I
I
lil
De partijbegrafenis van Hauptdienstleiter
Schmidt.
Sowjetstellingen doorbroken
Tentoonstelling „Herlevend Nederland”
te Leeuwarden.
15, 16, 17 en 18 R. I. moeten zich aanmelden
Vrijdag 9 Juli 1943
2e Jaargang
BOLSWARDER EDITIE
No. 27
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
P'
1 -
WEERMACHTSBER1CHT
-
.(SS BildberieUler Fritz-Hoftaann/Stapf Fax sl
I-15^
I
STERGOO
A. J. Osinga Bolsward
Brouwer
uit
dag te Munster heeft plaats gevonden.
B.
De ouders van den overleden Hauptdienstleiter, Generalkommissar Fritz Schmidt, bü de Partij-
L j
DE AANSLAG MET ONTPLOFBARE STOF
OP HET AMSTERDAMSÉHE BEVOLKINGS
REGISTER.
Twaalf doodvonnissen.
K
[j
100 cent
1 cent
Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur
Verantwoordelijk voor de advertenties
BEZOEK VAN DEN WEHRMACHT-
BEFEHLSHAhER AAN DE
NOORDELIJKE PROVINCIES.
De Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlan-
den, General der Flieger Fr. Christiansen, heeft
dezer dagen met officieren van zijn staf een tocht
van verscheidene dagen gemaakt door de provin-
cies Friesland en Groningen. De generaal bezocht
waartsche installaties van de weermacht
woonde verscheidene troepenoefeningen bij.
MOORD OP EEN NEDERLANDSCH
POLITIE-AMBTEN A AR.
Zaterdag 3 Juli is des ochtends om 8 uur de
Nederlandsche opperluitenant van politie Pieter
Kaay, geboren 13 Maart 1904 te Almelo en woon
achtig te Enschedé, Sweelinckstraat 14, te En
schedé ruggelings neergeschoten. Kaay was per
rijwiel op weg naar het politiebureau. De dader
volgde hem op de fiets en heeft van achteren op
korten afstand een schot op Kaay gelost, dat hem
terstond doodde. De dader wordt opgespoord.
de daar gelegerde troepen, bezichtigde achter
en
Bureau:
Firma A. J. OSINGA BOLSWARD
Marktstraat 13 Tel. 451 Giro 87926
Advertentieprijs:
1 tot 10 m.m.
elke m.m. meer
midden-sector van hei Oostelijk fronT 193 bolsje
wistische vliegtuigen vernield. Oberfeldwebel
Strassi, vliegtuigcommandant in een jachteska-
der, bevochten drie dagen 25 luchtoverwinningen.
Dertien eigen toestellen worden vermist. Nachte
lijke aanvallen van het luchtwapen waren gericht
op troepenonderkomens, spoorwegverbindingen en
ravitailleeringfeteunjjunten van -den vijand in de
diepte van het terrein.
Van het overige deel van het Oostfront worden
geen noemenswaardige gevechtshandelingen ge
meld.
In het kustgebied van Sicilië/hebben Duitsche
en Italiaansche luchtverdedigingsstrijdkrachten
16 Britsch-Amerikaansche, hoofdzakelijk meer-
streden in het voorste gelid. Daarbij was zijn
streven er vooral op gericht het daarheen te lei
den, dat de nationaal-socialisten in Nederland
onder alle omstandigheden in onwrikbare ge
meenschap bijeen zouden staan. Voor dit doel
heeft de overledene in ontelbare bijeenkomsten
het woord gevoerd. Zijn willen blijft voor ons een
nalatenschap. De Rijkscommissaris besloot zijn
toespraak met den overleden Hauptdienstleiter
toe te voegen: Gij hebt aan uw opdracht voldaan.
