Buitenlandsche Revue.
EEH STAP OP DEO IIIEG HAAR
ZELEVOORZIERinO.
0
i
De Bolswardsche Courant en Westergoo
^HlTIAl
LITHAKNx
Welke bons
zijn thans geldig?
BLOK
37g!g Jaargang
Dinsdag 15 April 1941
No. 29
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
r"
I
I 1
t
Stadsnieuws.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
1 r
I
A
1
S
e
1,
Advertentiën per regel:
Dlnsdagsnummer 10 cent
Vrijdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb, prijs.
Giro no. 87926.
De Paaschweek 1941 is rijk gewor
den aan
belangrijke gebeurtenisen
De opmarsch van de Duitsche troe
pen naar Joego-Slavië is gevolgd door
een nog belangrijker feit, n.l. de bezet
ting van de Grieksche havenstad Salo-
niki. Daarmee heeft het Duitsche leger
de verbinding tusschen twee Grieksche
legers afgesneden, wat tot de logische
consequentie voerde, dat dit leger in
Thracië zich gedeeltelijk moest laten
ontwapenen en voor een deel uitweek
naar de Turksche grens.
Na 30 April 1941 is bon no. 8 van bedoelde kaarten ongeldig en
mag deze niet meer worden aangenomen.
BALDADIGHEID.
Wanneer jongens met hun tijd geen
raad weten, wordt er steeds kattekwaad
uitgehaald. Zoo hebben ze dezer dagen
enkele planken uit box en tribune op
het sportterrein losgewerkt en vernield.
Een beetje meer begrip over een an
ders eigendom, jongens, daar heb je je
leven lang voordeel van.
e
n
er
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
Voor
C. A. B. I—G. A. V. C. 3-2.
Slecht weer, waardoor het bezoek
stukken minder was, dan men had mo
gen verwachten.
Laten we direct constateeren, dat we
voor de rust een zeer mooie wedstrijd
hebben meegemaakt.
De Grouwster club speelt voor de rust
met den wind mee en na ongeveer 10
minuten spelen weet de G.-voorhoede
met een prachtgoal de leiding te nemen.
Langzamerhand verplaatst zich het spel
en weet C. A. B. verschillende goede
aanvallen op te zetten, echter zonder
resultaat. De druk op het G.-doel wordt
nu sterker en tweemaal mist Stormer ’n
bijna zeker doelpunt Telkens komen de
Hoe staat het met het teeltplan 1941?
Dat is een vraagstuk, hetwelk ook de
burgerbevolking, die zich rekenschap
geeft van den toestand, zich stelt. Daar
over heeft ir. S. W. Louwes, directeur-
generaal van de Voedselvoorziening,
zijn licht doet schijnen.
Zooals men weet, is er juist een
nieuwe verordening los gekomen, waar
bij het vraagstuk der voedselvoorziening
nader wordt geregeld. Door dit plan is
de mogelijkheid geschapen, om schep
pers en leiders van hun voedselproductie
dichter bij elkaar te brengen; en hier
mede is voor de toekomst de mogelijk
heid ontstaan om de voedselvoorziening
systematisch op te voeren.
De heer Louwes heeft in zijn toelich
ting op deze verordening er op gewezen
dat wel is waar gedurende geruimen
tijd na het uitbreken van den oorlog de
voedselvoorziening niet zonder succes
op den grondslag van de Landbouw
crisiswet is geregeld, maar dat deze wet
een geheel ander doel had dan voor
een doelbewuste leiding van de voedsel
voorziening vereischt wordt en dat een
gezondere basis steeds noodzakelijker
werd.
Deze wetgeving was er oorspronkelijk
slechts op gericht hoogere prijzen voor
de boeren mogelijk te maken en paste
daarbij als machtig wapen de beperking
van de productie toe. Zij vormde derhal
ve niet de meest ideale regeling om een
zoo groot mogelijke productie te berei
ken. De nieuwe verordening komt dus
zeker niet te vroeg. Maar ook weer niet
te laat, want de bedoeling is, dat deze
regeling ook na den oorlog zal blijven
bestaan. Het is dus thans niet meer een
noodmaatregel, maar een blijvende, een
sociaal-econmische ordening.
