I
BEKENDMAKING.
buiienlandscne Kevue.
X
-
h
De Oorlog
De Bolswardsche Courant en Westergoo
De wereld wil bedrogen worden
■U
I
N
1
38*!g Jaargang
Dinsdag 14 Juli 1942
Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD
I.
I
I
fes
'..r.T:
Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel
A Telefoon No. 451
[o. 1,
drijf is gedaan, kan worden afgezien
wachter aan den ingang van de Mid-
van straf.
A
Br
ante
1
rder.
1 uit
;ls
'P
i
Leesgeld fr. p. p. per half j aar f 1.50
Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct.
Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal.
0.-
2.-
4.—
Versch’jnt Dinsdags en Vrijdags,
Hoofdred. J. D. Osinga, Bolsward,
er
1
N
u
>n
a-
10.-
12.-
4-
s
5
-e
0.—
4.—
2.-
de aanvoer aan de Sovjetkant. is Malta schijnt dusdanig door Duitsch-
Italiaansche bomaanvallen gehavend te
zijn, dat deze sterke vesting weinig
meer ten voordeele van de Engelschen
preteteert. [Natuurlijk denkt men thans
meer dan ooit aan de eerste Engelsche Charkov en Koersk bevindt zich geen
:ren,
eren
en
Artikel 1.
1. Wie opzettelijk een opdracht tot
bewaking niet of niet voldoende uit
voert, die hem ter bescherming tegen
daden van sabotage is gegeven door
den Wehrmachtsbefehlshaber in Ne
derland of een door hem aangewezen
instantie, door den General-Kommis-
sar für das Sicherheidswesen und
Höhere SS- und Polizeiführer, of
een door hem aangewezen instantie,
logne’s ook al schaarsch, dat de Bossche
dames zich zoo kooplustig toonden, on
danks den gepeperden prijs van f2.50
en f3.Dat hadden wij nu eens
moeten doen. Dan zou je wat gehoord
hebben. Maar ditmaal waren het dan
toch eens de pientere vrouwen, die er
ingeloopen zijn, ondanks him pienter
heid. En ditmaal was het juist een man,
die argwaan kreeg en adviseerde zoo’n
fleschje open te maken om te controlee-
ren, of de inhoud wel was, wat men ver
kocht
Een Nederlandsch gezegde luidt: De
wereld wil bedrogen worden. En zoo is
het. Zelfs in dezen tijd. Want het blijkt,
dat er nog altijd menschen zoo goedge-
loovi,g zijn, dat ze zich laten beetnemen,
al ligt de zwendel er ook boven op. Het
Bossche voorbeeld is in dit geval weer
eens een sprekend voorbeeld.
En daarom wil ik adviseeren en
d|t geldt >n|et Alleen voor de dames,
maar ook voor de heeren der schepping:
kijk uit, bij wat ge koopt. Overtuig U
van de kwaliteit en de waarde, want die
moeten in overeenstemming zijn met den
prijs. Vooral in dezen oorlogstijd wordt
er zooveel vrijwel waardelooze rommel
in den handel gebracht, niet alleen op
de markten, maar ook zelfs in de win
kels. Een bonafide winkelier (zal zich
natuurlijk wel wachten dergelijke rom
mel in zijn zaak te halen, maar er zijn
nog altijd van die beunhazen, die spe-
culeeren op de goedgelovigheid van jan
Publiek, omdat hij weet, dat de wereld
nu eenmaal.bedrogen wil worden. Laten
wij ons geld vooral in dezen tijd toch
goed besteden en het niet uitgeven aan
waardelooze prullaria. De oogen wijd
open en het verstand gebruiken, dan zal
men U niet licht dergelijke rommel in
de handen stoppen. Fleschjes reukwater,
dat meer water is dan reuk, voor drie
gulden; een Paaschhaas zooals wij tij
dens de Paaschdagen konden koopen,
gevuld met enkele kleine snoepjes,
voor een prijs van één gulden en één
vijftig, dat alles is zwendel. Een ver
standig mensch houdt voor dergelijke
rommel zijn portemonnaie dicht. En be
steedt zijn geld op nuttiger wijze. Voor
al en juist in dezen oorlogstijd.
LUCTOR.
