Buit enlandsche Revue.
1
De Bolswardsche Courant en Westergoo
4
Winkelier, let op Uw saeck!
MOEDER EN KIND.
V
Nederl. Arbeidsfront
opgericht
Dinsdag 5 Mei 1942
38£gg Jaargang
No 36
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
len
u.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
h f.
iren
590
2(0
35^
LUCTOR.
3
0.41
NOA
Die komen er vanzelf wel. Daarvoor le
ven wij nu eenmaal in bijzondere om
standigheden. Maar het kardinale punt
is: Hoe geef ik in dezen tijd de meeste
service? En de winkelier, die deze vraag
op de juiste wijze weet te beantwoorden
schept een basis voor betere tijden en
zal ook na dezen moeilijken tijd vaste
klanten hebben. Zij, die nu goed bediend
worden door hun winkelier, zullen hem
na den oorlog niet vergeten! En dót
beseft menig zakenman tegenwoordig
niet.
GA,
ities:
kg
10.40
0.41
0.36
300
eden
150
n en
!!r
Verschijnt DINSDAGS- en
VRIJDAGSAVONDS.
Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.57
Buiten de provincie i 2.10; inn. 15 c.
Voor 'net Buitenland f 7.35 per jaar.
Leesg. p. looper 42 ct. p. kwartaal.
We hebben het in het verloop van
dezen oorlog reeds meermalen beleefd,
dat een bespreking tusschen de twee
nazi- en fascisme-voorangers in Europa
de voorbode of ’t sein vormen voor de
Inluiding van een geheel nieuwe actie.
Sedert Mei 1040 adjn daarvan verschik
0.41
0.36
I' t
zur
e
laa
inn.
A <J 7in 11 i p r ij 9 n,
J sdi IJ td’.’A, 100 Cf.
.elkj rrt.tn. meer 6 ct.
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
d
lui:
ipe
Jr.
um
d
Sic
djr.
i'O cent
1 cent
enties
sn
Arbeiders en Kantoorbedienden
schenkt hier aandacht aan
Als je in Duitschland werkt, help
je dan den „vijand”? Neen, dan zou
ook iedere arbeid in Nederland den
zoogenaamden vijand helpen. Laat
je niet door valsche propaganda
afschrikken, maar neem werk daar
aan, waar het is. Dat is in Duitsch
land het geval. Laat je door het
arbeidsbureau in je woonplaats in
lichten.
ro 8792$
yard.
bor
fat-
lo-
De 1 Md-dag
is in zeer vele landen dit jaar of onder
geheel andere verhoudingen of in het
geheel niet gevierd.
Rijkskanselier Hitler heeft op dezen
dag een boodschap gericht tot het Duit-
sche volk, waarin hij o.m. zeide:
„Terwijl vroeger de eerste Mei voor
ons allen een nationale feeslldag was,
waarop het geheele Duitsche volk in
machtige demonstraties voor de verhe
ven werken van den vrede en van de
sociale vooruitvang betoogde, is hij thans
voor onze soldaten van ’t front en voor
onze werkende bevolking in het vader
land een dag van bezinning, doch ook
van vastbeslotenheid om te vechten en
rusteloos te werken tot de vrijheid en de
sociale toekomst van ons volk zijn ge
waarborgd.
In Frankrijk heeft de oude maarschalk
Petain in een toespraak alle Franschen
aangespoord tot een gemeenschappelij
ke krachtsinspanning voor het tbt stand
brengen van vrede in maatschappij en
beroepen. Hij herinnerde aan de sociale
vooruitgang, welke sedert het begin van
zijn bewind is bereikt en aan zijn be
toog van het vorige jaar dat men met
de ongezonde ideologie van den klassen
strijd moet! breken en medewerken aan
de arbeidsvreugde. Petain noodigde alle
Franschen uit het eens te worden over
het tot stand brengen van nieuwe so
ciale instituten. Werknemers en werk
gevers spoorde hij aan de maatschappe
lijke tegenstellingen te laten vallen.
