot en met 30 Maart een pond
at
d
1
e
1,
n
M
Dinsdagsnummer
Vrijdagsnummer
er
>m
ar
de
en
of
ar
es
men, is dan tóch het enkele bezit van
werken, welke ons eens diep treffen, niet
iets kostbaars? Het enkele bezit reeds
kan herinneringen levendig houden.
Waaraan anders ontleenen de vele, ma
terieel waardelooze souvenirs hun waar
de, welke ieder mensch met zich door
het leven meesleept?
Het komt er niet op aan, of uw biblio
theek groot is dan wel geschikt kan
worden op een klein plankje in een in
tiem hoekje van uw woning. Het gaat er
om, of ge al of niet iemand zijt, wiens
hart en geest gevoelig zijn voor ideëele
dingen. Zoo ge daarvan nog geen blij
ken kunt geven door het betoon van de
persoonlijke waarde, welke ge aan be
paalde boekwaarden schenkt, begin dan
in de op heden aanvangende boeken
week met uw zelfopvoeding in die rich
ting.
Middellandsche Zee, maar onze toege-
stane ruimte is reeds weer verbruikt,
dus tot een volgende keer.
OOSTERLITTENS
KRUISJASPARTIJ.
2 Maart 1941.
Gisteravond werd in café „Het Wapen
van Friesland” een geanimeerde kruis-
jaspartij gehouden, uitgaande van de
t
W-
i-
n,
ie
;n
re,
is,
li
ét
er
;k
c-
KIMSWERD.
DE JANTJES.
Een goede Hollandsche film en voor
de meeste filmliefhebbers geen onbeken
de. In tegenstelling met andere Neder-
landsche films bleek in de filmstrook niet
noemenswaard geknipt.
De beeldweergave was uitstekend en
ook het geluid zeer goed. Het voorpro
gramma was als steeds goed verzorgd.
Het bezoek was zeer bevredigend.
27 Februari 1941.
Voor een flink bezette zaal hield gis
teravond de Zangvereen. „Zanglust” al
hier haar jaarlijksche uitvoering. De
zangnummers alsook het door de leden
van het koor opgevoerde tooneelstuk
„Twa sisters” oogstten een enorme bij
val.
Met groote voldoening kunnen bestuur
en leden op dezen welgeslaagden avond
terugzien. Aan den leider, den heer G.
Schrik te Harlingen en aan mej. G. de
RIJCKE TREK LOTEN.
Een advertentie in dit nummer ver
meldt nadere bijzonderheden omtrent de
gehouden beide trekkingen van de Rijcke
Trek Verloting.
In vele plaatsen waren de loten
sedert begin Februari al uitverkocht,
hetgeen mede een reden voor het comité
der verloting heeft gevormd een derde
serie ook op korten termijn, te doen
trekken en wel op 21 Maart. Deze ver
loting biedt eveneens een hoofdprijs ter
waarde van f 6000.— en een serie diver
se prachtige prijzen.
De loten zijn inmiddels verkrijgbaar
bij de bekende adressen in de plaats en
omgeving.
Naar onze meening is het Turkije te
doen om tijdwinst; slaat de schaal van
den strijd in de Middellandsche Zee en
in Oost-Afrika om ten gunste van de
Asmogendheden dan kan Turkije, wan
neer het niet aan alle kanten gebonden
is, de voordeeligste partij kiezen. Zou
de schaal eventueel aan de anderen kant
doorslaan, dan ook voelt Turkije zich
geborgen.
Lang kan deze toestand evenwel niet
duren.
Aan den vooravond van den strijd,
zoowel in het Westen als aan de Mid
dellandsche Zeekust wordt kleur beken
nen een dringende eisch.
Men zou geneigd zijn zoo nu en dan
de balans van de krijgsverrichtingen op
te maken om zoo mogelijk daaruit de
kansen te berekenen. Voor een dergelijk
objectief oordeel is dan allereerst ver-
eischt, dat men berichten van weerskan
ten zou kunnen vergelijken. Ieder be
grijpt dat dit in een bezet land niet mo
gelijk is en we dus het trekken van con
clusies aan den lezer zelve moeten over
laten.
