Bulandsche Revue.
Dr.P.WEERSMA
Deiolswardsche Courant en Westergoo
Officiorgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Uitge Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD A Telefoon No. 451
J. BLOK Hzn.
I
DE JEUGD BIJ DEN
LANDBOUW.
Behandeling van alle belastingzaken
vaststellen Balans en verlies- en
uilnstrehening
Accounta ntska ntoor
Stadsnieuws.
37^-2 Jaargang
Dinsdag 20 Juni 1941
I
I
U
f
t
Uit den Omtrek.
I
No* 44
gaaf f84.17. Omslag naar f0.30
ZURICH.
brengen.
t
In
1
g
1
14.30
e
30.76
31.40
aan-
ZWEMSCHOOL
De temperatuur van het water is heden
20 graden.
rijp.
Afgewezen 2.
Vrijw. Vrouwen-Hulpactie
en
Comm. v. Bijzondere Nooden.
79.43
- 48.67
n
e
Voordeelig saldo
Weg art 3 sub A:
Ontvangsten
Uitgaven
Voordeelig saldo
Weg art 3 sub B:
Ontvangsten
Uitgaven
Verschijnt DINSDAGS- cn
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Voor het Buitenland f 7.- per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
mir”
Gez.
rto 9
>zart.
»gen-
147.14
- 127.11
SNEEK BOLSWARD
en
rs,
;en
len
en
;en
ide
oe-
het
een
:aat
dan
och
zoo
be
urs
veel
ie
;n
re
n-
99.04
- 67.64
101.29
- 86.99
f-
:n
ARUM.
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK
„BOLSWARD en OMSTREKEN”.
Gedurende de maand Mei werden
totaal 524 boeken uitgeleend, waaronder
26 uit de Leeszaal van Sneek.
Het aantal bezoekers waaronder 14
dames, bedroeg 108.
STEDELIJK GYMNASIUM SNEEK.
Eindexamen.
Geslaagd voor A: de heer L. O. ten
Cate te Bolsward; voor B: de heeren
O. Pasma, IJ. Bakker, H. H. de Vries,
allen te Sneek en IJ. Groenveld te Jut-
Voordeelig saldo 20.03
De begroetingen voor het dienstjaar
1941-1942 werden vastgesteld met de
volgende cijfers:
Advlinpa? reaal t
Dliit<hgwumme; 10 cent
Vrijdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
Voordeelig saldo
Weg art 3 sub C:
Ontvangsten
Uitgaven
KEEL-. NEUS- OORARTS
LEEUWARDEN
is van 7 JUNI tot 30 JUNI
niet te consulteren
Praktijk wordt waargenomen
door Dr. A. A. EECEN en Dr.
D. J. WEG.
INGEZONDEN
Buiten verantwoordeDJldieid der Redactie.
HUISVESTING ROTTERDAMSCHE
KINDEREN IN BOLSWARD
EN OMGEVING.
Nog even wordt de aandacht ge
vraagd voor de in de courant van Vrlj-
Het is een zeer gewoon verschijnsel,
in alle landen ter wereld, dat de stede
ling den boer miskent en omgekeerd.
De gebeurtenissen van Mei 1940 heb
ben toenadering (gebracht, Len drang
naar eenheid doen ontstaan. Zoowel van
particuliere zijde als vanwege de regee-
ring worden pogingen in ’t werk gesteld
om de stadsjeugd in contact te brengen
met het plattenland.
Zoo werden bijvoorbeeld reeds te Gro
ningen tweedaagsche tochten georgani
seerd voor de schoolkinderen. De daar
mede bereikte resultaten mogen gunstig
worden genoemd, zoodat deze tochten
in de toekomst vennoedelijk zullen wor
den voortgezet Overigens denkt men
aan een „uitwisselingssysteem”, d. w. z.
dat men kindqren van het jplatjtejand
ook eens kennis wil laten maken met de
stad. Hieraan echter zijn, uit den aard
der zaak, groote moeilijkheden verbon
den.
Het Departement van Sociale Zaken
van zijn kant deed pogingen om, door
het organiseeren van een jeugdhulp voor
den landbouw, de verhouding tusschen
stad en land in betere banen te leiden.
Hier gold het jongelieden van 16 en 20
jaar, mannelijke zoowel als vrouwelijke,
die als „hulp” op de landbouwbedrijven
zouden worden geplaatst. Men wendde
zich daartoe tot de organisaties in ge
bieden, waar voortdurend gebrek bestaat
aan landarbeiders. Hier werd een aan
zienlijk aantal van deze hulpkrachten
ondergebracht met over het algemeen
gunstig resultaat.
