Van de ondergang gered. Buit enlandsche Revue. De Bolswardsche Courant en Westergoo De Oorlog HITLER neemt zelf de geheele legerleiding op zich. De overval op Timor. 37ü!g Jaargang Woensdag 24 December 1941 No 99 Uitgever Fa. A. J. OSINGA. Marktstraat, BOLSWARD van Talrijke Sowjetaanvallen mislukt. Bommen op Britsche havens In Noord-Afrika geen belang rijke gevechten. Advertentiën per regel: Dlnsdagsnummer 10 cent Vrljdagsnummer 12 cent Tusschen de tekst dubb. prijs. Giro no. 87926. de moderne oorlogvoering kunnen beko men. Op het oogenblik liggen deze werk zaamheden bijna geheel stil, daar Ame rika sinds het uitbreken van den oorlog in Oost-Azië andere zorgen heeft. HOOFDREDACTEUR A. J. OSINGA, JONGEMASTR. 8, BOLSWARD. van den men Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS. Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.57 Buiten de provincie f 2.10; inn. 15 c. Voor het Buitenland f 7.35 per jaar. Leesg. p. looper 42 ct. p. kwartaal. MALTA DAG EN NACHT GEBOMBARDEERD. DUITSCHLAND STRIJDT VOOR. EUROPA hem niet voldoende begrepen. Deze min der prettige huiselijke toestand drukte ten slotte ook z’n stempel op het kan toorwerk van Kees, zijn werk werd min der accuraat. De eerste boekhouder, ’n sociaal voe lend mensch, besloot eens poolshoogte te nemen en toen hij met de tegenwoor dige huiselijke omstandigheden van zijn ondergeschikte bekend raakte, werden ook direct plannen beraamd, zoo moge lijk verbetering aan te brengen. Aller eerst moest moeder er eens een 4 of 6 weken tusschen uit en de huishouding weer wat opgeknapt. De geldmiddelen, hiervoor noodig, waren spoedig gevonden. In een rustige landelijke omgeving kon Agnes dan weer geheel op verhaal komen. Een verpleegster en een sociale werk ster zouden in dien tusschentijd het huis houden van Kees weer geheel in orde maken., De kinderen werden nu weer goed verzorgd, de linnenkast grondig nagezien en enkele nieuwe meubeltjes aangeschaft. Binnen een week was er in huis weer een gezellige sfeer en vrij spoedig verminderde ook de belangstel ling van Kees voor de gezelligheid van het café. Reeds tweemaal had Kees met de bei de oudsten een bezoek gebracht aan het rusthuis, waar moeder weer nieuwe le venskracht en Levenslust terug kreeg. Het werd de laatste week voor Kerst mis; de Zaterdags zou moeder thuis ko men, geheel hersteld en in staat zelf de huishouding weer te verzorgen. Na kantoortijd bracht Kees bloemen mee, want de terugkeer van moeder moest feestelijk worden gevierd. Weet ge, geachte lezer, wat ’t gekost heeft dit gezin voor algeheele aftakeling itd behoeden? en weet ëe °°k w-elke menschenvriend dit bedrag beschikbaar stelde? Het was Winterhulp Nederland, die, mede door uw aalmoes in de collecte, daartoe in staat werd gesteld. Laat dit verhaaltje een ware ge beurtenis, alleen de namen hebben we veranderd U aansporen om, wanneer dezer dagen de collectanten ook aan uw deur komen aankloppen, een offertje te geven. Ge zult in vele gezinnen weer nieuwe levenslust, nieuwe energie kwee- ken en de laatste dagen van dit jaar goed hebben besteed. Eind goed, al goed. Met sleepende tred kuierde Kees Bon- kert door de druilige motregen, ’t Was half zes. Het kantoor was juist gesloten en nu ging het langzaam huistoe. Wat heb je er aan, zoo overpeinsde Kees onder het loopen, om weer den ge- heelen avond thuis te zitten. Je vrouw is toch nooit klaar met haar werk en je hebt nog maar net de hakken binnen de deur, of je moet, na een ingespannen kantoormiddag direct weer aan de hui selijke bezigheden Wat een verschil met onzen eersten boekhouder; die vent heeft een pientere vrouw, een gezellig thuis en zijn kin deren zien er goed