I
Reichsleiter en Gauleiter bijeen in Hitler’s
hoofdkwartier
Sovj'et-doorbraakpogingen verijdeld
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
Vrijdag 15 Oct. 1943
BOLSWARDER EDITIE
No. 41
2e Jaargang
i
WEERMACHTBER1CHT
©O
WESTERGOO
INLEVERING RADIOTOESTELLEN.
I
l -
Atnerikaansche boekhouding.
i
i
Café den Hout, Bezuidenhoutscheweg.
I
NIEUWE TERREUR-AAN VAL OP DE
NEDERLANDSCHE BURGERBEVOLKING.
IN DRIE DAGEN 208 BOMMENWERPERS
NEERGESCHOTEN.
Het Duitsche Weermachtbericht van 11 Octo
ber meldde o.m. dat de vijand bij zijn terreur-
aanval op het Duitsche Rijksgebied de laatste
drie dagen niet minder dan in totaal '208 voor het
meerendeel vier-motorige bommenwerpers had
verloren.
,,Mtfne Heeren, Engelands creditposten kunnen
wij ons al besparen".
Fritz Bock Orbis/Holland Pax s.
Op 10 October hebben Anglo-Amerikaansehe
vliegers een vrjj groot aantal brisant- en brand
bommen geworpen op een woonwijk van een stad
in het Oosten des lands. Een vrjj groot aantal
woonhuizen werd vernield. De verliezen der Ne-
derlandsche burgerbevolking bedragen volgens
de tot dusver ontvangen berichten 87 dooden en
ruim 100 gewonden. Verscheidene der aanvallen
de viermotorige bommenwerpers werden neerge
schoten.
Tot 20 October a.s. kan mer nog zjjn radio
toestel inleveren, zonder dat er gevaar is voor
strafver’. olgrng.
Schriftelijke .anmelding dient te geschieden
by het hoofdbestuur P.T.T., Roggestraat 13
te Arnhem, onder opgave van woonplaats en
nader adres van den eigenaar, benevens merk
en nummer van .iet toestel.
Voor de inlevering der toestellen wordt ver
wezen naar de plaatselijke officieele bekend
makingen.
100 cent
7 cent
TEGEN HET BOLSJEWISME.
Meldt U voor de Waffen-SS
en de Landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede Iedere
gezonde Nederlander in den leeftijd van 1745
jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder vermelde
adressen vervoegen, ten einde gekeurd te worden
voor de Waffen-SS of de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen
verstrekt met betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding, extra levensmid
delen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Ne
derland moeten blijven, kunnen dienst nemen bij
de Landwacht of bij het SS-Wachtbataljon in
Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegsmari-
ne kunnen zich aanmelden; zij, die tot de Ger-
maansche SS in Nederland toetreden willen, kun
nen zich eveneens aanmelden.
Personen tusschen 1830 jaar, die aanmel-
dingsplichtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen
zich eveneens aanmelden en worden gedurende
DUITSCHE DUIKBOOTEN VERNIETIGEN
40.200 b.r.t.
Maandag meldde het Duitsche Weermachtbe
richt o.m.:
.fDuitsche duikbooten boorden in harde gevech
ten in de Karazee ten Oosten van Nova Zembla,
in het Noorden van den Atlantischen Oceaan en
in de Middellandsche Zee acht schepen van in
totaal 40.200 b.r.t. in den grond en beschadigden
twee andere door torpedotreffers zwaar. Van de
beschermingsvaartuigen vernielden zij drie tor
pedojagers en een bewakingsschip”.
NA VIER JAAR OORLOG.
Rijksminister dr. Göbbels gaat in zijn artikel in
Das Reich van vorige week uit van het feit, dat
in de geheele wereld na vier jaren oorlog een
zekere moeheid heerscht. Zoo’n moeheid, aldus de
minister, is den laatsten tijd vooral aan den kant
van den vijand op te merken. Men mag deze ver
schijnselen echter in hun vermoedelijk effect niet
overschatten Afgezien van eenige oorlogswinst-
makers en opruiers, verlangt op de geheele we
reld bijna een ieder naar het einde van dezen
reusachtigen wereldstrijd. Maar daar komt het
niet zoozeer op aan. Van belang is veel meer de
vraag, hoe dat einde bereikt kan worden.
