Het Communisme (sm.
4
I
46
Vrijdag 14 Juni 1946
nt-
|d» eanask wis fan it forskynsel dat goede
l
2B
y I
seleksje, syn bihoeften en tokoarfen óf. It
wie foar It greatste part allinnich praktyk
en oerurven methoades. Smelle ikkers, set
ters blwarje oan 's bult, by it maitiid blauwe
by de rüs, in boel minne, ütboude soarten,
en gean sa mar troch.
Ir. Dorst hat him de earste tiid binammen
op twa dingen ütlein, foarst neigean hwat
Uit den Omtrek.
I
Predikbeurten.
Bonnenlijst
Mededeelingenblad vanwege het Militair Gezag, district Sneek. Verschijnt 1 maal p. week
o M fiA RedactieraadT|. DE JONG, Ds J V1NK en VISSt R
Ze Jaargang IXO. 24 Gedrukt i o v. M. O. bij de Fa. A. J. OS1NOA - Bolsward
1
Gemengd Nieuws.
Stadsnieuws.
Russyske en lerske, it Poalske en Letlénske
NederlAn” forbouwe mear as 90 "pet. van de
Buitenlandsch Overzicht
Fan de Martiny-toer.
nou Dr. Dorst sünt inkele jierren Pref;
I
keuze
naar
kaart
van
1 ei.
379 Reserve
9.30-
tters
tters
gers
(t.
iden
ich-
-
en
van de Ar-
Ds.
!ÖJ
er-
30
•r-
en
z.
z.
aag-
lich-
u tie
rden
aan-
lats,
uur.
ega
wn
iter
wn
de
te ii
ie:
■de
Middenst. Diploma:
Dames: C
het beroep
aan.
bruusk optreden;
maar
T 32
V 32
X 32
A 50 melk:
B 50, C 50 melk:
244 Aardappelen:
sur"
touw
Rei-
ixtra
:ken,
gun-
1OU1-
men
aan
ban
oor
ler,
1
10.
If-
arten
Ifver-
rende
:ga-
am,
'an
505
505
505
505
505
50-
;el-
te:
an-
ue-
ers
ian
fe
int
2n.
en
iar
211.
608,
arkii
s.
E 605
608,
n
j.
i
n
T.
gehouden, uitgeschreven door
ikvereen. „Euphonia”, met ruim
Bonkaarten
331 Alg.
332 Alg.
333 Alg.
335 Alg.
A 61 Ri
•SS*
urn.
l. 30
de
lui-
ite-
'an
m-
ma
b.)
en.
m.
10
c
iu.
ir.
nd
831 Alg.
832 Alg.
833 Alg.
Bonkaarten KG 606:
125 gram boter
400 gram suiker
Bonkaarten LD, LE 606:
6 liter) melk
1 kg aardappelen
dingen, dy’t hjir yn Frys-
wol west de stifting fan
lum by
bal heen en de vrijstaande tor Bakker schiet I stean fan ïierd en mei rjocht. Hwari't de yn-
(6)
as
oor
ing
non
>nt-l
ste part fan de goedkarde setters oan binnen-
en bütentón en wie foar alle jirapelbouwers
de centrale streek, hwer’t men fan it nijste
en béste sjen koe. De smelle ikkers for-
dwounen, de mechanisaesje naem yn de tri
gger jierren tige ta, nou stean de roaima-
sines yn it teiken fan de bilangstelling, elts
jier stelt de syktmelear de bouwer foar nije
problemen, mar altyd wer is it Kweekfjild
en syn direkteur de centrale, hwer’t de boe
ren har Ijocht opstekke.
Mar net allinnich de ierdapelbou, ek binam-
men it flaeks hat oan it Kweekfjild en Dr.
Dorst in bulte to tankjen. In revolüsie yn de
kar fan de soarten is komd troch it forneam-
de ras: „De Concurrent” en syn blauwe
sustersoart: „De Rembrand”., Hiel de wrald
oer giet de rop fan de Concurrent, dat it
Russyske en lerske, it Poalske en Lettènske
sied üt greate gebieten weikrongen hat. Yn
NederlAn forbouwe mear as 90 pct. van de
flaeksboeren dit soarte.
It wurk fan it kweekfjild en Dr. Dorst wie
fan brede allure en de Fr. Mij. fan Lftnbou
1’ j
libben roppen to hawwen. Wy hoopjej dat
nou Dr. Dorst sünt inkele jierren Prefesser
wurden is to Wageningen, syn opfolger like
folie foar de Fryske en Nederlénske 1/lnbou
dwaen mei as syn foargonger. Mar wy stelle
it tige op pr
Fryslftn blifd
r
tsjinners.
ia,
nood is grooter dan hij ooit geweest is; ge-
jen van den Oorlog. De arbeidende stand
offeren. Thans is dat ge-
anders. Noodlijdende t.b.c.-patienten
de kleine
877 DMV
878 Suiker
Dwiinziai ivu Las, x—
D 50, E 50 melk:
744 aardappelen:
Tabakskaarten enz.:
2 rantsoenen tabaksartikelen
100 gram chocolade of suikerw.
100 gram chocolade of suikerw.
