Buit enlandsche Revue.
UITU0ERIH6 unn
CULTUUR TECHNISCHE WERKER
1
I
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
BLOK
I
I
I
OMZETBELASTING
)0
37g!g Jaargang
Dinsdag 22 April 1941
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
ze plaatselijke sport (en speciaal de
I
1
e
I,
e
We mogen na de vele berichten die
over de capitulatie van ’t Joego-Slavi-'"
sche leger de ronde deden, het feit con-
stateeren, dat de gevechtskracht van het
leger als geheel genomen is uitgescha
keld. Misschien dat hier en daar in dit
bergachtige land verspreide afdeelingen
nog eenigen tegenstand zullen bieden,
maar van een georganiseerd verzet kan
niet meer worden gesproken.
De
Advertentie per regel;
Dlnsdagsnummer 10 cent
Vrijdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
e
r
P
n
1.
e
t
->
ll
1-
in
1-
f-
welkome Duitsche steun
heeft bovendien Italië in de gelegenheid
gesteld het verloren terrein in Albanië
terug te winnen en zoo wordt dan de
laatste phase van den strijd op het Euro-
peesche vasteland in Griekenland gestre
den.
Zullen we misschien, nadat we deze
conclusie hebben gesteld, een groot
vraagteeken moeten zetten?
Het is o zoo moeilijk in dit labyrinth
van onvoorziene mogelijkheden een ob
jectieve meening ten beste te geven. Ten
eerste werkt de diplomatie voor een
groot deel In het geheim en ten tweede
spelen ook andere doelstellingen een
belangrijke rol Verschillende vragen
zullen voorloopig onbeantwoord blijven,
zooals: wat zal Turkije doen? welke
houding zal Rusland aannemen? kan en
wil de Sovjet-Unie genoegen nemen met
een Duitsche machtssfeer die bijna het
geheele vasteland bestrijkt en zullen' op
den duur de tegenstellingen tusschen
nationaal-socialisme en communisme niet
in verscherpte mate aan de oppervlakte
komen?
Is het vriendschapsverdrag tusschen
Rusland en Japan alleen een handelsver-
drag? of zitten hier op den achtergrond
andere motieven? Waarom is het Roode
leger zoo sterk geconcentreerd langs de
grenzen? Voorspellingen zijn altijd iet
wat gevaarlijk en zeker in onzen zeer
bewogen tijd. Ook is de houding van
Turkije nog altijd iets onzeker. We heb
ben reeds eerder betoogd, dat de Bos
phorus en de Dardanellen voor Turkije
van buitengewoon belang zijn, maar
ook dat Rusland groot belang heeft bij
deze ongestoorde zeeweg.
Is het Duitsch-Italiaansche oorlogs
doel het Suez-kanaal dan lijkt een positie
kiezen van Turkije onvermijdelijk. Mis
schien eerder dan we het vermoeden kan
de toestand in en om den Balkan weer
een wijziging ondergaan.
De capitulatie van Joego-Slavië heeft
een ander probleem actueel gemaakt, n.l.
dat der minderheden.
Wanneer we ons de eerste maanden
van dezen oorlog herinneren, dan zien
we dat een vrijmaking van die minder
heden een der eerste oorlogsdoeleinden
was. Niet alleen in Duitschland, maar
ook in Italië en Rusland. Is dit beginsel
ook thans door Duitschland vol te hou
den? We gelooven, dat het geneesmid
del erger dan de kwaal zou blijken.
Beschouw b.v. in dit verband eens het
nu overwonnen Joego-Slavië. Kroaten,
Macedoniërs, Servië, Montenegro enz.
enz. vormen de verschillende bestand-
deelen, waaruit na de vorige wereldoor
log de Joego-Slavische staat was opge
bouwd. Wanneer al die zoogenaamde
minderheden nu zelfstandigheid zullen
vragen, ziet het er voor den Balkan ho
peloos uit. Inplaats van den vrede te
consolideeren zou men door een versnip
pering de kiem leggen voor een nieuwe
belangentegenstelling. Dat kan niet in ’t
belang van den vrede in Europa zijn,
zoodat we veilig kunnen aannemen, dat
een andere oplossing zal worden gezocht
en gevonden.