Hier echter verschillen de opvattingen. Onze
vijanden willen het Duitsche volk vernietigen,
maar wij moeten bestaans- en ontwikkelingsmo
gelijkheden ei chen, wanneer wij niet willen on-
Bureau
Firma A. J. OSINGA BOLSWARD
Marktstraat 13 Tel. 4S1 Giro 87926
Advertentieprijs:
1 tot 10 m.m.
elke m.nx meer
Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur
Verantwoordelijk voor de advertenties
A. J. Osinga Bolsward
front, ook ten Z.W. van Welikije Loeki, heerschte
slechts plaatseljjke gevechtsactiviteit.
Bij vergeefsche vijandelijke luchtaanvallen op
een eigen convooi in de wateren van het hooge
Noorden, werden ioor formaties jagers en torpe-
dovliegtuigen 28 en door de bewakingsvaartuigen
van de marine 4 der aanvallende vliegtuigen neer
geschoten. In totaal verloren de Sovjets de taatste
24 uur aan het uostelijk front en in het hooge
Noorden 102 vliegtuigen, 5 eigen machines gin
gen verloren.
In Zuid-Italië vielen sterke Britsch-Amerikaan-
sche strijdkrachten gisteren in den sector van de
Volturno en ten N.W. van Benevento aan. De
aanvallen stortten ineen onder het geconcentreer
de afweervuur of in tegenaanvallen. Hier en daar
worden nog hevige gevechten geleverd.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen plaatsten
in de Golf van Napels op een groot vijandelijk
oorlogsschip een zware treffer.
Enkele vijandelijke storiugsvliegtuigen wierpen
gisteren boven West-Duitsch gebied lukraak
eenige bommen uit.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 14 October. Het opperbevel der weer
macht maakt bekend:
Ten Noorden van de Zee van Azov en aan den
middenloop van den Dnjepr zette de vijand giste
ren op de bestaande zwaartepunten zijn hevige
doornraakpogingen voort. Zij werden in verbitter
den strijd verijdeld. Eenige plaatselijke bressen
werden afgegrendeld.
Aan de mond van de Pripet en in het gebied
van Gomel leverden eigen tegenaanvallen, na
het afweren van vjjandelijke aanvallen, terrein
winst op.
Sterke vijandelijke aanvallen in het gebied ten
Westen van Smolensk mislukten opnieuw onder
bijzonder zware verliezen voor de Sovjets, die
daarbij meer dan 50 pantserwagens verloren. De
luchtmacht had door herhaald doeltreffend optre
den van sterke formaties gevechtsvliegers en vlie
gende artillerie een bijzonder aandeel in dit af-
weersucces.
Aan de overige gedeelten van het Oostelijke
Aantal slachtoffers gestegen.
Het aantal dooden bjj den terreuraanval van
Anglo- Anierikaansche vliegers op 10 October
1943 op woonwijken van een stad in het Oosten
des lands is intusschen tot 115 gestegen.
NIEUWE BURGEMEESTERS VAN
HARLINGEN, TIETJERKSTERADEEL
EN WONSERADEEL.
De commissaris-;eneraal voor bestuur en
justitie heeft benoemd: P. J. E. Dekker, burge
meester van Oudetonge, onder eervol ontslag uit
die functie, tot burgemeester van Harlingen; G.
W. Frijling, burgemeester van Baarderadeel, on
der eervol ontslag uit die functie, tot burgemees
ter van Tietjerksteradeel; den heer C. J. Werk
hoven, Witmarsum, tot ourgemeester van Wonse-
radeel.
Onze mannen in het Oosten.
(SS P.K. Schmitz O-H- P s,
hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld
vraagstukken van de oorlogvoering en van het
binnenlandsche bestuur. Hij sprak in het verloop
van zijn uiteenzettingen over de bijzondere hou
ding van het Duitsche volk na vier oorlogsjaren
en over het hooge krijgsmoreel van de Duitsche
natie.
Er bestaat geen défaitisme onder het Duit
sche volk, zoo verklaarde de Rijksminister van
binnenlandsche zaken. Individueele verschijnselen
op dit gebied worden meedoogenloos uitgeroeid.