Volgens den heer Louwes zullen daar
bij vele persoonlijke offers moeten wor
den gebracht. De heer Louwes is iemand
die lange jaren de landbouwcrisis heeft
gezien als een tijdelijk verschijnsel, dat
met enkele overbruggingsmaatregelen
kon worden overwonnen.
Lang nadat het reeds duidelijk was,
dat de crisis te wijten was aan funda-
menteele verschuivingen in de maat
schappij hield de landbouwpolitiek hier
te lande nog vast aan het denkbeeld,
dat het een voorbijgaande crisis betrof;
mitsdien werd de overheidsbemoeiing
met het bedrijfsleven als een nogdzake-
lijk kwaad beschouwd en zonder bezie
ling uitgevoerd. Wanneer ingegrepen
moest worden, deed men het halfslach
tig en aarzelend, dikwijls op een wijze,
die de komende mislukking reeds voor
spelde en eerst, wanneer de halve maat
regelen niet meer te gebruiken bleken,
werd eindelijk besloten tot een steviger
greep.
Dat thans dit principe is prijsgegeven
en men de voorkeur geeft aan het in
slaan van een nieuwen koers, is een be
wijs, dat de oude wereldbeschouwing
is verlaten en de nieuwe aanvaard.
Voor velen, die nog steeds de toe
komst trachten te bekijken met het ge
laat naar het verleden gewend, kan dit
een baken zijn. Men kan uit dezen loop
der historie leeren, dat men geen koers
houdt door achteruit te staren naar een
wijkende kim, doch door te koersen op
een punt dat öpdoemt aan den horizont.
EERSTE PLECHTIGE H. MIS.
Maandag 2de Paaschdag, was ’t weer
een feestdag voor de Katholieke pa
rochie.
De WelEerw. Pater Eëlco Bruinsma
celebreerde in de St. Franciscuskerk zijn
eerste Plechtige H. Mis.
Omstreeks 10 uur werd de neomist
door bruidjes met witte leliën getooid,
en voorafgegaan door verschillende
geestelijken, naar het altaar geleid.
Als diaken fungeerde bij deze plech
tigheid de WelEerw. Pater Elpidius Bru-
(eventueel 23 April) één rantsoen vleeschwaren.
SUIKER. Op bon 21 tot en met 11 Mei 1 kg suiker.
KAAS. Op bon 63 en 73 tot en met 20 April (eventueel 4 Mei)
2e PEASKEDEI YN DE DOELE.
Ek dit jier wier de bikende Kritejoun
op Peaske-Moandei tige drok bisocht. It
plakbisprekken roun net sa flot as oars
hwertroch wy ’n heal üre letter oan 't
wirk kamen.
De hear Noordenbos iepene de gear-
komste mei ’n hertlik wird fen wolkom.
It like wol, sa sei dizze sprekker, det de
Krite |Boalsqrt oars neat docht as in
toanieljoun op Peaske-Moandei en op
twadde Krystdei. Mar der is ek oar wirk
en det bistiet yn it forbetteren fen üs
Fryske tael.
Det is yn üs tiid heech nedich. De
floafjsitter (êst jn aerdich Istükje ;üt it
moanneskrift „Folk en Tael”, hweryn
forskate frjemde wirden, die stadichoan
ynslüpt binne, yn de juste! bitsjutting
werom brocht wirde.
Fierders waerd dizze joun ek iepene
mei ’t sjongen fen it Frysk Folksliet.
Hjirmei wier it wird oan ’t Krite-toa-
niel. It skynt gjin Poepetoer to wêzen
’t publyk yn üs tiid oan ’t laitsjen to
krijen. Dêr wier in fleurige stimming yn
'e seal en sadwaende hiene de spyisters
en spilers net folie moeite de oanwêzi-
gen ek yn dy stimming to hÊlden.
,,’n Poepetoer” hat forskate fleurige
mominten; allinne ’t twadde bidriuw hat
fierst to min aksje. It Kritetoaniel biskikt
for dit soarte stikken oer goede krêf-
ten.
It wier in tige sellige joun.
stand gedeeltelijk gebroken en dit ver
klaart dan ook, dat de verbonden
Duitsch-Italiaansche strijdmacht ver
schillende Noord-Afrikaansche steden
kon bezetten. Waarschijnlijk zal deze
terugtocht in Cyrenaica nog wel verder
worden voltrokken, omdat hier voor de
Engelschen allereerst ligt de bescher
ming van het Suez kanaal.
