VICTORIA Buitenlandsche Revue. De Bolswardsche Courant en Westergoo ^VtrTEAl De Tabakspositie in ons land. No. 77 37£lg Jaargang Dinsdag 7 October 1941 Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD d LUCTOR. n ~'W- Duitschland wint voor Europa op alle fronten le e n s n n n e pakje sigaretten heeft meegenomen! Heel toevallig, nietwaar? Nogmaals, met alle respect voor den arbeid, die het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten in het jaar, dat ach ter ons ligt, heeft gewrocht, zijn wij toch niet tevreden over den huidigen gang van zaken. Juist is het, dat het Rijks bureau er voor gezorgd heeft, dat gewe- tenlooze hamsteraars althans niet den tabaksvoorraad in handen heeft gekre gen. D£t heeft het Rijksbureau dan ook bereikt Maar meer nietl Hoewel we moeten hef eerlijk bekennen het is al veel waard. UHt de publicatie van de genoemde Departementen kunnen we opmaken, dat de tabakspositie in ons land steeds zor gelijker wordt. Dat is niets bijzonders meer, want dat hebben we allemaal zien aankomen. Maar zou het dan nu geen tijd zijn, om onverwijld over te gaan tot invoering van een tabakskaart met bon nen, waarop de rookers allemaal even veel tabak, sigaren of sigaretten kunnen koopen? Wij weten wel, dat hieraan heel wat haken en oogen vastzitten. Er zijn immers vrouwen die rooken, en vrouwen die niet rooken. Men moet daarmede evenwel geen rekening houden en een tabakskaart alleen aan de mannen boven de 18 jaar verstrekken. Die hebben ons inziens recht op hun rookertje. En in dien zij een tabakskaart hebben, dan behoe ven zij niet den kans te beloopen, dat zij Zaterdags achter het net vlsschen en zonder een pakje sigaretten zitten. Wij dringen er dan ook met den meesten klem op aan over te gaan tot volledige distributie van de rookartikelen Want dan krijgt mijnheer-met-de-dikke- portemonnaie evenveel als de scharre laar, die Zaterdags met moeite 37% ct. bij elkaar kan krijgen voor het Zondag- sche pakje sigaretten. Dan krijgen de arme drommels een gelijke portie als de beter gesitueerden. Niemand zal kunnen ontkennen, dat dit 'de beste oplossing is, waarmedel zeker het grootste deel van de rookende Nederlanders tevreden zal zijn. Dus: spoedig Invoering van een ta bakskaart: dan zullen we allemaal zon der uitzondering nog het langste van ons steeds schaarscher wordende rooker tje kunnen genieten. Van de laatste oogst is zelfs 35 ver nietigd. Ook Ned.-Indië ondervindt de terug slag van de Europeesche afsluiting. De palmolie- en tabaksproducenten op Su matra, de jute-verbouwers in Br.-Indië, de Sisal-planters in Oost-Afrika en alle verdere exp|ort-<producenten van over- zeesche goederenmoeten hun heil zoe ken in beperking. Wel was er den laatsten tijd een ver- maar dat is thans ook vrijwel onmoge lijk. Het Japansch-Ned. Indisch handels verkeer staat practisch stil. Dit is een gevolg van den verscherpten toestand tusschen Amerika en Japan, voor een deel veroorzaakt doordat Ned.-Indië vrij AdvertentlCn per regel: Dinsdagsnumtner 10 cent Vrijdagsnummer 12 cent Tusschen de tekst dubb. prijs. Giro no. 87926. n I- Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS. Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.57 Buiten de provincie f 2.10; inn. 15 c. Voor het Buitenland f 7.35 per jaar. Leesg. p. looper 42 ct. p. kwartaal. e g e 1. wostok zond. Dat de verhouding tüs- schen Japan en indië de sfeer van de on- derhandelingen verlaten heeft en het ter rein van het gewapend conflict bena dert kan men afleiden uit de vele be richten uit Indië die spreken van inten sieve oorlogsvoorbereiding in Nederl.- Oost-Indië. Voor het geval van oorlog heeft men reeds voorraden levensmidde len, hoofdzakelijk rijst, opgeslagen. Ter wijl Óe Vereenigde Staten het wapen arsenaal kunnen vormen, is Singapore het centrale middelpunt voor geval van oorlog. n, in !t it 1- GESLAAGD. Voor de acte wiskunde L. O. slaagde dezer dagen onze stadgenoot de heer J. J. A. Roelants, hoofd van de R.-K. Jon gensschool alhier. hoogde uitvoer mogelijk naar Japan, opeNB. LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK „BOLSWARD EN OMSTREKEN”. Het aantal uitgeleende boeken over de maand September bedroeg 419, t.w. 381 uit de eigen bibliotheek, 18 uit die van Sneek en 20 uit die van Leeuwarden. De leeszaal werd in diezelfde maand door 109 personen bezocht, n.l. 19 da mes en 90 heeren. INVOERING VAN EEN TABAKSKAART NOG STEEDS ZEER WENSCHE- LIJK GEACHT. kelijk toen het Engelsche leger geen steunpunten meer op het Europeesche vasteland, uitgezonderd dan Gibraltar, bleek te bezitten. We hebben reeds eerder betoogd, dat met het oog op deze strategie Amerika de grootste belangstelling heeft voor alle vloot- en luchtvlootsteunpunten, die reeds in Afrika aanwezig zijn of nog kunnen worden gebouwd. De Duitsche generaal Horst von Met- zach definieert deze omsingelingspolitiek als volgt: Maar een omsingeling wordt niet doeltreffender in gelijke verhouding tot de groote ruimten, welke zij omspant, want het is niet zoo, dat naarmate het omsingelde gebied een grooter opper vlakte heeft, de omsingeling ook even zooveel meer effect sorteert I Ten eerste zijn de weerstandskrachten sterker, naarmate het omsingelde gebied grooter is; ten tweede stijgt met de toeneming der oppervlakte van den cirkel óók de bewegingsvrijheid van den omsingelde en ten derde stelt elke vergrooting van dien cirkel in progressief toenemende mate hoogere eischen aan de aanvals- krachten van de mogendheden, welke deze „blokkade op langen afstand” uit oefenen. Met het in pmvang toenemen HOOFDREDACTEUR A. J. OSINOA, JONOEMASTR. 8, BOLSWARD. Stadsnieuws. DE RIJKSWEG 43. In het Septembernummer van het maandblad „Weg en Wegenbouw” le zen we een belangrijk artikel over de in uitvoering zijnde weg 43, voor wat be treft het wegvak Bolsward-Sneek waar uit we enkele gegevens overnemen. Het trace van den weg vormt ,een rechtlijnige verbinding tusschen den •Af sluitdijk en Heerenveen, loopende over de belangrijke Frlesche centra’s Bols ward, Sneek, Joure met de bedoeling later in Heerenveen verbindingen te scheppen naar de drie hoofdplaatsen in het Noorden, Leeuwarden, Groningen en Zwolle. Door dezen weg komen de ge meenten Bolsward, Sneek, Joure en Hee renveen en de daaromheen gegroepeer de kleinere plaatsjes direct aan het groote Rijkswegennet te liggen en wor den zoodoende uit hun isolement verlost, waardoor ook betere perspectieven voor de toekomst worden gevormd. slot van die rede, kan niet worden be dwongen door een compromis, maar zal met de wapenen moeten worden be vochten. Teekenend voor het Duitsche optimisme is de mededeeling dat, wan neer eenmaal de strijd in het Oosten is gewonnen, de beurt aan Engeland komt en dat Duitschland hiervoor nog nieu we onbekende wapenen in petto heeft. Vermoedelijk zullen, ook de bezette gebieden er dan niet zonder kleerscheu ren afkomen. Trouwens daarvan hebben we de laat ste week ook enkele staaltjes kunnen beleven en we mogen ze in deze oor- logsbespreking terloops inlasschen. Een bomaanval op een plaats in het Noorden van ons land heeft een tiental dooden gekost en eenige gewonden, maar dat is een pe’üschilletie bij wat ri—-rpr weer 1® vvi men. Daar heeft een Engelsche bomaanval volgens de tot nu toe bekende berichten 118 dooden, 190 zwaar gewonden en ongeveer 300 lichtgewonden gekost. Over het motief voor dezen aanval bp een burgerbevolking, die dan nog wel volgens Engelsche lezing tot een bond genoot moet worden gerekend, tast men ten eenenmale in het duister. Verschillen de kerken, het museum Boymans en ’n tehuis voor ouden van dagen zijn ge troffen en deze objecten kan men toch moeilijk militaire objecten noemen. Bo vendien kan er in dezen tijd van heldere maannachten geen sprake zijn van een vergissing. De torenspitsen van de ker ken teekenen zich duidelijk af; ook het museum Boymans is duidelijk vanuit de lucht zichtbaar. Met dergelijke onzinnige daden tegen een vreedzame burgerbevol king verspeelt Engeland het laatste greintje sympathie wat er nog in een deel der Nederlandsche bevolking was overgebleven. Dezer dagen verscheen er een offici eels publicatie van het Departement van j Handel, Nijverheid en Scheepvaart, als- mede van het Departement van Land- bouw en Visscherij. Daarin werd tamelijk uitvoerig uiteengezet, dat de tabaks- positie in ons land bij lange na niet roos- kleurig is, want de voorraden slinken en kunnen in de meeste gevallen nief aangevuld worden. Voorts werd in deze publicatie medegedeeld, dat het Rijks bureau al het mogelijke doet om een billijke verdeeling van de voorraden ta bak, sigaren en sigaretten te bewerkstel ligen en dat in geval van, overtreding van de door het Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten voorschriften, niet ge schroomd wordt strenge straffen op te leggen. Indien de overheid in gebreke ware gebleven op dit gebied tijdig maat regelen te nemen, aldus besluit deze pu blicatie, dan zou de aanwezige tabaks voorraad r$eds lang in handen zijn van gewetenlooze hamsteraars, die niet dan tegen hooge prijzen bereid zouden zijn de tabak af te geven. Het zou ons te ver voeren, wanneer wij deze publicatie in zijn geheel zouden opnemen; het is ook niet de bedoeling. Wij hebben met het schrijven van dit artikel wat anders op het oog, want met alle waardeering voor den waarlijk niet gemakkelijken arbeid van ’t Rijksbureau voor Tabak en Tabaksproducten zijn wij toch niet tevreden over den huidigen gang van zaken ta.v. de tabaksdistri butie. En waarom niet? Op het oogenblik is er weer een ze kere schaarschte in sigaretten en sigaret tentabak merkbaar. In de meeste plaat sen van ons land kan men weer bordjes voor de sigarenwinkels zien nangen met dit minder prettige opschrift: „sigaretten en shag uitverkocht”. De voorbijganger weet dan, dat hij zich een bezoek aan dezen winkel kan besparen, want hij zal g^en pakje sigaretten, moch een half onsje shag rijker worden. Maar.... dit opschrift is een leugen! De winkeliers, die deze bordjes voor hun winkeldeur hangen, hebben hun voorraad sigaretten en shag niet uitverkocht. Hun voorraad is dusdanig klein, dat zij de pakjes sigaretten en shag reserveeren voor hun vaste klanten. De anderen móe ten maar bij hun eigen winkelier hun geluk beproeven. Zeker, er’ zijn consciëntieuze winke liers, die den kleinen voorraad, die ze Vrijdags of Zaterdags ontvangen, met een uitverkoopen en bij hun is het bordje „uitverkocht” geen leugen, maar hun aantal is bedroefd klein. Er schijnt een zekere schaarschte te komen in deze beide tabaksproducten. Het kwantum, dat de winkeliers werke lijks ontvangen, is veel kleiner dan de behoefte van de klanten. Aan den eenen kant is het logisch, dat de winkelier het beetje, dat hjj nog ontvangt, reserveert voor zijn vaste klanten, maar aan den anderen kant is het niet juist, dat mijn heer Dinges, die al jaren bij den winke lier X komt, er op rekenen kan, dat hij ondanks de schaarschte zijn zeven pak jes sigaretten ontvangt en dat mijnheer Zus-en-Zoo,. die nog maar een „blauwen Maandag” klant is, afgescheept wordt met één pakje duurdere „sigaretten en gerust niet behoeft te vragen om een tweede pakje. Dat is geen billijke ver deeling. En tegen dergelijke methoden behoort opgetreden te worden. Een ander minder aangenaam ver schijnsel zagen wij dezer dagen in Oos- terbeek. Daar zijn verschillende sigaren winkeliers Zaterdags tot twee uur des middags gesloten. Op dit tijdstip wordt met den verkoop van sigaretten en shag begonnen, want zoa verklaarde ons een der Oosterbeeksctre winkeliers dan zijn alle mannen van het werk thuis en heeft iedereen gelegenheid zijn pakje sigaretten te komen halen. Aan den eenen L 7 ieder heeft zoodoende kans, om een pakje rookgerei machtig te worden. Maar wat krijgen wij nu in Oosterbeek te zien? Dat reeds om één uur tientallen menschen voor de sigarenwinkels staan, welke rij tot twee uur aangroeit tot een kleine honderd menschen. En probeert U maar niet als vreemdeling er bij te gaan staan, want U krijgt geen schijn van kans. En als U wacht, tot de laatste man in de rij den winkel binnen is ge- uamvij uiuvi u*cu iww» uvuuv» weest, dan blijkt, dat hij juist het laatste met het feit, dat de scheepvaart op En- De verklaring van Roosevelt, dat de grondwet der Sovjet-Unie precies als de Amerikaansche grondwet een vrijheid van religie waarborgt, heeft natuurlijk aan alle kan ten critiek ondervonden. De voorzitter van de commissie van het huis van afgevaardigden heeft in ’n brief aan Roosevelt verklaard, dat er in de Sovjet-Unie nooit een vrijheid van godsdienst heeft bestaan. Hij protesteert in dezen brief namens de tienduizenden Christenen, die door de Sovjets zijn af geslacht, tegen pogingen van welken kant ook om de Sovjetwolf te hullen in de schaapskleeren van de vier vrijheden van Roosevelt. Vervolgens citeert hij anti-godsdien- stige uitlatingen van Stalin en verlangt van Roosevelt dat hij duidelijk zal doen uitkomen dat het Amerikaansche volk het Sovjetregiem van de hand wijst, te meer daar dit thans in de geheele we reld het wil doen voorkomen alsof er in de Sovjet-Unie vrijheid van godsdienst .groote materiaal-leveringen via Wladi- bestaat. Een andere belangrijke Amerikaansche kwestie is het probleem der blokkade of de omsingeling van het Europeesche continent. In tegenstelling met den oor log 1914-1918 toen men met nog betrek kelijk korte afstanden rekening hield, is thans de blokkade over bijna de geheele wereld uitgestrekt. De binnenste blokkadering, die loopt van Noord Kaap Gibraltar, Suez wordt weer beschermd door de buitenste cirkel Noord-Kaap, West- en Oostkust van Afrika, Deze tweede ring bleek noodza- Tweg redevoeringen hebben in dit af- geloopen weekend de aandacht getrok ken, de rede van Churchill en v de rede van Hitler. De eerste volgens de ons bekende be richten in mineurtoon, de tweede in ma jeur met een opsomming van bereikte resultaten. In de rede van Churchill treffen we voor de eerste keer een erkenning dat er tot nu toe voor Engeland zeer weinig voordeel in dezen strijd te boeken valt. Het kernprobleem van deze rede is o.i. de erkenning, dat het Engelsche leger nu en in de toekomst niet gebruikt zal kun nen worden tot eenige succesvolle actie op het continent. Natuurlijk denkt men dan ook direct aan een eventueele hulp aan de Sovjet-bondgenoot. Hoe dringend deze hulp aan Engeland gevraagd wordt blijkt uit de verschillende commentaren over de conferentie te Moskou. Militair zal Engeland die gevraagde hulp niet kunnen geven, maar wat wel mogelijk is, dat is een verhoogde zending van oor logsmateriaal door bemiddeling van Amerika. Alles wat Engeland niet in de eerste kant zit hierin wel iets billijks; plaafts voor eigen verdediging noodig heeft, zal eventueel aan Rusland geleverd kunnen worden, waarbij natuurlijk het vraagstuk van het transport een zeer be langrijke rol speelt. Ook hierover heeft Churchill In zijn rede enkele mededeelingen gedaan. Op pervlakkig schijnt de mededeeling, dat de Britsche verliezen aan scheepsrulmte veel minder Zijn als een Engelsch voor deel te kunnen worden uitgelegd, maar daarbij moet men toch rekening houden Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel A Telefoon No. 451 Aidsp, C. A. B. I-L. 8. C. 2-8. Hoewel we slechts een deel van dezen wedstrijd konden bijwonen, hebben we toch kunnen genieten van een sportief en goed gespeeld half uurtje voetbal. Dit clubje jongelui speelt werkelijk De grondgedachte bij den aanleg van den weg was het maken van een weg voor doorgaand verkeer, uitsluitend be stemd voor auto’s, bulten de bebouwde kommen met uitzondering van Sneek, met zoo weinig mogelijk kruisingen, De rijbaan Is ontworpen op 'n breedte van 6 meter met 50 cm breede kant- strooken aan weerszijden. Op de hoofd verkeersweg is het stopverbod toepas selijk verklaard. Als gevolg hiervan zijn langs den geheelen weg 2.50 m. breede doorgaande verharde parkeerbermen ter weerszijden van de hoofdverharding ge-, projecteerd. Bij den aanleg werd er rekening mee gehouden door de wijze van beplanting en andere details, dat de weg zich zoo goed mogelijk aanpast aan de bekorin gen van het Friesche landschap met zijn -watervlakten en zijn ruime luchten. Langs den geheelen weg behalve het gedeelte langs Bolsward, waar het 1 rijwielpad door de stad loopt is een 2.10 m. breed rijwielpad ontworpen, groote plaatseiïflcé'’verkeer ’gesiei^ö^ meter. Daar het wegprofiel in het alge meen weinig ruimte biedt voor beplan ting, zijn de overhoeken, die als schade lijke snijdingen moesten worden aange kocht, tot markante punten gemaakt, door deze zoodanig te beplanten, dat het beeld van den weg aantrekkelijker wordt. Het gedeelte Bolsward-Sneek wordt volgens het principe uitgevoerd als het gedeelte Harkezijl-Bolsward. 'Bezuiden Bolsward kruist de weg twee vaarten, n.l. de Workumer trekvaart en de vaart naar Sneek. Teneinde het bouwen van twee beweegbare bruggen op korten af stand te vermijden zijn de twee vaarten tot één vereenigd, zoodat met één be weegbare brug kon worden volstaan. Be oosten van Bolsward is een ruime ver bindingsweg naar Bolsward, waarlangs het rijwielverkeer door Bolsward wordt gevoerd. Het artikel In het gesignaleerde num mer dat van de hand van Ir. Ringeling is, bevat voorts nog verschillende tech nische d4ail®- Jammërj 'dat (door het ontbreken van het benoodigde materiaal de afwerking van het wegvak Bolsward- Sneek eenigszins stagneert. Dezer dagen is de ijzeren brug bezuiden Bolsward - - t L op de pijlers geplaatst. Wanneer deze voorjiet koffie-vraagstuk^is ^geb^racht. gereed is, zal waarschijnlijk de x i ok n/ eenen opgehoogden grond ovef het wegvak Workumerweg- brug worden verdeeld en in sneller tem po het wegdek worden afgewerkt. geland zeer veel verminderd is. Volgens Duitsche lezing met 50 achteruit ge gaan, omdat een groot deel van de scheepsruimte onttrokken is aan het Engelsche bedrijfsleven en voor andere doeleinden wordt gebruikt. Stellen we tegenover de rede van Churchill de rede van Hitler, dan is dè optimistische toon gerechtvaardigd door de reeds behaalde successen. Hoe men zich ook tegenover deze strijd plaatst, toch zal men moeten erkennen dat de Duitsche legerleiding zich op geen enkel front het initiatief uit handen heeft laten nemen. Belangwekkend in deze rede is het historisch overzicht dat Hitler voor het eerst sedert het uitbreken van den strijd ini ’t Oosten openbaar maakte over de politieke itoorgeschiedenis van het conflict met Stalin. Hitler heeft het be sluit om tegen het Russische bolsjewisme den strijd aan te binden *t zwaarste be sluit van zijn leven genoemd en inder daad is dit een strijd op leven en dood. De tot nu toe behaalde successen geven de Duitsche strijders het hoopvolle ge voel van de eindoverwinning. Het gevaar van een Europeesche over- heersching door de boljsewieken is door de Duitsche legers thans reeds bedwon gen. Deze oorlog, aldus zegt Hitler aan het 'van de omsingelde ruimte wordt het voordeel van de „Innere Linie” voor de omsingelde krachten ook zoo verspreid en op tal van plaatsen zoo „dun”, dat een dergelijke geheele werelddeelen om vattende „omsingeling” meer schema is dan werkelijkheid. Nu de Duitsche weermacht, aldus de ze schrijver, op militair terrein de aan vallen op de Europeesche levensruimte afslaat, heeft de Duitsche diplomatie dê taak om de volken van Europa te win nen voor de conceptie van een in vrede vereenigd en geordend Europa. Dit is een gemeenschappelijk belang, dat door allen zonder uitzondering moet worden nagestreefd. De blokkade brengt ook andere en niet minder belangrijke problemen voor de landen buiten het omsingelingsgebied aan de orde. De overzeesche handel is geheel stil lanèri]^ De landen met de grootste uitvoer-over- schotten zijn Canada, Amerika, Argen tinië en Australië. Het wegvallen van de export naar de Europeesche landen ver oorzaakt een opeenhooping van de voor raden en een gebrek aan opslagruimte. Als een voordeel wordt het thans voor Australië aangemerkt, dat de oogst in het vorig jaar mislukt is, terwijl Canada het loopende jaar een zeer slechten oogst heeft gehad. Canada zal dit jaar een be perking van de tarweoogst met 35 moeten invoeren. Ook wil men de pro ductie van melk, boter, eieren, vleesch en spek uitbreiden, waardoor het binnen- landsch verbruik van graan als veevoe der gestimuleerd zou worden. De tarwe- productie is in Amerika voor het komen de jaar met 7 verminderd en in Ar gentinië met 10 In de katoen-uitvoerlanden heerscht eveneens een zeer moeilijke toestand. De uitvoer naar Europa bedroeg normaal 1.9 millioen ton. Speciaal wordt hiermee Egypte getroffen, zoodat men daar zelfs een beperking van 25 zal invoeren. Ook met de koffie staan de zaken niet rooskleurig. Brazilië heeft de laatste ja ren doorloopend groote hoeveelheden vernietigd, zonder dat een oplossing I I e n n g n j- i- DEJONG"’ 'IEUWSBLAD waarin opgenomen

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1941 | | pagina 1