Zelfs in dezen tijd l
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
11 Juli. (D.N.B.). Het opperbevel van
de weermacht maakt in een extra bericht
bekend:
Duitsche en met hen verbonden troe
pen, krachtig ondersteund door de
luchtmacht, hebben in aanvalsoperaties
ten Westen van den Don van 28 Juni tot
9 Juli den vijand vernietigend geslagen.
Na de inneming van Woronesj op 7
Juli werd ten Zuiden daarvan de Don
over een breedte van 350 km bereikt en
werden talrijke bruggehoofden over de
rivier geslagen. Tusschen dit front aan
den Don en de vroeger bedreigde thans
300 km achter het front gelegen steden
of krachtens machtiging van een
dezer instanties door een Nederland-
sche instantie, wordt met den dood,
In minder ernstige gevallen met
vrijheidsstraf gestraft.
Indien de daad door nalatigheid is
begaan, dan is de straf gevangenis of
hechtenis. Indien ingevolge der nalatig
heid sehade is ontstaan, wordt gestraft
volgens alinea 1.
Artikel 2.
1. Wie in geloofwaardigen vorm ken.
nes krijgt van een misdrijf tegen de
bezettende macht of van het voor
nemen tot zulk een misdrijf en na
laat een instantie der Duitsche po
litie of der Duitsche weermacht ter
stond daarvan te verwittigen wordt
gestraft met de straf, waarmede de
dader wordt bedreigd ingeval het
misdrijf is volvoerd.
2. In minder ernstge gevallen kan
tot gevangenisstraf worden veroordeeld.
3. Indien geen poging tot het mis- gen. Daarom juist is de vernietiging van
Den laatsten tijd heeft de vijand, met het oog op de hem
bedreigende vernietigende nederlagen in het Oosten, in versterkte
mate door radiouitzendingen en verspreiding van vlugschriften de
bevolking van de door Duitschland bezette westelijke gebieden
aangezet tot daden van sabotage.
Ter waarschuwing van onbezonnen elementen tegen derge
lijke handelingen heb ik, ter beveiliging van de uitvoering van
mijn militaire opdracht, een vrij groot aantal inwoners des lands
als gijzelaars gevangen doen zetten. Deze gijzelaars zullen bij daden
van sabotage der bevolking aangepakt worden. Zij staan borg
meï hun leven.
De bevolking heeft het in de hand om door een bezonnen
optreden en door medewerking bij de verhindering van daden van
sabotage van iederen aard de veiligheid van het leven barer
medeburgers, die als gijzelaars zijn aangewezen, te waarborgen. De
lijst met de namen der gijzelaars zal worden gepubliceerd.
w.g. Wehrmachtsbefelhshaber in Nederland
Generaal der vliegers,
- Fr. Christiansen
c
Artikel 3.
1) Wie een persoon, van wien hij
weet, of de omstandigheden in aan
merking genomen, moet aannemen,
dat deze deel heeft aan een misdrijf
tegen de bezettende macht, of een
dergelijk misdrijf in den zin heeft,
niet terstond aangeeft bij een instan
tie der Duitsche politie of der Duit
sche weermacht, of wie een dergelijk
iemand verbergt, bij zich opneemt
of ondersteunt, wordt gestraft met
de straf, waarmede de dader wordt
bedreigd, ingeval het misdrijf is vol
voerd.
2) Artikel 2, alinea 2 en 3, gelden
eveneens.
De belangstelling in ’t oorlogsnieuws
gaat begrijpelijkerwijze in de laatste da
gen uit naar de groote slag die momen
teel op de lijn Charkow-Orel geleverd
wordt.
De eerste groote aanvalsstoot van de
verbonden legers heeft een diepe wig
gedreven in de Russische verdediging in
de omgeving van Woronesj. Aan de
Sovjetkant tracht men nu door een aan
vallende beweging bij Orel eenzelfde wig
te drijven in het Duitsche front. Tot nu
toe beantwoordt het resultaat niet aan
de verwachtingen. De kracht waarmee
dit nieuwe offensief aan beide zijden in
gezet is, wordt voor wat menschen en
materiaal betreft enorm. Bij een tank-
slag in een der sectoren aan dit Ooste
lijk front namen 300 tanks aan den slag
deel. Volgens de Russische legerberich-
ten duurde de strijd den geheelen dag
dootr. jVliiegtfuijgen konden InieOt ingriji-
pen, aangezien het onmogelijk was
vriend en vijand te onderscheiden.
Vanzelfsprekend gaat er bij een derge
lijke botsing heel wat materiaal verlo
ren en juist het materiaal speelt in de
zen modernen oorlog een belangrijke
rol, vooral tanks, ’t Schijnt dat Duitsch-
land nog over voldoende reserve be- belangrijk omdat daardoor de convoyee-
schikt lom telkens opnieuw met itieze i ring door de Middellandsche Zee voor
aanvalswapens te kunnen
maar t'
voor een groot deel afhankelijk van het
tempo en ae gelegenheid, die er nog be
staat om dit allernoodzakelijkste oor
logsmateriaal naar Rusland over te bren-
dellandsche Zee, n.l. de sterke oorlogs-
haven Gibraltar.
