De Oorlog
s
ties
b
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Distributienieuws
De nieuwe
verkeersvoorschriften
ré
Vrijdag 16 Januari 1942
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARQ
W. H. N.
Gemengd Nieuws.
38Ï5 Jaargang
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Telefoon No. 451
No, 5
LUCHTAANVAL OP
DE KRIM
/\dvertenti6n per regel:
Dlnsdagsnummer 10 cent
Vrijdagsnummer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926,
gen aangeduid roet het verkeer»toek«n
„Aatoweg”.
SINGAPORE OOK BEDREIGD LANGS
OOSTKUST VAN MALAKKA.
Guinea (o.a. op Babo Sorong), alsmede
op het Australische eiland Nieuw-Brit-
tannië. (Dit laatste eiland, dat aan de
Noordoostkust van Nieuw-Guinea ligt,
wordt toqk Iwel ^Jieuw^Pommeren ge
noemd). Bij deze operaties werden mi
litaire installaties vernield of in brand
geschoten.
Op Maandag 12 Jan. werden op Ce
lebes negen hangars en twee barakken
vernield, toen Japansche vliegtuigen het
steunpunt voor watervliegtuigen Molo-
nedals in de Golf van Tomaki aanvielen.
Andere vliegtuigen deden toen een
aanval op Ternate in de Molukken,
waarbij twee groote opslagplaatsen wer
den vernield en waarbij op vijf plaatsen
brand werd veroorzaakt.
BOTER- EN VETDISTRIBUTIE.
De secr.-generaal van het departement
van Landbouw en Visscherij maakt be
kend, dat gedurende het 'tijdvak van
Donderdag 15 Januari tot en met Vrijdag
23 Januari a.s. bon „03” van de boter-
zoowel als van de vetkaart, recht zal
geven op het gebruikelijke rantsoen van
125 gram boter.
Gedurende genoemd; tijdvak kunnen
houders van vetkaarten, dje hun met
„03” gemerkte bonnen in de periode van
31 December j.l. tot en met 10 Januari
1942 bij hun slager hebben ingeleverd,
per twee bonnen 'een rantsoen gesmol
ten rundvet, d-i. 200 gram betrekken.
Tegen inlevering van bon 03 van de vet-
kaart,i ter Verkrijging van boter, zal,
als gewoonlijk eén reductie worden ver*
leend van 22y2 cent per 250 gram.
VOETGANGAERS.
1) moeten van de voetpaden gebruik
Baken.
KINDEREN
1) mogen niet spelen op den rijweg
(ook niet met rijwielen en autopeds)
behalve op wegen, die voor doorgaand
verkeer zijn gesloten.
WEGBEHEERDERS
1) dienen buiten de bebouwde kom
men de verkeersborden zoodanig aan te
brengen, dat de onderkant daarvan niet
meer dan 1 m. boven den beganen grond
komt.
Hebt gij reeds Uw bijdrage ge
stort voor Uw behoeftige land-
genooten op
Giro No. 3.9. 5. O. O. O.
ten name van Winterhulp Neder
land Prov. Bureau Friesland.
AMERIKAANSCH VLIEGKAMPSCHIP
GETORPEDEERD.
JAPANSCH HOSPITAALSCHIP TOT
ZINKEN GEBRACHT.
TOKIO. (Domei). Het Japansche
hoofdkwartier meldt, dat een Japansche
duikboot op 12 Januari des avonds twee
torpedotreffers heeft geplaatst op een
Amerikaansch vliegkampschip van het
type Lexjngton, groot 33000 ton. De aan
val werd ondernomen in de wateren be
westen van Hawaii. De bemanning der
duikboot kan niet met zekerheid zeg
gen, of het vliegkampschip gezonken is,
doordat de duikboot moest duiken, toen
zij door een torpedojager aangevallen
werd. Niettemin gelooft men dat het
Amerikaansche schip gezonken is, daar
men twee zware ontploffingen waarnam
nadat de duikboot onder water gegaan
was.
Het hoofdkwartier meldt voorts, dat ’n
vijandelijke duikboot, die opereerde in ’t
Zuiden der Chineesche Zee, op 10 Jan.
’t 5000 ton metende Japansche hospitaal-
schip Harbin Maroe heeft getorpedeerd
en tot zinken gebracht. Met uitzondering
van zes personen zijn de gewonden, die
aan boord waren en de bemanning gered
Het hoofdkwartier verklaart, dat deze
daad 'n onmenschelijke handeling en een
flagrante schending van het internatio
nale protocol van 1912 beteekent.