Als politiek Führer voeldet gij u verantwoordelijk
en waart gij eèn strijdvaardig, trouw* en waar
achtig nationaal-socialist. wij Duitsche en Neder
landsche nationaal-socialisten voelen ons bij deze
baar verbonden door uw werk en üw willen, wij
sluiten de gelederen en marcheeren verder. De
overledene zal bij óns zijn op den dag van de
zege”.
Nadat de Rijkscommissaris aan den voet van
den baar derj grooten krans van den Führer had
neergelegd speelde de muziekkapel het lied van
den „Goeden Kameraad” en neigden de vanen
voor defi daatsten groet. Onder de tonen van het
volkslied en den treurmarsch uit-de Eroica werd
de baar uit het slot gedragen waarna met groote
plechtigheid de teraardebestelling volgde.
Behalve een zeer groot aantal hooge Duitsche
autoriteiten was oók vertegenwoordigd de JXT.S.B.,
aan het hoofd van welker afvaardiging Mussert
en van Geelkerken stonden.
De Rijkscommissaris, rijksmlnister dr. Seyss In quart, brengt een laatsten groet aan den over
leden Hauptdienstleiter, Generalkommissar Fritz Schmidt tydens de Partijbegrafenis, welke Vrjj-
dag te Münster heeft plaats gevonden. (SS Bildberichter Fritz-Hoffmann/Stapf Bax s)
schen Oceaan en aan de kust van het Kanaal wer-^
den nog 4 vliegtuigen neergeschoten.
Bij nachtelijke storingsaanvallen van enkele
vijandelijke vliegtuigen werden in het \Vêst-Duit-
sche grensgebied bier en daar bomtnen geworpen,
zonder dat noemenswaardige schade werd aange
richt.
„Nationaal-socialistisch Museum” der N.S.B. Deze
legde reeds lang voor dén oorlog een verzameling
aan van voorwerpen, welke betrekking hadden
op den politieken strijd in Nederland. Nauwkeurig
verzamelde hij kranten, pamfletten, alsméde ver-
kiëzingsplaten van de verschillende politieke
partijen.
Bijzonder belangwekkend is ook de verzameling
die Schuilenburg in degi loop van vele jaYen aan
legde omtrent de ontwikkeling van het nat.-
socialisme in Nederland. Brochures, kranten, aan
plakbiljetten herinneren aan groepen en perso
nen als de Rebelsche Patriotten m. Erich Wich
man, de fascistengroép De Bezem, Vuurslag, prof.
Bolland, Haighton, dr. Verviers, Sinclair de Ho-
chemont, Verbond van Actualisten, Alg. Ned.
Fascistenbond (Baars), Zwart Front (Arnold
Meier). Veroer wordt een overzicht gegeven van
de N.S.B. uit die dagen. Men ziet het eerste num
mer van Vova en het Nat. Dagblad, herinnering
aan Musserts ontslag, aan het uniformverbod, tan
het verzegelen der persen, waarop de nat.-soc.
bladen werden gedrukt. Er zijn herinneringen aan
de recente oorlogsdagen, zooals het opsluiten van
vele nat.-socialisten in den Krententuin te Hoorn.
In een nis wordt de nagedachtenis geëerd van nen
die in ons land voor het nationaal-socialisme zijn
geva’len. Statistieken, foto’s, teekeningen enz. ge
ven een beeld van doel en wezen en ontwikkeling
van de W.A., de verschillende fronten en gilden
en andere organisaties.