Geheel anders is de toestand in
Abessinië. Door de verovering van de
belangrijke haven Massoea is hier het
Italiaansche leger nog meer naar het
binnenland gedreven. Voor de verdedi
ging een groot voordeel door de natuur
lijke gesteldheid van het land, maar aan
de andere kant wéér een nadeel, wat de
proviandeering betreft
Zoo zien we dus, dat de strijd in dit
werelddeel met wisselend succes gaat.
Zoo komen we ten slotte aan het der
de punt,
de houding van Amerika.
Aan welke kant die houding is, be
hoeven we natuurlijk niet te vermelden,
maar van veel en groot belang is, in
welk tempo Amerika de steunverleening
kan uitvoeren. Een der eerste en zeker
Gedurende de laatste dagen is daar
weer bij gekomen, de opmarsch van de
Hongaarsche troepen.
De Rijksbestuurder Admiraal Horthy,
heeft in een proclamatie tot het Hon
gaarsche volk er op gewezen, dat de be
zetting van verschillende steden in
Joego Slavië louter en alleen gebeurt
om de bevolking tegen anarchie in be
scherming te nemen.
Ongeveer dus gelijk aan de bezetting
van Tsjecho Slowakije. Wanneer we
ons even terug plaatsen in de situatie
van de vorige wereldoorlog, dan zien we
dat Hongarije door het verlies van Zui
delijk Polen de Hongaarsche gebieden
ten Noorden van de Donau van Kroatië
en Slovenië, Zuid-Stiermarken en Zuid
Oost Korinthië, danig besnoeid is ge
worden. In de laatste jaren heeft Hon
garije verschillende stukken teruggekre
gen, waarvan ons o.a. nog versch in het
geheugen ligt het deel rond Zevenbur
gen.
De algemeene situatie daar op den
Balkan is steeds een beetje duister ge
weest en zal dit voorloopig ook nog wel
blijven. We denken b.v. aan Kroatië, dat
thans een zelfstandige staat is gewor
den.
Welke bedoelingen heeft Duitschland
met deze Balkanlanden? zoo zal bij me
nigeen de vraag opkomen.
In een officiëele verklaring van Duit
sche zijde wordt er op gewezen, dat er
voorloopig alleen militaire acties zijn.
Wat er door eigen initiatief ontstaat, zal
door Duitschland met zorg behandeld
worden. De ordening van den Balkan
komt dus pas na afloop van deze oor
log. Waarschijnlijk zal dan ook het
Europeesche olieprobleem tot een oplos
sing komen. Niet alleen in onze moderne
gemechaniseerde oorlogvoering, maar
ook in normale omstandigheden
speelt de olie
een belangrijke rol. Als brandstof voor
de industrie in zijn geheel genomen, is
olie onmisbaar. Wanneer we dan weten
dat van de ruim 283 millioen ton der
wereldproductie, Europa met inbegrip
van Rusland 38 millioen ton produceert,
waarvan Rusland 30 millioen ton en
Roemenië ruim 6 millioen ton, dan be
hoeft het geen nader betoog, dat daar
door de belangrijkheid van den Balkan
voor de Europeesche olievoorziening
belangrijk is gestegen. Het Duitsche rijk
produceerde in 1939 600.000 ton, waar
bij men echter in de laatste jaren dient
te rekenen met de kunstmatige oliepro
ducten.
Uit de bijproducten van de cokes-
fabricage, speciaal teer worden benzol-
derivaten gewonnen, die vloeibare
brandstoffen leveren. Ook spreekt men
tegenwoordig veel van synthetische
benzine, wat dan scheikundig ontleed
beteekent de koolwaterstoffen. Aange
zien onze weekrevue geen scheikundige
les is, zullen we van dit onderwerp maar
afstappen en ons een oogenblik bezig
houden met de reis van de Japansche
ambassadeur Matsoeoka die op de te
rugreis naar Japan nogmaals een bezoek
gebracht heeft bij de Russische volks
commissaris Molotof, naar thans be
kend wordt, betrof dat bezoek speciaal
de bespreking van een handelsverdrag
tusschen Rusland en Japan.
Wat er precies besproken is, zal na
tuurlijk voorloopig wel geheim blijven en
vermoedelijk zullen ook wel eenige an
dere punten dan alleen handelsovereen-
komsten besproken zijn. Naar onze
meening is het voor Japan van het
grootste belang te weten hoe de hou
ding van Rusland zou worden, indien
het wereldconflict zich ook tot andere
deelen van onzen aardbol verplaatst.
