Revue van ne week. De Oorlog De Bolswardsche Courant en Westergoo L 1 38g!g Jaargang Vrijdag 14 Augustus 1942 Officieel orgaan der gemeenten Bolsward, Wonseradeel en Hennaarderadeel Uitgever Fa. A. J. OSINGA, Marktstraat, BOLSWARD xi Telefoon No. 451 Stadsnieuws. Uit den Omtrek No. 65 •Jo. 1. xi Advertentieprijzen; 1 tot 10 m.m. 100 ci. elke m.m. meer 6 ct. Tusschen de tekst dubbele prijs. Giro no. 87926. GESLAAGD. Dezer dagen slaagde met goed gevolg voor het examen Meubelmaker-gezel te Utrecht, onze stadgenoot de heer Joh. Regnerij. -(o)- Een zeer actueel onderwerp in den tegenwoordigen tijd is het vraagstuk der surrogaten. We vinden ze tegenwoordig voor al- „Op- „Een „Kwaadwillige Verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Hoofdred. J, D. Osinga, Bolsward. Advert. A. J. Osinga, Bolsward. Leesgeld fr. p. p. per half jaar f 1.50 Buiten de provincie f2.-; inn. 15 ct. Leesg. p. looper 40 ct. p. kwartaal. ORGELBESPELING. Maandag 17 Aug. geeft de gast-orga- nist, de heer Henk Dul, een orgelbespe ling in de St. Martinikerk alhier. Hij speelt werken van J. S. Bach, Daquin, C. Franck en Max Reger. GESLAAGD. Te Utrecht slaagde voor de acte Fransch 1. o. onze stadgenoote mej. C. M. Siemonsma, onderwijzeres aan de R.-K. Meisjesschool alhier. EXTRA BERICHT VAN HET DUITSCHE OPPERBEVEL. ENGELSCH VLIEGKAMPSCHIP TOT ZINKEN GEBRACHT. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 11 Aug. (D.N.B.). Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Een Duitsche duikboot heeft vanmid dag in het Westelijk deel van de Mid- dejlandsche (Zee Ihet Elngelsche vliög-i kampschip „Eagle”, dat deel uitmaakte van een krachtig beschermd konvooi met vier torpedotreffers tot zinken gebracht. Het vliegkampschip „Eagle” had een waterverplaatsing van 22.600 ton; de bewapening bestond uit 9 stukken van 15.2 cm, 4 stukken luchtafweergeschut van 10.2 cm, 4 van 4.7 cm, 8 van 4 cm en 13 luchtafweermitrailleurs. Volgens Engelsche opgaaf had het schip in vre destijd 21 vliegtuigen aan boord. Het was oorspronkelijk op stapel gezet als het slagschip „Almirante Chochrano” voor Chili; in 1917 werd het door En geland overgenomen en als vliegkamp schip afgebouwd. I Het aantal gevangenen stijgt met den dag. Een verzamelplaats bij Rostov. (V.P.B.-Zander-PK.Rebhahn-s) DORUS RIJKERS-FONDS. De collecte, gehouden te Bolsward ten bate van het „Dorus Rijkers-fonds” heeft f96.49J/2 opgebracht. 12 Augustus 1942. Onder groote belangstelling had heden alhier de veulenkeuring plaats van de afstammelingen van den vorigen hengst „Sillus”. Veulens, geb. voor 15 Mei 1942: 1ste prijs plus med. van de Hengstenhouders in Friesland: Susanna ,merrieveulen, eig. KI. IJpma te Arum; 2e. Flora, merrieveu- Ig. Sj. Reitsma te Witmarsum; 3de. hengsteveulen, eig. Gebr. Genee te gaat aan deze menschen radicaal voor bij. Als hongerige wolven zwerven zij uit over het land en bevolken de pen sions en hotels met de vurige hoop, er meer te veroveren dan waar zij recht op hebben. Zij zijn overal, op de Veluwe, ijl Twente, in Limburg, in de Achter hoek, enz. enz. Zij vormen een wrang tijdbeeld. De welvoorziene portemonnaie deinst nog nergens voor terug en dringt door alle Wanneer men nu reeds week in week ui,t de volgepakte trams en autobussen ziet rijden, ontkomt men niet aan de gedachte dat zoowat het grootste deel van ons Nederlandsche volk zich gedu rende deze vacantiemaanden van de een naar de andere stad verplaatst. Vacantie. dat was voorheen het privilege voor hen die rijk met aardsche