Revue van de week. De Oorlog 1 De Bolswardsche Courant en Westergoo I Opleiding Vrijwilligers. S Vrijdag 17 Juli 1942 No. 57 3f^l Jaargang •■*$1 Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD Nieuwe Kindertehuizen van den Volksdienst 4 v I Stadsnieuws. Officiéél orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel A Telefoon No. 451 1 o. I. ie meest kluchtige momenten. 1 I Verschijnt Dlwdcsc er Vrijdags, Hoofdred. J, D. Oslnga, BolewMd, Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50 Buiten de provincie f2.-; inn. 15 et. Leesg. p. looper 40 et p. kwartaal. L: 11 lll 1'JÓ J. Tusachca de tekst dubbele prijs. Giro no. 87926. Het gebrek aan brandstoffen heeft reeds meermalen genoopt tot een be perking tvan 'het gebruik van gas len electriciteit. De uiterste zuinigheid moet worden betracht niet alleen voor gas, maar ook voor het gebruik van electri citeit. Ingaande 14 Juli is thans weer een nieuwe beperking ingevoerd voor het hotel- en café restaurantbedrijf. Warme maaltijden en warme gerechten mogen slechts worden verstrekt tusschen 12.30 en 14.30 uur en tusschen 18 en 21 uur. Deze maatregel heeft o»k betrekking op stationrestauraties, enz. In hotels mogen personenliften en roltrappen niet worden gebruikt voor neergaand ver keer. Ook mag stroomend warm water uitsluitend verstrekt worden tusschen 7 en 8.30 uur ’s morgens. Op bovenstaan de bepalingen worden geen uitzonderin gen toegestaan. Het publiek zal daarom goed doen zijn medewerking te verlee- nen door geen eischen te stellen waar aan toch niet kan worden voldaan. —(o)— Wanneer men in onze dagen de In de winkels geëtaleerde artikelen wat aan- dachtlger beschouwt, komt men tot de conclusie, dat heel veel, goede en waar devolle producten vervangen worden door een surrogaat. Dat is een oorlogs- verschijnsel, dat in dezen tijd met zijn beter inzicht in de chemische verhoudin- rV WINDHONDENRENSPORT. De laatste jaren mag de windhondenren- sport zich in toenemende belangstelling ver heugen. Ook gedurende de vier feestdagen, welke in Bolsward worden georganiseerd op 22 tot en met 25 Juil zal deze sport op Zater dag 25 Juli gedemonstreerd worden. De wedstrijd staat onder leiding van de Noord-Ned. Windhonden renclub. VERBITTER’'E STRIJD BIJ EL ALAMEIN. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 16 Juli. Het opperbevel der Duitsche weer macht maakt bekend: In den Zuidelijken sector van het Oostelijke front werden de achtervolgingsgevechten on afgebroken voortgezet. Ingesloten en afge sneden groepen van den vijand probeerden vergeefs naar het Oosten door te breken. De verliezen van den tegenstander en de binnen gebrachte buit zijn tot dusver niet te over zien. Sterke formaties der luchtmacht deden aan vallen op achterwaartsche verbindingen van de Sowjets en joegen talrijke colonnes uit een. Gevechtsvliegtuigen bombardeerden Rostov en verscheidene havens aan de Kau- kasus-kust. In voor den oorlog van belang zijnde inrichtingen ontstonden verscheidene groote branden. Een koopvaarder werd door een treffer tot zinken gebracht. De vijand zette zijri krachtige pantseraan- vallen op het bruggehoofd van Woronesj voort. In samenwerking met de luchtmacht werden alle aanvallen in harden strijd bloedig afgeslagen. gen der verschillende stoffen ten volle wordt uitgebuit. We zijn natuurlijk maar al te graag geneigd het tekort aan bepaalde voe dingsstoffen of genotmiddelen door het een of andere surrogaat te compensee- ren en het behoeft ons niet te verwonde ren, dat in zeer veel gevallen met de noodige bombarie op de markt gebrachte producten in de praktijk erg tegenvielen. Ook een overigens goed surrogaat is in dezen tijd van grondstoffenschaarschte niet