Q
u
I
Buit enlaiiilsclie Revue.
D. S. KEIZER. landarts
I
I
De Bolswardsche Courant en Westergoo
r
EEN BEROEP OP
DEN BOER.
,,-.>111141
§F III5I
Welke bons
zijn thans geldig?
BLOK
Stadsnieuws.
OMZETBELASTING
Dinsdag 8 April 1941
37?!g Jaargang
No. 27
c
a
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
s
i
I
met 13 April (eventueel 20 April)
k
In het afgeloopen week-end was de
positie van
zekere omstandigheden het werk in de
Allis Chalmersfabrieken zou laten over
nemen. Het ministerie is zeker wel in
staat, aldus zeide Stimson, een derge
lijke fabriek) te leiden.
De leider der democratische fractie in
het Huis van Afgevaardigden, MacCor-
mack, heeft verklaard, dat Roosevelt zeer
spoedig op constitutioneele wijze tegen
de stakingen zal optreden.
FILMAVOND.
Een druk bezochte filmavond die voor
wat het voorprogramma betreft, iets
geheel anders gaf dan! hetgeen we in de
laatste weken gewoon waren.
De hoofdfilm „Vroolijke muzikanten”
had de onverdeelde aandacht en er werd
hartelijk gelachen om de zotte situaties
en kluchtige tooneelen.
Advertentiën per regel
Dinsdagsnummer 10 cent
Vrijdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Schoonmaak-artikels.
Nu de fabrieken alleen maar surro-
gaat-bezemsi meer leveren, moet het voor
U toch een genoegen zijn dat U nog
zulke „beste spullen” kunt krijgen in
BRANDSMA’S WINKELS.
RECTIFICATIE.
Verslag zwemschool
Door een samenloop van omstandig
heden is in het verslag der jaarvergade
ring van de zwemschool! vergeten jte
vermelden, dat wegens het bedanken van
den heer Posthuma als bestuurslid werd
gekozen de heer A. H. van de Ven.
Den heer Posthuma werden hartelijke
woorden van dank gebracht voor het
werk in het belang van de zwemschool
verricht.
De periodiek aftredende bestuursleden
mej. Magendans en de heer Boermans
werden met algemeene stemmen herko
zen.
Harlingen—C. A. B. 3-4.
Eindelijk is het dan C. A. B. I gelukt,
de eerste overwinning uit het vuur te
■sleepen. Zaterdagavond echter hadden
wij niet veel hoop, maar eventjes 4 be
dankjes kwamen binnen doch na veel
moeite kregen we Zondagmorgen toch
nog een goed elftal op de been. Het zag
er n.l. uit als volgt:
R. van der Zee
S. Bangma - K. Hagenus
Draaisma - de Vries - van Anholt
v. Nus - Timme - S. Bosma - Spoelstra
- Stormen
Het pleit voor bovengenoemde spelers
dat zij zich na eenmoeilijke tocht per
fiets, allen zoo spontaan hebben gegeven
en ondanks de vermoeidheid in het laat
ste kwartier zoo enthousiast mogelijk te
hebben doorgezet.
Niet alleen is de overwinning volko
men verdiend, doch er is ook uitstekend
gespeeld, en vooral dit laatste geeft ons
weer hoop voor de nog resteerende wed
strijden. Het spreekwoord zegt niet te
vergeefs: wanneer er één schaap over
de dam is, volgen er meer.
Over de wedstrijd het volgende:
Harlingen speelt eerst met den wind
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Voor
Op bon no. 8
er
Ongetwijfeld. We kunnen als vast
staand aannemen, dat Engeland, wan
neer dit mogelijk bleek, troepen uit O.-
Afrika zou betrekken voor meerdere hulp
aan Griekenland en nu ook aan Joego
slavië. Waarschijnlijk heeft dit weer tot
gevolg gehad, dat sterke Duitsch-Itali-
aansche troepen die haven Benghasi ver
overd hebben.
Het geheele verloop van dezen oorlog
is sprekend het oude schaakspel waar
bij twee sterke spelers elkaar in den
eindstrijd treffen. Een zet op het eene
deel van het wereldschaakbord wordt
onmiddellijk gevolgd door een even ge
niale zet van den anderen kant, totdat
een der partijen schaakmat staat. We
kunnen gerust zeggen, dat we thans
weetl een der hoogtepunten in dezen we-
reldwedstrijd beleven.
