De Oorlog Buit enlanrtsclie Revue. De Bolswardsche Courant en Westergoo d NA DE VACANTIE. I a Stadsnieuws. Bekendmaking 38— Jaargang Dinsdag 11 Augustus 1942 Nn. 64 'Jo. f. DU1TSCH LEGERBERICHT. I LUCTOR. i: r R a u t e r, SS-Gruppenführer en Luite- nant-Generaal der Politie. Dat in deze situatie de roep om een tweede front steeds dringender wordt, Australië heeft een leger gemobiliseerd van tien divisies van 300.000 manschap pen in totaal en 500 vliegtuigen, terwijl Nieuw-Zeeland drie divisies van 70.000 man in totaal en 250 vliegtuigen gereed houdt. Dit geheele gebied wordt gereed gemaakt als basis van voorbereiding te gen ’t door de Japanners bezette gebied in de Zuidzee. Elke poging van den vijand evenwel, zoo verklaarde Jahagi om Japan aan te vallen zal eindigen met een treurig fiasco. Wat Br.-Indië betreft, zoo hopen wij, aldus Jahagi, dat dit land de banden der Britsche overheersching zaLafwerpen en in het bezif eener volledige onafhanke lijkheid oprecht zal samenwerken met Japan bij den opbouw van het gemeen schappelijke igebied van welvaart van Groot-Oost-Azië. Men dient in te zien, dat de opbouw eener nieuwe wereldorde na dezen oor log van meer vitaal belang is dan de strijd van dit oogenblik zelf. Daarom herhaal ik, dat de oorlog van Groot- Oost-Azië een honderdjarige oorlog is en dat het volk op deze enorme taak moet worden voorbereid. KAUKASISCH GEBERGTE OVER EEN BREED FRONT BEREIKT. AANVAL IN DE GROOTE DON-BOCHT SCHRIJDT VOORT. SUCESSEN IN DEN CENTRALEN SECTOR. OPENB. LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK „BOLSWARD en OMSTREKEN”. Het aantal uitgeleende boeken be droeg over de maand Juli 842 t.w. 817 uit de eigen bibliotheek en 25 uit de Leeszaal te Sneek. De inrichting werd door 66 personen bezocht, waaronder 15 dames. KRASNODAR EN MAIKOP GENOMEN. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 9 Aug. (D.N.B.), Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Duitsche infanteriedivisies op voor treffelijke wijze gesteund door afdeelin- Advertentieprijzen: 1 tot 10 m.m. 100 ct. elke m.m. meer 6 ct. Tusschen de tekst dubbele prijs. Giro no. 87926. 14 tent ent :ieé i li Verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Hoofdred. J. D, Osinga, Bolsward. Advert. A. J. Osinga, Bolsward. gen van de luchtmacht, hebben na bui tengewone marschprestaties en in zware gevechten bij tropische hitte sterke stel lingen ten Noorden van de Koeban door broken en de voor de vijandelijke wa penindustrie belangrijke hoofdstad van ’t Koebangebied, Krasnador, genomen. In een tweede bericht wordt uit het hoofdkwartier van den Führer gemeld: De stad Maikop, centrum van het be langrijke oliegebied aan den noordrand van den Kaukasus, is Zondag om 18.20 uur door snelle formaties stormender hand ingenomen. Een procesverbaal is heel wat duurder bestaat geen twijfel, dan de kosten, aan reparatie en vernieu- wing verbonden. Al met vacantie geweest? Denk dan behoeft ons niet te verwonderen. De mi- eens om uw verduistering en zorg er litaire conferentie die in het laatst der voor, dat U over een paar maanden in het donker niet behoeft te prutsen. Pro fiteer nu van het lange daglicht en kijk raam voor raam na, opdat Uw huis straks, in den komenden winter onzicht baar zal zijn. Uw winkelier heeft vol doende verduisteringspapier voorhanden en, U weet, de prijs van dit papier is heel billijk. Benut er desnoods een vrije dag mee, dat is hij ruimschoots waard. vorige week te Moskou is gehouden, en waarbij aanwezig waren de Britsche en de Amerikaansche ambassadeur, bene vens de Amerikaansche generaal Brad ley, die een persoonlijke boodschap van Roosevelt aan Stalin overbracht, zal ook wel hoofdzakelijk aan de bespreking van het tweede front en de Amerikaansche hulpverleening aan Rusland gewijd zijn. We hebben de strijd door en tegen de Sovjet-Unie iets uitvoeriger besproken, omdat hier ons inziens momenteel het zwaartepunt van den geheelen oorlog ligt. Ook van het Japansche oorlogstooneel waren de laatste