Ten Westen van Charkof vijand in een tegen
aanval teruggeworpen.
Een nieuwe tactiek: wervelslagen
Vrijdag 27 Aug. 1943
BOLSWARDER EDITIE
2e Jaargang
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
I
ffo. 34
V
O
F
WEERMACHTSBERICHT
I
De Iwffiöig W tfti filter y»
1
WESTERGOO
(C.N.F./Folkers Bax s)
i
I
L
Nederlandsche vrijwilligers by de Duitsche ma
rine. „De muts past uitstekend”. De Gruppen-
führer overtuigt zich bij ieder afzonderlijk of de
uniform onberispelijk zit. Als ze voor het eerst
in „blauw” zijn, kunnen de jongens nauwelijks
het oogenblik. afwachten, waarop zij met hun
nieuwe uniform in de stad kunnen gaan wande
len. .(P-K. Andres/R P s)
ACHTYRKA ONTRUIMD.
Naar de militaire correspondent van het D.N.B.
verneemt, heeft de Duitsche legerleiding in het
gebied van Charkow Woensdag de plaats Achtyr-
ka volgens de plannen ontruimd. De bolsjewisten
hielden de stad nog onder vuur, toen de Duitsche
troepen de plaats reeds verlaten hadden.
WERVELSLAGEN.
Ook na de ontruiming van Charkow blijft men
aan Duitsche zijde den toestand aan het Ooste
lijke front positief beoordeelen, aldus de corres
pondent van de N.R.Ct. te Berlijn aan zijn blad.
Men gaat van het standpunt uit dat de Sowjet-
Russen met hun verwoede offensief weliswaar
eenige belangrijke plaatsen hebben kunnen her
overen, maar dat het eigenlijke doel, het terug
winnen van gebied dat voor de oorlogvoering van
AFWEERGESCHUT EN ACTIE.
In Noord-Friesland.
Het bureau van den Wehrmachtbefehlshaber in
Nederland maakt bekend:
Op 30 Aug. wordt tusschen 9 en 11 uur door het
afweergeschut geschoten op doelen te land in het
gebied ten Noorden van Leeuwarden. Het gevaar
lijke gebied wordt begrensd in het Noorden door
den weg VrouwenparochieSt. Anna Parochie, in
het Westen door ds lijn MiddelwegHamerenweg
tusschen Vrouwenparochie en Beetgumermolen, in
het Zuiden door Tjessingaweg tusschen Beetgu
mermolen en SI. Haske, in het Oosten door de lijn
Stienserdyk, Schilweg, Molenweg tusschen Vrou
wenparochie en Jelsum.
laatste
aan de
KISKA DOOR DE JAPANNERS ONTRUIMD.
Het Japansche noofdkwartier meldt:
De Japansche leger- en vlootstrydkrachten, die
gestationneeijd warer op het eiland Kiska, hebben
in de tweede helft van Juli de wegvoering van al
haar troepen voltooid, zonder door den vijand ge
hinderd te worden. Dene troepen hebben reeds
nieuwe stellingen betrokken.
100 cent
7 cent
Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur
Verantwoordelijk voor de advertenties
A. J. Oslnga Bolsward.
B u r e a u
Firma A. J. OSINGA BOLSWARD
Marktstraat 13 Tet 451 Giro 87926
Advertentieprijs:
1 tot 10 mun.
elke man. meer
;rave gedragen. Op eigen
Soldaat in de onmiddellijke
nabijheid van zijn arbeidsterrein op een gevechts-
post van den opperbevelhebber der luchtmaoht de
laatste rust. De naaste familieleden van den over
ledene, Ryksmaarschalk Göring en de intiemste
medewerkers van Jeschonnek nadden zich rond de
groeve geschaard. Ook generaal-veldmaarschalk
Keitel,' de Reichsführer-SS Himmler, de generaal
der artillerie Jodl, de generaal der infanterie
Zeitzler, vice-admiraal Meisel en een delegatie der
party waren aanwezig.
De Rijksmaarschalk en opperbevelhebber van
de luchtmacht nam in zijn rede afscheid van kolo-
nel-generaal Jeschonnek. Onze jeugdige chef, zoo
zeide hij o.a., had geen oogenblik tijd tot rust. De
luchtmacht zegt hem dank voor alles wat er voor
haar van hem is uitgegaan. Een hard lot heeft
hem weggeroepen. Een korte loopbaan, doch vol
successen en vol onderscheidingen en zoo vol
enormen arbeid, dat ook hij zich voor eeuwig bij
de mannen heeft gevoegd, die onvergeten blijven,
wanneer eens de overwinningsklokken over het
Duitsche vaderland zullen klinken.