Nog een ander feit in een der vroegere
Balkanlanden vraagt onze aandacht n.l.
de plotselinge dood van den
Hongaarschen premier Telekl
Volgens de eerste berichten was een
ernstige hartaandoening de( doodsoor
zaak, maar eenige dagen later werd zelf
moord als oorzaak opgegeven. Naar on
ze Nederlandsche opvatting is rondom
deze zaak een eigenaardige sfeer. Wan
neer iemand welbewust een einde aan
zijn leven maakt, dan heeft, naar onze
begrippen, zoo iemand zich buiten de
normale levensopvatting geplaatst. Het
heeft geen zin de verdiensten van dien
mensch breed uit te meten en de beste
weg die we als Christenen kunnen be
wandelen is vergeten en bidden dat het
oordeel over dezen levensmoede gunstig
moge zijn.
Men schijnt er in Hongarije een andere
moraal op na te houden. Graaf Teleki
wordt daar plechtig opgebaard en de
begrafenis die met alle pracht en
praal waarover onze Zuiderlingen be
schikken, zal worden gehouden wordt
door den Staat bekostigd.
Misschien dat de toekomst ook nog
eens een andere verklaring voor dezen
plotselingen dood zal ontsluieren.
Verschillende berichten die den laat-
sten tijd over den binnenlandschen toe
stand in Hongarije circuleerden, bevesti-
Verder zal om tot een voldoende aard
appeloogst te komen, de kwaliteit on
dergeschikt moeten zijn aan de op
brengst. Het gaat er nu vooral om, ras
sen te verbouwen van hooge productivi
teit.
Het is noodzakelijk, dat het Neder
landsche volk en vooral de Nederland
sche boeren, zich goed realiseeren, wat
deze productieslag zal beteekenen. Het
is voor onze agrariërs, die altijd gewend
geweest zijn, veredelde producten te
telen, nieuw om zich nu plotseling voor
al op een groote opbrengst toe te leg
gen.
In de toekomst zullen wij ongetwijfeld
weer de leverancier van Europa van
veredelde agrarische producten worden,
maar op het oogenblik gaat het er om,
ons volk te bewaren voor den honger.
En dat is de prachtige taak, die de boe
ren al eeuwen in de volksgemeenschap
op zich hebben genomen.
Joego-Slavië
nog weinig opgehelderd. De berichten
waren te tegenstrijdig, om met eenige
zekerheid de toekomstige houding van
dit land te kunnen beoordeelen. Tot plots
Zondagmorgen de radio het extra be
richt bracht, dat Duitsche troepen offi
cieel het grondgebied van Joego-Slavië
waren binnengetrokken. Dat is dus wat
men in onzen tijd noemt, een formeele
oorlogsverklaring.
Met Griekenland vormt nu ook Joego-
Slavië het strijdtooneel op den Balkan.
Zal deze nieuwe ontwikkeling, die de
strijd thans in den Balkan neemt, de
einduitslag van den oorlog kunnen be
spoedigen?
Het is moeilijk daarop een eenigszins
concreet antwoord te geven, omdat zoo
vele bij-factoren een belangrijke rol kun
nen spelen.
Allereerst is de uitvoer van Joego-
Slavië voor ongeveer 70 naar Duitsch-
land en de daarmee bevriende landen.
Ten tweede stroomt de Donau door een
deel van Joego-Slavië, wat van groote
beteekenis is voor den aanvoer van olie
uit Roemenië. Bestaat er kans, dat de
leverantie door deze oorlogsverklaring
wordt afgesneden, dan beteekent dit
voor Duitschland een belangrijke tegen
slag, maar we mogen veronderstellen,
dat de Duitsche legerleiding hiermee van
den beginne af aan rekening heeft ge
houden en er dus alles op zet deze on
ontbeerlijke grondstof voor den moder
nen oorlog veilig te stellen.