Ook in ons land heeft de 1 Mei-dag
zich gekenmerkt door een bijzonder feit
n.l. de oprichting van het Ned. Arbeids
front.
De Rijkscommissaris heeft bij die ge
legenheid een rede gehouden, waaruit
we alvast voor vandaag (hoewel in ze
keren zin niet tot het buitenlandsch
nieuws behoorende, maar wel in het ka
der van de 1 Mei bespreking) deze pas
sage willen lichten.
„Wij weten dat we thans te strijden
lende voorbeelden op te noemen. We
denken b.v. aan de bezetting van Neder
land en de opmarsch door België, aan
den strijd tegen Joego-Slavië, en de
deelneming van Roemenië aan den oor
log. Telkens hebben vooraf
Hitler en Mussolini
geconfereerd en wanneer we nu lezen
dat op 29 en 30 April deze beide leiders
weer een samenkomst gehad hebben te
Salzburg, mag men zeer stellig de ver
wachting koesteren, dat er binnenkort
belangrijke beslissingen genomen zullen
worden. Het is de laatste maand opval
lend stil op het Europeesch oorlogster-
rein. Zelfs uit Rusland zijn de Duiflsche
weermachtsberichten buitengewoon so
ber. Algemeen verwacht men dan ook,
dat dit de stilte voor den snorm is, die
ongetwijfeld binnen zeer korten tijd met
verdubbelde kracht zal herleven. Dat de
uiterste krachtsinspanning van het Duit
sche volk zal worden gevraagd, bewijst
de oproep van Dr. Leij, da rijks-orga-
het eerste gezicht wellicht vermoedt. Het
spreekt natuurlijk van zelf, dat het goed
etaleeren een kunst is, die niet iedereen
verstaat. Er komt tegenwoordig bijvoor
beeld heel wat meer moeite voor kijken
dan voorheen, toen er artikelen te kust
en te keur waen en menige etalage een
warenhuis in het klein, of een pakhuis
leek. Thans heeft men een bijzondere
gelegenheid om zich op een bepaald ar
tikel, of een combinatie van actueele ar
tikelen te specialiseeren. Dat het kan,
bewijzen vorenstaande twee voorbeel
den.
Nog een ander voorbeeld. De schoen-
handelaars, die niet een reparatie-inrich-
ting annex hebben, verkoopen uit den
aard der zaak tegenwoordig niet veel.
Het aantal schoenenbonnen dat uitge
reikt wordt, is schaarsch. Ons trof het
initiatief van een 1
Zooals men weet, is eenigen tijd gele
den medegedeeld, dat men bon 2 voor
pantoffels kan aanvragen, aangezien er
een tamelijke hoeveelheid pantoffels aan
wezig is in de winkels. Een winkelier
kwam toen op de gedachte om op origi-
neele wijze reclame te maken voor het
dragen van huispantoffels. Aan de hand
van een grafische voorstelling en sta
tistieken wees hij in zijn etalage aan,
dat een man gemiddeld 2 paar schoen
zolen per jaar verslijt, wanneer hij in
huis geen pantoffels draagt. Bovendien
jaarcijfers: 4 paar zolen en 1 paar schoe
nen doen, als( hij ze thuis direct uittrekt
en pantoffels draagt. Voor vrouwen, die
uiteraard meer in huis loopen, zijn deze
jaarcijfers: vier paa zolen en paar schoe
nen per jaar. Voorts etaleerde hij alle
soorten huispantoffels, die op bon 2 ver
krijgbaar zijn, terwijl hij ook een be
perkte voorraad pantoffels zonder bon
etaleerde. Ook adverteerde hiji met pan
toffels. In één maand tijds boekte hij,
door den verkoop van pantoffels alleen
ca. 80 meer winst dan in de desbe
treffende maand in 1940. Zijn winstmar
ge bedroeg gemiddeld 25
Een andere schoenwinkelier liet voor
zijn zaak blanke houten damesschoen-
modellen maken, zooals men verleden
jaar des zomers veel zag dragen. Deze
blank houten modellen kosten aanmerke
lijk minder dan de houten zomerschoenen
die men compleet koopt. De bedoeling is
dat de koopsters deze modellen zelf af
maken. De handige winkelier gaf daar
van in zijn etalage een tiental aardige
voorbeelden. Deze modellen waren zon
der bon te koop. Het resultaat is ge
weest mede door een paar aantrek
kelijke advertenties dat de man in
één week tijds ruim 1400 paren van deze
houten schoenen verkocht En nog is er
veel vraag naar.