goederen waren gezegend of voor de groep ambtenaren die met een vast salaris evengoed het weekgeld elders dan in eigen plaats kon den verteeren. De laatste jaren is hierin een radicale verandering gebracht. De arbeider heeft nu recht op vacan tie en de middenstander ontdekt plotse ling, dat de winkel zonder veel bezwaar één’week in het jaar gesloten kan wor den. Misschien dat na den oorlog deze toestand zonder veel bezwaren besten digd kan blijven en er waarschijnlijk een tip voor de vele verzekeringsmaatschap pijen in zit om speciale vacantie-polis- sen te ontwerpen. Een zoo massale volksverplaatsing als dit jaar gebeurt, brengt natuurlijk ook zijn bezwaren mee. Wanneer men de vacantie benut om eens rustig te genieten van het vele natuurschoon wat ons land in de ver schillende vacantiestreken kan bieden, dan is die drang naar ontspanning ujt de dagelijksche sleur toe te juichen. Stelt men daarbij in verband met de distributie zeer bescheiden eischen aan de voedselvoorziening, degelijk maar niet overladen, dan heeft men de ideale stem ming voor een goede vacantie. Jammer genoeg is de werkelijkheid dikwijls zoo geheel anders. „Het Volk” klaagde dezer dagen dat vele vacantie- gangers als roofridders het platteland optrekken, om zooveel mogelijk eetwaar gemaakt of vernietigd. In denzelfden tijd werden 4960 vijandelijke vliegtuigen in luchtgevechten, 664 vliegtuigen door luchtdoelartjllerie neergeschoten en 432 vliegtuigen op den beganen grond ver nield. ling”. Verspilling is nutteloze uitgaaf, dus nutteloze verspilling is nutteloze nutteloze uitgaaf. Het is de meest voorkomende fout. De krant zou aanmerkelijk kortere en fris sere lectuur opleveren als al de over tollige woorden geweerd werden; zij zijn op bijna iedere bladzijde te vinden. De schrijver van pleonasmen gelijkt den dronkaard: beiden beogen versterking en verlevendiging: beiden bereiken integen deel verslapping en versuffing. Het pleo nasme maakt de stijl overladen en dwaas als twee klokken in een kamer. Men leest er gewoonlijk overheen: men is aan de bedwelming gewend.” „Hét kind werd nog tijdig ’gered.” Wat is redden anders dan de ondergang voorkomen, door op tijd, tijdig, voor het te laat is, te handelen? Tijdig redden is dus een pleonasme. In geval van twijfel stelle men het tegendeel; levert dit geen begrip, dan is de uitdrukking veroor deeld: het ene kind is tijdig gered, het andere is wel gered, maar niet tijdig even te laat. Dit is klaarblijkelijk on zin.” Andere voorbeelden: „Een noodzakelijke behoefte”, pervlakkige (uiterlijke) schijn”, tijdelijke opschorting”. laster”. „Valse voorwendsels”. „Stellige zekerheid”. „De dood van wijlen Lord Astor”. „Overtollige ballast”. „Lang zaam slenteren”. „Het lijkt ogenschijn lijk”. „Zich uitsluitend beperken tot”. „Mondeling bespreken”. „Schriftelijk on dertekenen”. „Nieuwe aanwinsten”. „De oprichting van een nieuwe ijsfabriek”, „installatie van den nieuwen burge meester”. „Het bestaande gebouw krijgt een nieuwe overkapping”. „Een voldon gen feit”. „Het ingestelde onderzoek”. „Begane fouten”. „Hij is een lichtend voorbeeld voor anderen geweest”. „Ex port naar het buitenland”. „Naar elders verhuizen.” „De Heer en Mevrouw Jan sen geven kennis van de geboorte van hun jongsten zoon, Jan.” „De jongen reed per fiets naar Z., waar hij zich vast hield aan een in dezelfde richting rij dende auto.” „De minister zal alles doen om herhaling in de toekomst te voor komen.” „Hij heeff zijn werkzaamheid weder hervat.” „Dan zakt het stuk lang zaam