d Wanneer zijn de verkiezingen won Step Hettinga van Sneek. Vrijdag 31 Augustus. De wnd. bur gemeester drs S. van Tuinen heeft in den vroegen ochtend een krans gelegd op de plaats waar op 14 April 2 bur gers van onze stad en een evacué uit Tiel lafhartig door de Duitschers zijn vermoord. Ter hunner gedachtenis is op die plaats een eenvoudig bord en eenige coniferen geplaatst. Tevens werd een krans gelegd op het graf van de in den oorlog hier begraven geallieerde militairen. Na de algemeene dankdiensten waren de feestcommissieleden een oogenblik op het stadhuis de gasten van de burgemeester en zijn vrouw. Hier werd tevens Major Johnson ontvangen, on der wiens leiding onze Canadeezen een Maarl dat politieke partijwezen is nog geplant zullen worden voor de rege- verre van gevormd. Het heeft zich nog ringsgebouwen van Amerika en Enge land. Wij kunnen deze landen niet veel aanbieden, doch nog wel bloembollen. Steun daarom deze actie. vragen worden gesteld die de aandacht Jong van Bolsward en van de ouderen van het Bestuur zullen hebben, wordt deze bijeenkomst gesloten. vier vereenlglngen op, zoodat thans 32 vereenigingen en acht particulie ren zijn aangesloten. De heer Dr. M. ten Cate daarna het woord verkrijgende, constateert In een geestige toespraak, dat wij hedenavond bijeengekomen zijn om de jonggebore ne teh doop te houden. Hij wijst er voorts op, dat alle aan wezigen als doopvaders (en moeders) aanwezig, mede de verantwoordelijk- heid- voor de groei van de baby op zich nemen Zij zullen hebben te zor gen dat er steeds voldoende voedsel aanwezig is. Het tweede gedeelte van zijn toespraak beweegt zich om de volgende drie vragen: 1. Wat rechtvaardigt deze stichting? 2. Wat bedoelt deze Stich ting? 3. Hoe tracht Zij (de Stichting) haar doel te bereiken Spr. ziet in de B.B G. een horizontale volksvertegenwoordiging in tegenstel ling tot den Raad die een verticale volksvertegenwoordiging is. Hij acht een contact als door de B.B.G. wordt nagestreeft zeer belangrijk. De feestviering der laatste dagen is een demonstratie van eendracht en enthou siasme zooals wij er gaarne meer zou den zien. Zoo kan er op allerlei gebied contact gezocht en eendracht worden gedemon streerd. Om tot het doel te komen be- beveelt spr. een aantal zaken aan, die, Interessant als ze waren, zeker niet aan de aandacht van het Bestuur zul len ontsnappen. Zijn voorspelling luidt dat de jonge B.B.Q. mits zij op aller steün kan rekenen, voorspoedig zal opgroeien tot heil van stad en burgerij. Na de pauze voert de heer Theunissen enkele oogenblikken het woord over de tegenwoordige mogelijkheden en moeilijkheden bij de wederopbouw van ons land. Een voorstel van het voorloopig be stuur om een definitief bestuur te kiezen wordt door de aanwezigen tot de volgende vergadering, die op kor ten termijn zal gehouden worden, ver daagd. Nadat nog door den voorzitter zijn voorgelezen een proeve van regle ment en enkele binnengekomen voor stellen en bij de rondvraag enkele economische Wagen uitspraak moet worden gedaan, welke problemen in de komende regeerperiode aan de orde zijn. Voorkomen moet worden, dat de massa der kiezers op goed geluk haar stem uitbrengt. Goede democratie is niet mogelijk zonder een goede volks voorlichting. En hier staan twee dingen in de weg. Het geven van politieke voorlichting is de taak'der politieke partijen. Zij spreken zich in hun programma’s uit over de actueele politieke vragen; zij wenden zich daarmee tot de kiezers, zij geven in hun propaganda een ver dediging ten aanzien van hun opvat tingen inzake de vragen van de dag. niet geconsolideerd. Sommige partijen zijn