Na de rede van den Rijksmaarschalk werd de
kist onder de tonen van „De goede kameraad” in
de groeve neergelaten. De opperbevelhebber van
de luchtmacht legde als laatste groet van den
Führer een krans by de open groeve. Een eere-
compagnie loste een salvo over het graf.
het Noordelijke Duitsche Rijksgebied zonder noe-
menswaardige schade aan te richten.
In de zware afweergevechten ten Z.W. van
Wjasjma hebben zich de Wurtembergsch-Baden-
sche 260e infanterie-divisie en de Bayrisch Ost-
markische 268e infanterie-divisie bijzonder onder
scheiden.
253 BOLSJEWISTISCHE TANKS VERNIETIGD.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 26 Augustus. Het opperbevel der
weermacht maakt bekend:
Aan het Mioesfront duurden de sterke vijande
lijke aanvallen voort. De bolsjewisten leden daar
opnieuw zware verliezen. Een doorbraakpo
ging der bolsjewisten by Isjoem werd in een ge
vecht. van man tegen man afgeslagen. De vijand
werd op zijn punt van uitgang teruggeworpen. In
een onmiddellyk hierop volgenden tegenaanval
werd terrein veroverd.
Ten W. van Charkof vielen sterke infanterie-
en pantserstrijdkrachten der bolsjewisten over
een breed front aan. De vijand werd in een ge
vecht van man tegen man afgeslagen en in een
tegenaanval naar het Noorden teruggeworpen.
Gisteren overdag werden 253 bolsjewistische
tanks vernietigd.
Bij den af weer van vy andelijke luchtaanvallen
op Zuid-Italiaansche stede: schoten Duitsche ja
gers en de luchtdoelartillerie der luchtmacht gis
teren 9 vijandelijke vliegtuigen, waaronder ver
scheidene meer-motorige bommenwerpers, neer.
In het zeegebied ten Westen van kaap Ortegal
werd een vijandelijke torpedojager door bommen
tot zinken gebracht.
In luchtgevechten boven den Atlantischen Oce
aan en bij aanvallen op enkele plaatsen in de be
zette gebieden in het Westen verloor de vijand 8
vliegtuigen, 5 andere, waaronder 3 meer-motorige
bommenwerpers, werden door bewakingsvaartui-
gen der marine in het zeegebied der West-Frie-
sche eilanden neergeschoten.
In den afgeloopen nacht wierpen enkele vijande-
lyke storingsvliegtuigen hier en daar bommen op,
ging van den rang van luitenant-generaal, gene
raal der vliegers en 1 Maart 1942 kolonel-gene-
raal.
Generaal Jeschonnek ontving na den veldtocht in
Polen het ridderkruis van het ijzeren kruis.
De chef van den genera!n staf van de lucht
macht, kolonel-generaal Jeschonnek, is Zaterdag
middag te .elde tec - J- -*-
wensch vond de groo:
MR. H. REYDON OVERLEDEN.
De secretaris-generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten en gemachtigde
van den Leider voor de volksvoorlichting, mr. H.
Reydon, die op 9 Februari 1943 door een sluip
moordenaar door verscheidene schoten werd ge
wond, is Dinsdag 24 Augustus te 9.30 uur na lang
durig smartelijk lijden overleden.
Mr. H. Reydon werd geboren in 1896. Hij gaf
zich op als lid der N.S.B. in Juli 1932. Tevens was
hy drager van het Strijd- en Offerinsigne.
Hij diende de Beweging als groepsleider en
kringleider, lid van den</Algemeenen Raad, den
Politieken Raad en den Propaganda-Raad. Van
19331938 was hy redacteur van Volk en Vader
land en van 1937 tot 1940 politiek redacteur van
Het Nationale Dagblad. Hij werd in de „Meida
gen” geïnterneerd.
In de Beweging was hij Hoofd van de theore
tische vorming van de Hoofdafdeeling Vorming.
Hij was Stafleider der Hoofdafdeeling I van het
Algemeen Bestuur in den Nederlandschen Land
stand en lid van den Raad voor Volkshuishouding.
Op den 28 Januari benoemde de Rykscommissaris
hem tot secretaris-generaal van het Departement
van Volksvoorlichting en Kunsten als opvolger
van prof. Goedewaagen.
Wanneer de laatste vracht graan
van het land op de boerderij aan
komt, wordt dit feit, volgens een
typisch Drentsche gewoonte?
eenigszins feestelijk herdacht. De
boer tracteert zijn medewerkers
en nadien wordt thuis een brood
maaltijd gegeven. De
vracht koren arriveert
boerdery.