naar beneden.” „Hij is bescheiden zonder zich op de voorgrond te plaat sen.” „Hij is ten onrechte miskend.” Laten onze lezers daar nu eens een gezelschapsspelletje van maken! „Wi;e weet het eerst wat er in deze uitdrukkingen geschrapt moet worden?” FILMNIEUWS. Bioscoop „De Doele” zet Zaterdag en Zondag haar vacantie-programma voort met de film „Meisjespensionaat”. Prinses Dagmar, die op een kostschool wordt geplaatst, heeft daar door haar onhandigheid veel kibbelpartijen met ’n jonge bruingebrande sportleeraar. Zon der dat zulks tot uiting komt, ontwikkelt zich een diepe liefde. Pas jaren later als zij elkaar nog eens ontmoeten, bekennen ze elkaar voor het eerst hun liefde. Ongetwijfeld is dit weer een film die iedereen zal boeien. len, ei Sillo, 1 Makkum; 4de. Sido, hengstveulen, eig. Erven van Popta te Pingjum. Veulens, geb. na 15 Mei 1942: 2de pfijs: EmmaJ merrteveuleta, eig. J. A. Reitsma, Pingjum. Entersafstammelingen van „Sillus”: 1ste prijs: Toosje, merrie, eig. H. Schra le te Idsegahuizum; 2de. Sebina, merrie, eig. KI. IJpma te Arum; 3de. Snuffel, ruin, eig. J. A. Kooistra te Witmarsum. Tevens veulenkeuring vanwege het Friesch Paardenstamboek, afd. Boven- landSch ras voor onderhoudsbijdragen, hiervoor kwamen in aanmerking: merrie- veulen .van D. Hilarides te Pingjum en merrieveulen van J. van der Tol te Kimswerd. OORLOGSSCHIP GEROFFEN IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE. ROME, 12 Aug. (Stefani). Italiaansch weermachtsbericht no. 806: Aan het Egyptische front actie van verkenningsafdeelingen. De luchtmacht der Spilmogendheden ontplooide een le vendige bedrijvigheid. Concentraties van troepen en auto’s werden met succes ge bombardeerd. Vijandelijke vliegtuigen ondernamen aanvallen op eenige steun punten in ons achterland en vooral op Tobroek, waar het luchtdoelgeschut een vijandelijk vliegtuig vernietigde, dat bij Bardia neerviel. In verscheidene leven dige luchtgevechten werden 8 andere vliegtuigen door Italiaansche en Duitsche jagers neergeschoten. Britsche luchtaanvallen op Catania en eenige'plaatsen in de provincie Cagliari eischten 2 dooden en 3 gewonden. In het westelijke deel van de Middel- landsche Zee heeft een onzer duikbooten gisteren bij het aanbreken van den dag een groot oorlogsschip van niet nauw keurig vastgestelde soort, dat deel uit maakte van een sterk convooi, aange vallen en met twee torpedo’s getroffen. DE ZEESLAG BIT DE SALOMONS EILANDEN. EEN AMERIKAANSCH OFFENSIEF. LANDINGSPOGING OP HET EILAND TULAGI. Hoewel omtrent het verdere verloop van den zeeslag bij de Salomons-eilan- den, waarbij aan de Amerikaansch-Brit- sche vloot zulke zware verliezen zijn toe gebracht, nog geen definitieve berichten beschikbaar zijn, blijkt toch reeds dat men hier te >doen heeft met een groot- scheepsch opgezette Amerikaansche on derneming om het heft in handen te ne men en Australië van den Japanschen druk te ontlasten. De bedoeling was blijkbaar om de Ja panners van de Salomonseilanden te ver drijven en dan deze belangrijke stelling te benutten voor verdere aanvals-acties. In hoeverre die bedoeling geslaagd is, blijkt nog niet duidelijk. Volgens een D.N.B.-bericht uit Sjang hai hebben de Amerikaansche troepen ’n landingspoging gedaan op het eiland Tulagi, waarbij zij echter door de Ja panners voor het grootste deel vernie tigd werden. De transportschepen wer den tot zinken gebracht. Sovjetleger en sterke deelen van het 1ste pantserleger vernietigd. In dezen vernietigenden veldslag wer den tot dusver 57000 gevangenen ge maakt, meer dan 1000 pantserwagens en 750 kanonnen van allerlei aard vernie tigd of buitgemaakt. De bloedige verlie zen van den vijand zijn hoog. Bij deze gevechten hebben zich ook Kroatische troepen onderscheiden. Sinds het begin der voorjaarscam- pagne van den slag op het schiereiland Kertsj tot aan den afloop van den slag in de groote bocht van den Don hebben de Duitsche en verbonden troepen aan het Oostelijke front 1.044.741 gevange nen gemaakt, 6271 ’pantserwagens en 10.131 kanonnen van allerlei aard buit- niet. Bijvoorbeeld „nuttelooze verspil- KANOWEDSTRIJDEN. De reeds traditioneele „Zesdaagsche” op de D.B.S.buurt vindt dit jaar geen doorgang, vanwege de tijdsomstandighe den. We vroegen ons reeds af of de D.B.S. dit jaar heelemaal niets van zich zou laten hooren, doch het woordje NIETS schijnt niet op het D.B.S.-pro- gramma voor te komen. In plaats van een zesdaagsche, worden Zaterdag 22 Aug. groote kanowedstnj- den (Laag Bolwerk) gehouden, waaraan ieder, die een kano bezit, kan deelnemen. Daar dergelijke wedstrijden zoo goed als nieuw zijn in Bolsward, en alles koste loos gevolgd kan worden, verwachten we 22 Aug. op het Laag Bolwerk een enorme belangstelling. Voor deze wedstrijden worden fraaie prijzen beschikbaar gesteld. We wekken dan ook alle kanovaarders, zoowel uit Bolsward als uit de omgeving, op, aan ^ovengenoemd tournooi deel te nemen. veren bal is aangeboden door het eere- lid der v.v. C. A. B., den heer J. Wijma. Deze prijs moet elk jaar worden verde digd. Verder gaven de volgende heeren een medaille: A. van de Witte 11, stuks, H. Huisman, oud-secr„ K. Huisman, Joh. Veldman, hotel „de Groene Weide”, J. Wijma en verder de vereen. C. A. B. en Supportersvereen. Moge deze mooie dag een goede kans van slagen hebben. ent ie» INGEZONDEN Geachte redacteur, In een vereenigingsblad (Volksonder wijs) komt onderstaand artikel voor, dat ondergeteekende uit het hart is gegre pen. Wil het, voor meerdere bekendheid, ook in uw blad opnemen. STATEMA. NEDERLANDERS, HOUDT UW TAAL IN ERE! Onder deze titel zullen we af en toe stukjes overnemen uit een kostelijk boekje: „Is dat goed Nederlands?” ge schreven door Charivarius - uitgegeven door de N.V. De Spieghel te Amsterdam. De schrijver noemt het zelf: „Een eenvoudig, handzaam geschriftje vol van kort en klaar bescheid, waarin niet alleen wordt aangetoond hoe het niet moet, maar waarin ook gezegd wordt hoe het dan wel moet. Belangrijk voor ieder die zijn moedertaal goed wil en moet hanteeren, bij het onderwijs voor journalisten, staatslieden, rede naars, zakenlieden, schrijvers.” PLEONASMEN. Een pleonasme is een uitdrukking die een of meer overbodige woorden bevat. Een begrip wordt dubbel uitgedrukt, maar doordat de woorden verschillen, merken de slordige schrijver en lezer ’t les, pudding, thee, koffie, kortom alle voedings- en industrie-producten en wat het ergste is de prijzen .voor deze pro ducten zijn buitensporig hoog. Gelukkig zal daarin nu verandering komen; met de nieuwe inwerking getre den prijzenbeschikking is de eerste stap gezet op den weg die leidt tot een to tale regeling van alle prijzen. De con sument zal zeer, binnenkort de gevolgen van dif ingrijpen van den Gemachtigde voor de prijzen ondervinden. Niet alleen zullen de vele surrogaten worden be perkt, maar ook de prijzen zullen aan merkelijk worden verlaagd. Voorloopig geldt de nu afgekondigde beschikking voor fabricaten van bouillontabletten, blokjes en korrels, pasta en consommé voor soepblokjes, jusblokjes, aroma’s enz., voor puddingen, sauzen en vla’s, voor boterhampasta’s en smeersels en van vischconserven in den meest uitge- breiden zin. Uit de overwegingen, die aan deze nieuwe beschikking ten grond slag liggen, blijkt de bedoeling van de overheid om ten slotte alle zelfgecalcu- leerde prijzen te doen verdwijnen en de stroom van aanvragen om prijsverhoo- ging te beperken. (o)— Ten slotte willen we voor vandaag dit overzicht besluiten met een kleine passage uit het weekblad voor de ef fectenhandel, waarin het economische leven in ons land met enkele woorden wordt geschilderd. In het algemeen heeft het Nederlandsche bedrijfsleven de on tegenzeggelijk schokkende gebeurtenis sen der laatste jaren met vrij groote soe pelheid opgevangen. De rol van de effec tenbeurs als verschaffingscentrum van kapitaal aan het bedrijfsleven is vermin derd. Zoowel het bedrijfsleven als vele particulieren zien zich voor een aan- groeien van hun vlottende middelen ge plaatst welke ten deele hun weg vonden naar de banken en zoo via deze instel- op te doen. De schoonheid van het land lingen ten goede kwamen aan de be hoeften van den staat. De overheid dient evenwel er voor te waken dat de beurs niet gaat spelen met het particulier be zit. Het kan niet worden toegelaten, dat een groep die werkt met bet geld van anderen, een invloed op de beurs uit oefent op grond van verwrongen ge ruchten. Dergelijke speculaties moeten worden voorkomen, omdat de beurs als onderdeel van het bedrijfsleven het be lang van het geheele Nederlandsche volk hindernissen. Dit soort menschen in de heeft te dienen op de haar eigene wijze, vacantie is ook nog te talrijk om er zonder meer aan voorbij te gaan. In den grond van de zaak is dit alles een waar schuwing, dat de Nederlanders, ook wat het besteden van de yacantie betreft, nog aardig wat te leeren hebben. Vacantie kan ook voor een deel me dewerken tof versterking van de volkskracht, maar veel meer noodig zijn hiervoor an dere overheidsmaatregelen. Gedurende den loop van dit jaar heeft de overheid reeds getracht ingrijpende maatregeling tot versterking van de volkskracht te nemen en in een dezer djagen gehouden) persconferenti|e heeft de directeur-generaal van de volksge zondheid, Dr. F. O. Bruining, verschil lende punten aangevoerd waarlangs die volkskracht kan worden bevorderd. We laten zijn beschouwingen over ste rilisatie achterwege, als nu niet direct geschikt voor ons blad. De zorg voor de volksgezondheid was in ons land zeer goed, maar zal in de toekomst meer in propylactische richting moeten gaan. Binnenkort zullen voorschriften ver schijnen voor de jeugd, tandverzorging en dierenbescherming. Rheumatiekbe- strijding is eveneens in vergevorderden staat van voorbereiding. De tuberculose bestrijding wordt uitgebreid. De gezond heidszorg, aldus Dr. Bruining, zal zich thans ook moeten richten op het bevor deren van vroege huwelijken van ge zonde menschen. De groote gezinnen zullen bijzonder moeten worden ge steund, het krijgen van kinderen moet blijdschap geven en geen drukkende zorg veroorzaken. De jonge vrouw en moeder moet met veel zorg omringd worden, ten van Kalatsj^de massa van het 62ste hier in het bijzonder .moet de jeugd be- c - schermd worden door lichamelijke op- JEUGDTOURNOOI C. A. B. Zondag a.s. organiseert de jeugdafd. der v.v. C. A. B. haar eerste jeugdtour- nooi. De verwachting is, dat velen deze geanimeerde wedstrijden zullen willen volgen daar in de hoogste klasse de beste jonge spelers zijn opgesteld. Het programma is in 3 klassen ver deeld, n.l.: Klasse A: Harlingen, Black Boys, R. E. S. en C. A. B. (leeftijd t.m. 20 jaar). Klasse B: Wit Zwart, Black Boys en C. A. B. (leeftijd t.m. 17 jaar). Klasse C: R. E. S. en C. A. B. (leeftijd t.m. 15 jaar). Veel bezoek wordt verwacht van de kant der ouders. Nooit is er mooier kans om de omvang en belangrijkheid van 't jeugdvoetbal gade te slaan. De prijzen zijn beschikbaar gesteld door liefhebbers. De hoofdprijs, een zil- ZWEMSCHOOL BOLSWARD. Mocht de zwemschool alhier bij het jaarlijks te houden afstandzwemmen 1000 meter voor meer geoefenden steeds rekenen op een groote deelname, j.l. Woensdag 12 Augustus was zulks niet het geval. Ook omdat het weer veel te wenschen overliet, waardoor reeds eeni ge keeren het vastgestelde afstand zwemmen werd u'itgesteld). Slechts 10 heeren en 20 dames namen hieraan deel. Nam. 3 uur startten de heeren, waar van aan zes het diploma werd uitge- reiikt n.l,: Arjen Ykema (10 jaar), Rinke Hendriksma (10 jaar), Cornelis de Jong, Johannes Gorter, den heer J. E. M. de Jong en Jan Bootsma, Tjerkwerd. Van de dames verwierven het diploma: Okje van Dalen, Stijntje de Wit, Pietje Zuiderhof, Cecilia Lotstra, Akke Zuider- hof, Annie Hobma, Mina Ferwerda, Trijntje van der Goot, Aukje Oppedijk, Joke Hendriksma, Wilhelmina Bijstra, Aaltje de Jong, Jetske Boersma, Jeltje Bootsma, Berentje van der Meer van Tjerkwerd, Fokeltje Sandstra van Nij- land, Durkje Huitema en Annie Gosliga van Wommels. Uit de plaatsnamen der deelnemers blijkt steeds, dat onze zwemschool van buiten ook vele leden bezit, die ondanks de dagelijks af te leggen afstand er ze ker van zijn het zwemmen onder de be kwame leiding van den badmeester Pos- tema meester te worden. Ook de prijzen, behaald j.l. Zaterdag op de Nat. zwemwedstrijden 3000 meter Groote Wielen te Leeuwarden, waar onze stadgenooten mej. Gretha van der Weide de 2de, en de heer K. Branden burg de 3de prijs behaalden, is voor onze zwemschool een groot succes. GESLAAGD. Geslaagd te ’s-Gravenhage voor de acte Duitsch l.o., onze stadgenoot de heer A. J. Poelstra, onderwijzer aan de Openb. ulo-school alhier. GEVONDEN VOORWERPEN OVER DE MAANDEN APRIL, MEI en JUNI 1942. Eenige beurzen met inhoud, eenige bankbiljetten, actentasch, lipsleutel, armbandje, vulpen, een gymnastiek schoen, boodschaptasch, kerkboekje, 'n paar handschoenen, rozenkrans, een muts. Inlichtingen omtrent deze voorwerpen zijn dagelijks te verkrijgen aan het bu reau van politie te Bolsward. WITMARSUM. 11 Augustus 1942. Geslaagd voor kantoorstenograaf B, de heer W. J. Boonstra alhier, opgeleid door het Instituut Speed, te Bolsward. DE GROOTE VELDSLAG TEN WESTEN VAN KALATSJ. HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 12 Aug. (D.N.B.). Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Troepen van het leger,- onder bevel van den generaal der pantsertroepen, Paulus, voortreffelijk ondersteund door de luchtdoelartillerie en de vliegende ar- tilleriel onder bevel van den General- oberst Freiherr von Richthofen, hebben in de groote bocht van den Don ten wes. voeding en het regelmatig naar buiten brengen van gezonde kinderen, doch alleen onder toezicht van de inspectie ^an de volksgezondheid. Dr. Bruinipg acht een keuring voor hef huwelijk noo dig. Zoo mogelijk ook geen huwelijken meer tusschen te zeer verschillende ras sen of met erfelijke gebreken zwaar be lasten. f DE JONG s NIEUWSBLAD waarin opgenomen

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1942 | | pagina 1