De ontwikkeling van den strijd in het
Zuid-Oostelijk deel van Europa plaatst
opnieuw de eenigszins
veranderde strijd in Afrika
in het middelpunt der belangstelling. Het
nieuwe Duitsch-Italiaansche offensief in
de Noordhoek van Afrika, aanvankelijk
met succes bekroond, is mede mogelijk
geworden door het onttrekken van En-
gelsche troepen aan dit front, welke in
Griekenland zijn ingezet. Dit tekort zal
evenwel door Engeland zoo spoedig mo
gelijk moeten worden aangevuld, wil men
van Engelsche kant het Roode Zeegebied
inclusief het Suez-kanaal en zelfs Egypte
voor de Engelsche machtsinvloed behou
den.
Voorloopig is de houding van Turkije
nog te beschouwen als een neutraal
stootblok tusschen Europa en Voor-Azië
maar de zekerheid dat dit in de toe
komst ook zoo zal blijven is niet te ga-
randeeren. Versterking van de Engelsche
macht in Egypte lijkt ons voor de naaste
toekomst dan ook een der eerste eischen
INGEZONDEN
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
SPORT EN PLAATSELIJK
BELANG.
Mijnheer de Redacteur,
Vaak Is de laatste jaren de vraag bij
me opgekomen: Is de bij diverse gele
genheden dikwijls zoo hooggeroemde
„Bolswarder samenwerking” aan het
tanen en is het hier niet meer fictie dan
werkelijkheid?
Zondag 1.1. na de voetbalwedstrijd C.
A. B. IHeerenveen I kwam deze vraag
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
er
1
-
gen, beide een hooge plaats in de des
tijds bestaande competities innemende,
in de onmogelijkheid verkeerden in de
jaren 1919-1923 hooger op te klimmen
en de vroegere tegenstanders uit eer
der genoemde plaatsen te volgen in hoo-
gere afdeelingen, begon de uittocht naar
Sneek en andere plaatsen en kregen de
plaatselijke clubs het nog harder te ver
duren. Aan de vereenigingen zelf en het
Plaatselijk spelpeil in die dagen lag het
echter niet; deze factoren hadden zeker
een vroegere aanvang met het „N. V. B.-
voetbal” mogelijk gemaakt, echter het
in die dagen gebruikte sportterrein aan
het Oordje werd wegens de geringe af
metingen onverbiddelijk afgekeurd en de
afzakking begon I Toch deden de beide
plaatselijke vereenigingen datgene, wat
ze als een „noodzakellijk offer” be
schouwden in het belang van de plaat
selijke voetbalsport en plaatselijke wel
vaart, onder den naam C. A. B. (Combi-
natie-Achilles-Bolsward) werd een ver-
eeniging opgericht, die plaats bood aan
alle werkelijke voetballiefhebbers, rang
of stand (begrippen die in de sportver-
houdingen geen bestaansrecht kunnen
hebben) noch geloofsverschillen etc.
waren aan de orde. Het bestuur was uit
alle richtingen etc. samengesteld en heeft
door zuivere leiding alle krenking van
gevoelens weten te voorkomen, hoe vaak
kwam het niet voor, dat een paar uur
eerder werd vertrokken of wedstrijden
omgesteld en ieder in de gelegenheid
gesteld werd zijn godsdienstplichten na
te komen, werd hier juist door „begrip
voor elkaar” geen zuiver gemeenschaps
gevoel vertolkt?
Edoch, het heeft helaas niet afdoende
mogen zijn, na enkele jaren van afzijdig
heid meende een groep, die vroeger
steeds zoo actief aan de voetbalsport
deelnam, zich geheel te moeten afschei
den met het gevolg, dat onze plaats
thans na medewerking van de plaatse
lijke autoriteiten een behoorlijk geoutil
leerd speelterrein bezit, doch 2 volkomen
naast elkaar werkende sportorganisaties.
Zeker, leden tellen beide vereenigingen
genoeg, doch daar komt men er niet mee.
