Distantieeringen ten Noorden van de Seine
No. 35
3e Jaargang
BOLSWARDER EDITIE
Vrijdag 1 Sept 1944
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
BUITENLAND
T '1
WEERMACHTBERICHT
WESTERGOO
en
„WEEST SPAARZAAM MET
GAS EN ELECTRICITEIT”.
De hoofdinspectie voor de luchtbescherming
vraagt: Weet u, hoe u zelf een vuurzweep
kunt maken en wat een nuttig hulpmiddel
dat bij brandbestrijding is?
100 cent
7 cent
In het verleden
Ligt het heden,
In 't nu wat worden zal.
BILDERDIJK
Adriaan Bankert. 1684. Vocht tegen Zweden
in 1659 en verder tegen de Duinkerkers,
Engelschen en Franschen. Werd in 1666
Lt. Admiraal. Overleed in 1684.
(O/H P.m.)
Ook thans weer strijden Nederlanders
voor Europa’s vrijheid ter zee, in trouwe
verbondenheid met hun Duitsche kame
raden. O/H P.m.
Bureau
Firma A. i. OSINGA BOLSWAKD
Marktstraat 13 TeL 451 Giro 87926
Advertentieprijs:
1 tot 10 nm
elke m.m. meer
Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur
Verantwoordelijk voor de advertenties
A. J. Osinga Boisward.
In Hongarije is een nieuve regeering gevormd.
Sztojay, die veertien dagen geleden wegens ziekte
met verlof ging, heeft, daar zijn gezondheidstoe
stand niet verbeterde .zijn ontslag gevraagd. De
regeering verklaarde zich solidair met hem en is
eveneens afgetreden. De rijksbestuurder heeft het
ontslag van het geheele kabinet aanvaard en ko-
lonel-generaal Geza Lakatos belast met de vor
ming van een nieuw kabinet. Lakatos heeft vier
leden van de oude regeering overgenomen; luite-
nant-veldmaarschalk Hennyey werd tot min. van
Buitenl. Zaken benoemd. Csatay blijft min. van
Defensie. Lakatos geldt als een der bekwaamste
legeraanvoerders van het Oostfront en is onder
scheiden met het ridderkruis van het ijzeren kruis.
Van officieele zijde wordt te Presburg medege
deeld, dat op verzoek van de Slöwaaksche regee
ring Duitsche troepen Slowakije zijn binnengerukt
om deel te nemen aan den strijd tegen de parti-
sanen en om de rust en crde in het land te her
stellen.
RANTSOENVERLAGING GAS EN
ELECTRICITEIT.
Het is noodzakelijk gebleken, op het gas-
electriciteitsgebruik drastisch te bezuinigen.
De thans geldende rantsoenen voor huishoude
lijk gebruik zullen met ingang van heden met
ongeveer 15 pet, worden verlaagd; voor de ver
bruikers, die nog naar verhouding over hooge
rantsoenen beschikken, zal de verlaging belang
rijk meer dan 15 pet. bedragen; hierover zal hun
door het betrokken gas- of electriciteitsbedrijf
afzonderlijk mededeeling worden gedaan.
In afwachting van de hun door het betrokken
gas- en/of electriciteitsbedrijf toe te kennen de
finitieve rantsoenen zijn alle particuliere verbrui
kers verplicht, de hun van heden af toekomen
de rantsoenen zelf vast te stellen.
Het heeft geen zin, zich te dezer zake met de
betrokken gas- en electriciteitsbedrijven of recht
streeks met het Rijkskolenbureau in verbinding
te stellen.
Koning Michael belooft u den vrede. In waar
heid echter beteekent deze vrede niet anders dan
de bezetting van Roemenië door het roode leger
en zoodoende de bolsjewiseering van Roemenië en
het uitschakelen en uitroeien van het Roemeen-
sche volk. Het is een infame leugen, dat de Ein-
gelschen en Amerikanen de Roemeensche onaf
hankelijkheid hebben gegarandeerd. Want in wer
kelijkheid hebben zij het land reeds sinds lang
toegezegd. Precies zooals koning Karel H met
zijn joodsche maitresse jarenlang Roemenië be
stolen en toen het land in der steek gelaten heeft,
om nu in Amerika op onze kosten een goed leven
te leiden, heeft koning Michael een overeenkomst
aangegaan met de Engelschen en Amerikanen op-
6. De door den Roemeenschen overval op de
sovjet-unie in 1941 geroofde gebieden Bessarabië
en de Boekowina worden onverwijld bij de sovjet
unie ingelrjfd.