DE ONTRUIMING VAN CHARKOF.
Maandag maakte het opperbevel van de Duit
sche weermacht o.m. bekend
„Charkof, dat tijdens den veldtocht in het oos
ten reeds meerdere malen van bezitter is gewis
seld en thans nog slechts een puinhoop is, is in
het kader van een stelselmatige distancieerings-
beweging opnieuw ontruimd”.
Een door D.N.B. ontvangen verslag van een
Duitschen oorlogscorrespondent geeft een be
schrijving van de wijze waarop te Charkow stel
selmatig door de aftrekkende Duitsche troepen
belangrijke objecten en inrichtingen door explo
sies voor de Sowjets onbruikbaar werden ge
maakt
Een doode stad, dat was onze indruk van Char
kow, toen wij door het puinveld van deze plaats
reden. Voor de poorten lagen onze troepen, die
in de hevigste gevechten den vyandelijken mas
sa’s verbitterden tegenstand boden. Tijdig en in
volkomen rust waren de groote transporttreinen
weggegaan, die have eh goed van de burgerbe
volking naar het achterwaartsche gebied brach
ten. Vele duizenden bedroeg het getal der bur
gers, die op de Duitsche bureaux verschenen en
erom smeekten, met de Duitschers te mogen
wegtrekken, om met aan de Sowjets te worden
uitgeleverd. Grootmoedig werden al deze wen-
schen vervuld. Volgens de plannen werden alle
inrichtingen in veiligheid gebracht, die den
Duitschen troepen van nut geweest waren. Door
pioniers en speciale troepen werden tegelijkertijd
alle tactisch belangrijke objecten, voorts de ver-
zorgingsinrichtingen en bedrijven gereed ge
maakt om te worden opgeblazen. Bruggen, spoor-
wegcomplexen, alle eenigszins nog bruikbare in
richtingen der vliegvelden werden zoo voorbe
reid om opgeblazen te worden, dat een druk op
een knop voldoende was, om op het bevolen tijd
stip a|Je voor den vijand nog bruikbare objecten
in de lucht te laten springen.
Op het eind van de week werd tot het opblazen
overgegaan, nadat tevoren alles wat nog eenigs
zins bruikbaar was in veiligheid was gebracht.
Op de vliegvelden werden de startbanen door
explosies diep omgewoeld en gingen de gebou
wen en hangars in vlammen op. Zij zijn daar
mede niet alleen volkomen onbruikbaar gewor
den, maar het is zelfs uitgesloten dat afzonder
lijke deelen nog weer gebruikt kunnen worden.
Maandagochtend in de vroegte gingen na het
stelselmatig vertrek van de laatste eenheden alle
bruggen en overgangen- de lucht in. Boven de
stad hangen enorme rookkolommen. Overal laaien
de vlammen op. Om 5.35 uur hebben de laatste
verkenningstroepen en „Sprengkommandos” zich
uit het gebied van de doode stad teruggetrokken.
Aarzelend volgt de vyand naar een waardeloozen
puinhoop, naar een wirwar van brandende hui
zen, waarvan de muren krakend ineenstorten.
i
groote beteekenis moet worden geacht, tot dus
ver niet werd bereikt.
Verder draagt tot de positieve beoordeeling by
het feit dat de verliezen van den aanvaller aan
zienlijk zijn, hetgeen, zooals de ervaring leert, in
de lijn der dingen ligt omdat de aanvaller, met
name wanneer hy er niet in slaagt omsingelingen
te forceeren, steeds grootere offers moet bren
gen dan de verdediger.
Charkow is nu voor de vierde maal van bezit
ter gewisseld. De Duitschers hebben de stad voor
den eersten keer bezet in den herfst van 1941,
vier maanden na het begin van den oorlog in het
Oosten. In den daaropvqlgenden zomer heeft Ti-
mosjenko gepoogd Charkow te heroveren, wat
toen door een uitstekende manoeuvre van gene
raal-veldmaarschalk von Bock is mislukt. Tydens
den afgeloopen winteroorlog geraakte de stad in
het kader van het groote offensief weer in de
handen van de Sowjet-pussen, maar door gen
tegenoffensief van generaél-veldmaarschalk von
Manstein, met medewerking van sterke SS-for-
maties, kon dit succes genivelleerd worden. Op
15 Maart bezetten de Duitschers weer de stad,
die zij heden, nog geen vijf maanden later dus,
om strategische redenen opnieuw moesten prijs
geven.
