Christendom en Wereld
Ié
sief. 5
Mededeellngenblad vanwege het Militair Gezag, district Sneek. Verschijnt 1 maai p. week
Redactieraad. TJ. DE JONG, D«.J. VINK en J. VISSER
Predikbeurten.
Burgerlijke Stand.
9
2e Jaargang No. 4
5
der N.
725
)RE
T 10
boarte dan mei „foar spek
I
leverei
\Yi liter melk
3 liter melk
1 kg aardappelen
5 liter melk
1 kg aardappelen
D.
Er
snd
eel
:n
Sparta” door G. Baarda te Beetgumermolen
geschreven, opgevoerd onder leiding van den
leidin,
heer 1
trkui
conieën verdeeld wordt onder behoeftigen,
ouden van dagen en zieken. Dit prachtige
geschenk komt uit Noorwegen.
Verder werd een partij closetrollen ontvan
gen die onder de stichtingen verdeeld zijn.
Uit
aantal j
die ook telkens een goede bestemming
gen.
letten
iNS oj
p Dins-
J tmZ.
an. van
1.10.30
2; voo
or KU>
n 9-12
UM o|
1
tm Ki
bonnei
'AG 2
16 uur
(even
annen)
nvraag
i.
:n voo
van gei
n uil
-. 194
e WIT
in 9-1
1 LAA
vergaderde op
boekjaren). Er
waarvan 1
RLNGÏ
n zeldzai
welke o
op de la»
cers en t
wel in o
ILSWARD
uddags t
n Midi
exclm
anale lil
aan k
:n ver krij
ndien u
D. A.l
<DERD<
UARI J
OELE.
EMiN
ml»
wkrijgb
formalin
SWAP
afge-
zondei
3, 555,
5, 620
mede ook de gevolgen daarvan. Het kapi
talistisch stelsel is niet gebaseerd om in de
behoeften van de volksgemeenschap te voor
zien, doch enkel op winstbejag, zelfs ten
koste van het overgroote volksdeel. Over het
productiestelsel sprekende, toonde hij aan,
dat er bijna nooit overproductie behoefde te
komen, doch door te lage loonen, werkeloos
heid enz. ook aangekweekt door het kapita
lisme, ontstaat onder de bevolking een te
geringe koopkracht, waardoor automatisch
overproductie toch het gevolg wordt. Om
de groote productiebedrijven zoo lang mo
gelijk met groote winsten op gang te hou
den, zoekt men afzetgebieden in andere lan
den of tracht daarvoor koloniën te stichten
of met kracht en macht deze dingen van
anderen af te dwingen en daarom zijn ka
pitalisme, imperialisme en militairisme ver
wante verschijnselen. Weet men ten slotte
met zijn overproductie geen weg meer, wel
nu, dan maar de bedrijven geheel of gedeel
telijk sluiten en het personeel aan de werk
loosheid prijsgeven, met alle gevolgen daar
aan verbonden. En deze zijn niet gering te
achten. Want te lage loonen, te weinig koop
kracht en werkloosheid, kweeken niet alleen
een maatschappelijke inzinking, doch ook 'n
geestelijke inzinking, welke voor de samen
leving gevaarlijk kan worden. Men spreekt
tegenwoordig zoo vaak van werk-moeheid
der arbeiders. Dit is laster, maar waar dit
bij sommigen toch wel het geval is, dan komt
dat, omdat er bij hen geestelijk reeds iets
kapot is gemaakt, Gebrek en ontberingen
lijden zonder werk, schijnt nog lichter te
dragen te zijn dan met werk, doch zonder vol
doende koopkracht. Daarom propageeren wij
democratisch socialisme. Dat is, een volks-
regeering, naar den drang der volksmassa
om haar sociale en economische toestand
te verbeteren en haar stand te verheffen. Er
komt binnenkort een nieuwe breede volks
partij. Laten wij dan als S.D.A.P. samen
gaan. Het socialisme zal ons nader bren
gen tot het goede voor ons land en volk.
De heer Reftsma dankte daarna den sprekei;
voor de heldere uiteenzetting.
PARREOA. Onze plaatsgenoote mej. P. R.
van der Meer wist gisteren beslag te leggen
op den Isten prijs van f 40 op de kortebaan-
wedstrijd te Balie.
LONGERHOUW, De tweede gemeenteavpnd
van de Herv. gem. te Longerhouw-Scnet-
tens had Dinsdag j.l. plaats. Een dameskoor
onder leiding van mevr. Gelderman ver
leende medewerking. Evenals de voorgaan
de gemeente-avond is deze uitmuntend ge
slaagd. Nieuwe plannen werden beraamd.
TJERKWERD. Woensdag 16 en Vrijdag 18
Jan. werd in de „Harmonie" alhier het Jaar
feest van de Chr. jeugdvereen. te Tjerk
werd en'Dedgum gehouden.