onbeperkt leverbaar. In veel geval len worden er bij het publiek verwach tingen gewekt die niet kunnen worden bevredigd. De beschikbare grondstoffen- voorraad is nu eenmaal beperkt, zoodat ook het vervangingsmiddel niet op groo te schaal geproduceerd kan worden. Bovendien wanneer die vervangings- I producten, b.v. voor kleedlng, voor ban den, voor brandstoffen, enz. werkelijk eenige waarde zouden hebben en in vol doende mate kunnen worden aange maakt, dan zou dit product natuurlijk niet buiten de distributie blijven. We moeten ons dus wachten voor een te groot optimisme, wanneer het betreft nieuwe uitvindingen. Er worden ver wachtingen gewekt die toch niet kunnen worden bevredigd. -(o)- We hebben in ons vorig nummer een bericht kunnen opnemen, dat de eilanden Terschelling en Vlieland met ingang van 1 September van het gebied van Noord- Holland naar dat van Friesland over gaan. Speciaal voor wat Terschelling betreft wordt hier voldaan aan een streven wat reeds jaren onder de Terschellingers leefde. Deze eilandbewoners bewaren in hun taal en volksgebruiken nog een krachtig Friesch element In verkeers technisch en juridisch opzicht behoorden Terschelling en Vlieland reeds lang bij Friesland. Het gebied der provincie Friesland wordt nu uitgebreid met de 10.648 H.A. van Terschelling en de 5097 van Vlie land. Het inwonertal van Terschelling bedroeg in 1937 3335, dat van Vlieland 487. Terschelling is dus verreweg het belangrijkste eiland: het heeft in West- Terschelling een goede haven; in het zelfde dorp staat ook de befaamde vuur toren de Brandaris, die reeds uit de 15e eeuw dateert en met de kerk en het raadhuis het eeriige is Wat is blijven staan toen de Engelschen in 1666 onder Holmes een groote koopvaardijvloot in het Vlie vernielden en West-Terschelllng plat brandden. De voornaamste takken van bestaan zijn uiteraard scheepvaart en visscherij met het befaamde bergings bedrijf der firma Doeksen, maar ook de landbouw en veeteelt worden er naar stig beoefend. Ook Vlieland zoekt zijn middelen van bestaan meerendeels op zee, terwijl het daarnaast wat landbouw beoefent. Beide eilanden plegen in nor male omstandigheden des zomers veel badgasten te ontvangen en bieden prach tig natuurschoon. De zorg voor Moeder en Kind is wel de belangrijkste taak van den Nederland- schen Volksdienst. Dit is niet toevallig of terwllle van de propaganda, dit heeft wel degelijk een diepere achtergrond. Wij zijn een volk van Nederlanders en wij willen dit van zelfsprekend blijven. Een volk kan zich op den duur evenwel alleen handhaven als alle leden daarvan goed gezond zijn. Uiterlijke machtmiddelen of militair ge weld, kunnen een volk nimmer in stand houden. Zij zijn nuttig en noodzakelijk om een olk te beschermen tegen geweld van buiten, dragers en voortbrengers van de volkskracht kunnen zij evenwel niet genoemd worden. Zooals gezegd, een volk kan zich op den duur alleen handhaven, als dit volk zich zelf kan helpen. Dit is de groote en daarmede tevens de eenige voorwaarde waaraan het moet voldoen, wil het niet ten onder gaan. Daarom wil de Nederlandsche Volks dienst onze volksgenooten tot dit Inzicht brengen en hen bewegen zich voor dit doel in te zetten. De Volksdienst heeft, door den steun van een groot aantal volksgenooten hiertoe in staat gesteld, reeds vele duizenden kinderen zes we ken naar buiten kunnen sturen, vanwaar zij lichamelijk gesterkt en geestelijk ver rijkt zijn terug gekeerd. Nog vele andere duizenden wachten evenwel nog op een uitzending, want de Volksdienst wij niet een bepaalde groep gezond en krachtig maken, doch alle Ne derlandsche volksgenooten. Daarom is het een uitermate verheugend feit, dat de Nederlandsche