Aandacht verdient een in den laatsten tyd
in de Duitsche militaire commentaren voorko
mende omschrijving van een nieuwe tactiek, wel
ke resulteert in zoogenaamde wervelslagen. Zulk
een wervelslag zou ook op het oogenblik in den
omtrek van Charkow gaande zijn, in welk ver
band men de in het weermachtsbericht gemelde
vernietiging van een vijandelijke gevechtsgroep
in dezen sector in het licht stelt.
Over het ontstaan van dergelijke wervelslagen,
die hun ontwikkeling danken aan de steeds ver
dergaande inechanisatie van de strijdkrachten
aan beide kanten, wordt o.m. het volgende ge
zegd: De Duitsche legerleiding heeft, om te be
ginnen, de Sowjet-Russen gedwongen aan te val
len over het geheele front, wat, gelijk gezegd,
voor den aanvaller aanzienlijke verliezen mee
bracht. Aan het grootste gedeelte van het front
is het offensief tot dezen aanval beperkt geble
ven. Echter daar, waar de druk der aanvallers en
hun numerieke superioriteit te groot was, ging
de Duitsche leiding over tot de elastische verde
diging en in het kader daarvan werden de Sow
jet-Russen verwikkeld in zoogenaamde wervel
slagen (Kreiselschlachten). Kenmerkend voor
deze slagen is de snel opeenvolgende wisseling
van aanvalsrichtingen, uitwijkende bewegin
gen en tegenaanvallen. De operaties loopen niet,
zooals aangenomen zou kunnen worden, van het
Oosten naar het Westen, maar van Noord naar
Zuid, en van Zuid naar Noord, van Oost naar
West en van West naar Oost. Een voorwaarde
voor een wervelslag noemt men het prijsgeven
van een voldoende groot strijdgebied, voor de
heen en weer-bewegingen, en daar als het strate
gische doel van de Duitschers wordt beschouwd
de afmatting van den tegenstander, zoowel wat
manschappen als materieel betreft, meent men
dat het zich terugtrekken uit bepaalde sectoren
en steden in sommige gevallen een voor de Duit
schers positief element kan zijn. x
Wervelslagen hebben in dezen zomer bereids
plaats gevonden bij Bjelgorod, Orel en Wjazjma.
DE LUCHTAANVAL OP BERLIJN.
Zooals de Britsche nieuwsdienst Dinsdag meld- I
de, heeft de Britsche luchtmacht bij haar aanval
in den nacht van Maandag op Dinsdag op Noord-
Duitschland en Berlijn 58 bommenwerpers en 1
jager verloren.
Omtrent den Duitschen afweer by den aanval
op Berlijn meldt de Britsche berichtendienst, dat
teruggekeerde bestuurders verklaard hebben, dat
heele zwermen jagers, die met de zoeklichten sa
menwerkten, zich op de bommenwerpers stortten,
zoodra deze naderden. Een bestuurder zeide: „Wij
begrepen eerst niet, waarom er zoo weinig gra
naten werden afgevuurd. Toen wij echter de ja
gers ontdekten, begrepen wij het onmiddellijk. Ik
heb nog nooit zooveel jachtvliegtuigen gezien. De
gevechten tusschen bommenwerpers en jagers
hadden overal plaats”.
een overeenkomst bereikt zou kunnen worden, een
tweede conferentie voor het eind van het jaar tus
schen de Britsche en Amerikaansche bevoegde in
stanties te houden. Een volledig rapport omtrent
de besluiten, voorzoover die den oorlog tegen
Duitschland en Italië raken, zal aan de sovjet-
regeering worden toegezonden.
Tenslotte wordt in het communiqué gezegd, dat
men tydens de conferentie ook aan het probleem
der betrekkingen met het Fransche dissidenten
comité bijzondere aandacht heeft geschonken. Er
verluidt, dat in dit verband in de tweede helft van
deze week een verklaring zal worden afgelegd
door een aantal geallieerde regeeringen.
Commentaar van Berlijn.
In politieke kringen te Berlijn noemt men de
slotverklaring van Quebec rijkelijk kronkelig en
inhoudloos. De aankondiging van verdere confe
renties toont, dat tocl^ niet alles duidelijk is. De
concentratie van de oorlogvoering tegen Japan
beschouwt men in Berlijn als een loutere buiging
voor het Amerikaansche volk en Tsjiang Kai
Sjek. Ook de wensch naar een, conferentie met
Stalin is volgens Duitsche meening een verlegen-
heidsfrase, evenals de erkenning van het Fransche
dissidentencomité te Algiers, welke in het voor
uitzicht gesteld wordt.