Wat da
hulpverleening van Amerika
betreft, valt te vermelden, dat de leen-
en pachtwet nogal eenige discussie in de
Senaat uitlokt
De leider van de democraten en te
genstander van de hulpverleening aan
Engeland, senator Wheeler, verklaarde
dezer dagen in een rede, dat, wanneer
deze wet wordt aangenomen het Ameri-
kaansche congres tot een paskwil wordt
verlaagd.
De aanneming van deze wet zou gelijk
staan met een oorlogsverklaring. Het
wetsontwerp zou Roosevelt machtigen
om Duitsche, Italiaansche en Japansche
handelsschepen in beslag te nemen. Ten
tweede Amerikaansche handelsschepen
naar havens van oorlogvoerende landen
te kunnen zenden en ten derde de oor
logsschepen van oorlogvoerende landen
kunnen in Amerikaansche havens gere
pareerd worden.
Die hulpverleening aan Engeland is
niet het eenigste buitenlandsche pro
bleem, waarmee Amerika den laatsten
tijd nogal moeite heeft. De versterking
van de eigen defensie, maar vooral de
spanning ten opzichte van Japan stelt
Amerika voor zeer bijzondere problemen.
Wat de versterking van de defensie be
treft, is men in Amerika niet alleen ac
tief ten opzichte van de vloot, maar in
niet mindere mate wat betreft de lucht
macht. Vooral in en om den Stillen Oce
aan is deze belangensfeer aan weers
kanten uitgegroeid tot een schaakspel
van de eerste orde. Vroegere onbedui
dende eilandjes, die nauwelijks enkele
meters boven den zeespiegel uitsteken,
vormen thans uitstekende steunpunten
voor vliegtuigen.
Voor d'e versterking van een dezer
eilandjes Guam geheeten, heeft de Ame
rikaansche senaat 4 millioen pond ster
ling uitgetrokken.
Ook Japan zit niet stil en heeft thans
een nieuwe luchtlijn ontworpen- naar
Portugeesch Timor.
Voorloopig bedoeld als een gewone
vliegdienst, weten we toch uit de onder
vinding, dat de burgerlijke vliegdienst
dikwijls de voorlooper is van de mili
taire dienst. Zoodoende worden de lan
ge jaren vergeten eilandjes in de Ooste
lijke Oceaan door de groote mogendhe
den als een waardevol bezit beschouwd.
Een internationaal probleem, dat in rus
tiger tijden naar een oplossing vraagt.
Reeds de vorige week was door een
foutief bericht in een der Fransche bla
den het overlijden gemeld van Koning
Alfonso van Spanje,
Thans is echter dit bericht In her
nieuwde vorm juist.
In tegenstelling met de minder gun
stige commentaren uit de Fransche bla--
den van de vorige week, waarin het par
ticuliere leven van dezen vorst niet van
de beste zijde werd-belicht, komen thans
de Spaansche bladen met waardeerende
artikelen. In een manifest tot het volk
zegt Franco onder meer: De Spaansche
regeering neemt deel aan de groote
smart over dit verscheiden. Alfonso is
gestorven ver van het vaderland, welks
welzijn hij zoo hartstochtelijk liefhad.
Ook „de Alcazar” wijdt haar hoofd
artikel aan den gestorven vorst en con
stateert dat weliswaar het karakter van
den koning voor de geschiedenis nog
niet is vastgesteld, flat het beeld van den
doode echter voor de Spanjaarden door
een aureool Is cwigeven, omdat hij zijn
land zoo lief had en zijn geheele leven
in dienst van het vaderland stelde.
Nu hadden we u nog graag iets ver
teld over de tegenwoordige positie van
het nieuwe Spanje, vooral in verband
met de komende gebeurtenissen aan de
Haas-v. d. Molen werden bloemen aan
geboden.
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
HENNAARDERADEEL.
FRIESCHE MIJ. VAN LANDBOUW.
Februari 1941.
De afdeeling van de Friesche Mij. van
Landbouw hield haar algemeene leden
vergadering te Wommels onder leiding
van den heer J. R. Boschma van Hen-
naard.
In zijn openingswoord schetste de
voorzitter hetgeen in de veehoudersbe-
drijven de laatste jaren was meegemaakt
de groote moeilijkheden - waarmede
voortdurend te kampen viel, doch on
danks dit alles meende de voorzitter nog
voldoend^ optimisme aanwezig een en
ander te trotseeren, om met moed de
toekomst tegemoet te gaan.