weken de berichten erg schaarsch. De mogelijkheid dat het we reldconflict zich ook zou kunnen uitbrei den tot Japan en de Sovjet-Unie, is nog altijd aanwezig. Volgens de Japansche kolonel Nakao Jahagi zou de Sovjet- Unie wel in een situatie kunnen komen, dat zij gedwongen zou worden tot een strijd met Japan, of zij willen of niet, want de Vereen. Staten hebben groot belang bij een directe Russische aanval op Japan, teneinde daardoor Britsch- Indië te beveiligen. Amerika’s bedreiging jegens Japan besprekende, zeide Jahagi: Amerika; heeft in de wereld rondgebazuind, dat het in 1944 zijn omsingeling voltooid zal heb ben en Japan zal kunnen aanvallen. ORGELCONCERT IN DE ST. MARTINI KERK. Ik weet niet of andere bezoekers van deze orgelconcerten ook die gewaarwor ding ondervinden wanneer ze de oude Martinikerk betreden, maar voor mij is het altijd een soort beklemming. Ik peins me suf wat toch wel de oorzaak is. Kon ik m’n oogen maar strak geves tigd houden op het mooie orgel, dat heel niet past in deze omgeving, maar zoo- dra je blik even afdwaalt, zie je som bere grijs-witte pilaren, groen en wit vensterglas, waterdoorweekte muren en een plafond vol scheuren en zwarte plekken. Neen, van dit kerkgebouw in zijn tegenwoordigen staat gaat geen warmte uit, dat voel je juist bij een con cert waarin op sommige momenten een teere sopraanstem deze ruimte moet vullen. Toch heeft mevr. Syses uit Leeu warden met veel succes enkele liederen op Duitschen tekst gezongen. Bijzonder mooi kwam deze sopraanstem tot haar recht in Maria Wiegelied van Max Re ger. Van de Bunjeliederen van Hendrik van Gort werd „Open Uw oog” met meer gevoel voorgedragen dan 4d „Le vensleed”. De Nederlandsche tekst is iets stroef van klank waardoor het ge heel niet zoo soepel klinkt als in de Duitsche liederen. Van de orgelnummers is no. 3 met z’n telkens terugkeerend hoofdmotief in de verschillende registers, zeer goed. Tot slot een bravournummer van de be kende orgelcomponist Jan Nieland. Over het geheel genomen een goed geslaagd concert. De belangstelling was buitengewoon groot. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 9 Aug. (D.N.B.-. Het opperbevel van le weermacht maakt bekend: Over een breedte van ruim 400 km hebben Duitsche, Roemeensche en Slo- waaksche troepen de Noordelijke uitloo- pers van het Kaukasische gebergte be reikt. Om het bruggehoofd aan den Koe ban, dat ten Noorden van Kraskodar in handen is van den vijand, wordt nog ge streden. Snelle formaties van het leger en de Waffen-SS zijn den Laba-sector gepasseerd en zijn in den aanval naar het Westen in de richting van Maikop. Het luchtwapen heeft zijn aanvallen op de vijandelijke terugtochts- en ontrui- mingsbewegingen op wegen, spoorlijnen en uit de havens der Noord-Kaukasische kust aan de Zwarte Zee gericht. In de havèn van Anapa zijn daarbij drie bolsje wistische lichters door treffers van bom men tot zinken gebracht en een vracht schip beschadigd. Tusschen Wolga en Don, ten Zuidwesten van Stalingrad zijn tegenaanvallen van srerke vijandelijke strijdkrachten in harde gevechten afge slagen. In de groote bocht van den Don schrijdt de aanval der Duitsche troepen ten Noordwesten van Kalatsj met succes voort. Dichtopeengedrongen massa’s van den vijand bij de rivierovergangen wa ren blootgesteld aan de vernietigende aanvallen van groote en geringe hoogte van de formaties gevechtsvliegtuigen en jachtkruisers. Ten Noordwesten van Woronesj zijn verscheidene aanvallen van den vijand afgeslagen. Eigen tegen aanvallen leverden plaatselijke successen op. In het gebied van Rzjef duren de zware afweergevechten voort. In een an deren gevechtssector van het centrale front hebben formaties infanterie in den tijd van 20 tot 31 Juli bij plaatselijke aanvallen op moeilijk terrein verschei dene divisies bolsjewistische infanterie uiteengeslagen. De vijand verloor bij deze (gevechten ruim 4000 dooden. en 1589 gevangenen, benevens 24 tanks, 20 kanonnen en 152 machinegeweren en granaatwerpers. Aan de