Ontstemming tusschen Sovjet-Unie
en Westelijke Geallieerden.
De Britsche nieuwsdienst verspreidt een uitla-
ting van de Daily Mail over den afloop van de
conferentie te Quebec. De schaduw van een ont
stemming tusschen de Sovjet-Unie en de weste
lijke geallieerden zoo schreef het Londensche blad,
schijnt nog boven de besluiten van Quebec te han
gen. Op dat punt bestaat er een vraagteeken, dat
machte is een ondubbelzinnige verklaring over de
betrekkingen tusschen a geallieerden af te leg
gen.
SITUATIE IN MIDDELLANDSCHE- EN
ZWARTE ZEE.
Schout-bij-nacht Gadow houdt zich in de „Deut
sche Allgemeine Zeitung” bezig met den militai
ren toestand ter zee in de Middellandsche en
Zwarte Zee. Het is vermoedelijk een onderdeel van
de vyandelyke plannen, zoo schiijf' hy, om ook in
het Oostelijke deel van de Middellandsche Zee tot
den aanval over te gaan. De druk op Turkije, de
millioenenlegers in het Nabije Oosten, de groote
bezetting van Cyprus en ook de luchtaanval op de
petroleumvelden van Ploesti zijn aanduidingen ge
noeg. De bolsjewistische levensmiddelenzorgen, de
eigenlijke oorzaak van het zelfvernietigende zo-
meroffensief, vereischten een offensief om zoo
doende, behalve een doorbraak naar den Balkan
en het Zuidoosten, ook de verbinding via de zee
straten naar de Zwarte Zee te verkrijgen en den
voor de Sovjet-ravitailleering uiterst tijdrooven-
den omweg via de Perzische Golf, den spoorweg
in Iran en den Kaukasus of Kaspische Zee te ver
korten. Deze doorbraak wordt behalve door de
Turksche neutraliteit belemmerd door de Duitsch-
Italiaansche bezetting van de Adriatische kust,
van Griekenland, Kreta en de ACgeïsche eilanden.
Dit laatste gebied wordt door de verbonden lucht
macht, door duikbooten en lichte vlootstrijdkrach
ten bewaakt en dient het transportvérkeer en den
aanvoer tusschen de afzonderlijke stellingen, is
door mijnen versperd en wordt op alle belangrijke
punten zwaar verdedigd.
In de Zwarte Zee komt duidelijk tot uiting, hoe
de uiteraard slechts lichte vlootstrydkrachten der
verbonden naties de zeer veel sterkere vlootstrijd-
krachten der bolsjewisten in toom houden en voor
zichzelf een vrijheid van verkeer hebben kunnen
veroveren.
Voor de algeheele strategische positie, zoo be
sluit de schout-bij-nacht, is de door de verbonden
vlootstrydkrachten in de Zwarte Zee gevormde
flank- en rugdekking van den Zuidocstelyken
vleugel van het front even belangrijk als de moor-
blijvenzal totdat een der leidende staatslieden by dende aanvallen op de scheepsruimte tydens den
-1 inyal op Sicilië of de duikbootsuccessen in 'het
Noordelijke en Zuidelijke deel van den Atlanti
schen Oceaan of Indischen Oceaan,
Comb, van: SNEEKER NIEUWSBLAD
(Dryfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond.
Leesgeld ƒ0.75 per kwartaal by vooruit
betaling. Losse nummers 10 ct.
HoofdrédacteurL. Kiezebrink, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek
K. 22«
MUTATIES IN DUITSCHE REGEERING.
De Führer heeft den Rijksprotector in Bohe
men en Moravië, Baron von Neurath, op zijn ver
zoek van deze functie ontheven. Tot Rijksprotec
tor in Bohemen en Moravië heeft de Führer den
Rijksminister van’ Binnenlandsche Zaken, dr.
Frick, benoemd en hem ontheven van de functies
van Rijks- en Pruisisch minister van Binnenland
sche Zaken, alsmede van die van algemeen ge
volmachtigde voor het Rijksbestuur. Baron von
Neurath en dr. Frick blijven Rijksminister. De
Führer heeft den leidenden staatssecretaris van
het Rijksministerie van Binnenlandsche Zaken,
Hans Pfundtner, op zijn verzoek op wachtgeld
gesteld.
Tot Rijks- en Pruisisch minister van Binnen
landsche Zaken, alsmede tot algemeen gevol
machtigde voor het Rijksbestuur heeft de Führer
den Reichsführer SS en chef der Duitsche politie,
Heinrich Himmler, benoemd. De Ryksarbeids-
dienst ressorteert niet langer onder den Rijks
minister van Binnenlandsche Zaken. De Reichs-
arbeitsführer staat als chef van een opperste
Ryksorgaan onmiddellijk onder den Führer. Den
Reichsarbeitsführer Hierl heeft, de Führer titel,
rang en bevoegdheden van een Rijksminister ver
leend.