HARTWERD. Dinsdag
van i
'ee ft
ooarte dan mei „foar spek en brea”. Hy
dideldeine ek hwat mei en wy laken der
hwat om Sa’n tastün wie it yn de oarloch
ek foar de fetsoenlike fêste-earmoede lijer
Hy dyng net mear mei yn it spul fan it
Iibben, men koe him net mear, hy hie near-
ne gjin boadskip. Lju, dy’t eartiids mei al har
wissewasjes nei master of komys gyngen
pasten nou wol op. Syn doar wie forlitten en
syn hüshülding takke aloan fierder óf. As
in „menear” siet er yn ’e tram tusken de
jonges fan ambachts- of boargerskoalle, dy’t
hanneien yn shag en eigenbou, hy seach de
bryfkes fan in ryksdaelder of in tientsje fan
han ta hün gean.en hy swei. Men koe
dochs neat, is ’t net wier en och, der soe
dochs wol ien kear in ein komme oan dizze
freeslike tastannen.
En nou is it frede. Wy hawwe NederlSnske
mannen fan formaet oan it roer. It sil nou
rjochtfeardich tagean. Dizze wjke koe men
yn de krante léze, dat de salarissen fan de
ünderwizers forhege binne. Hwat in ütkomst.
De trouden krije tweintich goune yn de
moanne forheging en de nettrouden tsien. As
men, seit de regearing, ütgiet fan in mearder-
jierrige ünderwizer, dan komt dy krekt mei
de noas troch de leanflier fan 62 st. de üre.
Nou, der dan!
De Minister doart net to sizzen, dat in ün-
derwizer like folie fortsjinnet as in boere-
arbeider, hwant dan soe er lige, né by de
óre rekkene komt er like heech. Men kin
der fan op oan, dat der in „juichkreet” op
giet yn de hushtlldings fan tsientüzenen fan
dizze minsken. Safier hiene hja it noch noait
brocht. As nou de bistjüren soargje wolle,
dat de ünderwizers ek 65 Oren skoalle dwaen
meije, dan binne hja hielendal gelyk oan dy
maetskippelike groep. It bigjint to daegjen
yn Nederlén. Nei fiif bitter, lange jierren
einlings en to’n lésten.inkomst!
Hoe lang wol dizze Nederlénske regearing
de ünderwizers fan it folk wachtsje litte op
de dei. dat hja materieel wer yn steat binne
diel fan dat tolk to wêzen? Yn Drinte binne
ünderskate gemeenten, hwer’t in tredde part
fan de plakken „vakant” binne. Moat it earst
op it raerst? Of hawwe ajlinnich stakers
hwat to sizzen.' Tj. de J.
Van het een komt vaak het ander. Zoo gaatraai Christendom gaan beiden mank aan
het in de wereld, onder de menschen, zoo hetzelfde euvel; het gaat bij beiden uitslui-
gaat het ook wel in de krant. De discussie tend om de enkeling, niet om het geheel;
over het onderwerp: Godsdienst Prjvaatzaak i beider fout is hun individualisme. En nu er-
leldde onze gedachten over naar de vraag kennen wij gaarne, dat door beiden veel
naar de verhouding tusschen Christendom -1—-
en Wereld. De overgang van het een naar
het andere is bijna onvermijdelijk, vooral
wanneer men met zijn beide beenen midden
in dat Christendom wil staan en midden in
de Kerk. Vandaar, dat wij er hier over schrij
ven. Alweer, men versta onze bedoelingen
goed. Het gaat ook hier niet om propa
ganda, alleen als steeds om zoo zakelijk
mogelijke voorlichting, al zijn wij er ons
bewust van, dat volstrekte objectiviteit
hier als overal onbereikbaar is, alleen be
reikt zou kunnen worden (misschien), bij
een houding van karakterlooze neutraliteit.
Toch zal men goed doen bij het lezen van
deze overdenking te vergeten, dat de schrij
ver een „christelijk” en kerkelijk man is.
Men verstaat zijn bedoelingen dan vrij ze
ker het best.
In de woordverbinding: Christendom en We
reld ligt een probleem. Het te belichten kan
al weer van groot belang zijn bij de vor
ming van een zuiver oordeel over de feiten,
die hierbij aan de orde komen.
Men heeft het Christendom vaak een ver
zuim ten aanzien van de wereld verweten en
wij meenen: terecht! Het heeft zijn taak aan
de wereld vaak zeer gebrekkig of heelemaal
niet vervuld, het heeft die taak vaak niet
eens gezien! Het zag wel zijn taak aan de
enkeling en heeft die ook vaak met voor
beeldige trouw en toewijding vervuld. Te
denken valt hier aan al het werk van barm
hartigheid, dat vanwege de Kerken door de
eeuwen heen is verricht. Maar daarom gaat
het hier niet, niet om de verhouding van
het Christendom tot de enkele mensch, maar
om de verhouding van het Christendom tot
de wereld als geheel, tot de menschheid
als collectiviteit. En hier is men vaak droe
vig in gebreke gebleven. Twee uitingen
daarvan willen we hier signaleeren,
In de eerste plaats een piëtistische ortho
doxie, voor wie heel het geloofsdenken op
ging naar de persoonlijke zaligheid, naar
net leven hiernamaals: hoe be-ërf ik het
eeuwige leven, hoe kom ik in den hemel.