Toen onlangs van ’t Oostfront Spaan-
sche vrijwilligers terugkeerden, wier
plaats is ingenomen door nieuwe
Spaansche troepen, weerklonk allerwege
in Spanje de kreet „Gibraltar weer
Spaansch’ Verschillende maatregelen
welke Spanje in den laatsten tijd geno
men heeft wijzen er op dat de Spaan
sche regeering niet doof is voor de be-
teekenis van boven aangehaalde uit
roep.
Het zeer sterke garnizoen in Marokko
en op de Canarische eilanden zal nog
eens met 80000 man worden versterkt.
Ook Portugal heeft zijn eilanden bezet
(de Azoren), het laatste jaar veel ver
sterkt. In geheel Spanje zoowel als Por-
iugal jheerscht een. ’opmerkelijke janti-
Engelsche stemming die zijn weerslag
vindt in Fransch Marokko.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
13 Juli. (D.N.B.). Het opperbevel van de
Duitsche weermacht maakt het volgen
de extra bericht bekend:
In het gebied ten Zuid-Westen van
Rzjev heeft de op 2 Juli begonnen om
vattende aanval der Duitsche troepen,
die doeltreffend werden gesteund door
formaties van de luchtmacht, na een
doorbraak door het vijandelijke stellin
genstelsel, in zware boschgevechten ge
leid tot insluiting en vernietiging van
verscheidene infanterie divsies, cavalerie
divisies en een tankbrigade. In dezen
slag van 11 dagen werden ruim 30000
gevangenen binnengebracht, 218 vecht-
wagens, 591 stukken geschut en 1301
mitrailleurs en mortieren benevens groo
te hoeveelheden andere wapens en oor
logstuig van allerlei aard buit gemaakt
of vernield. De bloedige verliezen van
den tegenstander zijn zwaar. De aantal
len gevangenen en de buit nemen nog
toe.
Het opperbevel van de weermacht
maakt verder bekend:
In den Zuidelijken sector van het Oos
telijke front wordt de vijand over een
breed front achtervolgd. Sterke lucht
strijdkrachten ondersteunden de achter-
volgingsgeivechten en vernietigden bij
aanvallen overdag en ’s nachts nieuwe
overgangen over Don en Donets.
Aan de kust van den Kaukasus plaat
sten gevechtsvliegtuigen voltreffers van
zwaar kaliber op twee drijvende dokken
in de haven van Noworossisk.
Ten Noorden en Noordwesten van
Woronesj werden gisteren bij den af
weer van vijandelijke verlichtingsaanval-
len 111 Sovjettanks stukgeschoten.
Na een herhaling van bovenstaand
extra bericht gaat ’t weermachtsbericht
verder:
Aan het Wolchovfront is een krach
tige vijandelijke aanval op een brugge-
hoofd afgeslagenj Een groep Nijande-
lijke strijdkrachten, die op den Weste
lijken oever van de Wolchov was geland
werd vernietigd.
In de Finsche golf hebben mijnenvegers
een Sovjetduikboot in den grond ge
boord.
In het hooge Noorden hebben duik
bommenwerpers de haveninstallaties van
Rosta bij Moermansk gebombardeerd.
Verscheiden branden werden waargeno
men.
In Egypte werden opnieuw Britsche
aanvallen in de omgeving van El Ala-
mein met groote verliezen afgeslagen.
Formaties van de Duitsche en Itall-
aansche luchtmacht zetten de vernielin
gen van Britsche luchtbases op Malta
Voort.
Aan de Zudkust van Engeland hebben
lichte gevechtsvliegtuigen overdag in de
haven Brixham een Britsch bewakings-
vaartuig tot zinken gebracht. Bovendien
werd een groote vrachtboot door bom
men zwaar beschadigd.
Artikel 4.
De strafbare handelingen volgens
de artikelen 1 tof 3 zijn misdrijven in
den zin van artikel 2, tweede alinea,
der verordening nr. 52/1940, betreffen
de de Duitsche rechterlijke macht voor
strafzaken, in de versie der bekend
making nr. 72/1942.
Artikel 5.
