Revue van de weet
De Oorlog
8
ft
ij
De Bolswardsche Courant en Westergoo
I
87926
1
Stadsnieuws.
Stort
op
Dank
38g!£ Jaargang
Vrfldag 26 Juni 1942
No. 51
o. 1.
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
onze girorekening
A
Uw abonnementsgeld voor
het 2e halfjaar
Het bespaart en ons
kosten en moeite
Administratie
De Jong’s Nieuwsblad.
GESLAAGD.
Aan de R.K. School voor Maatschap
pelijk Werk te Amsterdam slaagde
voor het examen Wijkverpleegster 1942,
mej. H. H. Andela alhier.
FILMAVOND IN DE DOELE.
De reeks filmavonden wordt Zater
dag en Zondag weer voortgezet met een
Tobis-film „De trouwelooze Eckehardt”,
Deze film is van het meer komische
genre. Kluchtige verwikkelingen volgen
elkaar op. De rustige en achtenswaar-
dige familie Fellner wordt door de
eenigszins lastige situatie waarin de toe
komstige schoonzoon Frits Flotter de fa
milie brengt, meegesleept in den maal
stroom van de meest komische gebeur
tenissen. Het einde komt natuurlijk met
een voor alle partijen bevredigend slot.
Een leuke film die wel weer belangstel
ling zal trekken.
Bijzonder willen we nog even wijzen
dat de bioscoopavonden nu niet gehou
den worden op Zondag en Maandag,
maar op Zaterdag en Zondag.
3
d
Verschijnt DINSDAGS- en
VKIJDAUoAVUNDS.
Leesgeld fr. p. p. per hall jaar 1 1.57
Buiten de provincie f 2.10; inn. 15 c.
Voor het Buitenland f 7.35 per jaar.
keesg. p. looper 42 et. p. kwartaal.
J lil 100
.’121 m1.hL 0 ct,
Tusschen de tekst dubb. prijs.
Giro no. 87926.
F
d
d.
s:
Een volk leeft niet alleen in het heden, maar
ook in het verleden en de toekomst.
Ieder mensch is een schakel in de lange keten
van zijn voorouders en zijn nakomelingen»
De SS is een gemeenschap van sibben, die
tezamen een weerbaar volk vormen.
Treedt in de rijen der Nederlandsche SS.
ll
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
25 Juni. (D.N.B.). Het opperbevel van
de weermacht maakt bekend:
In het vestinggebied van Sebastopol
heeft de aanval der Duitsch-Roemeen-
sche troepen in verbitterde bosch- en
straatgevechten opnieuw terrein gewon
nen. Zware en doeltreffende aanvallen
van formaties vliegtuigen richtten zich
vooral tegen de «tellingen aan de Zui-
Het oude spreekwoord „Spreken is
zilver en zwijgen is goud” heeft in onzen
tijd Iwel een uitzonderlijke beteekervs
gekregen en wordt door verschillende
deelen in ons volk met gemengde ge
voelens aanvaard. We hebben groote
groepen in onze samenleving die nog
steeds de stelling huldigen dat
elke vrije tneening
gerust gelanceerd mag worden en daar
tegenover staat een kleinere groep, die
meent, dat een zekere beperking nood-
zakelijk en nuttig is.
Waarom? zult ge misschien vragen.
Allereerst omdat elke vrije meening
in de meeste gevallen is de nog niet ge
rijpte gedachtengang van eiken mensch
dus ook van de niet ontwikkelde. Hoe
minder zelfkennis en zelfbezinning, hoe
grooter het aantal meeningen. Laat men
nu die meeningsuiting geheel vrij, dan
bevordert men daardoor een oncontro
leerbare oppervlakkigheid, die zeer dik
wijls schade doet aan de volksgemeen
schap.
