ttevue van de week.
De Oorlog
Maehl arbeid en veiligheid
voor eiken Hederlanoer.
IF
De Bolswardsche Courant en Westergoo
Sovieimissisciw aanvallen
nonleuiv aloeslaoen.
e
I
No. 19
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
Recht van voorrang aan
Poiitie-voertuigen.
W. H. N.
De Britsche
luchtaanval op Parijs.
K
«P-
het
us-
por
■ht-
ho-
De toestand
op Java.
Jaargang Vr^dag 1942
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
Telefoon No. 451
r
I
Dit no. bestaat uit 2 bladen.
Porto Binnenland l1^ ct.
Buitenland 2J/j ct.
de
en
Op grond van de verkeersverordening
voor het bezette Nederlandsche gebied
heeft, zoowel de Duitsche als de Neder
landsche politie met haar voertuigen
recht van voorrang en moet alle verkeer
dus ook het rijwielverkeer, bij het nade
ren van politievoertuigen zich onmiddel-
!ijk geheel rechts van den weg begeven
en moeten de bestuurders hun voertui
gen zoo noodig stop zetten.
De bedoeling van deze verordening is
zoo schrijft men ons, dat de politie bij
het verleenen van hulp, ook bij druk
Vcrüdiljnt DINSDAGS- nn
VRIJDAGSAVONDS.
Lccsgeld fr. p. p. per half jaar f 1.57
Buiten de provincie f 2.10; inn. 15 e.
Voor 'net Buitenland f 7.35 per jaar.
Letsg. p. looper 42 ct. p. kwartaal.
Hebt (H reeds Uw bijdrage ge
stort voor Uw behoeftige land*
genooten op
Giro No. 3. 9.5. O. O. O.
ten name van Wintarhalp Neder
land Prov. Barean Friesland.
I
1
Dlncdaganinnmer 10
Vrljdagsnvmmer 12 cent
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 8792C.
1 cent
cent
ïnties
DU1TSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Nu we toch zoo’n beetje aan het ver
bouwen zijn, mogen we aan dit praatje
even vastknoopen de verplichting, die
aan vele landgebruikers is opgelegd om
het
zelfde onderscheiding naar leeftijd. Zij
hebben respectievelijk inlegvellen L 1,
L 2, L 3 of L 4 ontvangen.
Aan de hand dezer inlegvellen zal de
uitreiking der nieuwe bonkaarten ge
schieden: houders van een inlegvel K 1
ontvangen een bonkaart K 101; houders
van een inlegvel K 2 ontvangen een bon
kaart K 201; houders van een inlegvel
K 3 ontvangen een bonkaart K 301hou
ders van een inlegvel K 4 ontvangen
een bonkaart K 401. Voor houders van
een vetkaart geldt hetzelfde, behalve dat
de aan hen uit te reiken kaart de letter
L draagt.
'I
BRITSCHE BOMMEN HEB
BEN ONTZETTENDE
UITWERKING.
VICHY, 5 Maart. (D. N. B.). Woens
dagavond |heeft de adjudant van den
plaatsvervangenden minister-president,
commandant Fontaine, een ooggetuige-
verslag gegeven van de gevolgen van
den Britschen luchtaanval op de wes
telijke voorsteden van Parijs. Fontaine
is gisteren met admiraal Darlan uit de
hoofdstad naar Vichy teruggekeerd.
Wanneer wordt beweerd, zoo zeide
Fontaine, dat de door de Britsche lucht
macht gezochte doelen precie$ zijn uit
gekozen, dan behoeft men tegenover die
bewering slechts het hooge doodencijfer
onder de bevolking te stellen.
Voorts gaf spr. een uitvoerige schil
dering) van den vreelselijken 'toestand,
welken hij in de voorstad Boulogne ge
zien heeft: vernielde huizen van zes ver
diepingen hoog over een lengte van 300
tot 400 meter en talrijke branden.
In het stadhuis van Boulogne, dat
eveneens door een bom werd getroffen,
heeft de bevolking onderdak gezocht en
daarheen heeft men ook de eerste nog
niet geïdentificeerde lijken en stukken
van lijken gebracht.