WIELRIJDERS
(zie ook onder „Voertuigen” en
„Langzaam verkeer”)
MOTORRIJTUIGEN,
(zie ook onder „Voertuigen”).
1) hebben bij kruisingen van wegen
van gelijke rangorde de voorrang boven
het niet-motorische verkeer.
2) hebben bij kruisingen van wegen
van gelijke rangorde voorrang bovep van
links komende trams, doch moeten voor
rang verleenen aan van rechts komende
trams.
3) mogen slechts onbeheerd worden
gelaten, wanneer de doorgaans te dien
behoeve aanwezige beveiligingsinrichtin-
gen in werking zijn gesteld.
4) mogen niet stoppen op de hoofdrij
baan van „autowegen”; wel echter op
de parkeerstrook.
LANGZAAM VERKEER
(rijwielen, bakfietsen, wagens
en handkarren).
(zie ook onder „Voertuigen”)
1) moet steeds aan de uiterste rech
terzijde van de rijbaan rijden.
2) moet bij kruisingen van wegen van
gelijke rangorde voorrang verleenen aan
alle motorisch verkeer en trams.
3) mag geen gebruik maken van de
middelste van drie of meer van elkaar
gescheiden'rijbanen.
4) mag geen gebruik maken van we-
DU1TSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
AANVALLEN OP AMBON EN TERNATE
Blijkens een communiqué van het Ja
pansche Keizerlijke hoofdkwartier heb
ben vliegtuigen van de Japansche ma
rine Donderdag ook zeer uitgebreide
te onderdrukken en leven en eigendom I aanvallen ondernomen op de eilanden
der daar wonende Japanners te bescher- 'der Molukken (o.a. op Ambon), op N.-
men, hebben het leger en de marine-
strijdkrachten van Japan den Hen Ja
nuari! de jmilitlai<re (operaties 'tegen |de
strijdkrachten van Ned.-Indië ingeleid.
HOOFDREDACTEUR A. J. OSINOA,
JONGEMASTR. 8, BOLSWARD.
stukken worden in den ring gemunt en
hebben een kartelrand.
Voor het 2y2 centstuk: Op de voor
zijde het Friesche uleboerd, boven ter
weerszijden van de driespruit: „Neder
land”.
Op de keerzijde de waarde-aandui-
ding 2y2 ct., ter rechterzijde golven en
korenaren, benevens het jaartal en het
muntteeken.
De stukken worden in den ring ge
munt en hebben een gladden rand.
Voor den cent: Op de voorzijde het
rechtkruis, onderaan op een band: „Ne
derland”.
Op de keerzijde de waarde-aandui-
ding 1 cent, ter rechterzijde golven en
korenaren, benevens het jaartal en het
muntteeken.
De stukken worden in den ring ge
munt en hebben een kartelrand.
iet
:en
'eu
21
ig
ri
s
en
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgcld fr- P- P- Per hall Jaar 1 1.57
Buiten de provincie 12.10; inn. 15 c.
Voor het Buitenland f 7.35 per jaar.
Leeag. A looper 42 ct. p. kwartaal.
WINTERHULP NEDERLAND.
V,aagt schaatsen, schoenen en
wollen truien voor de behoeftige
jeugd.
Nu dq waters bevroren zijn, komt Win
terhulp Nederland met het verzoek toch
vooral eens in kasten of kisten te kijken
of daar nog niet een paar schaatsen, een
trui, wanten of een paar schoenen lig
gen, die de eigen kinderen te klein zijn
geworden. Anderen kunnen ze zoo goed
gebruiken. Kinderen van behoeftige
ouders, die nu aan de kant staan, terwijl
anderen zich vermaken, zouden er mee
geholpen zijn. Daarom vraagt Winter
hulp Nederland ieder, die dergelijke ar
tikelen over heeft ze in te leveren bij de
plaatselijke bureaux. Schaatsenfabrikan.
ten en handelaren zullen hierbij misschien
wel willen voorgaan.
DEN STRIJD TEGEN NED.-INDIE.
TOKIO. (D.N.B.). Met betrekking tot
het ingaan van den staat van oorlog
tusschen Japan en Ned.-Indië heeft het
inlichtingenbureau der Japansche re-
geering een officieele verklaring uitge
geven, waarin o.a. gezegd wordt:
Ofschoon de Japansche regeering aan
de Ver. Staten en het Britsche rijk den
oorlog verklaard heeft, heeft zij ervan
afgefzien,' tot, vijandelijke maatregelen
tegen Ned.-Indië over te gaan. Zij heeft
dif gedaan in het oprechte verlangen
zoo mogelijk te vermijden, dat ook de
bewoners van Ned.-Indië door de ver
schrikkingen van den oorlog zouden
worden geteisterd. De regeering van
Ned.-Indië heeft echter aan de Japan
sche regeering medegedeeld, dat zij zich
genoodzaakt zag, met het oog op de be
ginnende vijandelijkheden van de zijde
van Japan tegenover de Ver. Staten en
het Britsche rijk, waarmede Ned.-Indië
onafscheidelijk verbonden is, te consta-
teeren, dat tusschen Japan en Ned.-Indië
den staat van oorlog bestaat.
Daarenboven hebben de Nederl.-
Indische strijdkrachten sindsdien de
meest uiteenloopende vijandelijke han
delingen jegens Japan begaan. Japan
koestert ten opzichte van de onschuldi
ge bevolking van Ned.-Indië geenszins
vijandelijke voornemens. Met het oog
echter op de noodzakelijkheid, het vijan
dige optreden van Nederlandsc^Indië
DE VERWOESTING VAN TARAKAN.
TOKIO. (Domei). - In hooge militaire
kringen levert men commentaar op een
radiobericht uit Singapore, volgens het
welk alle olievoorraden en -bronnen op
Tarakan waren verwoest, alvorens de
Japanners dat eiland veroverden. Ver
klaard wordt dat deze verwoestingstac-
tiek in het geheel geen militaire voor-
deelen oplevert, maar uitsluitend inheem-
sche bewoners doet lijden. Hoe grondig
deze tactiek ook wordt toegepast, dit
zal de verdediging van Nederlandsch-
Indië tegen de Japansche aanvallen niet
mogelijk maken, aldus zegt men in deze
kringen.
Onder verwijzing naar het feit, dat de
oliebronnen uit Britsch-Borneo, dat vo
rige maand is veroverd, al bijna de nor
male productie vertoonen, verklaarden
waarnemers, dat de zinnelooze verwoes
ting kennelijk nutteloos is,
dat deze stad niet kan standhouden te
gen de Japansche aanvallen, indien niet
aanzienlijke versterkigen en afdeelingen
der luchtmacht uit Engeland komen.
JAPANNERS LANDEN OP VERSTERKT
EILAND BIJ MANILLA.
Batterij van eilandvesfing Gran
de in de Baai van Soebik buit
gemaakt.
Een Japansche marinestoottroep is bij
verrassing geland ,op (het kleine ver
sterkte eiland Grande aan den ingang
van de Baai van Soebik, ten noordwesten
van Manilla.
Naar d- „Tokio Asahi Sjimboen” van
het oorlogstooneel aldaar meldt, is deze
eilandvesfing strategisch van hetzelfde
belang voor de totale positie van de
Baai van Soebik als de eilandvesfing
Corregidor voor de Baai van Manila.
De stoottroepen maakten een batterij
zwaar vestinggeschut buit en veroverden
talrijke gebetonneerde artilleriestellingen
met geschut van verschillend kaliber en
een groote hoeveelheid munitie.
Intusschen vordert de aanval der Ja-1
pansche strijdkrachten op de westkust I
van het schiereiland Bataan of Balanga
in dq richting van de oorlogshaven Ma-
riveles aan de zuidpunt, waar de Ameri
kaansche troepen zich nog verschanst
hebben.
Daarenboven hebben Japansche eska
ders bommenwerpers zware aanvallen
gericht op Bataan. Naar het Japansche
hoofdkwartier meldt, zijn daar Woens
dag negen stukken vijandelijk geschut
tot zwijgen gebracht.
NOG MEER ZINKEN PASMUNT.
DE BEELDENAARS.
Thans ook kwartjes, dubbeltjes, halve
stuivers en centen.
In de staatscourant van gisteren is
opgenomen een besluit van den secre-
taris-generaal van Financiën tof nadere
regeling van het Nederlandsche munt
wezen. Door deze wijziging wordt de
uitgifte mogelijk gemaakt van zinken
pasmunt van 25, 10, 2y2 en 1 cent.
Omtrent den beeldenaar van deze
muntstukken wcirdt het 'volgende be
paald:
Voor het 25 centstuk: Op de voor
zijde een schip met volle zeilen en het
woord: „Nederland”.
Op de keerzijde de waarde-aanduiding
25 cents tusschen twee twijgen, benevens
het jaartal en het muntteeken. De stuk
ken worden in den ring gemunt en heb
ben een gladden rand.
Voor 't 10 centstuk: Op de voorzijde
drie gestyleerde tulpen, waaronder op
een band: „Nederland”.