We hebben kort geleden in het Han- uit ’t vaderland van de arbeiders. Zoo
gelezen: houdt het D. A. F. zich met de buiten-
landsche arbeiders bezig van het mo
ment af dat zij in Duitschland aan het
werk gaan en gedurende al den tijd, dat
ze in het rijk verblijven. Misschien denkt
ge: alles goed en wel, maar wat wordt
er nu voor de blijvende arbeiders ge
daan?
Wanneer ge de moeite zoudt willen
nemen eenlge studie te maken van het
werk van den N. V. D., de Nederland
sche Volksdienst, dan zult ge spoedig
tot de conclusie komen, dat niet alleen
de arbeiders in de meer engere betee-
kenis van het woord, maar de geheele
werkende gemeenschap in de N. V. D.-
zorg is ingeschakeld. In de voor-oorlog-
sche periode hebben we ons misschien
een beetje te bezorgd gemaakt over het
zwakke en abnormale in onze Nederland
sche gezinnen en te weinig aandacht ge
schonken aan het normale sociaal voe
lende gezin. Het is niet waar, zoo re
deneert de leiding van den N. V. D., dat
het sterke en gezonde onder alle omstan
digheden tot vollen wasdom kan komen.
Het kan behoefte hebben aan bescher
ming en steun, wil men, dat hetgeen aan
mogelijkheden voorhanden is, ook vol
ledig tot ontplooiing komt. Het meest op
den voorgrond komende werk is de
zorg voor moeder en kind. Hadden we
tot voor kort een zeer groot aantal ver-
eenigingen die elk een klein onderdeel
van dit werk behandelden, dan zal in
de toekomst één groote organisatie dit
sociale werk moeten overnemen. Daar
voor is echter noodig eendrachtige sa
menwerking van het geheele volk op so
ciaal terrein. De oude leuze: Eén voor
allen en allen voor één, moet weer in
zijn ouden luister hersteld worden.
waaronder we leven, noodzakelijk wer
den gemaakt. Wanneer honderden jonge
mannen dag in dag uit op hoeken van
straten of pleinen rondhangen., terwijl
elders in Europa het werk op de werkers
ligt te wachten, dan is een harde drang
zeker gerechtvaardigd. Deze menschen
moet weer worden geleerd dat de arbeid
voldoening en vreugde verschaft
Onwillekeurig komen we hier op het
terrein van de arbeidsverzorging en
meer speciaal de positie van den Neder-
landschen arbeider in Duitschland. Deze
arbeider geniet in Duitschland het gast
recht met de daartegenoverstaande ver
plichting, dat hij zich evenals zijn Duit-
sche collega volkomen schikt naar de in
de bedrijven heerschende discipline. De
buitenlandsche arbeiders, die naar
Duitschland gaan, worden volkomen op
del hoogte gebracht van de geldlende
loonen en arbeidsvoorwaarden, over den
werktijd, de sociale verzekeringen, de
belastingen enz., de verloven, paskwes
ties, werkkleeding, enz.
Een uniforme regeling is ook Ingevoerd
voor het transport der arbeiders. In den
regel geschiedt dit door middel van spe
ciale treinen. Zijn de arbeiders tot aan
de grens gebracht, dan wordt de verzor
ging overgenomen door het arbeids
front. Voor het meerendeel worden de
werkers In groote kampen onderge
bracht Het aantal kampen zal tot 8000
worden opgevoerd. Voor elk kamp
wordt een kampleider aangewezen, die
met de sociale verzorging is belast. Deze
sociale verzorging omvat ook de geeste
lijke en cultureele zijde van het leven en
daarom kunnen als kampleider slechts
de beste en betrouwbaarste personen
worden aangewezen.
Ter verstrooiing der buitenlandsche
arbeiders organiseert hef D. A. F. tour
nee’s en voorstellingen van kunstenaars
JAPANNERS BEZETTEN KISJOEI.
TOKIO, 25 Juni. (D.N.B.). Japansche
keurtroepen hebben op 24 Juni de ver
sterkte stad Kisjoei in de 'Chineesche
provincie Tsjekiang bezet, alsmede de
vliegvelden in de omgeving van de stad.