Volksdienst thans ook de beschikking heeft over een aantal te huizen' in ons eigen land, waar kinderen een aantal weken kunnen genieten van zon en frissche buitenlucht, waarin zij voortdurend onder medische controle staan en waarin alle zorg aan hun ge zondheid wordt besteed. Door de aanwinst van deze mooie kindertehuizen is het mogelijk geworden dat een grooter aantal kinderen wordt uitgezonden dan tot dusver het geval was. Men kan zich hiervoor wenden tot de Bureaux van den Volksdienst of tot de Buurtschapsleiders. In aanmerking kofen kinderen van 8 tot 14 jaar. Voor het buurtschap Parrega en O1.: J.’ BROERSMA, Buurtschapshoofd. te Parrega 89. Voor het buurtschap Makkum: J. FABER. Buurtschapshoofd N.V.D. te Makkum. Voor het buurtschap Witmarsum: C. J. WERKHOVEN, Buurtschapshoofd, te Witmarsum. FILMVOORSTELLINGEN IN DE DOELE. De reeks filmavonden wordt Zaterdag en Zondag weer vervolgd met een humoristische film „Zeven jaren pech”, met in de hoofd rollen de bekende fümkomieken Hans Moset en Theo Linge. Deze film is een aaneenscha keling van de meest kluchtige momenten. Men valt van het eene lachsalvo in ’t andere. Een zeer goede film voor deze tijd waarin een beetje opmontering geen kwaad kan. Als spe ciale attractie is er Zondagmiddag een spe ciale kindervoorstelling waarbij het geheele avondprogramma wordt gedraaid. REVUE „ZOU JE EVEN WILLEN WACHTEN!” Als inzet voor de feestdagen, die in de vol gende week worden gehouden, heeft De Doele op Donderdagavond geëngageerd het gezelschap Teun Klomp en z’n makkers met een non stop programma onder bovenstaan- den titel. De goede indruk, die dat gezelschap bij een vorige gelegenheid achterliet, waar» borgt de verwachting, dat ook ditmaal De Doelezaal wel weer uitverkocht zal zijn. Vrijdagavond geeft hetzelfde gezelschap voor de leden van C.A.B. en supportersver. een speciale uitvoering. Uitwerking van Duitsche bommen en granaten. Hotevesörigeu en massieve betonnen bunkers rondom Sebestopoi na artillerlebaschlettng on stuka-aanvallen. pen zich in de havenplaatsen Tobroek, Bar- dia, Mersa Matroe en de ankelplaatsen Mer- sa Luch en Sidi el Barani belangrijke ravi- tailleeringsmogelijkheden verschaft en tevens de scheepvaart in het oostelijk deel der Mid- dellandsche Zee vergemakkelijkt. 4o. De haven van Alexandrië heeft haat militaire waarde voor de Engelschen reeds grootendeels verloren. Dit is van meer belang daar de andere havens van het Oostelijk deel der zee, zooals Port Saïd, Haifa, Beiroet en die van Cyprus, niet beschikken over de outil lage van een groote oorlogshaven, welke hei pas mogelijk maakt een vloot in zee te zen den. 5o. Het Britsche prestige in Egypte en het MiddenOosten is merkbaar geschokt Hoe belangrijk al deze resultaten ook zijn, aldus een ander artikel in hetzelfde blad, toch vormen zij slechts een voorwaarde voor hei groote strategische succes. Men kan er zeker van zijn, dat Engeland wanhopige pogingen zal doen om het Nijldal te verdedigen. BOND VAN OUD-LEERLINGEN VAN DE CHR. HUISHOUDSCHOOL. Dinsdagavond vergaderde de B. v. O. L. in de zalen aan de Gasthuissingel. Met zang en gebed werd deze bijeenkomst aangevangen, waarna de Presidente Mevr. Verhoeven Joh. 13 317 voorlas, en naar aanleiding hier van een inleidend woord sprak, er op wij zende dat naar het voorbeeld van Jezus die Zijn discipelen de voeten wiesch, er ook thans nog bereidheid moet zijn om elkander altijd te dienen. Na het openingswoord stelde de Pres, voor dit jaar als vereeniging een reisje naar Oranjewoud te maken, op 22 Juli, naar verkiezing per fiets of tram bij goed weer, dat instemming vond. Na het lezen van de notulen werd nog eens gezongen, waarna aan Dr. Polman het woord