De bon A 61 voor 1 ei blijft geldig tot en
met 6 Juli a.s. De bonnen 878 suiker voor
400 gram suiker blijven eveneens geldig tot
en met 6 Juli a.s. In verband met de be
voorrading van den handel is het mogelijk,
dat de suiker niet overal onmiddellijk ver
krijgbaar zal zijn.
de geineen
den,
bij
men
itie-
m 6
ge-
jruik
soarten linkendewei minder waerden en twad
it sykjen fan nije soarten. Mei dat/ütbou-
wen wie it in nuvere histoarje. De boeren
seine, a^ in soart in pear tsientallen jierren
brükt is, dan giet er efterüt, dan sakket de
opbringst en wol er net mear. Dan hat er üt-
tsjinne, dan is er ütboud en moat der in nije
soart komme. Dy nije soarten kamen dan
meast üt ’e hoeke fan de fabryksjirapels to
Grins en Drinte. De Eigenheimer en de Rea
de Star kamen fan G. Veenhuizen to Sappe-
meer en fordrongen hjir de Side Munstersen,
de Gieltsjes en de Saaiers. De earste jierren
wie de smaek en de deugd net sa’t de lju
se graech hiene, mar linkendewei wende dat
hwat en naem de deugd ta.
Ir. Dorst is de nian west, dy’t hjir it measte
dien hat om de oarsaken fan dat ütbouwen
nei to gean en it die wol bliken, dat dit net
in kwesje wie fan tiid mar fan syktmen. Bi
nammen de virus-syktmen wiene de greate
fijannen en derby de Rhizoctonia. Twa din
gen dy’t nou by de jirpelbou alhiel op ’e
foargroun steane wiene derfan it gefolg. It
waskjen fan de setters mei in oplossing fan
sublimaet tajin de Rhizoctonia, letter mei
Aretan en sa mear en it ütsuverjen fan de.
sike planten,, de massa-seleksie, blnne nou
hiel gewoane dingen wurden. It finere wurk
it kweken fan nije soarten en de stam-selek-
sje blnne folge. En dermel hat Dr. Drost oan
hiel it lAn kolossale foardielen brocht. De
ierdapelbou kaem hjir boppe-oan to etean, net
allinnich yn tal pounsmietten mar binammen
yn kwaliteit. De ütfier fan setters naem fan
fier ta jier ta. FryslAn levers fierwel it great-'
RAADSVERGADERING WONSERADEEL.
11 Juli 1946.
Het bekende adres van de raad der gemeente
Standaarbuiten aan de Tweede Kamer om
vergoeding van oorlogsschade op basis van
1940 ter herzien in een schaderegeling op
grond van de werkelijke herstelkosten wordt
voor kennisgeving aangenomen. Besloten
wordt, niet in te gaan op een verzoek van
Jan Hoekstra te Lollum om weder-invoering
van het officieel raadsverslag, omdat uitgifte-
kosten op grond van de noodlijdendheids
voorwaarden en verder de papiertoewijzin-
gen bezwaren vormen. B. en W. deelen o.a.
mede, dat in verband met de plannen tot
restauratie van het Waaggebouw te Makkum
Sjongt de Heare", dir. den
opi het Zan-
ird. een 1ste
aan de o. 1. school te Zurich wegens be
noeming te Franeker; 3. G. Brouwer, als on
derwijzer aan de o. 1. school te Kimswerd
wegens benoeming te Emmen en 4. Mej. T..
Dijkstra als onderwijzeres aan de o. L school
te Pingjum wegens benoeming te Amers
foort.
Met 10 stemmen wordt benoemd tot Hoofd
van de o. 1. school te Pingjum de heer A.
Righarts, onderwijzer aan de opendb. school
voor u. 1. p. te Tiel; de heer J. Zantema te
Hemrik verkreeg 4 stemmen.
In afwijking van het daaromtrent bepaalde
in het besluit van 16 October 1945 tot vast
stelling van een uitbreidingsplan, wordt thans
in verband met de bebouwing langs de Laan
te Makkum besloten ’n bijzondere voorgevel-
rooilijn vast te stellen in dien zin, dat die
lijn ter plaatse ongeveer 25 meter uit de as
van den weg terug wordt geplaatst.
Vastgesteld worden de aan besturen van bij
zondere scholen in de gemeente over het jaar
1944, toekomende vergoeding van exploits
tiekosten (in totaal voor 18 scholen beloo-
pende f 17.144.74 en het totaal bedrag der
voor vergoeding in aanmerking komende uit
gaven (f 14.018.01).
Door de afd. Wonseradeel van de Com
munistische Partij (de Waarheid) is de vol
gende candidatenlijst'ingediend voor de a.s.
gemeenteraadsverkiezing:
1. Mevr. D. J. W. Posthuma de Boer geb.
Donkervoort; 2. H. R. Politiek, Kimswerd; 3.
Joh. Adema, Witmarsum; 4. J. A. Koornstra,
Makkum; 5. J. Hiemstra, Kimswerd; 6. H.
van der Wal, Makkum; 7. J. Deinum, Mak
kum; 8. H. Jongema, Makkum 9. M. van der
Molen, Makkum; 10. J. Posthuma de Boer,
Makkum.
WONS. Pinkster-Maandag behaalde de Chr.