Verder volgde ballotage van een drie
tal nieuwe leden, terwijl nog werd me
degedeeld, dat van bestuurswege behan
deld was de vogelschade en de ziens
wijze van het bestuur aldus gemotiveerd
werd, om zoo mogelijk te trachten ver
gunningen tot het schieten van schade
lijk gevogelte te verkrijgen, teneinde de
schade alzoo tot een minimum te beper
ken.
Het jaarverslag meldde een stijging
van het ledental tot gezamenlijk ruim 160
leden. Het financieel verslag gaf een
batig saldo van bijna f 92.Beide ver
slagen werden onder dankzegging goed
gekeurd.
Een speciale commissie was ingesteld
te onderzoeken het vraagpunt der Ar
beidsverhouding, waarbij gerapporteerd
werd door den heer R. Hellinga te Hen-
naard, waarna een geanimeerde bespre
king volgde.
De vergadering was flink bezocht.
Er is misschien geen enkele uitvinding
van zooveel invloed geweest op de men-
schelijke beschaving als die van de boek
drukkunst. Het boek heeft velen geluk
gebracht in het leven, daaraan richting
en inhoud gevende, het boek heeft ook
niet weinigen verdorven. Zonder het
boek zou de wereld er niet hebben uit
gezien als ze doet; we weten zeer goed,
dat het niet alles winst was en is, welke
de uitvinding van de boekdrukkunst
heeft opgeleverd, maar weten doen we
het óók, dat we heel wat zouden missen
in onzen levenstuin, als we daarin de
rijpe vruchten varvhet menschelijk ver
nuft, der menschelijke fantasie en opmer
kingsgave niet als heerlijke rijpe vruch
ten zouden kunnen plukken. {En ftóoh
wordt door zeer velen aan het boek nog
niet de volle waarde toegekend, welke
het bezit en moeten er middelen van
propaganda, als die eener jaarlijks terug-
keerende boekenweek, worden aange
wend om te trachten, iedereen van die
waarde te doordringen.
Een goed boek? O jawel, „men” leest
wel eens graag wat. „Men” leent wel
eens een boek van den een of ander
hetwelk men dan vergeet terug te bren
gen of men verpoost zich wel eens
met wat lectuur, die men voor een paar
cent in een bibliotheek kan bekomen.
Koopen? Neen, waarom zou men een
boek kóópen! Als je het eenmaal gele
zen hebt, is de waarde er immers van
afl
Onder deze en dergelljke uitvluchten
maakt mep zich af van elk streven naar
boekenbezit. En toch, hoe oppervlakkig
zijn die uitvluchten. Heeft men thuis dan
ook geen mooi plaatwerk of schilderijen
aan de wanden? Zegt men van derge
lijke afbeeldingen óók, dat ze geen
waarde meer hebben, als men ze een
maal heeft gezien? Vindt men het eigen
bezit van schilderijen overbodig, omdat
men in een museum voor een dubbeltje
de schoonste kunstwerken kan gaan ge
nieten?
Waarom is men trotsch op en geluk
kig met het bezit van een mooie vaas?
Glanst die het tweede jaar soms fraaier
dan het eerste jaar?
Het is ’n groot geluk voor de mensch-
heid, dat er musea zijn, waarin men de
heerlijkste scheppingen van kunstenaars
van tijd tot tijd kan gaan bewonderen
en evenzoo is het goed en noodig, dat
er uitleenbiibliiotheken (bestaan, waarin
men voor een paar centen het werk van
de beste schrijvers kan huren. Beston
den er geen musea en bibliotheken dan
zouden we door gebrek aan geldelijke
middelen van veel schoons verstoken
moeten blijven. Maar toch moet het een
redelijk menschelijk verlangen worden
geacht; iets, naar de mate van zijn gees
telijke en materleele vermogens te be
zitten van de schatten, welke kunste
naars ons door hun goddelijke gave
schiepen.