Wie de zaak van den vijand dient en door het
verspreiden in défaitisme het Duitsche volk in
zijn zwaarsten levensstrijd in den rug aanvalt en
daarmede het leven van allen bedreigt, moet ster
ven als straf voor zijn daad en als waarschuwing
voor anderen. Alle pogingen van den vijand om
ons van binnen uit door verraad ten val te bren
gen zijn tot mislukken gedoemd, daar kan de te
genstander zeker van zijn en op dat punt kan het
Duitsche volk gerust zijn.
De Reichsführer gaf vervolgens een overzicht
van den opbouw en de militaire prestaties van de
Waffen-SS. Daarbij deelde hij o.a. mede, dat de
twee jongst- in opleiding zijnde gevechtsforma
ties de namen zullen krijgen: „Frundsberg” en
„Götz von Berlichingen”. Bijzonder opmerkelijk
was ook zijn verklaring over de bepaald voorbeel
dige strijdvaardige houding van Duitsche volks
groepen in het buitenland, waarvan bijv, één niet
minder dan 14 pct. van haar totale numerieke
sterkte beschikbaar gesteld heeft als vrijwilligers.
De mannen van de Waffen SS. zoo besloot de
Reichsführer zijn uiteenzettingen, hebben in dezen
strijd de partij waardig vertegenwoordigd en
haar nooit tot schande gemaakt. Evenals zij, zoo
zullen ook wij allen nooit geloof verliezen, nooit
ontrouw worden en nooit laf zijn, maar er naar
streven waardig te zijn onder Adolf Hitler ge
leefd te hebben en met hem te mogen strijden.
Reichsleiter dr. Ley maakte tijdens de bijeen
komst de oprichting bekend van een groot-
scheepsch Duitsch „Wohnungshilfswerk” dat er
toe moet dienen om in den vorm van de gemeen
schappelijke huipverleening de oprichting van een
voudige noodwoningen op het platteland te oe
werkstelligen en daardoor bij te dragen co’ het
overwinnen der moeilijkheden van de i'oma>en’er-
reur. Ondanks alle moeilijkheden, die wor leo op
gelegd door de positie van >e bouw'o ten en van
de werkkrachten, moet het aan het Duitsche
Wohnungshilfswerk” ’och gelukken zooveel mo-
ge’ijk noodwoningen te bouwen voor ae burg’r
bevolking, die door ie bommenterreur is geteis
cerd. De noodwoningen, waarvan eenige voor-
bie’den na afloop onder leiding van dr. Ley ne
zichtigd werden, omvatten twee vertrekken, een
weenkeuken en een slaapvertrek. Bovendien
wordt elk huis omgever door een tuintje. Daar-
meoe, zoo verklaarde ar. Ley, zal de onder het
Duitsche volk aanwezige gedachte van het kleine
weekendhuisje of van het tuinwoonhuisje een ge
lukkige verbinding vinaen met de eischen, die de
titale oorlog nu eenmaal stelt aan de zoo groot
rcogelijke bescherming tegen luchtaanvallen en
aan de onvoorwaardelijke besparing van materiaal
en werkkrachten. Uiteraard kunnen deze wonin
gen. waarvan het in de bedoeling ligt ze in groot
aantal te laten bouwe" jn Veie gevallen slechts be
schouwd worden als een noodoplossing vergele
ken met den vroegeren standaard van woning
voor slachtoffers van den luchtoorlog. Na den
oorlog zullen deze noodwoningen gebruikt worden
als weekendhuisjes en zij bieden bovendien de
mogelijkheid om rustig over te gaan tot het
groote woningbouwprogramma. Dr. Ley deelde
voorts nog mede, dat de uitvoering van de actie
tot het bouwen van noodwoningen is opgedragen
aan de gouwleiders ais „Gauwohnungskommls-
sare”.
Op een te Winterswijk gehouden districtsappèl
van de Nationaal Socialistische Beweging der
Nederlanden sprak Mussert voor een groot aantal
kameraden. De Leider inspecteert den Jeugdstorm.
(C.N.F./Otto Pax s)
AARDAPPELSCHILLEN IN DE GROOTE
STEDEN.
Het ophalen van aardappelschillen in de groo-
tere steden is zoodanig georganiseerd, dat het
slechts van de huisvrouw afhangt, of elk schil
letje in de koeienmaag terecht komt.