Geen Christen zal het groot belang van deze
vraag ontkennep: er wordt wel eens wat al
te licht overheen geleefd! Het is één der
kanten van waarachtig christelijk geloofs
leven, maar en dat vergat men slechts
één kant. De andere zijde ervan, daar waar
het gaat om God en de wereld, die vergat
men, zag men niet. Men was daarbij vaak
volkomen te goeder trouw, maar dat neemt
niet weg, dat het een bedenkelijke, ja ge
vaarlijke eenzijdigheid was. Bij oc zorg om
eigen zaligheid liet men de wereld op haar
beloop, die graag niet anders wilde dan met
rust gelaten te worden! De andere uiting
van deze miskenning van een taak aan -de
wereld als zoodanig heeft men te zien in
het liberale Christendom met zijn scheiding
van godsdienst en wereld, zich openbarend
in de daar vaak gehoorde leus: geen poli
tiek op de kansel.
Wij dienen die leus goed te verstaan. Voor
zoover zij beteekent: geen partijpolitiek op
de kansel verklaren wij ons gaarne ac-
coord. Maar zij beteekende vaak méér. Zij
hield vaak in, dat het Christendom geen be
moeiing met de wereld, met het staatkun
dige en maatschappelijke leven diende te
hebben, dat dat gebieden waren, waar eigen
wetten golden en gelden moesten. Daarin
komt de eenzijdigheid ook van deze kijk
aan het licht en ook hier gaf men de we
reld de vrijheid, die zij maar al te gaarne
wenschte. Piëtistische orthodoxie en libe-
Stadsnieuws. -
BOLSWARD HELPT INDIE,
De Zaterdag gehouden collecte heeft ruim
f5000,opgebracht. Met Kerstmis werd in
de voor dit doel gehouden Kerkcollecten
reeds f2000.ontvangen. Bolsward bracht
dus totaal f7000.— op.
JAM UIT NOORWEGEN.
De afd. Bojsward van het Roode Kruis ont
ving dezer dagen een groote zending jam,
die met medewerking van de diverse Dia
conieën verdeeld wordt onder behoeftigen,
ouden van dagen en zieken. Dit prachtige
erder werd een partij closetrollen ontvan-
Amerika werden reeds benige malen een
pakketten levensmiddelen ontvangen,
c telkens een goede bestemming kre-
TZUM. Op de j.l. keuring van dekhengsgten
te Leeuwarden van „Het Ned. Trekpaard”
had onze plaatsgenoot de heer Y. K. Osinga
een schitterend succes, doordat zijn beide
hengsten voor 4 jaar goedgekeurd werden,
terwijl Karel K 1818, door het heele land
beroemd, met den eersten prijs werd be
kroond. Marin van Sasput K 1818 mocht
wegens zijn leeftijd niet aan de premies deel
nemen.
OOSTERLITTENS. IJsclug „Eendracht” van
leden estafette (15 3-tallen) le. D. Woud-
stra, W. Wieringa en mej. Tr. Wieringa.
2e F. Boersma, J. T. Rodenhuis en mevr, A.
Terpstra-Broersma; 3e Joh. Felkers, R. Jel-
lema en mej. A. Hoekstra; 4e J. W. Durksz,
R. Bouwhuis en mevr. S. Jouwsma-Runia.
OOSTERLITTENS. Bij het hardrijden kwam
de vrouw van bakker W. Steegstra zoodanig
te vallen, dat zij een hoofdwonde opliep en
met een gebroken been werd opgenomen.
ITENS. Een 6-jarig knaapje van den veehou
der Th. Bonsma kwam op het ijs te vallen
en brak een been.
ITENS. De begr.vereen, „De laatste Eer”
vruchtbare wijze (over 2
waren 8 diensten verricht,
1 van buiten. De heeren O. van
der Weide en R. Hellinga, resp. voorzitter
en secr. werden herkozen, alsobk bode
Lammertsma en hulpbode E. Lemstra.
was een klein batig saldo.
ITENS. De afd. „Itens en O.'
hield ledenvergadering. Wegens vertrek
de secr.esse H Andel_ 2.
noemd de heer S. Hoitinga, verder herko
zen T. Winkler-Slccama, T. Spannenburg-
Pagels en H. Reitsma en J. Bakker. Er was
een batig saldo. Kascomm. F. van der Tol
en S. Hoitinga. Er zal worden gelezen uit
„de Gielgoerde”.
V.
van
Andëla-Boëlens werd be-
Gedrukt I. o. v. M. G. bij de Fa. A. J. OSINGA - Bolsward Vrijdag 25 Jan. 1946
HARTWERD. Dinsdag j.l. geraakten drie
Bolswarder jongelieden door het ijs van de
Leeuw.vaart. Twéé hunner werden vrij spoe
dig op het droge gebracht, doch de derde
kwam in levensgevaar te verkeeren. De ca.
16-jarige Tj. Dijkstra van Hartwerd begaf
zich daarop gekleed met de schaatsen nog
onder, te water en mocht het genoegen sma
ken den reeds bewustelouze derde drenke
ling te redden. Een woord van hulde voer
dit kordaat optreden is hier w> 1 op zijn
plaats,
NIJLAN, „Nut en Nocht” hat Tiisdej foar
de twadde kear it blijspul „Muoike Rins fan
Deinum” opfierd, Foarst op 15 Jannewaris to
Blauhüs en forline Tiisdei to Ysbrechtum In
tankber publyk wie tsjöge fan de beide op-
fieringen en der gyngen stimmen op noch
in ütfiering to jaen yn ien fan de earstkom-
mende wiken to Blauhüs.