Voor ieder persoonlijk kan het bezit
van een eenvoudige plaat aan den wand
meer (geestelijke) waarde hebben dan
het kostbaarste en kunstzinnigste doek
in een museum. Er zijn afbeeldingen,
welke ons om de een of andere reden,, op
bijzondere wijze treffen; ze roepen mis
schien dierbare herinneringen op of ge
ven uiting aan een visie van den maker,
dief met de onze overeenstemt. Op zoo’n
plaat of schilderij raakt men nooit uit
gekeken. Wat zoo’n voorstelling ons te
zeggen had, zegt hij eiken keer opnieuw
en steeds duidelijker, wanneer we onze
oogen erheen hebben gericht.
Zoo is het ook met de boeken, welke
ons persoonlijk bezit zijn. Het is na
tuurlijk onzin om op een willekeurige
manier een stel boekenplanken te gaan
opvullen met boeken. We kunnen ook
niemand raden, welke boeken hij zich
behoort te verschaffen. Lees, zoo kunnen
we slechts zeggen, zooveel als ge ter
ontwikkeling en ontspanning behoeft;
kies daartoe desnoods werken uit een of
andere bibliotheek. Indien ge vatbaar
zijt voor Indrukken, dan zult ge vanzelf
contact krijgen met de schrijvers, die
voelen en zien als gij, maar dieper mis
schien en klaarder. Van deze schrijvers
en van hun werken zullen we gaan hou
den. Dan zal het verlangen ontstaan om
boeken te bezitten. En op bepaalde
oogenblikken, wanneer we meer dan an
ders zekere stemmingen ondergaan, zul
len we die werken, of gedeelten eruit,
willen herlezen; we herlezen dan op de
psychologisch meest geschikte oogen
blikken; de taal zal ons schooner voor
komen dan voorheen en de bedoelingen
van den schrijver zullen ons duidelijker
worden.
Zelfs al zoudt ge niet tot herlezing ko-
Ook in dit afgeloopen weekend zijn de
gebeurtenissen op de verschillende oor
logsfronten niet zoo belangrijk, dat daar
uit een conclusie voor het verdere ver
loop van den strijd valt te trekken.
De door Duitschland aangekondigde
verscherpte duikbootoorlog is waar
schijnlijk nog niet in vollen omvang in
gezet en de luchtactiviteit wordt op som
mige plaatsen danig door de weersge
steldheid gehandicapt
Juist daarom trekt de
diplomatieke actie
die alom waarneembaar is, de groote be
langstelling. De conferentie te Weenen
tusschen den Duitschen Rijkskanselier,
de Italiaansche minister van binnenland-
sche zaken en den Bulgaarschen premier
doet het kwik in de Europeesche baro
meter onrustbarend stijgen.
Allerlei gevolgtrekkingen worden ge
maakt, maar voorzoover er van derge
lijke conferenties iets uitlekt, mag men
als een vaststaand feit aannemen, dat
zekere revisie-eischen van Bulgarije
den grondslag van deze bespreking vor
men. Bulgarije wenscht in het nieuwe
Europa een toegang tot de Egeïsche Zee.
Wanneer we de kaart van Europa
even raadplegen,, dan blijkt ons, dat deze
eisch niet anders kan worden ingewilligd
dan over Grieksch of Turksch grondge
bied. Bulgarije heeft goede havens aan
de Zwarte Zee, waarvan we kunnen noe
men Warna en Boergas, maar.voor de
scheepvaart van en naar de Middelland
sche door de Egeïsche Zee moet men
gebruik maken van den Bosporus door
de zee van Marmora en de landengte van
Gallipoli. Zou daarentegen Bulgarije de
beschikking kunnen krijgen over een h*-
ven aan de Egeïsche Zee, b.v. Kavallo,
dan had men een rechtstreeksche verbin
ding.
In Berlijnsche politieke kringen ver
klaart men, dat dergelijke aangelegen
heden gezien en gemeten moeten worden
in groot Europeesch verband en dat deze
problemen thans tot de tweede orde be-
hooren. Zij zullen te zijner tijd in het ge
zamenlijke complex der Europeesche
ordening verstandig en blijvend worden
geregeld.
In dit verband trekt het bezoek van
Engeland’s minister
van buitenlandsche zaken Eden aan Tur
kije meer dan gewone belangstelling.
