Verbitterde gevechten in Antwerpen
No. 36
BOLS WA ROER EDITIE
3e Jaargang
Vrijdag 8 Sept 1944
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
BUITENLAND
*1
WEERMACHTBERICHT
Goed voorgaan, doet goed volgen l
t
WESTERGO
UIT HET
Ook thans weer strijden Nederlanders
voor Europa’s vrijheid ter zee, in trouwe
verbondenheid met hun Duitsche kame
raden. O/H P.m.
100 cent
7 cent
Pieter de Bitter. Commandeur van Makas
sar 1663. Sloeg in 1665 te Bergen den
aanval der Engelschen op de retourvloot af.
(O/H Pjn.)
Zet ook Gij U derhalve in voor de toekomst van Uw Volk en meldt U als
vrijwilliger bij de Kriegsmarine.
Aanmelding staat open voor iederen Nederlander van 1745 jaar en kan
geschieden bij de MARINE ANNAHMESTELLE NIEDERLANDE te
Utrecht, de aanmeldingsbureaux voor Marine-vrijwilligers te Amsterdam, Kalver-
straat 143, en Rotterdam, Nieuwe Binnenweg 98-100, bij alle Hafen- en Orts-
kommandanturen en bij de Nebenstellen der Waffen SS.
Alle gewenschte inlichtingen, zoowel voor dienstname bij de Marine als
bij de Waffen SS, worden aan bovengenoemde adressen verstrekt
In het verleden
Ligt het heden,
In 't nu wat worden zal.
BILDERD1JK
Bureau;
Firma A. J. OSINGA BOLSWARD
Marktstraat 13 £eh 431 Giro 37926
Advertentieprijs:
1 tot 10 m.m.
elke m.m. meer
Toezending der adv. Donderdags tot 10 uur
Verantwoordelijk voor de advertenties
A. J. Osinga Bolsward.
Artikel 2. Duitsche betaalmiddelen, met uit
zondering van Reichskreditkassenscheine, mogen
door de instellingen en diensten als bedoeld in ar
tikel 1 niet meer in betaling of ter verwisseling
worden aangenomen.
Artikel 3. Over de met ingang van 6 Septem
ber 1944 uitstaande bedragen bij ondernemingen,
lichamen en diensten, als bedoeld in artikel 1, zal
door de rechthebbenden slechts vrijelijk in con
tanten als volgt kunnen worden beschikt:
a. 100 per week.
b. Onbeperkt voor zoover deze benoodigd zijn
voor:
1. Betaling van loonen, salarissen en derge-
liike aan personen in dienst van rechthebbenden.
2. Voldoening van verplichtingen uit hoofde van
de sociale wetgeving alsmede voor betaling van
pensioenen.
Artikel 4. Deze verordening vindt geen toepas
sing op de uitbetaling vai bedragen, die na 5
September 1944 in contanten op een bankreke
ning zijn gestort.
Artikel 5. De in artikel 1 bedoelde ondernemin
gen, lichamen en diensten moeten verlangen, dat
de noodige bewijsstukken worden overgélegd,
waaruit blijkt, dat de aangevraagde bedragen
noodig zijn voor de doeleinden als genoemd in ar-
tikel 3, sub b. Zoo mogelijk zien zij toe. dat deze
bedragen ook metterdaad voor genoemde doel
einden worden besteed.
Artikel 6. Een ieder is verplicht tot geheimhou
ding van al hetgeen hem in verband met de uit
voering van deze verordening is bekend gewor
den. -
Artikel 7. Overtreding van het bepaalde in de
voorafgaande artikelen kan worden gestraft met
sluiting van de onderneming .instelling of dienst.
Artikel 8. Deze verordening kan worden aan
gehaald als „Verordening beperking betalings
verkeer 1944”.
Artikel 9. Deze verordening treedt op 6 Sep
tember 1944 in werking.
Amsterdam, 5 September 1944.
De Nederlandsche Bank.
In het zuidelijke deel van Zevenburgen wierpen
Hongaarsche troepen, ondersteund door Duitsche
stukken stormgeschut, opdringende Roemeensche
formaties in een tegenaanval terug.
Hierbij werden zes vijandelijke batterijen en
twee met oorlogstuig geladen treinen buitge-
C11 A n. -.-««IIrv/I nrS..nlln^
scheervlucht op Roemeensch gebied 60 locomotie
ven en een volgeladen trein met materiaal.