WOMMELS. Aangenomen naar de Geref.
gemeente van Overschie Ds. W, J. Meister
alhier.
WOMMELS, 21 Jann. De Krite Wommels-
Easterein fan de Frysk Nasj. Jongerein is
foar de wintermoannèn mei nij Iibben en nije
moed tit ein set. Foarst de opkomst nei it
Kongres nou de doarpsjoun mei sprekker
Halbe Doele oer „Jongerein en Fojkshege-
skonlle", foardragen, sjongen en de opfie-
ring fan „De jacht om it gouden keal". Tige
slagge, mar spitich. dat der sa’n bytsje trou
den wiene. It bernewurk hat syn gerak ek
wol krige, De fortelmiddeis wiene alle kea-
ren tige biset.
WOMMELS. De Ned. Chr Vrouwenbond
hield een bijeenkomst waarbij als spreker op
trad Ds. P. H. de Bres van Kubaard, on
derwerp; „In en om Indië” waarin hoofd
zakelijk de toestand voor den oorlog werd
geschilderd en de conflicten die zich thans
voordoen Het bezoek was matijs
WOMMELS, 21 Jan. De afd. Hennaardera-
deel van het Groene Kruis hield jaarverga
dering onder leiding van A. Hibma. Blijkens
het verslag der secr.boekh. J. Timmer telt
de afd. 1019 leden en werden in 1945 door
zuster de Jong afgelegd 2124 bezoeken en
uit de depóts 561 maal goederen uitgeleend.
De balans sloot met een batig saldo. Er zal
nog eegig materiaal als ledikanten enz. wor
den aangeschaft. Herkozen werden P. Boer
sma, Itens en A. Hibma en M. Talens Wom-
mels. Nadiü werd de film „Wit Wint” ver
toond, waarbij vooral de t.b.c.bestrijding
belangrijk is en een propagandist der O. A.
V. te Groningen een woord sprak. Besloten
werd een damescomité op te richten, om on
der leiding van zuster de Jong in deze ge
meente huisbezoek te doen.
WOMMELS. De ijsclub „Winterwille” hield
een langebaanrijderij over 5000 M. (17 deel
nemers). 1ste prijs W. Wijnia, Edens; 2e J.
Oosterhaven, Edens; 3e F. W de Boer,
Wommels; 4e R. de Boer, Spannum. De laat
ste 10 ronden werd gereden in 7’/2 rnin.
Rijderij schoolkinderen.
Jongens 6, 7 jr.: 1. J. Lettinga; 2. Appie
Schaafsma; 3. Anne Hempenius. Jongens 10
en 11 jr.: 1. Ynfe Gosliga; 2. F. Bconstra;
3 Hendrik Twijnstra. Jongens 12 en 13 jr.
1 Douwe Wijnia; 2 Sjirk van der Zee; 3 Wil
lem Postma. Jongens 14 en 15 jr.: 1 C.
Spannenburg; 2 Haije Hiemstra; 3 Meine
Bijlsma.
Meisjes 6 en 7 jr.: 1. Pietje Tiemstra; 2
Foekje Twerda; 3 Eppie Boonstra. Meisjes
8 en 9 jr.: 1 Akke Twerda, 2 Sjoukjei Bos
ma; 3 Sjoukje Twijnstra. Meisjes 10 en 11
jr.: 1 Jeltje Sijperda, 2 Trijntje Hempenius;
3 Goitske Kuipers. Mteisjes 12, 13, 14 en 15
jr.; 1 Tine Douma; 2 Trijntje de Haan; 3
leitje Bijlsma.
t)oor den beheerder der C. Z.fabriek werd
melk verstrekt.
TZUM. Op uitnoodiging sprak alhier voor
de C. H. de heer van der Vlerk van Hui-
zum over een nieuwe tijd voor Kerk en
Maatschappij, zich kenmerkende door het
streven naar meer eenheid. Geen stteven naar
macht, maar naar geestelijke kracht, tot heil
des volks en tot eer van God.
1 en
i goed werk van barmhartigheid verricht is,
dat in beiden veel oprechte; religieuze ernst
heeft meegesproken. Maar beider fout is en
blijft het Christendom tot een pers< j':e
aangelegenheid versmald te hebben, de taak
van het Christendom niet te hebben gezien.
Veel verzuim van Kerken kan daaruit be
grepen worden. Het was niet altijd onwil,
onaandoenlijkheid, nog minder bewust partij
kiezen voor de machtigen der aarde, voor
het kapitalisme en aanverwante verschijn
selen, al kan niet ontkend worden, dat juist
de miskenning van de bijzondere taak van
het Christendom aan de wereld de Kerken
heel vaak in een gevaarlijke nabijheid van
dit alles hebben gebracht en dat zij niet
steeds aan het gevaar ontkomen zijn om
juist door hun verwaarloozing van hun op
dracht ten aanzien van de wereld de schijn
en ook wel meer dap dat te wekken
van een sanctioneering van de wereld in
haar zóó-zijn en een wijding van de ge
geven aardsche werkelijkheid. Maar meestal
moet meer van eenzijdigheid dan van onwil
gesproken worden.
Christendom en wereld. Wij meenen, dat 't
Evangelie, ja dat heel de Bijbel heenwijst
naar een positieve taak van het Christendom
ten opzichte van de wereld. Het Christendom
mag niet tot individualistische heilsleer ver
smald worden als in de piëtistische ortho
doxie geschiedde noch tot een individualis
tische zedeleer als in veel liberaal Christen
dom. Het gaat in het Christendom om God
en mensch, stellig, maar evenzeer om God
en wereld. Men kan deze werkelijkheid van
verschillende kant benaderen en belichten.
Wij noemen er enkele.
Men kan van de centrale evangelische ge
dachte uitgaan van het Koninkrijk Gods. Het
gaat hierbij om de herschepping der wereld,
om een algeheel kosmisch herstel; men kan
ook zeggen: het gaat hier om de verwezen
lijking van het koningschap van God over
de gansche aarde, absoluut, restloos, zoodat
geen gebied, geen levensterrein aan Zijn
zeggingschap onttrokken is. Men mag de
gedachte van 't Godsrijk niet versmallen tot
een gesteldheid van de Individueele ziel (het
Koninkrijk Gods is binnen In u) of tot een
staat van zaligheid, die eerst na den dood
(in den hemel) wordt bereikt Het Godsrijk
is bestemd voor deze aarde (Uw koninkrijk
kome, Uw wil geschiede gelijk in den he
mel,. alzoo ook op deze aarde, leert Christus
Zijn volgelingen bidden en aj verklaart Hij
voor Rilatus, dat Zijn rijk niet van deze we
reld is, d.w.z. niet uit deze wereld, dat be
teekent niet, dat het niet voor deze wereld
zijn zou). Nu werpe men niet tegen: ja maar
het Godsrijk is iets heel aparts; het komt
niet door menschen, het komt door God;
menschen kunnen het alleen maar verwach
ten. Ik weet het. Maar men bedenke óók:
dat verwachten is iets anders dan lijdelijk
afwachten, is een zeer nadrukkelijk zich
voorbereiden en de Kerk is naar haar diep
ste wezen: een vooruitloopen op, een anti-
clpeeren van het Godsrijk, een voorafschadu
wing ervan en die Kerk heeft tot taak om
heel de wereld tot de houding van dat posi
tief verwachten te bewegen. Zoo is in de
verwachting van het Godsrijk de taak van
het Christendom, concreter van de Christen
heid, van de Kerk aan de wereld gegeven.
Het gaat om de heiliging der aarde, het uit
roepen van Gods koningschap!
In een volgend artikel willen we die ver
houding van Christendom en Wereld nog van
een andere kant benaderen. Vk.
De revue was buitengewoon verrassend en
onderhoudend; voordrachten, gymnastiek-
nummers, dans en kleeding, waren fijn.
Als bewijs van waardeering en erkentelijk
heid ontving de heer Baarda een blijvend
aandenken; de leider en helpers leder een
boekwerk.
De revue zal nog viermaal voor verschillen
de personen worden opgevoerd. Een woord
van hulde en dank aan het bestuur van
Sparta,.
ARUM. In de vorige week bracht de muziek-
vereen. „Wubbenes Jacobs” den heer S. Rek
ker een serenade voor het buitengewone feit
dat deze ruim 50 jaar aaneen bestuurslid
en secr. van de Chr. schoolvereen. was ge
weest. Al dien tijd heeft de heer R. getoond
de rechte man op de rechte plaats te zijn.
MAKKUM, 21 Jan. Alhier werd een bevrij-
dingswinterfeest gehouden, uitgaande van de
ijsclub „Makkum en O."
Het bestuur had er alles opgezet om aan een
en ander een feestelijk karakter te geven, ’s
Middags 1 uur werd door 25 ploegen ge-
costumeerde rijders en rijdsters een optocht
gehouden door de plaats, begeleid door de
beide plaatselijke muziekkorpsen. Er was
groote belangstelling. De uitslag hiervan is:
As.t,e PJ$8: Jurjen Poepjes, Makkum, mej.
Willy Brauns, Roermond, H. Jansma, Mak
kum. 2de prijs: mej. Lokke van der Wal-
Blom en mej. Marie Rinia. 3de prijs: mej
Stien Popma, Gaast.
Daarna volgde een rijderij en wekte bij de
duizenden toeschouwers niet alleen groote
spanning, doch ook groot vermaak op. Hier
werden de prijzen als volgt gewonnen, le.
A. Osinga, Cornwerd, mej. Stien Popma,
Gaast en Jurien Poepjes. 2e. S. Poepjes,
mej Maaike Walsma, Witmarsum en W.
Bakker. 3e. W. Rinia. mej. G. Oostenveld,
J. Hoekema. 4e. Jacob Poepjes, mej. Griet
Popma, Gaast en Jo. Bouma. Waar geen
plaatsnamen bij staan is de woonplaats
Makkum.