Als de goedgevulde schillenemmer op’tijd klaar
staat, zorgt de ophaler voor de rest. In Amster
dam alleen al komen 330 van gemeentewege aan
gestelde ophalers driemaal per week aanbellen
bij de bewoners van de wijk, waarvoor zij een
inzamelvergunning hebben. Het totaal van hun
opbrengst is 900 ton afval per week. Rotterdam
met 185 ophalers brengt het tot 600 ton. In Den
Haag wordt door 180 ophalers 400 ton bij elkaar
gebracht Utrecht met 40 ophalers bereikt 135
ton per week.
Onze vier grootste steden bij elkaar zorgen er
op die wijze voor, dat met ruim 2000 ton afval
een 10.000 stuks melkvee per week wordt gevoed.
Zorgt er voor huismoeders, dat die schillen van
uw huisgezin als ge de aardappelen niet in de
schil eet er steeds bjj zijn.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Op 6 October j.l. is een vergadering gehouden
van de Reichsleiter, Gauleiter en Verbande-
führer van de partjj, die in het teeken stond van
het voornemen om alle krachten der natie tot het
uiterste in te spannen tot het voeren van den oor
log. De vergadering stond onder leiding van den
leider der partijkanselarjj Reichsleiter Bormann.
Het woord voerde de Rijksminister Speer, gene-
raal-veldmaarschalk Milch, groot-admiraa) Dönitz,
de stafchef der S.A., Schepmann, Reichsleiter dr.
Ley en Reichsführer S.S., Reichsminister Himmler.
In aansluiting op hun samenzijn vertoefden de
Reichsleiter en Gauleiter op uitnoodiging van den
Führer óp 7 October in het hoofdkwartier.
In ’t verloop van de samenkomst gaf Hitler de
verzamelde partijleiders een uitvoerig overzicht
van het verloop van den oorlog en van den huldi
gen militairen en politieken toestand. In dit con
flict van wereldhistorische beteekenis, zoo ver
klaarde de Führer aan het slot van zijn uiteen
zettingen, dit conflict dat in zijn verloop zooals
alle groote historische beslissingen zijn eigen
rhythme vertoont aan hoogtepunten en spannin
gen, zijn naast de kracht der wapenen de wil en
het uithoudingsve mogen van de dragers der wa
penen van doorslaggevende oeteekenis voor de
overwinning. De wapenen alleen beteekenen niets,
wanneer daarachter niet de wi' van de menschep
staat. Zonder acht te slaan op de situatie van
den strjjd in elke periode, moet de wil, de vol
harding in het nastreven van het gestelde doel,
altjjd gelijk zijn. Belichaming van dezen wil is de
nat.-socialistische partij. Voor den huidigen strijd
om bet bestaai, van het Duitsche volk is de strijd
»an <_e partij om de macht een voorbeeld geweest.
Dooit heeft zij zich door tegenslagen laten ont
moedigen. Haar strijdvaa-dige geest, haar eneS-
gie, haar felle vastberadenheid en uiterste hulp
vaardigheid hebben ook thans weer aan het volk,
vooral tijdens de beproevingen van den luchtoor
log. ruggegraat en houvast gegeven.
Wanneer het Duitsche volk dezen geest, die zoo
wel op de slagvelden als in het vaderland tot
uiting komt, weet te bewaren, dan kan deze oor
log een groote Duitsche overwinning brengen. Tot
slot verklaarde Hitler: wij zullen overal toeslaan
en nooit moede worden, zoolang ons doel niet be
reikt is. Neemt onwrikbaar en vast in uw hart
het geloof mede, dat wanneer onze wil niet zal
wankelen, deze oorlog eindigt met een groote
Duitsche overwinning.
Op de vergadering der partijleiders gaven de
Rijksminister voor bewapening en oorlogproduc-
t: Speer en zijn naaste medewerkers een over
zicht van den stand der Duitsche bewapening en
vau de maatregelen, die voortdurend op het ge
bied der productie genomen worden, teneinde den
voorsprong in kwaliteit te behouden, die de Duit
sche wapenproductie op velerlei gebied, vergele
den met den tegenstander, bezit, en die zij op an-
iere gebieden bezig 's tot stand te brengen. Deze
oorsprong in kwaliteit moet worden aangevuld
loor de stjjging der assaproductie. Het gaat er
>m de nog beschikbare ’.serves aan werkkrach
ten door verdere industrieele wijzigingen in de
richting van de wapenproductie en door de totale
tewerkstelling van arbeidskrachten, volledig Uit
te putten. Slechts de scherpste maatregelen stel
len ons in staat in dezen strijd de overwinning te
behalen. Het volk, zoo verklaarde de minister, is
bereid voor deze overwinning alles te doen en
alles te geven. Het is de taak van d. leiders van
het rijk om dezen wil van het volk uit te voeren.