Voor dat we dit onderwerp bespreken
meenen we echter eerst even verband te
moeten zoeken tusschen de terugtocht
van de Engelsche troepen
in Noord-Afrika
en de gebeurtenissen in het zuidoostelijk
deel van Europa. Het z.g. Engelsche
Nijlleger is, toen de situatie in Grieken
land critiek begon te worden, naar
Europa overgebracht, zoodat we thans
mogen zeggen dan Duitschland de strijd
aanbindt met een gelijkwaardige tegen
stander. Het logische gevolg is hiervan,
dat de bliksemoorlog, zooals we die aan
het Westelijk front hebben gezien, niet
een herhaling zal krijgen aan het Ooste
lijk front. Dit is trouwens door de
Duitsche legerleiding onomwonden toe
gegeven. Na de eerste belangrijke suc
cessen is er vermoedelijk een korte stil
stand, die zich evenwel zal kunnen ken
merken door een verwoede strijd. Het
terugtrekken, of leest men liever, het
overbrengen van een belangrijke Engel
sche strijdmacht uit Noord-Afrika naar
Griekenland, heeft natuurlijk de weer-
na, als sub-diaken de WelEerw. Pater
Siardus Gerritsma. De feestpredikatie
werd gehouden door een oom van den
Neomist, Pastoor de Boer uit Wagenin-
gen, die in gloedvolle taal de beteekenis
van het priesterambt uiteenzette.
Het zangkoor, versterkt met jongens
koor, zong na den dienst op verdienste
lijke wijze een feestcantate, terwijl na af
loop op het kerkplein de katholieke
jeugd haar hulde aan den jongen pries
ter bracht.
Bij de receptie, welke ’s middags in de
Doele gehouden werd, hebben velen den
jongen priester en familie gelukge-
wenscht.
voornaamste problemen zou men kun
nen noemen de kwestie van de scheeps-
ruimte, waardoor het in Amerika ver
vaardigde oorlogsmateriaal naar Enge
land kan worden verscheept.
Ten tweede komt daarbij, hoe bereikt
men een zoo ongestoord mogelijke over
tocht, nu de Duitsche marine de geheele
oceaan onveilig maakt.
Volgens bericht uit Washington over
weegt president Roosevelt het con-
voyeeren van transporten naar Enge
land onder escorte van Amerikaansche
oorlogsschepen. Naar onze begrippen is
dit een zuivere oorlogsdaad, die natuur
lijk door de Duitsche marine niet kan
worden toegestaan.
Verschillende, in Amerikaansche ha
vens liggende schepen van andere natio
naliteiten, zijn reeds opgevorderd en we
lezen thans een bericht, dat het groote
passagiersschip onder Fransche vlag, de
Normandië, eveneens in beslag zal wor
den genomen.
Ten slotte dan nog even gememoreerd
de gehouden
conferentie te Manilla
waaraan ook de vroegere Nederland-
sche regeering in den vorm van Mr. Van
Kleffens heeft deelgenomen. Officiéél
wordt door het D.N.B. medegedeeld,
dat tijdens de daar gevoerde besprekin
gen het program voor een gemeenschap
pelijke verdediging van het Verre Oos
ten tusschen de V. S. en Engeland vaste
vormen heeft aangenomen, al is er of
ficiéél over het resultaat der besprekin
gen niets bekend gemaakt. Men mag
aannemen, dat ook de positie van Ne-
derlandsch-Indië binnen het bestek van
dit militaire en economische front is op-
gehelderd en dat de handelsbesprekin-
gen tusschen Japan en Nederlandsch-
Indië te berde zijn gebracht.
VERGADERING MET LICHTBEELDEN.
Donderdag 11 April had in het Con
vent de aangekondigde vergadering
plaats, uitgaande van de Afd. Bolsward
der Ned. Ver. van Huisvrouwen en Dept.
Bolsward der Mij. tot Nut van ’t Alge
meen, waarin als spreekster optrad mej.