Kisjoei is een belangrijk strategisch
steunpunt.
HOPKINS REKENT OP „TWEEDE,
DERDE EN VIERDE” FRONT.
Churchill en Roosevelt doende
een „offensieve strategie uit te
werken”.
Harry Hopkins heeft naar aanleiding
van de jongste gebeurtenissen in Noord-
1 Afrika en van de bespekingen tusschen
Roosevelt en Churchill verklaringen af-
delijke baai, bij Imkerman en tegen de
verdedigingszöne om Nikolajevka.
Ten Zuidoosten van Charkov is sinds
22 Juni een aanval ter vernietiging van
vijandelijke afdeelingen aan den gang.
DE STRIJD AAN HET WOLCHOF-
FRONT,
Ring om vijandelijke gevechts
groepen vernauwd,
BERLIJN, 24 Juni. (D.N.B.). Het op
perbevel van de weermacht deelt met
betrekking tot de reeds gemelde succes
sen der Duitsche troepen aan het Wol-
choffront mede:
De ring om de ingesloten, zich wan
hopig verdedigende vijandelijke ge
vechtsgroepen is opnieuw vernauwd. D
Duitsche aanvalstroepen rukken over
ongunstige wegen en ondoordringbare
bosschen concentrisch verder op.
Vijandelijke pantserwagens en Infan
terie hebben tevergeefs getracht door
den stalen ring heen te breken. De ver
liezen -der bolsjewisten aan menschen en
materiaal zijn buitengewoon groot.
De luchtmacht heeft op voortreffelijke
wijze met het leger samengewerkt. Bom
men van zwaar kaliber hebben de vljan-
delijkei gevechtsgroepen, die p<i<ch aan
den rand van de bosschen en in plaatsjes
verschanst hebben, zwaar getroffen. Mu-
nitie-opslagpiaatsen in de bosschen gin
gen door bomtreffers in vlammen op.
Verscheidene bolsjewistische batterijen
werden buiten gevecht gesteld. Voor den
aanval gereedstaande vijandelijke pant
serwagens die den ring moesten doen
springen werden uiteengeslagen en aldus
werd dit voornemen in de kiem ge
smoord. Tegelijkertijd richtten zich de
scheervluchten van Duitsche gevechts
vliegtuigen op bolsjewistische colonnes.
Talrijke pantserwagens en vrachtauto’s
werden vernietigd, in brand geschoten
of bleven zwaar beschadigd liggen.
Duikbommenwerpers ondersteunden den
aanval van de infanterie.
GESLAAGD.
Voor het coupeuse-examen van de
Vereen, van Modevakscholen in Neder
land, gehouden te Utrecht op 23 en 24
Juni, slaagde mej. G. Ypma. Zij ontving
haar opleiding aan de Modevakschool
v. Bolsward en Omstr., Dir. H. Praam-
sma.
AFSCHEID Mr. Dr. N. HOFSTEE.
J.l. Woensdagmorgen te 10 uur, na
afloop van de civiele en buitengewone
strafzitting, heeft Mr. Dr. N. Hofstee die
geruimen tijd van 1916 tot 1934
Kantonrechter alhier was, en in 1934
als zoodanig te Sneek werd benoemd,
en aan wien met ingang van 1 Juli a.s.
eervol ontslag is verleend, in een open
bare zitting van het Kantongerecht te
Sneek afscheid genomen.
Behalve de ambtenaar van het O, M.,
Jhr. Mr. Th. W. van den Bosch en den
Griffier Mr. J. F. C. A. Wille, mevrouw
Hofstee en een zoon, waren o.a. aan
wezig de kantonrechter-plaatsvervan-
gers Mr. A. W. Haan, Mr. H. H, J. van
Bottenburg, Mr. J. H. Comelis, Mr. J.