7. De noordelijke Dobroedzja wordt, een defini
tieve regeling na het einde van den geheelen oor
log voorbehouden, als een directe bestuurszóne
onder het Sovjet-opperbevel geplaatst.
8. De controle over de scheepvaart op den
Donau neemt voor den duur van den oorlog het
Sovjet-opperbevel op zich.
9. Over het ter beschikking stellen van land-,
lucht- en marinesteunpunten geeft het Sovjet-
oppercommando directe aanwijzingen.
10. De voorwaarden voor het herstel zullen de
Roemeensche regeering op een later tijdstip wor
den medegedeeld.
11. De Roemeensche regeering neemt de ver
antwoordelijkheid op zich, dat alle verordeningen
en eischen van ’t Sovjetopperbevel door alle Roe
meensche militaire en civiele bureaux onverwijld
worden uitgevoerd.
12. De Roemeensche regeering verplicht zich,
na het einde van de oorlogsonderhandelingen aan
het Roemeensche volk, gelegenheid te geven om
op een democratische wijze van verkiezing te
stemmen over zijn toekomstige regeeringsvorm.
13. De Sovjet-Unie verklaart zich reeds thans
bereid, na het van kracht worden van het vredes
verdrag het roode leger terug te trekken uit het
gebied van den Roemeenschen staat.
Betreffende Bulgarije wordt gemeld, dat in
antwoord op een desbetreffende vraag in de Wil-
helmstrasse medegedeeld is, dat de Duitsche ge
zant in Sofia, Beckerle, een bezoek heeft gebracht
aan den rijksminister van Buitenlandsche Zaken,
von Ribbentrop, om rapport uit te brengen en zich
thans weer naar Sofia heeft begeven om met de
Bulgaarsche regeering over de ontwikkeling van
den toestand besprekingen te voeren. Zoolang
geen rapport over deze besprekingen is binnen-
gekomen, is het niet mogelijk een standpunt in
zake het Bulgaarsche vraagstuk te bepalen.
De Berlijnsche redacteur van het Alg. Handels-
blad meldt aan zijn blad, dat men in den loop van
Maandag te Berlijn nog niet officieel stelling ge
nomen had ten aanzien van de door de Bulgaajr-
sche radio uitgezonden verklaring .dat Bulgarije
terug wenscht te keeren tot den status der neu
traliteit.
Uit Londen wordt gemeld: De Grieksche uitge
weken regeering heeft een verklaring gepublicee -d
over eischen aan Bulgarije. Deze eischen zijn: 1.
Strategische wijziging der noordelijke grens van
Griekenland ten gunste van Griekenland. 2. Be
straffing der Bulgaarsche heerschende personen,
militaire leiders en al degenen, die verantwoor
delijk zijn voor tegen de Grieksche bevolking ge
nomen maatregelen. 3. Betaling van schadever
goeding. 4. Opvoeding van het Bulgaarsche volk
volgens de Grieksche richtlijnen, zooals die door
de geallieerden voor de Duitschers worden ge-
wenscht. 5. Bezetting van Bulgarije door troepen
der geallieerden.
ge beteekenis alleen plaats gevonden in den Adria-
tischen kustsector. In de ochtenduren werden hier
hevige aanvallen van den vijand met zware ver
liezen voor hem afgeslagen.
In Roemenië zijn aanvallen van de bolsjewieken
bij Buzau en in het Bisrizadal mislukt. De daar-
tusschen over de passen van het Hongaarschje
grensgebied doorgedrongen vijandelijke strijd
krachten werden op verscheidene plaatsen in te
genaanvallen teruggeworpen.
Formaties slagvliegtuigen vielen Sowjet-Rus-
sische colonnes in de Karpaten-passen met bom-*
men en boordwapens met succes aan.
In het bruggenhoofd van den Weichsel ten Wes
ten van Baranow bleven herhaalde aanvallen van
de bolsjewieken vruchteloos. Ten Noordoosten
van Warschau, alsmede tusschen Boeg en Narew
hebben onze troepen nieuwe, door tanks en slag-
vliegers ondersteunde aanvallen van de bolsjewie
ken in harde pantsergevechten opgevangen.
In den Noordelijken sector zijn verscheidene
aanvallen van den vijand ten Westen van Modohn
en ten Noordwesten van Dorpat met zware ver
liezen ineengestort. Des nachts waren troepen
concentraties en voor den opmarsch gereed staan
de bolsjewistische strijdkrachten in de gebieden
van Modohn en Dorpat het aanvalsdoel van onze
gevechtsvliegtuigen en des nachts opereerende
slagvliegers.