Zangvereen. „Sjuu^i uc nca
Weled. Heer J. R. Blanksma,
gersfeest te Workum in de 2de ai
prijs. Bovendien werd ’s avonds in de Eere-
wedstrijd ook een 1ste prijs gewonnen.
PARREQA. Bij het gehouden zangersfeest
te Workum op Pinkster-Maandag j.L, be
haalde onze zangvereen. „Hallelujah” een
1ste prijs in de 3de afdeeling met 261 pni.
H1ESLUM. Zaterdag 25 Mei was het voor
de familie Burghgraaf een bijzonder feeste
lijke dag. Na een afwezigheid van bijna 7
jaar kwam Auke Burghgraaf weer thuis. Als
stoker bij de K. P. M. heeft hij gedurende
dien tijd vele oorlogsgevaren getrotseerd.
Dat Auke door vrienden en kennissen nog
niet vergeten was, bleek uit de feestelijke
ontvangst die hem ten deel viel. Van ver
schillende huizen woei de driekleur.
HARTWERD, 5 Juni. Deze week slaagde te
Groningen voor het examen vakbekwaamheid
kruidenier, onzei plaatsgenoot de heer Ft
Bloemhof.
CHR. MUZIEKCONCOURS.
WOMMELS, 10 Juni. Alhier werd een mu
ziekconcours
de Chr. Muzielcvereen. Euphonia”, met ruim
20 deelnemende korpsen.
Geopend werd door de Chr. muziekvereen.
„Wubbenus Jacobs” te Arum met Ps. 150,
terwijl de EdelAchtb. *Heer J. van Hout, bur
gemeester van Hennaarderadeel, een kort
openingswoord sprak. Door de juryleden, de
h.h. H. van Vessum en Alb. Koppert Assen
werden de prijzen toegekend als volgt:
4de afd.: Wubbenus Jacobs te Arum 77 pnt.,
3de pr.; Prijst den Heer te Tzum 101 p., Ie
pr.; Hossana te Harlingen 93 p., 2e pr.;
Excelsior te Rijperkerk 97 p., 2e prijs.
3de afd.;- Frisia, Witmarsum, 106/2 p., lste
prijs.
2de afd.: Oranje te Spannum 97 p, 2e pr.
Harmonie te Pingjum 107/2 p., 1ste pr.; Soli
Deo Gloria te’Staveren 79 p„ 3e pr.; Speelt
Wel te Suawoude 104/2 P„ le prijs.
lste afd.: Hallelujah te Makkum 100 p„ le
pr.; Oranje te Witmawum 97 p., 2e pr.; Con
cordia te Welsrijp 103 p., le pr.; Excelsior
te Munnikeburen 92/2 P- 2e pr.; Oranje te
Bolsward 100/2 P-, lste prijs.
Afd. Uitmuntendheid: Oefening Kweekt Kunst
te Kimswerd 103/2 P-> lste pr.; De Bazuin
te Berlikum 96 p., 2e pr.
Eere-afd.: Concordia te Sexbierum 94 p.,
2e prijs.
Marschwédstrijd: O. K. K. te Kimswerd 2e
pr., Prijst den Heer te Tzum 2e pr., Excelsior
te Munnekeburen le pr., Oranje te Spannum
2e pt, Concordia te Welsrijp 2e pr., De Ba
zuin te Berlikum le pr., Soli Deo Gloria te
Staveren 2e pr.
Ten slotte werd door de Chr. Muziekvereen.
Concordia, Sexbierum uitgevoerd koraal Gez.
180, waarna de voorzitter der ontvangende
Chr. Muziekvereen. „Euphonia”, de heer R.
Zijlstra, met een kort woord dit geslaagde
muziekfeest sloot.
Ondanks het mingunstige weer bewoog zich
voortdurend een duizendkoppige menigte op
I het feestterrein.
NED. CHR. VROUWENBOND.
De afd. Wommels der Ned. Chr. Vrou
wenbond hield haar laatste vergadering in
dit seizoen met als spreker Ds. Jansen, Qeref.
predikant te Winsum die een bijbelwoord
behandelde over Ruth.
ZONDAG 16 JUNI 1946.
NED. HERV. KERK.
Arum. 9 u. Ds. Bonting van Exmorra. Bols
ward. 9.45 u. Ds. Rasch van Winsum. Bols
ward Broerekerk. Ev. 9.30 u. en 5 u. Ds.
Oskamp. Burgwerd. 9 u. Ds. van Leusden.
Hichtum. 1.30 u. Ds. de Bres. Dedgum. 9.3Q
u. Ds. van der Brug. Tjerkwerd. 2 u. Ds.
van der Brug. Exmorra. 1.30 u. Cand. van
der Wind van Woerden. Gaast. 1.30 u. Ds.
Brink. Hindeloopen. 9.30 u. Ds. van Wierin-
gen van Werkendam en 7.30 u. Ds. Wouda.
Idsegahuizen. 9 u. Ds. Brink.Itens. 1.30 u. Ds.
van Leusden van Burgwerd. Kimswerd. 9 u.
Ds. Bijleveld. Lutkewierum. 1.30 u. Ds. Rasch
Lollum. 9 u. Ds. Wilman. Waaxens. 1.30 11.
Ds. Wilman. Oosterend. 9 u. Ds. Beks van
Harlingen (Voorber. H. A.) en 1.30 u. Ds.
Nijenhuis. Oosterlittens. 10 u. Ds. Bobeldijk.
Parrega. 9 u. en 1.30'u. Ds. de L00S. Pingjum
Ev. 1.30 u. de heer Tietema. Schettens. 9 u.
Ds. Gelderman en 1.30 u. Dr. Volger van
Harlingen. Schraard. 9 u. Cand. van der
Wind van Woerden en 7 u. dfe heer van Wier
van Amstelveen. Spannum. 9 u. en 1.30 u.
Ds. van Andel. Tzum. 9.30 u. de heer K.
Hilverda van Utrecht en 7 u. Ds. Nieber.
Wirisum. Ev. 1.45 u. de heer Nauta van
Sneek. Witmarsum. 9.30 u. EJs. van Dijk.
Witmarsum. Ev. 2 u. de hr. v. Wier v. Am
stelveen. Wolsum. 9 u. Ds. Gordeau en 1.30
u. dezelfde (H. Doop). Wommels. (Vrijz.
Herv. Ev.). 2 u. Ds. Vink van Bolsward
Wommels. 9.30 u. Ds. de Stoppelaar. Hidlaard
2 u. Ds. de Stoppelaar. Wons. 1.30 u.
van Hoeven.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Hindeloopen. 7.30 u. Da. Treffers.
GEREF. KERK.
Arum. 9 u. en 1.30 u. Ds. Wagenaar. Bols
ward. 9.30 u. en 2.30 u. Ds. Hagenaar (H. A.
en Dankz.). Hindeloopen. 9.30 u. Ds. Jansen
en 2 u. lezen. Makkum. 9.30 u. en 2 u. Ds.
Hoornstra van St. Jac. Par. Pingjum. 9 u. en
1.30 u. Ds. van de Waal. Tjerkwerd. 9 u.
lezen en 7.30 u. Cand. Rienstra van Ku-
baard. Tzum. 9.30 u. lezen en 1.30 u. Ds.
Brouwer van Harlingen. Wommels. 9.30 n.
Ds. de Ruiter van O. en N. Bildtzijl en 2 u.
1 lezen.
geldig tot en met 22 Juni.
KA, KB, KC 606:
250 gram jam, stroop, enz.
100 gram koffie
50 gram cacao
250 gram waschpoeder
leserve 1 ei.
Bonkaarten KF 606:
125 gram boter
Bonkaarten LA, LB, LC 606:
Zt 1L: 2 liter melk
3% liter melk
1 kg aardappelen
245 Aardappelen: 200 gram brood
Bonkaarten KD, KE 606:
250 gram jam, stroop, enz.
50 gram cacao
250 gram waschpoeder
j niet een». In het licht van de
tusschen de groote geallieerden moet
- _rzien,
de behandeling gisteren weer in de
- -o- - - waar
schijnlijkheid groot is dat Europa weer in in
verwachten dat Washington
BOLSWARD’s NIEUWSBLAD
d. Zee.
de Jong, I. Piekema, F. Siemonsma, L. v. d. kunnen beschadigen.
Veer. F. Velmans, I. v. d. Zee
Ver slag HoutigehageC.A.B.
Eerste 15 min. een xj.-L.lo 1-
daarna komt er leven in de brouwerij. Houtige-1
hage tracht met forsche verre trappen het Spel
van C.A.B. af te breken, echter zonder resul
taat. Technisch is C.A.B. stukken beter, en
haar aanvallen zijn veel gevaarlijker. Na 25 ]en fan je moaiste
luiu. speieu gcci'i Tuil gved duur, bauk» cu kw ilan ülen pmne, IS WO1 West üe ST1IT11
per denken dat Ferwerda zal schieten, doch op I ft kweekfjild fan de Fr. Mij. to Ingeli
’t laatste oogenblik stapt hij'tactisch over de|Marsum. Der is okkerdeis it 25-jrerri
1
onhoudbaar langs de verblufte H.keeper. 1—0.
Tot rust is C.A.B. de meerdere.
Het eerste kwartier na de rust weer een gelijk
opgaande strijd. Daarna begint H. door forsch
spel onze jongens in de verdediging te druk
ken. Onze keeper is echter geweldig, ook de
beide backs weten steeds weer op te ruimen, s
Onder groote spanning verstrijken nu de laatste
min., doch gescoord wordt er niet meer, zoodat
C.A.B. haar eerste promotiewedstrijd met suc
ces bekroond heeft.
Bravo C.A.B.-ers door deze overwinning zijn
de kansen aanmerkelijk gestegen.
Thans moeten nog 2 tAuiswedstrijden gespeeld
worden, tegen Steenwijk en Oosterparkers better kinne binammen by de ierdapels en
(Groningen). Hoogstwaarschijnlijk zal de eerst- jo moatte mar ris sjen, hoe en hwat. En de
volgende wedstryd plaats hebben op S3 Juni jonge Dorst is bigoun. De earste jierren it
x p r, terrein forkenne en rounom de eagen goed
In het verslag van het „Friesch Dagblad i Jepen. Yn dy «nuorje wisten wy meimekoar
van de gymnastiekbetooging te Sneek op Pink- noch net folfe fan de icrdapel, syn .yktmen en
ster-Maandag lazen wy o.a.i Eén nummer wil-1 seleksje, syn bihoeften en tokoarten óf. It
len wy niet nalaten zeer eervol te vermelden
en wel de prachtige knotsoefening van de
dames van Durate-Tonevido te Bolsward. Dat
was iets moois. De technische uitvoering was
zeer goed, het ontwerp was keurig, een prach
tig geheel.
Op zoo'n vermelding kan deze veresaiglng
met recht trots zya.
Verder werden eenige vragen naar genoegen
beantwoord en tot slot eenige zakeHjke aan-
gejegenhedeti behandeld. Presidente mevr.
Dijkstra-Hoekstra sloot met een kort woord
en dankzegging.
Oud-burg^meester Piccardt jubileert.
Bijna 15 jaar woont deze eminente en stoere
werker in Haren bij Groningen. Nog is hij
voortdurend voor het Volkssanatorium te Ap
pelscha werkzaam. Hij leeft uit het beginsel:
de Meester mag mij niet werkloos vinden. Wat
heeft deze man veel voor Friesland gedaan,
voor de lijders aan t.b.c., voor de arbeiders,
maar ook voor de samenleving. Het beste deel
van zijn leven heeft hij aan Friesland gegeven,
als burgemeester van Wonseradeel en als voor
zitter van den Raad van Arbeid te Sneek, maar
vooral als sociaal en ethisch voelend Staats
burger met veelzijdige belangstelling.
Bekwaam in het adm. recht, in de sociale wet
geving, man van initiatief, met een hart vol
dadendrang, objectief magistraat met begrip
en waardeering van onze democratie, alle
partijen onder de bekoring brengende van sa
menwerking enz. enz.
Als burgemeester man van gezag, niet opge
plakt maar van binnen uit, met een hoogstaand
plichtsbesef, niet gemakkelijk voor onderge
schikten maar nog moeilijker voor zich zelf.
Naar goedkoope populariteit heeft hij nooit
gestreefd. Hij kon wel eens bruusk opt
was schijnbaar wel eens onvriendelijk,
dat was slechts schijn. Hij bezat en bezit nog
een nobel hart.
Als Voorz. van den Raad v. Arb. was hij pae-
dagoog en priester: door de arbeiders te wijzen
op hunne belangen en de werkgevers op hun
zedelijke plichten, b.v. om hun zieke arbeiders
in het ziekenhuis te bezoeken.
Deze unieke figuur wordt Donderdag 20 Juni
a.s. 80 jaar. Laten wij hem een verkwikking
bereiden door hem te feliciteeren.
Emma bloem-collecte.
Onder bovenstaand jubileum-bericht mb op
wekking voor deze collecte,
Deze collecte herinnert ons aan dien parel van
ons Koninklijk Huis, die ook voor de t.b.c.-
patienten liefde en belangstelling toonde. Zij
inspireerde honderden werkers en verkwikte
duizenden lijders en bewoog nog meerderen tot
offerande. Zij spreekt nog tot ons, hoewel Zij
gestoryen
De nood
volgen van den Oorlo,
kon vroeger weinig c."
lukkig
vindt men thans evenzeer onder
middenstanders als onder de arbeiders. Laten
wij uit dankbaarheid voor onze gezondheiü
blijmoedig een behoorlijk offer brengen voor
onze zieken. Laten wij alsnog eens toonen dat
onze vrijwillige offervaardigheid Winterhulp
en Volksdienst diep verachtte.
Twee kenmerken noemden wij in ons vorig ar
tikel van het communisme: de wil tot sociale
gerechtigheid en de moed der consequentie.
En wij eindigden toen met de vraag, of juist
dit laatste niet naar den duivel leidt, a.g. tot
inconsequentie voert, waarin het communisme
zich jammerlijk verstrikt. Wij meenen van wel
en hier ligt ons groote bezwaar tegen het com
munisme, afgezien nog van zijn historisch ma
terialistische ideologie «n zijn klassestrijdleer.
Wij noemden op voetspoor van Banning het
Leninisme een volutaristische omvorming
van het oorspronkelijke Marxisme en met Hoe-
tink erkenden wij, dat het in dat Marxisme om
de mensch is gegaan, de mensch en zijn vrij
heid.
Maar beteekent dan aanvaarding van de dic
tatuur niet reeds een. gevaar lijke spanning tus
schen het nagestreefde doel en de gevolgde
methode? Kan dé’ vrijheid bereikt worden
door haar, zij het ook tijdelijk, op te heffen?
Wordt democratie bevorderd door haar, alweer
zij het ook tijdelijk, op nonactiviteit te stellen?
Deze vraag klemt reeds ten aanzien van het
oorspronkelijke Marxisme, dat altijd nog met
een dictatuur van de meerderheid rekende, die
daardoor misschien van niet al te lange duur
zou behoeven te blijken. Maar het communisme
werkt met de dictatuur van een minderheid,
die deswege des te onverbiddelijker dient te zijn
en zich uit moet strekken over een veel langer
tijdvak. Men bedenke, dat het bolsjewisme
reeds bijna dertig jaar over Rusland heerschtl
Wat kan daar nog van democratische gezind
heid over zijn gebleven als men nagaat, wat
twaalf jaar Hitlerbewind in het duitsche volk
kapot heeft gemaakt met betrekking tot het
vrije denken?
Hier openbaart zich wel de moed der conse
quentie! Lenin heeft eens gezegd: geen klasse
gaat vrijwillig heen; men moet haar omver
werpen. De consequentie was de gewelddadige --
omverwerping van de heerschende klasie, ‘dachte toe op
m.a.w. de revolutie en de onverbiddelijke o;i-
derdrukking der weerstrevende reactie, m.a.w.
de dictatuur door de minderheid van het be
wust revolutionaide proletariaat. Men leze er
zijn Staat en Revolutie maar eens op na! Zijn
leus is: „geen massapartij van grootendeels
slechts contribueerende leden, met alle zwak
heden en onbetrouwbaarheden aan zoo'n logge
organisatie verbonden, maar een hecht georga
niseerd en gedisciplineerd kader van beroeps
revolutionairen door vaste hand geleid, waarbij
ieder zijn plaats en zijn werkzaamheid kent.”
Zoo volbracht hij samen met Trotski in het na
jaar van 1917 de omwenteling inet een kleine
vastbesloten organisatie van ongeveer 35000
man.
In een zeer lezenswaard artikertgetiteld: Com
munisme en Communistische rolitiek in de
bundel Principieele Staatkunde (deel II) zegt liezen zij de uitdaging
Dr. Dan. de Lange Jr. handelend over de Het communisme is in
ondermijningstactiek der revolutionairen: „De
Bolsjewiki begrijpen heel goed, dat deze acties
hoofdzakelijk een destructief karakter zullen
dragen,--waarbij zonder twijfel belangrijke eco
nomische waarden verloren zullen gaan, maar
zij aanvaarden de vernietiging,omdat zij on
vermijdelijk is, wil men definitief het bureau
cratische, rechterlijke en militaire apparaat van
het Czarisme kwijtraken.” Lees voor Czarisme:
kanitali-me en U hebt op een haar nauwkeurig
de communistische politiek in alle niet-socia-
listische landen gekenschetst. Ook hier de moed
der consequentie: revolutie, dictatuur en des
noods vernietiging van economische waarden.
De huidige havenstaking kan men in dit licht
Bekendmaking personenvervoer per autobus.
Bij besluit van B. en W. der gemeente Bols
ward is, met ingang van Donderdag* 20 Juni
1946, als standplaats voor het in- en uitstappen
van autobussen aangewezen de Dijkstraat en
Bargefenne, tegenover „Hof van Holland”.
In de vacature H. Jorritsma werd dobr
B. en W. als Weeshuisvoogd benoemd ue
heer E, de Jong.
Herv. Kerk, Ds. J. Vink nam
naar Vvieiingermeer (Slootdorp)
Gemeenteraadsverkiezing.
De candidatenlijst voor de Partij
beid is als volgt samengesteld:
T .I0 ut M r» j l rcoiaui-ttiic van xici vv aagEcuuuw ic ntannun'
W. Leunnk, J. van Dijk, W. M. Brandenburg,, be8]oten js tOf aankoop van het belendende
D. de Jong, R. Jorritsma, E. W K. behippers, pand> wei^ besluit de goedkeuring van Ge
A. L. de Vries, Wed. Postma-Noordbruis, J. deputeerde Staten heeft verkregen.
Y. de Boer en H. Brouwer. v Voorloopig worden vastgesteld
v°0,r Boer, A. Zoethout terekening over 1944 op een nadeelig slot
en K. Kuopmans. van f63.145.31, dat vermoedelijk nog gunstig
Van de Handelsavondschool „De Hanze” te beinvloed zal worden tot een bedrag van
Bolsward slaagden onderstaande 1.1. voor het I 16.264.67 en die van het gemeentelijk wo-
Middenst. Diplomai ningbedrijf met een verliessaldo van f2844.21
Dames: C. Andriesma, G. Andringa, J. Bos- Gewijzigd wordt de algemeene pohtieveror-
ma, S. Franzen, E. Veldman, E. Visser, H. v. dening in dien zin, dat het verboden.zal zijn
d 2ee °P openbare wegen en straten te ryoen met
Heeren: D. Bosma, J. Gorter, M. Huitema, W. voertuigen, waarvan de wielen het wegdek
Eervol ontslag wordt verleend aan 1. J.
Kramer, als Hoofd van de o. 1. school te
Pingjum, wegens benoeming te den Helder;
zenuwachtig verkennen, 12. Tj. Hiemstra te Pingjum, als onderwijzer
bezien. De Ï.V.C. beseft zeer wel, welke schade
hier wordt toegebracht aan onze wederopbouw
en aan de voedselpositie, maar zij aanvaardt
dat. De communisten begrijpen heel goed, wat
de economische gevolgen voor ons land zullen
zijn van een radicale breuk tusschen Nederland
en Indonesië. Maar zij aanvaarden dat verlies
voor wat hun grooter winst dunkt: de vernie
tiging van het koloniale imperialisme
Wij dienen respect te hebben voor deze ver
beten-wil tot sociale gerechtigheid en begrip
voor de moed der consequentie, ook waar we
deze laatste niet aanvaarden. De tragiek van
het communisme lijkt ons de tegenstrijdige
heden, waarin het zich verstrikt: het wil de
mensch bevrijden en het knevelt hem door
dictatuur; het wil de democratie ten volle ver
wezenlijken door haar van politiek naar econo
misch terrein uit te breiden en het komt ‘tot
staatssocialisme, waarbij de mensch staatsslaaf
wordt en het individu óndergaat in de col
lectiviteit. Hier blijkt o.i. de demonische aard
van alle consequentie: zij leidt tot inconsequen
tie. Tusschen doel en middelen moet overeen
stemming zijn. Het doel heiligt de middelen
nietl
Zijn wij hiermee van het communisme af? Zijn
wij er mee klaar met deze inconsequentie te
constateeren? Kunnen we zeggen: o, met iets
dergelijks, dat zulke zedelijk zwakke kanten
vertoont (want de incongruentie tusschen doel
ën middelen is een zedelijke zwakheid!) behoe
ven we ons niet verder op te houden? Dat zou
een gevaarlijke yergissing zijn! Banning heeft
in een der laatste nummers van Tijd en Taak
gezegd, dat het communisme een uitdaging was.