Wolchof heeft de vijand herhaaldelijk zware aanvallen gericht op een klein bruggehoofd, die door de dappere bezetting in harde ge vechten werden afgeslagen. Aan het Oostelijke front hebben for maties jachtvliegers en afweergeschut gistereri 82 bolsjewistische vliegtuigen neergeschoten, terwijl 5 eigen vliegtui gen verloren gingen. In den strijd tegen GrootJBrittannië hebben gevechtsvliegtuigen overdag en des nachts voor den oorlog belangrijke installaties in het Zuiden van Engeland, resp. in ’t Noorden en Noordoosten van het eiland aangevallen. Een Britsche nachtjager werd in een luchtgevecht neergeschoten. ZEEGEVECHTEN BIJ DE ALEOETEN EN SALOMONS-EILANDEN. Blijkens berichten van het Japansche keizerlijke hoofdkwartier zijn geallieerde vlootstrijdkrachten in actie gekomen bij de Salomons-eilanden en in de wateren bij de Aleoeten. Over deze laatste actie is van Japansche officieele zijde alleen medegedeeld, dat een sterke vijandelijke vlootmacht, die op 8 Augustus aldaar verscheen, door Japansche vlootstrijd krachten is teruggeslagen. Bij de Salomons-eilanden ontstond ’n groote slag. Het Japansche keizerlijke hoofdkwartier heeff hierover het vol gende medegedeeld: Japansche marinestrijdkrachten onder namen sedert 7 Aug. hevige aanvallen op gecombineerde Britsch-Amerikaan- sche vlooteenheden, die in de wateren van de Salomons-eilanden zijn versche nen en brengen den vijandelijken oor logsschepen, benevens den transport schepen vernietigende slagen toe. De strijd duurt nog voort. Tot dusver zijn de resultaten: tot zin ken gebracht een slagschip van onbekend type, twee zware kruisers van het type „Astoria”, benevens twee zware kruisers van het type „Australia”, meer dan drie kruisers van onbekend type, meer dan 4 torpedobootjagers en meer dan tien transportschepen. Zwaar beschadigd werden drie kruisers van het type „Min neapolis”, meer dan twee torpedoboot jagers en meer dan een transportschip. Bij luchtgevechten zijn ruim 41 vijande lijke machines neergeschoten. De Japan sche verliezen bedragen zeven machines, die door rechtstreeksch optreden tegen het doel verloren gingen. Bovendien zijn twee kruisers licht beschadigd, zij blij ven echter bekwaam tot het ’uitvoeren van operaties. Deze zeeslag zal, naar het hoofdkwar tier hieraan toevoegt, in het vervolg den naam dragen: „zeeslag bij de Salomons eilanden”. „Een goede buur is beter dan een punaises vast gemaakt. Nu glijden de verre vriend,” zegt het spreekwoord en hoewel ik er heel niet van houd om de deurdrempels van mijn buren plat te loopen, ging ik dezer dagen toch eens even bij mijn rechterbuurman aan, want hij was juist weer een paar dagen thuis na veertien dagen vacantie gehad te hebben en omdat ik een paar aardige kaartjes uit zijn vacantie-oord had ont vangen, wilde ik hem bedanken en te vens eens hooren, hoe! het daar is, want ik heb mijn vacantie nog te goed. Buurman was druk aan het werk. Hij had nog een paar dagen vrij voor hij weer naar zijn werkkring behoefde te gaan en deze dagen benutte hij om zijn verduistering te controleeren. Ik spotte er wat mee en zei: „Daar is nog tijd genoeg voor. Het is nog lang geen winter en de avonden zijn immers nog lang.” „Daar heb je gelijk aan,” antwoordde buurman, „maar nu hebben we nog volop daglicht en daarom benut ik deze dagen om er voor te zorgen, dat in den komenden winter mijn verduistering tip top in orde is.” Ik moest hem gelijk geven. „Bovendien,” vervolgde buurman, „korten de dagen weer snel. Als je na gaat, dat op 15 Augustus de zon alweer om 7 minuten over 9 ondergaat en op 1 September reeds precies om half ne gen, dan duurt het niet lang meer, of we moeten ’s avonds de lamp weer op heb ben. Dat beteekent dus: verduisteren.” Ook nu moest ik hem gelijk geven. „En,” zoo besloot mijn buurman, „op het oogenblik hebben de winkeliers weer een goeden voorraad verduisteringspa pier en als men liever luiken voor de ra men heeft, dan is het nu de geschikste tijd om den timmerman in den arm te nemen. Van het najaar