Amerikaansche bommenwerpers vielen de ste
den Moravisch Ostrawa en Oderberg alsmede
Hongaarsch gebied aan. Des nachts ondernam de
Britsche luchtmacht opnieuw met schending van
Zweedsch rechtsgebied terreuraanvallen op Stet
tin en Koningsbergen. Afzonderlijke vijandelijke
vliegtuigen lieten bovendien bommen vallen op
Berlijn en Hamburg. Strijdkrachten der luchtver
dediging schoten bij deze aanvallen 82 viermoto
rige terreurbommenwerpers omlaag.
Goed voorgaan, doet goed volgen i
Zet ook Gij U derhalve in voor de toekomst van Uw Volk en meldt U als
vrijwilliger bij de Kriegsmarine.
Aanmelding staat open voor iederen Nederlander van 17—45 jaar en kan
geschieden bij de MARINE ANNAHMESTELLE NIEDERLANDE te
Utrecht, de aanmeldingsbureaux voor Marine-vrijwilligers te Amsterdam, Kalver-
straat 143, en Rotterdam, Nieuwe Binnenweg 98-100, bij alle Hafen- en Orts-
kommandanturen en bij de Nebenstellen der Waffen SS.
Alle qewenschte inlichtingen, zoowel voor dienstname bij de Marine als
bij de Waffen SS, worden aan bovengenoemde adressen verstrekt.
hoofd Antonescu richten en publiceeren, waarin,
zij het ook in zeer voorzichtigen vorm, bezwa
ren tegen Antonescu’s politiek werden geuit.
Blijkbaar in verband met den indruk, welken de
verliezen gedurende het eerste deel van de cam
pagne in Zuid-Rusland inderdaad in Roemenië had
den gemaakt, stelden zij voor, dat het land zich
binnen zoodanige perken zou houden, als ook Fin
land zich bij zijn oorlogvoering had opgelegd.
Ook andere krachten waren werkzaam, in het
bijzonder die welke de gelegenheid afwachten om
het oude territoriale geschil met Hongarije naar
eigen Inzicht te kunnen beslechten. Aan te nemen
valt, dat de volte face, waarvan de koninklijke
proclamatie blijk geeft, met name naar Hongarije
is gekeerd en dat men daar gevolgtrekkingen
heeft gemaakt uit hetgeen de gebeurtenissen in
Zuidoost-Europa ook voor dat land kunnen mee
brengen, komt te voorschijn uit het genomen be
sluit om alle partijen te ontbinden. Door iedere po
litieke werkzaamheid te verbieden, wil de regee
ring te Boedapest klaarblijkelijk de eventueel noo-
dige beslissingen meer nog dar te voren in eigen
hand houden. Reeds toen de regeering-Kallay als
gevolg van het feit, dat het Roode leger de Kar-
paten-passen begon te naderen, door het straffere
bewind van Sztojay was opgevolgd, waren ver
schillende linksche en splinterpartijen opgeheven,
maar de overige liet men bestaan in de hoop haar
tot één regeeringspartij te kunnen vereenigen. NU
dit niet gelukt is heeft men aan de uitschakeling
van de activiteit van iedere partij op het huidige
oogenblik de voorkeur gegeven. Ook elders in
Zuidoost-Europa kunnen de Roemeensche gebeur
tenissen invloed hebben, maar men moet daarbij
in aanmerking nemen, dat de debatten in het Bul
gaarsche parlement over de buitenlandsche po
litiek en over de handhaving van de bezette of
geannexeerde westelijke gebieden reeds tevoren
waren gehouden. Te Berlijn was de belangstelling
dan ook in de eerste plaats naar die zijde gericht.
De regeering welke tegenover de door koning Mi-
chaël samengestelde gevormd is zet den strijd vol
gens Antonescu’s beginselen voort en zal daarbij
mogelijk den steun ontvangen van bewegingen als
de vroegere Ijzeren Garde, welke jarenlang op
den achtergrond is gebleven, echter zoodanig, dat
met haar wederoptreden onder omstandigheden
als de tegenwoordige nog werd rekening ge
houden.
Het D.N.B. mddde vorige Vrijdag uit Berlijn:
Koning Michael van Roemenië heeft in een op
roep het Roemeensche leger bevolen, den strijd
tegen de bolsjewistische indringers te staken. De
staatschef van Roemenië, maarschalk Antonescu,
is door een laffe hinderlaag van den koning en
zijn verraderskliek, bestaande uit anglofiele po
litici en reactionnaire hovelingen, uitgeschakeld.