P. Winsemius en M. A. Wisselink, Mr.
O. van Anken, Griffier van het kanton
gerecht te Zwolle, vroeger bij dat te
Sneek, J. N. Hofmeester, Plv. Griffier
van het kantongerecht, de notarissen F.
J. Bruinsma en H. A. J. Alma te Bols
ward, H. A. Banning en J. A. Maseland
te Sneek, L. K. van Giffen te Balk, J.
Hl Faber te Maikkum, B. Tuinstra te
Wommels en A. Jukema te Workum,
de leden van de Pachtkamer J. Bruinsma
te Bolsward en H. Wind te Sneek, de
deurwaarders L. Broersma en A. de Jong
en de brigade-commandanten der mare
chaussee en de rivierpolitie te Sneek en
de oud-brigade-commandant der rijks-
veldwacht aldaar.
Mr. Dr. N. Hofstee voerde eerst zelf
het woord en richtte een woord van
dank en erkentelijkheid tot degenen met
wie hij in de afgeloopen jaren mocht sa
menwerken, in het bijzonder de oud-
griffier Mrs. Alma en van Anken en de
tegenwoordige griffier en de plv. griffier
eii ambtenaar ter griffie de heeren Wille
en Hofmeester. De verstandhouding met
de notarissen in het kanton Sneek was
steeds van zeer prettigen aard, evenals
met de leden der Pachtkamer, waarbij
spreker in het bijzonder dacht aan het
onlangs overleden lid de heer J. Cnossen
te Hommerts.
Namens de Kantonrechter-plaatsver-
vangers sprak Mr. A. W. Haan, waarbij
deze de groote bewondering van de
Sneeker balie voor de werkkracht en
capaciteiten van den scheidenden Kan
tonrechter uitsprak. Namens velen, met
wie Mr. Hofstee meermalen in aanraking
kwam,, bood spreker deze een vijftal
boekwerken aan. Het O. M. richtte toen
een woord van dank tot Mr. Hofstee,
waarna namens de griffie sprak de grit
fier Mr. J. F. C, A. Wille, namens de
notarissen in het kanton Sneek voerde
toen de heer F. J. Bruinsma te Bols
ward het woord. De laatste spreker
bood namens de notarissen den schei
denden kantonrechter als herinnering ’n
tweetal boekwerken en een leeslamp
aan.
Daarna werden nog het woord de
heer J. Bruinsma te Bolsward namens
de Pachtkamer, de heer L. Broersma na
mens de deurwaarders en de oud-bri-
gadecommandant der rijksveldwacht te
Sneek, de heer A. Scheper, namens de
rijkspolitie, waarna de Kantonrechter
dank bracht aan de aanwezigen en voor
de aangeboden cadeaux.
Allen stelden zich toen om en achter
de groene tafel voor het nemen van een
foto van de plechtigheid, na afloop
waarvan allen met een handdruk van
den scheidenden kantonrechter afscheid
namen.
GYMNASTIEK.
Bij de door den Turnkring Leeuwar
den (onderafd. van hef Ned. Gymn.
Verbond) uitgeschreven vereenigings-
kampioensturnwedstrijden der aangeslo
ten vereenigingen wisten de dames en
heerenafdeelingen van de plaatselijke
G.V. „Lycurgus” het kampioenschap te
behalen. Aan deze wedstrijden namen 17
vereenigingen deel. De wedstrijd bestond
uit de volgende onderdedenRek, Rin
gen, Paard, een vrije oefening en een
paardsprong.
De eerste wedstrijd werd gewonnen
van de Sneeker G.V. „S.O.V.” met 446%
tegen 437 punten. In de tweede ronde
moest de strijd aangebonden worden te
gen de G.V. „S.S.S.” van Grouw, welke
met 4983^ tegen 476>/2 punt het onder
spit moest delven.