Wij willen het hierbij laten. De goed
willende winkelier zal hieruit zijn con
clusie kunnen trekken en de leege car-
tonnen doozen in zijn etalage kunnen
vervangen met een betere reclame voor
i zijn zaak. De kwestie van vandaag is
BEKENDMAKING
*s GRAVENHAGE, 4 Mei. Het bureau
van den bevelhebber der weermacht
in Nederland maakt bekend
Voor een Duitschen krijgsraad in
Nederland zijn verscheidene processen
gevoerd tegen de leidersgroep eener
geheime organisatie, die zich in haar
werkzaamheid en haar oogmerken en
doeleinden richtte tegen de Duitsche
bezettingsmacht en die bovendien ge
poogd heeft verbinding te krijgen met
de oorlogstegenstanders van Duitsch
land. Daarbij zijn thans reeds 79 Ne
derlanders aan begunstiging van den
vijand, spionnage, verboden bezit van
wapens en ontplofbare stoffen en voor
een deel ook aan het verbreken van
het eerewoord als officier schuldig
bevonden en op grond daarvan ter
dood veroordeeld.
72 van deze doodvonnissen zijn met
den kogel ten uitvoer gelegd, slechts
in 7 gevallen is de doodstraf door het
verleenen van gratie gewijzigd in le
venslange tuchthuisstraf,
Taak door Rijkscommissaris
uiteengezet.
s’-GRAVENHAOE. In de werkkamer
van den Rijkscommissaris, Rijksminis-
ter Dr. Seyss-Inquart, is Vrijdagmorgen
de heer H. J. Woudenberg als leider
van 't heden opgerichte Nederlandsche
Arbeidsfront geïnstalleerd.
Installatierede Rijkscommissaris.
De Rijkscommissaris, Rijksminister
Seyss-Inquart, sprak o.m. als volgt
Een dankbaar onderwerp, wat voor
heen en ook thans in allerlei toonaarden
is bezongen. Een probleem zóó groot en
omvattend, dat onze zwakke krachten
niet bij machte zijn ook maar bij bena
dering een beeld van dit grootsch ge
geven te boetseeren. Naar de gezonde
moeder en het gezonde kind gaat onze
bewondering, maar naar de zwakke moe
der en het zwakke kind gaat ons mede
lijden en ook ons medeleven uit.
Hoe dikwijls komt het niet voor, dat
een moeder door de voortdurende zorg
voor haar gezin terneer gedrukt, geen
levensvreugde meer bezit met als onver
mijdelijk gevolg een gedeeltelijk ver
waarloosde huishouding, een ongezellig
tehuis voor haar man en de andere kin
deren. In zulke gevallen geeft ons mede
lijden niets, maar moeien we medeleven
en wel met de daad. De moeder die niet
weer op verhaal kan komen, omdat de
dagelijksche zorg haar te zwaar wordt,
zij moet er eens tusschenuit fn een
boschrijke omgeving of aan zee, des
noods met; de kleine peuter die moeder
nog niet kan missen, mee, voor de klei
ne baas is een dergelijke vacantie ook
goed. Maar is dat mogelijk? zult ge vra
gen. Ja, die kans i« er.
Thans is het duidelijk, dat geheel
Europa in de waagschaal der geschie
denis is geworpen om in een defen-
sieven strijd zijn voortbestaan te red
den en in den bevrijdingsttrijd zichzelf
te herwinnen en zijn gemeenschap in
den veroverenden vrede op te bouwen
tot een algemeene welvaart voor zijn
bewoners, onafhankelijk van de wille
keur van machten, die vreemd zijn
aan dit gebied.
Europa heeft geheel zijn militaire en
economische kracht voor dezen strijd
om het bestaan op het spel te zetten.
Indien het werkende volk zich aan
gordt ter vervulling van deze verplich
ting, dan is het oogenblik gekomen
om den grondslag te leggen voor de
nieuwe sociale orde, waarop het ge
bouw der toekomst kan worden be
trokken. Dan kunnen ook niet instel
lingen, nog dateerend uit een <<ver
wonnen tijd en behoorend bij een
reactionnaire, separlstische gesteldheid
die geen rekening heeft gehouden met
de ontwikkeling en in tijd van nood
eveneens heeft gefaald, de leiding op
zich te nemen.
Ik heb dan ook na het advies vooral
van mijn Nederlandsche medewerkers
besloten op den dag van heden
het Nederlandsche Arbeids
front op te richten.
Pit Arbeidsfront heeft' tot taak de
werkende Nederlanders op te voeden
in den zin der bedrijfsgemeenschap tot
wederzijdsch begrip voor hun econo
mische belangen en ter verzekering
van den arbeidsvrede, bij de vorming
van de sociaal-politieke toestanden
mee te werken, zijn leden te adviseeren
en te vertegenwoordigen en bovendien
de Instellingen op te richten en in
stand te houden, die dienen tot be
vrediging van de cultureele behoeften
der Nederlandsche werkers en tot in
standhouding en bevordering van hun
prestatievermogen.
Om de in het bedrijfsleven werk
zame Nederlanders te steunen, zal het
arbeidsfront er zich bijzonder op moeten
toeleggen hun bekwaamheden dusdanig
te ontwikkelen dat geheel het Euro-
peesche economische gebied hun open
staat. Hiertoe behoort vooral de be-
heersching van een gemeenschappelijke
taai. Als zoodanig zal in Midden- en
Noord-Europa vooral de Duitsche taal
in aanmerking komen.
Ik benoem tot leider van het Neder
landsche arbeidsfront den heer H. J.
Woudenberg en tot voorzitter der fi-
nancieele commissie, die tot taak heeft
op het financieel en huishoudelijk be
heer van het Nederlandsche arbeids
front toezicht te oefenen, den heer
secretaris-generaal M. M. Rost van
Tonningen. In deze flnancieele com
missie benoem ik voorts als leden op
voorstel van den heer Rost van Ton
ningen de heeren ir. R. A. Verwey, H.
C. van Maasdijk, Fr. B. Gips en Sch. G.
Sormani.
De Nederlandsche arbeiders sullen
zich kunnen voorhouden, dat thans
reeds enkele honderdduizenden aan
werk zijn gekomen en dat voortaan in
toenemende mate alle werkkameraden
aan werk zullen komen, dus niet meer
hopeloos op den aalmoes der onder
steuning zijn aangewezen.
Hoe geef Ik In dezen tijd de meeste service
Een etalage is eigenlijk net zoo iets i
als een advertentie. In beiden maak je
reclame voor je zaak. De> een kost het
wat moeite, om een goede, sprekende
etalage samen te stellen, als het geld,
besteed aan een in het oog vallende an
nonce, zijn goed besteed. Beiden bren
gen rente op. De winkelier, die in dezen
tijd èn zijn etalage'verwaarloost èn niet
meer adverteert, doet zijn zaak dus
zichzelf tekort en zal daarvan te
eeniger tijd schade ondervinden.
Wanneer je met winkeliers over deze
dingen spreekt, dan is het eerste wat
ze antwoorden: „Maar ik heb niets, om
te etaleeren of te adverteeren!” Dat is
een argument, dat geen steek houdt en
deswege onaanvaardbaar is. Want als
er werkelijk „niets” is om te etaleeren,
of te adverteeren, dan is er evenmin wat
om te verkoopen en kan de zakenman
rijn winkel wel sluiten.
Een andere winkelier zei laatst tegen
mij: „Noemt U dan maar eens Iets op,
waarmee Ik kan adverteeren."
Ik keek zijn zaak eens rond en merkte
o.a. op, dat hij nok tandpasta en -poe
der verkocht. De man bleek er zelfs een
bijzonder grooten voorraad van in huis
te hebben. „Een onbekend merk, mijn
heer,” zei hij, toen ik er de aandacht op
vestigde. „Het wil er niet in bij het pu
bliek."
Maar hoe kwam dat? Omdat er niet
genoeg reclame voor werd gemaakt. Ik
gaf hem een paar aanwijzingen en een
paar dagen later had de winkelier, bij
wien het niet aan „goodwill” ontbrak,
zijn etalage op fleurige wijze ingericht
voor deze (tandpasta^. De fabrielk had
hem enkele pakkende reclameplaten ge
geven. Er stonden In de etalage twee
poppen, waarvan de een met gitzwarte
tanden en de ander met hagelwitte. Bij
schrift: Vóór en na het gebruik.
Verder waren de verschillende doozen
en tubes tandpasta eenvoudig, doch
smaakvol opgqsteld, '‘terwijl er op ie
toonbank een kleine stand was geplaatst
eveneens met deze tandpasta. Er werd
een paar malen met deze tandpasta ge
adverteerd en het resultaat was, dat ie
omzet van dit artikel in één maand tijds
met ruim 300 steeg. De man had
slechts één artikel geëtaleerd; het resul
taat was verbluffend.
Een andere winkelier klaagde zijn
nood dat hij vrijwel niets anders dan
surrogaten had om te verkoopen. Ik gaf
hem een tip en de man stelde zich in
vei binding met de huishou dschool in de
nabijheid van zijn woonplaats. De win
kelier stelde een bepaald aantal surro
gaten voor deze school gratis ter be
schikking en de leerlingen zagen kans
om, met behulp van deze vervangings
middelen, een twintigtal heerlijke scho
tels samen te stellen. De man adverteert
op hef oogenblik met deze vervangings
middelen; de schotels, bereid door de
leerlingen van de huishoudschool ver
vaardigd met de surrogaten, prijken
thans In de etalage van den winkelier, niet: hoe trek Ik klanten naar mijn zaak,
terwijl er gelegenheid is om het een en
ander In den winkeil te proeven. Verder
worden er door de diectrice van de huis
houdschool èn in de krant èn in den
winkel van dezen zakenman, deskundige
adviezen gegeven aan de huisvrouwen,
die belang stellen in de schotels. Het re
sultaat was na één week, een omzetstij
ging van verschillende surrogaten van
ruim 170 Is dat de moeite waard of
niet?
Uit een en ander blijkt toch wel duide
lijk genoeg, dat er meer mogelijkheden
bestaan, zelfs in dezen tijd, dan men op
nisatieleider die in deze opoep toü alle
werkenden herinnert aan de bijna bo-
venmenschelijke eischen die de strenge
winter aan de Duitsche soldaten heeft
gesteld en de plicht van het thuisfront
door een algemeene krachtinspanning
de mannen aan het front den weg naar
de overwinning voor te bereiden. De
Duitsche soldaten hebben in den afge-
loopen winter het groote gevaar voor
een bolsjewiseering van West- en Zuid-
Europa gekeerd. Deze verdiensten zal
men den Duifechen soldaat niet kunnen
onthouden, nu niet en ook niet in de
toekomst. De oproep van Dr. Leij be
sluit met deze woorden: „Wat er ook
moge komen en hoe lang de oorlog ook
móge duren, beslist wordt hij door de
beste soldaten en de beste wapens. En
dat de Duitschei soldaat de beste is, dat
weten wij allen. Dat hij de beste wapens
en de beste munitie in overgroote hoe
veelheid ter beschikking moet hebben
is een eerezaak en heilige verplichting
voor ons allen. Een wereld is bezig ineen
te starten, een nieuwe rijst op. Zij zal
tweetal winkeliers. I tot lente worden voor ’t nieuwe Europa.