Zeker, een afd.-kampioenschap zal wel
weer eens aan de orde komen (C. A. B.
behaalde dit drie jaar aaneen), doch de
mogelijkheid om de laatste noodzake
lijke „loodjes” binnen te halen, bestaat
er voor geen van beide vereenigingen.
Vroeger was het op zakelijk terrein,
dat men in een ouderwetschen winkel
voldoende kon verdienen; thans moet de
een om den ander modemiseeren, wie
stilstaat komt achteraan. Onze tegen
woordige gemeenteleiding voert bij
voortduring aan, dat door een energiek
aanpakken de achterstand „van jaren”
moet worden ingehaald, welnu, voor on
weer met alle kracht naar voren en be
sloot ik plaatsruimte te vragen in Uw
veel gelezen blad.
Na genoemde wedstrijd bestormden
me twee gedachten:
1. Wat een voorrecht voor een plaats
als Heerenveen, in alles meer de tijd mee
hebbende dan onze goede plaats van in
woning, dat aldaar tenminste de sport
nog onverdeeld is, dat men daar na tal
van opofferingen met wedstrijdterrein
etc. de groote voldoening heeft op re
sultaten te kunnen wijzen, die niet alleen
bij voortduring de plaatselijke voetbal
liefhebbers in extase brengen, doch zelfs
na intensieve beoefening van deze bij
uitstek populaire sport een training in
perfectie mogelijk maken, waardoor niet
alleen aanwezige krachten in jonge spe
lers worden „ontdekt”, doch deze tevens
zoodanig worden opgevoerd, dat naast
vertegenwoordiging in internationale
elftallen tegens toekomstmogelijkheden
voor kampioenschappen in de hoogste
afdeelingen der Ned. Voetbalbond vas-
teren vorm beginnen aan te nemen.
2. Waarom juist integendeel onze
plaats, een der oudste Friesche voetbal-
centra, die zich vroeger steeds op waar
dige wijze met de Heerenveenster, Leeu
warder en Sneeker vertegenwoordigers
uit de hoogste afdeelingen kon meten,
door eigen verdeeldheid hier thans meer
dan 2 klassen moet achteraan komen.
P.M. Een woord van lof aan het Be
stuur van „C. A. B.”, dat zich groote
kosten getroostte om ons deze pracht-
middag van propaganda met eerste klas
spel te bezorgen, doch niet minder aan
de v.v. „Heerenveen”, die deze uitnoo-
diging van een derde klas-zuster niet al
leen accepteerde, doch ondanks het zeer
groote krachtsverschil niet verslapte en
de liefhebbers op prachtig voorhoede-
sp|el heeft vergast.
Het klinkt wellicht iets arrogant, maar
toch durf ik te beweren, dat het hier in
Bolsward anders gekund had en nog
anders kan ook.
er op I Nadat 2 kleine plaatselijke vereenigin-
In het algemeen is de landbouw niet
alleen gebaat met directe maatregelen
ten aanzien van productieverbetering,
maar ook door zijdelingsche werkzaam
heden, die tot doel hebben de producti
viteit van den bodem grooter te maken.
In deze richting werkt de cultuurtech
nische dienst door bevordering van ruil
verkaveling, ontginning en ontwatering
van terreinen. Maatregelen dus, die tot
doel hebben den grond beter of meer
grond geschikt te maken.
Een belangrijke vraag voor welhaast
eiken dienst in dezen tijd is: hoe hij zich
kan richten naar de veranderde omstan
digheden, in hoeverre de mogelijkheid
van voortwerken op den ouden voet mo
gelijk is.
De zorg voor uitvoering van cultuur
technische werken ging in feite van het
departement van Landbouw over naar
dat van Sociale Zaken. Productieverhoo-
ging werd werkloosheidsbestrijding, ter
wijl juist de tewerkstelling als vrije
arbeiders in de cultuurtechnische wer
ken, het aantal werkloozen zou doen
dalen, en de totale begrooting toch geen
wijziging zou behoeven te ondergaan.