Van Duitsche zijde wenscht men zich
over deze reis en de mogelijke resultaten
niet uit te laten, terwijl een officieel com
muniqué uit Ankara vermeldt dat Eden
en de chef van den Britschen generalen
staf, generaal Dill, een bespreking heb
ben gehouden met minister-president
Saydam, de minister van buitenlandsche
zaken en den chef van het Turksche le
ger.
De internationale toestand werd op
alle punten bestudeerd, terwijl de Bal-
kanvraagstukken, die nauw verband
houden met de gemeenschappelijke be
langen van Turkije en Engeland het
voorwerp van bijzondere aandacht wa
ren..
Wanneer men hier dan nog aan toe
voegt dat na afloop de gasten zich ver-
eenlgden aan een maaltijd, waarbij op
het welzijn van beide landen werd ge
klonken en gedronken, dan heeft U het
zuivere officieele communiqué wat over
een dergelijke conferentie verstrekt
wordt.
Men wordt er niets wijzer door Men
kan hoogstens de een of andere gissing
maken, die gewoonlijk door de snelheid,
waarmede sommige feiten zich voltrok
ken reeds voordat ze zijn afgedrukt,
worden achterhaald. Wanneer Bulgarije
zich aansluit bij de Asmogendheden en
Joego-Slavië een welwillende neutrali
teitspolitiek volgt, wordt de positie van
Turkije zeer moeilijk.
IQ Maart één ei.
PEULVRUCHTEN. Op bon 15 tot en met 30 Maart een pond
bruine boonen, witte boonen, capucijners en groene erwten.
KOFFIE EN THEE. Op bon 02 algemeen boekje van 3 Febr. tot
16 Maart 125 gram koffie of 50 gram thee.
GRUTTERSWAREN:
RIJST, enz. Tot en met 23 Maart a.s. op bon 11 250 gram rijst
of rijstmeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (gemengd meel)
VERMICELLI enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 09 100 gram
vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 08 uitsluitend 250
gram gort of gortmout of grutten.
HAVERMOUT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 07, 250 gram
havermout of havervlokken of haverbloem of aardappelmeelvlokken
of gort of gortmout of grutten.
MAÏZENA enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 10, 10Q gram
maizena of griesmeel of sago of aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 25 tot 32 en 35 tof en
mef 41 „centrale verwarming” tot 14 Maart (resp. de maand Maart)
elk één eenheid vaste brandstoffen. Voorts de met 15, 16, 17 genum
merde bons „haarden en kachels” elk één eenheid tot gedurende de
maand Maart.
De bons „één eenheid vaste brandstoffen vierde periode” en „één
eenheid cokes vierde periode” geven tot en met 14 Maart, eventueel
5de periode tot einde Maart recht op één eenheid vaste brandstoffen.
PETROLEUM. Op bon 9 van 24 Februari tot en met 20 April 2
liter petroleum.
Petroleumzegel „e”. Tot en met 31 Maart a.s. 2 liter petroleum,
uitsluitend voor verlichting in het huishouden.
6
Advertentiën per regel:
10 cent
12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs
Giro no. 87926
BROOD. Op bon 06 tot en met 9 Maart (eventueel tot en met
16 Maart) elke bon 100 gram brood of een rantsoen gebak.
BLOEM. Op bon 5 tot en met 23 Maart elke der 8 bons 50
gram brood of een half rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTER. Op bon 06 van de boter- en vetkaart tot en met 9
Maart (eventueel 16 Maart), 250 gram boter of margarine.
VET. Op bon 06 tot en met 9 Maart (eventueel t.m. 16 Maart)
250 gram margarine of boter.
VLEESCH. Op bon 05 tot en met 12 Maart elk der 4 bons 100
gram vleesch (been inbegrepen) of 100 gram vleeschwaren of 100
gram ongesmolten vet.
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 05 tot en met 12 Maart
één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 06 tot en met 16 Maart 1 kg suiker.
KAAS. Op bon 13 en 14 tot en met 9 Maart elke bon 100 gr. kaas.
ZEEP. Op bon 16 tot en met 30 Maart 150 gram toiletzeep of
120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Speciale bon 117 uitgereikt met de textielkaart tot en met
30 April 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een
pot scheerzeep.
EIEREN. Op bon 12 tot en met 9 Maart en op bon 81 tot en met
i»
I
not
1
3
A
WIIW »_r~l 1
I
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen