De huidige politieke partijen
)D
at bovti
X
M
n”
WARD
(Vervolg)
CKUM
swari
1.231
bKËNi
ilbun
UM
LRDEN
Pruimii
o Zwart
Liguste
Seringa
en). W
RIF-
eidef
taai,
'el. 381
jenomet
aat nisi
1
DulaRki
répara»
end (Ji
□en 4fe
Sneek-
oefbao
•207
NERI
JSWAsi
r a uui
637 Algemeen
638 Algemeen
Fan de Martiny-toer.
Predikbeurten.
Mededeelingenblad vanwege hei Militair Gezag, district Sneek. Verschijnt 1 maal p- week
n I kj Redactieraad: Tj. DE JONO, Ds. J. VINK en J VISSER W -•_» kA 4A4A
2e Jaargang No. 12 Gedrukt i. o. v. m. o. bij de Fa. a. j. osinga - Bolsward Vrijdag LL Maart
Uit den Omtrek.
Stadsnieuws.
Burgerlijke Stand.
Buitenlandsch Overzicht
Bonnenlijst
Dijk van
richt de vereeniging „Winsurn vooruit”,
T 20
00 K.G,
□rden
irden
tuur.
1
ENS-
I 21 Mill
SWARI
t tnaku
der all)
voot
vow
?erd
cht*
nog
nog
6 liter melk
1 kg aardappelen
men
ding
wie
en
1 (toei.) uir de Ned.
inram-Baard Ds. C. J.
>WARD
ook ii
in moei'
LOGIi
0
e
nam,
r. Te
jorm.
Te
erdag
RUM
r; te
van
wor-
ssier.
1»
IAK-
23
)0 - 20
Jt inlid
iraatf
listiscll
uitgcnw
legenhel
uur
Ci ms we:
Q.
tejtenl
leeftijd
z rants, rook- of shagt
sigaren of sigaretten).
100 gram choc, of suikerwerken
100 gram choc, of suikerwerken
idsel. D
Grefoloo
r-)
tesprekle
tot 7 UB
b.g.
n of
rt.
hoo
king
Dis-
politie ii
reking q
en 6 nit
BUSSEI
N. T M
SER HOI
len rijde
1st Beton
ffuma
ÏDËRËi
aangeboden. Tenslotte
>r al het goede.
ieder»
en wij I)
rimteriii
WEESP—BOLSWARD.
Deze beide plasten zijn door de hongers
nood in begin 1945 door een hartelijke
vriendschapsband verbonden geworden. Toen
ook de hongersnood in Weesp dagelijks haar
slachtoffers eischte, heeft de burgerij van
Bolsward die van Weesp de helpende hand
toegestoken in den vorm van een schip met
levensmiddelen. Met groote blijdschap en
ontroering werd dit geschenk aanvaard.
Per persoon kon direct 8 kilo aardappelen
worden verstrekt. Dat was een ongekende
rijkdom. Om eenmaal uiting te kunnen ge
ven van de groote dankbaarheid werd met
een spontaan geofferd.
Er werd een comité Bolsward opgericht, dat
ten slotte, na overleg met den burgemees
ter van Bolsward, met de plannen kwam
van een blijvend aandenken in den vorm van
een glas-in-lood-raam.
Dinsdag 19 Maart had In het gemeentehuis
de overdracht plaats. Op de bovengang van
het gemeentehuis, waar de drie ramen een
plaats kregen, was om half twee een klein
gezelschap, de gemeenteraad en eenige ge-
noodigden, aanwezig,
Burgemeester Dotinga van Weesp verhaalt
dan in korte trekken van den noodtoestand
In Weesp. Hoe dankbaar de burgerij van
Weesp was met uw geschenk kunt U thans
aanschouwen.
De heer Louis Boermeester wordt lof toe
gezwaaid voor de wijze waarop hij de dank
baarheid tot uiting heeft gebracht.
Burgem. van Tuinen beantwoordt de toe
spraak van zijn collega en aanvaardt dit ge
schenk voor Bolsward. Hij zegt hartelijk
dank voor het feit, dat er in Weesp dank
baarheid is getoond.
De voorzitter van het comité Bolsward biedt
dan nog eenige aanplakbiljetten betreffende
de aardappeluitdeeling aan, die in het Ste
delijk archief zullen worden bewaard.
Daarna geeft de heer Boermeester, de ont
werper van de ramen, nog een verklaring
van de symboliek.
Het middelste raam vertoont de steden
Weesp en Bolsward. het schip en de schip
per die het voedsel uitdeelt De honger
wordt uitgebeeld door een moeder met kin
deren, die zij niets meer kan geven om den
honger te stillen. Het linkerraam vertoont
het wapen van Bolsward en het vuur waar
door ons land werd geteisterd, in het rech
ter raam is het wapen van Weesp aange-
bracht met de golven van het Ijsselmeer
A 20 melk: 1,,
B 20, C 20 melk:
088 aardappelen:
Dw.n««u wil «UZ,
Der is wol gjin ien groep yn ós folk, dy’t yn
de léste tweintich jier sa’n greate, prinsipiële
wiziging meimakke hat as it boerefolk. roar
tweintich jier wie alles kwat mei de boer en de
boerkerij noadich kie alhiel fry en «Ander
maetskiplike bining. De boer en syn arbeider
stiene op it fjild fan it ekonomysk libben, al-
linnich oanwezen op eigea krêft. Dit bitsjutte,
hja wiene like allinnich as in pream «Ander
roer yn in stoarmnacht. It like meast sa, dat
der yn Nederlén foar alles oandackt wie, docks
□et foar de wrotters fan it léa. Yn de «ery
sosiale wetten fan van Houten oer Talma nei
Aalberse en Romme wie it altitea wer de yn-
dustry en mynwurker, de amtner en de Ander-
wizer, mar nea de boer en de boerearbeider.
Trije faktoaren bihearskje it libbea op it léa:
foarst de prizen fan de produktea, twad de
hieren fan lén en pleatsen en trêd de leanen
fan feint, faem en arbeider. Bykommende din
gen binne de prizen fan masjinee en oar ark,
de leanen fan de fakljn en de prison fan féfoer
en kunstdong.
Foar 1930 wie kjir allinnich de Wet fan ta-
passing, dy’t aeuad waerd, dy faa fraeck en
oanbod, de ekonomyske wet. Dêrom waerd foar
mdlke «a fé, foar nöt «n zied, foar grioate en
trachten aafolle bard as da yaternasjowle
merk jaaa woe. Bat wie foar it lén do «ouder,
dar stjiHe ana de karde kop ivioh as altyd
wer tsjinoan en der wie sa’t it hjitte, gjin for-
win op. De stél waerd makke troch de hier.
En hwer’t de sterkste macht lei by de eigner
en dizze nearne oan boun wie as oan fraeck en
oanbod, koe de boer allinnich kéns meitsje as
hy mei in lytse, faek o sa lytse stél, genoegen
nimme woe. Wie de stél de measten to smel,
der wie sachs ien, dy’t der by opstapte yn de
hope, dat it meifalle soe en hy tusken de kou
wesketten wol it libben hélde soe.
De flier wie it lean fan feint en faem, fan ar
beider en mier. Dat moast leech hélden wurde,
oars hie er nei boppen gjin romte, dêrom trape
er fiks op ’e flier om, hwant de souder wie
hurd en sterk, dy kant At koe er gjin romte
fine. Kaem de souder omleech, sakken de pri
zen, dan bigoun er fülder to traepjen, hy wrik
te ek wol fan siden, mar de kouwesketten joe
gen meast net folie mei, allinich de flier wie
fan sêft minskefleis, dér hie er hwat mei to
sizzen.
Gyng de souder hwat omheech, dan libbe hy
alhiel wer op en koe rommer sykhelje, alteast
as de man fan de kouwesketten net krekt foar-
by kaem en miende, dat dy wol hwat tichter
neimekoar ta koene. Hwat er dan yn ’e hichte
woun, dat forlear er wer yn de breedte.
Dy’t dit byld goed yn kim opnommen kat, kin
nou syn eagen hast net mear leauwe. Yn min
der as tweintich jier is der nei alle trije kanten
sa’n greate foroaring kommen nf de greatste
optimist net tink» koe.
Yn minder as tweintich jier in
de stél gl
It is tinkt M., V.BV U» U4UU1LC WUIUX.U, U« UC
minsken fan it lén mei ynmoed dit kostbere
gebou fan har mienskiplike posysje hoedzje en
noedzje. Hwant yn it libben komt neat sünder
striid en neat bliuwt «Ander striid bihélden.
En yn de kommende jierren sil it de uterste
ynspaning fergje fan boer en arbeider om dit
skoandere bisit net wer to forliesen. T. de J.
V 20
X 20
ZONDAG 24 MAART 1946
Achlum-Hitzum. 1.30 u. Ds. Bijleveld van
Kimswerd Arum. 2 u. Ds. van Dijk van Wit
marsum Baard. 10 u. Ds. Postma Bolsward
9.45 u. Ds. Vink. Bolsward. Ev. in ,Ons Ge
bouw” 9.30 11 en 5 u. Ds. Oskamp. Burg-
werd. 9.30 u. de heer de Koning van Öoster-
littens en 1.30 u. Ds van Leusden. Exmorra.
9 u. Ds. Bonting. Allingawier. 1.30 u. de
zelfde (H D.) öaast. 9 u. Ds. Brink. Fer-
woude 1.30 u. dezelfde. Itens. 1.30 u Ds.
Postma van Winsurn Kimswerd. 9.30 u Ds
Bijleveld. Kubaard. 9.30 en 1.30 u Ds de
Bres. Lutkewlerum, 9.30 u. Dr. de Vos van
Sneek. Makkum. 9.30 u. Ds. van Hoeven van
Wons en 2 u. Ds, Huisman. Comwerd. 9 u.
Ds. Huisman. Oosterlittens. 10 u. Ds. van
Leusden van Burgwerd. Parrega. 9.30 en 2
u. Ds. de Loos Piaam. 1.30 u. Ds. Tammin-
ga. Schraard. 9 u en 1.30 u Ds. de Reus
(H. A. en Dankz.) Spannum. 9 u. en 1.30
u. Ds. Molenaar van Idsegahuizum. Tjerk-
werd. 9.30 u. Ds. van der Brug. Dedgum. 2
u. Ds van der Brug. Tzum. 9.30 en 1.30 u.
Ds. Nieber Winsurn. Ev. 1.30 u. de heer
Vellinga. Witmarsum. 9.30 u. Ds. van Dijk.
Wolsum. 9.30 u. en 1.30 u. Ds. Oordeau.
Wommejs. 9.30 u. Ds. de Stoppelaar. Hij-
daard. 2 u. Ds. de Stoppelaar. wons. 9 u.
de heer Tietema van Zurich. Workum. 9 en
10.30 u. Ds. van Veen en 5 u. Ds. Loos.
Hiedensdhap. 1.30 u. Ds. van Veen Zurich.
9.30 u. Ds. Tamminga Pingjum. Ev. 1.30 u
de heer Tietema
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Bolsward. 9.45 u. Ds. Boer. Hindeloopen.
10 u Da. Treffers van Staveren. Workum.
5 u. Ds. de Groot. Koudum. 10 u. dezelfde.
iper-
>digd.
Partijen gevormd, die contact nam met de
S.D.A.P., de V.D.B., de CJJ.U., de Chr. Hi.t.
Unie en de R.K.S.P.
Men zal opmerken, dat met bepaalde partijen
geen contact gezocht werd: met de Vnjheid»-
oond niet, die wel principieel de**- --ti«ck,
maar ook principieel antizociali«ti«ch ie. Om
deze laat«te reden kwam zij niet in aanmer
king. Hetzelfde geldt van de A.R.P. Ook zij iz
principieel democratisch, maar eveneen* tegen
stander van geleide economie andere dan als
noodmaatregel. En ook met de Communisten
werd geen voeling genomen om weer andere
reden: men kon hen moeilijk antisocialistisch
noemen, maar in hun kringen heerschen an
dere opvattingen omtrent de democratie dan
in het algemeen in West-Europa gangbaar
zijn; vandaar dat ook hen het gevaar van col
lectivisme steeds weer bedreigt
S.D.A.P., V.D.B. oa C.D.U. gingat enmiddel
lijk op de uitnoodiging in ea waren ieder voor
zich gaarne tot overleg bereid. De C.H.U.
schijnt nimmer op de gedane uitnoodiging ge
antwoord te hebben, hetgeen achterna uit de
daar heerzehende oneenigheid, die wij de vo
rige maal bespraken, wel eeaigszins verstaan
baar wordt. Alleen de groep van Walram, die
reeds met de G.H.U. gebroken had of liever
gezegd na de bevrijding daartoe niet was te
ruggekeerd ea in de N.V.B. een voorloopig on
derdak gevonden had, stond epen voor dit
streven naar politieke hergroepeering en nam
als politiek dakloozen later aan de besprekin
gen deel.
Anders was weer de houding van de R.K.S.P.
Zij antwoordde wél, maar berichtte, dat zij al
leen bereid was als toehoorder aan de bespre
kingen deel te nemen. Dit werd echter door de
N.V.B. beter gezegd doer de Studiecommissie
afgeweeaa. Wél nam eoa greep Katholieken,
de radicale Ghristoforgroep aan de be
sprekingen deel. Inmiddels veranderde de
R.K.8.P. vaa naam, noemde zich voortaan de
R.K. Volkspartij, die (eea nieuwigheid) ook voor
niet-Katholieken toegankelijk werd, aoo kwa
men de verhoudingen onder de R. Katholieken
in politiek opzicht eenigszins vreemd te liggen
in vergelijking tot vroeger: een deel van de
Christofoorgroep sloot zich aan bij de nieuwe
Volkspartij; eea ander deel ging over naar de
Partij van de Arbeid, die uit het overleg der
andere politieke partijea ia ontstaan. Maar
daarover schrijven we nader in het volgend
nummer. Tot slot nog dit: wie over deze on-
derhandelingen meer wil weten leze de zeer
overzichtclijke brochure van W. Thomassen:
Opening van Zaken. Hij vindt daarin alles,
wat hij weten wil. Vk.
ai ui r aa aaasu^. zvnazwBamamaaar asuamaanma—m
OOSTERLITTENS. De voetbalwedstrijd Oos-
terlittens-Warga eindigde met 4-1 voor Oos-
terlittens.
De N. V. hield jaarvergadering. Wegens
vertrek van J. Okkinga werd tot voorzitter ge
kozen de heer S. G. Bakker van Baard.
Alhier werd vergadering gehouden van de
besturen der vereenigingen „Dorpsgemeen
schap", Voetbalver. Kaatsver. „Onder Ons”,
Gymnastiekver. „LONGA" met Kerkvoogden
der Ned. fjerv. Gemeente. Besproken werd de
z.g.n. „Noorderfinne" zooveel mogelijk te ega-
liseeren en te trachten tezijnertijd te drainee: en
en verbeteringen aan te brengen ten behoeve
van het algemeen belang.
De Hervormde Evangelisatie-Vereenigmg
kwam in vergadering bijeen. In de vacature
ontstaan door bedanken van de heer A. Kocp-
mans werd gekozen de heer IJ. Seffinga. Het
bestuur werd nu samengesteld als volgt: J.
Breimer, voorz., P. de Jong, secr., Joch. Jel-
lema, penn., R. Koopmans en IJ. Seffinga.
TZUM, 18 Mrt. Verleden week werd 4 maal
onder groote belangstelling een Frico-film ge
geven, door de heer Kastelein van Leeuwar
den.
16 Mrt. Vanmiddag tusschen 2 en 3 uur „on
der klokgelui” is ’t feit herdacht dat onze
groote klok terug is. Het Muziekkorps verleen
de medewerking door een ronde door ’t dorp
te maken en op de breede plaats eenige num
mers te geven, ’t Woord werd gevoerd door de
oudste kerkvoogd G. Draaijer en door de
voorz. van „Dorpsbelang”, J. Hoitema.
De alhier
leiding van
Muziekkorps „Prijst den Heere”, is goed ge-
dorp. Afd. Ernst: le pr. Mej. R. Andringa; 2e
3 doosjes lucifers
Bonkaarten LD, LE 604:
D 20, E 20 melk:
588 aardappelen:
Tabakskaarten enz.
T 20 2 rants, rook- of shagtabak (geen
Óver dit onderwerp sprak drs, P, Siebesma
Dinsdagavond in de Wijnberg. In het inlei
dend woord van den voorzitter, de heer J.
Visser, deelde deze mede, dat deze avond
was georganiseerd als eerste stap van het
onderzoek wat er gedaan kan worden om
het zakenleven te stimuleeren en vooruit te
brengen. Nieuwe tijden stellen aan het be
drijfsleven nieuwe eischen.
De heer S bepleitte dat juist thans een we
tenschappelijk bedrijfsbeheer noodzaak is.
De boekhouding moet niet alleen goed in
orde zijn, maar daarnaast is ook bedrijfs
economische kennis noodzakelijk. In verbant
hiermede behandelde spr. o.m. de wijze van
financiering, kostprijsberekening, rationalisa
tie Spr komt ten slotte tot deze conclusie
dat vóór men zoekt naar algemeene verbe
tering in en uitbreidng van Bolsward, men
moet beginnen met de vraag: wat is er nog
aan de reeds bestaande zaken te verbeteren?
Eenige vragen' werden uitvoerig beantwoord
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
deze avond door een tweede te laten vol
gen, waar dan meer de algemeene planma
king kan worden behandeld.
VOETBAL.
C. A. B.-H. Z. C 0-1.
Bij bovengenoemde wedstrijd waren pl.m.
1200 toeschouwers aanwezig. Deze ontmoe
ting was wel de belangrijkste van het sei
zoen, aangezien de winnaar de beste kansen
kreeg voor een e.t. kampioenschap.
Het is een faire strijd geweest van 2 gelijk
waardige tegenstanders. Het eerste half uur
was H Z. C. iets meer aanvallend, doch
CAB’s achterhoede was in prima vorm en
bleef meester van het terrein.
Rust ging in met blanken stand. Na rust
toen CAB haar gewone spel speelde, vóór
rust werd in W-formatie geopereerd, was de
thuisclub over het algemeen sterker, doch
door stug te verdedigen wisten de H. Z.
C.ers steeds tijdig in te grijpen.
Na 25 minuten spelen was het een ieder dui
delijk, dat de club die het eerst scoorde als
overwinnaar het veld zou verlaten. Dit ge
luk viel H. Z. C. ten deel, toen Ruiter op
een gegeven oogenbik het CABdoel had ver
laten en de linksbinnen ongehinderd en kalm
de bal In het verlaten doel kon plaatsen.
Wel trachtte CAB nog gelijk te maken, doch
geheel H. Z. C. trekt zich in de verdediging
terug en er was voor CAB geen doorkomen
meer aan. Met 1-0 voor H. 2. C, kwam bet
einde van deee leire ea epennesiée wed
strijd.
BOLSWARD’s NIEUWSBLAD
■j i—u i\-gTT1
De heer D. Jorritsma dichtte de volgende
tekst die in de ramen werd aangebracht:
Nooit kostelijker vracht voer uit
deez’ Hanze stad
Dan overzee naar Weesp
Toen Holland honger had.
Op de raadzaal was het gezelschap
eenigen tijd gezellig bijeen en werden
hartelijke woorden over en weer gesproken.
Namens de V.V.V. bood de heer H. R«
Kingma den burgemeester van Weesp een
ets van het stadhuis aan, ter plaatsing in
het gemeentehuis aldaar.
door dit beginsel ook werd bepaald welke par
tijen tot overleg tonde* worde* nitgeooodigd.
Er werd een sgn. „Studiecommissie” Politieke
WITMARSUM. Ten overstaan van notaris
Alma te Bolsward werd Maandag j.l. alhier
verkocht: De koren- en Pelmolen met wonin
gen te Witmarsum, in huur bij H. Stoffc Is.
Kooper: Heimen Stoffels, molenaar te Wit
marsum voor f 6330
14 Maart. Hedenavond had de feestcom
missie van het vorig jaar een vergadering be
legd tot bespreking van de komende feestcia-
gea-
Voor da eventueel te houden feestdag werd 'n
bestuur samengesteld van 3 personen, hetwelk
nog kan worden aangevuld met rab-comnns-
sies.
Dere commissie cal verschillende planden
overwegen. Na de pauze werd door den h :er
A. Oosterhoff, secr. der gemeente alhier, een
zeer interessante lezing gehouden over Wit
marsum in het verleden.
Nadat nog de Burgemeester bij acclam. tie
als Eere-Voorzitter der commissie werd be
noemd, werd deze zeer gezellige vergadering
gesloten,
Donderdag 14 Maart werd in de N<.d.
Herv. kerk alhier een winterlezing gehoud m
Als spreker trad op Prof. Dr. K. Dijk \ari
Amsterdam met het onderwerp; „Rege rt
God de wereld?”
ARUM. Mej. A. Siancma heeft afscheid geno
me* als H. d. Bewaarschool. Namosu de com
missie sprak J. Broers»*, osmosis de euders
Sch. Hilaridee, het personeel de heer
81 Kiestre e* mevr. 8j. Fessmtra-AacsM sprak
als ,3*em”.
Mooie Mdoaux worde* f
bracht mej. 8. dank voorQ
Ook in de afd. der N. V. werd van mej. Sin-
□ema als secretaresse afscheid genomen, ::oo
ook bij het personeel van de Zondagsschool.
Op een propaganda-avond van de N. V. tot
afsch. v. ale. dr. zorgde Cor Hibma voor de
propaganda, terwijl Abe Brouwer een lezing
hield over zijn nieuwe boek: Tusken Dea en
Libben.
Op in Doarpsjoun yn 'e Griff. Tsjerke tat
boargemaster van Tuinen fan Boalsert spruUen.
Fierder muzyk, sang en petearen.
Het 3!6-jhrig zoontje van Joh. M. gerarkte
spelenderwijze te water en is verdronken.
MAKKUM, 17 Maart. Na heden in den mor
gendienst bevestigd te zijn door Ds. Burgerlijk
van Hattum, deed de WelEerw. Heer Ds.
Huisman, voorheen predikant te Reitsum, he
denmiddag zijn intree in de Ned. Herv. k.trk
alhier, voor de gemeenten Makkum en Corn-
werd.
Ds. Burgerdijk had als tekst Joh. 10 11 en
Ds. Huisman bij sijn intrede Joh. 13 13 en 14
PINGJUM. De afd. „Wonseradeel” van de
S. D. A. P. hield Zaterdag haar laatste huis
houdelijke vergadering. Eenparig werd be'lo
ten tot de Partij van^den Arbeid over te gain.
EMORRA. Op de jaarvergadering van de
begrafenisvereen. is o.m. besloten een fonds te
vormen voor dragerskleeding.
WOMMELS. Benoemd tot le kaasmaker ,.an
de Coöp. Zuivelfabriek de heer Zeilmaker te
Grijpskerk.
Voor de betrekking van armmeester in Hen-
naarderadeel is het volgende drietal opge
maakt, t.w. R. Jongema en U. Romkema, On
terend, Koopmans Welsrijp.
Benoemd tot commies 1 e klasse ter secre
tarie van Heanaarderadeel, de heer B. v. d.
Zwaag te Buitenpost.
OOSTEREND, 16 Maart. De vereen. Dorps
belang hield jaarvergadering. Herkozen wer
den de heeren F. W. de Boer en Jac. Berg-
sma en gekozen in de vacature wijlen Y. van
der Valk de heer M. Y. Sjaarda, tevens herko
zen R. P. van der Valk en S. Grouwsttra.
Besproken werd de strMtverlichting en meer
dere verbeteringen, alsmede het geven van or
gelconcerten en spreker over land- en tuin
bouw.
CUBAARD. Ds. P. H. de Bres is door de Herv.
Raad van Uitw. zending benoemd tot reizend
secretaris en heeft deze benoeming aangeno
men.
ITENS. Benoemd aan de Chr. school te Den
Helder de heer B. de Ringh, hoofd der Sch.
voor C. V. O.
ITENS-HENNAARD. De vereen. „Dorpsbe
lang” vergaderde. Het aangeboden concept
reglement werd bijkans ongewijzigd aangeno
men. Het voorloopig bestuur werd thans defi
nitief benoemd. Besloten werd dit jaar geen
contributie te heffen. Besproken werd een vo
gelwacht, alsook het houden van 'n vertrouwd
stukje landijs voor de kinderen.
ender
de bevrijding
naar 1--1
uitend in de pogingen om te komen tot een
christelijke volkspartij en toen dat niet lukte
in een samengaan van Antirevolutionairen en
Christelijk-Historischen. Aan de andere kant
zagen we omgekeerd een streven om juist d,n
antithese radicaal te doorbreken en te geraken
tot een volkomen andere partijgroepcerir.g:
geen tegenstelling op grond van reli~
kerkelijke beginselen, maar op grond
antithese dus: christelijk-niet christelijk,
ders gezegd: progressief-conservatief.
weest, die aanstonds na de
zaam te zijn ten bate van de gezondmaking van
ons politieke leven. Het zij met nadruk gezegd:
haar bedoelingen reiken verder dan alleen naar
de nieuwe ordening van ons politieke leven;
het gaat haar om het herstel van heel ons
volksleven in al zijn geledingen. Maar zij heeft
van meet af beseft, dat de vestiging van an
dere politieke verhoudingen daarvan een on
misbaar onderdeel vormde. Om daartoe te ge
raken heeft zij er naar gestreefd een aantal
daarvoor in aanmerking komende politieke
partijen samen te brengen op een groot pro
gressief program, door haar ontworpen op de
grondslag van het zgn. personalistisch socialis
me. Hetgeen zij daaronder verstond zou men
eenvoudigweg kunnen aanduiden als een stre
ven naar de vermijding van de beide uitersten
van collectivisme en individualisme; het collec
tivisme, waarbij het individu opgaat in de
collectiviteit, waarbij de gemeenschap alles is
en het individu niets. Het nationaal socialisme
is daarvan het beruchte voorbeeld geweest «n
in het algemeen kan men zegge*: iedere bewe
ging, die zich niet op principieel democratisch
standpunt stelt, loopt gevaar tot collectivisme
te vervallen. Naar de andere zijde wilde men
het individualisme vermijde», het uiterste,
waarbij het individu alles is en de gemeenschap
uit het oog verloren wordt, waar de collectivi
teit wordt opgelost in de afzonderlijke indi
viduen. Aan dit gevaar is het liberalisme niet
altijd ontkomen. Zoo streefde men dus naar
personalistisch socialisme, een politieke en eco
nomische ordening, waarin daar een zeker
evenwicht zou zijn tusschen de rechten der ge
meenschap en de rechten van de enkeling.
Daarom was men principieel democratisch en
tevens principieel, antikapitalistisch, omdat in
het kapitalisme de rechten der persoonlijkheid
niet gegarandeerd geacht konden worden. Deze
overwegingen liggen ten grondslag aan het be
ginsel van het personalistisch socialisme en
GESLAAGD.
Voor het Leeraresexamen late gedeelte van
de Stichting „De Ver Modevakscholen in
Nederland” slaagde mej. A. T, Wijkstra te
Kubaard, en voor het coupeuse-examen mej
T. Posthumus te Tjerkwerd.
Voor het gezellen-diploma Heerenkap-
per slaagde de heer J. J. Wijma Jr, alhier.
CONCERT GRON. ORCHESTVEREENIGING
Ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan van
het Stedelijk Muziekkorps geeft de Gronin
ger Orkestvereeniging op Hemelvaartsdag 'n
concert in de Martinikerk alhier.
Daar een dergelijk orkest in onze stad nog
niet is opgetreden belooft dit een waar eve
nement te worden.
V. P. N.
De Pluimveevereen. hield Dinsdag een goec.
bezochte ledenvergadering In de plaats van
den heer J. de Boer werd de heer A. Zui-
dema in het bestuur gekozen, De voorzitter
bracht een woord van dank aan de Boer
voor het vele werk dat hij heeft gedaan in
het belang der Pluimveeliefhebbenj.
De heer de Böer werd benoemd tot Eerelid.
Een stel broedeieren van Drentsche hoenders
werd verloot en gewonnen door den heer
Terpstra.
WETENSCHAPPELIJK BEDRIJFSBEHEER,
sprak drs. P. Siebesma
Wijnberg. In het inlei-
GEREF. KERK.
Arum. 9 u. lezen en 1.30 u. Ds de Boer van
Achlum. Bolsward. 9.30 en 2.30 u. Ds. Ha
genaar. Hindeloopen. 9.30 u. Ds Jansen en
2 u. lezen. Pingjum. 9 u en 1.30' u. Ds. van
de Waal. Tjerkwerd. 9.50 u. lezen en 2 u.
Ds. Meister van Wommels. Tzum. 9.30 u.
en 1.30 u, cand. Arnold van Paterswolde.
Wommels. 9,30 en 2 u, lezen.
WONSERADEEL,
van 18 tot en met 19 Maart 1945
Geboren: Jacob Lieuwe, z.v. Gerben Breeuw-
sma en Lijsbert Roefstra te Longerhouw. Jo
hannes z.v. Jacob Akkerman en Houkje de
jong te Witmarsum. Hedwiges Helena d.v. Si
mon Jozef Hoekstra en Agnes Petronella Wit-
teveen te Greonterp. Sipke Douwe z.v. Douwe
Sipke Buma en Tjitske Reinstra te Longer
houw. Huite Franciscus z.v. Jacob Zijlstra en
Ijerkje Huitema te Greonterp.
HENNAADERADEEL,
van 11 Mrt. tot en met 17 Mrt. 1946.
Geboren: Te Wommels, Hitje Hiltje d.v. Ja»
de Boer en Jantje van der Meulen.
Ondertrouwd: Klaas Langhout i jr. en Trijn
tje Stapersma, 25 jr. beiden te Wommels. Hijl-
tje Leistra, 43 jr. te Winsurn en Sara Baarda
32 jr. te Wommels. Wouter de Boer 25 jr. te
■s-Gravenhage en Trijntje Dekker 20 jr. te
Oosterend.
Gehuwd: Thee Ykema 26 jr. te Heerenveen ea
Joukje Nijdam, 29 jr. te Waaxens.
WORKUM,
van 14 tot en met 20 Maart 1946.
Geboren: Laurens Gregorius, zv Leonardus
Slootjes en Marie Visser. Sijmontje, dv Cor
nells van den Akker en Willemke Boorsma.
Gehuwd: Rein Bajema en Akke Visser.
Overleden: Obe Jongstra 82 jr., wedn. vaa
Anna Smit.
Wanneer men in het besluit der Russen urn
het Deensche Oostzee-eiland Bornholm te
ontruimen, een gebaar mag zien om aan te
duiden dat zij hier de grens trekken van
het gebied dat blijvend onder hun invloed
moet staan ter beveiliging van het Russi
sche rijk, kan dat iets bijdragen tot een ont
spanning, welke volgens Amerikaansche di
plomaten evenals de lente in de lucht zou
zitten.
Concrete factoren welke die ontspanning
zouden moeten veroorzaken, zijn echter nog
niet te bemerken, maar misschien heeft de
Amerikaansche diplomatie ze gevonden in
het antwoord van Moskou op de nota’s van
Washington betreffende de aanwezigheid van
Russische troepen in Perzië en de houding
van Rusland in Mantsjoerije. De inhoud van
dit antwoord is nog niet publiek gemaakt
maar er wordt gezegd, dat Rusland olie-
concessles in Perzië zou eischen, hetgeen
zou kloppen met de meening van eenige
Britsche deskundigen op buitenlandsch po
litiek gebied, die beweren, dat het Rusland
bij zijn optreden tegen Perzië alleen om die
concessies te doen is en dat het daarom een
grootscheepsche zenuwoorlog is begonnen.
Opvattingen van Fransche zijde bevestigen
die meening en daar is men van oordeel, dat
Rusland, dat een nieuwe ambassadeur naar
Teheran heeft gezonden, n.l. Sadtsjikof, het
ten slotte met de Perzische regeering of de
U. N. O. eens zal worden, eventueel mis
schien na een wijziging der Perzische regee
ring want de Russen zouden er ook op aan
dringen dat in het Perzische kabinet een
paar leden der pro-Russische Tudeh-partij
worden opgenomen. De thans nog function-
neerende Perzische regeering heeft echter
haar geschil met Rusland reeds bij den Vei
ligheidsraad, welke a.s. Maandag bijeenkomt
aanhangig gemaakt en beklaagt zich zoowel
over de aanwezigheid van Russische troepen
in Azerbeidsjan als Russische activiteit ook
elders in haar land.
Men verwacht stormachtige zittingen van
den Raad. In verband met dit geschil zou
den de Amerikanen het plan hebben een
voorstel te doen tot internationalisatie der
Perzische olievelden, hetgeen misschien èn
de Russen èn de Perzen zou kunnen bevre
digen. Men krijgt wel den induik, dat men
ook te Washington de zaak niet op de spits
wil drijven, wat ook bleek toen Churchill
voor de tweede maal een rede in de V S.
uitsprak, nu aan een diner te New-York.'De
man die tafelpresident zou zijn, n.l. de Am.
ondersecretaris van Buitenlandsche Zaken,
bleek plotseling verhinderd, wat waarschijn
lijk beteekende, dat het Amerikaansche
staatsdepartement zich niet al te veel wilde
vereenzelvigen met Churchill’s standpunt.
Misschien vreesde men een scherp antwoord
op Stalins rede. Maar de Britsche staatsman
sprak ditmaal gematigder, al werd de strek
king van zijn eerste betoog in deze tweede
rede geheel gehandhaafd.
Churchill zeide overtuigd te zijn, dat Rus
land waar de raad van Volkscommissa
rissen nu door een ministerraad is vervan
gen geen oorlog wil, en hij geloofde dan
ook niet dat een oorlog onvermijdelijk of aan
staande was, hetgeen al weer klopt met de
van vele zijden geopperde meening, dat de
Sovjetunie voornemens is haar krachten te
wijden aan de verbetering van den binnen-
landschen toestand voor tenminste de eerst
volgende vijftig jaar.
Over 50 jaar gesproken: Bevin heeft de Rus
sische regeering, in verband met Stalins rede
waarin het Britsche voorstel het Britsch-Rus-
sische vriendschapsverdrag tot 50 jaar te
verlengen, werd verworpen zoolang ophit
sers als Churchill in Engeland een rol spe
len, bezworen zijn aanbod toch ernstig op
te nemen. Het is voor dezen goedwillenden
minister ook een bittere pil dat zijn besluit
vast te houden aan zijn advies aan de Griek-
sche regeering de verkiezingen op 31 Maart
te houden, waarover we de vorige keer al
schreven, zoo scherpe critiek In het eigen
land ontmoet. Een gunstiger ontvangst heeft
Attlees betoog over de Britsch-Indisclie
kwestie, aan den vooravond van het vertrek
der regeeringsdelegatie naar dat land, geno
ten. De Britsche minister-president betoogde
dat de taak der delegatie was Indië bij te
staan bij het zoo spoedig en volledig moge
lijk bereiken van de vrijheid.
Natuurlijk is met deze woorden de Britsch
Indische kwestie niet opgelost, want er zijn
inzake de regeeringsvorm ook scherpe tegen
stellingen tusschen de Hindoe- en Moham-
medaansche leiders en de zelfstandige vors
ten, maar Engeland is blijkbaar bereid tot
het uiterste te gaan om Britsch Indië te be
vredigen en dit kan ook niet zonder invloed
blijven op de onderhandelingen tusschen de
Nederlandsche vertegenwoordigers en Sjahrir
over de positie van Indonesië,
TOEKIJKER.
gehouden Reciteerwedstrijd onder
Ds^ Nieber uitgeschreven door ’t
slaagd. Er waren 17 deelnemers. Allen uit" ’t
- - r t
pr. O. C. Bouma; Be pr. Mej. A. van Dijk.
Afd. Luim: le pr. O. C. Bouma; 2e pr. C. Baar
da; Be pr. J. Oppedijk. Publieksprijs, afd. Ernst
Mej. R. Andringa; Afd. Luim, C. Baard. De
jury werd gevormd door de heeren: G. Jelle-
ma, H. de Boer en J. de Groot. Het korps «orfc-
de voor muikale afwisseling.
WINSUM. Beroepen
Herv. Gem. van Wi:
Raich te Borger (Dr.)
Door vak- en sakenmenschen is hier opge
richt de vereeniging „Winsurn vooruit”, welke
zich ten doel stelt ons dorp in verschillende
opzichten te moderniseeren. Het voorloopig be
stuur bestaat uit de heeren: L. Miedema, J. Ko
ning, J. Kuperus, J. Kooistra en J. Tinga.
geldig tot en met 30 Maart.
Bonkaarten KA, KB, KC ,604:
137 Algemeen 250 gram jam, stroop, enz
138 Algemeen 50 gram thee
139 Algemeen 3 doosjes lucifers
Bonkaarten LA, LB, LC 604;
A 20 melk: \y3 liter melk
3 liter melk
2 kg aardappelen
Bonkaarten KD, KE 604:
250 gram jam, stroop enz
gelegenheid van het 65-jarig bestaan van
Stedelijk Muziekkorps geeft de Gronin-
concert in de Martinikerk alhier.
De prizen wurde nou fêststeld troch it Regear
op de grounslach fan it „justum pretiuin de
rjochtfeardige priis. It Lénbou-Ekonomysk Yn-
stitüt birekkent se en it Regear makket dêrnei
de richtprizen. Jit ien stap: fan richtpriis ta
garénsjepriis en dizze saek is yn oarder.
De hieren wurde regele troch boer en eigner
togearre ónder it bislissende taforsjoch fan de
Grounkeamer, dy’t foar it oergreate diel bistiet
ót boeren. Yn mienskiplik oerliz mei de boe-
renorganisaesje wurde de hiernoarmen fêst
steld en eltse hierder, dy’t fan tinken is dat
him net alhiel riocht dien wurdt, kin him mei
de Wet yn 'e han nei de Grounkeamer bijaen.
Syn rjochten wurde folslein erkend.
Ek de leanen binne losmakke fan har minne
posysje. Hja jilde nou foar allegearre en al-
hoewol oant nou ta hwat diktatoriael, sille hja
grif yn 'e neiste takomst yn ien great kollektief
kontrakt fêstlein wurde.
Yn minder as tweintich jier in rjochtsposysje
nei alle trije kanten, de souder fiks omheech,
■éns wider, de flier fan solyd beton.
It is tinkt ós, tige de muoite wurdich, dat de
minsken fan it lén n
gebou fan har mienskiplike posysje hoedzje
noedzje. Hwant yn it libben komt neat zóni
striid en neat bliuwt «ónder striid bihélden.
Wij zagen de vorige maal dat daar met na tie
ender de protestantsch christelijke partijen na
een streven waarneembaar was
herstel der antithese, zich aanvankelijk
pogmge
christelijke volkspartij
i_ -
Christelijk-Historischen. Aan de andere kent
zagen we omgekeerd een streven om juist d<ie
antithese radicaal te doorbreken en te geraken
tot een volkomen andere partijgroepcerir.g:
-tegenstelling op grond van religi-tuse en
‘.“I.- „11r l van poli
tieke en maatschappelijke inzichten, niet de
i - j I 111xTT)cl
de antithese: vooruit strevend-behoudead, an
ders gezegd: progressief-conservatief.
Het is met name de Ned. Volksbeweging ge-
212Li bevrijding in deze
richting is bezig geweest ten einde aldus werk-
politieke leven. Het zij met nadruk gezegd:
politieke leven;
:1 van