In de Oostelrjke Karpathen werden wederom
talrijke aanvallen der bolsjewieken op de pas
wegen in harde gevechten afgeslagen.
Ten noorden van de Boeg werden de door
sterke pantser- en slagvliegersstrijdkrachten on
dersteunde aanvallen der sovjets door tegenaan
vallen aan den Beneden-Naref tot staan gebracht.
In den verbitterden strijd vernietigden troepen
van het leger en luchtdoelartillerie in den tijd van
3 tot 5 Sept. 240 vijandelijke tanks en stukken
stormgeschut. Van de rest van het Oostelijke
front worden slechts plaatselijke gevechten ge
meld uit het gebied van Dorpat. De beide laatste
dagen verloren de sovjets aan het Oostelijke front
73 vliegtuigen.
Bij aanvallen van vijandelijke bommenwerpers
op West- en Zuidwest-Duitschland werden vooral
de steden Mannheim, Ludwigshafen, Stuttgart en
Karlsruhe getroffen. Des nachts wierpen afzon
derlijke Britsche vliegtuigen bommen op Han
nover. Boven het rijksgebie» en het strijdgebied
in het Westen werden 31 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
In de verschillende onderdeden van den oorlog
tusschen Japan en de geallieerden met hun bond-
genooten begint meer samenhang te komen. Se
dert de Japansche bezetting van Malakka met
Singapore, van Nederlandsch-Indië en van Birma
was dit verband zeer indirect geworden. Een an-
j mogelijke schakel, het Chineesche strijdtoo-
neel, leverde bovendien langen tijd geen groote
gebeurtenissen op. Thans schijnt men aan gealli
eerde zijde het streven te richten op een com
binatie van de beide strijdmachten, die in het
Indisch-Birmaansche zee- en landgebied en die in
het Westen van den Stillen Oceaan, en van Ja-
panschen kant merkt men op, dat zulk een sa
menwerking niet zal kunnen intreden, zonder dat
de oorlogvoering in het algemeen meer een land-
of continentaal karakter krijgt, al blijft daarbij
natuurlijk de zeemacht op den achtergrond staan.
De verandering zal zich onmiddellijk voordoen,
wanneer er gestreden zal worden om de be-
heersching van groote eilanden, over welker stra
tegische punten niet meer uitsluitend door een
afsnijding ter zee of door de luchtmacht kan wor
den beslist. Gedacht wordt daarbij aan de Phi-
lippijnen, en den Indischen archipel, om van de
eigenlijke Japansche eilanden maar niet te spre
ken. Wat deze laatste mogelijkheid betreft nemen
de Japansche militaire beschouwingen in ieder
geval aan, dat de ontwikkeling voor een recht-
streekschen aanval nog niet rijp is, aangezien,
hoewel speciale bommenwerpers nu de Zuidelijke
eilanden kunnen bereiken, de bescherming door
jachtvliegtuigen niet zoover is gevorderd, dat de
tegenstander reeds een landing zou kunnen wa
gen. De noodige jachtvliegtuigen, aldus de rede-
neering, zouden van vliegtuigschepen moeten op-
De Finsche regeering heeft de betrekkingen
met Duitschland verbroken en de door de Sowjet-
Unie gestelde voorwaarden aangenomen.
De Finsche minister-president Hackzell heeft
in jen rede het besluit der regeering, dg betrek
kingen met Duitschland te verbreken, gemoti
veerd. Hg deelde mede, dat het Finsche parle
ment Zaterdagavond een zitting met gesloten
deuren heeft gehouden, om de kwestie van het
herstel der vreedzame betrekkingen tusschen
Finland en de Sovjet-Unie te bespreken. Daar de
militaire en politieke toestand den laatsten tijd
een aar-’enlijke verandering heeft ondergaan,
heeft de regeering zich na zorgvuldige voorberei
ding op 25 Aug. tot het Sovjetgezantschap in
Stockholm gericht met de vraag, of de Sovjet-
Unie bereid zou zijn, een Finsche delegatie te
ontvangen voor wapenstilstands-, resp. vredes
onderhandelingen. Op 29 Aug. is ’t antwoord van
de Sovjet-Unie ontvangen, dat na ruggespraak
tusschen de Sovjet-Unie en Groot-Brittannië en
met goedkeuring van de Ver. Staten aldus luidde,
dat Finland de betrekkingen met Duitschland
diende te verbreken en verlangen moest, dat
Duitschland binnen twee weken tijds zijn troepen
uit Finland zou terugtrekken. Zoodra deze voor-
loopige voorwaarden vervuld zouden zijn, zou de
Sovjet-Unie bereid zijn, een Finsche delegatie in
Moskou te ontvangen, om over wapenstilstand,
resp. vrede of over beide te onderhandelen.