Een groote ruimte is besteed voor het op
bouwwerk van het nationaal-socialisme in Neder
land. Het Departement van Volksvoorlichting en
Kunsten geeft door middel van een levensboom
met verschillende bladen een idee van zijn indee-
ling en zijn verschillende taken. Ook wprdt een
Inzicht gegeven in het doel en het werk' van de
Ned. Kultuurkamer. Een andere ruimte is geheel
gereserveerd voor den Nat. Jeugdstorm,* waar veel
fotomateriaal, vliegtuigmodellen enz. vertellen van
het leven n deze jeugdbeweging. De W.A. is ook
met een stand vertegenwoordigd. Aandacht is ver
der geschonken aan de Nederlandsche frontsol
daten, aan de Ned. Ambulance en Verzorgings-
fonds. w
Bijzonder uitgebreid en belangrijk is het Ne-
derlandsch Arbeidsfront vertegenwoordigd an
dere organisaties op Nat. soc. grondslag en de
Ned. Arbeidsdienst vragen eveneens de aandacht
Bij de Ned. Kultuurkamer is ook een stand van
Saxo-Frisia ondergebracht, schilderijen van eeni-
ge Friesche schilders worden geëxposeerd, ’n Bij
zondere attractie in een der eerste zalen zal wel
blijken een keuze uit de collectie brieven welke
Max Blokzijl zooal ontvangt Vlaggen en groen
fleuren het geheel op.
De hal bij den ingang is getooid met talrijke
vlaggen var. verschillende organisaties^ met em
blemen en met foto’s van vooraanstaande^ natio
naal-socialisten, waarboven een plaquette met de
beeltenis van Mussert.
DIENSTNEMING BIJ DE LANDWACHT
EEREDIENST AAN HET VOLK.
Meldt ook u zich!
Inlichtingen over vergoedingen, extra levens
middelentoewijzing, kolenbijslag, vergoeding van
verzekerings- en ziektepremie, extra hulp in bij
zondere gevallen, vrijstelling van arbeidsinzet,
enz. verstrekt het SS Ersatzkommando Nleder-
lande, Korte Vijverberg 5, ’s-Gravenhage, alsmede
de Nebenstelle, Dam 4, Amsterdam. Ook tijdens
de keuringen worden deze inlichtingen gegeven.
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-S.S.,
HET LEGIOEN EN D^ LANDWACHT.
Het S.S. Ersatzkommando Niederlande deelt
mede:
Nederlanders van arisch bloed, in den leeftijd
van 17—45 jaar (ook gehuwden), die lichamelijk
zoowel als geestelijk goed ontwikkeld zijn en zich
geheel kunnen geven aan de eischen, die de oplei
ding hun stelt, kunnen zich bij de genoemde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd te worden.
Bij de onderzoekingen worden ook alle gevraagde
inlichtingen verstrekt met betrekking tot de ver
zorging dér familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen voor de familieleden enz.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat voor de
vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Neder
land moeten blijven, de mogelijkheid bestaat, hun
dienst te doen bij Re landwacht Nederland of bij
het wachtbataljon in Amersfoort. Tijdens deze
këuringen kunnen zich ook diegenen melden, die
tot de Germaansche S.S. in Nederland willen toe
treden.
Personen tusschen 1830 jaar, die aanmel-
dingsplichtig zijn voor den arbeidsinzet kunnen
zich eveneens op een der keuringsdagen aanmel
den en worden gedurende hun verbintenis van den
arbeidsinzet vrijgesteld.
17-7-43 914 uur Rotterdam, Deutsches Haus,
Westzeëdijk; 18-7-43 912 uur Breda, rest. Mo
dem, Markt; 1518 uur Den Bosch, hotel Noord-
Brabant, Markt 45; 19-7-43 912 uur Venlo,'
Deutsches Haus, Egmondstraat 16; 1518 uur
Arnhem, Café Royal; 20-7-43 912 uur, Hengelo,
Café Modem, Spoorstraat 18; 1518 uur, Zwolle^
hotel Gijtenbeek; 21-7-43 9—12 uur, Assen, Con-
certhuis a. d. Vaart; 1518 uur, Groningen, Con-
certhuis Poelestraat; 22-7-43 9—12 uur Leeu
warden, Huize Schaaf, Breedstraat; 23-7-43 914
uur Amsterdam, Dam 4; 24-7-43, 913 uur,
Utrecht, N.V. Huis, «Oude Gracht 245; 25-7-43^
914 uur, Amersfoort, Pol. Durchgangslager,
Leusderweg; 26-7-43, 9—14 uur, Den Haag, Café
den Hout, Bezuidenhoutscheweg,
Comb, van SNEEKER NIEUWSBLAD
(Drtjfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond.