Op de keerzijde de waarde-aandui
ding 10 cents tusschen twee twijgen, be
nevens het jaartal en het muntteeken. De
In verband met de in werking getreden
pieuwe verkeersregels verstrekt de Ne
derlandsche Automobiel Club nogmaals
het volgende overzicht van de belang
rijkste nieuwe plichten en rechten in het
verkeer.
SINGAPORE.
SJANGHAI. (Domei). Een hier op- i
gevangen bericht van radio-Melbourne I
zegt, dat voortzetting van den oorlog te
gen Japan in Oost-Azië zonder Singa-
Op Malakka heeft de voorhoede van I pore uitermate moeilijk zou zijn.
de Japansche pantsertroepen volgens ’n Een correspondent van United Press
D.N.B;-berlchf uit Tokio hedenmorgen heeft intusschen na een onderhoud met
„een belangrijk punt, niet ver verwijderd Britsche officieren te Singapore gemeld,
van Singapore, bet doei van den veld
tocht op Malakka,” bereikt.
Aan de Oostkust van het schiereiland
zijn vechtwagenformaties reeds doorge
drongen in het gebied ten Zuiden van
iEndau en hebben daarmede belangrijke
1) mogen niet met meer plan twee stellingen van de vesting Singapore be-
naast elkaar rijden. I reikt
2) mogen in den regels slechts één AMTDFNT
voor één andere voertuigen (incl. rijwie-
len) inhalen. Slechts wanneer het ver
keer daardoor niet wordt belemmerd of
in gevaar gebracht, mag door twee wiel
rijders naast elkaar worden ingehaald.
3) mogen niet blijven rijden naast een
ander voertuig dan een rijwiel.
4) mogen zich niet door een ander
voertuig laten voorttrekken.
5) moeten van bestaande rijwielpaden
gebruik maken.
6) mogen niet het stuur onder het rij
den met beide handen loslaten of de
voeten van de trappers nemen.
7) mogen op rijwielen met één zit
plaats geen andere personen vervoeren,
behalve kinderen onder 10 jaar, wanneer
daarvoor een geschikte zitplaats aanwe
zig is en mits de bestuurder zelf vol
wassen Is.
8) mogen slecht voorwerpen vervoe
ren, Indien zij daardoor niet in hun vrij
heid van bewegingen worden belemmerd
of andere personen of zaken niet aan
i gevaar blootstellen.
9) mogen, al rijdende, geen handwa
gens trekken of dieren geleiden.
10) mogen geen rijwielen aan de hand
meevoeren in straten, welke in die rich-
ting voor hef verkeer met rijwielen zijn
i gesloten; wel echter in straten, die in
beide richtingen voor het verkeer met
i rijwielen zijn gesloten.
i 11) mogen een links van den weg ge
legen rijwielpad berijden, wanneer daar
bij een rechthoekig blauw bord is aan-
gebrachjl, {vertmpldende. ,)fnrljden voor
wielrijders toegestaan”.
weg (haj&s)
oversteken.
3) mogen bij bewaakte kruispunten
slechts oversteken met bet vrijgegeven
rijverkeer mee,
4) moeten van eventueel aanwezige
voetgangers-oversteekplaatsen gebruik
maken om over te steken.
5) moeten binnen daartoe gestelde af
zettingen blijven.
6) mogen niet op hoeken van straten
blijven staan, indien daartoe het verkeer
wordt belemmerd.
7) mogen niet op rijwielpaden loopen.
VOERTUIGEN
(waaronder, behalve motorrij
tuigen, ook rijwielen, bakfietsen
wagens en handkarren),
1) moeten behalve bij duisternis, ook
bij dichte mist verlichting voeren.
2) moeten aan voertuigen van de Ne
derlandsche of Duitsche politie of brand
weer, welke door bijzondere signalen
van hun nadering doefi (blijken, .vrije
doorgang verleenen. Zij moeten zich
daartoe naar de rechterzijde van den
weg begeven en aldaar tijdelijk stoppen.
3) mogen binnen bebouwde kommen
slechts aan de rechte:zijde van den weg
stoppen.
4) mogen niet parkeeren op de mid-
jelste van drie of meer van elkander ge
scheiden rijbanen.
5) moeten te allen tijde (dus ook als
zij zelve op „hoofdverkeerswegen” of
„hoofdwegen” rijden) voorrang verlee
nen aan voertuigen van de weermacht,
de „Waffen SS”, de politie, de brand
weer, welke voor het blusschen van een
brand is uitgerukt pn de grensböwa-
kingsdjenst, voor! zoover de hun van
overheidswege opgedragen taak het ne
men ^(an voorrang yereischt,) alsmede
aan begrafenisstoeten en processies.
6) mogen bij tramhaltes, waar passa
giers op de rijbaan in- en uitstappen
slechts met matige snelheid en op zoo
danige afstand voorbij rijden, dat er geen
gevaar voor de passagiers ontstaat.
7) dienen bij het afslaan naar links of
rechts reeds van te voren zooveel mo
gelijk het linker-, resp. het rechter ge
deelte van hun weghelft te houden.
8j) mogen bij bewaakte kruispunten
slechts naar links afslaan, indien daar
door het vrijgegeven voertuigverkeer uit
tegengestelde richting en het vrijge
geven tramverkeer uit beide richtingen
niet wordt belemmerd.
9) moeten, wanneer zij het zich langs
dezelfde weg voortbewegende verireer
willen kruisen, voorrang verleenen aan
alle tegemoet rijdende voertuigen.
10) moeten, wanneer zij op hun weg
een „omgekeerde driehoek” met het
woord „halt” ontmoeten, onvoorwaar
delijk stoppen, alvorens de hoofdweg op
te rijden.
Met resultaat ter land en
ter zee. Ook bij Leningrad
een aanval geslaagd.
UIT HET HOOFDKWARTIER
VAN DEN FüHRER, 15 Jan. Het
opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Bij Feodosia en op het schier
eiland Kertsj heeft de luchtmacht
vijandelijke troepenconcentraties,
stellingen luchtdoelgeschut en
vliegvelden met goed resultaat
aangevallen en in de Zwarte Zee
en de Zee van Azov drie vijande
lijke koopvaarders door bommen
beschadigd. In het gebied van Ta
ganrog herhaalde de vijand na
krachtige voorbereiding door de
artillerie zijn vergeefsche aanval
len. In den centralen en noordelij
ken sector van het Oostelijke front
duurt de defensieve strijd voort; bij
een tegenaanval maakte Duitsche
infanterie, door bestormingsge-
schut vergezeld, acht kanonnen en
talrijk ander oorlogstuig buit; de
vijand verloor hierbij ongeveer 600
dooden.
Bij een geslaagden aanval van
stoottroepen aan het front van Le
ningrad zijn deelen van een door
pioniers gesteunde compagnie in
fanterie over 200 meter breedte de
vijandelijke stellingen binnenge
drongen; zij hebben twintig kaze
matten met de bemanningen ver
nietigd.
In Noord-Afrika duurt het vijan
delijke artillerievuur op de Duitsch-
Italiaansche steunpunten in het ge
bied van Solloem met onvermin
derde hevigheid voort, de vijand
behaalde eenige plaatselijke suc
cessen. Aanvallen van Duitsche
gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers waren op Engelsche
colonnes voertuigen alsmede op
havens en vliegvelden in het gebied
ten Zuiden van Agedabia en te To-
broek gericht.
La Valetta en Engelsche vlieg
velden op Malta zijn overdag en 's
nachts doeltreffend gebombardeerd
Engelsche vliegtuigen wierpen
hedennacht bommen op verschei
den plaatsen in het Noord-Duit-
sche kustgebied; de burgerbevol
king leed eenige verliezen aan
dooden en gewonden. Verscheiden
huizen werden verwoest of bescha
digd; drie der aanvallende bom
menwerpers werden neergescho
ten.
2) moeten rijwegen langs den korsten
weg (ha£&s) en zonder onderbreking
VOORTGAANDE STRIJD IN
CYRENAICA.
Bommen op Malta. Convooi
bereikt zijn doet
ROME, 15 Jan. (Stefani). In zijn weer-
machtsbericht no. 592 maakt ’t Italiaan-
sche opperbevel het volgende bekend:
In de zon* van Solloem heeft het he
vige artillerievuur den vijand in staat
gesteld het kustgebied te bezetten; onze
voornaamste vestingwerken zetten het
felle verzet voort. De Italiaansche en
Duitsche luchtmacht heefy een drukke
verkenningsactie ontwikkeld en met
goed resultaat d'd havenwerken en ver-
keerscentra der achterwaartsche verbin
dingen van den vijand bestookt. Engel
sche vliegtuigen wierpen eenige bommen
uit in het gebied van Tripolis, die echter
geen schade aanrichtten en geen slacht
offers maakten.
Goede resultaten zijn verkregen bij de
herhaalde aanvallen van de luchtmacht
op militaire doelen van Malta. Een Ita-
liaansch convooi, dat door vijandelijke
vliegtuigen werd aangevallen, heeft zijn
reis zonder noodlottige verliezen te lij
den kunnen voortzetten. Twee der aan
vallende vliegtuigen zijn neergestort
door het vuur van het afweergeschut ge
troffen te zijn.
n-
I
X
t J
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
1-
e-