hebben ze weer werk genoeg.” En voor de derde maal dacht ik: „Man je hebt gelijk.” Een goed voorbeeld doet goed volgen en dienzelfden dag heb ik ook bij mij thuis de verduistering eens geïnspecteerd Eerlijkheidshalve dien ik te bekennen dat er nog wel het een en ander aan man keerde. De verduisteringsgordijnen in de keuken waren niet heelemaal meer in orde, hetgeen niet te verwonderen is, want ze zitten er al twee jaar op en in een vertrek, waarin dagelijks gekookt wordt, hebben die papieren gordijnen heel wat te lijden. Ik heb ze dus ver nieuwd en verder heb ik reepen bordpa pier aan weerszijden van de ramen met Men hoort de laatste weken in ge sprekken over den oorlog nogal eens de opmerking „dat het zoo opmerkelijk stil blijft”, waarmee men dan te kennen wil geven, dat er naar het oordeel van deze menschen maar zeer weinig op de di verse oorlogstooneelen gebeurt. Voor een deel komt deze conclusie voort uit het feit, dat men over het al gemeen te weinig leest en dus maar ge deeltelijk georiënteerd is.en aan de andere kant doordat het meest actueele strijdpunt zich steeds verder van ons verwijdert. Reeds gedurende meerdere weken trekt de strijd in Zuid-Rusland de aandacht. Was in het begin van het I Duitsche offensief de eigenlijke bedoeling nog iets duister, thans is de situatie zoo dat men gerust de conclusie mag trekken dat dit geheele offensief gaat om de zeer belangrijke mineralen-rijkdom van den Kaukasus. Voor beide partijen heeft dit gebied een zeer belangrijke beteekenis; immers olie, mangaan en koper zijn drie bestanddeelen die we haast als de on ontbeerlijke pijlers van ’n oorlogvoering kunhen beschouwen. Volgens de laatste Duitsche oorlogs berichten hebben de verbonden troepen Maikop bezet. Wanneer we even ons oorlogskaartje bestudeeren, dan blijkt ons direct het groote voordeel van deze bezetting. Niet alleen voor de olievelden die liggen in het gebied van Koeban, maar ook doordat de straat van Kertsj voor de Sovjettroepen is afgesneden en de. Zee van Azov in Duitsche handen ligt. Een zeer moeilijk gedeelte wacht thans de verbonden troepen. Hooge, on toegankelijke bergruggen, voor een deel altijd met sneeuw bedekt, jen .zeer slechte verkeerswegen. De natuurlijke hindernissen zijn er zeer groot, maar we weten ook uit de ondervinding der laat ste twee jaar, dat de verbonden troepen met succes deze natuurlijke hindernissen weten te overwinnen. Een der eerste re sultaten van de opmarsch der verbonden Ten vervolge op zijn bekendma king van 13 Juli 1942 tot de geheele Nederlandsche bevolking, die in alle Nederlandsche bladen is verschenen, wordt op bevel van den Weermachts- bevelhebber in Nederland, den Ge neraal der Vliegers Fr. Christiansen het volgende officieel medegedeeld Op 7 Augustus hebben onver antwoordelijke elementen te Rotter dam een aanslag gepleegd op een spoortrein der Duitsche Weermacht. Een Nederlandsche spoorwegbeam- te is bij de vervulling van zijn plicht het slachtoffer van dezen aanslag geworden. Indien niet vóór Vrijdag 14 Aug. a.s. middernacht, de daders zich bij de politie aanmelden, of vooral door medewerking van de bewoners des lands worden gegrepen, zal op grond van de bekendmaking van den Weermachtsbevelhebber in Neder land teruggegrepen worden op een aantal gijzelaars, die met hun leven voor dergelijke daden van sabotage borg staan. Het arresteeren van de daders is thans in het eigen belang van de geheele bevolking zelf, ten einde dit teruggrijpen op de gijze laars te vermijden. Op tijdige mededeelingen aan een dienstinstantie van de Duitsche Weermacht of de politie, welke tot het grijpen van de daders leiden, stelt de Weermachtsbevelhebber in Nederland een belooning van f 100 000. Mededeelingen worden vertrouwe lijk behandeld. De höhere SS en Polizeiführer en commissaris-generaal voor de veiligheid, Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD Telefoon No. 451 gordijnen dus in een soort schuif en er straalt geen kiertje licht meer naar bui ten. In de voorkamer heb ik