Verbetering van dezen voor ieder on-
gewenschten toestand ligt voor de hand,
ware het niet, dat door het tewerkstel
len van werklooze arbeiders, die, zooals
hierboven is uiteengezet, niet werkloos
behoefden te zijn, van elders vele werk
krachten aan deze zoo belangrijke wer
ken werden onttrokken. De onjuiste toe
stand bestaat dus voort, dat voor de uit
voering van cultuurtechnische werken
„Sociale Zaken” hulp moet verleenen,
d.w.z. dat deze werken steeds worden
bezien uit een oogpunt van werkloos
heidsbestrijding en dat de urgentie van
het werk in verband met de noodzake
lijke verhooging van de productie van
onzen bodem buiten beschouwing blijft.
Er wordt daarbij voorbij gezien, dat
de Overheid op cultuurtechnisch gebied
een belangrijke taak heeft te vervullen,
niet alleen door wettelijke maatregelen,
maar ook door het beschikbaar stellen
van de benoodigde financiën. Want daar
door zal worden bereikt, dat de boeren
hun producten onder zoo gunstig moge
lijke voorwaarden zullen kunnen telen,
dat de productie zal worden vergroot en
dat er meer vestigingsmogelijkheden
voor de jonge boeren op het land zullen
komen.
Waar het hier dus een in hoofdzaak
agrarisch belang betreft, zou het meer
gewenscht zijn dat voor de uitvoering
van dergelijke noodige werken de gel
den worden geput uit de begrooting van
het Departement van Landbouw. Dat
beteekent dus ook dat de keuze der wer
ken en de goedkeuring der plannen ook
bij het departement van Landbouw dient
te berusten, omdat deze werken geen
object van werkverschaffing zijn.
Voor het departement van Sociale Za
ken blijft dan de belangrijke taak van
arbeidsbemiddeling, van regeling der
arbeidsvoorwaarden en dgl. bestaan.
In het landbouwbedrijf treden in den
loop van het jaar geregeld tijdperken op,
dat er véél werk en andere, dat er zeer
weinig is te verrichten. Indien in' de
tijdperken van weinig werk in het land-
bouwbedrijf tdei 'landarbeiders op cul
tuurtechnische werken als vrije arbei
ders en met normale loonen worden te
werk gesteld, zou ook daarvoor de op
lossing zijn gevonden.
Voorts zij er op gewezen, dat op de
cultuurtechnische objecten, die voor de
voedselvoorziening noodzakelijk moeten
worden geacht, een belangrijk grooter
aantal arbeiders kan worden te werk ge
steld dan thans het geval is. in ver
band met onze voedselvoorziening moet
het als niet juist worden aangemerkt,
dat de uitvoering in werkverruiming
van cultuurtechnische werken, op ver
schillende plaatsen 'is fctilgeKegdj het
geen in onderscheidene gevallen belem
merend op de voedselproductie werkt.
En dat nog wel in een tijd, dat wij al
onze krachten moeten inspannen om Ne
derland voldoende te kunnen voeden.
No. 31
Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
van de Britsche buitenlandsche politiek.
In dit verband trekt de kwestie van
de aanvoeren voor het Engelsche leger
in Afrika in bijzondere mate de aan
dacht, vooral
nu Amerika overweegt
oorlogsmateriaal, bestemd voor Enge
land te laten convoyeeren door gewa
pende Amerikaansche schepen.
Sinds eenige dagen blijkt, dat de Ver-
eenigde Staten langs twee route’s met
eigen middelen hulp aan Engeland zen
den, n.l. over den Atlantischen Oceaan
naar Engeland en over den Indischen
Oceaan naar de Roode Zee, het knoop
punt van het strijdtooneel in Afrika. Is
die convoyeering in zijn tegenwoordige
vorm afdoende?
De bekende publicist Paul Scheffer,
wijdt in een artikel in Das Reich daaraan
bijzondere aandacht.
De beste deskundigen, aldus deze
schrijver, zijn van meening dat de ware
artsenij nog niet is ontdekt. Bij het be
gin van den oorlog geloofde men dat
wel, maar men heeft dit geloof verloren.
Sommigen willen zelfs de vrachtschepen
liever goed bewapend geheel afzonder
lijk langs telkens afzonderlijke routes,
laten varen, inplaats van ze gezamenlijk
den vijand netjes op een presenteer
blaadje aan te bieden.