De Finsche regeering is tot de overtuiging ge
komen, dat maatregelen dienden genomen te
worden om zich met de Sovjet-Unie te verstaan.
De Rijksdag heeft dit besluit goedgekeurd en zijn
vertrouwen in de regeering uitgesproken. De
kwestie van de Duitsch-Finsche betrekkingen,
zooals die door het besluit van de vorige Finsche
regeering in dien zin was geregeld, dat Finland
geen afzonderleken vrede zou sluiten, achtte mi
nisterpresident Hackzell door de gebeurtenissen
achterhaald. Dit besluit werd door den vroegeren
president der republiek in zijn eigen naam geno
men. Het desbetreffende verdrag is niet aan het
parlement voorgelegd en voldoet derhalve niet
aan de fonneele eischen, die de grondwet aaa
verdragen stelt. Om die reden is het Duitsch-
Finsche verdrag na de presidentswisseling voor
het staatshoofd niet meer bindend geweest.
In het verloop van zijn uiteenzettingen moest
de minister-president toegeven, dat de op grond
van dit verdrag door Duitschland verleende on
verwijlde hulp met de wapens voor Finland „van
groote waarde” is geweest, omdat daar door het
front kon worden gestabiliseerd.
Op 4 Sept. on. 8 uur zijn de vijandelijkheden in
Finland gestaakt.
Het Sovjet-Russische persbureau Tass ver
spreidt de volgende lijst van het nieuwe Bulgaar-
sche kabinet: Minister-president en miüister van
Buitenlandsche zaken, Comstoe Moeravieff; mi
nister van Binnenlandsche zaken en van Verkeer,
Virgil Dimoff; minister van Financiën en Han
del, Girginoff; minister van Justitie en Eere-
dienst, Boris Pavloff; minister van Oorlog, gene
raal-majoor Iwan Marinoff; minister van Land
bouw, Christo Petroff; minister voor Openbare
Werken, Daskaloff; ministers zonder portefeuille
Moesjanoff, Boeroff en Gitsjeff.
Nader meldt het D.N.B. uit Sofia: Na het af
treden van de regeering-Bagrianoff, die zich tot
taak gesteld had, Bulgarije terug te voeren naar
den toestand der neutraliteit, maar welker pogin
gen niet gelukt zijn, is thans onder Moeravieff
een nieuwe regeering gevormd, die een duidelijke
zwenking naar links beteekent
Volgens een later bericht van het persbureau
Tass heeft de sovjetregeering den oorlog aan Bul
garije verklaard.
In een nota, daar Molotof aan den Bulgaar-
schen gezant in Moskou overhandigd, zegt de
sovjetregeering, dat Bulgarije Duitschland de
facto in den strijd tegen de sovjet-unie drie jaar
lang gesteund heeft. Dan wordt verklaard, dat
Bulgarije met het oog op de nieuwe militaire en
politieke situatie van de gelegenheid gebruik
wilde maken om, evenals Roemenië en Finland,
zich van zijn betrekkingen met Duitschland los te
maken. De facto echter onderhoudt de Bulgaar-
sche regeering nog steeds betrekkingen met
Duitschland en volgt zij de politiek van een zoo
genaamde „neutraliteit” alleen om op deze wijze
Duitschland diensten te bewijzen. Om die reden
kan de sovjet-regeering deze politiek van Bulga
rije niet anders beschouwen dan als een factische
oorlogvoering in het kamp van Duitschland te
gen de sovjet-unie.
Woordelijk besluit de nota: „De sovjet-unie
verbreekt alle betrekkingen met Bulgarije eh
verklaart, dat niet alleen Bulgarije zich in oor
logstoestand met de sovjet-unie bevindt in zoo
verre, dat het de facto ook tevoren in oorlogs
toestand met de sovjet-unie was, maar dat ook
de sovjet-unie van nu af aan zich in toestand
van oorlog met Bulgarije zal bevinden”.