Dat was in het vorige jaar. Thans
wordt deze „hulpactie” op grootere
schaal ter hand genomen. De provinciale
landbouworganisaties hebben hierbij al
gemeen hun medewerking toegezegd.
Deze organisaties hebben besloten om,
in overleg met de samenwerkende boe
renorganisaties, na te gaan, aan welke
eischen de stadsjeugd moet voldoen, om
voor plaatsing in aanmerking te komen.
Bij dit overleg, waarbij ook het De-r
partement van Sociale Zaken was ver
tegenwoordigd, werd men het er over
eens, dat den jongelui van het begin af
aan moest worden ingeprent, wat hun
taak zou zijn op de boerderij. Zij moe
ten Inzien, dat zij daar niet zijn bij wij
ze van vacantie, maar dat van hen ver
wacht wordt, dat zij naar gelang van
hun krachten zullen medewerken aan
den goeden gang van zaken op het be
drijf, waar zij geplaatst zijn. Nadat zij
bijv, een tweetal weken zijn „ingewerkt”
moeten zij den geheelen dag deelnemen
aan alle werkzaamheden, zonder dat er
van een lange onderbreking sprake kan
zijn, waardoor da goede gang van zaken
in het bedrijf zou worden opgehouden.
Als tegenprestatie voor de hulp van
den jongen of het meisje uit de stad
moet de boer voor behoorlijke kost en
inwoning zorgen, zich met de wasch be
lasten, hun kleeding en schoeisel repa-
reeren laten en hen van eenig zakgeld
(b.v. f 1.per week) voorzien.
Voorts is het de bedoeling om streeks
gewijze een jeugdleider aan te stellen,
die het contact tusschen de boeren, de
jeugdige „hulpkrachten” en de organen
voor arbeidsbemiddeling moet onder
houden en voor ontspanning moet zorg
dragen. Zijn bemoeiingen zullen zich al
leen uitstrekken tot die Jongelui, die In
een kampement zijn ondergebracht.
De reiskosten der Jongelui naar den
werkgever worden van rijkswege ver-
Donderdagsmorgens zitting
te Bolsward, Schildwijk 33,
bij de markt.
goe»r gevallen van ziekte en on-
gevi een regeling moeten worden
getr Overigens zal er op worden
toegdat geen voor den landarbeid
ongte krachten worden uitgezon
den, ieder gegadigde zal een ge-
neesre verklaring worden ver
lang hij of zij geschikt is voor ’t
verrivan (lichte) werkzaamheden.
Er z zorgvuldige selectie worden
toegi
D^ze van werkverschaffing is
van f- maatschappelijk belfcng.
Hoof voor den boer moet niet in
de etlaats zijn, gebruik te maken
van tdkoope werkkrachten, welke
op d|ze te rijner beschikking ge
steld m; hij moet er veeleer naar
strevgewenschte toenadering tus-
scher en platteland tot stand te
helpegen. En dit streven moe van
ganscrte worden toegejuicht.
Wieren ons eens ergens gele
zen ten dat de evolutie in het we-
reldge door de eeuwen heen een
s tij gei vertoont
genwoordige oorlog
aldus iclusie van dezen schrijver,
bevesle uitspraak. Strijd is er van
het bm deze wereld geweest en
volge^ieening van zeer velen zal
er altid moeten blijven. Nog niet
zooveten geleden voerde de eene
kastellrijd tegen den anderen,
weer tijd later gewest tegen ge
west e strijd van de eene staat
tegen ere en wanneer we nu de
ontwil van dezen oorlog bezien,
dan isevaar groot, dat het eene
wereldl strijden tegen het andere.
De [t noemt dat het onafwend
bare mde optimist is van mee-
ning, cook anders kan.
In vlijden was een oorlog tus
schen isteelheeren een strijd om
de main onzen tijd strijdt menj
voor eal, maar op de keper be-
schouvat ideaal zeer nauw ver
want agreep naar of het behoud
van de
De sschen Duitschland en En
geland in in eerste instantie kun
nen nde strijd om de vrije zee
en nu tgrootste helft van Europa
onder sche invloedssfeer is ge
bracht, robleem nog even actueel
als aangin van dezen oorlog.
Wanropa zich van de wereld
markt kt, dan zullen we nog niet
direct eren, maar onze industrie
gaat ks grondstoffen welke we
moetenen, kunnen we niet ge
heel dthetische producten ver-
vangenbben tekort aan die stof
fen, wandere werelddeelen lig
gen opd, vernietigd worden of
bederve het probleem van onzen
tijd, desamenwerking ontbreekt.