J1JAKKUM, 18 Jan. De ijsclub „Makkum en
O. hield een hardrijderij onder zijn leden
op het Ijsselmeer. De uitslag was als volgt:
le prijs: A. Osinga, Cornwerd; 2e, D. A. de
Boer, Gaast en 3e. Y. Smink van Gaast.
Daarna werd nog geen wedstrijd gehouden
voor de zg. afgevallenen Hiervan was de
uitslag: le B. Feenstra, Gaast; 2e Tj. van
der Velde, Piaam; 3e H. Jansma, Makkum.
MAKKUM, 18 Jan. Hedenavond werd op ini
tiatief van eemge voorstanders der S.D.A.P.
in hotel „de Prins” een openbare vergade
ring gehouden, waarin de WelEerw. Heer
Ds. vink van Bolsward zou spreken over:
„Democratisch Socialisme”. De heer M. Reit
sma opende de vergadering op de gebrui
kelijke wijze en gaf te kennen dat hij met
genoegen de leiding op zich had genomen en
zoodoende zijn medewerking wilde verlee-
nen om te komen tot het oprichten van een
plaatselijke afdeeling der S.D.A.P.
Ds. Vink, het woord verkrijgende, bestreed
op uitvoerige wijze het kapitalisme en daar-
726
727
728
B 69
B 70, C 70
Bonkaarten LA, LB, LC 602.
A 02 melk l'z
B 02, C 02 melk
002 aardappelen
Bonkaarten KD, KE 602Ï
250 gram jam, stroop, enz
1 ei
pl.m, 112 gram huishoudzeep
250 gram zachte zeep
Bonkaarten LD, LE 602:
D 02, E 02 melk
502 aardappelen
Tabakskaarten enz.
2 rants, rook- of shagtabak (geen
sigaretten of sigaren)
Eram choc, of suikerwerken
100 gram choc, of suikerwerken
WONSERADEEL,
^ln^1(e Kamstra te Schraard Anna
dv Sijbren Oostenveld en Dirkje Altena té
i N.ëhmoltPïniU| ^er’JV Jac°b L&m:
Hiilk e dv u je fiem8tra te Zurich.
ser te Aran? H,emsVa en Cornelia Vis-
Ondertrouwd: J°uke Wouters te Harlineen
en Franskje Feenstra te Pingjum. 8
Overleden: Keimpe Roedema 70 jr, echtgen
van Imkje Nadema te Wons. 1 ecnt®en-
HINDELOOPEN
December 1045.’
Geboren: Gatske Lolkje, dv Douwe de Boer
en Jantje Steenbeek. Grietje Akke Elizabeth
dv Johan Ebertus Stallmann en Antje Huis-
Antnké ?rn^i8. Sijb01t Klalren‘en
Antke Smit Josefina Trijntje, dv Jan Zoet
hout en Tnjntje Bijlsma. ïiiikë, dv Jan Hep-
kema en Jantje Schaafsma J P
Gehuwd: Dirk Baartse té Lisse en Hinke
«k^nntr;a‘ Jan i'yieroma te Worl<uni en Tjit-
ske Dejnum. Jejle Eekma en Sjutje Sjoerds.
AANVULLING BONNENL1JST
geldig tm 2 Februari 1946
Bonkaarten KA, KB, KC 602;
.-5 250 gr. jam, stroop, boterhampasta
100 gram koffie e”Z’
pl.m. 112 gram huishoudzeep
250 gram zachte zeep
J^kg aardappelen
foar nedich om yr/
Jen fan üs folk yn dé
oarloch yn och sokke sobere omstannichhe-
den omheukere hawwe.
De Dütske methoade wie, to sizzen, dat alles
op itselde peil fan 1940 bliuwe moast, gjin
forheging, gjin opslach en gjin priisforhe-
ging. Dat wie de offisiele „wierheid” en de
echte wierheid wie, dat de dingen sa djür
waerden d^t in gewoan minske se net mear
bitelje koe. Dat hat toneistenby fiif jier
duorre. De lju, dy’t guod hiene, koene har
wol rédde, hja hiene wapens, dos de boe
ren en de winkellju koene har fordigenje
tsjin dizze gemiene polityk. Hja hawwe dat
ek dien, guodden knap oaren ünfatsoenlik,
ik wol der neat mear fan sizze, Bonnehan-
nel, foardoar en efterdoarpolityk, ja folie net
genöch is der bard. Mar der wie ien kata-
gory, dy’t de hiele oarloch troch oan it
koartste ein lükte, dat wiene de lju mei in
fêst lean, salaris of fêst ynkommen. It wie
forgoed: fêst jild en fêste earmoede. Hwa
der mear fan witte wol, kin dat wol fan my
gewaer wurde, mar it wie lang net moai.
Dizze tüzenen minsken by it underwiis, by
de post, by de tram, op in kantoar, as kon-
sierge of hoe dan ek, binne materieel de
oarloch trochkrüpt en ta it léste stikje tit-
mergele. Hja seagen in bulte büten de wet
omgean, mar it wie net foar harren; bidlers,
dy’t neat to ruiljen of oan to bieden hiene,
stiene se by de skuonmakker en de klean-
winkel, it wie hast altyd né!
De klean fan heit en fan mem giene nei de
jonges en de famkes, dy’t yn fiif jier tiid fan
bern ta feint of faem opwoechsen en dochs
hwat oan ha moasten, men fordigenje jin
mei alle fetsoenlike middels, mar it fetsoen
wie net bot yn tel. Men gyng foarby, op it
lést hast fan alles foarby, allinnich de cen
trale keuken woe noch de sinten van de
„lytse oarlochsman” oannimme. Binammen
de minsken fan it ünderwiis stiene der min
foar, troch har amt wiene hja utsluten fan
hiel wat middels, dy’t oaren oangrypten en
har pover salaris bleau aloan op desejde
hichte.
As bern hiene wy by it boartsjen faken de
ien of de oare, dy’t net alte, alte wie, dy
Bolsward helpt Indië.
Het is niet nodig, dat ik een lang betoog
°Yef d.e Pflcht om de repatriërenden
uit Indië te helpen. De Bolswarders hebben
trouwens reeds het bestaan van een finan
ce collecte erkend d0°r m‘ld te gege" V00r
de°urhlLntL?Va'd 5„nOg "iet af‘ De
ward zal aaJ tient«'len woningen te Bols-
want at Ok in?g nopend moeten worden,
hebbad liJ’VerlO/g^nger8” moefen onderdak
nebben. Ik weet dat er bezwaren ziin im-
te...,al?g .het,ben we de vrijheid gemist-
weer"&?Z°ek' E" n”
fea?ol,,^Sïo7ebijkdaen "iet Zeggen’
zullen bezoeken o£ het doe^The
gastvrij en barmhartig d 1 °penen;
Wn. Burgemeester:
Bolsward, 24 Januari ^94^' TUINEN-
Margaretha, dt Freerk de Wug,na Puotma-
Janke Schouwerwou ««‘jenga en
deï teWUtrecT J°"g A"na Prina>
Overleden: Anna Mobach 77 lr wed «n
Hendrik Orunstra. Elisabeth F apoer 79 ir
wed van Johannes C van Bereed T.m^2
™c.„ter 7S 1“,^
Fan de Martiny-toer.
Der is net folie bigryp
to sjen, dat greate diele
den omheukere hawwe.
op itselde peil fan 1940 bliuwe moast, gjin
ging.“Dat wïe_ de'offisiele wierheid” en de
waerden d^t in gewoan minske se net méar
bitelje koe. Dat hat toneistenby fiif jier
duorre. De lju, dy’t guod hiene, koene har
UV) ZIJCA WMjJClJO, UUö UC UUC-
de winkellju koene har fordigenje
”7 7*"Y---t
ek dien, guodden knap oaren ünfatsoenlik,
ik wol der neat mear fan sizze. Bonnehan-
nel, foardoar en efterdoarpolityk, ja folie net
genóch is der bard. Mar der wie ien kata-
gory, dy’t de hiele oarloch troch oan it
;.i
fêst lean, salaris of fêst ynkommen. It wie
J.. ...i
der mear fan witte wol, kin dat wol fan my
ZONDAG 27 JANUARI 1946.
NED. HERV. KERK.
Achlum-Hitztun 2 u. Ds. S. Postma van Win-
sum. Arum. 9.30 u. Ds. de Jong van Peins.
Bolsward. 9.45 u. Ds. J. Vink en 6 u. Ds.
van Wijk. Bolsward. Ev. „Ons Gebouw” 9.30
11 en 5 u. Ds. Oskamp. Burgwerd. 9.30 u.
Ds. van Leusden (Voorb.) en 1.30 u. de heet
9.30
ig. Tjerkwerd.
Ds. Bonting.
2 u. Ds. Brink. Hindeloopen. 9.30 u. en 2
y-x w w y«v k w y -
9 u. Ds. Molenaar. Itens. 1.3Ó u. Ds. Postma
(Fr,_djenst). Kubaard 9.30 en 1.30 Ds.
1.30 u. Ds. kempi
Bonting (Voorb.)
Tamniinga (jeugddienst).
i. Ds. van Leusden. Schel
Wijk. Bolsward. Ev.
m 5 u. Ds. Oskamp.
de Koning van Oosterlittens). Dedgum.
u. Ds. van der Brug. Tjerkwerd. 2 u. dez.
Exmorra. 1.30 u. Ds. Bonting. Ferwoude.
2 u. Ds. Brink. Hindeloopen. 9.30 u. en 2 u.
Ds. Wouda (H. A. en Dankz.). Idsegahuizum
9 u. Ds. Molenaar. Itens. 1.30 u. Ds. Postma
van Winsum. Klmswerd. 9.30 u. Ds. Bijleveld
(Fr. djenst). Kubaard 9.30 en 1,30 u. Ds.
de Bres (H. A. en Dankz.), Lutkewierutn.
1.30 u. Ds. kempenaar, Makkum. 9.30 u. Ds
Bonting (Voorb.) en 2 u. de heer Nauta van
Sneek. Oosterend. 9.30 u. cand. Ooethals en
2 u. Ds. Tamniinga (jeugddienst). Oosterlit-
tens. 2 u. Ds. van Leusden. Schettens, 9 u.
Ds. Gelderman (H A.) en 1.30 u. dezelfde
(Doop en Dankz,), Schraard, 9.30 en 1,30 u.