gegeven werd voor zijn lezing: „Het wondere Boek”. Wanneer gij deze titel hoort, begon spreker, zal een ieder van u wel weten welk boek hier bedoeld wordt. Waarna spr. de woorden van Walter Scott aanhaalde die op zijn sterfbed zeide: „Er is maar één boek” en dat was de Bijbel. Dit boek kan het won dere boek genoemd worden, omdat het on danks de pogingen het te doen verdwijnen door vernietiging, of kritiek of verwijdering, het meest bestreden boek maar ook het meest verbreidde boek is. Vele boeken van beroem de schrijvers zijn verloren gegaan, maar dit boek is de eeuwen door in steeds meer talen verschenen. Dit boek is groot aan verschei denheid door inhoud en auteurs en toch een éénheid, hoewel er 16 eeuwen aan gewerkt is, zonder tegenstrijdigheden. Maar meer nog is dit een wonder boek, omdat ge er uzelf in vindt, de wereld, het volle menschenle- ven, de mensch zooals hij is, vanwaar de mensch en waarheen. Spreker eindigde met de wensch dat dit het levensboek van ieder mocht worden, omdat er uit is te leeren, wie we zelf zijn, wie God is en die beide ver- eenigd door het kruis van Jezus en daarom een wonder boek, ja hei wondere boek. De Pres, dankte de spreker hartelijk met aan bieding van een boekwerk. Na samenzingen eindigde Dr. Polman deze goed bezochte ver gadering met dankgebed. GESLAAGDEN MULO-DEPLOMA. Aan de R.-K. Uloschool alhier slaagden de volgende leerlingen voor A De dames: A. Ellema, N. v. d. Weide, Hendriks, T. Huitema, G. v, d. Zee, R. v. d. Zee, A. v. d. Meer en L. Visser. En de heeren: H. de Jong, P. de Jong, B. Nota, Th. Jorna, J. Roosenstein en Piet v. d. Meer. Afgewezen één. Voor waar een schitterend resultaat ’s-GRAVENHAGE, 14 Juli. In het filmjournaal „Holland Nieuws” zullen de volgende weken voortdurend opna men te zien zijn van de opleiding der Germaansche vrijwilligers uit Neder land. Uit deze opnamen blijkt, dat onze mannen onder de beste omstandigheden tot goede soldaten worden opgeleid. De verblijven liggen in een mooie omge ving, die een achtergrond geeft voor den tijd der opleiding, welke steeds als mooiste indruk in het leven van ieder een prettige herinnering zal vormen. Er is alle mogelijke gelegenheid om WINKELVERANDERING. De heer R. Eizema, rijwielhandel De Dijk, hoek Hengstepad, heeft gemeend de tijd van de weinige voorraad, zooals we die thans beleven, te moeten gebruiken voor een algeheele restauratie van de etalage en win kel. Het geheel ziet er thans keurig verzorgd uit en zal zeker binnen afzienbaren tijd, wan neer de te verkoopen artikelen weer wat rui mer worden, een goede indruk maken. DE GYSBERTS JAPIKS-KAATSPARTIJ. De kaatsver. „Bolsward” heeft besloten de door het noodweer van Zaterdag en Zon dag uitgestelde kaatspartij thans te houden aan het begin van de vierdaagsche feestweek in Bolsward, en wel op Woensdag 22 Juli op het C.A.B.-terrein. op allerlei manieren den vrijen tijd door te brengen en dit vormt aan het slot van den dag een compensatie voor de zware uren van den dienst. De sportopleiding vormt een essentieel onderdeel van de algemeene opleiding. Zij voedt den be trokkene stelselmatig op tot moed en hardheid. Bij de sportopnamen kan men in het bijzonder een heele reeks kranige Nederlandsche sportmenschen herken nen. Een grondige opleiding in de be handeling van alle moderne wapent geeft den vrijwilliger alle militaire be kwaamheden, die aan het front noodig zijn. Voor het lichamelijke welzijn wordt uitstekend gezorgd. Duidelijk ziet men’ in de films, hoe de vrijwilligers door ge specialiseerde geneesheeren medisch verzorgd worden, alsook een werkelijk uitstekende kost gemeten. Voor vele Nederlanders zal het bijzonder belangwekkend zijn, in de films