Duitsche Dr. Ley opent Arbeitskammer van het D.A.F. De bevrijding der bij Tsjerkassy ingesloten troepen Bomaanvallen op het Oosten van ons land richten zwaar onheil aan Aanval ten westen van Swenigorodka won terrein Decreet van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied BOLSWArtÖÊft ÉÉÖITIS No. 8 3e Jaargang Vrijdag 25 Febr. 1944 WESTEN VAN FRIESLAND NIEUWSBLAD VOOR HE w s 3 WEERMACHTBERICHT i 4C.N.F^Otto Pas ■.a.Mri.in WESTERGOO S3 en i Gerrit Schuil L o 11 e Rondaan uit OOSTLAND ROEPT uit DOODVONNIS. tf Officieel wordt medegedeeld: De jood Max Wet kendam uit Amsterdam, Nederlandsch staatsbur ger, is bij vonnis van het Deutsche Obergericht dd. 13 December 1943 wegens verboden bezit van wapens ter dood veroordeeld. Het vonnis is, nadat de kwestie van gratieverleening was onderzocht, voltrokken, 100 cent 7 cent e 9 De Leider begroet den Reichs- organisationsleiter dr. Ley bij zijn bezoek aan ’t Hoofdkwar tier te Utrecht. V.l.n.r.: Gene- ralkommissar z.b.V. W. Ritter- busch, Reichsorganisationsleiter dr. Ley en de Leider. *n- het Ijke 5til- ken- leren. zijl >t op imen ast 3er :en ?en be- iige ran Pm- ram- i :jW!l I 1 tow 1 Ja, ook jou. Europa heeft boeren noodig, veel boeren, om de uitgestrekte gebieden in het Oos ten te bewerken. Germaansche boeren moeten het zijn. Kerels, die weten van aanpakken en die als het noodig mocht zijn hun grond kunnen ver dedigen. Ook jij kunt boer worden. In den Ger- maanschen Landdienst worden jongens en meisjes van 1416 jaar opgenomen, die later in het Oos ten willen koloniseeren. Meld je daarom aan bij den Germaanschen Lw^ienst, Kopingsl&an 9, UtlÊCilt, 0 CenF 7 cent 10 uurj jward e a het iigiig I jrk I orden I i Mu- I BEKENDMAKING. Het bureau van den bevelhebber der Weer macht in Nederland deelt mede: Steeds weer worden gevallen gemeld, waar in burgers verboden militaire gebieden of on derkomens, kampen, gevechtastelllngen, stel lingen, enz. naderen en dan, door den wacht post aangeroepen, niet onmiddellyk blijven staan. Met allen nadruk wordt de aandacht van de burgerbevolking er opnieuw op geves tigd, dat op ieder, die na sommatie niet on middellijk blijft staan, zonder voorafgaande waarschuwingsschoten onmiddellijk met scherp wordt geschoten. De sommatie van een wacht post moet steeds ernstig worden opgevat, aan gezien deze het strikte bevel heeft, niet alleen te schieten, maar ook 's treffen. Bureau Firma A. J. OSINGA BOLSWARD Marktstraat 13 Tel. 4öl Giro 8792Ö Advertentieprijs: 1 tot 10 m.m. elke m.m. meer Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur Verantwoordelijk voor de advertenties A. J. Osinga Bolsward. BESTRIJDING VAN DE OVERVALLEN MET ROOF OP BEVOLKINGSBUREAUX, DISTRIBUTIEKANTOREN ENZ. De in toenemende mate plaats vindende over vallen met roof op bevolkingsregisters, distributie kantoren en transporten van distributiekaarten voor levensmiddelen en het daardoor veroorzaakte in gevaar brengen van de gelijkmatige verdeeling van gebruiksgoederen van elke soort, in het bij zonder van levensmiddelen, maken ingrijpende maatregelen noodzakeitjk. Op grond van art. 58 der Verordening Openbare Orde (nr. 1/1943) be paal ik daarom tot nader order: Hij, die door diefstal, plundering, verduiste ring, afpersing, of op andere wjjze zich we derrechtelijk bevolkingsregisters, persoonsbe wijzen, speciale vergunningen, distributie kaarten voor levensmiddelen, stamkaarten, contrólezegels, inlegvellen, stempels of andere voorwerpen, die met de verzorging van de be volking verband houden .toeeigent of deze on bruikbaar maakt of zijn plicht tot het houden van toezicht dan wel het beheeren of bewa ken met betrekking tot de bovenbedoelde voorwerpen verzaakt, dan wel een dergelijk strafbaar handelen of nalaten in de hand werkt, en daardoor een handeling verricht, die er toe bestemd is of geschikt is de open bare orde of de veiligheid van het openbare leven in het bezette Nederlandsche gebied in gevaar te brengen, wordt als saboteur door het politiestandgerecht gevonnist. ’s-Gravenhage, 22 Februari 1944. De Rijkscommissaris voor de be zette Nederlandsche gebieden, Get. SEYSS-INQUART. Vandaag wordt een decreet gepubliceerd van den Rijkscommissaris voor de bezette Nederland sche gebieden, volgens hetwelk alle personen, die zich schuldig maken aan een misdrijf tegen de grondslagen van de voedselvoorziening en die een misdrijf plegen tegen de organisaties voor een rechtvaardige en gelijkmatige distributie van ver- bruiksgoederen, in het bijzonder levensmiddelen, als saboteurs overeenkomstig art. 1 van de Ord- nungsschutzverordnung van 9 Januari 1943 na een snelle procedure door de politiestandgerechten met den dood worden gestraft. Van nu af kan dus iedereen, die zich op de een of andere ■wijze in den zin van het vandaag gepubliceerde de creet schuldig maakt, op de doodstraf rekenen. Dit decreet zal door de ordelievende bevolking ten zuiden van Aprilia ingesloten vijandelijke strijdkrachten werden, in weerwil van den verbe ten tegenstand van den vijand, op een klein ge bied opeengedrongen. Daarbij werden meer dan 400 gevangenen gemaakt. Verscheidene ontlas- tingsaanvallen, die gesteund werden d«or zware artillerie en scheepsgeschut stortten in ons af weervuur ineen. Verdragend geschut bestookte met goede uitwerking ontschepingen van den vij and in het gebied van Nettuno en dwong ver scheidene vrachtschepen den steven te wenden. Aan het zuidelijke front mislukten vijandelijke aanvallen ten noord-oosten van Caitelforte. Po gingen van den vijand om de Gari over te steken, werden afgeslagen. Van het overige front worden geen bijzondere gevechtshandelingen gemeld. Gistermiddag vloog een formatie Amerikaan- sche bommenwerpers, krachtig door jagers be schermd boven Zuid-Duitsch gebi'd. Door den bliksemsnel reageerenden afweer van onze lucht- verdedigingsstnjdkrachten wed de vtiond verhin derd de voorgenomen geconcentreerde aanvallen te ondernemen. 45 vijandelijke vliegtuigen, waar onder 42 bommenwerpers, werden in luchtgevech ten of door de luchtdoelartillerie vernietigd. Hier mede verloor de vijand bijna de helft van de in den strijd geworpen bommenwerpers. In den afgeloopen nacht wierpen enkele vijan delijke storingsvliegtuigen bommen neer op plaat sen in West-Duitschland. Formaties zware Duitsche gevechtsvliegtuigen ondernamen opnieuw een zwaren do^ltreffenden aanval op Londen, waardoor uitgestrekte bran den en vernielingen in verscheidene Londensche stadsdeelen werden veroorzaakt. Het opperbevel der Duitsche weermacht maakte vorige Zondag met betrekking tot de op 18 Febr. gemelde bevrjjding van de ten westen van Tsjer kassy ingesloten Duitsche troepen nog bekend: De opneming van de bevrijde divisies is vol tooid. De hier sedert den 28sten Januari afgesne den troepen van het leger en van de Waffen-SS, onder bevel van den generaal der artillerie Stem- mermann en van den luitenant-generaal Lieb, heb ben in heldhaftigen afweerstrijd stand gehouden tegen den stormloop van zeer overmachtige vrjan- delijke strijdkrachten en vervolgens in verbitterde gevechten den omsingelingsring van den vijand doorbroken. Leiding en troep hebben daarmede aan de historie van het Duitsche soldatendom een nieuw lichtend voorbeeld van heldhaftige volhar ding, vermetelen aanvalsgeest en offervaardige kameraadschap toegevoegd. De tot ontzet van deze gevechtsgroep aange treden formaties van het leger en van de Waffen- SS onder bevel van den generaal der pantser- troepen Breith schiepen in samenwerking met de onder leiding van den luitenant-generaal Von Vor- mann staande troepen onder de moeilijkste weers- en terreinsomstandigheden door voortreffelijk optreden van eiken soldaat de voorwaarde voor de doorbraak. De bolsjewisten leden zeer zware bloedige verliezen en verloren van 4 tot 18 Febr. 728 pantserwagens en stukken stormgeschut, 800 stukken geschut werden buitgemaakt en verschei dene duizenden gevangenen binnengebracht. Het achtste korps vliegers onder bevel van den luitenant-generaal Seidemann heeft in beproefde wapenkameraadschap de zwaar worstelende troe pen van het leger voorbeeldig gesteund. Forma ties transport- en gevechtsvliegtuigen ravitail leerden de ingesloten strijdkrachten onder moei lijke weersomstandigheid en krachtigen vijande- lijken afweer van jagers en luchtdoelartillerie, brachten hun munitie, levensmiddelen *en benzine aan en namen meer dan 2400 gewonden m^e te rug. Daarbij gingen 32 transportvliegtuigen ver loren. 58 vijandelijke vliegtuigen werden in lucht gevechten en door luchtdoelartillerie neerge schoten. op hoogst pijnlijke wijze kennis gemaakt met de onverantwoordelijke Anglo-Amerikaansche oor logvoering. In het bijzonder geldt dit voor de be woners van twee wijken, waarop een reeks brisant bommen zijn neergeworpen, welke rouw en ook groot leed van anderen aard hebben gebracht over velen. Talrijke huizen werden volkomen ver nield. Veel erger is nog, dat zooveel onschuldige levens plotseling zijn weggerukt en menschen misschien voor altijd zijn verminkt. De luchtbe schermingsdienst, de geneeskundige dienst en de technische noodhulp zijn terstond begonnen met het allervoornaamste: het redden van zooveel mo gelijk menschenlevens. In den loop van den mid dag waren talrijke zwaar gewonden naar de zie kenhuizen overgebracht. Behalve de officieele diensten hebben ook tal van burgers zeer doeltreffend hulp verleend. Dank zij de medewerking van buurtgenooten, vrienden en kennissen hadden vrijwel alle ge troffenen binnen enkele uren nieuw onderdak. Het aantal slachtoffers. De Höhere SS- und Polizeiführer deelt mede: Op 14 Februari 1944 is het Polizeistandgericht te Assen bijeengekomen en heeft de onderstaan- de leden van een groep terroristen ter dood ver oordeeld 1. den wegwerker GerbenDesiréOswald uit Harlingen, 2. den kantoorbediende uit Harlingen, 3. den timmerman Beetgum, 4. den student Folkert Bergsma Delft. Het overtuigend bewijs van hun schuld is ge leverd en de veroordeelden hebben bekend, een po ging tot moord te hebben gedaan op den Neder- landschen eerste-luitenant der politie Van W jj- n e n te Harlingen, alsmede op een anderen pro- Duitschen Nederlander. Bovendien hebben zy hun medewerking verleend bij overvallen op verschei dene gemeentehuizen en distributiekantoren. Voorts waren zij in het verboden bezit van vuur wapens en hebben zij anti-Duitsche pamfletten verspreid. Het vonnis is, nadat het verzoek om gratie was afgewezen, met den kogel voltrokken. Het dr ‘1 van het Duitsche Arbeidsfront. Vorige week Vrijdag -.eeft te ’s-Gravenhage de feestelijke opening plaats gehad van de Arbeits- kammer van het Duitsche Arbeidsfront van het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Nederland. Na een muzikale inleiding opende de Obmann der D.A.F. in Nederland, de heer Kretschmar, deze bijeenkomst, die werd bijgewoond door de hoogste autoriteiten in den lande en tal van ge- noodigden van D.A.F., N.A.I. en andere organi saties. Gelijk in Duitschland, waar zij reeds lang be staat, is nu ook hier een Arbeitskammer inge steld, die het D.A.F. in haar werkzaamheden dient te ondersteunen. Zij wordt daarbij geholpen door adviseurs, Unterkammer en arbeidscommis sies, waarvoor vooraanstaande en actieve leden van het D.A.F. in Nederland zullen worden uitge- noodigd, hun medewerking te geven. Deze Ar beitskammer zal, aldus spr., werk van beteekenis kunnen verrichten bij de verbetering van de so ciale toestanden in de bedrijven, de uitwisseling van arbeidservaringen, de organisatie van het prestatieloon, enz. Zij zal daarbij tevens haar zus terorganisatie het N.A.F. kunnen voorlichten en steunen bij eventueele pogingen tot een soortgelij ken opbouw van haar organisatie. Comb, vanSNEJEKER NIEUWSBLAD (Drjjfhoufs Nieuwsblad an Nieuwe Sneeker Courant) en DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward. Verschijnt eiken Vrijdagavond. Leengeld ƒ0.75 per kwartaal bfj vooruit betaling. Losse nummers 10 ct. Hoofdredact.eurL. Kiezebrink, Sneek. Piaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek K. 22« ongetwijfeld toegejuicht worden. Het publiek heeft in den afgeloopen tijd herhaaldelijk kennis gekre gen van roofovervallen op raadhuizen, distributie- bureau’s, transporten van distributiekaarten, be volkingsregisters, enz. De daders hebben meestal getracht dergelijke overvallen en diefstallen met patriottische motieven te camoufleeren. Het on derzoek heeft echter in de meeste gevallen aange toond, dat de distributiebonnen uit de zucht naar geldelijk gewin in den zwarten handel verdwenen en dat gestolen legitimatiepapieren voor misdadi ge doeleinden werden gebruikt. Bij dergelijke over vallen, die duidelijke aanwijzingen opleverden, dat de daders in de eerste plaats gezocht moesten worden In kringen van de beroepsmisdadigere of van totaal ontwortelde anarchistische elementen, zijn plichtsgetrouwe Nederlandsche ambtenaren door misdadigers om het leven gebracht, terwijl anderen gewond of mishandeld werden. Het kan in het belang van de ordelievende bevolking niet geduld worden dat tegen dergelijke elementen met eenige clementie of zachtheid wordt opgetre den. Om aan dezen toestand op doeltreffende wij ze een einde te maken, kan de bevolking haar steun verleenen, en wel in dien zin, dat zij iedere actieve of passieve hulp of ondersteuning van dergelijke misdadige aanslagen achterwege laat, waarbij iedereen zich bewust moet zijn van het feit, dat hij voor lederen vorm van hulp (mede dader, begunstiger, heler, medeweter) op dezelfde wijze gestraft wordt als de eigenlijke daders. Slechts een volgens de plannen verloopende vlotte distributie van de gebruiksgoederen, in het bijzonder van levensmiddelen, waarborgt de le vensmiddelenvoorziening van de burgerbevolking. Met beperkingen en tekorten in de levensmidde lenproductie, die door omstandigheden in de na tuur of om andere redenen kunnen ontstaan, moet bij wijze van voorzorg rekening gehouden en bij het vaststellen van de rantsoenen dienovereen komstig opgenomen worden. Deze vooruitziende taak is onafscheidelijk verbonden met de recht vaardige uitreiking van distributiekaarten aan de bevolking, die gerechtigd is deze kaarten in ont vangst te nemen. Wanneer in dit bestuursappa raat om misdadige en egoïstische redenen geweld dadig wordt ingegrepen, dan wordt zoodoende de functie van dit apparaat ten nadeele van de ge- heele Nederlandsche bevolking gesaboteerd. De gevolgen van een dergelijk ingrijpen moe ten en dit dient ieder duidelijk te beseffen uitsluitend door de Nederlandsche bevolking ge dragen worden; de bezettende macht wordt hier door in geen geval getroffen. BEKENDMAKING. 10.000 gulden beloonlng. De Höhere SS- und Polizeiführer deelt mede In de vroege morgenuren van 20 Febr. 1944 hebben verscheidene onbekende daders een over val gepleegd op het gemeentehuis van Hooge- zand. Hierbij werd een Nederlandsch politiebe ambte, die wacht had, doodgeschoten. De bevolking wordt aangespoord mede te hel pen bij het opsporen van de daders. Voor ter zake dienende aanwijzingen, die tot de arresta tie van de daders leiden, wordt een beloonlng van 10.000 gulden uitgeloofd. Aanwijzingen van de bevolking worden desgewenscht vertrouwelyk be handeld. Er wordt op gewezen, dat personen, die weten wie de daders zyn en deze niet onmiddellijk aan geven, evenals zij, die den daders onderdak ver leenen of hen op een andere wijze ondersteunen, volgens de bepalingen van de Ordnungsschutz- verordnung op dezelfde wijze gestraft kunnen worden als de daders. Ter zake dienende aanwijzingen worden door iedere Duitsche en Nederlandsche politie-instan- tie in ontvangst genomen. UTT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 24 Februari. Het opperbevel der weermacht maakt bekend: In het gebied van Kriwoi Rog was de gevechts- activiteit geringer dan de vorige dagen. Verschei dene aanvallen der bolsjewisten werden afgesla gen. Onze aanval ten westen van Swenigorodka won terrein. Ten oosten van Sjasjkof mislukten ook gisteren met bijzondere hardnekkigheid onder nomen aanvallen der bolsjewisten, nadat een aan tal vijandelyke pantserwagens was stukgeschoten. Bij Saslaf en in het gebied ten zuiden van de Pripetmoerassen verliepen eigen aanvallen suc cesvol. Ten zuiden van de Beresina, ten noorden van Rogatsjef, alsmede ten zuid-oosten van Witebsk duren de afweergevechten met onverminderde he vigheid voort. Onze troepen verijdelden alle vijan delijke doorbraakpogingen, grendelden plaatselijke penetraties af of ruimden deze op en brachten den vyand daarbij zware verliezen aan menschen en materiaal toe. Tusschen het Hmenmeer en het Peipusmeer mislukten aan weerszijden van Dno en ten westen van den spoorweg PleskauLoega pogingen der bolsjewisten om door onze distantieeringsbewe- gingen heen te breken. In het gebied van Narwa leefde de gevechtsactiviteit weer op. Een eigen aanval om een penetratieplek van een der vorige dagen op te ruimen, maakte ondanks sterken vij- andelijken tegenstand vorderingen. In Italië werden door acties van stoottroepen in enkele sectoren aan het front van het landings- hoofd van Nettuno onze stellingen verbeterd. De en op te n- ie er ie a n •1 Op uitnoodiging van den Reichspressechef, dr. Dietrich hebben Maandag drie hooge Duitsche of ficieren van de Duitsche formaties, die bij de succesvoll? doorbraakgevechten ten Westen van Tsjerkassy door de Sovjet-troepen waren afge sneden, het woord gevoerd voor ve"tegenwoordi- gers van de buitenlandsche pers te Berlijn. Luite nant-generaal Lieb na den heldendood van den bevelhebber van de ingesloten Duitsche troepen, generaal Stemmermann, laatste commandant van deze formaties luitenant-generaal Gille, com mandant van de SS-pantserdivisie „Wiking”’, en SS-Hauptsturmführer Leon Degrelle, de stichter van de Rexistische beweging hebben in hun ver klaringen op ondubbelzinnige wijze de Sovjet-Rus- sische bewering weerlegd over de liquidatie van de gevormde Duitsche uitstulping. Van de inge sloten Duitsche troepen zijn niet, zooals het Sovjet-Russische inlichtingenbureau heeft gemeld, 90 procent vernietigd, doch integendeel on geveer 90 procent van de afgesneden formaties zyn in de Duitsche linie teruggekeerd. De woor den van de drie officieren waren een getuigenis van den ongebroken Duitschen soldatenmoed, die zijn doel slechts ziet in het bevechten van de eind overwinning. De leider van het D.A.F.,- dr. Ley, hield hierna een rede, waarin hij in twaalf punten de bedoe lingen van het Duitsche arbeidsfront uiteenzette en de plaats en waardeering van den arbeid in het Europa van vroeger en van thans vergeleek. Het doel van het D.A.F. formuleerde hij als volgt: 1. De Duitsche mensch Is het doel van al ons politiek, economisch en cultureel handelen. Zyn gezondheid, zijn welvaart, zijn kennen en kunnen zijn het doel van al ons streven. De marxisten en liberalen dachten in tegenstel ling hiermede slechts aan geld. Vroeger dachten de ondernemers slechts aan fabrieken en aandee- len, maar de menschen Heten hen onverschillig. 2. De volksgemeenschap overwint het persoon lijk- en het groepsegoïsme. De maatschappij be stond voorheen slechts uit tallooze groepen van bij elkaar behoorende belanghebbenden en men stelde het belang van de natie als geheel steeds ten achter bij persoonlijke en groepsbelangen. 3. De prestatie, verricht voor de gemeenschap, vormt den grondslag voor den socialen rang, dien een werker inneemt. In Engeland, In Frankrijk en ook hier en daar in Nederland zijn de maatschap pelijke toestanden gegrondvest op de verkeerde ge dachte, dat de arbeider knecht is en de patroon de heerscher over zyn personeel. Wij herstellen daarentegen de menschelijke rechten in hun oude Vooral Nijmegen, Enschedé Arnhem zwaar getroffen. Formaties Britsch-Amerikaansche bommen werpers ondernamen in de middaguren van 22 Februari aanvallen op verscheidene plaatsen in het Oosten des lands. Vooral de steden Enschedé, Nymegen en Arnhem werden zwaar getroffen. Het sterke gebruik van brandbommen toont aan, dat de aanvallen niet zoozeer op militaire doelen dan wel in de eerste nlaats op dicht bebouwde stedelijke woonwijken gericht waren, waardoor een groot aantal woonhuizen, verscheidene ker ken, ziekenhuizen en andere openbare gebouwen verwoest werden. De Nederlandsche burgerbevol king leed zware verliezen. Het is op het oogen- blik t og niet mogelijk nauwkeurige gegevens over verliezen en verwoestingen te verkrijgen, daar het reddingswerk nog aan den gang is. De oude stad Nymegen is zeer zwaar getrof fen. Op tal van plaatsen vielen brisant- en brand bommen, die onmiddellijk een groot aantal slacht offers maakten. Steekvlammen schoten op uit de stad en de torens van de veertiende eeuwsche St. Stevenskerk en die van de Karmel, het mees- terbouwwerk van Ed. Cuypers, zag men wagge len en omlaagstorten. Ook de St. Canisiuskerk en de St. Franciscus brandden. Het aantal dooden en gewonden is nog niet bij benadering op te geven. Talryke slachtoffers lig gen nog onder de puinhoopen. De schade is enorm. De mooie oude stad is plotseling een zwaar ge havende stad, een toonbeeld van oorlogsellende geworden. Ook Enschedé is het slachtoffer geworden van een terreuraanval der Angelsaksen, waarbij vooral de arbeidersbevolking zwaar getroffen is. Enschedé was trotsch op zijn moderne arbeiders woningen; nu ziet het met verbeten woede op de zwarte puinhoopen daarvan. Een zeer groot aan tal brandbommen werd over de stad uitgestrooid, waardoor zeer talrijke en omvangrijke branden ontstonden. Als een groote ramp voelt men ook de volko men verwoesting van de prachtige openbare lees zaal en bibliotheek, een der beste in den lande, zei men hier met trots. Drie kerken zijn in de asch gelegd: een katholieke, een hervormde en een gereformeerde kerk. Het aantal dooden is tot nog toe niet zeer hoog, maar de materieele schade is enorm. De vreedzame Arnhemsche burgerij heeft ook Het A.N.P. meldt: Het totale aantal personen, dat slachtoffer ge worden is van de Anglo-Amerikaansche bomaan vallen van 22 Februari op Nederlandsche steden, kan thans nog niet worden opgegeven. Tot dusver zijn 465 dooden geborgen. Ongeveer 400 zwaarge wonden zijn in ziekenhuizen en noodziekenhuizen opgenomen. Ook het aantal lichtgewonden is zeer groot. In de betreffende steden werden, voor zoover tot nu toe kon worden vastgesteld, meer dan 3000 huizen volkomen verwoest. Rekening moet worden gehouden met een stij ging van het aantal slachtoffers onder de Neder- landsche burgerbevolking, daar hoofdzakelijk dichtbevolkte woonwijken getroffen werden en de bergingswerkzaamheden tengevolge van den grooten omvang van het getroffen gebied zeer tydroovend zijn. N. V. D. -’erleende terstond hulp. Onmiddellijk na de aanvallen op Nijmegen en Enschedé was de N.V.D. ter plaatse om den eersten nood van de slachtoffers te lenigen. In beide plaatsen zijn terstond schadekaartenbu- reaux ingericht, waar den gcheeien nacht is door gewerkt. Tevens is in samenwerking met de des betreffende instanties de voedselvoorziening en de evacuatie geregeld. HITLER ONTVANGT COMMANDANTEN UIT GEBIED VAN TSJERKASSY. Divisie Wiking heeft zich zeer bijzonder onderscheiden. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 21 Febr. Na de bevryding van de ten Westen van Tsjerkassy afgesneden Duitsche gevechtsgroep heeft de Führer Zondag in zijn hoofdkwartier de volgende commandanten van de troepenonderdee- len ontvangen, die daar ingesloten waren: den commandant van een vooruitgeschoven afdeeling, luitenant-generaal Lieb, die bij de doorbraak door den omsingelingsring de stoottroepen aan voerde, den commandant van de SS-pantserdivisie „Wiking”, SS-Gruppenführer en luitenant-gene raal der Waffen-SS Gille, wiens uit Germaansche vrijwilligere bestaande divisie zich onder zijn lei ding in de zwaarste gevechten opnieuw zeer by- zonder heeft onderscheiden en den commandant van de SS-vrijwilligersbrigade „Wallonië”. SS- Hauptsturmführer Leon Degrelle, die na den heldendood van den commandant der brigade het bevel op zich genomen heeft en die zich in de be slissende doorbraakgevechten schitterend gehou den heeft. De Führer heeft genoemden commandanten per soonlijk de hun, uit waardeering voor hun schit terend persoonlijk optreden en den heldhaftigen strijd van hun troepen verleende hooge onder scheidingen overhandigd. Uit handen an den Führer ontving luitenant-generaal Lieb het eiken loof, behoorende bij het ridderkruis van het Ijze ren Kruis, SS-Gruppenführer en luitenant-gene raal der Waffen-SS Gille de zwaarden, behooren de bij het eikenloof van het ridderkruis van het Ijzeren Kruis, SS-Hauptsturmführer Leon De grelle het ridderkruis van het Ijzeren Kruis. Verdere hooge onderscheidingen voor troepen commandanten en manschappen, die zich even eens onderscheiden hebben, zijn verleend en zul len door de plaatselijke bevelhebbers worden over handigd. De Führer liet zich door de commandanten een uitvoerige uiteenzetting geven over het verloop van de zware en harde gevechten, die na een we kenlange worsteling bekroond werden door de succesvolle doorbraak en het ontzet. BEKENDMAKINGEN. De Höhere SS- und Polizeiführer Nordwest deelt mede, dat het politiestandrecht te Amster dam op 22 Februari 1944 de volgende Neder landsche staatsburgers als saboteurs ter dood veroordeeld heeft 1. Den vischhandelaar Harm Gerssen, geb. te Urk, op 6 April 1912. 2. Den chauffeur Willem van de Kamp, geb. te Arnhem op 12 Juni 1919. 3. Den controleur en voormaligen Nederland- schen politiebeambte Jacobus Heijdra, geb. te ’s-Gravenhage op 9 Augustus 1918. 4. Den stuurman Albertus Hommerson, geb. te Culemborg op 10 Nov. 1905. 5. Den kapper Jan Eshuijs, geb. te Wormer- veer op 1 December 1912. 6. Den bakker Cornells Koetsier, geb. te Doorn op 21 October 1909. 7. Den sportleeraar Gerhardus Docter, geb. te Haarlem op 1 Maart 1917. Het vonnis is voltrokken. De veroordeelden hebben een geheime vereeni- ging opgericht met het doel om daden van sabo tage te plegen tegen installaties van de Duitsche weermacht en om overvallen met roof te plegen op distributiebureaux en postkantoren. De bende sloot zich einde 1943 aaneen in een tijd waarin alle rustverstorende elementen door de in den voorafgaanden zomer en herfst gevelde vonnissen van het standrecht met nadruk gewezen waren op de gevaren van hun handelwijze. Het politie standrecht heeft reeds op grond van het lidmaat schap van de geheime vereeniging, die ten doel had het plegen van gewelddaden, tegen alle da ders op grond van de Ordnungsschutzverordnung van 9 Januari 1943 de doodstraf uitgesproken. Gerssen, v. d. Kamp, Heijdra en Hommerson hebben deelgenomen aan verscheidene roofover vallen op distributiebureaux en een postkantoor. O.a. hebben zij den overval gepleegd op het poli tie- en distributiebureau te Oegstgeest op 9 Nov. *43 en op ’t postkantoor te Purmerend op 11 Jan. 1944. By den laatsten overval maakten zij een bedrag van 20.000 gulden buit, dat zy in korten tijd voor persoonlijke doeleinden hebben verbrast. Hierin heeft het Politiestandrecht evenals bij de vroeger gevelde vonnissen handelingen gezien, die de openbare orde in de bezette Nederlandsche gebieden in gevaar kunnen brengen, zoodat tegen de daders als saboteurs overeenkomstig art. 1 van de Ordnungsschutzverordnung de doodstraf werd uitgesproken. Gerssen, v. d. Kamp en Es huijs hebben bovendien in Januari 1944 tevergeefs getracht een in aanbouw zijnd voor de Duitsche weermacht bestemd vrachtschip in brand te ste- I ken. Het politiestandrecht heeft deze daad alleen al beschouwd als een misdaad waarvoor zy de doodstraf verdienen en verklaard, dat op grond van de Ordnungsschutzverordnung de poging tot misdaad evenzoo gestraft wordt als de voltooide misdaad. De veroordeelden Gerssen, v. d. Kamp, Heijdra en Hommerson hebben een tamelijk groot aantal vuurwapens in bezit gehad en deze bij het plegen van de strafbare feiten telkens meege nomen. Door den president van het Politiestandrecht werd verklaard, dat voor bewoners van ’t bezette gebied, die in het bezit zyn van wapens en deze voor strafbare handelingen gebruiken, alleen de doodstraf in aanmerking komt. De veroordeelde Koetsier heeft toegelaten dat in zijn woning wa pens gebracht werden om aan de leden der bende uitgereikt te worden, die deze dan ook gekregen hebben. Deze handelwijze werd door het Politie standrecht even zoo strafwaardig verklaard als net bezit van wapens zelf, waarop volgens de Ordnungsschutzverordnung de doodstraf staat. De veroordeelde Docter heeft als lid van de sabotage groep relaties aangeknoopt om wapens te verkrij gen voor de sabotagegroep. Derhalve is zijn deel neming aan de geheime vereeniging beschouwd als een bijzonder ernstig geval waarvoor de dood straf in aanmerking komt.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1944 | | pagina 1