De finale moest gestreden worden
tegen de G.V. „Stanfries” van Ijlst. Na
een achterstand van 11 punten wisten
de dames en hseren met het toestel Rek
nog zooveel punten te verzamelen dat
zij met 5393^ tegen 532>/2 punt als kam
pioen uit den strijd kwamen.
Deze zwaar bevochten zege is, zoo
wel voor den Directeur als voor de ver-
eeniging een groot succes.
BENOEMING.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
openbare school alhier, mej. D. Botke,
thans in gelijke betrekking te De Veen-
hoop.
delsblad volgende definitie
„Meeningen zijn het onrijpe afval van
den boom der rede. Elke vruchtboom
heeft zijn afval meer of minder aange
stoken. Doch wij zullen het onrijpe af
val niet gelijk stellen met het gave fruit
en daarom moeten wij de meeningen der
menschen niet beschouwen als rijpe
vruchten des geestes. Wie zich dus ver
beeldt, dat het rondstrooien van allerlei
afval, bijgevolg ook van denk-afval,
zonder schade voor de maatschappij en
de staat kan geschieden, die mag zich
misschien in zijn békrompen denken een
sociaal voelend mensch beschouwen,
maar hij vergeet ten eenenmale dat hij
door het rondstrooien van dergelijk on
rijp, soms aangestoken, afval den geest
der samenleving niet alleen in een voort
durende onrust houdt, doch hem tevens
ziek maakt.
Een dergelijke mentaliteit ondermijnt
het staatsgezag en dat er in onzen tijd
met kracht tegen deze uitwas wordt op
getreden is niet alleen een gevolg van
de bezetting, maar blijkt noodzakelijk
om de ingeroeste verkeerde opvatting
van onze meeningsvrijheid weer in het
rechte spoor terug te brengen. Dit is
geen gemakkelijke taak, maar noodzake
lijk werk. Wanneer we orde hebben ge
bracht in ons denken, dan zullen we ook
orde scheppen in onze meeningsuiting.
Zijn we eerst zoover, dan komt de
tweede phase, het ordelijk handelen en
ook hierover mogen we wel eens een
kleine beschouwing houden.
We zijn er allen van overtuigd, dat
een staat zonder orde niet bestaanbaar
te. Vooral in onzen tijd is
orde van mensch en gemeenschap:
orde in denken, orde in doen, een be
langrijke factor om de moeilijkheden die
zich dagelijks aan ons voordoen, op te
lossen.
Wanneer b.v. een onderdeel van de
Nederlandsche huishouding door ver
schillende natuurfactoren (we denken
bier aan de tijdelijke groenteschaarschte)
In wanorde is geraakt, dan is het een
allereerste plicht van iedere Nederlan
der, die wanorde te overwinnen door
zich te onthouden van handelingen, dis
de wanorde zouden kunnen vergrooten.
Vooral voor onze minderbedeelden die
allereerst de dupe worden, is dit een
plicht, die op de gemeenschap rust. Zelf
tucht, het niet slechts met het gevoel on
dergaan van de hoofd- $n nevenver
schijnselen van den tijd, maar het be
naderen met de rede, dus met de rede
lijkheid is daarvoor gebiedende eisch.
Uit het denken immers vloeit het han
delen voort en diegene die niet in staat
te ordelijk te denken, kan nog veel min
der ordelijk handelen en toch, niets wat
we meer noodig hebben in onzen tijd
die van elke Nederlander bezinning en
logisch handelen vraagt. Die logische
maatstaf moeten we steeds aanleggen
bij de beoordeelig van handelingen, die
dooi de buitengewone omstandigheden,
DUITSCHE EN ITALIAANSCHE TROE
PEN ZIJN TOT VOORBIJ SIDI EL
BARRANI OPGERUKT EN VEROVER
DEN CAPUZZO, SALLOEM EN
HALFAYA.