Het is dat inderdaad. De bekende Engelsche
historicus Arnold J. Toynbee heeft het ont
staan en de ondergang van beschavingen trach-
te te verklaren uit twee dingen, die hij uitda
ging en antwoord noemde. En Dr. J. Romein
^in zijn studie Nieuw Nederland past die ge-
ons eigsn huidige beschaving.
De groei wordt Veroorzaakt door het goede
antwoord op do uitdaging, de ontbinding door
het verkeerdei. De uitdaging van nu is het
éér groote probleem van do sociale inter
nationale kwestie.
Welnu het communisme heeft zijn antwoord op
deze uitdaging gegeven; het geeft zijn oplos
sing. Zij die het communistisch antwoord af
wijzen zullen zelf een ander en ook een beter
antwoord hebben te geven. Daarin ligt de uit
daging van het communisme. De toekomst van
onze beschaving hangt af van de juiste oplos
sing van dit sociale en internationale vraag
stuk. Zonder dat juiste antwoord gaan wij de
chaos en de ondergang tegemoet.
Alle partijen hebben vrijwel de eisch van so
ciale gerechtigheid in hun vaandel geschre
ven. Dat zij er ernst mee maken! Anders ver-
van het communisme I
in het bijzonder een uitda
ging van het christendom en aan de kerken.
De eisch van sociale gerechtigheid is een on
ontkoombare consequentie van de bijbelsche
boodschap. Wee het christendom, dat met die
eisch in deze dagen geen onverbiddelijke ernst
maakt, welks hoogste wijsheid bestaat in zui
nigheid, aanpassen en gezagshandhaving. De
ellende van de werkloosheid, de werkloosheid
der regeering destijds en het zwijgen der ker
ken zijn nog niet vergeten! De Christenen van
iedere schakeering in het bijzonder zij het
voorgehouden in verband met de communisti
sche uitdaging: tenzij UW gerechtigheid over
vloediger zij Vk.
apelbou, ek
Kweekfjild
ankjeti. in revolusj
kar fan de soarten is komd troch it f<
de ras: „De Concurrent” en syi
sustersoart: „De Rembrand”. Hiel
Üva i a«*aa V'VHUUnvni. 11
'arys, welke voor de deur staat.
weinig vriéndelijke ontvangst, welke
van T w 1
land genoot, de afwezigheid van Russische,
roolsche en
grootsche overwinningsparade te Londen
even zoovele slechte voorteekenen voor
We behoeven op de kwesties welke de groote
geallieerden verdeeld houden thans niet uitvoe
rig meer in te gaan. We hebben in ons vorige
overzicht eenige aangestipt en de tweede con
ferentie van Ps 2
zal er toch weer de aandacht op vestigen. De
- 1w—, -ILj de rede
Bevin in het Engelsche Lagerhuis in Rus-
.11 van Russische,
Z. Slavische afvaardigingen bij de
-- zijn
eyen zoovele slechte voorteekenen voor die
conferentie, als het feit dat het ongewoon lan
ge verblijf van maarschalk Tito van Zuid-
Slavië te Moskou een RussischZuid-Slavische
overeenkomst heeft opgeleverd, waardoor
laatstgenoemd land practisch geheel onder
Russische invloed komt. De Sovjetunie zal Z.-
Slavië wapenen leveren, helpen bij de stichting
van een wapenindustrie en nauw zullen beide
landen samenwerken op politiek, economisch
en cultureel gebied. Dat het doordringen van
de Russische invloed tot de Adriatische zee, de
andere geallieerden bijzondere belangstelling
voor Zuid-Slavie’s buur en vroegere vijand Ita
lië dat toonen is vanzelfsprekend, als men weer
naar evenwichten wil zoeken. Mogelyk zal
Italië daarvan profiteeren doordat het thans
door de Ver. Staten en Engeland sneller op de
been zal worden geholpen dan wanneer het
met m een gebied lag waar de invloedssferen
van Oosten en Westen elkaar raken. Voor een
Italië is echter politieke rust
l zj’l,..,- ~’r“•’i er gehand
haafd blijft al zijn er in Het Zuiden van het
land nu i
niet willen neerle;
volksstemming, weL_
was. Maandag was het
in Italië ter viering
nog niet vertrokken omdat z.i. de republiek
snel herstel van 1
noodig en het is te hopen dat die
woelingen van monarchisten, die zich
iggen bij de uitslag van de
:lke ten gunste der republiek
L t een nationale feestdag
J van de uitroeping van de
republiek, doch dien dag was koning Umberto
nog niet tot stand was gekomen nu het hoog
gerechtshof wel de uitslag der stemming had
bekend gemaakt, maar nog niet de klachten
óver onregelmatigheden bij deze stemming in
sommige gebieden had behandeld; de Italiaan-
sche premier de Gasperi was het echter met
deze opvatting
geschillen tussc a
men ook de kwestie Franco—Spanje
waarvan p-
Veiligheidsraad is begonnen. Nu de
1- f <111 1 I
vloedssferen zal uiteenvallen, *kan men niet
verwachten dat Washington en Londen zullen
meewerken aan eenigerlei oplossing welke hun
de sympathie der meerderheid der Spanjaarden
zou kosten d.w.z. door een daadwerkelijk ingrij
pen in Spanje; want al heeft Franco vermoe
delijk niet de steun van die meerderheid, bui
tenlandsch ingrijpen zal haar zich wellicht om
hem doen scharen en zijn positie eer versterken.