eigen verwanten of bekenden te herkennen. Het filmjournaal zal de ko mende weken dan ook beslist de moeite waard zijn. De dezer dagen in alle couranten af gedrukte bekendmaking van den mili- 1 tairen bevelhebber in Nederland heeft nog eens op zeer scherpe wijze de na druk gelegd op het feit, dat elke vorm van sabotage ten strengste zal worden gestraft. Was deze herhaalde waarschuwing noodig? zoo zullen misschien velen zich afvragen, en het antwoord moet helaas in bevestigenden zin luiden. Let eens op hoe in uw naaste omgeving getracht wordt het toch al zoo moeilijke probleem van de voedselvoorziening totaal in de war te sturen, hoe welig de zwarte han del tiert, met hoeveel instemming men pikante sabotagegevallen, die meeren-1 deels hun oorsprong vinden in een fan tastische mentaliteit van den verhaler, over en weer vertelt. Dikwijls doen die praatjes zelve niet zooveel kwaad, maar wel veel erger is de indruk die ze kun nen maken op eenvoudige lieden, die geïnspireerd door de maatschappelijke positie van den verteller er toe worden aangezet ’t zuivere onderscheid tusschen het al of niet geoorloofde te verliezen. In de gedachtengang van zeer vele Neder landers moet weer een zekere ordening plaats grijpen. Men dient den toestand tot zijn juiste proportie terug te bren gen, ons realiseerende, dat we bezet ge bied zijn en dus de bevelen van den bezetter stipt en nauwgezet hebben te vervullen, Doen we dat niet of wat nog erger is, trachten we die maatregelen zooveel mogelijk te saboteeren, dan stel len we ons zelf buiten de tegenwoor dige volksgemeenschap. Deze nieuwe verordening zou men kunnen noemen een ondubbelzinnige, scherpe waarschuwing aan het adres van al degenen, die thans spelen met de gedachte, dat zekere, door hen gehoopte acties der vijandelijke mogendheden het signaal zouden kunnen zijn voor eigen handelingen, gericht tegen de bezettende macht. Van officieele zijde voegt men er deze waarschuwing aan toe: „moge ieder be seffen, dat al dergelijke pogingen in de kiem worden gesmoord en dat allen, die zich daaraan in eenigerlei vorm mede plichtig mochten maken, met onverbid delijke hardheid onschadelijk worien gemaakt.” Het oude spreekwoord „bezint eer ge begint” is ook op dezen tijd van In passing. De bezettende macht is verplicht de openbare orde te handhaven; dit is een der punten van het landoorlogreglement dat op de Haagsche vredesconferentie in 1907 ook door Engeland is vastgesteld en goedgekeurd. Het gevangen zetten van gijzelaars ter waarschuwing van on bezonnen elementen is dan ook geheel In overeenstemming met dat reglement. On geveer een duizendtal van onze landge- nooten zijn nu als gijzelaars gearres teerd. Hun lot l'gt ,n onze handen en niemand onzer zal de verantwoordelijk heid durven dragen door een of andere onbezonnen handeling hun leven In ge vaar te brengen. Al dat gestook tegen de besluiten van de bezettende macht heeft geen zin, men bereikt er niets mee. Aan het overige Oostfront slechts gevech ten van plaatselijke beteekenis. In de Finsche Golf boorden eenheden der Duitsche marine twee Sovjet-duikbooten in den grond. In Egypte werden met sterke formaties uit gevoerde aanvallen van den vijand in den cen- tralen sector der stelling van El Alamein af geslagen. In het verloop der verbitterde ge vechten werden in een tegenaanval 1200 ge vangenen gemaakt en een aantal pantser- vechtwagens en auto’s vernield. In het westelijk deel van de Middelland- sche Zee werd een Britsche kruiser door Duitsche gevechtsvliegtuigen aangevallen en door bomtreffers zwaar beschadigd. Bij acties van Britsche jachtvliegers aan de kusten der bezette gebieden in het Westen gelukte het gisteren zes vijandelijke