Een andere moeilijkheid is de berg
achtige bodemgesteldheid van dit land,
maar dat zal voor de Duitsche legers
die in Noorwegen voor niet minder moei
lijke problemen werden gesteld, geen be
zwaar opleveren. Alles hangt er van af
hoe het leger in Joego-Slavië is bewa
pend en daardoor in staat een gemo
toriseerde legermacht op te houden.
Ook speelt natuurlijk de hulp, die En
geland en eventueel ook Amerika kan
bieden, een belangrijke rol. Meer dan tof
nu toe is de vraag thans van actueele
beteekenis:
Wat zullen Rusland en Turkije doen?
Rusland is ons inziens nog steeds een
onbelangrijke factor. Het wereldcommu
nisme misschien tijdelijk iets op den
voorgrond gesteld is en blijft de
droom van de Russische machthebbers.
Dit communisme staat even ver van het
nationaal socialisme af als van de demo
cratie. Het zal zich met een vandeze
stelsels nooit vereenzelvigen en blijft
zoodoende een altijd durende bedreiging
van het andere deel van Europa en
vooral wanneer dit deel in onderlingen
strijd wordt kapot gemaakt.
In het begin van dezen oorlóg is door
verschillende schrijvers met nadruk ge
wezen op dit communistisch gevaar,
maar de laatste tijd door de vele span
ningen een beetje verdoezeld. Hoe meer
zich de strijd in den Balkan toespitst,
hoe meer we ons met de vraag bezig
moeten houden: Wat zal Rusland doen?
Ook ten opzichte van Turkije dienen we
een zekere gereserveerdheid in acht te
nemen. Het binnentrekken van de Duit
sche troepen in Bulgarije heeft opnieuw
de Bosporus in de belangstelling gezet.
Niet alleen dat Turkije de contröle over
de Bosporus niet zal willen missen. Ook
Rusland is er veel aan gelegen deze uit
gang naar de Egeïsche Zee te kunnen
gebruiken. De nieuwe, thans geschapen
situatie verbergt dus vele moeilijkheden
in zich.
Zit er verband tusschen het verloop
der krijgsverrichtingen in Oost-Afrika en
de zich ontwikkelende toestand in het
Oostelijk deel van Europa?
Groep 1
2
3
4
5
6
BOLSWARD
Spreekuur
10—1 uur en 41/9—5 >2 uur
Vrijdags en Zaterdags 1012
Witmarsum Vrijdags 2—3 uur
gen den indruk, dat er een vrij krachtige m
oppositie bestond. In hoeverre de plot- t)
selinge dood van Graaf Teleki hiermee
in verband gebracht mag worden.
nog eens, dat zal de tijd moeten leeren.
De Japansche
ambassadeur Matsoeoka
is via Berlijn en Moskou weer naar zijn
land teruggekeerd.
Welke indruk deze gezant over Euro
pa mee naar zijn land terugneemt, be
hoeven; we ons geen illusie te maken. Het
doet ook weinig ter zake.
Van veel meer belang is de vraag:
wat gaat Japan nu doen? Zal de oorlogs
vlam ook op het andere werelddeel met
name tusschen Japan en
Amerika overslaan?
Het is moeilijk zich in dezen aan voor
spellingen te wagen. Dat de algemeene
toestand in Amerika sterk in het teeken
van een mogelijke oorlog staat, bewij
zen de verschillende oorlogsvoorberei
dingen. Met koortsachtige haast wordt
er gewerkt aan de opleiding voor het
leger en den bouw van vliegtuigen en
schepen. De scheepsruimte vooral is,
zoowel voor Engeland als voor Amerika
van vitaal belang. Het behoeft ons ook
in het geheel niet te verwonderen, dat
Amerika de in de havens liggende sche
pen van andere nationaliteit zooge
naamd in bruikleen neemt. De aanvoer
van het benoodigde oorlogsmateriaal
voor Engeland vergt een zeer groot aan
tal zeeschepen, temeer nu een groot deel
van de Engelsche scheepsruimte door de
duikbooten wordt vernietigd. De inbe
slagneming van Duitsche en Italiaansche
schepen in de Amerikaansche havens
heeft natuurlijk een protest van de des
betreffende regeeringen uitgelokt, waar
bij de eisch gesteld is de inbeslaggeno-
men schepen terug te geven. Amerika
heeft op deze nota afwijzend geant
woord. Slechts ten aanzien van het Duit
sche protest tegen de behandeling en de
huisvesting der Duitsche zeelieden wordt
verklaard, dat een nieuwe nota zal vol
gen, zoodra het onderzoek in deze
kwestie is voltooid.