reeds eenige tijd, anderen nog maar nauwelijks weer opgericht. Zij hebben daardoor nog niet hun houding definitief kunnen bepalen; zij moeten hun woord nog spreken. Daarnaast komen nieuwe stroomingen op. Volks beweging, Chr. Volkspartij. En hier lijzen allerlei vragen en problemen, b.v. de verhouding van Volksbeweging tot S.D.A.P., van Chr. Volkspartij tot Anti-Revolutionaire Partij en Christelijk Historische Unie. De discussie hier over is nog in volle gangl M.a.w. de poiitleke meeningsvorming heeft haar beslag nog niet gekregen. Zij wordt bovendien bemoeilijkt door de papier- schaarschte, die het de kranten belet aan de politieke discussie veel plaats ruimte te geven en het verschijnen van brochures noodwendig beperkt. De volksvoorlichting wordt daardoor vertraagd. Om niet eens te spreken van de nog altijd gebrekkige verbin dingen, die het houden van groote massabijeenkomsten tot voorlichting van de kiezers bemoeilijkt. Onder die omstandigheden lijkt uit stel, geljjk in het voornemen van de regeering schijnt te liggen, tot volgend voorjaar geboden, juist om redenen van democratie. Partijen en kiezers kunnen zich de resteerende tijd ten nutte maken en men verzuime de gelegenheid niet 1 om hun houding nader te bepalen, opdat straks een waarlijk op de hoogte zijnd kiezers corps zijn stem uitbrenge op bewuste, d.i. democratisch verantwoorde wijze. Geen grooter gevaar voor de demo cratie dan een onkundige massa. Daarom, lezers, lees uw kranten goed en zorg, dat ge op de hoogte komt. Burgwerd. Op 23 en 24 Aug. feest. Vooral de groote optocht viel zeer in de smaak. Makkum vierde op 30 en 31 Aug. feest. Op den avond van den len dag werd op het breede kruiswater tus schen Vallaat en Gr. Zijlroede een in alle stilte voorbereidde voorstelling gegeven van de verovering van het Duitsche vestzak slagschip „Graf Spee”. Een groote geall. vloot nam hieraan deel. Een hevige strijd ontstond waar door veel leden der bemanningen in het water terecht kwamen. Ten slotte werd de „Graf Spee” tot zinken ge bracht. Onder het groote aantal toe schouwers heerschte zooals begrüpe- parade hielden. De burgemeester sprak lijk, een geweldige spanning. 31 Aug. Kranslegging op de graven der geall. militairen en van de zes jonge mannen die op 7 April achter de kazerne zijn vermoord. Gapt. P. A. Ouellet, aalmoezenier, sprak in het Engelsch en legde een groote krans. Daarna sprak dhr. P. Pruiksma als voorz. der Koninginnever. en J. F. H. M. Bergsma namens de N.B.S., die ook een krans legde.’ De beide muziek korpsen speelden het Engelsche Volks lied, O Heer die daaren het Wil helmus. Dit is voor de betrokken fa milies en alle aanwezigen een zeer plechtig uur geweest. Verder werd de dag gevuld met een ringrijderij en een allegorische optocht. Oosterend. Het hoogtepunt van de feesten was hier de opvoering van het openluchtspel „Nei tsjustere tilden” van S. K. Dantuma. Wltmaraum. Herdenkingssamen- komst in de Herv. Kerk, waar spra ken ds. Tamminga, ds. Pel en Pater Mulukom. Kranslegging op het graf der Engelsche vliegers. Gecostumeerde optocht en Voetbalwedstrijd Holland- Engeland. De revue „Nederland Be vrijd” van H. Reitsma is een groot succes geworden. Wommels. Vooral de kinder- en groote optocht en de gymnastiekuit- voering vielen zeer in de smaak, als ook het optreden van het gezelschap Tetman de Vries. Geestelijke vrijheid en eerbied voor de »menschelijke persoonlijkheid zijn niet alleen de hoogste waarden in het leven, maar zij bleken ook de sterkste krachten in de groote strijd tusschen democratie en dictatuur. Ziedaar woor den van president Truman uit z’n toe spraak van Zondag 2 September j.l. naar aanleiding van de plechtige tee- kening der Japansche capitulatie op het Amerikaansche slagschip „Missouri" in de baai van Tokio. De Amerikanen leggen er graag de nadruk op, dat de „vrije” volken hun overwinning vooral te danken hebben aan de geestelijke krachten, die in hun levensbeschouwing besloten liggen. Dit valt bijvoorbeeld op In de Amerikaansche oorlogsfilms en was eveneens vaak merkbaar in hun frontberichten. Bij de strijd om Okinawa mochten de Amerikanen er bijv, graag op wijzen, dat zij zoowel numeriek als materieel veelal niet in de meerderheid waren. Men kan hier een voorbeeld in zien van de opvoe ding tot democratie, die volgens een recente radio-rede uit Londen van den bekenden socioloog Karl Mannheim zoo noodzakelijk is, nu de dictatoriale landen ons hebben geleerd hoe buiten gewoon gemakkelijk de mensch als kuddedier beïnvloed kan worden. Juist van Amerikaansche zijde is dit op de voorgrond schuiven van de rol die de geestelijke factoren in de strijd hebben gespeeld echter ook ’n begrijpelijke reactie op ’n publieke opinie, die wat al te veel de Amerikaansche overwinning uit hun overwicht aan dood materiaal zou willen verklaren èn ’n reactie op de eigen onbedwingbare neiging van de Amerikanen om ter zelfder tijd toch ook weer prat te gaan op hun materieele rijkdom. In de redevoeringen van Truman, Mc. Arthur en Nimitz van jongstleden Zondag ging het natuurlijk ook over de toekomst. Zal die ons de eeuwige vrede brengen Naar de toespraken van de officieele personen en de wensch van» de volkeren te oordeelen, stellig. Maar dat is na iedere oorlog het geval geweest. Wat heeft de menschheid dienaangaande na de vo- dlverse buurtvereenigingen hebben rige wereldoorlog niet een vast ver- i bijzonder geweerd. Bij de verma- trouwen gehad. Doch juist door die ondervinding van de vorige oorlog wijs geworden, geloven we zo weinig meer in de goede bedoelingen en in de idealen over samenwerking van de volkeren. San Francisco ten spijt I Om maar niet eens te spreken van de veronderstelling, dat de steeds gruwe lijker vernietigingsmiddelen een vol doende afschrik voor ’n nieuwe oorlog zullen vormen. Toch zijn er de laatste tijd aanwijzin gen, voor zoover we dit in de korte periode sedert het beëindigen van de vijandelijkheden kunnen beoordeelen, Uit den Omtrek. Makltum, 25 Aug. Door onzen vroe- geren plaatsgenoot, de heer C. Reitstoa, penningm. van de Rotterdamsche actie tot annexatie van West-Duitsch grond gebied, werd in een openbare verga dering op de bovenzaal van hotel „De Zwaan” een inleiding gehouden over het doel en de wenschelijkheid van bedoelde annexatie. Longerhouw. Beroepen en aangeno men naar de Ned. Herv. Gemeente te Longerhouw de heer J. A. Gelderman hulpprediker te Lijnden. Tjerkwerd-Dedgum. Ds. E. J. v. d. Brug van Lettelbert Enumatil heeft het beroep naar onze Gemeente aangenomen Wommels, 26 Aug. Hedenmiddag nam ds. C. Aalders afscheid van de Ned. Herv. gemeente wegens vertrek naar Voorburg. Na de predikatie hield de scheldende predikant een toespraak tot ring Bolsward, classis Franeker, afgev. Geref. kerk, evang.comm., voorm. be stuur Vrijz. Herv. vereen. „Paulus”, kerkeraad, kerkvoogdij, notabelen, kies college, organisten, koster, groep ca techisanten, jong Hervormden en ten Hotte de geheele gemeente. Voorts werd het woord gevoerd door ds. J. Vink, de heer A. Tuinstra, J. Boonstra, R. M. Dijkstra, D. Keuning en ds. P. de Bres als consulent. Toegezongen werd Gez. 110 4. Benoemd tot onderwijzeres aan de Chr. Nat. school (Spannumerweg) mej. L. P. H. Cnossen, bcharnegoutum. Nederlandsch Volksherstel Hennaarderadeel. De volgende week zal de Inzameling van goederen ten behoeve van de Betuwe-bewoners gehouden worden. Alles Is welkom, doch geef geen rom mel wat niemand meer gebruiken kan. De Betuwe rekent op U. Txum. Geslaagd voor onderwijzeres - nuttige handwerken te Leeuwarden, mej. S. Koopmans, alhier. Oosterllttens, 2 Sept. Beroepen als voorganger der Evangelische Unie te ’s Gravenzande Ds. R. Boonstra, Ned. Herv. pred. alhier. Financieel nieuws. Bij Ministerleele Beschikking d.d. 20 Augustus 1945 is de gelegenheid ge opend tot overneming van verschenen coupons van aan toonder luidende schuldbrieven ten laste van privaat rechtelijke lichamen, waarvan de rente binnen het Rijk in Europa betaalbaar is. Dus zijn thans weer de coupons van in Nederland werkende Hypotheekban ken enz. enz. betaalbaar. Bevrijdingsfeeesten De beschikbare ruimte laat niet toe dat wij van alle feestelijkheden een uitgebreid verslag en wedstrijdultsla- gen opnemen. Wij zullen dus tot on zen spijt met een zeer beknopt over zicht moeten volstaan. Terecht kan gezegd worden dat overal deze fees ten met groot enthousiasme gevierd en geslaagd zijn. Als Bolsward ooit eendrachtig feest heeft gevierd, een feest voor alle ran gen en standen, waaraan iedereen van alle richtingen kon deelnemen, samen met onze bevrijders, dan is dat deze keer geweest. De zich bijzonder geweerd. Bij kelijkheden op de Bargefenne, Nieuw- markt en Hengstepad was het aldoor overstelpend- druk. Er zullen er niet veel zijn die niet hebben gedanst of meegedaan aan stoelendans en volks spelen. Ook de Kerkstraat, Hld Hero- plantsoen, 't Zand en Hollandiabuurt hebben hun spelen gehad. De loop door Bolswa?rd trok Donderdagavond ook veel toeschouwers. Van de jonge ren kwam als eerste binnen Corrie de Stadsnieuws. Muziekconcours 29 Aug. Zooals te verwachten was bracht de marschwedstrljd veel menschen op de been, ‘s Avonds werd nog een Eere- wedstrijd gehouden. De uitslagen zijn als volgt: 4e Afd. Ie, 216 p. „Frisia” Witmarsum, 3e Eerewedstrijd. 3e Afd. le, 218 p. .Harmonie” Pingjum, le Eere wedstrijd 1 e, 200 p: „Harmonie” Balk 2e, 164 p. „Advendo” Molkwerum 2e, 162 p. „Crescendo” Idskenhuizen 3e, 158 p. „Soli Deo Gloria” Léeuwarden. 2e Afd1 e, 204 p. „Crescendo” Sloten, 3e Eerewedstrijd le, 201 p. .Oranje” Bolsward 2e, 1ÖO p. .Speelt wel” Sua- woude; 2e, 186p. .Apollo” Makkiïm 3e, 156 p. .Eensgezindheid” Tjerkwtrd; 3e, 138 p. „Juliana” Paesens. le Afd.t Is. 208 p. „O.K K.” Kimswerd, 2e Eere wedstrijd 2e, 184 p. .Excelsior” Nij- land; 2e, 180 p. „Oranje” Witmarsum 2e, 174 p. „Halleluja” Makkum; 2e, 174 p. .Looft den Heer” Boornbergum. Uitmuntendheid le, 202 p. .Soli Deo Gloria” Blija, 4e Eerewedstrijd; 2e, 104 p. .Excelsior” St. Anna Parochie; 2e, 169 p. .Asaf” Lollum3e, 120 p. „DeLofstem” Suameer. Eere afd.t le, 200 p. „Volharding” Huizum, 6e Eere wedstrijd. Marschwedstrljd. 3e Afd. 2e, 70 p. „Harmonie" Balk. 2e, 64 p. .Soli Deo Gloria” Leeuwarden. 2e Afd. t le, 68 p. .O.K.K.” Kimswerd le, 66 p. .Crescendo”Sloten;2e,66p. .Juliana” Paesens. le Afd. le, 70 p. „volharding” Hulznm. 2e, 64 p. .Excelsior” Nljland. Bolswardsche Belangen Gemeenschap. Dinsdagavond vergaderde de B.B.G. voor de tweede maal. De Voorzitter memoreert in zijn openingswoord iets uit de voorgeschiedenis van het ont staan yan de Vereeniging. Hij constateert verder dat Bolsward ia sommige opzichten bij andere plaat se» achteraankomt. In de B.B.G. wordt een kans gegeven, deze achterstand in te halsn. Daartoe Is evenwel samen werking geboden. De Secretaris geeft de aanwezigen een overzicht van de eerste vergadering, hetwelk zonder op- of aanmerkingen passeert. Uit mededeelingen van den voorzitter blijkt, dat bereids 28 organisaties zich bij de B.B.G. hebben aangesloten tij dens de vergadering geven zich nog Dat is een van de vragen, die de ge moederen bezig houdt. En terecht! Het is een van de belangrijkste vragen in het verband van een democratisch staatsbestel. Zonder verkiezingen kan een democratie niet goed functionee- ren; alleen op deze wijze kan de volks wil zich kenbaar maken en democratie is ten slotte medezeggenschap van het volk ten aanzien van het regeerbeleid. Er kan dan ook geen sprake van zijn, dat we zouden delibireeren over de vraag, óf er verkiezingen zullen zijn. Daar zijn we het wel over eens, ook de communisten, die zich als ijve rige aanhangers der democratie geba ren. En de fascisten, deze aanbidders van het leidersbeginsel, tellen niet meer mee. Ons volk is in overgroote meerderheid overtuigd democratisch. Het gaat alleen over de vraag: wan neer verkiezingen. En hier loopen de tneeningen uiteen. Er zijn er, die plei ten voor onmiddellijke verkiezingen, althans binnen de kortstmogelijke tijd. En ook daar zullen het alle goede democraten over eens zijnde verkie zingen mogen geen dag langer wor den uitg^steld dan strikt noodzakelijk is. Maar of dat inhoudt, dat ze over enkele weken, hoogstens maanden ge houden moeten worden, in ieder ge val nog dit jaar? Vele andere, niet minder goede democraten, ontkennen het. En o.i. op goede gronden. Wij stellen voorop: natuurlijk verkiezingen en natuurlijk zoo snel mogelijk, maar en daarop willen wij de voile na druk laten vallen op een tijdstip, djit democratisch verantwoord is. Want tegen verkiezingen op korte termijn bestaan wel groote bezwaren, juist op democratisch standpunt. Daar is hei zuiver technisch bezwaar van het nog niet In orde zijn van de registers van de stemgerechtigden. Op meer dan één plaats is het bevolkings register nog volkomen in de war. En alleen dan geven de verklezingeh een zuiver beeld, als allen deel kunnen nemen, die kiesgerechtigd zijn. Daar om moet op het hersteld zijn van die bevolkingsregister» gewacht worden. Uit een oogpunt van democratie kan en moet echter in dit verband’ook aangedrpngen worden op het maken van de grootste haast daarmee. Maar daar is een ander, veel zwaar der wegend bezwaar! Goede verkie zingen elschen een grondige vooraf gaande politieke meeningsvorming. De kiezers moeten weten waar het over gaat, over welke politieke en sociaal- voor de microfoon in het Friesch voor zijn burgers en in het Engelsch voor de, voor het stadhuis opgestelde mili tairen. Voor al de aanwezigen* een treffend moment, dat niet spoedigver- geten zal worden. De kinder- en groepenoptocht die resp. ’s middags en ’s avond zijn ge houden kunnen als buitengewoon ge slaagd beschouwd worden. Wij ston den er versteld van dat in dezen schaarschen tijd met zoo weinig mid delen nog zulke fraaie resultaten zijn bereikt. Hier komt beslist lof toe aan al de deelnemers(sters). De jury heeft niet een gemakkelijke taak gehad. Voor de ringrijderij op Zaterdag had den zich veel deelnemers gemeld. De prijswinnaars hebben heel wat ringen moeten steken voor ze zoover waren. Het slotfeest is -overal spontaan en enthousiast geweest. Om halftwaalf werd er nog een enorme optocht, waaronder veel gecostumeerden, ge vormd, die om even voor middernacht nog door den burgemeester en zijn vrouw vanuit een der vensters van het schitterend verlichte stadhuis werd be groet. Met het zingen van het Wilhel mus werd dit 4-daagsche feest gesloten. Arum, 1 Sept. De 2 feestdagen wer den hier luisterrijk gevierd, met kin der- en volksspelen, sport, gecost. op tocht en de opvoering van de revue „Nederland bevrijd.”. Buitenlandsch Overzicht die er op wijzen, dat de bestaande conflicten zich niet toespitsen, integen deel, bij moeilijke problemen blijkt plotseling een elegante oplossing mo gelijk. Denk b.v. aan het Russisch- Chineesch verdrag, dat we zeker niet als een onder-onsje van uitsluitend Russen en Chinezen mogen beschou wen en evenmin als een ongewoon voorbeeld van Internationale inschikke lijkheid, speciaal van Russische 'kant. Wij zien hier eerder wee*r een aan wijzing in, dat momenteel de eenige voorwaarde is vervuld, waarbij wereld vrede bestaanbaar is, n.l dat één land de wereldheerschappij bezit. Nadere aanduiding is overbodig, we hebben hier vaker op gewezen. Opvallend is in dit verband de klacht van pro- Russische „journalen" en „week-actu- alitelten”, ook in ons land, dat de ge allieerden hun militaire vondsten, in casu de atoom-splitsende bom, niet onderling uitwisselen, waartegenover de conservatieve Daily Telegraph al eens heeft opgemerkt, dat Rusland ook steeds jaloers haar militaire geheimen voor zich heeft bewaard. Echterwie staat, zie toe dat hij niet valle, dat begrypen de Amerikanen ook en wanneer president Truman spreekt van waarborgen scheppen voor de vrede, dan kan men dit vrij ver talen door waarborgen te scheppen voor ’n blijvende Amerikaansche wereld heerschappij. Zoolang er staten zijn op de wereld zullen ze echter toch blijven wroeten, om hun macht weer te vergrooten; ieder op z’n eigen ter rein en met eigen middelen. Een ty pisch, voorbeeld hiervan is de verkla ring die van Engelsche en Fransche zjjde wel wordt gegeven van de vrij koele wijze waarop de Engelsche La- bour-overwinning in Rusland is ontvan gen. Men zou dit, gezien de verwant schap tusschen beider opvattingen, juist heel anders verwacht hebben. De kwestie is echter, dat zoolang Chur chill, de geteekende reactionnair, in Engeland regeerde, men niet bang be hoefde te zijn, dat Engeland de arbei ders van Europa tot zich zou trekken. Nu de Labourmannen het bewind voe ren, is dit evenwel een andere zaak. Denk bijvoorbeeld aan de populariteit van 'n Ernest Bevin, die in 1922 een protest-staking tegen geallieerde inter ventie In Rusland organiseerde en aan den sociallstischen theoreticus van naam prof. Laski, die momenteel reeds Ijverig socialistische congressen op het vasteland van Europa bezoekt. Na Bevin’s vrij tamme bedreigingen aan het adres van Franco, wordt nu ’n bijzonder felle aanval van de Sovjets verwacht op de Spaansche regeering. Ook weer 'n vliegen-afvangen ten over staan van het internationale arbeiders- auditorium Z. Mededelingenblad vanwege het Militair Gezag, district Sneek. Verschijnt 1 maal p. week 4 Ki «IR Redactieraad: Tj. DE JONG, Ds j. VINK en J. VISSER w i -y e <ruc le Jaargang No. 15 Gedrukt i. o. v. m. g. bij de Fa. a. j. osinga - Bolsward Vrijdag 7 5ept. 1V45 Wegens hei dreigend dichterbij komen van het typhusgevaar is vanaf j I. Woensdag de zwemschool gesloten. T.B.C.-bestrijding In de week van 10 tot 15 Sept, zal weer de bekende Emma-collecte wor den gehouden ten bate van de T.B.C. bestrijding. Gedurende 5 jaren kon deze collecte niet worden gehouden, terwijl in dien tijd de T.B.C. onrust barend om zich heen heeft gegrepen. Uw gift zij dit jaar dus Koninklijk. Donderdag 13 Sept. 1945 zal er een beroep op de Burgers van Bols ward gedaan worden om een gave te geven voor het Comité „Bloemen tolk van onze dankbaarheid.” Voor het bij eengebrachte geld zal een groot aan tal bloembollen gekocht worden die I BOLS WARD’S NIEUWSBLAD

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1945 | | pagina 1