Een door den koning in het leven geroepen z.g.
democratische regeering, die onder den naam ven
Maniu Bratianu, in feite echter door de commu
nisten gevormd is, heeft aan Moskou de uitleve
ring van het land aangeboden.
In geheel Roemenië zijn daarop onlusten uitge
broken. Een nationale groep patriotten heeft zich
aan het hoofd gesteld van een beweging, die ge
richt is tegen den koning en zijn verraad, en heeft
het Roemeensche volk en het Roemeensche leger
in een appèl opgeroepen den strijd tegen het
bolsjewisme voor vrijheid en leven tegen dood en
ondergang voort te zetten. De oproep van de Na
tionale Regeering luidt als volgt:
Roemenen. Ons leven, het leven van onze kinde
ren en het Roemeensche land verkeeren in het
grootste gevaar. Nadat de dappere Roemeensche
soldaten het Roemeensche grondgebied jarenlang
zoo heldhaftig verdedigd hebben, heeft koning
Michael als een gewillig werktuig van een kleine
hofcamarilla en van een kleine kliek verraders
den staatsleider Antonescu uitgeschakeld en is hij
van plan ons allen smadelijk te verraden en het
land over te geven aan onzen doodsvijand, de
bolsjewisten.
UNIFORMSTUKKEN VOOR NEDER-
LANDSCHE KRIJGSGEVANGENEN.
Inzameling door Ned. Roode Kruis.
Het hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis
deelt mede
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
zorgt in overeenstemming met de bepalingen van
het volkenrecht in oorlogstijd voor het kleeden
der Nederlandsche krijgsgevangenen. Het is even
wel niet verplicht noch in staat aan de krijgs
gevangenen uniformen ter beschikking te stel
len, die met de wenschen der Nederlandsche
krijgsgevangenen in overeenstemming zijn.
Het Ned. Roode Kruis doet daarom een beroep
op alle Nederlanders, die in het bezit zijn van
uniformstukken van de voormalige Nederlandsche
weermacht, deze voor de kleeding van hun zich
in krijgsgevangenschap bevindende landgenooten
ter beschikking te stellen. In het bijzonder zijn
benoodigd
Uniformjassen, pantalons, overjassen, mantels,
kepi’s, veldmutsen, distinctieven, schoenen, laar
zen, beenkappen en beenstukken, beenwindsels.
Deze vrijwillige gaven, waarom het Neder’
Roode Kruis dringend verzoekt, kunnen aan het
magazijn der 5de afd. van het Ned. Roode Kruis,
Groenewegje 14—16, Den Haag, worden afge
geven of per post toegezonden.
Het hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis
belast zich met de doorzending van alle inge
zamelde goederen.
noodzakelijkheid van een zekere coördinatie, wilde
men niet met elkander slaags geraken. Het was
beider landen wensch, om in afwachting van een
beslissende wending in het krijgsverloop, buiten
de eigenlijke oorlogvoering te blijven en dit prae-
valeerde ook boven de onderlinge tegenstellingen
ten aanzien van Thracië. Toen Bulgarije in 1941
aan den vooravond van den Balkan-veldtocht tot
het driemogendhedenverbond toetrad en met
Duitschland een overeenkomst sloot inzake den
troependoortocht, kon Turkije zich richten naar
het niet-aanvalsverdrag, dat het kort tevoren met
Bulgarije had gesloten e nadat de nieuwe mili
taire toestana in Zuidoost-Europa vaststond, met
Duitschland een vriendschapsverdrag aangaan.
Omgekeerd ziet Bulgarije onder veranderde om
standigheden reden om mede uit de wijziging in
de Turksche buitenlandsche politiek de conse
quenties te trekken. Misschien hadden de gealli
eerden dit resultaat nog meer op het oog dan mi
litaire faciliteiten, toen zij in Ankara op een
verbreking van de betrekkingen met Duitschland
aandrongen.