Leesgeld J 0.75 per kwartaal bjj vooruit
betaling. Losse nummers 10 ct.
HoofdredacteurL. Kiezebrink, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek
K. 2242
Ruim 400 vechtwagens en bjjna
200 vliegtuigen vernield.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 8
Juli. (D.N.B.), Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
In het gebied van Bjelgorod en ten Zuiden van
Orel is het gisteren tot zware tankslagen geko
men, in den loop waarvan door troepen van het
leger, door afweergeschut, gevechtseskaders en
eskaders voor den strijd op korten afstand van de
luchtmacht ruim 400 bolsjewistische tanks wer
den verhield,
Het vijandeljjke diep geëcbelonneerda stellings-
systeem werd in taaie bosch- en dorpsgevechten
doorbroken. Eskaders gevechtstoestellen en toe- motorige vliegtuigen vernield. Boven den Atlanti-
stellen voor den str|jd op korten afstand van de
luchtmacht ondersteunden de aanvalsoperaties
van het leger en brachten den tegenstander
zware verliezen aan menschen, zware wapens en
rollend materieel toe.
In felle luchtgevechten en door luchtafweerge
schut werden boven het gevechtsgebied in den
De Höhere SS- und Polizeiführer maakt be
kend x
Het SS- und Polizeigericht in Den Haag heeft,
na behandeling van de rechtszaak tegen hen, de
volgende personen ter dood veroordeeld. De von
nissen z|jn met den kogel voltrokken.
1. De kunstschilder en schrijver Willem J. C.
Arondéus uit Amsterdam, geb. 22 Augustus 1894
2. De jood Rudolf Bloemgarten uit Amster
dam, geboren 7 Mei 1920.
3. De vroegere student in de medicijnen Karl
<3. R. P. Groeger uit Amsterdam, geboren 1 Fe
bruari 1918.
4. De vroegere student in de medicijnen Coos
Hartogh uit Amsterdam, geboren 10 April 1917
5. De rijksambtenaar E. Samuel A. van Mus-
schenbroek uit Amsterdam, geboren 25 Augus
tus 1916.
6. De kantoorbediende Guus A. C. J. Reitsma
uit Oegstgeest, geboren 26 Juli 1922.
7. De magazijnbediende Henri Halberstadt uit
Amsterdam, geboren 10 Februari 1911.
8. De schrijver dr. Johannes
Utrecht, geboren 31 Mei 1898.
9. De architect Koenraad Limperg uit Amster
dam, geboren 19 Juli 1908.
10. De kleermaker Sjoerd Bakker uit Amster
dam, geboren 10 Juni 1915.
11. De leider van een distributiedienst Cornells
Leendert Barentsen uit Voorburg, geboren 1 Oc
tober 1892.
12. De politieagent Cornells Roos uit Amster
dam, geboren 13 September 1912.
De eveneens ter dood veroordeelden Cornelis
Adriaan Honig, arts, uit Hilversum, en Willem
Beck, arts, uit Utrecht, werden begenadigd tot
15 jaar tuchthuis.
De ongehuwde Johanna Scholten uit Naarden
is tot levenslange tuchthuisstraf veroordeeld.
De veroordeelden waren, met nog zeven perso
nen, betrokken bij den springstofaanslag op het
bevolkingsregister te Amsterdam in den avond
van 27 Maart 1943. De daders en deelnemers heb
ben zich op 18 Juni 1943 en 26 Juni 1943 te Am
sterdam moeten verantwoorden voor het SS- und
Polizeigericht, Den Haag. Bij de behandeling voor
het gerecht bleek, dat de daders, van wie 6 zich
bij de uitvoering van den aanslag hadden ver
kleed in de uniformen van Nederlandsche ambte
naren van politie, door een der daders, een Jood,
in contact waren gekomen met de leiding van de
illegale communistische partij in Nederland. De
leiding van de terroristenbende stond bovendien
in nauw contact met kunstenaars- en studenten
kringen, waartoe verscheidene der daders be
hoorden. Het contact van Nederlandsche studen
ten en academisch gevormde Nederlanders met
de illegale communisten ter voorbereiding en uit
voering van den aanslag van 27 Maart 1943 is
daarmede ondubbelzinnig bewezen. Nog vijf da
ders waren half Jood of hadden Joodsch bloed.
Twee der voornaamste daders warep homo-
sexueel.
De in leidenden zin bij den aanslag betrokken
jood bleek bovendien op 2 Febr. 1943 getracht te
hebben een revolveraanslag te plegen op den
procureur-generaal te Amsterdam, waarbij de
zoon van den procureur-generaal, de advocaat
Feitsma, door een schot zwaar werd gewond. De
jood bekende verder na 2 Februari 1943 te Garde-
ren een ambtenaar der marechaussee, die hem
wilde controleeren, met 6 pistoolschoten doodelijk
te hebben gewond. Dezelfde jood had op 15 Maart
1943 met nog twee leden van dezen kring van
daders, beiden halfjoden, den springstofaanslag
op het spoorwegtraject AmsterdamHaarlem
ten uitvoer gelegd. Bij de behandeling voor het
gejpcht bleek dat deze aanslag, evenals de tezelf-
der tad uitgevoerde aanslagen, op de spoorweg-
installaties bij Sloterdijk, gemeente Amsterdam,
Diemen, Bussum, Hilversum, Baarn en Nieuweié
sluis ten uitvoer zijn gelegd op instructie van de
illegale communistische partij in Nederland. Ten
slotte had de jood tezamen met nog drie leden
van dezen kring van daders, allen halfjoden, een
opruiingsgeschrift uitgegeven en verspreid. Hier
in werd opgeroepen tot sabotageacties en Werden
nauwkeurige aanwijzingen gegeven Voor dé ver
vaardiging van bommen.
Op grond van de verordening tot bescherming
der o?de van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied d.d. 9 Januari 1943
werden derhalve 14 beklaagden ter •dood, een
vrouwelijke beklaagde tot levenslange tuchthuis
straf en nog 6 beklaagden tot vrij langdurige
vrijheidsstraffen veroordeeld, terwijl een beklaag
de wegens gebrek aan voldoende bewijs werd
vrijgesproken. Een beklaagde werd ter dood ver
oordeeld omdat hij twee bij den aanslag op het
bevolkingsregister betrokkendadeos/onder wie
zich de aanvoerder der bende bevond, in der
nacht van 27 op 28 Maart 1943, nadat zij hem
den gepleegden aanslag hadden medegedeeld, on
derdak verschaft heeft en hun ool^ overigens
heeft bijgestaan, terwijl h|j bovendien "de. hem be
kende deelnemers aan den aanslag op het bevol
kingsregister niet heeft aangegeve^ bij de be
voegde politieoverheid. Tegen een der beklaagden
is de doodstraf uitgesproken omdat hij als amb
tenaar van politie den bjj den aanslag op het be
volkingsregister betrokken personen, na de iaad,
de politieberichten betreffende den aanslag heeft
doen toekomen, voorts omdat hij kennis had ge
kregen van de poging tot moord op advocaat
Feitsma en van den joodschen dader en daarvan
geen aangifte heeft gedaan bij de politie. Een ter
dood veroordeelde beklaagde had een pistool in
zijn bezit en dit ter beschikking gesteld van een
der bij den aanslag qp het bevolkingsregister be
trokken daders.
Op groud van de op 29 April in de dagbladpers gepubliceerde bekendmaking van nen Wehr
macht bef ehlshaber in den Niederlanden betreffende terugvoering in krijgsgevangenschap van de
voormalige Nederlandsche weermacht, worden bj; deze voor aanmelding opgeroepen:
Het dienstplichtige en reservepersoneel beneden den rang van officier van de onder
staande regimenten :n van alle in de jaren 1939 en 1940 door deze regimenten opgestelde
formaties, voorzoover het in Mei 1940 in werkeljjken militairen dienst was.
Bedoeld personeel moet zich melden, telkens tusschen 8 en 12 uur:
In het „W ehrmach tlager” Amersfoort, Zonnebloem straat
le. Van hen, die behoorden tot het 15e Regiment Infanterie en zijn oorlogsonderdeelen
diegenen, die geboren z|jn in de jaren 1924 tot en met 1915, op 12 Juli; degenen, die ge
boren zjjn in de jaren 1914 tot en met 1904, op 13 Juli;
2e. Van hen, die behoorden tot het 16e Regiment Infanterie en z|jn ooTlogsformaties de
genen, die geboren zij.i in de jaren 1924 tot en met 1915, op-15 Juli; degenen die geboren
zjjn in de jaren 1914 tot en met 1904, op 16 Juli.
In de Waterlookazerne te Amersfoort:
le. Van hen, die behoorden tot het 17e Regiment infanterie en z|jn oorlogsonderdeelen
degenen, die geboren z|jn in de jaren 1924 tot en met 1915, op 12 Juli; degenen die ge
boren z|jn ir de jaren 1914 tot en met 1904, op 13 Juli;
2e. Van hen, die behoorden tot het' 18e Regiment Infanterie en z|jn oorlogsonderdeelen
degenen, die geboren zjjn in de jaren 1924 tot en met 1915, op 15 Juli; degenen, die ge-
'boren zjjn in de jaren 1914 tot en met 1904, op 16 Juli.
Bij de aanmelding moeten worden overgelegd het persoonsbewijs, de distributiestamkaart en,
voor zoover mogeljjk, militaire identiteitspapieren.
Degenen, waaronder ook begrepen de in Duitschland werkende „grensgangers”, voor wie een
„Bescheinigung” (verklaring van onmisbaarheid) afgegeven is, moeten dit bcwjjs bjj hun werk
gever of bjj de instantie, die hun belangen behartigt, opvragen en bij de aanmelding toonen. Na de
melding moet de „Bescheinigung” zoo spoedig mogeljjk weder aan den werkgever resp. de instantie,
die de belangen behartigt, worden teruggegeven. De werkgevers zijn verplicht degenen, die zieb
moeten melden, daarvoor in de gelegenheid te stellen en hun het loon (salaris) gedurende den ver
zuimden tjjd uit te betalen. t
De Nederlandsche Spoorwegen verleenen aan alle voor de aanmelding opgeroepen personen vrjj
vervoer derde klas. Degenen, die tot aanmelding verplicht zjjn, moeten zich hiervoor vervoegen
aan de loketten, c.q. b|j den stationschef, van het station van vertrek.
Kleeding. Voor zoovegl mogeljjk uniform, anders burgerkleeding; dringend wordt aan-
geraden daagsche en Zondagsche kleeren, wollen dekens, ondergoed en extra-schoeisel, alsmede
etensketeltje en eetgerei mede te brengen. De gezamenlijke bagage mag niet meer bedragen dan
twee normale handkoffers. t
Van aanmelding zjjn vrijgesteld personen, die zich op 25 Mei 1943 voor den „Arbeitseinsatz”
in Duitschland of in de door de Duitsche Weermacht bezette gebieden buiten Nederland bevinden.
Wie geen gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmachtbefehlshaber in den Niederlanden,
of zich op andere wjjze aan de terugvoering in de krijgsgevangenschap tracht te onttrekken, moet
rekenen op de strengste maatregelen. Dit geldt ook voor personen, die de betrokkenen b|j der-
geljjke pogingen steunen,
In de historische stad Munster in Westfalen,
waar hij jarenlang gewerkt heeft, had vorige
Vrijdagmiddag de door den Führer bevolen partij
begrafenis plaats van den tijdens een dienstreis
door een tragisch ongeval om het leven gekomen
Hauptdienstleiter Fr. Schmidt, Leiter van het
Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in den Niederlan
den en General Kommissar z.b.V.
In het slot te Munster stond het stoffelijk
overschot opgebaard. Aan de baar hadden oude
strijdgenooten een eerewacht betrokken. De baar
was gedekt met de hakenkruisvlag, waarop de
pet van den overledene rustte.
Na treurmuziek uit de Götterdammerung van
Richard Wagner, uitgevoerd door het stedelijk
orkest van Münster sprak Gauleiter dr. Meyer
woorden van afscheid. In zijn toespraak gaf hij
een schets van het leven van den overledene, dien
hij schilderde als een hard en vastberaden strij
der, die steeds bereid was zich voor de zege der
nationaal-socialistische gedachte in te zetten. Be
slissend voor diens levensweg was zijn eerste
ontmoeting in Ingolstadt als soldaat van een
pioniersregiment der toenmalige Reichswehr, met
Adolf Hitler. Toen besloot de jonge soldaat poli
tiek strijder te worden. De zege van de nationaal-
socialistische beweging werd zijn levensdoel.
Daarna wees spr. op de verdiensten welke de
overledene zich verwierf opxhej; gebied van den
strjjd voor de Duitsche cultuur en als overtui
gend. en bezielend propagandist en redenaar. Den
Führer en het Duitsche volk is hij trouw geweest
tot in den dood.
De Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied, Rijksminister Seyss Inquart
stelde, zooals hij het reeds in zijn rede tijdens de
rouwplechtigheid ter nagedachtenis van den over
leden Hauptdienstleiter in den .Dierentuin të
’s-Gravenhage had gedaan, dezen als voorbeeld
van nationaal-socialistische plichtsvervulling en
hij noemde hem een man, die zijn krachten en
zijn gezondheid niet spaarde bij den irfzet voor de
beweging en voor Duitschland. Hij herinnerde
daarbij aan de groote politieke ervaring, die
Schmidt tijdens zijn loopbaan had opgedaan. Deze
politieke ervaring stelde hem in staat de moei-
lijkste vraagstukken op te lossen. Verder her
dacht de Rijkscommissaris de verdiensten, die
Hauptdienstleiter Schmidt zich als Leiter van het
Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in den Niederlan
den heeft verworven op het gebied der politieke
wilsvorming. In deze functie waa hij de weg
bereider voor het nationaal-socialisme als de
levenshouding van den Germaanschen mensch. In
dit opzicht is hij voorgegaan en heeft hij ge-
De officieele opening.
Bovengenoemde tentoonstelling is gistermiddag
in de Harmonie te Leeuwarden officieel geopend.
Onder de talrijke aanwezige genoodigden waren
o.a. de Beauftragte voor Friesland, Mjnisterialrat
Ross, de gemachtigde van den Leider voor Fries
land de heer J. van Weperen, burgemeester
Schönhard van Leeuwarden, tal van Duitsche en
Nederlandsche autoriteiten en functionarissen der
N.S.B. Nadat de gewestelijke propagandaleider
der N.S.B. K. B. B o s m a een woord van wel
kom had gesproken, en het trio-de Vries het
Largo van Handel had gespeeld, sprak de heer
van Weperen een speciaal woord van wel-
kom tot de Duitsche kameraden, aanwezig bij de
opening^ van deze tentoonstelling die naast een
belangrijke documentatie van het verworden poli
tieke leven van het verleden, reeds iets laat zien
van de geboorte van een nieuw gezond leven.
Mogen de Duitsche kameraden daarin iets ont
dekken van den geest die belichaamd is in hun
grooten Leider Adolf Hitler. Terwijl de aanwezi
gen zich van hun zetels verhieven, herdacht spr.
hen, die gevallen zijn in den strijd voor het na
tionaal-socialisme in Nederland, een strijd waar
in wij onder leiding van Mussert zullen overwin
nen en in welke strijd de geest der gevallenen
zal voortleven.
Burgemeester Schönhard van Leeuwarden
hoopt van harte dat deze tentoonstelling ook in
Leeuwarden haar taak zal vervullen, n.l. de bui
tenstaanders een indruk doen krijgen van de
eerste kiemen van nieuw leven welke zich hier
ontwikkelen en de kameraden en sympathiseeren
den sterken m den strijd opdat ons volk weer een
eenheid worde, want alleen dan zal het door z|jn
qationaal-sopialistische instelling bestand blijken
tegen de mokerslagen yan dezen tijd en een
waardige plaats innemen in een Europa niet lan
ger bedreigd door jodendom, bolsjewisme en
Amerikanisme. Spr. herdenkt dan den in deze
stad geboren dr. Folkert Evert Pos|huma, op 3
Juni door moordenaarshand gevallen, die groote
verdiensten jegens het vaderland had. Het ge
meentebestuur heeft dan ook besloten het plein,
waaraan zijn geboortehuis staat, tot nu toe Raad
huisplein geheeten, den naam geven van
Bosthumaplein.
Nadat het trio-de Vries het Adagio Cantabile
uit de sonate pathêtique van Beethoven had ge
speeld, zeide het waarnerriend hoofd- van de hoofd-
afdeeling Pers en Propaganda der N.S.B., Max
B1 o k z ij 1 niet zonder eenige ontroering hier het
woord te voeren. Immers 60 jaar geleden sprak
h|j hier voor ’t laatst, n.l. zijn eerste woorden,
want hij \werd hier in 1884 geboren. 60 jaar ge
leden moge het een gelukkige t|jd geweest zijn,
nu spr. hier weer spreekt is het een groote tijd,
volgens Osivald Spengler gaan die nooit samen.
Nü wordt er veel van ons verlangd, maar we
kunnen dan ook zeggen „w|j zijn er bij geweest”.
Een overzicht gevend van de tentoonstelling, ge
groeid uit de verzameling Schuilenburg, zegt
spr. dat men echter niet is blijven staan bij de
geschiedkundige ontwikkeling, we laten ook
zien wat daarop gevolgd is, vandaar „Herlevend
Nederland”. Mede daarom is de Jeugdstorm in
het centrum der belangstelling geplaatst; mogen
nu naast de ouderen ook de kinderen in drom
men hier komen, eventueel zonder toestemming
der ouders. Men moet inderdaad vader en moe
der ëeren, doch als die in dezen revolutionairen
tijd wat langzaam zijn moet het tempo van de
jeugd maar wat sneller worden. In het alge-
meen moet voor ons het revolutionaire wat meer
op de voorgrond staan, wij móeten niet inslapen,
daarom is deze tentoonstelling er ook. Tot nu
toe heeft deze 74000 bezoekers gehad, waarvan
45 buitenstaanders. Deze laatste vooral moe
ten we hier hebben want we moeten naar de
volksbeweging, de N.S.B. is slechts middel, het
volk doel. In Groningen waren er in 14 dagen
15000 bezoekers, zorgt hier dat het er minstens
10.000 worden. Namens de Nationaal-socialis
tische beweging der Nederlanden en het departe
ment voor Volksvoorlichting en Kunsten ver
klaart spr. de tentoonstelling officieel geopend.
De tentoonstelling.
De tentoonstelling „Herlevend Nederland” is o.a.
een expositie van de kern van de verzameling van
den heer H. L. Schuilenburg, hoofd van den dienst
begrafenis, welke Vrijdag te Munster plaats yond.
'//■i
Wij
4^5 w