Toen ik aankwam zag ik een ver
schrikkelijk Schouwspelweenend^ en
hulpelooze vrouwen en kinderen, overal
sporen van bloed en andere gruwelijke
getuigen Van het (bombardement. Bij
zonder tragisch is, dat geheele gezinnen
onder de puinhoopen van de vernielde
huizen om het leven zijn gekomen. Com
mandant Fontaine gaf verder een opsom
ming van de overige gebombardeerde
Parljsche voorsteden waar, naar hij ver
klaarde, geen fabrieken zijn.
En dan ten slotte nog iets over
distributie, een nuttig, noodzakelijk
voor dezen tijd ook zeer gewaardeerd
instituut.
Wanneer in deze maand weer nieuwe
levensmiddelenbonnen zullen worden
uitgereikt, zal men weer extra moeten
denken aan de kórt geleden afgehaalde
inlegvellen. De nieuwe bonkaarten, die
tusschen 2 en 21 Maart a.s. zullen wor
den uitgereikt, zijn bestemd om te wor
den gebruikt in de periode van 22
Maart tot en met 18 April, dus een pe
riode van 4 weken.
Aan ieder distributiegerechtigde zal
worden uitgereikt één bonkaart, welke
bestaat uit verscheidene kaarten. Zooals
bekend, zijn in ’t tijdvak van 2 Februari
j.l. tot en met 28 Februari 1942 zooge
naamde inlegvellen voor de distributie-
stamkaarten uitgereikt Houders van bo-
terkaarten, die voor 2 Januari 1921 zijn
geboren, hebben een inlegvel K 1 ont
vangen. Houders van boterkaarten, ge
borgen na 1 Januari 1921, doch voor 2
Januari 1928, hebben een inlegvel K 2
ontvangen, houders van boterkaarten,
geboren na 1 Januari 1928 doch voor 2
Januari 1938, een inlegvel K 3 ontvan
gen. Houders van boterkaarten geboren
na 1 Januari 1938 hebben een inlegvel
K 4 ontvangen.
Voor houders van vetkaarten geldt de-
graslantf te scheuren.
Door den vroeg invallenden winter en
ook de lange duur der vorstperiode is
veel grasland <iiet omgewerkt kunnen
worden tot bouwland. Thans is in de
Staatscourant een nieuwe beschikking
verschenen waarbij bepaald wordt dat
allen aan wie scheurplicht is opgelegd,
hieraan tot 10 April 1942 kunnen vol
doen. Deze termijn geldt ook voor hen,
die vrijwillig een oppervlakte grasland
voor scheuren hebben opgegeven. Ge-
bruiksgerechtigden, behoorende tot deze
categorie kunnen voorzoover het betreft
kleigrasland ontheffing van de plicht om
voor 10 April te scheuren van den pro-
ductie-commissaris verkrijgen. Zij zijn
dan echter verplicht om voor 10 Augus
tus 1942 te scheuren en bovendien voor
25 Aug. 1942 op het gescheurde gras
land koolzaad te zaaien.
De weersomstandigheden en de moei
lijkheden bij de
brandstoffenvoorziening
hebben een geweldige vraag naar brand
hout doen ontstaan. Voor hen, die het
kunnen betalen is, zoolang er nog voor
raad is, dat probleem niet zoo erg, maar
voor de duizenden voor wie brandhout
een onbereikbare luxe is, en die toch
dag in dag uit zonder brandstof zitten,
is de oplossing van dit probleem niet
zoo gemakkelijk.
We kunnen ons indenken dat er velen
gevonden worden die het begrip van het
mijn en dijn een beetje al te ruim opvat
ten en daardoor ook is het te verklaren
dat de houtdiefstallen hand over hand
toenemen.
In de Staatsbosschen en ook op de
particuliere landgoederen wordt momen
teel veel hout gestolen, maar het is niet
alleen hout dat er ontvreemd wordt, ook
levensmiddelen zijn ten allen tijde wel
kom. Niet alleen individueel, maar zelfs
geheele benden oefenen tegenwoordig
dit beroep uit en niets is voor die
graaiende handen veilig. In erge mate
wordt het Brabantsche platteland afge-
st/roopt, In Udenhout, Loon op) Zand,
Tilburg, Vlijmen, Drunen, Oiersbergen,
Sptlang^ enz. fcnz. worden bij diverse
landbouwers levensmiddelen gestolen,
maar ook in verschillende grensplaatsen
als Baarle-Nassau, Hilvarenbeek, Nispen,
Ossendrecht. Men vermoedt in dit laat
ste geval dat sluikhandelaren en Belgen
kans zien illegaal de grens te passeeren
en hier deze praktijken uitvoeren.
fel-
21
ll
n-
s-
i I en
<1
Binnen vier en een halve dag het le
ger verslagen, regeering en vorstenhuis
gevlucht, goud weg, alles weg waarop
de politiek onmondige, rustige burger
man in bonis en zonder idealen gesteund
had. Maar het is nog goed afgeloopen.
Aan >de revolutionnairen, de Neder
landsche nationaal-socialisten, en aan ’t
feit dat het juist nationaal-socialistische
Duitschland van Adolf Hitler was dat
ons overwon, dankt het Nederlandsche
volk dat het nog goed afgeloopen is.
Want het nieuwe Europa wordt reeds
opgebouwd; het initiatief daartoe komt
niet van ons. Het Duitsche volk respec
teert ons echter om onze afstamming;
het weet wat wij waard waren, het weet
ook wat wij waard zullen zijn. De tien
duizenden jonge nationaal-socialisten
uit Nederland bewijzen Adolf Hitler dat
het althans den Nederlandschen natio
naal-socialisten ernst is; dat zij op leven
en dood met hem verbonden zijn. Dank
zij hun offervaardigheid zullen wij straks
als gelijkberechtigden deelgenooten zijn
van het nieuwe Europa.
Onze geschiedenis bewijst, dat ons
volk altijd in staat was zijn taak te ver
vullen in Europa en in de wereld. Wij
zijn echter op dit oogenblik niet groot
door onze geschiedenis.
Thans kunnen wij slechts groot zijn
door de feiten te aanvaarden zooals ze
zijn en deel te nemen aan de natuurlijke
dynamische ontwikkeling van hen, die
de leiding hebben.
Het leven en de mogelijkheid om te
blijven leven in deze door onze broe
ders naar het ras geschapen ruimte-ver-
deeling zullen wij nu verdienen door de
taak, welke ons door onze geschiede
nis en ligging is toegewezen, te vervul
len. Of moeten wij straks, als anderen
ons werk hebben moeten doen, hen ko
men vragen of er voor ons ook nog een
plaatsje is?
Neen, wij zullen onzen plicht doen,
vereenigd in een door de besten gelei
den Staat.
Wij zullen onze akkers bebouwen; ons
vee verzorgen; het zwarte goud uit onze
mijnen hakken. Wij zullen vlsschen en
weven. Onze kunstenaars zullen waar
lijk scheppend werk verrichten; onze
geleerden zullen blijven vorschen.
Want als een nieuw Euorpa wordt
gebouwd, blijven wij niet achter: wij
bouwen een nieuw Nederland.
Wij strijden met Mussert voor nieuw
Nederland in nieuw Europa.
BERNARD VAN BUUREN.
Het bedrijfsleven wordt in de laatste
maanden door alle mogelijke beperkingen
in den aanvoer van grondstoffen een
beetje al te erg uit zijn voegen gerukt.
Dat is het onvermijdelijke gevolg van
een wereldoorlog, die ook ons land en
ons volk niet onberoerd kan laten. Niet
alleen de werknemer, maar ook de werk
gever staat dikwijls voor onoverkome
lijke problemen en menigeen bekruipt de
lust het bijltje er maar bij neer te leg
gen. Hoe verklaarbaar soms ook is deze
mentaliteit niet die, welke we van den
gemiddelden Nederlander kunnen ver
wachten.
Ons volk staat bekend om zijn ener
gie, z’n vooruitzien; niet bij de pakken
neerzitten, maar ondanks de moeilijkhe
den vooruitzien.
We hebben in onze taal dat mooie
woord: achter de wolken schijnt weer
de zon; en zoo ooit, dan heeft dit
woord in dezen tijd een diepe betee-
kennis. Wanneer dan ook in onzen tijd
stemmen opgaan om te komen tot
een betere bedrijfsgemeenschap,
dan moeten we dit woord niet opvatten
als iets wat nu maar direct in kannen
en kruiken is, maar meer beschouwen
als een onderhouw voor een nieuwe sa
menleving die na dezen oorlog moet en
ook zal komen.
Dit fundament waarop in de toekomst
de gemeenschap moet worden opge
bouwd, is de sociale vrede. Wanneer
het sociale probleem niet wordt opge
lost, zal ook het economische probleem
steeds hangende blijven. De Commissa
ris van het N. V. V., de heer Wouden
berg, heeft dezer dagen in een perscon
ferentie de vraag behandeld, hoe dit te
bereiken is. Die mogelijkheid, aldus de
ze spreker, bestaat in de vorming van
bedrijfsgemeenschappen, waarin het so
ciale vraagstuk kan worden opgelost. De
vorming van zulke bedrijfsgemeenschap
pen is een kwestie van opvoeding met
name van den bedrijfsleider, wien moet
worden geleerd, het volk als een geheel
te zien. In zoo’n bedrijfsgemeenschap
moet een verhouding heerschen als van
aanvoerder tot volgelingen, want het be
treft menschen die in eenzelfde lotsge-
meenschap staan, eenzelfde strijd strij
den met hetzelfde einddoel. Dit is even
wel niet een zaak die van bovenaf kan
worden opgelegd. Zoolets moet groeien,
wanneer de ernstige wil tot medewer
king kan worden gevonden.
Voor dit gedeelte van den opbouw van
het nieuwe Europa zijn alle goedwillen
de krachten noodig. Niet door
sabotage of terreur
kunnen we meewerken aan die nieuw?
toekomst. Het komt nog maar al te dik
wijls voor, dat overigens bezadigde lie
den in bedekten vorm aansporen tot sa
botage of dergelijke daden goedkeuren.
We vragen ons af: wat tracht men
hiermee te bereiken? Ieder kan toch we
ten dat in dit tijdperk van gemechani
seerde oorlogvoering elke opstand eener
ongewapende burgerij in een bezet ge
bied tot de onmogelijkheden behoort.
Het opwekken tot dergelijke daden is
meer dan misdadig tegover hen op wier
goedgeloovigheid en verkeerd begrepen
patriotism? men speculeert. Dat men dit
in wijder kring leert inzien, is heusch
geen overtollige weelde en dan gaan we
van deze meer ernstige onderwerpen
voor vandaag eens wat lichtere kost ne
men, n.l. de vraag beantwoorden: hoe
staat het met onze sigaar,
onze tabak en sigaretten?
Reeds meermalen is over dit onder
werp geschreven, maar zoowat steeds
komt men tot de conclusie, dat we mis
schien tot Augustus of September nog
met onze voorraden toe zullen komen.
Nieuwe aanvoeren uit het buitenland
zullen we wel nief op mogen rekenen en
de teelt uit eigen land (waarover den
laatsten tijd eveneens kolommen vol zijn
neergepend) valt niet mee. Zelfs is in
den laatsten tijd de suggestie gewekt
of zouden we in onzen tuin op een zeer
gemakkelijke manier de allerbeste ta
bakssoorten kuinen kweeken.
Tegen een dergelijke voorstelling van
zaken moet ten zeerste worden gewaar
schuwd. We! is 't mogelijk om uit zaad
van diverse variëteiten in ons land ta
baksplanten ze kweeken, maar men moef
niet verwacïten, dat de kwaliteit, geur
en smaak *an het zelf verbouwde pro
duct even £oed zal zijn als hef product,
gegroeid h de passende landstreek.
Wanne«r met eenige moeite en een
beetje geuk (een mooie zomer) de ta
baksplanten geplukt kunnen worden, is
het drojen van de bladeren afhankelijk
van het weer. Treft men vochtig weer,
dan za er vtel verrotten en In de zon
mogen de bladeren niet gedroogd wor-
In het Woensdag te Batavia gepubli
ceerde communiqué wordt gesproken
van de vaardigheid en den offensieven
geest dej Geallieerde troepen. Het is den
vijand echter gelukt op eenige punten
tengevolge van zijn grootere getalsterkte
vooral in de lucht, terrein te winnen.
„Exchange Telegraph” bericht volgens
„Radio Mundial” uit Bandoeng, dat de
situatie op Java in Nederlandsche krin
gen alg zeer ernstig wordt beoordeeld.
Weliswaar is het den Geallieerden ge
lukt op een punt bij Soebang 60 km ten
Oosten van Batavia plaatselijke succes
sen te behalen, doch op andere plaatsen
is de toestand stationnair en in den sec
tor van Rembang zelfs dreigend. Daar
hebben de Japanners een aanmerkelijke
vooruitgang in de richting van Soera-
baja geboekt.
De numerieke meerderheid der Ja-
pansche luchtstrijdkrachten doet zich
steeds sterker gevoelen. Het is den Ja
panners gelukt een aantal tanks van tien
ton aan land te brengen. De Nederlan
ders kunnen hiertegenover slechts hun
5 ton-tanks stellen. Tot in details gaan
de berichten zijn echter nog niet ontvan
gen.
Ook van Japansche zijde zijn de be
richten zeer schaarsch. V. P. B. (Veree-
nigde Pers-Bureaux) meldt in dit ver
band uit Berlijn, dat het Japansche kei
zerlijke hoofdkwartier ook vandaag
(Donderdag) geen enkele mededeeling
heeft gedaan over de operaties op Java.
In de Japansche bladen verschijnen
slechts eigen berichten en ook deze be
vatten geen nauwkeurige gegevens om
trent het verloop van den strijd.
Men constateert slechts, dat de ver
binding tusschen Batavia en Soerabaja
definitief is verbroken en dat er tusschen
de Nederlandsch-Indische troepen in h?t
Oosten en in het Westen alleen nog
maar radioverbinding bestaat.
DUITSCH
WEERMACHT BERICHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 4 Maart. (D. N. B.).
Het opperbevel der weermacnt
maakt bekend:
Aan het omsingelingsfront van
Sebastopol werden bolsjewistische
strijdkrachten bij een poging door
de Duitsche stellingen te breken,
ingesloten en vernietigd. Bij hoo
ge, bloedige verliezen van den vij
and werden 940 gevangenen bin-
hengebracht en 16 pantserwagens
alsmede talrijke machinegeweren
en granaatwerpers buitgemaakt. In
het Donetz-gebied herhaalde de
vijand zijn vergeefsche aanvallen.
In een tegenaanval versloegen
bergjagers, pantser- en luchtstrijd
krachten in voorbeeldige samen
werking een vijandelijk cavalerie-
corps. Onze pantserwagens dron
gen tot in de gelederen van den
terugwijkenden vijand door en be
rokkenden hem zware verliezen.
Op verschillende plaatsen in den
centralen en Noordelijken front
sector ondernomen vijandelijke
aanvallen hadden geen succes. Bij
een eigen plaatselijke aanvalsactie
werd de vijand uit zijn stellingen
verdreven. Het SS-legioen „Vlaan
deren” veroverde hierbij in verbit
terde gevechten van man tegen
man 25 vijandelijke bunkers. Op 2
en 3 Maart verloor de vijand aan
het Oostelijke front in totaal 75
pantserwagens.
Bij een gevecht tusschen Duit
sche mijnenvegers en Britsche mo-
tortorpedobooten in het Kanaal
werd een vijandelijke m.t.boot
door verscheidene treffers bescha
digd.
In Noord-Afrika werden de in
stallaties van het in de woestijn
gelegen vliegveld El Kabrit aan het
Suez-kanaal ten Zuiden van het
Groote Bittermeer in den nacht
van 2 op 3 Maart door Duitsche
gevechtsvliegtuigen aangevallen.
E|r ontstonden groote branden en
hevige ontploffingen in vliegtuig-
loodsen, brandstofdepöts en ande
re inrichtingen van het vliegveld.
Verscheidene vijandelijke vliegtui
gen werden op den grond vernield.
Militaire doelen in de haven van
Alexandriö werden in den afge
loopen nacht met bommen be
stookt.
De vijand drong in den afgeloo
pen nacht tot de Duitsche bocht
door en verloor een bombarde
mentsvliegtuig. Voorts onderna
men Britsche bommenwerpers
nachtelijke aanvallen op het ge
bied van groot-Parijs. De Fran-
sche burgerbevolking leed zware
verliezen aan dooden en gewon
den.
den. Dan is men er evenwel nog niet.
Het product moet nog gefermenteerd
worden, waaronder men verstaat het tot
broei brengen van de geoogste tabak.
Tijdens dit broeien hebben bepaalde om
zettingen in het tabaksblad plaats,
waardoor de tabak eerst rookbaar
wordt. Deze bewerking is door ama
teurs niet uit te voeren, daar is vakken
nis voor noodig. Voor een deel is deze
laatste moeilijkheid opgelost, doordat
de tabakkers in Druten hun fermenteer-
inrichtingen ter beschikken hebben ge
steld van de amateurs. Reeds het vorig
jaar zijn vele partijtjes tabak van parti
culieren rookbaar gemaakt.
HOOFDREDACTEUR A. J. OS1NOA,
JONOEMASTR. 8, BOLSWARD.
De „Völkische Beobachter” herinnert
er aan, dat, toen in 1940 het militaire
vliegveld Le Bourget door de Duitsche
luchtmacht werd aangevallen de „Ti
mes” vroeg: „Zullen de barbaren het
wagen Parijs te bombardeeren?” Ver
volgens verklaart het blad, dat het den
Engelschen voorbehouden bleef Fran-
sche burgers in Parijs van leven en ge
zondheid te berooven.
1. GEEN GASTEN IN EIGEN HUIS.
Het was een dubbeltje op zijn kant
met ons, maar het is nog goed afgeloo
pen.
Jonge, arme volkeren waren in het
nauw gebracht door den honger en het
gebrek aan ruimte. Zij sloten zich aan
een en verhieven zich. Andere, rijke en
oververzadigde volkeren boden tegen
stand; natuurlijk want zij waren en zijn
behoudensgezind. Tot de laatste behoor
de ons volk. De jonge volkeren liepen
den tegenstand echter onder den voet en
daar lagen wij, neergeslagen, berooid,
kapot. Eigen schuld. Het waren niet de
Duitschers, die de weerbaarheidsgedach.
te verachtten en bespotten. Ons volk
deed dat zelf, cn alles wat hier verkeerd
en onzinnig was en onrechtvaardig,
volksonteerend en corrupt was niet de
schuld van de Duitschers, maar de
schuld van ons volk.
Binnen vier en een halve dag was
het mis.
Slechts kleine groepen hadden ge
waarschuwd tegen den geest van laks
heid, zatte burgerlijke zelfgenoegzaam
heid en enge benepenheid, die geen re
kening wilde houden met de dynami
sche kracht, waarmede de jonge volke
ren zich herstelden en opmaakten om
desnoods te nemen wat hun toekwam.
Die groepen, thans vereenigd in de N.
S. B„ werden door de feiten in het ge
lijk gesteld.
straatverkeer, ongehinderd en snel voor
uit kan komen.
De politie zal meestal een dubbelto-
nigen hoon gebruiken, die duidelijk
hoorbaar is.
De verontschuldiging dat men den
hoorn niet gehoord heeft, geldt dan ook
niet, evenmin heeft men recht op scha
devergoeding, indien men door de poli
tievoertuigen aangereden wordt. Daar
entegen is men strafbaar, indien men
sich niet onmiddellijk geheel naar rechts
begeeft
i
St V,
I
I
Lk
an-
jit-
öti-
iet
:en
eu
DE JONGS NIEUWSBLAD
waarin opgenomnn
'l I
Q-
11
r'i