verzorgd uit. Ik ga na het avondeten maar weer direct op stap, in het café „de Kroon” is het wel zoo gezellig. Vervuld van deze gedachten slenterde Kees door de straat en vergat ten eenen male, dat hij ook schuldig was aan de minder gunstigen toestand bij hem thuis. Toen ze voor ongeveer zeven jaar ge trouwd waren, was alles zoo mooi en de toekomst geleek één gouden zonne straal. Een knus modern huisje, leuke meubeltjes en een goed betaalde betrek king als tweede boekhouder. Het was wat men in den volksmond noemde, een gelukkig huwelijk. O zeker, die eerste liefde was niet verdwenen. Hij zou voor geen geld van de wereld zijn vrouwtje verdriet aan doen, maar.de omstandigheden wa ren radicaal gewijzigd. Ze hadden nu vier kinderen, maar het tractement was niet hooger geworden. Agnes, zijn vrouw zorgde ^zonder hulp voor de7 geheele huishouding, maar na de geboorte van kleine Loetie was ze niet meer de oude geweest. Dat ging nu al ruim een half jaar zoo, een goede hulp kon niet worden betaald en was ook zoo moeilijk te krijgen. Ze kon d’r huishouding niet zoo goed als vroeger meer voor elkaar hou den, zoodat. wanneer Kees na kantoor tijd thuis kwam, er dikwijls nog ver schillende huiselijke bezigheden op hem wachten. De eerste tijd ging dat nog wel, maar nu zijn vrouw allengs minder weer standsvermogen toonde, kwam het meermalen voor, dat Kees 's avonds de minder prettige huiselijke sfeer ont vluchtte en in het café verpoozing zocht. Dat daardoor het geheele huisgezin dreigde ten onder te gaan, werd door HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 22 Dec. (D.N.B.). Het op perbevel van de weermacht deelt mede: In den centralen sector van het Oostelijk front leden talrijke bolsje wistische aanvallen schipbreuk op den taaien tegenstand van onze troepen. De luchtmacht onder steunde de hevige gevechten van onze troepen door krachtige aan vallen op veldsteliingen. concen traties van pantser-eenheden, co lonnes voertuigen en spoorwegver bindingen van den vijand. Aan de Engelsche Zuidoostkust wierpen gevechtsvliegtuigen in den afgeloopen nacht bommen op ha venwerken. In Noord-Afrika vonden geen belangrijke gevechtshandelingen plaats. In luchtgevechten werden zeven Britsche jachtvliegtuigen neergeschoten. Op het eiland Matta bombar deerden formaties der Duitsche luchtmacht overdag en ’s nachts scheepsdoelen, alsmede brandstol en munitie-opslagplaatsen in de haven van La Valetta met bommen van zwaar en van het zwaarste kaliber. Vier vijandelijke jacht vliegtuigen werden neergeschoten, zonder dat eigen toestellen verlo ren gingen. Bij aanvalspogingen zonder uit werking van Britsche gevechts vliegtuigen in het Kanaalgebied en in de Duitsche Bocht verloor de vijand twee bommenwerpers. We herinneren ons, dat voor enkele weken, in de buitenlandsche pers telkens weer berichten voorkwamen, waarin de mogelijkheid van een tweede front in de zen oorlog noodzakelijk werd geacht. Dat tweede front was en is niet het oorlogsterrein in Lybië, wat we meer als een afleidingsoffensief kunnen beschou wen en waarbij van weerskanten sterke strijdkrachten worden vastgehouden, die natuurlijk elders zeer goed kunnen wor den gebruikt. We kunnen den strijd in Oost-Afrika beschouwen als een verlengstuk van den strijd in Europa, omdat primair is en blijft de uiteindelijke afrekening tusschen Duitschland en Engeland. Ons inziens is de oorlog tegen Rusland een onderdeel, maar geen hoofddoel. Veronderstel eens dat in het komende voorjaar een nieu we Duitsche opmarsch de rest van de Russische weerstand zou kunnen breken, dan is en blijft nog altijd de eindstrijd tegen Engeland te verwachten. Daarom ook achten we den nieuwen oorlog tusschen Japan en Amerika niet in staat voor ons Continent op eeniger- lei wijze een beslissing te brengen. Na tuurlijk zit er wel eenig verband in. Ja pan. behoorende tot de As-staten, heeft in het kader van den driebond Duitsch- land-Italië-Japan tot taak gekregen in de Indische en Chineesche wateren sterke strijdkrachten van den tegenstan. der te binden, maar voor een groot deel is deze taak door de Angelsaksische landen opgedragen aan Amerika. De door Engeland in deze omgeving gestationeerde strijdmacht was ook voor het uitbreken van het conflict met Ame rika aanwezig en is niet noemenswaard vanuit het moederland versterkt. Het door de overrompelend snelle uitval van de Japansche vloot geleden verlies aan slagschepen en kruisers zal door Enge land niet zoo gemakkelijk kunnen wor den aangevuld, waardoor het niet be hoeft te verwonderen, wanneer Japan in de komende dagen het reeds bereikte succes zal kunnen vergrooten. Voor beslissingen van wereldomvattende beteekenis. De Fühfer heeft met ingang van 19 dezer het opperbevel van het leger op zich geno men. In verband met het feit, dat de Führer zelf het opperbevel van het leger op zich heeft genomen, is het volgende communiqué gepu bliceerd: Toen de Führer 4 Februari 1938 het bevel over de geheele weermacht zelf op zich nam, geschiedde dit uit voorzorg ten aanzien van het reeds destijds dreigende militaire conflict, waarbij het om de vrijheid van het Duitsche volk zou gaan. Het staatsbelang eischte ge biedend concentratie van alle krachten in één hand. Slechts z3ó kon de voorbereiding van een geslaagden tegenstand gelukken, waarbij men wist, dat dit nog veel meer dan in den BETEEKENIS ZEE- EN LUCHTSLAG IN MIDDELLANDSCHE ZEE MILAAN, 21 Dec. (DN.B.). De Noord- ■taliaansche bladen wijden veel aan dacht aan den zee- en luchtslag In het centrale bekken der Middellandsche Zee waarbij een Italiaansch vlooteskader een sterke Britsche formatie op de vlucht kon drijven en een groot convooi veilig naar Afrika kon brengen. Een oorlogscorrespondent van de „Corriere della Sera” schat de sterkte van het Britsche eskader op 2 slagsche pen, 7 kruisers en een dozijn torpedo jagers. Deze schepen waren reeds den dag tevoren door Duitsche en Italiaan- sche vliegtuigen aangevallen. Met inbe grip van den bij Malta getroffen kruiser werden in totaal 5 Engelsche kruisers door torpedo’s getroffen, evenals een groote oorlogsbodem. Voorts vloog een torpedojager in de lucht en is het ver lies van een tweeden jager waarschijn lijk. De „Popolo d’Itaiia” wijst er op, dat aldus in December 3 kruisers der Mid dellandsche Zeevloot tot zinken zijn ge bracht en ongeveer een dozijn bescha digd, 3 jagers tot zinken zijn gebracht en 3 beschadigd en een duikboot tot zin ken is gebracht. Italië verloor slechts 2 kleine kruisers en een duikboot Men denkt hier speciaal aan de Phi- lippijnen en Singapore. De Amerikaansche radiospreker Swin heeft dezer dagen de vraag gesteld wat in dezen het meest belangrijkste is, de Philippijnen of Singapore. Hij heeft er geen antwoord op gegeven, maar wel de verwachting uitgesproken, dat een van beide moest worden opgeofferd. Wanneer we nu uit de verschillende berichten lezen, dat het eerste deel van de landingsoperaties op de Philippijnen succesvol is verloopen dan kunnen we zeer waarschijnlijk tof de meening over hellen, dat deze eilandengroep niet tot het alleruiterste zal worden verdedigd. Men zou zich even kunnen verwonderen, dat een groot land als Amerika niet be ter voorbereid naar deze oorlog heeft toegestuurd, maar dan is dat eenvoudig een herhaling van de geschiedenis in de Europeesche oorlog. Ook Engeland heeft in samenwerking met Frankrijk door ’t bekende verdrag van Versailles de kiem voor een nieuwe oorlog in Europa ge legd, maar zonder de eenigst noodige consequentie te aanvaarden om zich voor dien zelf gewilden oorlog militair klaar te maken. Toen het ernst begon te worden, heeft Engeland getracht uitstel te vinden en toen dit niet meer mogelijk bleek, heb ben telkens nieuwe staten in Europa zich moeten inzetten om het dreigende ge vaar voor Engeland zelve te keeren. Te veel heeft men daarbij vertrouwd op de Engelsche toezegging van hulpverleening Waar bleef de Engelsche hulp aan Ne derland in de Meidagen van 1940. Hoe is het avontuur in Noorwegen afgeloo pen? Wie hielp Polen, België, Frankrijk, Griekenland? Ze hebben allen hun eigen offers moeten brengen en nog dagelijks worden er in de bezette gebieden fami lies in rouw gedompeld, wordt door de blokkade de volkskracht ondermijnd. wordt via de natie haat en tweedracht gekweekt. Ten einde raad heeft men het bolsje wisme in den arm genomen om, indien het onverhoopt mogelijk zou zijn Europa tot een chaos te maken. Maar om weer terug te komen op 'de Minister-president Salazar onthult den achtergrond. Sensationeele onthullingen over de motieven en voorwendsels voor de Engelsche invasie. LISSABON (D.N.B.) De Portugeesche Landdag is Vrijdagmiddag in een buitenge wone zitting bijeengekomen. Het huis was tot op de laatste plaats bezet. In de diploma- ten-loge waren de vertegenwoordigers der buitenlandsche mogendheden aanwezig. Voor het paleis waren de patriottische organisaties en een duizendkoppige menigte bijeenge stroomd om de rede van den minister-presi dent, die door middel van luidsprekers werd uitgezonden, te hooren. Toen dr. Salazar de zaal betrad, werd hij begroet met een einde loos applaus van den kant van de regeerings- leden en afgevaardigden. In zijn rede verklaarde Salazar, dat hij een uiteenzetting wilde geven van de feiten. Woensdagochtend, zoo verklaarde hij, is een troepenmacht naar het schijnt Australiërs en onder Britsch bevel staande Nederlandsch- Indische strijdkrachten in Dilli geland op Portugeesch Timor om de voor te wenden reden, de kolonie te zullen beschermen tegen een voor de deur standen Japanschen aan val. Stilzwijgend passeer ik de campagne aldus Salazer die voor eenige weken in een zeker deel van de wereldpers is ingezet ten aanzien van Timor en de bezorgdheid betreffende de Portugeesche koloniale poli tiek een campagne, die schommelt tusschen geïnteresseerdheid en belachelijkheid eh waarin eischen betreffende niet verleende monopolies en de schrik voor de Japansche „infiltratie”, die bestaat uit veertien Japan sche onderdanen, een rol speelden. Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Telefoon No. 451 kwestie Philippijnen-Singapore, meenen we de gedachte te mogen lanceeren, dat ten koste van alles Singapore moet be houden worden. Singapore is de sleutel. positie van Engeland in dit oorlogstoo- neel, een militaire basis van de eerste rang. Wanneer Singapore valt, is ook ’t lot van Ned.-Indië bezegeld. Maar, zult ge misschien zeggen, Japan heeft wel aan Amerika en Engeland den oorlog verklaard, maar niet aan Ned.- Indië. Daarom doet het eenigszins vreemd aan, dat de uitgeweken Neder- landsche regeering in Londen en de be windvoerders in Ned.-Indië elk voor zich verklaren, dat men in oorlog is met Ja pan. Onwillekeurig denkt men hier aan een Engelsche vazalstaat, die gedwongen wordt partij te kiezen. Het had toch ook anders gekund. Ook Japan weet, dat de Asmogendheden groot belang hebben bij de band tusschen Nederland en Indië, omdat Indië zulk een belangrijk comple ment kan zijn voor de Europeesche eco nomische ruimte. Een afwachtende houding had ons in ziens meer in ons Nederlandsch belang geweest, temeer waar onze Indische ver dediging nooit opgewassen is tegen de Japansche marine. Daarmee kan het lot van Ned.