De benoeming van den nieuwen Ryksprotector
heeft tot gevolg, dat de aan den SS-Oberstgrup-
penführer en Generaloberst der Polizei, Dalüge
verstrekte opdracht, de zaken van den Rykspro-
tector als plaatsvervanger te leiden, is geëindigd.
Den staatssecretaris by den Rijksprotector in
Bohemen en Moravië Karl Hermann Frank,
heeft de Führer benoemd tot staatsminister en
hem in rang met de Ryksministers gelijkgesteld.
De Führer heeffe cjpn Rijksminister baron von
Neurath en dr. Frick, den SS-Oberstgruppen-
führer en Generaloberst der Polizei Dalüge, als
mede den staatssecretaris Pfundtner in een per
soonlijk schrijven zijn dank betuigd voor de
groote diensten aan het Duitsche volk bewezen.
Het Internationale Informatiebureau schryft
o.a. over de beteekenis dezer wijzigingen in het
Duitsche burgerlijke bestuur aan het Algemeen
Handelsblad
BESCHOUWINGEN OVER DE INVASIE.
Een Duitsche militaire schrijver trekt in het
weekblad Das Reich een vergelijking tusschen de
landing op Sicilië en mogelyke geallieerde landin
gen elders. Het hoofdkenmerk van de eerstge
noemde operatie was volgens hem een „honderd-
percentige” en vooral gedurende de eerste dagen
nauwelijks te overtreffen bescherming door jacht-
vliegtuigen, welke o.a. de ontplooiing van de volle
artilleristische kracht van de zware oorlogssche
pen mogelyk maakte. Een dergeljjk luchtscherm
was slechts te onderhouden, doordat de aanvaller
beschikte over een zeer naby gelegen steunpunt,
namelijk Malta. Bestaat een dergeljjke onmisbare
voorwaarde voor de herhaling van soortgelijke
operaties ook ten aanzien van West-Europa
vraagt de schrijver zich af. Natuurlijk valt het
oog direct op de nauwe wateren aan weerszijden
van het Kanaal. Daarbuiten, aldus het betoog, is
wel een ononderbroken gebruik van op het land
steunende vliegtuigen met grooten actieradius
mqgelyk (behalve wat betreft Noord-Noorwegen,
dat by deze beschouwingen wordt uitgesloten),
maar een werkelijk effectieve bescherming door
jachtvliegtuigen is buiten de Kanaal-zona slechts
van vliegdekschepen af te verwezenlijken. Het ge
tal van dergelijke eenheden is echter beperkt,
haar strijdmiddelen staan hy landvliegtuigen ach
ter en kunnen daartegenover in het algemeen
geen luchtheerschappy verkrijgen. De schrijver
meent, dat dit te meer zal gelden, omdat voor een
inval in West-Europa een veel grootere landings-
macht noodig zal zijn, dan tegen Sicilië is ge
bruikt, hetgeen ook de eisohen van de luchtdek
king in evenredigheid verhoogt Wanneer men uit
gaat van geallieerde uitlatingen, als zouden voor
zulk een onderneming tenminste 50—66 divisies
WPdig zjjp e» l milUo.en tqo dao
den eenmaal ingeslagen weg door geprikkeldheid
of iets dergelijks te laten afbrengen. De voorstel
ling van zaken, dat deze stap verband houdt met
het ontbreken van een Sowjet-vertegenwoordiger
te Quebec, wijst men om dezelfde redenen af. De
actie is er wellicht op berekend, nadruk te leg
gen op het Sowjet-standpunt, dat de tyd ryp is
om „dringende na-oorlogsche vraagstukken” te
gaan bespreken.
De diplomatieke correspondent van het D.N.B.
schryft:
De in Moskou officieel bekend gemaakte aflos
sing van Litwinow door een tot nu toe noch op
binnen- noch op buitenlandsch politiek gebied
naar voren gekomen persoonlijkheid, is, evenals
de terugroeping van Maiski uit Londen, de conse
quente ontwikkeling van een politiek, waartoe
Stalin door de Anglo-Amerikaansche concessie
aan de Sowjet-wenschenvoor Europa werd aange-
moedigd. Stalin maakt slechts gevolgtrekkingen
uit de principieele o-, ereenstemming met Enge
land en de Vereenigde Staten omtrent alle tus
schen de geallieerden hangende kwesties, die hij
voorzoover zij de Sowjetunie in het bijzonder
aangaan tracht te realiseeren, zonder er reke
ning mede te houden of zyn streven parallel loopt
met de financierings- en camouflage-politiek van
zyn bondgenooten of den indruk zou kunnen wek
ken, dat er tusschen partners in een reeds lang
afgekaart spel eenigerlei verschil van meening of
zelfs oneenighedei. zouden bestaan.
