d De Oorlog Buit enlandsche Revue. 1 n De Bolswardsche Courant en Westergoo OUDERPROBLEMEN. h W. H. N. ft rt N 38^ Jaargang Dinsdag 3 Maart No. 18 Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD op 19 LUCTOR. M, Italiaansch od en •S. N. Met elke nieuwe maand die we in gaan, komen we dichter bij de beslissing fa dezen oorlog, die, volgens de eene partij dit voorjaar Hebt gij reeds Uw bijdrage ge stort voor Uw behoeftige land* genooten op Giro No. 3. 9. 5. O. O. O. ten name van Winterhulp Neder land Prov. Bureau Friesland. haar hoogtepunt zal bereiken met een kans op een beëindiging van den strijd èn volgens de andere partij nog best een paar jaar kan duren. De eerste gedachtengang komt uit Duitsche bron, de tweede uit het Angel saksische kamp, of om het voor ieder begrijpelijker uit te drukken van Ame- rikaansch-Engelsche kant. Waardoor zoo vraagt men zich onwil lekeurig af, worden die twee tëgenstel- lingen beïnvloed? Het antwoord is een voudig en logisch, n.l. door de tastbare feiten. Tot nu toe heeft de Duitsche weermacht opmerkelijke successen ge boekt. Het vertrouwen in de Duitsche aanvalskracht is nog op geen enkel punt gebroken en hoewel door de vorst het offensief aan het Oostfront tijdelijk in een defensief is omgezet, leeft toch bij elke Duitscher de vaste overtuiging, dat in het Lagerhuis is deze kwestie aan qen scherpe ctftiek onderworpen. Zoo heeft b.v. de financieele secretaris van de Admiraliteit bekend gemaakt, dat de in 1941 op de diverse werven verloren gegane arbeidsdagen voldoende waren geweest om 150.000 ton scheepsruimte te vervaardigen. Wanneer Engeland den oorlog wil winnen moet alles in het werk gesteld worden om nieuwe koop vaardijschepen te bouwen. Nu de oor logsberichten uit Europa weinig nieuws vermelden en de strijd in Oost-Afrika schijnbaar weer is vastgeloopen, concen treert zich natuurlijk alle aandacht op den strijd in de Indische’ wateren. De ge weldig snelle opmarsch van de Japan- sche strijdkrachten tot voorbij Singapore is de laatste dagen niet in dat tempo volgehouden. Er zijn hiervoor twee mo gelijkheden aan te wijzen, n.l. öfl de Ja- pansche legerleiding tracht eerst het veroverde gebied grondig te beveiligen, óf de tegenstand der verbonden troe pen neemt meer concreter vorm aan. Die tegenstand zou zich dan volgens de laatste berichten speciaal tot Ned.- Tndië en met name het eiland Java be palen. Ten opzichte van de eerste be wering zou men de stelling kunnen aan voeren, dat Japan eerst tracht de ver bindingswegen met Java geheel af te snijden. In dit verband kan gewezen worden op de herhaalde bombardemen ten van Port Darwin op Australië en de bezetting van Timor. Deze taktiek is indertijd ook op Su matra met succes toegepast. Volgens een bericht uit Berlijn heeft de Amerikaansche minister van oorlog Stimson verklaard, dat de Vereen. Sta ten niet in staat zijn Ned.-Indië eenige hulp van beteekenis te bieden. De ge weldige afstanden in den Stillen Oceaan maken het ónmogelijk vliegtuigen naar Java te zenden, omdat deze niet vol doende gelegenheid hebben voor tus- schenlandingen. Dit geldt In het bij zonder voor Jachtvliegtuigen, waaraan Ned.-Indië groote behoefte heeft om zich tegen de Japansche bombardements vliegtuigen te verdedigen. Ad vet ten til ij pw ïcgd: Dlnidüjjwiummci 10 cent Vtljdagsnuinmcf 12 cent Tusschen de tekst dttbb. prijs. Giro no. 87926. Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS. Leesgeid fr. p. p. per hall Jaar f 1.57 Buiten de provincie f 2.10; hm. 15 c. Voor het Buitenland f 7.35 per jaar. keesg. p. looper 42 et. p. kwartaal. 9n n. d: JD s af en tee in R AMERIKANEN VERLATEN JAVA. Bijna alle Amerikanen onder wie ook de consul-generaal te Batavia, hebben kort voor de landingen der Japanners Java verlaten. Onder hen bevonden zich verscheidenen die destijds reeds uit Hongkong en later uit Singapore had den moeten vluchten. DUITSCHE STOOTTROEPEN OVER DE ZEE VAN AZOV. Nachtelijke tocht over het ijs. Ten aanzien van de reeds gemelde ac tie van Duitsche stoottroepen over de Zee van Azov worden aan het D. N. B. de volgende bijzonderheden gemeld: In den nacht van 26 op 27 Februari trokken verscheidene strijdvaardige Duitsche stoottroepen van den Noorde lijken oever van de Zee van Azov over het ijs naar de vijandelijke kust aan den Zuidelijken oever dezer zee. Na een moeilijken tocht van 30 km over het ijs vielen de stoottroepen een op de Kau- kasische kust gelegen vijandelijk steun punt aan. De door den stoutmoedigen aanval volkomen verraste bolsjewieken trokken zich in een voor de verdediging speciaal gebouwd blokhuis terug. Hun felle af weer baatte echter niet. Ook de laatste tegenstand van de bolsjewieken werd gebroken en het steunpunt met zijn ge- heele bezetting werd vernietigd. Na hun actie met succes ten uitvoer te hebben gelegd, trokken de stoottroepen over ’t ijs terug en keerden zonder verliezen op hun uitgangspunt terug. Om deze prestatie ten volle te waar- deeren, moet men voor oogen houden dat alleen reeds de nachtelijke marsch van 60 km over het Ijs een buitenge wone verrichting is. De toegevroren op pervlakte van de Zee van Azov is geen gladde vlakte, maar overdekt met ijs blokken en sneeuwhoopen en daardoor zeer moeilijk begaanbaar. Een ander belangrijk bericht is verder I nog, dat de verdediging van Java door generaal Wavell is afgestaan aan de Nederlandschen opperbevelhebber, ge neraal Ter Poorten. Waarschijnlijk staat deze benoeming in verband met een be richt in de Daily Express, dat generaal Wavell op de terugreis van Singapore naar het hoofdkwartier ergens op Java, door* een ongeluk mef of in het vliegtuig gewond is geraakt. In de door Japan gepropageerde groot-Aziatische ruimte passen natuurlijk de Ned.-Indische be zittingen gezien vanuit handelsoogpunt, zeer goed, maar deze! en de andere ver overde gebieden brengen nog geen op lossing voor het nog actueeler probleem van de Japansche overbevolking. Volgens deskundige schrijvers en ken ners van het Oost-Indische klimaat is dit voor de Japanners totaal ongeschikt om hier zware arbeid te verrichten en met grondstoffen alleen lost Japan het pro bleem der overbevolking niet op. Daar om moet de Japansche actie een verder doel hebben en wel naar Australië. Dit voor een groot deel nog onbevolkte en uitgestrekte gebied heeft voor de Ja panners een zeer gunstig klimaat en zou dug voor de z.g. levensruimte van Japan uitstekend gebruikt kunnen worden. De algemeêne verwachting is dan ook, dat na de bezetting van Java een belang rijke aanval zal worden ingezet op Australië. In hoeverre de Engelsch-Amerikaan- sche legerleiding in staat is ook dat ge vaar te keeren zal de tijd moeten leeren. De taktiek welke de bolsjewisten het vorig jaar toepasten, bij het telkens te-, rugtrekken op nieuwe stellingen, wordt thans ook in de door Japan veroverde eilanden toegepast. De met zooveel zorg en moeite opgerichte kostbare installa ties worden door de Engelsch-Ameri kaansche troepen stelselmatig vernield. Men noemt dat van die kant de poli tiek der verschroeide aarde en heeft ten doel aan den tegenstander een van alle hulpmiddelen beroofde landstrook ach ter te laten. Naar verschillende berichten melden zal deze politiek ook ten opzichte van Java worden toegepast en indien noo- dig ook voor Australië. In Nieuw-Zuid- Wales in Australië is thans een com missie ingesteld die bijzondere vernie- lingspatrouilles moet opleiden, die voor de vernietiging van waardevolle instal laties in bepaalde gebieden verantwoor delijk zijn. Door deze maatregel wordt het economische profijt dat deze gebie den na de bezetting zouden kunnen oipleveren voor langen tijd onmogelijk gemaakt. RESULTAAT VAN TWEE SLAGEN. De gevechten bij Soerabaja en Bata via leidden, aldus volgens Tokio tot den ondergang van vijf kruisers en zes tor- pedobootjagers, terwijl vier andere kruisers zwaar beschadigd werden. Aan Japansche zijde moet slechts één tor- pedobootjager zijn beschadigd, waarbij het schip overigens bestuurbaar bleef. HOE DE LANDINGEN GESCHIEDDEN. Ten aanzien van de landing van Ja pansche troepen op Java meldt de En- gelsche berichtendienst, dat de lan dingstroepen der Japanners, die uit elitetroepen zouden bestaan, voor ope raties te land en ter zee voortreffelijk opgeleid schenen. Zij werden in de lucht door vliegtuigen van het vaste land en klaarblijkelijk ook door vlieg tuigen van een vliegtuigmoederschip uitstekend beschermd. De Japansche le gervliegtuigen, die tijdens deze landin gen in den strijd waren geworpen, wa ren afkomstig van de bezette vliegvel den op Sumatra, Bali en Borneo. De toestand aan de kust van Java is nog te verward, dan dat men een, juist over zicht van den toestand kan hebben. De Japanners hebben voor hun lan dingen een plaats uitgekozen, waar zich een net van kleine riviertjes en hieraan aansluitende kustwegen bevinden. On getwijfeld is het den Japanners gelukt enkele sectoren van het land te infil- treeren. In het gebied van Bantam, ten westen van Batavia^ waar de ^Japanners zijn geland, is hét land vlak. Hier liggen meest maïsvelden met goede verbin dingswegen. De Engelsche berichtendienst is van meening, dat de Japanners van plan zijn Batavia te omsingelen. Hetzelfde geldt, zoo meent de Britsche berichtendienst verder van Soerabaia. Vijf en dertig mijl van de kust bij Rembang loopt een hoofdverkeersweg en een spoorlijn di rect naar Soerabaja. Waarschijnlijk zijn de Japanners voornemens met het oog op hun derde landing de baai van In- dramajoe Java in tweeën te verdeelen. dit voorjaar de eindbeslissing kan wor den afgedwongen. Daartoe wordt thans met alle beschikbare krachten gewerkt aan de oorlogsindustrie, een taak, die in zekeren zin ver uitgaat boven het ar- beids-potentieel van het Duitsche volk en waarvoor nu ook de arbeidskracht uit de bezette gebieden zal worden inge- schakeld. Uitgaande van de stelling, dat Duitschland strijdt voor Europa, is die mobiliseering van de arbeidskracht een goed recht, temeer waar Duitschland tot nu toe steeds getracht heeft die ar beidsreserve in de bezette gebieden ge heel vrijwillig tot zich te trekken. De op deze wijze intensief ingestelde Duitsche oorlogsproductie moet het le ger in staat stellen een nieuw voor jaarsoffensief met succes te beëindigen. Bovendien de opbouw van een nieuw Europa is (höe eerder hoe liever) hard noodig. Ook de bezette gebieden hun keren naar een oplossing in dezen strijd. Aan den anderen kant staat de En- gelsch-Amerikaansche meening, geba seerd op een langen duur om de een voudige reden dat men niet ten volle voor de opgedrongen taak is berekend. De oorlogsproductie van Engeland is op geen stukken na voldoende om de eigen behoefte te dekken en nu Amerika moet zorgen voor de eigen verdediging (en ook evenals Engeland niet klaar i$) komt voor een groot deel die Ameri kaansche productie allereerst die gebie den ten goede, die in de belangensfeer van de Vereen. Staten liggen. De vraag, welke van deze twee stel lingen de meeste kans heeft op korten termijn te slagen, durven we niet posi tief te beantwoorden; daartoe ontbreken ons de hiervoor noodige gegevens aan beide kanten. Een belangrijk probleem voor nu en later vormt het toenemende gebrek aan scheepsruimte. Vooral voor Engeland is dat probleem buitengewoon actueel, omdat bijna alles wat voor oorlogsproductie voor voe ding en handel en industrie noodig is over zee moet worden aangevoerd. De duikbootcorlog heeft aan de Engelsche marine belangrijke offers gekost, maar in veel -erger mate ig dit het geval met de koopvaardijvloot. Dat de vernieling van de Engelsche koopvaardijvloot een ernstig gevaar voor Engeland beteekent wordt door toonaangevende kringen in Engeland toegegeven. De Britsche mi nister van marine Alexander noemt En- geland’s zwakte op zee een gevolg van het gebrek aan scheepsruimte. Volgens Duitsche bladen is sedert het begin van den oorlog tot nu toe ongeveer 15 mil- lioen ton scheepsruimte van Engeland 1 cent cent siïtiei prd, vrouw, dat geldt ook Uw dochter, die nu al meer dan een jaar van school is en waarvoor nog geen geschikte betrek king is gevonden. Want „dienstmeisje” is voor uw dochter niet geschikt, niet waar? Stel je voor, Uw dochter dienen! Maar dienen is heusch geen schande, integendeel.- Voor deze lanterfantende jonge dames, wier handen schier overal verkeerd voor staan, zou het wel eens goed zijn, als ze een poosje onder vreemden kwam te staan als dienstmeisje Want wat moet er van dat legertje jon ge dames terecht komen als ze straks den huwbaren leeftijd bereikt hebben? Een flinke jongeman zal de voorkeur geven aan een eenvoudige vrouw, die in staat is op behoorlijke wijze het huishouden te besturen en zijn potje te koken en al leen daarvoor komt in dezen oorlogs tijd al heel wat te kijken. Hoeveel huwe lijken zijn al gestrand op ’t feit, dat de vrouw niet in staat was om haar vrou welijke werkzaamheden in de keuken te vefrrichten. En dat kwam in de meeste gevallen, omdat mevrouw vroeger te fijn was om als dienstmeisje te werken. Hier rammelt wat. Aan deze eene zijde is er een groot gebrek aan flinke dienstmeisjes voor heele of halve dagen. Daarentegen verdoen duizenden, ja tien duizenden hun tijd met thuis rond te hangen, want dienstmeisje is beneden hun „stand” en ander werk is er voor deze stakkerige blagen niet. Wie zijn de schuldigen aan dezen wantoestand? De ouders! En niemand anders. Zij zijn er verantwoordelijk voor, als straks hun dochter gaat huwen en niet eens in staat is om behoorlijk een maaltijd te bereiden of een overhemd te verstellen. Hoeveel of liever gezegd: hoe weinig vrouwen kunnen er tegenwoordig nog op behoorlijke wijze met naald en draad omgaan? Hoeveel moeders kunnen zelf uit het oude pak van hun man nog een behoorlijk pakje maken voor hun zoon? Heel weinig. En dat is heel bedroe vend. De onvrouwelijkheid van de vrouw is nooit zoo duidelijk naar voren gekomen als in onze dagen. De Nederlandsche Arbeidsdienst voor meisjes doet in deze jammer genoeg nog maar op