Hieruit blijkt, dat dë sovjet-unie geen genoe
gen heeft genomen met de verklaring van den
nieuwen Bulgaarschen premier, dat zijn land er
naar zou streven een strikte neutraliteit te hand
haven.
stijgen, die weliswaar in grooten getale aanwezig
zijn (de Amerikaansche vloot alleen zou er op
het oogenblik over honderd van uitqenloopende
grootte beschikken), maar thans nog een ver
deelde taak hebben. Ook wordt aangenomen, dat
zich een nieuw type jachtvliegtuig voor den lan
gen afstand in ontwikkeling bevindt, maar de
daarvoor het meest in aanmerking komende
steunpunten in de Bonin-groep zijn nog in Ja-
pansche handen.
Hoe dit ook zij en welke richting de operaties
ook zullen inslaan, de landoorlog en daarmee het
verband tusschen de verschillende krijgstooneelen
in het Oosten zullen in de naaste toekomst op
den voorgrond komen. Een voorteeken daarvan
heeft men reeds gezien in de uitbreiding van den
strijd in Birma, welke ondanks de zomerregens
wordt voortgezet en wel op den Westelijken vleu
gel langs het Chindwin-dal, in het midden in de
richting van Mandalay en in het Oosten, waar
het Chineesche Joennan-leger, met een materieel
en numeriek overwicht en gesteund door de
Amerikaansche luchtmacht, thans eveneens vor
deringen heeft kunnen maken. Reeds gedurende
de voorjaarscampagne is hier volgens den opper
bevelhebber Lord Mountbatten, die onlangs kor
ten tijd voor besprekingen' te Londen vertoefde
en daar eenige mededeelingen aan de pers deed,
de grootste landslag geleverd, welke, wat het
aantal der wederzijds in het veld gebrachte strijd
krachten betreft, tot dusver tusschen Japanners
en geallieerden is uitgevochten. Dat hij deson
danks niet de uitbreiding had genomen, welke
aanvankelijk verwacht was, schreef Mountbatten
toe aan het feit, dat de voor een landingsonder-
neming noodige transportschepen en speciale -
vaartuigen op het laatste oogenblik voor de vor
ming van het bruggenhoofd bij Anzio bestemd
waren en verder voor de landing in Zuid-Frank-
rijk gereed werden gehouden. Als een tweede
oorzaak noemde Mountbatten het groote aantal
ziektegevallen: niet minder dan een kwart mil-
lioen van de troepen onder zijn commando had
den medisch behandeld moeten worden. Wanneer
de Japanners thans rekening houden met een ver
snelde militaire ontwikkeling in de Indisch-
Birmaansche zone, hebben zij in de eerste plaats
het oog op de geallieerde vlootconcentratie in
den Indischen Oceaan; overwogen wordt daarbij,
dat de natte moesson geen vlootoperaties en de
vorming van een bruggenhoofd verhindert, maar
wel de verdedigende luchtmacht, voorzoover zjj
uitsluitend van landsteunpunten gebruik kan ma
ken, in haar bewegingen beperkt
Een tweede bewijs van de toenemende betee-
kenis van den landoorlog in het Oosten levert de
gang van zaken in China. De Japanners zijn er
tot grootere offensieven overgegaan, dan zij de
laatste jaren hebben ondernomen en hebben daar
bij tevens het karakter van den strijd tegen de
Westersche mogendheden op den voorgrond ge
steld. Dat dit niet slechts symbolische beteeke-
nis heeft, volgt uit de omstandigheid, dat de
Amerikaansche strijdkrachten in China, volgens
Japansche opgaven, thans tot 50.000 man aan
gegroeid zijn, ongeacht het personeel van het
14de en het 20ste Amerikaansche luchtkorps. Dit
is een der weinige vormen van steun, welke, zoo
lang de nieuwe Ledo-straatweg (de vrijmaking
van het daarvoor uitgestippelde traject was een
der redenen van het geallieerde voorjaarsoffen
sief in Opper-Birma) nog niet in bedrijf is, door
de lucht aan China kan worden verleend. Trans
portvliegtuigen met een draagvermogen voor
200 personen of wat daarmee gelijk staat, zou
den, naar berichten uit Japansche bron meenen
te weten, sinds kort in dit verkeer gebruikt zijn.
Meer in het bijzonder heeft deze vorm van
steun de bescherming en ravitailleering ten doel
van de Amerikaansche vliegvelden, welke voor
de luchtoperaties boven Japan en de Chineesche
wateren bestemd zijn. Gedeeltelijk liggen zij in
Zuid-China, gedeeltelijk nabij de Noordelijke ge
bieden, waar de Roode troepen het gezag heb
ben en deze laatste omstandigheid schijnt een
der oorzaken te zijn geweest van de verhoogde
Amerikaansche belangstelling voor de Chineesche
communisten en him samenwerking met Tsjiang-
Kai-sjek. Het staat nog niet vast, hoe in de toe
komst de taakverdeeling zal worden tusschen de
in China gestationneerde Amerikaansche lucht
macht en die in den Westelijken Pacific, in ver
band met de verplaatsing van het hoofdkwartier
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 6 Sept. Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend: 7
In het gebied van Antwerpen werden onze divi
sies teruggenomen naar het Albert-kanaal. In de
stad zelf wordt nog verbitterd gevochten. Op de
linie LeuvenNamenSedan viel de vijand over
een breed front aan, doch hij kon slechts onbetee-
kenende terreinwinst behalen. Vtjandelijke over-
zetpogingen over de Moezel ten noorden van
Nancy werden afgeslagen. De bezetting van Le
Havre sloeg een door tanks ondersteunden aanval
van den vijand bloedig af. In het voorterrein van
de vesting Brest doorgedrongen vijandelijke strijd
krachten werden in een tegenaanval verdreven.
Nieuwe concentraties infanterie en tanks van de
Amerikanen werden door geconcentreerd artille
rievuur uiteengeslagen. Onze uit Zuid- en Zuid-
west-Frankrijk teruggenomen troepen hebben vol
gens het bevel het gebied om Dijon en het plateau
van Langres bereikt.
Op de paswegen ten westen van de Fransch-
italiaansche grens sloegen onze beveiligingen
sterke vijandelijke aanvallen bloedig af. In den
Adriatischen kustsector verijdelden onze troepen
ook gisteren alle doorbraakpogingen van den vij
and. die met zeer krachtig gebruik van materiaal
steeds weer op onze stellingen losstormde. Sinds
31 Augustus werden bij deze gevechten 259 tanks
stukgeschoten. Bij een onderneming tegen benden
in de Egeische Zee werden door eenheden der
Duitsche marine 88 vijandelijke motorzeilschepen
vernietigd of opgebracht.
VERORDENING BEPERKING BETALINGS
VERKEER 1944.
De Nederlandsche Bank kondigt op grond van
de verordenende bevoegdheid, haar toegekend in
artikel 1, lid 2, van de Verordening no. 58/0943
de volgende bepalingen af:
Artikel 1. Het afgeven van geldsommen en het
doen van betalingen in contanten is den volgen
den ondernemingen, lichamen en diensten tot na
der order verboden:
a. Credietinstellingen in den zin van besluit no.
225/1941 betreffende het bank- en credietwezen,
alsmede de Rijkspostspaarbank, de postchèque-
en girodienst en de sociale vokscredietinstellingen.
b. Diensten, als bedoeld in de girowet (Staats
blad 1923, no. 307).
c. Levensverzekeringsmaatschappijen, als be
doeld in de wet op het levensverzekeringsbedrijf
(Staatsblad 192 no. 716),
Denken de plattelandsbewoners ook om
de verduistering van stallen en schuren
en gaan ze niet met een niet-afgo
schermde lantaarn naar buiten
(Voorlichtingsactie Hoofdinspëctie
Luchtbescherming)
SP
BEKEND MAKIN G.
Overeenkomstig mijn decreet inzake de afkon
diging van den uitzonderingstoestand (nr. 15/44)
kondig ik voor het bezette Nederlandsche gebied
den UITZONDERINGSTOESTAND af.
De bevolking moet orde en rust bewaren. Een
ieder moet in zijn beroep, zijn ambt of zijn be
drijf op de gewone wijze zijn arbeid verrichten en
de op hem rustende taak vervullen.
Het vluchten, ook uit door strijd bedreigde ge
bieden, is verboden.
Alle bevelen, van militaire instanties en van
civiele bureaux der bezettende macht moeten zeer
nauwkeurig worden opgevolgd.
Eigenmachtig handelen brengt eigen leven in
gevaar.
Elk verzet tegen de bezettende macht wordt
overeenkomstig de aan de troepen gegeven be
velen onmiddellijk en op energieke wijze met ge
weld van wapenen gebroken.