F. Quanjer uit Den Haag.
De vergadering werd door de presi
dente van de Ver. vasp Huisvrouwen,
mevr. Poelstra-van der Sleen geopend,
waarna mej. Quanjer op vlotte en onder
houdende wijze vertelde van haar reis
indrukken, opgedaan bij een bezoek aan
Caïro en omgeving en van Jeruzalem
en omstreken. Haar reisverhaal werd
verduidelijkt door een groot aantal aar
dige lichtbeelden.
De voorzitter van het Nutsdepartement
Ds. Vink, dankte aan het eind de
spreekster voor haar onderhoudend ver
haal. We hebben, zoo zei hij, in dezen
tijd van beperkte reisgelegenheden, een
verre en prettige reis gemaakt op onze
stoel.
Er was helaas weinig publiek, maar
de aanwezigen hebben met aandacht ge
luisterd.
elke bon 100 gram kaas.
ZEEP. Op bon 20 tot en met 27 April 150 gram toiletzeep, of
120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder, of 125 gram zeepvlokken, of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200 gram vloeibare zeep.
Speciale bon 117 uitgereikt met de textielkaart tot en met
30 April 50 gram scheerzeep of een tube scheercrême dan wel een
pot scheerzeep.
EIEREN. Op bon 93 tot en met 20 April, op bon 84 tot 20 April
(eventueel 27 April) één ei. Bon 22 is nog geldig tot en met 19 April.
PEULVRUCHTEN. Wordt nader bekend gemaakt.
KOFFIE EN THEE. Op bon 18 algemeen boekje tot 27 April 125
gram koffie of 50 gram thee.
GRUTTERSWAREN:
RIJST, enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 19 250 gram rijst
of rijstmeel of rijstebloem of rijstgries of gruttenmeel (gemengd meel)
VERMICELLI enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 09 100 gram
vermicelli of macaroni of spaghetti.
GORT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 08 uitsluitend 250
gram gort of gortmout of grutten.
HAVERMOUT enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 07, 250 gram
havermout of havervlokken of haverbloem of aardappelmeelvlokken
of gort of gortmout of grutten.
MAÏZENA enz. Tot en met 20 April a.s. op bon 10, 100 gram
maizena of griesmeel of sago of aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder.
BRANDSTOFFEN. Op brandstoffenbons 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41
„centrale verwarming” elk één eenheid vaste brandstoffen. Voorts
de met 15, 16 en 17 genummerde bons „haarden en kachels” elk één
eenheid.
De bons „één eenheid vaste brandstoffen vijfde periode” en „één
eenheid cokes vijfde periode” geven recht op één eenheid vastJ
brandstoffen.
De geldigheidsduur van deze bonnen Is verlengd tot 30 April.
Nieuwe bonnen zullen niet worden aangewezen.
PETROLEUM. Op bon 9 tot en met 20 April 2 liter petroleum.
HONDEN- en KATTENBROOD. Op bon 8 van de voederkaart
voor honden wordt van 1 tot en met 30 April beschikbaar gesteld:
Voor Groep 1
2
3
4
5
6
10 kg hondenbrood.
10 kg hondenbrood.
8 kg hondenbrood.
5 kg hondenbrood.
4 kg hondenbrood.
3 kg hondenbrood.
Op bon no. 8 van de Voederkaart voor katten wordt over dezelfde
periode V/2 kg kattenbrood beschikbaar gesteld.
BROOD. Op bon 12 tot en met 20 April (eventueel tot en met
27 April) elke bon 100 gram brood of een rantsoen gebak.
BLOEM. Op bon 06 tot en met 20 April elke der 8 bons 50 gram
brood of een half rantsoen gebak, of 35 gram meel of bloem.
BOTERKAART. Op bon 12 tot en met 20 April (eventueel 27
April) /2 pond boter.
VETKAART. Op bon 12 tot en met 20 April (eventueel 27 April)
y2 pond boter of margarine of 2 ons vet.
VLEESCH. Op bon 11 tot en met 20 April (eventueel 23 April)
elk der 4 bons 100 gram vleesch (been inbegrepen) of 100 gram
vleeschwaren of 100 gram ongesmolten vet.
WORST, VLEESCHWAREN. Op bon 11, tot en met 20 April
SNEEK BOLSWARD
Singel 58 Bargefenne 4
Donderdagsmorgens zitting
te Bolsward, Schildwijk 33,
bij de markt.
e
rant
'I
i
1
99
99
99
99
99
8
x:
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
Aangiften - Reclames
OMZETBELASTING
Accountantskantoor