heel bescheiden schaal baanbrekend werk. Want het principe van den arbeidsdienst is, dat iedere jon ge vrouw zoo goed als iedere jonge man gelijk is, onverschillig of het nu de dochter van een bankdirecteur, dan ,,„V11 lull wel de dochter van een schildersknecht vernietigd. Ook bij de jongste debatten is. Beiden doen in de arbeidsdienst het zelfde werk, om de eenvoudige reden dat ze vrouw zijn. En een arbeidersdochter zal evenals een bankiersvrouw later kin deren groot moeten brengen en het huis houden moeten besturen. Het is dan ook te hopen, dat de Arbeidsdienstplichf voor vrouwen spoedig ingesteld zal worden. Het zal tot heil zijn in de eerste plaats van die duizenden lanterfantende niets nutten, die zich tegoed achten voor het baantje: dienstmeisje. Daarom, mevrouw, vertelt U mij niet dat het „wat moet mijn dochter worden?” een probleem is, want kijkt U dan de advertentierubrieken maar eens na. Er is vraag naar dienstmeisjes. Ergo, laat Uw dochter dienstmeisje worden. Dan zal ze later eerder een flinke huisvrouw worden, dan dat ze op het oogenblik haa'r lijd (verdoet met .turen 'door de vensterruiten van uw behaaglijk ver warmde kamer, omdat U aan Uw stand moet denken. Verzaak uw stand maar gerust, als het de toekomst van uw dochter betreft! Zij zal er U later dankbaar voor zijn. ONZE DOCHTERS NA HUN VEERTIENDE JAAR. „De opvoeding van onze jongens geeft veel zorgen; zij moeten een goed vak leeren en kosten de ouders de eerste jaren heel wat geld. De meisjes gaan in een dienstje tot ze trouwen. Men kan beter tien dochters groot brengen dan één zoon.” Dat was het oordeel eeuwen geleden van onze voorvaders en zij had den dan ook grootendeels gelijk. De op voeding van onze jongens is voor me nige ouder een probleem, vooral in deze dagen. Maar de meisjes? Sommige ouders beelden zich wel eens in, dat de opvoeding van hun dochters minstens even moeilijk is dan van hun zoons. Immers, zoo zeggen zij, de jon gens kunnen alle mogelijke vakken lee ren, maar voor de meisjes is het arbeids terrein beperkt. En dan volgt er een op somming: typiste, secretaresse, boek houdster, coupeuse, costuumnaaister, e.d. Maar het belangrijkste vrouwelijke be roep vergeet menig ouderpaar: dat heet dienstmeisje. En daarover wilden wij het in dit ar tikel eens hebben. Want er zijn in de laatste jaren helaas duizenden en nog eens duizenden ouders, die hun dochter te voornaam achten om in een „dienstje” te doen. „Dienstmeisje”, daar haalt men de neus voor op. Wat is dat nu voor hun dochter. En er is een groote categorie menschen, die zelf een dienstmeisje in huis hebben en dan kan kan hun doch ter toch niet gelijkgesteld worden met zoo’n dienstertje. Foei toch! Zoo zijn op het oogenblik de toestan den en daardoor komt het, dat duizenden en duizenden jonge vrouwen van 15, 16 en 17 jaar hun tijd thuis in ledigheid zitten te verdoeh, terwijl er een schreeu wend gebrek is aan dienstmeisjes in het geheele land. Kijkt U de advertentieru brieken maar eens na van de bladen, die verschijnen in de centra van de gegoe de bevolking. Als voorbeeld nemen we bijvoorbeeld Wassenaar, Amstelveen en Arnhem.. Zoo maar een losse greep. Be zien we de bladen, die in deze plaat sen verschijnen, zoowel de dagbladen als de plaatselijke periodieken, dan grijnzen ons de talrijke advertenties- „Dienstmeisje gevraagd” tegen. We spraken dezer dagen met een be stuurslid van Huisvrouwenorganisatie en deze gaf als haar oordeel te kennen, dat de tegenwoordige jonge vrouwen tus schen 15 en 18 jaar zich te goed achten om als dienstmeisje aan het werk te gaan. En zij draagt niet alleen schuld, ook de ouders van deze meisjes 'zijn schuldig, want zij sterken hun kinderen in de meening, daf een baantje als dienst meisje te goed voor hen is. Zij sollici- teeren op allerhande betrekkingen, be antwoordende aan hun stand en gaan nog liever ergens ver weg als „au pair” in dienst, dan dat ze zich in hun woon plaats verhuren als gewoon meisje voor heele of halve dagen. Laten we het maar ronduit,zeggen: Onze meisjes van 1942 zijn te trotsch. Ze dragen het hoofd te hoog. Eenerzijds is er een categorie die hun neus ophaalt voor het dienstmeisje, omdat zij maar één of twee avonden in de week vrij heeft. Zij gaan liever' naar een fabriek of atelier, waar ze twee of driemaal zoo veel verdienen als een dienstmeisje en bovendien een acht-urigen werkdag hebben. Anderzijds zijn het de meisjes uit de z.g. gegoede burgerstand, van de kleine winkeliers en de renteniertjes, die maar liever heelemaal niets doen en thuis een beetje rondhangen, inplaats van hun krachtige armen uit de mouwen te ste ken en het eervolle beroep van dienst meisje te beoefenen. Zoo staan de zaken er voor. Ja, me- BATAVIA BEDREIGD. Krawang op 80 km van de hoofdstad bezet. Omtrent de situatie op Java meldt „Exchange Telegraph” uit Batavia. De bedreiging van Batavia neemt van uur tot uur toe. De Japanners bevinden zich op 110 km ten Oosten van de stad en een tweede colonne heeft Krawang bereikt, dat 80 km van de hoofdstad ligt verwijderd. ROME, 2 Maart. Het weermachtsbericht luidt: Aan het front van Cyrenaica bedrij vigheid van patrouilles. Tijdens lucht gevechten schoten Duitsche jagers acht vijandelijke vliegtuigen neer en werd Malta herhaaldelijk aangevallen. HOOFDREDACTEUR A. J. 0SIN6A, JONGEMASTR. 8, BOLSWARD. lijke hoofdkwartier „de zeslag bij Ba tavia” genoemd werd. Volgens ’t hoofd kwartier te Tokio werden daarbij een Amerikaansche zware kruiser en een Australische kruiser tot zinken gebracht. Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Telefoon No. 451 GROOTSTE SLAG BIJ SOERABAJA. De grootste afzonderlijke actie werd gevormd door den zeeslag bij Soera baja. Zooals Zaterdagavond reeds in ’t kort werd gemeld, kwamen Japansche vlooteenheden Vrijdagmiddag tegen zes uur in contact met de hoofdmacht der geoontbineertde tg^alllofe/rde! vlootstrijd- krachten. De eerste Japansche berichten over dit gevecht, dat ongeveer 50 zee mijl ten Westen van het eiland, Bawean werd geleverd, spraken, zooals gemeld, van het tot zinken brengen van een krui ser en drie torpedojagers, ’s Nachts werd de strijd voortgezet en Zondag middag deelde het Japansche Keizerlijke hoofdkwartier mede, dat de slag tot het morgengrauwen van Zaterdag had voortgeduurd. Volgens de rapporten, die tot en met Zondagochtend te Tokio waren ontvan gen, waren toen drie Geallieerde krui sers en zes torpedojagers tot zinken ge bracht. Vier andere kruisers werden zwaar beschadigd. Een te Berlijn ontvangen bericht, dat van Amerikaansche zijde zou zijn be weerd, dat zeven Amerikaansche oor logsschepen onderweg waren om aan den slag deel te nemen, is tot dusver niet bevestigd. Ten slotte werd Zondagochtend bij Batavia een gevecht geleverd, dat in een communiqué van het Japansche kejzer- n- r* >el- »P- net us- bor ;ht- ho- f 33 )A’ m m DE JONG s NIEUWSBLAD wetirln epgenomen 4 •lit- >5ti- iet ’en en 21 >g n- L |S- T z’

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1942 | | pagina 1