Elke poging om zich met den vijand in te laten
of de kracht van het Groot-Duitsche rijk en zijn
bondgcnooten te benadeelen of de uitvoering van
een militaire opdracht te verhinderen, ieder ver
zet, iedere verstoring van de openbare orde,
iedere benadeeling van het arbeidsproces en ieder
optreden dat de voorziening in gevaar brengt,
wordt gestraft met den dood of zware vrijheids
straffen.
Den Haag, 4 Sept. 1944.
De Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied.
Het bureau van den Weermachtbevelhebber in
Nederland maakt bekend
Uit aan den Wehrmachtbefehlshaber in Neder
land gerichte vragen blijkt, dat leden van het
voormalige Nederlandsche leger het «r niet over
eens zijn, of zij, op grond van het feit, dat zij bij
het voormalige Nederlandsche leger hebben ge
diend, verplicht zijn of ertoe verplicht kunnen
worden, de wapens tegen Duitschland op te ne
men, indien het tot oorlogshandelingen in Neder
land zou komen.
De Wehrmachtbefehlshaber verklaart te dien
aanzien
In vrijheid gestelde, in Nederland levende leden
van het vroegere Nederlandsche leger, om het
even, of zij zich op grond van de decreten be
treffende het terugvoeren in krijgsgevangenschap
hebben aangemeld of niet, schenden het volken
recht en worden volgensypar. 159 van het Duit
sche militaire wetboek van strafrecht met den
dood gestraft, indien zij in dezen oorlog tegen
het Duitsche rijk of zijn bondgenooten vrijwillig
of op bevel krijgsdiensten verrichten en opnieuw
in krijgsgevangenschap geraken. Het Duitsche
rijk heeft ervan afgezien, de leden van het voor
malige Nederlandsche leger in kampen onder te
brengen, daar het vanzelfsprekend van de ver
onderstelling is uitgegaan, dat zij niet aan krijgs
verrichtingen tegen Duitschland of zijn bondge
nooten zouden deelnemen.
Hij, die gelooft, deze verplichtingen in de toe
komst niet te kunnen nakomen, moet zich in den
tijd van 6 September 1944 t/m 8 September 1944
in Amersfoort, Waterlookazerne, melden en
wordt naar een krijgsgevangenkamp oyerge-
bracht. Ieder ander wordt, ook wanneer hij niet
speciaal zijn woord van eer heeft gegeven, vol
gens bovenstaande strafbepalingen behandeld.
's-Gravenhage, 4 September. De perschef van
den Rijkscommissaris deelt mede
Op grond van den op 4 September 1944 door
den Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied in overeenstemming met den
Wehrmachtbefehlshaber Niederlande afgekondig-
den uitzonderingstoestand wordt met onmiddel
lijke inwerkingtreding de tijd, waarin men zich
niet in de open lucht mag bevinden, voor den
duur van den uitzonderingstoestand vastgesteld
van 20 tot 4 uur.
Samenscholingen van allerlei aard, in het bij
zonder die welke een demonstratief karakter
dragen, waarbij meer dan vijf personen bij elkaar
staan, worden door Weermacht, SS en Politie be
schoten.
Weermacht, SS en Politie schieten verder op
ieder, die in den verboden tijd niet direct op den
eersten aanroep blijft staan.
’S-Gravenhage, 4 September 1944.
De Höhere SS- und Polizeiführer Nordwest
(get.) RAUTER
SS-Obergruppenführer und General der
Polizei.
comb, van SNEEKEK NIEUWSBLAD
(Drijfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond. Leesgeld
0.75 p. kwartaal bij vooruitbet. Weekabon
nementen 6 ct. p. w. Losse nummers 10 ct.
HootdredacteurU Klezebrink, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: O. Smit, Sneek
K 22-W
Wat tot dusver tegenover hen geplaatst kon
worden waren meestal numeriek zwakke forma
ties, die over een breed front vochten en derhalve
nauwelijks in staat waren tot uitgebreide actie,
en welker dunne versperringsgrendel, geenszins
gevechtsfronten in den gebruikelijken zin van het
woord, het opdringen der vijandelijke tankstrijd-
krachten wel konden vertragen en in andere rich
ting dwingen, maar op den duur niet tegenhou
den. Hun taak was uitsluitend van vertragenden
„.„v.™ aard Onder de bestaande omstandigheden kon-
maakt. Slagvliegers vernietigden bij aanvallen in den ZÜ n’e*- beter volbrengen dan zij gedaan
- - hebben en nog doen.
Conclusies als deze raken wederom aan de diep
ste oorzaak van onze moeilijkheden, het gebrek
aan een totale krachtsinspanning. Dit feit kan
eigenlijk slechts verrassend zijn voor dengene, die
geen volledige voorstelling heeft van de sterkte
der wederzijdsche krachtsgroepen. Dit wordt
thans anders. Juist op dit beslissende punt is im
mers de groote mobilisatie begonnen.
Is onze volkskracht als gevolg van het volledige
gebruik, dat het doel van al onze inspanningen
van den laatsten tijd vormt, beschikbaar voor de
verdediging op verkorte voorbereide linies, dan
zal dat is voor ons volkomen waarschijnlijk
het strategische evenwicht ,dat thans in het wes
ten verloren is gegaan, op dezelfde wijze hersteld
kunnen worden als, tot verrassing van alle kleln-
geloovigen .maar ook van onze vijanden, aan het
oostelijke front gebeurd is.
Niemand zal over het hoofd kunnen zien, dat,
tot een nieuwe stabiliseering ook van het weste
lijke front bereikt is, nog ongehoorde inspanning
en buitengewone standvastigheid noodig zullen
zijn. Den tijd bevechten, die noodig is voor de ver
wezenlijking daarvan, is de strategische wet,
waaronder wij thans staan. Daarvoor moet al het
andere wijken. Wij zeggen het nogmaals, onze
formaties hebben vaak en lang genoeg moeten
vechten zonder voldoenden aanvoer uit het ach
terland. Wij denken daarbij evenzeer aan den
strijd in de lucht als aan de fronten in engeren
zin; wij zullen moeten opbrengen en ook kunnen
opbrengen, wat ons ontbreekt. De tijd van onge
rechtvaardigde égards is voorbij.
De vraag naar den zin van een dergelijke in
spanning ligt te zeer voor de hand dan dat wij ons
aan de beantwoording daarvan zouden kunnen
onttrekken, waarbij wij beseffen, dat de vraag
naar de vermoedelijke kansen van een „levee en
masse’” in de eerste plaats antwoord verlangt.
Een Duitsch volk, dat vastbesloten tot het uiter
ste, zich in nieuwe groote taken tot den strijd op
maakt ,is de eenige factor, waarop pok de meest
verbiterde vernietigingswil van onze vijanden
moet breken.
Interinf meldt over de strijd in het Westen:
Een van het gebied Rijssel-Doornik uit onderno
men aanval van een Britsch-Canadeesche voor
uitgeschoven divisie ,die via Brussel naar Ant
werpen leidde, heeft daar de Beneden-Schelde be
reikt. De Duitsche beveiligingstroepen staan
daar aan ’t Albertkanaal. Het vestinggebied van
Pas de Calais bevindt zich nog steeds hecht in
Duitsche handen. Een ten zuiden van Antwerpen
waargenomen pantserconcentratie van ’t Britsch-
Canadeesche leger die blijkbaar tot dezelfde di
visie behoort, kon door het afweervuur der Duit
sche artillerie uiteengeslagen worden. Ten zuiden
daarvan slaagde een Amerikaansche pantsertop
er in tot Leuven door te stooten. De hoofdgroep
van deze Amerikaansche stootgroep bevindt zich
nog in het gebied Bergen-Charleroi. Overigens
wordt de Maaslinie van Dinant tot ten zuiden van
Sedan door de Duitsche troepen gehandhaafd.
Op enkele plaatsen gelukte het vrij zwakke Ame
rikaansche pantserafdeelingen den oostelijken
oever van de Maas te bereiken, doch zij werden
in een tegenaanval van Duitsche strijdkrachten
teruggeworpen of zoo doeltreffend af gegrendeld,
dat zij zich niet konden ontplooien. Alleen in het
gebied van Charleville kwam het tot grootere ge
vechten op den oostelijken oever van de Maas.
Een andere penetratie in de Maaslinie bij Mon-
therma tusschen Charleville emGivet. waarbij de
Amerikanen met behulp van$b.mphibiepantser-
wagens den anderen oever trachtten te bereiken,
werd door Duitsche pantserjagers verijdeld. Ten
oosten van Verdun ontstonden slechts minder be
langrijke gevechten met Amerikaansche verken-
ningstroepen. De distancieeringsbewegingen der
Duitsche troepen uit Zuid- en Zuidwest-Frankrijk
konden volkomen volgens de plannen en ordelijk
worden voortgezet. De Duitsche gevechtsgroepen
hebben hier onder deels zwaren tegenstand hun
opgedragen nieuwe stellingen bereikt en staan
daar gereed voor nieuwe opdrachten. Ten zuiden
van Besancon werd een vrij sterke pantsercolonne
op marsch naar het noorden waargenomen, die
blijkbaar de opdracht heeft de Bourgondische
Poort te forceeren.
Van het Italiaansche front melden de Duitsche
weermachtberichten distantieeringen van de Ar
no en aan den Adriatischen kustsector verijde
ling van vij"ndelijke doorbraakpogingen en af
grendeling van plaatselijke penetraties. Ook aan
het oostelijke front wordt fel gestreden in het
bijzonder in het zuidoostelijke deel van Zeven
burgen, en tusschen Boeg en Naref.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldtIn
verband met het verloop van den strijd in Frank
rijk spreekt men in Berlijnsche militaire kringen
van een crisis, waaraan men echter terstond toe
voegt, dat deze niet in een paniek zal ontaarden.
Men erkent, dat .de overmacht der geallieerden,
in de eerste plaats in de lucht, daarnaast echter
ook op het gebied van tanks en artillerie, en niet
in de laatste plaats ook wat het aantal beschik
bare divisies betreft, de Duitsche legerleiding
voor moeilijke problemen stelt. De geallieerden
hebben het in de hand, dank zij hun overmacht,
het zwaartepunt hunner aanvallen naar believen
te wijzigen.
De Duitsche legerleiding, zoo verklaart men in
militaire kringen te Berlijn, heeft met dit gealli
eerde overwicht rekening te houden en voert
dienovereenkomstig de verdediging.
Zij distancieert zi:h van den tegenstander, ten
einde haar troepen te sparen, om deze meer naar
achteren te kunnen concentreeren in een hecht
verdedigingsfront. Men is er van overtuigd, een
plaats te zullen vinden, waar de teruggetrokken
troepen, eventueel met reserves aangevuld, tegen
den geallieerden stormloop stand kunnen houden.
Het is, zooals men het te Berlijn uitdrukt, een
dramatische wedren met den tijd: het gaat erom,
den geallieerden opmarsch zoo lang mogelijk op
te houden, om tijd te winnen voor een verdedi-
gingszone, waar met kans op succes tegenstand
kan worden geboden.
Luitenant-generaal Dittmar heeft Dinsdag voor
den Groot-Duitschen Omroep o.m. over den mili
tairen toestand gezegd:
„Met bijzonder veel zorg richten wij op het
oogenblik den blik naar het Westen. Slechts met
verbittering kunnen wij bedenken, wat er zou ge
beuren, wanneer wij tegenover Engelschen en
Amerikanen thans in een krachtsverhouding zou
den staan, die ook maar bij benadering overeen
zou komen met de omgekeerde verhouding van
1940.
Dit zijn geen ijdele gedachten, integendeel,
zij leeren ons, dat het wederom, niet anders dan
in het Oosten, de ontoereikendheid der middelen
is, die ons thans het succes ontzegt, dat ons vroe
ger in een meer evenwichtige verhouding nauwe
lijks ernstig betwist kon worden. Wij erkennen
volledig, dat de operatieve prestaties vooral van
de Amerikanen in opzet en uitvoering op een peil
van aanzienlijke hoogte hebben gestaan. Maar
juist tegen dezen achtergrond worden de presta
ties van onze legers in het Westen bijzonder be
langrijk. Wat hier door Duitsche soldaten gepres
teerd werd in een strijd, waarbij alle uiterlijke
voorwaarden, aantal, bewapening, aanvoermoge-
lijkheden, zoo ongunstig mogelijk waren, waar
brokstukken en resten van Duitsche divisies, die
sinds maanden gevochten hadden, zich steeds
weer met versche vijandelijke formaties moesten
meten, is volkomen genoegzaam om ons zelfbe
wustzijn nieuw voedsel te gever Zeker, de won
den, die ons geslagen werden, zijn daarom niet
minder smartelijk. Maar wij weten toch hoe het
kwam, dat Britten en Amerikanen doorstieten tot
het gebied van Metz, tot in de Argonnen en den
westelijken rand der Ardennen, dat zij zich door
Picardie en Artpis den weg naar de Kanaalkust
banen.