Anderzijds wordt in Duitsche commentaren
aangenomen, dat er ook een direct verband be
stond tusschen de Turksche houding en den afval
van Roemenië. Volgens deze opvatting bestond
reedt de overtuiging, dat in Roemenië de Turk
sche politiek min of meer wer beschouwd als een
richtsnoer voor de waardeering van den inter
nationalen toestand. Gelijk te Ankara, naar wel
were verondersteld, in de nakoming van het bond
genootschap met Engeland een tegenwicht werd
gezocht ten opzichte van den invloed van de
Sowjetunie, zouden ook te Boekarest bepaalde
kringen zich in de eerste plaats naar het Westen
hebben gericht om de mogelijkheden van een nieu
we oriëntatie te overwegen. Een Roemeensch
magnaat, de bejaarde prins Barbu Stirbey, onder
nam in Mei van dit jaar polsingen te Kairo, maar
intusschen had Ie Sowjetunie in April reeds haar
voorwaarden meegedeeld en, daar de Westelijke
geallieerden hun instemming daarmee hadden te
kennen gegeven, werd Stirbey naar deze voor
waarden verwezen. Inmiddels had Maniu, de lei
der van de (officieel verboden) nationaalzaranisti-
sche partij, nog steeds volgens deze weergave
van de feiten samenwerking gezocht met die
groepen, welke den doorslaggevenden invloed op
de veranderingen in Zuidoost-Europa van de
Sowjetunie verwachtten. Men meent dit te kun
nen opmaken uit twee brieven, welke Benesj na
zijn laatste reis naar de Sowjetunie uit Ankara
onderscheidenlijk tot Gafencu, Roemenie’s vroe-
geren minister van buitenlandsche zaken en laat-
sten ambassadeur te Moskou, en tot Maniu (die
thans, zooals men weet, deel uitmaakt van de
nieuwe regeering-Sanatescu) richtte. In deze
brieven zou worden te kennen gegeven, dat de
Russische staatslieden levendig belang stelden in
de houding en werkzaamheid van Maniu en ande
re leiders van de oppositie tegen de officieele Roe
meensche politiek. Men neemt daarom aan, dat
Benesj in het Roemeensche geval op soortgelijke
wijze als tusschenpersoon is opgetreden als ia de
aangelegenheid van Polen, dat hij tevoren reeds
ir eer coalitie met de Sowjetunie en Tsjecho-
slowakije wilde voegen. Tenslotte wordt veronder-
stela dat ook een leider van een linksche opposi
tioneel groep in Roemenië, Patrescanu van
raam, een belangrijk aandeel in de voorbereiding
van de jongste gebeurtenissen heeft gehad.
De Nationale Roemeensche regeering is door
vooraanstaande persoonlijkheden van het Roe
meensche leger in kennis gesteld van de capitu
latievoorwaarden. De eischen der sovjet-unie lul
den
1. Het Roemeensche leger behoudt zijn wapens,
voor zoover het gebruikt wordt voor den strijd
in Transsylvanië.
Het geheele Roemeensche leger moet onver
wijld zijn voorraad wapens en munitie aan het
"ovjet-opperbevel overdragen. De ravitailleering
an de tegen Hongarije strijdende formaties
ordt door sovjet-gevolmachtigden geregeld.
3. Roemenië stelt onmiddellijk 1.4 millioen ar
beiders en voorts 100.000 specialisten archi
tecten, ingenieurs, aannemers, monteurs ter
beschikking voor den wederopbouw van de ver
woeste gebieden der sovjet-unie. In dit aantal
zijn de gedemobiliseerde onderdeden van het
Roemeensche leger inbegrepen.
4. Een terugkeer van de Roemeensche krijgs
gevangenen in de sovjet-unie zal afhangen van
de totale tenuitvoerlegging van de aan het Roe
meensche expeditiecorps gestelde taak. De
groepsgewijze terugkeer der krijgsgevangenen na
dit tijdstip hangt af van de wijze waarop de taken
worden vervuld, die Roemenië gesteld zijn.
5. De in Roemeensche handen zijnde sowjet- en
andere geallieerde krijgsgevangenen moeten on
middellijk aan de Roemenië binnenrukkende troe
pen worden overgegeven en eventueel met Roe
meensche wapens worden uitgerust.
Comb, vanSNEEKEK NIEUWSBLAD
(Drflfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Boisward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond. Leesgeld
0.75 p. kwartaal bij vooruitbet. Weekabon
nementen 6 ct. p. w. Losse nummers 10 et.
HootdredacteurL. Kiezebnnk, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek
K. 2243
dat hij, ook met het verraden van zijn land en
zijn volk als prijs, bij hen zijn toevlucht kan vin
den. Reeds thans staat het vliegtuig voor koning
Michael klaar om hem en zijn aanhang op het
juiste oogenblik naar het buitenland in veiligheid
te brengen. Het van het Roemeensche volk en den
Roemeenschen staat gestolen goud heeft hij reeds
sedert maanden naar het buitenland laten bren
gen.