BERLIJN, 25 Juni. (D.N.B.). Naar het
D.N.B. van militaire zijde verneemt, heb
ben de Duitsch-Italiaansche troepen in
Noord-Afrika de Lybisch-Egyptische
grens overschreden en de vestingen Ca-
puzzo, Solloem en Halfaya, nadat de vij
andelijke tegenstand was gebroken, ver
overd.
Bij de achtervolging van de verslagen
Britten werden Sidi el Barrani en ’t ge
bied ten Zuidoosten hiervan bereikt.
Engelsche bommenwerpers naueren.
Zoodra aan boord van het slagschip luchtalarm wordt gegeven, wordt
een Intensief spervuur rond den oorlogsbodem gelegd.
(VJ’.B.-Zander-PJC Lagemann-s.)
gelegd,, waarbij hijj tover het „tweede
front” zeid“ dat dit zeker geschapen
zal worden: „Een tweede front en zoo
noodig een derde en vierde front”.
Blijkens te Stockholm ontvangen be
richten, weergegeven in het „Hambur
ger Fremdenblatt”, verklaarde Hopkins
in dit verband, dat Chuchills bezoek in
Washington tot doel heeft plannen voor
een offensieve strategie „uit te werken”.
Wanneer deze plannen van het stadium
der beraadslaging tot dat der feitelijke
handelingen zouden kunnen overgaan,
liet Hopkins in het midden. Wel meende
hij, dat Churchill „met hernieuwd ver
trouwen in de strijdkracht en de bereid
heid tot steun van de Vereen. Staten
naar Londen zal terugkeeren”.
Wat betreft de door hem aangekon-
digde „tweede” en andere fronten
naast de reeds bestaande fronten na
tuurlijk als het Oostfront, het Egyptische
front, het Britsch-Indische front, het Chi
neesche front, het Australische front en
het Aleoetenfront, alsmede naast den on
onderbroken voortgaanden zeeslag op
de Oceanen tegen de handelsscheep-
vaart wat betreft dus deze nog te
scheppen „tweede” en andere fronten,
verklaarde Hopkins, dat „het drle-mll-
Üoen-man leger der Vereen. Staten na
tuurlijk niet opgeleid wordt om een spel
letje halma te spelen."
Hoe deze drie mlllioen man met hun
uitrusting naar fronten in andere werell-
deelen moeten worden overgebracht als
de scheepverliezen in den huidigen om
vang voortgaan, was een belangrijk punt
dat evenmin nader door Hopkins werd
toegelicht.
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
MERSA MATROE HEVIG
GEBOMBARDEERD.
ROME, 25 Juni. (Stefani). In zijn
weermachtsbericht no. 758 maakt het
Italiaansche opperbevel het volgende be
kend:
Na het verzet gebroken te hebben,
dat nog werd geboden door de overge
bleven eenheden van het achtste Brit-
sche leger, aan de grens tusschen Lybië
en Egypte en na het fort Capuzzo als
mede Solloem en Halfaya te hebben ver
overd, hebben de troepen van de As de
achtervolging van den vijand, die naar
het Oosten uitwijkt, voortgezet. Sidi el
Barani werd bezet en de zone ten zui
den van deze plaats gepasseerd.
De militaire werken en installaties
van Mersa Matroe werden door onze
eskaders bommenwerpers getroffen.
JAPANSCHE OPERATIES OP DE
ALEOETEN.
TOKIO, 25 Juni. (D.N.B.). Het groote
hoofdkwartier publiceert het volgende
communiqué: De Japansche vlootstrijd-
krachten, die in het gebied van de Ale-
oeten opereeren, (hebbejn na bezetting
van het eiland Kiska op 7 Juni en van
hef eiland Attu op 8 Juni de zuiverings
actie op de naburige eilanden voortgezet.
Het eiland Kiska zal voortaan Naroe-
kami heeten en het eiland Attu Atsoeta.
J
f J
3
1
ff
ie
le
il
ei
;n
M
-I
HOOFDREDACTEUR
NIEUWMARKT 29,
I. D. OSINGA,
BOLSWARD.
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen
