Buit enlandsche Revue.
I
Leesgeld 2iehalllaar 1941
De Bolswardsche Courant en Westergoo
J. BLOK Hzn.
LICHTZIJDE VAN DE
DISTRIBUTIE.
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
37?!g Jaargang
Dinsdag 24 Juni 1941
No, 48
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Behandeling van alle belastingzaken
chijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
TachlüKï
Advsfianpef rsgsll
vaststellen Balans en verlies- en
winstrekening
Accountantskantoor
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
GAAST.
n
-
‘g
ift
n-
n
ie
20 Juni 1941.
Geslaagd voor het examen voor de
Vereen, van Leeraren in het boekhouden
de heer A. de Beer.
kalische mineralen bevatten, welke noo-
dig zijn om het menschelijke organisme
in stand te houden.
Verder leert de wetenschap ons, welke
voedingsmiddelen de meeste vitaminen
bevatten. De toestand van de levens
middelenvoorziening vertoont op het
oogenblik veel overeenkomst met die
van Denemarken tijdens den vorigen
oorlog. Ook daar moest men in dien tijd
overgaan tot drastische beperkingen van
den veestapel en het pluimvee, omdat
er niet voldoende veevoeder aanwezig
was. Door deze beperking kwam grond
vrij, die men bezigde voor het verbou
wen van aardappelen en graan. Het
merkwaardige van dit alles is geweest,
dat de sterfte in Denemarken in 1917
en 1918 is afgenomen wat vermoede
lijk daaraan is toe te schrijven, dat juist
in die jaren meer aandacht werd gewijd
aan het vitaminegehalte van het voed
sel. Bovendien was schraalhans in ze
keren zin keukenmeester, hetge'en aan
den gezondheidstoestand in 't algemeen
ten goede kwam.
Hierin kan men een stellig bewijs zien
voor de stelling, dat te veel en te dik
wijls eten schadelijk is voor de gezond
heid. Minder eten is veeleer een zegen,
dan een kwaad. Dat wij door de distri
butie tegen onzen wil daartoe worden
gedwongen, is de lichtzijde van dezen
oorlogsmaatregel.
HINDELOOPEN
AANGENOMEN.
22 Juni 1941.
Ds. J. Hoogenkamp, Ned. Herv. pred.
alhier heeft de toezegging van beroep
naar de Ned. Herv. gemeente Spannum-
Edens aangenomen.
ONGEVAL.
22 Juni 1941.
Hedenmiddag toen de vrouw van S.
Eekma liep te wandelen en naar haar
kindje, dat de zeedijk afliep, toe zou
snellen, kwam zij zoo ongelukkig te val
len, dat dd lonitb’oden geneesheer Dr.
Wiersma van Koudum, een gebroken
been constateerde.
Zij is daarop naar haar elpen woning
vervoerd en onder behandeling van ge
noemden arts gesteld.
Aan onze postabonné’s.
1 Juli nadert en daarmee
de tyd voor betaling van
’t abonnementsgeld.
Beleefd verzoeken wij U
het bedrag op onze giro
rekening 87926 of het per
postwissel te zenden, U hebt
dan geen incassokosten te
betalen.
Wij vertrouwen dat onze
abonnees aan ons verzoek
zullen voldoen.
Het leesgeld bedraagt
voor de provincie Friesland
fl.57, buiten de provincie
f2.10.
NA 1 JULI worden de
kwitanties afgegeven.
DE ADMINISTRATIE.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.57
Buiten de provincie f 2.10; inn. 15 c.
Voor het Buitenland f 7.35 per jaar.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
re
ZWEMSCHOOL.
De temperatuur van het water is he
den 24 graden.
VEREEN. VOOR DE PAARDENSPORT.
Zaterdagavond vergaderde bovenge-
Dlnsdagsiiunimsr 10 ient
Vrljdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb, prijs.
Giro no. 87926.
Elke zaak heeft een licht- en een
schaduwzijde; het is alleen de kwestie,
dat wij moeten trachten de lichtzijde te
vinden. Zoo gaat het ook met de distri-
butie-maatregelen. Klachten, dat dit of
dat niet meer of niet meer in voldoende
mate te krijgen is, hooren wij genoeg;
doch slechts weinigen schijnen zich de
moeite te geven, om de lichtzijde van de
distributie te ontdekken.
Misschien zijn er onder onze lezers,
die zeggen: „Lichtzijde van de distribu
tie? Ik ben benieuwd om te hooren, wat
daar voor lichtzijde) aan te bekennen
is!”
Waarom zou de distributie geen licht
zijde hebben? Wanneer men de zaak wat
minder zwartgallig bekijkt, gaan onze
oogen open voor de goede zijde van de
distributie. Zij zorgt er niet alleen voor,
dat wij allen voldoende van voedsel
worden voorzien, zij het dan, dat die
voorziening niet altijd rijkelijk kan wor
den genoemd; zij is ook bevorderlijk
aan onze gezondheid, al klinkt dat mis
schien lichtelijk ironisch, wanneer men
het zoo hoort.
Toch is het zoo. Iedere dokter zal u
kunnen zeggen, dat er meer menschen
sterven, omdat zij te veel eten, dan om
dat zij te weinig krijgen. Iemand, die er
rond en welgedaan uitziet, geniet daar
om nog lang niet altijd een goede ge
zondheid. De statistieken van de levens
verzekering zijn daar om ons te bewij
zen, dat dikke menschen veel vatbaar
der zijn voor een aantal ziekten, dan hun
minder welgedane medeburgers.
Veel eten kan wel dikwijls een ge
voel van voldaanheid geven, maar dit
beteekent niet, dat het goed is. Integen
deel: het kan geen kwaad, dat wij ons
matigen in het eten. Wij herhalen het
wat wij krijgen toegewezen is op het
oogenblik wel niet rijk, doch het is vol
doende.
Het is ’n onomstootelijke waarheid, dat
het er meer op aankomt, wat men eet,
dan hoeveel men eet. En in dat opzicht
kunnen wij tevreden zijn. Behalve vet
krijgen wij van alles voldoende.
Wat vet betreft moet worden opge
merkt, dat juist het gebruik van vet een
gevoel van verzadiging veroorzaakt; en
dit gevoel blijft tegenwoordig bij velen
achterwege, juist doordat zij nu niet
zooveel vet meer binnen krijgen, als
vroeger. Op zich zelf is dit niet zoo erg.
Wanneer men geen zwaren arbeid ver
richt onder slechte weersomstandighe
den heeft men niet zooveel vet noodig.
De hoofdzaak is, dat men met de hoe
veelheid vet, die men op het oogenblik
toegewezen krijgt, oordeelkundig moet
omspringen bij het kiezen en toeberei
den van de spijzen.
Bovendien moet men zooveel mogelijk
knolgewassen, groenten en fruit gebrui
ken, daar deze volgens de moderne we-
tensdfappelijke onderzoekingen de al-
noemde vereeniging in hotel Boermans.
De voorzitter, de heer Kramer van
Wolsum, opende de bijeenkomst met een
woord van welkom.
Notulen worden gelezen en goedge
keurd. Het vorig jaar zijn wel de plan
nen vobr een course uitgewerkt en on
kosten gemaakt, maar door de bijzon
dere omstandigheden is de draverij niet
gehouden.
De totale inkomsten bedroegen ruim
110 gulden. De vereen, heeft momenteel
een tekort van ongeveer 260 gulden.
De rekening van den penningm. wordt
door een commissie nagezien en in orde
bevonden.
Het belangrijkste punt van de agenda
is de bespreking over een te houden dra
verij. Besloten wordt dit jaar een A- en
B-draverij te houden plus een concours
hippique.
De prijzen voor de A-draverij staan
op 200, 75 en 25 gulden. Voor de B-
draverij op 150, 60, 40 en 15 gulden;
voor het concours hippique op 25, 10 en
5 gulden voor elke klasse.
Deze course zal worden gehouden op
Donderdag 31 Juli. De begrooting wijst
aan een bedrag van 1200 gulden. Er zal
een waarborgfonds groot 500 gulden ge
vormd worden, in aandeelen van 50 gul
den met) aandeel in de winst. Staande de
vergadering werden reeds 6 aandeelen
genomen.
In de plaats van het aftredende be
stuurslid H. M. Nijk werd gekozen S. B.
Yntema.
De rondvraag leverde geen nieuws
meer op.
re
r-
il,
SNEEK.
GYMNASIUM TE SNEEK.
Bij het 19, 20 en 21 Juni gehouden
toelatingsexamen zijn geslaagd voor
Wat voor enkele weken terug door
velen gevreesd werd, is plots werke
lijkheid geworden, n.l.
een oorlog tusschen
Duitschland en Rusland.
Langzaam maar zeker heeft men deze
ontwikkeling in de Europeesche toe
stand voelen aankomen. Na de capitula
tie van Joego Slavië schreven we in ons
weekoverzicht op 22 April j.l. „Welke
houding zal Rusland aannemen? Kan en
wil de Sovjet Unie genoegen nemen met
een Duitsche machtssfeer, die bijna het
geheele vasteland bestrijkt en zullen de
tegenstellingen tusschen nationaal so
cialisme en communisme niet in ver
scherpte mate aan de oppervlakte ko
men? Waarom is het Roode leger zoo
sterk geconcentreerd aan de West
grens?” Ook in het weekoverzicht van
13 Mei hebben we gemeend te moeten
wijzen op het groote belang dat Rusland
heeft bij een vrije doorvaart door de
Dardanelles Naar onze meening kan
Rusland er nooit in toestemmen, dat de
drempelwacht van den Bosporus door
Duitschland van Turkije zou worden
overgenomen.
Met ’n zekere beklemming zien we de
oorlogsbrand op een der tot nu toe bui
ten het conflict staande landen over
slaan. Het wordt op deze manier een
wereldbrand van ontzettende afmetin
gen en we kunnen met den besten wil de
hoop van sommige groepen, ook onder
onze Nederlandsche bevolking, niet dee-
len, wanneer men de bewering lanceert,
dat deze ontwikkeling in de toestand
een spoedig einde van het conflict mo
gelijk maakt.
Uit de strijd van de groote Russische
kolos tegen het kleine Finland is geble
ken, dat de gevechtswaarde van het
Russische leger niet vergeleken kan
worden met de uitzonderlijke prestaties
van het Duitsche militaire apparaat.
Zeker, men heeft nog ruim een jaar
gelegenheid gehad de ervaring uit deze
veldtocht te benutten en verbeteringen
aan te brengen, waar deze noodig ble
ken, maar we weten allen ook, dat de
Russische machinerie niet zoo gemak-
kelijk op volle toeren loopt.
Maar laten we nu eens een oogenblik
veronderstellen, dat de gevechtswaarde
van het Roode leger meevalt, en trekt
U die veronderstelling dan nog even
verder door, n.l. dat de mogelijkheid
bestond van een Russische overwinning
in deze gigantischen strijd, denkt U dan
misschien dat
het communisme
niet verder zal trekken dan de grenspaal
waarop het Nederlandsche grondgebied
staat aangegeven? Het is te naïef om er
veel woorden aan te verspillen. Wan
neer de tegenstanders van ’t com
munisme hierop hun hoop gevestigd
hebben, komen zij bedrogen uit. De er
fenis van Lenin is het wereldcommunis
me, en we kunnen er vast van overtuigd
zijn, dat de tegenwoordige uitvoerder
van dit testament „Stalin”, bij al zijn
handelingen gedreven wordt door dat
allesbeheerschende motief. Laten de be
strijders van het Duitsche nationaal so
cialisme er zich terdege rekenschap van
geven, dat het communisme ontzetten
de verwoestingen heeft aangericht aan
kerk en maatschappij.
Hoe graag we ook dit thema nog even
verder willen uitwerken, moeten we ons
toch, om het karakter van dit week
overzicht niet al te zeer te wijzigen, ons
'beperken, teneinde nog tijd en plaats te
vinden voor enkele andere, eveneens ac-
tueele feiten. Allereerst komen we dan
aan
HOOFDREDACTEUR A. J. OSINGA,
JONGEMASTR. 8, BOLSWARD.
Sexbierum, M. Elgersma en Joh. Bru-
nia, Arum.
De belangstelling van de zijde van het
publiek was niet groot.
19 Juni 1941.
Het station Gaast van de Noord- en
Zuid-Hollandsche Reddingmaatschappij
is officieel opgeheven.
De voorzitter en de secretaris van de
N. en Z.-Holl. Reddingmaatschappij ver
richtten, te Gaast de eenvoudige plech
tigheid? In het lokaal van den schipper
der reddingvlet, den heer G. B. van Kals-
beek, was de bemanning der reddingboot
bijeengekomen en de plaatselijke be
stuursleden de heeren Dijkman en Bijl-
sma.
Namens het Hoofdbestuur bracht de
voorzitter, de heer Tegelberg, de beman
ning dank voor al hetgeen zij in dienst
der Maatschappij hadden gepresteerd.
De reddingboot Gaast heeft 28 jaren
dienst gedaan en de bemanning heeft ’t
genoegen mogen smaken in dezen tijd
26 menschenlevens te redden. Het hoofd
bestuur is dan ook terecht trots op de
Gaaster ploeg. Het was er steeds van
overtuigd, dat het, zoo slecht konden de
omstandigheden niet zijn, steeds kon re
kenen op de wakkere bemanning van de
reddingboot. Door de verandering van
de Zuiderzee in het IJselmeer en vooral
ook, omdat er nu een motorreddingboot
te Hindeloopen is gestationneerd, moest
tot opheffing van het station Gaast be
sloten worden.
Spreker verzocht het bestuurslid Dijk
man zich wel te willen belasten met het
afwikkelen van de nog loopende zaken,
hetgeen deze toezegde te zullen doen.
Hierna wendde zich de voorzitter tot
den schipper der reddingboot, den heer
G. B. van Kalsbeek en spelde hem de
meddille voor trouwle diensten op de
borst, waarbij hij zeer waardeerende
woorden sprak voor hetgeen de heer van
Kalsbeek gedurende de 28 jaren van het
bestaan der reddingboot voor het red-
dingwezen heeft gedaan. Ook M. van
Kalsbeek werd een medaille toegekend,
terwijl de beide mannen verder nog
werden vereerd met een ingelijst getuig
schrift.
Aan de bestuursleden A. Bijfëma en
H. van Kalsbeek werd elk een zilveren
medaille uitgereikt voor hetgeen zij als
bestuursleden hadden gepresteerd.
De secretaris, de heer de Booy, deel
de daarna nog mede, dat besloten was
den schipper G. van Kalsbeek te pensio-
neeren, terwijl alle roeiers, die langer
dan 15 jaren in dienst der reddingmaat
schappij waren geweest, op 60-jarigen
leeftijd een jaarlijksche gratificatie zul
len ontvangen. Als overgangsmaatregel
was besloten om aan de roeiers gedu
rende nog vier jaren, een jaarlijksche
uitkeering van f 10.toe te kennen.
Hiermede was de plechtigheid afge-
loopen en bleef men nog eenigen tijd
bijeen, om oude herinneringen aan red
dingen op te halen. Geslaagde en min
der geslaagde reddingspogingen werden
besproken van de bemanning der nu
opgeheven Gaaster reddingboot.
de positie van Japan
nu Rusland in oorlog is met Duitsch
land. Zoolang de Europeesche oorlog
nog betrekkelijk ver uit de buurt van
Japan bleef, was de militaire hulp, die
ongetwijfeld in het drie mogendheden
pact ligt opgesloten, niet noodzakelijk.
In de afgeloopen maanden heeft men er
in Japan meermalen getracht de Chinee-
sche kwestie op de een of andere manier
op te lossen. Nog dezer dagen is Wang
tsjing Wei, de strooman van de Japan-
sche regeering in China in Tokio aange
komen, om de toestand te bespreken.
Zoolang echter Tsjang Kai Sjek nog
beschikt over een groot deel van China,
en bovendien door de hulp van Amerika
en Engeland nog rekenen kan op telkens
nieuwe aanvöer van oorlögsmaiteriaal,
tot zoolang geeft elke conferentie in To
kio over het beëindigen van dit conflict
niets. Naar onze meening heeft vooral
Engeland groot belang bij het voortdu
ren van dezen strijd, die ook aan Japan
geweldige offers kost.. De droom van
Japan betreffende een groot-Aziatische
levensruimte wordt door het Chineesche
avontuur in belangrijke mate geremd.
Daarnaast is in de laatste weken geko
men de handelskwestie met Indië. De
door Japan naar Ned. Indië gezonden
delegatie onder leiding van Josjizawa
keert 29 Juni onverrichterzake naar Ja
pan terug. De onderhandelingen zijn
mislukt. De Japansche verlangens be
troffen in hoofdzaak aankoop van
grondstoffen, deelneming in Ned. Indi
sche ondernemingen en de vestiging van
Japanners in Indië.
Nu moet men bij het beoordeelen van
deze kwestie niet vergeten, dat de Ver.
Staten en Engeland een belangrijk aan
deel hebben in b.v. de Ned. Indische pe_
troleum-industrie en daarin geen offi-
ciëele deelneming van Japansche zijde
duldt. De positie van Ned. Indië kan
niet worden opgeofferd aan de voorkeur
voor een bepaald land, maar moet zich
in de allereerste en voornaamste plaats
bezig houden met deze groote vraag:
hoe vervullen we deze goodwill positie
het beste ten aanzien van de geheele we
reld en niet ten aanzien van één land in
het bijzonder. We memoreerden zoo
juist terloops de Japansche gedachte
aan een groot Aziatisch rijk. De Japan
sche minister van buitenlandsche zaken
Matsoeoka heeft dat nog deze week
onderstreept, door te beweren, dat Ja
pan en China door het lot zijn verbon
den voor de toekomst van een grooter
Azië of veeleer van alle Aziatische ras
sen.
Matsoeoka noemde het de grootste
taak van beide landen een duurzame
vrede tot stand te brengen en de verhou
dingen in Oost-Azië te stabiliseeren.
Japan en China houden het lot van ge
heel Azië in hun handen. Zij zijn der
halve door het lot voorbestemd elkan
der de hand te reiken en tot bereiking
van hun gemeenschappelijk doel samen
te werken.
Ten slotte willen we nog even wijzen
op de eigenaardige positie waarin Tur
kije thans verkeert. Het Duitsch-Turk-
sche vriendschapsverdrag heeft naar het
oordeel van sommigen Turkije dichter
aan de Duitsche kant gebracht. Deze
gedachte wordt in leidende Turksche
kringen niet gedeeld.
De afgevaardigde Benidsje schrijft in
de „Son Telegraph”, dat Duitschland
begrip toont voor de onafhankelijke na
tionale politiek van Turkije. Turkije
geeft met dit vriendschapsverdrag uit
drukking aan zijn wil om vast te houden
aan zijn politiek van nonbelligerentie en
met alle staten vriendschappelijke be
trekkingen te onderhouden.
Turkije blijft de bondgenoot van En
geland en versterkt zijn vriendschap met
Duitschland.
De afgevaardigde Sadak schrijft in
het blad „Adsjam” dat het vriend
schapsverdrag met Duitschland niets
buitengewoons is, want ’t bevestigt een
feitelijken toestand tusschen beide lan
den. Duitschland heeft te kennen gege
ven, dat het geen aanvalsbedoelingen
heeft jegens Turkije. Turkije is vastbe
sloten buiten den oorlog te blijven en
zich aldus te concentreeren op zijn na
tionale zelfverdediging.
KAATSEN.
De kaatsvereen. „Bolsward” had op
Zondag 22 Juni j.l. een doorelkaar lo-
ten-partij georganiseerd, waaraan niet
minder dan 34 parturen deelnamen.
Onder de meest gunstige weersom
standigheden werd ’s middags te half
een onder leiding van den scheidsrech
ter, de heer J. Heeg van Oosterend, met
deze partij een aanvang gemaakt.
De eerste omloopen werd er in 4 per
ken gekaatst, waardoor het moeilijk is
een gedetailleerd verslag van deze par
tijen te geven.
We volstaan dan ook met te vermel
den dat in de eerste omloop afvielen de
parturen 1, 3, 6, 8, 9, 12, 14, 16, 17, 20,
21, 23, 26, 28, 30, 32, en 33.
In de tweede omloop werden uitge
schakeld de parturen 4, 7, 10, 15, 18,
24, 25 en 29, terwijl 34 zonder strijd op
de derde lijst kwam.
Na harden strijd verloor in de derde
omloop no. 34, v. d. Hauw c.s., van No.
2, Frijling c.s. Eveneens moesten de
parturen 11, 13 en 25 het loodje leggen.
Op het vijftal kwamen vervolgens de
parturen:
31. G. Zwaagstra, Bolsward, J.
Althoff en M. v. Smeden, Franeker.
2. S. Frijling en Joh. v. d. Zee Bols
ward en Sj. Rijpstra, Beetgum.
5. P. v. d. Molen, Bolsward, E.'Boe-
lens Makkum en Sipke Vis, Minnertsga.
19. P. Bonnema, Tjerkwerd, Leo
Vogels, Tzummarum en J. Bosma, Fra
neker.
22. J. Uldriks, Sexbierum, M. Elger
sma en Joh. Brunia, Arum.
Frijling c.s. maakten korte metten met
de beide Franekers en hun Bolswarder
giaat.
Op 1-5 0-6 moesten zij het veld rui
men.
De partij 519 werd ontsierd door
vele buitenslagen, Dit euvel deed zich
trouwens den geheelen middag nogal
gelden.
De partij eindigde op 2-5 0-6 met een
buitenslag, ten nadeele van no. 5.
No. 22, dat staan bleef en dus zondet
strijd in de 5e omloop kwam en alzoo
zeker was van de 3e prijs, verloor met
een blanke telegraaf van no. 2, doordat
op 0-5 2-4 tweemaal de bal buiten de
perklijnen kwam.
De eindstrijd vond alzoo plaats tus
schen de nos. 19 en 2. Ook hier kreeg
men een eenzijdig verloop, want nadat
het eersten gelijk was geworden, zag
no. 2 kans de stand op te voeren tot 5-1.
Wel kreeg no. 19 nadien nog 1 eerst,
maar ’t was uitstel van ercecutie, want
door no. 2 werd daarna op 6-4 de partij
beëindigd met e|en bovenslag van Sj.
Rijpstra.
We telden in deze partij 14 buitensla
gen en wel door L. Vogels 4, J. Bosma
1, Sj. Rijpstra 5 en Joh. v. d. Zee 4.
De eerste prijs, f 30- werd dus ge
wonnen door no. 2: S. Frijling en Joh. v.
d. Zee, Bolsward en Sj. Rijpstra, Beet
gum.
De tweede, f 15- door no. 19: P. Bon
nema, Tjerkwerd, Leo Vogels, Tzumma
rum en J. Bosma, Franeker.
De derde f 9.- door no. 22: J. Uldriks,
SNEEK BOLSWARD
Donderdagsmorgens zitting
te Bolsward, Schildwijk 33,
bij de markt.
•1
M
i
ifl
E
i
Westarsingel 33 Bargefenne 4
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