In dit uur, waarin het Roemeensche land en het
Roemeensche volk in den hoogsten nood zijn ko
men te verkeeren door het verraad van den ko
ning en een kleine Roemeensche Badoglio-kliek,
is een nationale Roemeensche regeering gevormd,
bestaande uit mannen, die vastbesloten zijn het
land, dat onze voorvaderen sedert eeuwen tegen
het Oosten verdedigd hebben, onder geen omstan
digheden in handen der bolsjewisten te laten
vallen.
Roemenen. De nieuwe nationale regeering roept
u op, aan den verrader-koning Michael en zijn
hofcamarilla en aan de corrupte kliek sjacheraars
in Boekarest onder geen omstandigheden meer te
gehoorzamen en geen van hun bevelen uit te voe
ren.
Roemeensche soldaten. De nationale Roemeen
sche regeering roept u op, geen enkel bevel van
den verrader-koning en zijn handlangers in
het leger op te volgen, doch trouw aan de
zijde van onzen Duitschen bondgenoot, die even
als gij zijn bloed voor de verdediging van den Roe
meenschen grond vergiet, tegen de bolsjewisten
verzet te bieden tot het uiterste.
Roemenen. Gij allen weet, dat deze strnd tegen
het Russische bolsjewisme zwaar is. Maar is er
één Roemeen, die wil, dat het bloed van zijn
vaders en zonen in de afgeloopen jaren tevergeefs
vergoten is en dat nu het Roemeensche land en
volk toch aan het bolsjewisme worden prijsge
geven? Neen. Duizendmaal neen. Iedere Roemeen,
die dergelijke gedachten zou koesteren, is een ver
rader van de heiligste goederen der natie. Er be
staat voor iederen fatsoenlijken Roemeen, die zijn
land en volk liefheeft, maar één parool: verzet
tot den laatsten ademtocht en niet versagen. De
bolsjewiek is door den jarenlangen strijd reeds
tot het uiterste verzwakt.
Roemenen. Wanneer wij thans standhouden en
het laatste in den strijd werpen, wordt Roemenië
gered. Leve Roemenië.
De N. R. Crt. schrijft naar aanleiding van het
gebeurde in Roemenië:
Het hoofdgewicht van de krijgsverrichtingen
aan het Oostelijke front' is naar het Zuiden ver
plaatst. Eens te meer heeft zich ginds het geval
herhaald, dat de strijd in het aangezicht van be
langrijke stellingen vertraagd werd en plotseling
en tijdelijk naar andere gebieden oversprong. Dit
maal is het het Roemeensche front, waar de aan
valler met zijn Oekrainsche legers, voorzoover
deze niet ten Noorden van de Karpaten in de
richtmg van Krakau opereeren, aan weerszijden
van de Proeth een nieuw offensief heeft ingezet.
Dit wordt opgevat als een voortzetting van het
oude plan om tusschen de Transsylvanische Alpen
en de bocht in den benedenloop van den Donau bij
Galatz naar de Walachijsche vlakte te streven.
Ook andere aspecten, ten aanzien van de Karna-
ten-passen en de Westelijke kustgebieden van de
Zwarte Zee, doen zich daarbij voor. Het laatste
offensief in deze richting, gedurende het afgeico-
pen voorjaar, heeft de Sowjet-regeering van een
politiek offensief tegen Roemenië vergezeld doer
gaan op het oogenblik, dat de Proeth, welke te
Moskou beschouwd werd als de eigenlijke Roe
meensche grens, bereikt werd. Molotow verklaar
de bij die gelegenheid, dat zijn regeering aan de
overzijde van die grens uitsluitend militaire doel
einden nastreefde en gaf ook andere verzekerin
gen, die beoogden het Roemeensche volk en zijn
leidslieden gerust te stellen. Eenige weken later
werd deze poging in grooter verband gebracht,
toen de fegeeringen van Groot-Brittannië. de Ver
eenigde Staten en de Sowjetunie gezamenlijk tot
Roemenië, Hongarije, Finland en Bulgarije (welk
land zich overigens met de Sowjetunie niet in
staat van oorlog bevond) een op roep richtten om
de wapens neer te leggen. Of dit politieke offer
sief, wat Roemenië betreft, tegelijk met het mili
taire is hervat, dan wel of koning Michaël en zij-
raadgevers verrassend ook voor de Sowjetunie er
haar bondgenooten hebben gehandeld, is nog m
uit te maken, maar het resultaat is in ieder ge
val hetzelfde. Het Roode leger zal trachten van de
ontstane onzekerheid in de Roemeensche polities
gebruik te maken om de nagestreefde doeleinde:
in Zuidoost-Europa te bereiken.
Indien de proclamatie van. koning Michaël
waarbij de voorwaarden van de tegenstander-
worden aangenomen en het leger de opdracb’
krijgt zich aan hun zijde te scharen, nog eenige
twijfel had overgelaten, dan nog zouden de
namen, die genoemd zijn in verband met
de door den koning gevormde nieuwe regeerim
voldoende conclusies hebben toegelaten. Personer
als Maniu en Bratianu zijn steeds verbonden ge
weést aan een oppositie, welke in Ro menii
slechts in naam niet werd toegelaten. Reeds in
het begin van het vorige jaar konden de beide
ieders van de oppositie, onderscheidenlijk als
vo< rzitter van de nationaal-zaranistische en van
de liberale partij, een brief tot het regeerings- 1
In de News Chronicle schrijft de bekende En-
gelsche politieke auteur en Lagerhuislid Vernon
Bartlett, naar de Britsche berichtendienst meldt,
over de Poolsche kwestie. Hij zet o.m. uiteen, dat
in Warschau een toestand voor de Polen Is ont
staan, die ernstiger consequenties met zich mee
kan brengen dan het dooden van verscheidene dui
zenden Poolsche patriotten. Groot Brittannië en
de Vereen. Staten hebben kortelings het drin
gende verzoek gericht tot Moskou om het lucht-
vaartverkeer tusschen Italië en de Sowjetunie
verder te ontwikkelen, teneinde Warschau hulp
te kunnen doen toekomen. Hun verzoeken zijn in
Moskou van de hand gewezen. De bolsjewieken
"zelf hebben per radio hulp beloofd, doch deze be
loften gingen gepaard met dreigementen, dat de
aanvoerders der revolte van Warschau voor een
krijgsraad zouden worden gedaagd.
Vernon Bartlett gaat voort: De Poolsche regee
ring te Londen draagt ongetwijfeld een ernstige
verantwoordelijkheid, want zij heeft generaal Bor
de keuze gelaten van het tijdstip voor den op
stand. Deze opstand is derhalve begonnen zonder
voorafgaand overleg met de Britsche, de Ameri
kaansche en de Sowjetregeering. Woordelijk
schrijft hij: Deze eenzijdige maatregel moest
meer dan dwaas worden genoemd. Daardoor hoop
ten ongetwijfeld eenige leden der Poolsche regee
ring te Londen, dat hun aanhangers Warschau
zouden bevrijden. Andere hoopten, dat dit bewijs
van kracht der verzetsbeweging de ruggegraat
van premier Mikolajczyk’s kabinet, die toentertijd
naar Moskou onderweg was, zou versterken. De
bolsjewieken echter hebben naar het schjjnt hun
vroegere oproepen aan de Polen om in opstand te
komen vergeten.
Vernon Bartlett wijst er vervolgens op, dat
wanneer deze meeningsverschillen niet kunnen
worden bijgelegd, men drie voor de geallieerden
ongunstige consequenties hieruit kan afleiden en
wel: 1. Zullen duizenden Polen gedood worden;
2. Zal de Poolsche argwaan tegenover de Sowjet
unie op nog niet voorgekomen wijze verdiept wor
den en 3. Heeft Churchill vaak genoeg beweerd,
dat hij ieder als bondgenoot kan beschouwen, die
Duitschers „neerlegt”. De Britsche premier heeft
echter ook de opmerking gemaakt, dat hij niets
kan lezen over de Poolsche revolte zonder daarbij
den wensch te voelen opkomen de mannen te hel
pen, die dezen weerstand hebben georganiseerd.
De betrekkingen tusschen de drie groote gealli
eerden zijn dus door het geval der Polen tot een
bijzondere spanning geraakt, zoo besluit Vernon
Bartlett, op een oogenblik, waarop hun samen
werking meer dan ooit wenschelijk is.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
De uitgeweken Poolsche regeering te Londen
heeft, naar de diplomatieke correspondent van
Reuter meldt, een memorandum opgesteld voor de
Sowjetregeering o -er de regeling van de Sowjet-
Poolsche betrekkingen. Het zal vandaag in den
loop van den dag naar Moskou verzonden worden.
Punt een van '.et memorandum voorziet in een
permanente Russisch-Poolsche samenwerking na
den oorlog op de basis van een bondgenootschap
en adviseert de definitieve Russisch-Poolsche
grenzen eerst na den oorlog vast te stellen.
In punt twee wordt de vorming van een Pool
sche regeering te Warschau onder leiding van
Mikolajczyk voorgesteld, waarin de communisti-
Tengevolge van de politieke gebeurtenissen in
Roemenië, aldus de N. R. Crt., heeft het offensief
van het Roode leger op den Zuidelijken vleugel
zich sneller ontwikkeld dan enkel op grond van de
geografische feiten te verwachten was. De Kar
paten immers, en in het bijzonder de Oost-Karpa-
ten, alsmede de beneden-Donau met de slechts
smalle passage van Galatz leverden gunstige
mogelijkheden voor een verdediging ook tegen
een vijandelijke meerderheid. Thans moet deze
verdediging, verstoken van een groot deel der
Roemeensche effectieven en deze reeds hier en
daar tegenover zich vindende, zich op andere
stellingen terugtrekken. Welke deze zullen zijn is
onbekend, maar gezien het feit, dat er al in de
buurt van Boekarest en het oliegebied van Ploesti
gevochten wordt tusschen Duitsche afdeelingen en
de Roemeensche troepen, die de bevelen van ko
ning Michaël hebben opgevolgd, moet rekening
gehouden worden met de mogelijkheid, dat het
front zoover West- en Noordwaarts zal worden
verplaatst, tot althans in het achterland geen
onmiddellijke gevaren meer zullen bestaan. In dat
geval zouden de Oostelijke landen van het Balkan-
schiereiland een nieuwe militaire positie gaan in
nemen en bijv. Bulgarije een minder volledig con
tact bewaren met de midden-Europeesche gebie
den. Het militaire belang van Turkije, tot voor
kort nog een onderwerp van veel speculatie, zou
vervolgens minder dringend aan de orde komen
daar het aan zijn Europeesche landgrens enkel
bij Bulgarije aansluit.
Aldus wellicht de strategische gang van za
ken: de reeks van politieke oorzaken en gevolgen
is intusschen omgekeerd geweest. Als vrij zeker
wordt aangenomen, dat het vooral de veranderde
bending van Turkije is geweest, welke den Bul-
aar schor, premier onlang aanleiding heeft gege-
tot zijn bekende rede, waarin het herstel van
1 betrekkingen met Engeland en de Vereenigdc
er als een doel werd aangekondigd. Dit zov
iai weer koning Michaël en zijn raadgevers heb
oer gebracht tot een nog grootere voortvarend-
beid in het bereiken van bepaalde onderhande
lingsposities. Ongetwijfeld bestond er steeds een
nauw verband tusschen c1- Turksche en Bulgaar
sche politiek; over en weer volgde men zorgvul
dig elkanders handelingen, met wantrouwen wel
iswaar, maar toch ook met overtuiging van de
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 30 Aug. Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
Nadat onze divisies sterke, tot zevenmaal her
haalde aanvallen van den vijand uit zijn bruggen
hoofden aan de Seine ten Noordwesten van Parijs
in harde gevechten hadden opgevangen, weken
zij volgens bevel op nieuwe stellingen naar het
Noordoosten uit. De stad Rouaan werd na ver
woesting van de havenwerken en andere belang
rijke militaire objecten prijsgegeven. Tusschen
Parijs en Reims werden de naar het Noorden aan
vallende sterke Amerikaansche strijdkrachten in
verbitterde gevechten tot staan gebracht. In het
Zuidelijke deel van Soissons zijn hevige straat
gevechten ontbrand. Ten Zuiden van de Marne
hebben vijandelijke gemotoriseerde formaties in
den opmarsch naar het Oosten de streek van
Chalons sur Marne bereikt, waarom fel gevoch
ten wordt. In het Rhönedal hebben onze flank-
beveiligingen talrijke vijandelijke aanvallen van
het Oosten uit afgeslagen.
Een vrij groot aantal vijandelijke tanks werd
vernietigd. In het Alpengebied ten Westen van
de Fransch-Italiaansche grens werd de stad Bri-
anqon na harden strijd met Fransche terroristen
en Amerikaansche verkenningsstrijdkrachten
weer in bezit genomen.
Torpedomotorbooten hebben ir den nacht van
29 op 30 Augustus ten Westen van Dieppe een
vijandelijken torpedobootjager in den grond ge
boord. In dezelfde wateren hebben gevechtsveer-
booten en beveiligingsvaartuigen der Duitsche
marine een Britschen torpedobootjager van de
Hunt-klasse vernietigd, die na een zware deto
natie in de lucht vloog.
Het V. 1-vergeldingsvuur op Londen duurt
voort.
In Italië hebben gevechtshandelingen van eeni-