Ds. de Reus. Tzum. 9.30 u. Ds. Nieber en
1.30 u. de heer Oosterhaven van Epe Win
sum. 10 u Ds Postma. Winsum (Ev.) 1,30
u. de heer Brouwer van Menaldum. Wit
marsum. 9.30 u. Ds. Brink. Witmarsum (Ev)
1.30 u. Ds. van Hoeven van Wons. Wolsum.
9.30 u. en 130 u Ds. Gordeau (H. A. en
Dankz.) Wommels. 9.30 u. Ds. de Stoppe-
laar (voorb.) Hijdaard. 2 u. Ds. de Stoppe-
laar. Wommels (Vrijz. Herv. Ev.) 2 u, Ds.
Vink. Wons 9 u. Ds. van Hoeven en 1.30 u.
geen dienst. Zurich 9.30 u. Ds. Tamminga
Pingjum. Ev. 1.30 u. de heer Tietema.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Bolsward. 9.45 u. Ds. E. H. Boer Hindeloo
pen. 2 u. Da. Treffers. Makkum 9.30 u.
Ds. van Drooge,
GEREF. KERK.
Hindeloopen. 9.30 u. en 2 u. lezen. Makkum
9.30 u. en 2 u. Ds. Buitink van Nieuw-
Beets. Tjerkwerd. 9.30 en 2 u. lezen. Tzum.
9.30 u. lezen en 1.30 u.??? Wommels, 9.30
u. lezen en 2 u. Ds. Meister.
BAPTISTE GEMEENTE.
Makkum. 9.30 en 8 u. Evang, J. Sevensma
van Amsterdam.
BOLSWARD,
van 10 tot en met 24 Januari 1946.
Geboren: Jantje Oeeske, dv Pieter Piekema
en Geeske Oppenhuizen, Klaske, dv Pieter
van der Zande en Anna Smits. Agatha, dv
Sjoerd Koopmans en Tietje Appeldooren.
Ivonne Titia, dv Jan Hiemstra en IJnskje
»>Uit den Omtrek.
WITMARSUM, 21 Jan. Benoemd tot machi
nist aan een melkinrichting te Beverwijk de
heer H. van der Honing, thans in gelijke be
trekking alhiér.
WITMARSUM, 22 Jan. Hedenavond hield de
Vereen. Volksonderwijs een openbare feest
avond in hotel de Vries. Voor het eerst trad
ten tooneele een jeugdgroep o.a. leerlingen
van de ulo school alhier met het stuk „De
gestoorde repetitie”. Alle eer komt spelers
en leider de heer P. Hartog, toe, die bij
monde van Wim Boersma Jr. een enveloppe
met inhoud voor zijn moeite ontving. De aan
wezigen hebben ten zeerste genoten.
ARUM. De gymn.ver. „Sparta” vierde haar
zilveren jubileum onder leiding van den hr.
H. Hogenhuis. Deze memoreerde dat oprich
ters waren: H de Jong, N. van der Werf en
wijlen J. Postma. Gelukwenschen, bloemen
manden, een voorzittershamer, een eeretee-
Jken, een damesspeer etc. etc. werden ver
eerd door den heer H. de Jong te Gronin
gen, eere-voorzitter, Falkena van Bolsward
v. h. district Leeuwarden en Lycurgus Wil
helmina te Bolsward, J. Oly te Leeuwarden
als oud-leider, J. Broersma te Arum, als
kerkv. en lid beWaarschoolcomm., A. van der
Leij als oud-lid, M. van der Weerdt voor
Voetbalvereen, v. d. Witte voor V. en O. te
Witmarsum; v. d. Fliet voor Vlugheid en
Kracht te Harlingen; S. P. Huizinga voor
K.V. Willem Westra; M. R. Hiemstra voor de
IJsvereen., P. Anema voor Chr. gymn-.ver.
Vitesse te Arum.
Onder de gen. bevonden zich ook de eere-
leden mevr J. Hilarides-de Boer, mevr. P.
Westra-de Jong en den heer O. Takema.
Na de toespraken werd de revue: „25 jier
opgevoerd onder leiding
leer Joh. van Zandbergen, met pianobege-
ig van mevr. L, Sulerveld-Bruinsma. De
R, Wiersma verzorgde geluidspreker.
id te 8 i
n PraoK
V 10
X*10
825
826
827
828
MUITSI
PRINCE
i met in
p de 3
RGSMI
len begt
Voensd
or and(
■t Bestu
Jan. 1/
4 oensda
Iherstelle
ing.
lichting
I, 552;
61Q
TA”
to Bitgi
ing fan
luierveld
istyk.
Arum)
lannewa
ifé Lukl
•cegje)
26 |ani
i f 2 -i
er 16 |i
'UNSJE
ltd. Wot
Noord di
lur, in h
3RAND
sopvattii
E'.TUU
9, verkt
8-9 t
ial. F.bi
en 1 6 |t
TIJD
194
ing fan
s en a
op noo
-HM
ischap
DSM A
ESTUI
'en 18 |i
sma, Sm
itengewo
Idberoem
leisje
i.
0
e
BOLSWARD’s NIEUWSBLAD
-b.‘
-:gi