houten ge raamten, beplakt met verduisteringspa pier en hier en daar zat een scheurtje. Het papier was nog goed en de scheur tjes heb ik bijgeplakt, terwijl ik hier en daar nog een spijkertje in het geraamte heb bijgeslagen, zoodat het geheel weer steviger is. Ook boven, op de slaapka mer en op den zolder, heb ik het papier gecontroleerd en, waar noodig, ver nieuwd. Alles bij elkaar heeft het me een paar guldens gekost en nu ben voor den geheelen komenden winter weer ge dekt. Er zal geen kiertje licht uit mijn huis stralen. Ik liet het mijn buurman zien. „Nou, had ik geen gelijk, toen ik zei, dat dit net een karweitje was voor deze dagen? En heb je je kachels al na laten kijken?” Neen, daar had ik niet aan gedacht. Ook een karweitje, dat men vóór het na jaar moet laten doen. De smeden heb ben het op het oogenblik niet zoo druk als straks in het najaar en in. den voor winter en het bleek, dat er een paar steenen in mijn salamanderkacheltje ver nieuwd moesten worden. De smid heeft hem op het oogenblik onder handen en hij zal er nog een nieuwe schuif inma ken, zoodat ik in den komenden winter zoo zuinig mogelijk zal kunnen stoken. Want, we weten het allen, dat zal weer noodig zijn. Waarmee ik maar zeggen wilde: Wacht er niet te lang mee. Nog is het zomer en nog zijn de dagen lang, maar ze korten (gestaag en het duurt nog maar een paar weken, of we moeten ’s avonds de lamp weer een uurtje aan hebben. Zorg er dus voor, dat vóór dien tijd de verduistering tiptop in orde is. zeer groot deel is afgesneden, daarover i troepen in dit gebied is, zooals gezegd, het veroveren van de olievelden in de streek van Koeban. Bovendien wordt de pijpleiding van Grosny naar Rostov ern stig bedreigd, waardoor voor de Russi sche industrie-centra’s belangrijke hulp middelen worden afgesneden. Wanneer we egns indenken, dat de totale olieproductie van de Sovjet-Unie in het jaar 1940 32.3 millioen ton be droeg en dat daarvan de Kaukasische velden 29 millioen ton leverden of 92 van de geheele productie dan is het voor ieder duidelijk, van hoe groot be- lang dit bezet gebied voor Rusland, maar ook voor Duitschland is. De petroleum wordt of in Bakoe zelf verscheept of via pijpleidingen naar Batoem aan de Zwar te Zee vervoerd, dat zelfs met twee pijp leidingen met Bakoe is verbonden. Ook Grosny en Maikop bezitten pijpleidingen waardoor de olie kan worden vervoerd naar Toeapse aan de Zwarte Zee en naar Rostov aan de Don. Al deze namen kunt U de laatste we ken lezen in de Duitsche legerberichten, maar het is niet alleen de olie die zoo belangrijk is, ook andere grondstoffen worden hier gevonden. Noord-Kaukasië een gebied dat grootendeels lijkt °P de vlakte van Zuid-Rusland is een graan- gebied dat hoofdzakelijk tarwe en mais levert. In de noordelijkste uitloopers van het gebergte worden koper lood, zink en steenkool gevonden. Dit gebied be zit evenwel geen industrie van eenige beteekenis. Trans-Kaukasië is bekend door zijn rijkdom aan mangaanerts, een onmisbaar product bij de staalbereiding. Ook in dit gebied wordt ijzer, tin, steen kool en koper gevonden. Begint de positie van Timosjenko wer kelijk critiek te worden of heeft deze Russische opperbevelhebber zijn troepen door het telkens maar terugtrekken Ln- tact kunnen houden? We weten het niet, maar dat de aanvoer van ook voor de Sovjets onmisbare grondstoffen voor ’n rl. *1 ie ■1 et s- t Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50 Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct. Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal. De eenige nog in dienst van de N S. zijnde overwegwachteres, Mevr. W. Timmer-v. d. Visch te Bilthoven. heeft 1 Augustus dit beroep, na 26 jaar dienst, verlaten met pensioen. Gekleed in de eenige vrouwendienst- kleeding der Spoorwegen, n.l. de zuidwester en cape, bedient zij voor n het laatst de spoorboomen. (V-P-B.-V.N.P.-De Keijzer-s.) DE JONG s NIEUWSBLAD waarin opgenomen

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1942 | | pagina 1