Indien een functionnaris der Neder-
landsche politie of een lid van een
formatie, die ondergeschikt is aan de
instructie en bevelen der Neder-
landsche politie, een strafbare hande
ling tegen de bezettende macht pleegt,
dan is voor zijn berechting de buiten
gewone rechterlijke macht voor leden
der SS. en voor leden der politie-
formaties in bijzonderen dienst, uit
sluitend bevoegd, voor zoover deze
bevoegdheid niet volgt uit artikel 1
der verordening 12/1940 over de be
voegdheid van den (Duitschen) Krijgs
raad van 8 Juni 1940.
Artikel 6.
Deze verordening treedt in werking
op den dag van haar afkondiging.
Den Haag, 13 Juli 1942.
De Rijkscommissaris voor de
Bezette Nederlandsche Gebieden
2Ï
Misschien hebt U het gelezen van die
vrouwen in ’s-Hertogenbosch die „prach
tige fleschjes parfums en eau de
Cologne” kochten A raison van f2.50 en
f 3.—. Een prijs, die al vrij gepeperd ge
noemd kan worden. De fleschjes reuk
water werden grif gekocht door de ijdele
Bossche vrouwen, totdat een sceptisch
man op de lumineuze gedachte kwam
om eens in zoo’n fleschje te kijken. Op
zijn advies maakte één der dames-koo-
pers het mooie zegeltje op de stop van
het fleschje stuk en opende het flacon.
Toen bleek, dat het fleschje dure par
fum gevuld was met.schoon water,
gemengd met een kleurstofje. Het resul
taat was, dat de vrouwen den, koopman
haast te lijf gingen en de politie den
oplichter in verzekerde bewaring stelde.
Dat-bericht gaf me te denken. Immers
de vrouwen gaan er zoo prat op, dat
zij zich geen rommel in de handen laten
stoppen. Daar moet je een man voor
zijn, zoo heet hetl Stuur een man om
een boodschap weg en in negen van de
tien gevallen heeft hij zich wat rommel
in zijn handen laten stoppen. Zoo zeg
gen de vrouwen althans. Wanneer dat
slaat op dingen, waarvan een man geen
verstand heeft, dan kan ik het me be
grijpen. Wanneer mijn vrouw mij zou
uitsturen om een overhemd te koopen,
dan zou ik niet kunnen beoordeelen of
de stof van goede kwaliteit is, of ’t oude
kwaliteit is dan wel nieuwe samenstel
ling. Daarvan heb ik geen verstand en
als er een overhemd gekocht moet wor
den, dan belast mijn ega zich daarmee,
omdat ^j mannen ons toch maar rom
mel in de handen laten stoppen 1 Wij
hebben nu eenmaal den naam.
Neen, dan die pientere vrouwen I Die
nemen geen knollen voor citroenen. Die
weten het wel en zij hebben immers
overal verstand van. O wee, als wij eens
met iets thuis komen, dat twee of drie
centen te duur betaald was, dan hoor
jd wat.
En daarom heeft het me werkelijk
goed gedaan, dat daar in ’s-Hertogen-
boscft een stel kooplustige dames zich
hebben laten beetnemen met een fleschje
kleurwater van enkele centen waarde.
O, die vrouwelijke ijdelheid. Schijnbaar
zijn de parfums, odeurs en eau de Co-
VERORDENING VAN
RIJKSCOMMISSARIS
Uitgevaardigd is de volgende ver
ordening van den Rijkscommissaris
voor de bezette Nederlandsche ge
bieden tot afweer van handelingen
tegen de bezettende macht.
Op grond van par. 5 van het decreet
van den Führer over de uitoefening
der regeeringsbevoegdheden in Neder
land van 18 Mei 1940 (rgbl. is. 778),
verorden ik:
I
LA
if t tl-.
1 L. 10
t'.:.. n Ti 3
Tusschen de tekst dubbele prijs.
Giro no. 87926,
I IÜ'.SVROUwÈn:
No. 56
een groot Engelsch-Amerikaansch con-
vool in de Noordelijke Ijszee een ge
weldige schadepost voor de Russische
legerleiding. Trouwens het geheele pro
bleem van de bevoorrading van de ge
allieerde legers begint langzamerhand
ernstige vormen aan te nemen.
De Duitsche duikbootactie boekt zeer
opmerkelijke resultaten en de vernieti
ging van de Amerikaansche scheepvaart
neemt meer en meer toe.
De Amerikaansche en Engelsche
scheepswerven kunnen met de nieuw
bouw dit tempo niet bijhouden, zoodat
langzaam maar zeker de beschikbare
tonnage achteruit loopt en juist de
scheepsruimte is de onmisbare schakel
in de geallieerde oorlogsvoering. Al het
in Amerika vervaardigde oorlogsmate
riaal dat voor, een goot deel in Rusland
en Noord-Afrika moet worden gebruikt,
k(an zijn bestemming niet anders be
reiken dan over zee. Ook de bevoorra-
ling van het ruim 3 millioen sterke Ame
rikaansche leger dat zooals men zegt in
Schotland is ondergebracht, eischt enor
me scheepsruimte en dan spreken we
nog niet eens van het z.g. tweede front.
Voor een dergelijke reeds lang aange-
kondigde actie is een belangrijke
scheepstonnage noodig. Rekent U maar
eens uit. Wanneer aan een dergelijke
(overigens riskante) onderneming een
millioen soldaten zouden deelnemen, wat
is er dan niet noodig om de kanonnen,
tanks, mitrailleurs, munitie van allerlei
vorm, plus de voeding en de verzor
ging van een dergelijke menschenmassa,
de verzorging van de gewonden en de
herstelling van het materiaal mogelijk te
maken.
Men zou bijna een brug kunnen bou
wen van Dover naar Calais van de hier
voor benoodigde schepen, maar met
fantasie bereikt men niets. We hebben
met de nuchtere werkelijkheid te doen
en deze zegt ons, dat hoe meer schepen
er vernietigd worden, hoe minder kans'
er bestaat, dat men een tweede front
in Europa zal kunnen stichten.
De situatie in Noord-Afrika is momen
teel weer een evenwichtstoestand. Vol
gens mededeelingen van Italiaansche
zijde op de lijn van El Alamein naar de
Quattara laagvlakte aldus: De door
braak van 1 Juli bij El Mizeir, een kleine
heuvelrug in het Zuidelijk deel van de
Britsche stelling, stiet op een dusdanige
tegenstand, dat een volledig profijttrek.
ken van het succes der vechtwagens niet
mogelijk was. Op 2 Juli deden de En
gelschen bij de verder naar het Oosten
gelegen heuvelrug El Roeseiwat een
aanval die weliswaar werd afgeslagen,
(doch die anderzijds tengevolge had, dat
Ide Engelschen meer afweerkracht dan
tevoren kregen, nadat in allerijl verster
kingen waren ontboden. Sedertdien is
de toestand onveranderd. Het gaat er
nu om zich niet in de war te laten bren-
gen, totdat de noodzakelijke reserves
zijn aangekomen en de noodige her-
groepeeringen zijn uitgevoerd.
Te Rome wordt de ontwikkeling se
dert 1 Juli eengszins als, verrassend be
schouwd. Men besefte dat de Engelsche
bevelhebber Auchinleak probeeren moest
bij El Alamein tegenstand te bieden en
men weet verder, dat bij een opmarsch
over 500 km ook de ravitailleeringswe-
gen langer worden, terwijl de Engel
schen dichter bij hun bases komen.
Men zou dus voor wat de strijd in
Noord-Afrika betreft, van een noodza
kelijke pauze kunnen spreken.
Eenzelfde pauze kunnen we beluiste
ren in de Indische Zee. Omtrent de Ja-
pansche actie is nu reeds gedurende een
geheele week geen enkel bericht losge
komen. Men kan dit eensdeels toeschrij
ven aan een versterking van het reeds
veroverde gebied door Japan en aan de
andere kant de veronderstelling opperen
dat de aanval door doeltreffende tegen
maatregelen tot staan is gebracht. Dit
zelfde zou men ook kunnen zeggen van
de voorgenomen Japansche aanval op
Australië. Ook van dit deel van het oor.
logsterrein komt geen enkel bericht bin
nen. De mogelijkheid is evenwel niet uit
gesloten dat deze stilte de voorberei
ding voor een nieuwe storm is.
Het opmerkelijke succes van generaal
Rommel in Noord-Afrika heeft ook op
nieuw het belang van de doorvaart door
de Mfddell^ndlsche Zee op den voor
grond /geplaatst. Het (verlies van To-
broek en de kust tot vlak bij Alexandrië
is voor de Engelschen daarom juist zoo.
schikt lom telkens opnieuw met itieze j ring door de Middellandsche Zee
opereeren, i een groot deel mislukt. Het steunpunt
I
ia
ree!
sken
aken
gram
I
I
agen
ants.
ants
ants
ants
ants.
ants.
-g-
'ram
ants
jram
jrair
jram
jram
jram
jram
iter
iter
jram
jram
ieep-
•zeep
theid
Dec,
uder.
V
soo
c-v
(i**
DIT-GÈVAAR Lïi)
WW z 7VAPTK h amdeu is' DE
.^^.SCHUCO, OAT. üw huishcuobe??
J-X 1IIU H111? VH
DE JONG s NIEUWSBLAD
waarin opgenomen