vliegtui-, gen neer te halen. „YORKTOWN” WERD BIJ MIDWAY ZWAAR BESCHADIGD. Het departement van marine der Vereenig- de Staten heeft volgens een bericht in de „D. Ztg. i. d. N.” in een communiqué bekend gemaakt, dat het vliegkampschip „York town” in den slag bij Midway op 5 en 6 Juni zeer zwaar werd beschadigd en buiten ge vecht werd gesteld. Voorts werd de Ameri- kaansche torpedojager „Hammann” door een torpedotreffer tot zinken gebracht. Daarbij verloren 92 officieren en 215 man het leven. De Amerikaansche minister van marine, kolonel Knox, heeft Dinsdagavond medege deeld, dat het voor de Oostkust ing( convooisysteem zal worden uitgebreid ook de scheepvaart in de Golf van Mexico daarbij worden betrokken. DUITSCHE VERBONDEN TROEPEN DRIN GEN AAN HET GEHEELE AANVALS FRONT SNEL VOORWAARTS. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 15 Juli. (D.N.B.) Het opperbevel der weer macht maakt bekend: In het OosFen dringen de Duitsche en ver bonden troepen aan het geheele aanvalsfront snel voorwaarts. De achterhoede van den vijand werd teruggeworpen, gedeeltelijk uit eengedreven of vernietigd. Snelle formaties vernietigden in rustelooze achtervolging vij andelijke colonnes en sneden in den rug van den vijand zijn verbindingen naar het Oosten af. Het luchtwapen zette zijn aanvallen op de vijandelijke terugtochtsbewegingen voort. Bij een nachtelijken aanval op Rostof zijn uitgebreide branden in de stad ontstaan en op het stationsterrein. Krachtige vijandelijke aanvallen op het bruggehoofd van Woronesj werden in harde gevechten af geslagen en daarbij zijn 36 tanks vernietigd. Formaties Infanterie en tanks heb ben in het gebied ten Noordwesten van Wo ronesj ingesloten vijandelijke strijdkrachten vernietigd en daarbij 125 tanks vernield. In den centralen sector zijn plaatselijke aanvallen van den vijand mislukt. Ten Noorden en Noordwesten van Orel is het aantal door, het leger en luchtwapen in succesvolle afweergevechten van 5 tot 13 juli vernietigde tanks gestegen tot 446. Bij luchtaanvallen op een vijandelijk vlieg veld in het gebied van Moermansk zijn tal rijke treffers geplaatst op hangars en tusschen stilstaande vliegtuigen. Aan het Egyptische front zijn in den Zui delijken sector sterke Britsche verkennings- strijdkrachten in aanval teruggeworpen. For maties gevechtsvliegtuigen en duikbommen werpers hebben den vijand zware verliezen toegebracht. Talrijke vrachtauto’s zijn ver nield of beschadigd. Op Malta werden militaire installaties over dag en des nachts gebombardeerd. WAT DE AS IN NOORD-AFRIKA REEDS HEEFT BEREIKT. In „Le Forze Armate”, het orgaan der Ita- liaansche weermacht, vat kolonel Ferrara de tot dusver bereikte resultaten van ’t Duitsch- Italiaansche offensief in Noord-Afrika in de volgende vijf punten samen: lo. Met den opmarsch over 550 km tot El Alamein, waar vroeger de Lybisch-Egyptische grens liep, hebben de Spiltroepen zich een belangrijke „veiligheidsstrook” aan de andere zijde der grens verschaft en zij zijn het hart der Engelsche militaire organisatie in Egypte zeer nabijgekomen. 2o. In het verloop van den slag heeft de vijand alleen aan gevangenen 73.000 man verloren, daarbij nog vele tienduizenden dooden, gewonden en zieken komen. Hij heeft 20 vliegvelden, een spoorlijn, waterlei dingen, havens, werkplaatsen, enz. in den steek moeten laten, welke thans den Astroe pen ten goede komen. 3o. Met de verovering van va. 600 km Middellandsche Zeekust hebben de Spiltroe- T h a f ffi t it ig' deeld, dat het voor de Oostkust ingestelde tot de Caraïbische Zee. Zoo spoedig mogelijk zal _(0)- - JONG s NIEUWSBLAD r.-anrln opgfensmon

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1942 | | pagina 1