We zul onze overvloed moeten
meedee anderen, dat geldt voor
leder aljk, maar ook voor elke
staat, v werelddeel. Alleen wan
neer al van wil tot die nieuwe
ordenin meewerken, zal er vrede
in de Hinnen zijn.
Jamireg is er nog geen enkel
lichtstr^schen de dreigende en
donkere van onzen tijd zichtbaar.
Deg wordt hoe langer
•e grooter.
Frankijn koloniën ten opzichte
van En Japan en Ned.-Indië;
Amerikan; teveel om op te noe
men. D waar thans het eerste
offensietden ingezet, is moeilijk
te beam. Immers, wanneer de
Engelscleenige actie onderneemt
tegen tonder Fransch bewind
staande tan de Duitsche lucht
macht dingsmanoeuvre inzetten
tegen hkanaal en daarmee de
Engelscbvaart belangrijk bena-
deelen; k is het heel goed mo
gelijk, dltar aan de beurt komt
of zelfs jte aanval op Engeland.
Van zj belang is ook de min
der gunrhouding tusschen En
geland djk. Dit laatste land dat
om televen de samenwer
king meno^endheden heeft ge
kozen, is volkomen van bewust,
dat zijn 1 bezit zeer kwetsbaar
is. Daar heeft de regeering te
Vichy zaogelijk koloniale be-
stuurdertka ontboden, teneinde
volledig loogte te kunnen zijn
van den n zaken.
Japan .-Indië, eveneens een
probleemeerste orde. Het is be
kend, dajeruimen tijd tusschen
deze twe onderhandelingen ge
voerd wer een handelsverdrag
maar de Hing der besprekingen
7 Juni 1941.
Onder voorzitterschap van den heer
W. R. Dijkstra te Arum had de Alge-
meene vergadering v. Ingelanden plaats
van het waterschap „Benysten”.
De rekeningen over 1940-1941 werden
vastgesteld als volgt:
Algemeene Ligger:
Ontvangsten
Uitgaven
GYMNASTIEK.
Op de j.l. gehouden Adsplrantendag
te Leeuwarden behaalden de adspirant-
meisjes van de G.V. „Lycurgus-Wilhel-
mtna” in de driekampwedstrijden, be
staande uit: brug, paard en vrije oef.
(klassikaal) een derde prijs.
Daar de oefeningen voor deze wed
strijden tamelijk zwaar gekomen waren,
is dit een heel mooie prestatie.
PAARDENDRESSUUR.
Zaterdagavond 31 Mei was de heer A.
van der Tol van Pingjum in gezelschap
van zijn zoon Hessel, een jong paard
van de Elrven B. van Popta, aan het
dresseeren voor de z.g. „mÊlle Jan”.
Op de Arumerweg geraakte het paard
de gebitstang kwijt, waarna het op hol
sloeg, zijn beide leermeesters in vlie
gende vaart meevoerende. Bij een fa
milielid van zijn eigenaar vond het dier
het zeker welletjes en eindigde daar
de h.h. (in de vac. bedoeld bij art. 54
van A. L Feensfra te Arum en de Geref.
Kerk), als plaatsvervangers de h.h. P.
A de Vries te Achlum en S. Stremler.
Tot bestuurslid werd met groote
meerderheid van stemmen herkozen de
heer Tj. Bakker te Achlum.
ONGEVAL
Dinsdagmiddag zat een 9-jarig meisje
in de boot van haar grootvader, den heer
KL Thijsma.
Op het moment dat daar de praam van
de gemeente-reiniging langs voer, had
het meisje haar arm buiten boord han
gen. Deze geraakte tusschen de twee
vaartuigen beklemd. Direct werd het
kind naar Dr. Kroon, die toevallig in
het dorp was, gebracht, die de gekneus
de arm behandelde.
HENNAARDERADEEL
LOONEN IN HET LANDBOUW- EN
VEEHOUDERSBEDRIJF.
5 Juni 1941.
Aangaande de loonen in het landbouw-
en veehoudersbedrijf is door de werkge
vers- en werknemersorganisaties voor
dit rayon overeenstemming bereikt en
wel 1941-1942 aldus:
Het weekloon der vaste arbeiders
wordt gesteld op f21.50. Aftrek van
emolumenten volgens deze waardebere-
kening. Huur van een woning f 1.50 per
week. De waarde van broodkost naar
billijkheid te berekenen. Schaap in de
weide fOJSO per week. Om de 6 weken
een vrije Zondag na het morgenmelken.
De vacantieregeling blijft gelijk als vo
rig jaar.
Voor seizoenarbeiders, aangenomen
voor een zomerhalfjaar, f 2250 per week.
Voor kortere perioden f23.per week.
Zonder middagkost f29.per week en
geheel op eigen kost f31.per week.
Gedurende de hooiing geldt dit loon voor
alle arbeiders (art. l-5a en b). Het uur
loon voor losse arbeiders is voor gere
geld werk óf het week van f23.óf
hef uurloon van 34 cent. (Voor deze ar
beiders geldt de wettelijke opzegtermijn
tusschen twee loonbetalingen). Losse
arbeiders, aangenomen zonder eenig
dienstverband of hoogstens voor een
week, 40 cent per uur. Voor deze ar
beiders geldt geen opzegtermijn. In de
hooiing kan een honger uurloon worden
bedongen.
dag j.l. geplaatste advertentie en inge
zonden stuk, waarin opgave werd ver
zocht van gezinnen, die bereid zijn ge
durende een maand één of meer Rot-
terdamsche kinderen in huis te nemen.
De uitzending zal plaats hebben van
15 Juli tot 15 September. De kinderen
zijn medisch onderzocht, voor kleeding
MEISJE TE WATER.
Hoewel langs de geheele gracht aan
de Rijkstraat de leuningen het gevaar
voor een onvrijwillig bad tot een mini
mum beperken, gebeurt het toch een en
kele keer, dat door eigen onvoorzichtig
heid een kind te water valt.
Zoo ook j.l. Vrijdagmddag. De chef
van de fa. S. S. van der Werf hoorde het
hulpgeroep en wist spoedig de jeugdige
drenkelinge op den beganen grond te
midden tusschen de vruchtboomen.
Maar van der Tol heeft een harde kop
en dacht niet aan opgeven. Dinsdag
avond j.l. werd het jonge paard wier
voor de dresseercar (mille Jan) gesla
gen en nu ging het in de richting Zu
rich; Der dritten im bunde, was nu O.
van der Tol, die op de fiets volgde.
Alles ging goed, totdat ze de Aid mar
bereikten. Daar werd ’t paard van iets
of niets schichtig en stond met twee
sprongen met zijn aanhang in de dijk-
sloot, terwijl het met nog een sprong
weer op den wal kwam, nu echter op
het land van F. Weidema. Door deze
opeenvolgende snelle bewegingen had
den de beide v. d. Tols hunne zitplaatsen
moeten verlaten. Ondanks alles liet Ane
de teugels niet los, zoodat ze niet naar
Pingjum behoefden te loopen.
Zoon Obe, de fietser, deed het hek
open en zoo kwam alles weer op den
weg. Maar voor ze lopnieuwf startten
moest eerst de bril, die v. d. Tol Sr. in
den strijd verloren had, weer opgezocht
worden. Dit gelukte aan Hessel en daar
na werd de reis zonder ongelukken
voortgezet.
wordt gezorgd en1 bonnen worden mede
gegeven, het verblijf duurt een maand.
Tot en met morgen 11 Juni kan de op
gave nog gedaan worden aan mevr, ten
Cate, Jongemastraat of aan mevr. Nawijn
Kleine Dijlakker. S.v.p. vermelden wat
de bedoeling is: meisje of jongen, leef
tijd en godsdienst.
Het comité weet zeer wel, dat mede
tengevolge van de distributiemaatregelen
ook bulten de groote stad het leven
moeilijker wordt De voornaamste zaken
echter, waarom de Rotterdamsche kin
deren naar buiten moeten worden ge
bracht zijn niet gedistribueerd. Dat zijn
liefdevolle verzorging, een rustige om
geving en de heerlijke buitenlucht.
Het comité vertrouwt, dat ook Bols
ward en omgeving niet achter zal blij
ven bij de vervulling van deze taak en
spontaan deze week een voldoend aan
tal vacantieplaatsen disponibel zal stel
len.
heeft wel thans voor ieder duidelijk ge
maakt, dat de tegenwoordige gespannen
toestand belangrijk verder gaat dan een
gewoon handelsverdrag. Japan streeft
naar de macht in het Verre Oosten en
daarvoor heeft het heel wat opgeofferd;
maar ook de Indische regeering heeft
pertinent verklaard, zich niet vrijwillig
onder de Japansche invloedssfeer te wil
len plaatsen.
We mogen gerust aannemen, dat het
antwoord van de Indische regeering be
ïnvloed wordt door de houding van
Amerika.
Wanneer eventueel Japan zou nemen
wat| hem niet uit vrije wil wordt aange
boden, dan voorzien we een ingrijpen
van Amerika, Nieuw-Zeeland en Austra
lië. Juist daarom trekt alweer de ge
spannen verhouding Amerika en Japan
de aandacht.
De Japansche eischen betreffende In
dië hebben in Amerika een geprikkelde
stemming teweeg gebracht, maar wan
neer Roosevelt 100 bommenwerpers met
Amerikaansche piloten en mechaniciens
naar Tsjang Kai Sjek stuurt om daarmee
de Japansche aanvallen op den Birma-
weg af te slaan, dan noemt men dat in
Japansche kringen een onvriendelijke
daad. De Japansche bladen bespreken de
kans dat door dergelijke handelingen
een botsing tusschen deze twee landen
niet kan uitblijven.
Ter gelegenheid van een diner aange
boden door de Japansche kamer* van
koophandel in de Vereenigde Staten,
heeft de Japansche ambassadeur Nomoe-
ra een toespraak gehouden, waarin hij
o.m. zeide, dat de betrekkingen tusschen
de Vereenigde Staten en Japan rijk zijn
aan moeilijke problemen. Hij zeide voorts
van oordeel te zijn, dat door een oorlog
beide landen niets te winnen kunnen
hebben.
Ten slotte blijft dan nog de kwestie
hoe is de houding van Amerika ten op
zichte van het Europeesche conflict?
Het onttrekken van scheepstonnage in
het verkeer Amerika-Japan teneinde het
tekort aan scheepsruimte op den Atlan-
tischen Oceaan te compenseeren, wijst
er op dat het Amerika bittere ernst is
met de zoo groot mogelijke hulpverle
ning aan Engeland.
De j.l. Donderdag in Amerika afge-
kondigde noodtoestand brengt de ge
heele handelsvloot alsmede de sefyeeps-
bouw-industrie onder directe contröle
van de staat.
De bekende Amerikaansche militaire
deskundige Elliott heeft als zijn meening
te kennen gegeven, dat er voor de Ver.
Staten geen andere uitweg meer is, dan
te besluiten actief aan den oorlog te
gaan deelnemen. Volgens hem is dat be
sluit de logische consequentie van de ge
voerde politiek van president Roosevelt.
In verschillende bladen wordt uitvoe
rig geschreven over het intervieuw van
den Amerikaanschen journalist Cudahy
met de Duitschen Rijkskanselier.
Verschillende vragen werden gesteld
en zeer openhartig beantwoord. De vrees
voor een Duitsche invasie in Amerika
noemde Hitler eenvoudig belachelijk.
Hij heeft zich verder afgevraagd,
waarom men Duitschland van zijn kolo
niën heeft beroofd, ofschoon de ontgin
ning der koloniën de afzet voor Duit
sche industrie en productie beteekende
en waarom de Ver. Staten zich verzet
ten tegen een organisatie van Europa,
die in Europa afzetmarkten voor Duit
sche goederen wil scheppen en daardoor
de waarschijnlijkheid van concurrentie
met de Ver. Staten verkleint.
Op de vraag van Cudahy, of Hitler
voor Europa een handelsunie wilde tot
stand brengen met afschaffing van tol
muren, valuta-beperkingen enz., ant
woordde Hitler, dat naar zijn oordeel
alle handelsbetrekkingen kunnen worden
verzekerd door handelsverdragen op
langen termijn, welke voor belde partijen
voordeelig zijn en het element van spe
culatie uitschakelen.
De toekomstige Duitsche handel zal
niet zijn gebaseerd op papier, maar op
goederenruil. Duitschland is door de
lierstelbepalingen van alle goud beroofd
en het is daardoor gedwongen, een stel
sel van internationalen handel zonder
goud te ontwerpen.
Hitler verklaarde echter te beseffen,
dat goud nuttig is voor een meer elas
tisch handelsverkeer tusschen de staten
en ook als grondslag van crediet.
HOOFDREDACTEUR A. J. OSINGA,
JONGEMASTR. 8, BOLSWARD.
Algemeene Ligger: Ontvangst en uit
gaaf f 107.33. Omslag naar f CL8Q per bel.
Hectare.
Weg art. 3 sub A: Ontvangst en uit
gaaf f 1'13.86. Omslag naar f 0.35 per
bel. Hectare.
Weg art. 3 sub B: Ontvangst en uit
gaaf f84.17. Omslag naar f0.30 per
bel. Hectare.
Weg art 3 sub C: Ontvangst en uit
gaaf f 163.70. Omslag naar f 1.per
bel. Hectare.
Volgens het alg. regl. werden benoemd
ËKSKMSH
1
I
I
I
i»
i
I
i
1
I
3
Bargefenne 4
8-
en
en
Weitersingei 33
- r.--, w - m m jj
DE JQJG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