Zij wordt slechts bevochten door het
Duitsche volk onder de wapens, door
den Duitschen arbeider in de fabrieken
en den Duitschen boer op het land.”
De komende maanden zullen wel het
bewijs op deze voorspelling moeten le
veren.
HOOFDREDACTEUR I. D. OSINGA,
NIEUWMARKT 29, BOLSWARD.
hebben met de moeilijkheden, dat het
levenspeil van breeds lagen van le be
volking door de ontberingen die deze
wereldoorlog verscherpt door de tegen
de burgebevolking gerichte blokkade
van Engeland, veroorzaakt, gevoelige
beperkingen ondergaat op het oogenblik
dat de nieuwe orde voor Europa wordt
ingeluid.
We mogen evenwel de verwachting
koesteren, dat de Ned. arbeider nuchter
en zakelijk genoeg is om het onvermij
delijke te begrijpen van een situatie die
moet worden beschouwd als een strijd
en derhalve een tijd van opoffering voor
een betere toekomst. Het essentieele van
deze toekomst bestaat daarin, dat de
arbeid en dus ook de arbeider niet meer
mag worden beschouwd als voorwerp
van economische calculatie, dus ge
woonweg als handelsartikel, maar als
waardevolste, en derhalve waardigste
uiting van de persoonlijkheid en de be
drijfsleider zich geplaatst mag weten in
de gemeenschap van zijn bedrijf, dat zijn
tepwille van het algemeen aanvaarde
grootere plichten met’ grootere rechten
vergeldt om hen zoo ’n waarlijk natio
nale verantwoordelijkheid te verleenen”.
Wanneer we dan na deze korte uit
weiding weer terugkeeren tot het meer
directe oorlogsnieuws, dan trektl de strijd
om China en Brltsch-Indlë wel in de
eerste plaats onze aandacht. De op
marsch van het Japansche leger tot La-
sio en Mandelay is een ernstige bedrei
ging voor den Birmaweg die tot nu toe
als de verbindingsweg voor den aanvoer
van oorlogsmateriaal voor het Chinee-
sche leger werd beschouwd. Door de
bezetting van deze plaatsen is de ver
binding tusschen Tsjoenking of met an-
derej woorden tusschen het leger van
Tsjang kai Sjek en Britsch-Indië afge
sneden.
Hiermede is dan ook de levering van
oorlogsmateriaal aan dit Chineesche le
ger zoo goed als stopgezet wat natuur
lijk als een belangrijke handicap voor de
Engelsche troepen in Birma moet wor
den beschouwd.
Door de biokkeering van de Chinee
sche kust, de bezetting van Indo-China,
Malakka en het grootste deel van Birma
benevens de welwillende neutraliteit van
Thailand is er zoo goed als geen moge
lijkheid meer oorlogsmateriaal uit de
industriecentra’g der geallieerden naar
het China van Tsjang kai Sjek te zen
den, waardoor de tegenstand van dit le
ger een gevoelige slag ig toegebracht.
Bovendien is daar.nog steeds de drang
In Britsch-India naa de onafhankelijk-;
held. Het Britsch-Indische congres heeft
i dezer dagen nog een motie aangenomen
waarin wordt gezegd geen plannnen of
voorstellen in overweging te nemen,
waarbij ook maar een deel van de En-
gelsche contröle en gezag gehandhaafd
zou blijven. Slechtg op de basis van ge
heele onafhankelijkheid kan Br.-Indië
met Engeland en andere staten onder-
I handelen.
I
i
it-
‘iti-
fet
len
'ui
21
ig
n-
s-
1-
SWARD
I
Daar steeds meer bakkers avergaan tot het
bakken van volkorenbrood hebben de
molenaars bet druk gekregen met het
malen van het hiervoor benoodigde meel.
Een kijkje in een der molens van „De
BangerT nabij Hoorn. Het gemalen graan
loopt in de meelzak.
(VJ’^nPalygooa-Eulper-s.J
r
tfp-
iii-
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
j