-Indië door eigen schuld wor den bezegeld. De Haagsche redacteur van het Han- delsblad schreef dezer dagen o.m.: Men schijnt nu wederom het eigen heil ten offer te willen brengen op het Angelsaksische altaar. En het laatste be richt. volgens hetwelk de Indische re geering heeft bekend gemaakt, dat zij onder bepaalde omstandigheden bereid is, om een politiek van vernietiging op groote schaal te voeren, gelijk de Sovjet unie in haar land doet en onze En gelsche bondgenooten in de Meidagen probeerden te doen, niet alleen in Vlaan deren en Artois, maar ook in ons land, (getuige io.a. de IJmufdqr sluis ten de Amsterdamsche petroleumtanks noopt weder tot de vraag: waar is dan het „nuchtere” verstand, gebleven, waarop men immer prat ging? Het is jarenlang algemeen bekend, dat de petroleumvelden in Indië zijn onder mijnd. Een toespeling daarop nu was overbodig en de toespeling op het com munistische voorbeeld wekt weder her inneringen uit den ouden tijd. Er gebeuren daar in de Indische wa teren nog meer vreemde dingen. De En gelsche overval op Portugeesch Timor vormt het hoogtepunt van de dagelijk- sche buitenlandsche berichten. Volgens verklaringen van den Portugeeschen minister-president Dr. Salazar is vorige' week Woensdag een troepenmacht naar het lijkt Australische en onder Britsch bevel staande Nederlandsch-Indische strijdkrachten in Dilli, op Portugeesch Timor gel'and (onder voorwendsel dat de kolonie moest worden beschermd te gen een voor de deur staande Japan sche aanval. De Britsche gewelddaad tegen het Portugeesche deel van het eiland Timor wordt door de Berlijnsche pers een nieu we schakel genoemd in de reeks Engel sche neutraliteitsschendingen, die met Noorwegen is begonnen. De bladen ver- oordeelen dezen nieuwen rooftocht, die naar zij constateeren lang van te voren was voorbereid, te scherper omdat zij tegen een land werd uitgevoerd, dat men nog enkele dagen geleden in officieele Britsche kringen als den oudsten bond genoot van Groot-Brittannië en als den trouwsten vriend van Engeland ken schetste. We dienen thans nog even stil te staan bij de ook uit Engelsche bron komende berichten over een nieuwe basis welke Amerika in Abessinië wil stichten. Dit steunpunt aan de Westelijke oever van de Roode Zee werd voorloopig be schouwd als het eindstation voor een nieuwe Amerikaansche luchtlijn. Voor dit steunpunt bestaan grootscheepsche plan nen, maar met den aanleg is men vrij wel nog niet begonnen. Het ligt in de voormalige Italiaansche kolonie Eritrea, welke door de* Engelschen is veroverd. Het kan typeerend voor de Ehgelsch- Amerikaansche verhouding worden ge acht, dat de Amerikanen juist hier een sterke vloot en luchtvaartbasis inrich ten. Het bewuste steunpunt zou verschei dene vliegvelden omvatten, die het voor- deel hebben, dat zij althans voorloopig buiten het bereik van de Duitsch-Itali- aansche luchtmacht liggen, terwijl zij ’n afdoende contröle mogelijk maken op Arabië, waar de V. S. uit Britsch bezit olievelden hebben aangekocht. Men overweegt niet alleen de bouw van ka zernes en magazijnen, maar er zijn ook uitgestrekte tuindorpen geprojecteerd, waar de soldaten van de vermoeienis van wereldoorlog van 191418, dien het Duit sche volk door dezelfde tegenstanders was opgedrongen, tot een „totalen oorlog” zou leiden. Toen de staatsman Adolf Hitler besloot zijn eigen veldheer te zijn, spraken boven dien nog het bewustzijn van zijn innerlijke roeping en de hem eigen bereidheid tot aan vaarding van verantwoordelijkheid mee. Het verloop van dezen oorlog heeft de juistheid van deze opvatting meer en meer bevestigd. In vede opzichten drong zij even wel pas door, toen de oorlog bij den veldtocht in het Oosten afmetingen aannam, welke alle vorige voorstellingen te boven gingen. De uit gestrektheid van het oorlogstooneel, de nau we verbondenheid van de operatieve oorlog voering te land met de politieke doeleinden, alsmede met de doeleinden op het gebied der oorlogseconomie, benevens de numerieke omvang van het leger in verhouding tot de andere deelen der weermacht, noopten den Führer, de operaties en de bewapening van het leger volgens zijn intuitie zeer krachtig te beïnvloeden en zich alle essentieele besluiten op dit gebied persoonlijk voor te behouden. De Führer heeft derhalve als consequen te voortzetting van zijn besluit van 4 Fe bruari 1938 op 19 Decmber 1941 besloten met volle waardeering van de verdiensten van den thans afgetreden opperbevelhebber van het leger, generaad-veldmaarschalk von Brauchitsch, de leiding van de geheele weermacht met het opperbevel van het leger in zijn hand te vereenigen. HONGKONG OMSINGELD DOOR JAPANSCHE VLOOT. Domei meldt volgens het D.N.B., dat Hon- kong vandaag (Maandag) feitelijk in handen der Japanners is en dat de laatste sporen der Britsche imperialisten in China worden uitge- wischt. De Britsche tegenstand is versplinterd in afzonderlijke straatgevechten en een guerilla, terwijl de voornaamste verkeerscentra en de militair belangrijke punten in de macht der Japansche troepen zijn. Inmiddels heeft men in hooge militaire krin gen bekend gemaakt, dat de definitieve over gave van Honkong wellicht zal worden ver traagd als gevolg van den wensch der Japan sche militaire leiding noodelooze verwoestin gen en noodelooze offers van menschenlevens onder de Chineesche bevolking te voorkomen. Het Japansche keizerlijke hoofdkwartiet deelt volgens Domei mede, dat de vloot, in nauwe samenwerking met de legerafdeelingen de wateren rondom Hongkong volledig be- heerscht en de vijandelijke versterkingen op het eiland aanvalt. De Asahi Sjimboem” meldt hierover vol gens het D.N.B. dat de val van Hongkong aanstaande is. Japansche oorlogsschepen hebben Hongkong volledig omsingeld in eer omtrek van 900 zeemijlen; zoodat de Brit sche kanonneerbooten, torpedojagers, mijn leggers en andere oorlogsvaartuigen, in to taal een honderdtal, feitelijk niet meer kunnen ontkomen. Van een Japansch steunpunt in Zuid-China verneemt Domei blijkens een D.N.B.-bericht, dat de Japansche troepen te land voortgaan met het breken van den vijandelijken tegen stand op het eiland Hongkong. Japansche vhegtmgen hebben Zondagochtend in duik vluchten aanvallen ondernomen op Britsche kanonneerbooten in de Deepwater Bey, waar- bij zware schade werd aangericht. Aan den anderen kant heeft de Japansche afdeeling in de buurt van Happy Valley, een renbaan in het uiterste Oosten, verscheidene gevechten geleverd met de Britsche verdedigers. DE BESLISSING IN DEZE OORLOG NADERT NU SNEL. In verband met het manifest va., Führer aan de soldaten, herhaalde te Berlijn van officieuze zijde ten over staan van persvertegenwoordigers dat dej oorlog thans de beslissing nadert is .het alIeszins begrijpelijk, dat de Führer thans hef opperbevel van het leger, dat het zwaartepunt der toekom stige operaties in bijzondere mate te dragen zal hebben, van nu af zelf in handen heeft genomen om een nog ster kere concentratie van de Duitsche weer- krachf dan tot nog toe tot stand te bren gen. DE JONG s NIEUWSBLAD waarin opgenomen

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1941 | | pagina 1