De Sowjet-Russische politici, die bijzonder ver
trouwd zijn met de Angelsaksische mentaliteit en
die een belangrijk aandeel h,ebben gehad in de
overeenkomsten met Engeland en de Vereenigde
Staten, zijn voor Stalin waardevoller medewerkers
te Moskou, waar thans met nadruk gewerkt
wordt aan de inlossing van de aan de Sowjetunie
gedane beloften. Bij de beöordeeling van den toe
stand isUe kwestie van weinig belang of een van
de redenen waarom Stalin gesteld is op onmid
dellijke honoreering van de Anglo-Amerikaansche
wissels, misschien ook gezocht moet worden in
een zeker wantrouwen. Een feit is, dat de Engel-
schen en Afherikanen zich voor de wenschen van
Stalin moeten buigen, hetgeen ook blijkt uit hun
thans merkbare bereidwilligheid om t>ver het door
Stalin steeds dringender verlangde oprichten van
een tweede front te onderhandelen op een confe
rentie van drie, zelfs wanneer daarheen slechts de
ministers van buitenlandsche zaken van de drie
landen zouden worden gezonden.
SLOTCOMMUNIQUÉ VAN QUEBEC.
Churchill en Roosevelt hebben Dinsdag tot af
sluiting van de conferentie van Quebec een for-
meele verklaring uitgegeven, waarin o.a. wordt
gezegd:
De Britsch-Amerikaansche oorlogsconferentie,
die op 11 Augustus is begonnen onder auspiciën
van de Canadeesche regeering, heeft thans haar
werkzaamheden beëindigd. Het geheele gebied der
„wereldoperaties” en de gebeurtenissen, die sedert
de laatste ontmoeting tusschen Roosevelt en
Churchill in Washington eind Mei j.l. ontstaan
zijn, werden bestudeerd. Verder zijn de noodige be
slissingen genomen om de acties der strijdkrach
ten van beide naties te waarborgen.
Het communiqué stelt in het licht, dat een vol
komen doelstelling en eenheid in de oorlogvoering
behouden moet blijven. Voorts wordt in de ver
klaring gezegd, dat in de toekomst waarschynlijl
met vrij korte tusschenpoozen conferenties tus
schen Roosevelt en Cnurchill gehouden zullen wor
den. Er wordt op gewezen, dat de militaire be
sprekingen der drie stafchefs van de geallieerd»
strijdkrachten in den grootsten omvang betrek
king hadden op den oorlog tegen Japan en ee:
doeltreffende hulp voor Tsjoenking-China. De ver
tegenwoordiger van Tsjiang Kai Sjek, ministei
Soeng, is by deze besprekingen tegenwoordig ge
weest. Op alle gebieden hebben Churchill en Roo
sevelt de aanbevelingen der geallieerde stafchef:
goedgekeurd.
Verder wordt in het communiqué verklaard, dat
ook een overeenkomst tot stand is gekomen, ten
aanzien van de politieke problemen. Er werd be
sloten, afgezien van eenigerlei driemogendheden-
conferentje, waartoe welUcbt xnet de sovjet-unie
binnenlandsche zaken biedt den besten waarborg
dat de leiding van de binnenlandsche politiek en
van het binnenlandsche bestuur van het Rijk na
de meer dan tienjarige ambtsvervulling van dr.
Frick ook na deze wisseling gekenmerkt zal wor
den door dezelfde stabiliteit en vastheid. Hein
rich Himmler staat bekend als een buitengewoon
krachtige leiderspersoonlykheid, die tot nu toe
reeds op de meest verschillende gebieden op den
voorgrond is getreden. De organisatorische op
bouw van de Duitsche politie is evenzeer zijn
werk als de stichting van de Waffen-SS, wier
divisies zich in het verband van het Duitsche
leger in den loop van den oorlog aan alle fron
ten hebben onderscheiden. Als Reichskommissar
für die Sicherung und Festigung des Deutschen
Volkstums heeft hij bovendien ook op het gebied
van de nederzetting en den landbouw zyn veel
zijdigheid bewezen, zoodat met hem een energiek,
met alle facetten van het openbare leven zeer
goed bekend deskundige aan het hoofd van het
binnenlandsche bestuur van het Rijk komt te
staan, die waarschijnlijk de voorwaarde schept
voor een verdere concentratie van krachten en
sterkere samenbundeling van het inwendige
front.