De meeste aanhangers heeft op
het oogenblik blijkbaar het systeem van
een intensieve combinatie van con
voyeering te water en in de lucht, waar
bij men dan vooral gebruik zou willen
maken van de z.g. super-bommenwer-
pers van Amerika, die zonder tusschen-
landing naar Europa en terug kunnen
vliegen. Maar al die plannen tot een
intense steunverleening aan Engeland
zullen het gevaar voor meerdere conflic
ten verhoogen. Hoe gevaarlijk die toe
stand momenteel is, blijkt uit een gezeg
de van President Roosevelt: Convoyee
ren beteekent schieten en schieten betee
kent oorlog. Voorloopig schijnt de Ame
rikaansche president er niet veel voor te
gevoelen de Amerikaansche vloot C"
uit te sturen. Misschien ook dat deze te
rughoudendheid verband houdt met de
houding van Japan.
De Amerikaansche minister van bui
tenlandsche zaken Cordell Hull, heeft
Vrijdag officieel bekend gemaakt, dat er
in Singapore een conferentie wordt ge
houden tusschen Amerikaansche, Engel
sche, Nederlandsche en Australische offi
cieren van land- en zeemacht. We vra
gen ons af wat kan hiertoe de aanleiding
zijn geweest en speciaal de vraag, welke
p^sjtie Neld. Indaëj daarbij inneemt is
voor ons van groot belang.
Verschillende Japansche berichten
hebben den laatsten tijd den nadruk ge
legd op een krachtige en vastberaden
houding ten aanzien van Ned.-Indië.
Volgens een verklaring van den Mi
nister-president Konoje is de ontwikke
ling van Japan in Zuidelijke richting
zuiver
economisch en vreedzaam.
Tot dusver hebben de onderhandelin-
gen tusschen Japan en Indië een niet op
bevredigend verloop. Zeer zeker zal In
dië kunnen toestaan dat Japanners mee
zullen willen helpen aan de economische
ontwikkeling van Indië, maar onder be
stuur van de Indische regeering.
Eigenaardig is de Japansche wensch
tot vestiging van artsen en tandartsen in
Indië. Dat valt, zooals het Handelsblad
dezer dagen schreef, toch geheel buiten
de sfeer van economische activiteit in de
normale zin van handelsbetrekkingen en
nadert die van de pacifieke penetratie.
Zulke wenschen doen de vraag rijzen
naar de uiteindelijke bedoelingen.
Hoe de invloed op dit alles zal zijn
van het Russisch-Japansche pact, valt
nog niet met zekerheid te zeggen. Uit
de besprekingen in de Japansche regee
ring, waarbij ook de nieuwe toestand in
Ned.-Indië is besproken, en waaruit de
uitdrukking moet worden gelanceerd, is
dat Indië in al grooter afhankelijkheid
van Engeland en de Vereenigde Staten
schijnt te geraken, blijkt wel, dat men
Indië ziet in ’t kader van internationale
ontwikkelingen.
meest populaire van alle sporten: de
voetbalsport, met een steeds grootere
aantrekkingskracht op de bewoners der
omliggende dorpen) geldt hetzelfde in
niet mindere mate.
Van onderaf moet worden gewerkt:
reeds bij de jongste spelers moet oplei
ding en training het parool zijn, alleen
dan bestaat kans, dat na een behaald
afd.-kampioenschap en een latere pro
motie deze voordeelen „blijvend” kunnen
zijn en niet even spoedig teloor gaan. In
2 kleine vereenigingen kunnen door
verplaatsing van bedrijven, gelijktijdig
afgelegde examens, ophouden van oude
re spelers, de schokken niet tijdig wor
den opgevangen.
Men kan niet meer met gymnastiek-
training volstaan, speciale leermeesters
dienen zich met de opleiding van de
jonge, iets belovende spelers te belas
ten. Wanneer men nu nagaat, dat de
eene club ter plaatse een voor de hoo-
gere regionen (en vroeger zelfs totaal
aan de voetbalsport ontrokken) onge
schikt terrein gebruikt, de andere veree-
nlging de hooge terreinhuren slechts met
groote moeite kan opbrengen, hoe kan
dan gedacht worden aan de hooge kos
ten van doelmatige, eerste klas training,
die bijv, een vereen, als „Heerenveen”
bedragen kost, waarvan men gewoonweg
achterover valt, als men ze verneemt en
die wel het vijfvoud bedragen van het
geen hier aan terreinhuur wordt besteed.
En toch Bolswarder voetballiefheb
bers (ja gerust uit te breiden tot Bols
warder ingezetenen) moeten wij dien
weg op in aller belang. Sport en Plaat
selijk Belarig gaan hier hand aan hand,
de voetbalsport is nu eenmaal de popu
laire sport, die elke wedstrijddag „trekt”
(dit in tegenstelling tot 2 of meer
plaatselijke kaatswedstrijden of gymn.-
demonstraties) vele neringdoenden, die
ook in dezen tijd een zware strijd om
het bestaan hebben, zouden u kunnen
bewijzen, welke groote belangen hier
direct (en indirect voor de geheele
plaats) liggen!
Met vereende krachten moet het bo
vendien mogelijk zijn kleedgelegenheden
etc, aan te brengen, waarin kleine plaat
sen als Noordwolde etc. ons den loef af
steken.
Onze tijd kent zeker belangrijker din
gen dan voetbal en sport in het alge
meen één ding is echter hopelijk wel
de les, die voor de toekomst van ons
volk van zeer groot belang is, n.l. niet
weer door onderlinge verdeeldheid het
volkseenheidsbesef te ondermijnen, juist
ten schade van ons zelf.
Welnu, laat ons dit dan in Bolsward
naast de daden der gemeenteleiding
trachten te demonstreeren door een nieu
we opbouw van onze sportbeweging en
beginnen met de meest populaire en
meest op den voorgrond tredende, n.l. de
voetbalsport
Laten wij alle handen ineen slaan om
ook uit een oogpunt van plaatselijk be
lang te trachten den grooten achterstand
(een niet te onderschatten en zeer zware
opgaaf, doch met vereende krachten ze
ker mogelijk na verloop van enkele ja
ren) in te halen. Laat het uit zijn met
overloopen van spelers, prikkelen van
gemoederen etc. etc. in deze reeds zoo
veel van onze energie eischende tijd
de sportbonden zijn reeds voorgegaan,
de vereenigingen komen reeds tegen el
kaar uit en verkeeren op dezelfde terrei
nen en spelen tegen dezelfde tegenstan
ders laat nu de laatste schrede, die
toch eenmaal (doch dan wellicht te laat)
moet komen, worden gezet, laten de ver
eenigingen niet langer naast doch met
elkaar oprukken, zooals dit ook in de
groote plaatselijke supportersvereeniging
geschiedt.
Bolsward is gebaat met één groote
voetbalvereeniging en prima terrein-
accomodatie (die zeker bij een juist
voorgaan van de meest belanghebben
den zelf door de gemeente als verhuur
ster bevorderd zal worden) het voorbeeld
van 1924 dient nogmaals gevolgd, doch
nu voor de laatste maal! Met terzijde
zetting van persoonlijke eergevoelens en
groote toewijding moet het mogelijk zijn
hier een voetballeiding te krijgen, die
reeds bij voorbaat alle waardeering voor
anderer geloofsopvattingen garandeert
Wanneer dit ingezonden ertoe moge
bijdragen, dat een en ander ernstig over
wogen wordt en zij, die hiermede sym-
pathiseeren hun naamkaartje of adres
aan onderstaand adres willen opgeven
onder motto „Voetbal en plaatselijk be
lang”, dan is de moeite van schrijver de
zes ruimschoots beloond.
R. VAN DER MEULEN,
Dljkstraat 9.
Bolsward, 20 April 1941.
4
Accountantskantoor
SNEEK BOLSWARD
Singel 58 Bargefenne 4
Donderdagsmorgens zitting
te Bolsward, Schildwijk 33,
bij de markt.
rant
J
t
(I
i
n
r
'1
I
S
ij
1
!t
ir
l
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
Aangiften - Reclames