Gedurende het afgeloopen week-end
circuleeren er veel berichten over stakin
gen in Amerika.
Associated Press meldt, dat in de sta
kingen bij Ford en Allis Chalmers geen
verandering is gekomen. Bij de Ford-fa-
brieken zijn weer relletjes geweest. Ver
scheidene negers werden door stakings
posten aangevallen, zoodat zij de vlucht
moesten nemen. Alle fabriekspoorten
zijn bezet door posters. De barricaden
zijn echter van de straten, verdwenen.
De minister van Oorlog heeft laten
doorschemeren, dat de regeering onder
Voor Nederland is het een kwestie van
overwegend belang, of het in staat zal
blijken zijn eigen behoeften te dekken
op het gebied van voedselvoorziening.
Kan het b.v. genoeg broodgraan vóórt
brengen, om den honger van de deur te
houden? En aardappelen?
Andere landen hebben,; al dan niet
door den nood gedwongen, bewezen dat
dit mogelijk is. Men heeft de productie
weten op te voeren' tot een peil, dat deze
landen onafhankelijk maakt van het bui
tenland. Dat moet ook in Nederland be
reikt worden.
Is dat mogelijk? vraagt de lezer. On
getwijfeld is dat mogelijk als er maar
met kracht naar wordt gestreefd. Of het
Nederlandsche volk in den loop van de
zen oorlog honger en gebrek zal lijden,
is afhankelijk van den boerenstand. Deze
zal moeten zorgen, dat het Nederland
sche volk daarvoor bewaard blijft.
Organisatie op het gebied van de
voedselvoorziening is voorzeker nuttig
en noodig, maar men verlieze niet uit
het oog, dat het in de allereerste plaats
de Nederlandsche boer is, die door uit
breiding van de productie van brood
graan en aardappelen voor de voeding
van het Nederlandsche volk moet zor
gen.
Wanneer een volk onafhankelijk en
sterk wil zijn, moet het in zijn eigen
onderhoud kunnen voorzien; in hoe ster
ke mate dat het geval is, voelen wij
thans, nu onze overzeesche aanvoer door
de blokkade afgesneden is. Men betreurt
het thans, dat wij niet eerder een gezon
de, op zelfvoorziening ingestelde bodem-
productie hebben georganiseerd.
Het is in ieder geval mogelijk op eigen
bodem in voldoende mate de zooge
naamde hongerwerende producten te te
len, d.w.z. broodgraan en aardappelen.
In het verleden waren wij afhankelijk
van een grooten invoer van brood- en
voedergraan uit Zuid-Amerika. Neder
land heeft per jaar ongeveer 900.000 ton
broodgraan noodig, zeg, met het oog
op de reserve, 1.000.000 ton. In 1938,
toen de oogst bijzonder goed was, be
droeg de totale opbrengst 984.716 ton.
Met extra krachtsinspanning is het dus
zeker mogelijk hier weer aan toe te ko
men. Overigens werd in 1938 toch
644.000 ton tarwe ingevoerd, doch dit
kwam omdat rogge die wel inbegre
pen is bij de totale opbrengst hier
als broodgraan niet in aanzien stond.
Dit is overigens een vooroordeel, want
onze Jeigen ^ogge( heeft minstens! de
zelfde voedingswaarde als tarwe.
Gelukkig beschikken de meeste gron
den over een aanzienlijke fosforreserve,
waarop men desnoods gerust nog eenige
jaren kan teren. De hoeveelheid kali, die
ter beschikking wordt gesteld, is niet
minder dan vorige jaren, daar Duitsch
land, dat rijke kalimijnen heeft, in de ge
legenheid is deze volop te leveren. Ook
wat de stikstof betreft, zullen de kwanta
niet veel lager zijn dan het vorige jaar.
Verder zal ook het „scheuren” van het
matige grasland een belangrijk middel
blijken om tot productie-verhooging te
komen.
Het tweede belangrijke volksvoedsel
de aardappel stelt eveneens hooge
eischen. Wij zullen in 1941 ongeveer een
145.000 tot 150.000 ha met consumptie
aardappelen moeten bebouwen, d.i. de
helft meer dan in vorige jaren. De ver
bouw van zandaardappelen moet worden
opgevoerd en daardoor zal men o.a. den
verbouw van haver op zand, die zeer
weinig productief is, moeten beperken.
Er kan ongeveer een 20.000 ha af, zon
der dat er ook maar eenig gevaar voot
de voedselpositie der paarden ontstaat.
HONDEN- en KATTENBROOD. Op bon‘8 van de voederkaart
voor honden wordt van 1 tot en met 30 April beschikbaar gesteld:
10 kg hondenbrood.
10 kg hondenbrood.
8 kg hondenbrood.
5 kg hondenbrood.
4 kg hondenbrood.
3 kg hondenbrood.
van de Voederkaart voor katten wordt over dezelfde
periode iy2 kg kattenbrood beschikbaar gesteld.
Na 30 April 1941 is bon no. 8 van bedoelde kaarten ongeldig en
mag deze niet meer worden aangenomen.
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
pot scheerzeep.
F.IEREN. Op bon 83 tot en met 13 April en op bon 93 tol en met
13 April (eventueel 20 April) één ei.
In verband met het Paaschfeest zal in de loop van de volgende
week een bon worden aangewezen, welke recht geeft op een extra
rantsoen van één ei.
PEULVRUCHTEN. Wordt nader bekend gemaakt.
KOFFIE EN THEE. Op bon 18 algemeen boekje tot 27 April 125
gram koffie of 50 gram thee.
GRUTTERSWAREN:
RIJST, enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 19 250 gram rijst
of rijstmeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (gemengd meel)
VERMICELLI enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 09 100 gram
vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 08 uitsluitend 250
gram gort of gortmout of grutten.
HAVERMOUT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 07, 250 gram
havermout of havervlokken of haverbloem of aardappelmeelvlokken
of gort of gortmout of grutten.
MAÏZENA enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 10, 100 gram
maizena of griesmeel of sago of aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41
„centrale verwarming” elk één eenheid vaste brandstoffen. Voorts
de met 15, 16 en 17 genummerde bons „haarden en kachels” elk één
eenheid.
De bons „één eenheid vaste brandstoffen vijfde periode” en „één
eenheid cokes vijfde periode” geven recht op één eenheid vaste
brandstoffen.
De geldigheidsduur van deze bonnen is verlengd tot 30 April.
Nieuwe bonnen zullen niet worden aangewezen.
PETROLEUM. Op bon 9 tot en met 20 April 2 liter petroleum.
Op bon‘8 van de voederkaart
BROOD. Op bon 11 tot en met 13 April (eventueel tot en met
20 April) elke bon 100 gram brood of een rantsoen gebak.
BLOEM. Op bon 06 tot en met 20 April elke der 8 bons 50 gram
brood of een half rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTERKAART. Op bon 11 tot en met 13 April (eventueel 20
April) y2 Pond boter.
VETKAART. Op> bon 11 tot en met 13 April (eventueel 20 April)
y2 pond boter of margarine of 2 ons vet.
VLEESCH. Op bon 10 tot en met 9 April (eventueel 13 April)
elk der 4 bons 100 gram vleesch (been inbegrepen) of 100 gram
vleeschwaren of 100 gram ongesmolten vet.
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 10 tot en met 9 April (even
tueel 13 April) één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 17 tot en met 13 April 1 kg suiker.
KAAS. Op bon 63 en 73 tot en met 20 April (eventueel 4 Mei)
elke bon 100 gram kaas.
ZEEP. Op bon 20 tot en met 27 April 150 gram toiletzeep, of
120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Speciale bon 117 uitgereikt met de textielkaart tot en met
30 April 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een
Aangiften - Reclames
Accountantskantoor
SNEEK BOLSWARD
Singel 58 Bargefenne 4
Donderdagsmorgens zitting
te Bolsward, Schildwijk 33,
bij de markt.
8
e
int
I
I
b
l
99
99
99
99
M
1
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