De Berlijnsche redacteur van het Alg. Handels
blad merkt t.a.v. de regeeringsmutati4 in Duitsch
land nog het volgende op
Met de benoeming van dr. Frick tot Rijks
protector in Bohemen en Moravië in plaats van
dr. Neurath, die sedert eenige jaren zijn ambt
niet meer uitoefende, wordt de tydelijke situatie
beëindigd, die ontstond, doordat generaal Hey
drich, en na diens vermoording generaal Daluege,
als plaatsvervangend Ryksprotector het gezag in
het Protectoraat uitoefenden.
Uit den terugkeer van generaal Daluege tot
zyn taak als generaal der politie kan waarschijn
lijk tevens de conclusie worden getrokken, dat de
toestand onder de bevolking in het Protectoraat
zijn vertrek uit Praag mogelyk maakt. In het
Protectoraat heerscht sedert geruimen tijd vol
komen rust en orde.
Met de benoeming van dr. Frick, den oudste
der nationaal-socialistische ministers hij pas
seerde reeds de zestig zet de Duitsche
staatsleiding klaarblijkelijk haar politiek voort
om aan het hoofd der Duitsche regeering in Bo
hemen en Moravië staatslieden te stellen, die
alleen reeds door hun leeftijd en hun ervaring
het overwicht bezitten, dat voor de uitvoering
van hun gecompliceerde taak noodig is.
LITWINOW NIET NAAR WASHINGTON
TERUG.
Het telegraafagentschap Tass meldt, dat het
presidium van den oppersten raaa der Sowjetunie
Litwinow, den plaatsvervangende': volkscommis
saris van buitenlandscne zaken, heeft ontheven
van de ambtsplichten van buitengewoon en ge
volmachtigd ambassadeur in de Vereenigde Sta
ten. Het presidium heeft in zijn plaats Gromyko
benoemd tot buitengewoon en gevolmachtigd am
bassadeur in de Vereenigde Staten. (Gromyko was
tot dusver raad van de ambassade te Washington).
Aan een bericht van Reuter uit Washington
ontleent de correspondent van het D.N.B. te Lis
sabon:
Berichten uit Moskou, waarin gezegd wordt,
dat met de aflossing van Litwinow als Sowjet-
ambassadeur te Washington geen scherpe wijzi
ging van koers in de buitenlandsche politiek van
de Sowjetunie in het voornemen ligt, hebben.de
eerste indrukken bevestigd, die men hier (Was
hington) in welingelichte kringen heeft gehad.
Het vermoeden is opgedoken, dat deze stap een
uitdrukking was van ontstemming over de hou
ding van bepaalde Amerikaansche kringen van de
pers tegenover de Sowjetunie, maar de meeste
waarnemers nemen aan, dat de leiding van de
gojyietunie „te reaJLsUgclj. de.ufct” om zich y^i
KOLONEL-GENERAAL JESCHONNEK
OVERLEDEN.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
In den ochtend van 19 Augustus is kolonel-
g^neraal Hans Jeschonnek, chef van den gene^alen
staf van de luchtmacht, in het hoofdkwartier van
den opperbevelhebber van de luchtmacht, aan een
ernstige kwaal overleden.
j Kolonel-generaal Jeschonnek werd in 1899 in
Hohensalza geboren. In het cadettencorps opge
leid, werd hij enkele weken na het uitbreken van
den oorlog, begin September 1914, pas 15% jaar
oud, luitenant by het derde Neder-Sleeswijksche
infanterieregiment nr. 50. In den zomer van 1917
meldde hij zich aan bij de vliegertroepen. Na den
i oorlog ging hij over naar de Reichswehr, Als
eerste-luitenant en kapitein deed hij dienst bij
het Reichswehrministerie. Toen de luchtmacht
weer werd opgericht ging kapitein Jeschonnek
daarheen. 1 October 1937 werd hij benoemd tot
chef van de eerste afdeeling van den generalen
staf der luchtmacht en in den opbouw en uitbrei
ding van de jonge luchtmacht heeft hij een suc
cesrijk aandeel gehad. 1 Februari 1939 werd ko
lonel Jeschonnek benoemd tot chef van den gene
ralen staf der luchtmacht. 1 Augustus 1939 volg
de zyn bevordering tot generaal-majoor. Na den
VAlsJt.ocht in het WSld bjj. ovêi^öb-
p