Een algemeene verbreking der diplomatieke
betrekkingen blijft zelfs de vraag. Zooals be
kend heeft Frankrijk die betrekkingen reeds
verbroken en het feit dat nu de republikeinsche
volksbeweging daar de groote partij vormt en
niet meer de communistische, zal in de Fran-
sche houding ten opzichte van Spanje wel geen
verandering brengen. Bidault, lid der republi
keinsche volksbeweging, was ook bij het ver
breken der SpaanschFransche betrekkingen
minister van buitenlandsche zaken en deze zal
wellicht de leider van het nieuwe Fransche ka
binet worden. Sympathiek heeten de Franschen
te staan tegenover het Engelsche plan Duitsch-
land tot een federatie van een vrij groot aan
tal kleine staatjes te maken, een plan reeds
vroeger hier vermeld en dat nu ook de zegen
van Washington heeft. Zoo schijnen de Ver.
Staten die ditmaal naar Parijs komen vast
besloten om als het overleg met Rusland geen
vruchten afwerpt, zonder dat land te pogen tot
een oplossing van diverse Europeesche proble
men te komen, waarvan het Duitsche wel zeer-
dringend is Engeland en Frankrijk gereed
om ter conferentie van Parijs één front te vor
men. Het is alleen maar jammer dat nu de
FranschEngelsche betrekkingen weer eenigs-
zins worden verstoord door het feit dat de
groot-moefti van Jeruzalem, de geestelijke
leider de Palestijnsche Arabieren, die tijdens
den oorlog anti-Britsche propaganda vanuit
Duitschland voerde, uit Frankrijk, waar hij
onder politietoezicht stond, verdwenen is en
vermoedlijk wel in de buurt van Palestina zal
opduiken. De Britten en Amérikanen zijn ont
stemd, dat de Franschen zijn vertrek toelieten.
Zonder den moefti is de Palestijnsche kwestie
al netelig genoeg. De Amerikanen verdachten
zelfs de Engelschen ervan de hand gehad te
hebben in de ontsnapping van den moefti, doch
dit is door de Engelsche regeering zeer beslist
ontkend. In dat andere voor Engeland zoo
moeilijke vraagstuk, het Britsch-ïndische, wer
den vorderingen gemaakt. Mohammedanen en
de zelfstandige vorsten namen de Engelsche
voorstellen betreffende een zelfstandig Indië
aan, de eerste eischen echter evenveel zetels In
de voorloopige regeering als de Hindoes, die
nog geen beslissing namen. In Indonesië schijnt
Sjahrir nu «ün tegenvoorstellen gereed t«
hebbic Ta.kyk.r,
- ---.”2,“ --lcl* la‘< uc uiuainie dingen, uj< 1 njn yu i
min. spelen geeft Tuil goed door, backs en kee-j jan dien binne, is wol west de stifting
__2. j-x n j i j—l d- 7.. L.o.lu~
de I Marsum. Der is okkerdeis it 25-jierrich bi-
floed fan dat kweekfjild op de foarütgong
fan de Fryske bou is tige great west.
I Dr. Dorst en syn helper van der Wal haw-
we der keardelswurk dien en hja koene dat
dwaen troch de holding fan de Fr. Mij., dy’t
hjir in tige rom en breed st&npunt ynnaem.
Hja bincamden in goed 25 jier lyn in jong
lanboS-ingenieur ir. Dorst ta Consulint fan
de „Plantenveredeling”, joegetp him in stik
bou mei in arbeider en seinen doe: Jo geane
mar oan it wurk, hoe krekt dat witte wy
net, mar jo dogge war om de bouboeren to
helpen by har wurk op it stik fan siedsied
I en setters. Der sille grif dingen wêze, dy’t
better kinne binammen by de ierdapels en
kin der mei rjocht great op gean dit yn it
i. Wy hoopje,
wujMcii ID iw oyu upiuigcr 11KC
folie foar de Fryske en NederUnske lünbou
is syn foargonger. Mar wy stelle
iriis hjir fêst to stellen, dat hiel
1 en greatsk is op it wurk fan
it jubilearende Kweekfjild en syn trouwe
TJ. de J.