Generaal-veldmaarschalk Milch gaf een uiteen
zetting van het program tot verhooging der pro
ductie voor de luchtmacht en gaf een beeld van
den aanbouw der nieuwe formaties bommenwer
pers en jachtvliegtuigen, waa.bij in het bijzonder
aandacht besteed werd aan de nachtjagers. Groot-
admiraal Dönitz sprak ove- den strijd der Duit
sche marine tegen de ;eeverbindingen van den vij
and en schilderde strategie en tactiek van de
duikbooten tegen de konvooien op den Atlanti
schen Oceaan
De stafchef der S.A., Schepmann, sprak over
de taak der S.A. op het gebied van de wereld
beschouwing. Hij bracht verslag uit over net
werk der S.A., en gaf een overzicht van naar
prestaties in den oorlog. Deze oorlog, zoo zeide
hij, wordt niet alleen door het front gcvoacd,
maar ook door de „Heimat”. Het is de opdracht
van de S.A. om de menschen in de breedte en in
de diepte te leiden. Het beste wapen aeeft geen
doei, wanneer de man niet weet, dat hij dat wapen
heeft en het draagt voor de Duitsche vrjiieic en
voor de toekomst van de Duitsche natie.
De stafchef vermeldde de hooge bloedige offers,
die de S.A. er. haar leiding in dezen oorlog bren
gen. De zegen van de strijdvaardige houding der
S.A. zal groeien uit de nat.-socialistische partij
en uit het Duitsche volk.
De Reichsführer S.S. en Reichsminister van
binnenl. zaken Himmler behandelde een aantal
BRITSCHE STEUNPUNTEN OP DE AZOREN.
STOCKHOLM, 12 Oct. (D.N.B.). Naar de Brlt-
sche berichtendienst meldt, heeft Churchill van
daag in het Lagerhuis medegedeeld, dat de Por-
tugeesche regeering zich op het Britsche verzoek
bereid heeft verklaara, Engeland bepaalde facili
teiten op de Azoren toe te staan, opdat de Brit
sche koopv ardij op den Atlantischen Oceaan be
ter kan worden beschermd. De overeenkomsten
zijn, naar Churchill zeide, van tijdelijken aard,
zoodat alle Britsche strijdkrachten bij het einde
uer vijandelijkheden van de Azoren zullen worden
teruggetrokken. Groot-Brittannië zal den Portu-
geezei. op de Azoren den noodigen militairen en
anderen aanvoer doen toekomen. De overeen
komst, aldus beweerde Churc’’ill, bevat niets, dat
op de een of andere wijze invloed zou kunnen
oefenen op den nog steeds bestaanden wensch der
Portugeesche regeering, een politiek van neutra
liteit op het Europeesche vasteland te handhaven
en daardoor een vredeszöne op het Iberische
schiereiland te vormen.
Verklaring der Portugeesche regeering.
LISSABON, 12 Oct. (D.N.B.). De Portugeesche
regeering heeft vanmiddag d< tekst gepubliceerd
van de verklaring, door de Engelsche regeering in
het Lagerhuis afgelegd, in overleg met de Portu
geesche regeering. Ten aanzien van deze verkla
ring, aldus de officieele mededeeling, meent de
Portugeesche regeering te moeten naar voren
brengen respectievelijk toevoegen in de eerste
plaats, dat de regeering er steeds op heeft ge
wezen, dat, hoewel zij oprecht wenschte de neu
traliteit te handhaven, zij dez’ neutraliteit als aan
voorwaarden gebonden beschouwde met het oog
op een eventueel in werking treden van de En-
gelschPortugeesche alliantie, zooals dat het ge
val zou zijn, wanneer de Britsche regeering met
een beroep op de alliantir faciliteiten zou verlan
gen; r de tweede plaats dat de Portugeesche re
geering, die steeds de verplichtingen, voort
vloeiende uit h. niet-aanvalsverdrag en de aan
vullende protocollen met Spanje, is nagekomen,
heeft kunnen constateeren, dat in dit opzicht de
Portugeesche politiek door de Britsche regeering
niet slechts is gerespecteerd, maar met sympa
thie is gadegeslagen. De Portugeesche regeering
heeft in Spanje reeds een uitvoerige verklaring
over deze aangslegenheid der EngelschPortu
geesche betrekkingen afgelegd.
Berlijn niet verrast.
BERLIJN, 12 Oct. (D.N.B.De diplomatieke
correspondent van het D.N.B., dr. Siegfried Horn,
schrijft:
„De door Churchill medegedeelde Anglo-Portu-
geesche overeenkomst betreffende het beschik
baarstellen van lucht- en vlootbases op de Azoren
heeft in Berlijnsche politieke kringen geenszins
verrassing gewekt, aangezien sedert eenigen tijd
een toenemende activiteit van Engelsche en Ame-
rikaansche agenten te Lissabon en Oporto kon
worden waargenomen en de laatste dagen de ge
ruchten over aanstaande Anglo-Amerikaansche
actie tegen deze Portugeesche eilandengroep tal
rijker werden. Ook op de heden in de Wilhelm-
strasse gehouden conferentie voor de buitenland-
sche pers had men zich van bevoegde Duitsche
zijde ten aanzien van deze kwestie uitgelaten op
een wijze, waaruit kon worden afgeleid, dat men
op de hoogte was van den politieken en militairen
achtergrond van dit thans actueel geworden
vraagstuk. Als de Wilhelmstrasse op dit oogen-
blik van commentaar afziet, dan is dat wel, om
dat men aanvullende inlichtingen, vooral uit Lis
sabon, afwacht. Niettemin hoort men in Berlijn
sche politieke kringen de opvatting, dat Portugal
zeer klaarblijkelijk zich onder sterken Anglo-
Amerikaanschen druk bereid heeft verklaard tot
de concessies, die in Engeland en de Vereenigde
Staten onmiddellijk worden naar voren gebracht
als buitengewoon waardevolle creditpost in hun
strijd tegen Duitschland en dan ook propagandis
tisch worden uitgebuit”.
dergaan. Het eenige, dat wij ons t< verwijten heb
ben, is lat wij er zijn, dat het Duitsche volk
voortdurend toeneemt en daarom ruimte om te
leven noodig heeft, terwijl het bevolkingsaantal
der Westelijke mogendheden snel daalt en zij dus
het bestaan alleen van Duitschlar een bedreiging
achten. Aangezien alle Duitschers echter niet zelf
moord kunnen plegen, opdat di Engelschen geen
angst meer behoeven te hebben, blijft hun niets
anders over dan hun land en hun leven te verdedi
gen. Deze strijd is zoo verbitterd, omdat Enge
land precies weet, dal het zich zoo’n strijo in de
toekomst niet meer zal kunnen permitteeren.
Het Britsche volk kan in dezen oorlog niet meer
dezelfde offers aan bloed dragen als nog in den
eersten wereldoorlog zonder daarbij zijn volksche
substantie te verliezen, om nog maar te zwijgen
van een eventueelen derden oorlog. Daarom voert
het ook dezen strijd met een zoo gering mogelijk
gebruik van menschen en is blij, dat de zware
offers door de Sowjetunie worden gebracht.
Voortgaande wijst dr. Göbbels er op, dat men
in Londen de gevaren over het hoofd ziet, die voor
het Britsche volk kunnen ontstaan uit de „geest
drift voor het bolsjewisme”, waarna hij voortgaat
„ons verantwoordelijkheidsgevoel tegenover het
geen wij Avondland noemen is veel te sterk dan
dat het zich zou laten benadeelen door overwegin
gen van het oogenblik. Wij hebben nooit ver
heeld, dat wij het gevaar, dat ons werelddeel be
dreigt, een gevaar voor alle iuropeesche volken
achten nn wij betreuren slechts, dat het inzicht
daarin ondanks zijn nabijheid nog zoo weinig ge
rijpt is. Wat zou bijv, het kleine Zweden doen,
wanneer de ontwikkeling aan het Oostelijke front
inderdaad zou verloopen zooals de Joodsche bla
den van Stockholm met zooveel leedvermaak en
geestdrift profeteeren en het bolsjewisme op een
goeden dag werke-.jk voor zijn grenzen zou staan
Gelooven de Zweden werkelijk, dat het Kreml hun
neutraliteit zal eerbiedigen of de Lweedsche weer
macht tot stand zou brengen, wat dan klaarblij
kelijk de Duitsche niet zou zijn gelukt? Of zelfs,
dat de Engeischen en Amerik. nen hun te hulp
zouden kunnen en willen snellen?
Alle drie aeze uitvluchten zijn te naief dan dat
zij een ernstige weerlegging verdienen. Wien dus
dankt de pers van Stockholm de vrijheid om zich
te verheugen over df terugtochtsbewegingen van
onze weermacht aan het Oostelijke front? Toch
alleen aan het feit, dat deze weermacht zoo ver
voor de Duitscne grenzen is blijven staan, dat het
Zweeosche volk niet bang behoeft te zijn.
De absurditeit van zoo’n aaneenschakeling van
omstandigheden, aldus gaat het artikel verder,
springt in het oog. Duitschland verdedigt een
continent, lat dat heelemaal niet verdient, en
permitteert daarmede zijn volken een nationaal
voortbestaan, dat zij uit eigen kracht in het ge
heel niet zouden kunnen beschermen of verdedi
gen.
Wij weten zeer goed, dat wjj met deze consta-
teenngen pijnlijke waarheden uitspreken. De Jood
sche woordvoerders er neutrale en vijandelijke
openbare meening zullen niet dralen ons daarvoor
te overstelpen met schandelijke verdachtmakin
gen. Waarheden moeten steeds een langen weg
afleggen, voor zij aan het doel komen.
Hoe kritiek ook vaak de algemeene oorlogs
toestand zich mag ontwikkelen, hij geeft toch
ook steed.- weer het aanzijn aan nieuwe elementen
die het recht geven op de grootste verwachtingen.
De oorlog, aldus de Rijksminister, bergt vele
raadselen in zijn schoot. Hoe doorzichtig en dui
delijk zij aan het eind schijnen, zoo geheimzinnig
en onverklaaroaar zijn zij tijdens zijn verloop. Hjj
staat bijna altijd in ziji beslissende faze voor
voortdurend zich vernieuwende crisispunten. Maar
dan treden meestal die teschiedenisvormende
factoren op. die hem in de hem voorgeschreven
baan dringen.
DE KOEIEN LOEIEN
OM AARDAPPELSCHILLEN.
DE PLICHT TOT INLEVERING VAN
RADIOTOESTELLEN.
Er wordt nogmaals op gewezen, dat slechts die
personen vrijgesteld zijn van den plicht tot inleve
ring van hun radiotoestel, die in het bezit zijn van
een officieele voorioopige Bescheinigung. De offi
cieele voorloopige Bescheinigungen zijn op volg
orde genummerd, aan de eene zijde bedrukt met
Duitschen, aan ^e andere met Nederlandschen
tekst. Bovendien moeten de Bescheinigungen voor
zien zijn van een dienststempel der Dienststelle,
die de Bescheinigung heeft uitgereikt. Alle andere
Bescheinigungen van Dienststellen of personen
zijn ongeldig en beschermen de bezitters niet te-
ger bestraffing, wanneer de toestellen niet vóór
den v stges’ek’en termijn wo. ien ingeleverd.
Wie een verzoek 'm vrijstelling van de inleve-
ringsverplichting heeft ingediend en nog niet de
bovengenoemde Bescheinigung heeft ontvangen,
moet zijn verzoek ais afgewezen beschouwen en
derhalve zijn radiotoestel onverwijld inleveren.
De Höhere SS- und Polizeiführer maakt be
kend:
Aan mjjn bekendmaking van 2 October 1943,
volgens wei re aan de personen, die hun radio
toestel, voor zoo ver dit valt onder den inleve-
ringsplicht, voor 20 October 19*" inleveren, vrij
heid van straf wordt toegezegd, hebben reeds dui
zenden gevolg gegeven.
Er wordt nogmaals nadrukkeljjk op gewezen,
dat tegei personen, die na 20 October 1943 nog,
zonder daartoe gerechtigd te zjjn, in het bezit
zjjn van een radiotoestel, met bijzondere streng
heid zal worden opgetreden.
Tegen hen kunnen volgens par. 10 van mijn
verordening van 13 Mei 1943 betreffende het ver
beurd verklaren van radio-ontvangtoestellen ge
vangenisstraffen sn boeten tot een onbeperkten
omvang worden uitgesproken. Bovendien kunnen
tegen hen maatregelen der Sicherheitspolizei be
volen worden, in het bijzonder' ook verbeurdver
klaring van hun roerend en onroerend vermogen.
Ik vestig er in het bijzonder de aandacht
op, dat ik in ieder geval van niet inlevering
of van heimelijk wegwerker van een toestel
als eersten strafmaatregel last zal geven tot
onmiddellijke verbeurdverklaring van het ge
heele huisraad, met inbegrip van de meubels,
ten gunste van slachtoffers van bombarde
menten.
Comb, van SNEEKER NIEUWSBLAD
(Drjjfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond.
Leengeld ƒ0.75 per kwartaal bij vooruit
betaling. Losse nummers 10 ct.
HoofdredacteurL. Kleze brink, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek
K 2248
Officier in de Waffen-SS kan ieder worden, die
na minstens een jaar diensttijd zijn geschiktheid
voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn
schoolopleiding Is niet doorslaggevend. Beslissend
voor bevordering zijn: karakter, gedrag, presta
tie
18.10.43, 914 uur Rotterdam, Deutsches
Haus, Westzeedijk; 19.10.43, 9—12 uur Breda,
Restaurant Modern, Markt; 15—18 uur Den Bosch,
Hotel Noord-Brabant, Markt 45; 20.10.43, 912
uur Venlo, Deutsches Haus, Egmondstr. 16; 15
18 uur Arnhem, Café Royal; 21.10.43, 9—12 uur
Hengelo, Café Modern, Spoorstraat 18; 1518
uur Zwolle Hotel Gijtenbeek; 22.10.43, 9—12 uur
Assen, Concerthuis a. d. Vaart; 1518 uur Gro
ningen, Concerthuis, Poelestraat; 23.10.43, 9—12
uur Leeuwarden, Huize Schaaf, Breedstraat;
24.10.43, 914 uur Amsterdam, Dam 4; 25.10.43,
913 uur Utrecht, N.V.Huls, Oude Gracht 245;
26.10.43, 914 uur Amersfoort, Pol. Durchgangs-
lager, Leusderweg; 27.10.43, 9—14 uur Den Haag,
Reeds korten tijd na het plaatsvinden van de
ramp, die Zondag uit de lucht een onzer steden
weder zwaar neeft getroffen, kwamen, aldus
meldt het A.N.P., de verschillende diensten in
actie om de eerste hulp te bieden en de zorg op
zich te nemen voor de dooden en gewonden.
Ook de N.V.D. was spoedig ter plaatse en nam
de noodige voorbereidende maatregelen, om op
Maandagmorgen onmiddellijk te kunnen begin
nen met de uitreiking van schadekaarten, het
verstrekken van warme maaltijden, overbrug-
gingssteun, enzoovoort.
Groote tegemoetkoming in het overwinnen van
de eerste moeilijkheden werd ondervonden door
de welwillende houding van de bevolking ten op
zichte van de slachtoffers. De burenhulp is n.l.
ook in Twente nog steeds gebruikelijk en zoo
konden nagenoeg alle getroffenen zonder hulp
van officieele instanties gedurende den eersten
nacht worden ondergebracht. Verscheidene inwo
ners stelden voorts den N.V.D. .spontaan hun ge
heele woonruimte ter beschikking om onderdak
te verleenen, anderen, die geen levensmiddelen
ter beschikking konden stellen, wilden gaarne
voor het verstrekte voedsel betalen, kortom, de
bereidwilligheid van de burgerij was in het alge
meen boven allen lof verheven.
Intusschen kreeg het schadekaartenbureau in
het centrum van de stad den eersten stroom van
slachtoffers te verwerken, om in samenwerking
met de gem. evacuatiecommissie, den gem. dis-
tributiedienst en de schade-enquêtecommissie
voor onderdak, kleeding en de noodige gelden te
zorgen, terwijl op andere plaatsen warme maal
tijden werden uitgedeeld.
Zoodoende kon door doeltreffende hulp reeds
spoedig in de voornaamste behoeften worden
voorzien en het leven in de geteisterde stad weder
een normaler aanzien verkrijgen.
0i
