fEen Earopeesche Federatie)
De Zuivelschool
moet in Bolsward blijven!
I
Vrijdag 8 November 1940
No. 50
42e Jaargang
Streekblad voor West» en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A, J. OSINGA - Bolsward
Een Koninklijk aanbod van f100.000 voor
verbouw en moderniseering.
Stadsnieuws.
OPENBARE LEESZAAL EN BIBLIO
THEEK „BOLSWARD en O.”
Gedurende de maand October is de lees
zaal bezocht door 36 personen, tw. 5
dames en 31 heeren; uitgeleend zijn over
die periode in totaal 885 boeken, waar
onder 8 uit de leeszaal van Sneek.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Ds. M. A. Hijlkema van Westzaan heeft
het beroep naar Bolsward aangenomen.
Advertentieprijs10 cent per m.m.
Giro 87926
nlaatselijk
ij moeten
b
yn de üre as mitsler of timmerfeint en
büten de forplichte Oren trije dollars.
Mar de lytse boeren en tünders hiene it
net bést Hy hie him tige óffrege, hoe’t
dat koe en ien fan de redens, hwerom hy
my opsocht, wie to sjen, hoe’t hjir yn Os
lan de tastan wie op it plattelên. Derre’
wie it sa, de lytse boer (8 oant 10 H.A.)
stie aihiel op him seis, underwiis en or-
ganisaesje, koöperaesje en feilingen koe
men der net. De minsken wiene oan
harren seis oerlitten. Allinnich yn de
greate stêdden wie fan alles en derom
koft men fan it earstoergarre jild in Ford
of Chevrolet en makke de reis nei de
great-stêd. Dy’t leare woe, nei de stêd,
dy’t hwat sjen woe, nei de stêd en dy’t
in fleurige joun ha woe, de slinger oan
de benzinemotor en fuort.
Kursussen en lênbouskoallen foar de ge-
woane boereman en bern hie men nea
fan heard. Yn de stêd wiene wol lênbou-
universiteiten en, koe men in hiele pom-
merant wurde, mar de massa fan de
boeren bleauwen sOnder fak-ünderrjocht
en dos yn de Aide sleur. De boerkes sle
ten trochrinnend yn ’e skuld en fansels
by de hannelslju, dy’t op har bar wer
winkels hiene, hwert hja keapje moas-
ten en foar de twadde kear rinte bitel-
len. Hja wiene wantrouwich en net ré
om it ien of oar meiinoar to ündernlm-
men. Dy’t troch hannel of oars foarü-t-
boerke, fordwoun nei de stêd. Oars goelie
minsken, mar minne tastannen. Doe't ik
him tortelde, dat hjir yn Fryslftn wol in
hündert lAnbou-ünderwizers en leararen
wiene oant yn de lytste doarpkes, bi-
KATH. ARBEIDERSBEWEGING.
De Kath. Arbeidersbeweging hield Dins
dagavond een bijeenkomst ter opening
van haar winterprogramma.
Districtsbestuurder Van Tongeren sprak
op deze eerste avond over het Gezin in
de Branding.
Spreker schetste de moeilijkheden van
het gezin in deze na-oorlogsche periode,
zoowel in geestelijk als materieel op
zicht.
De kajotters luisterden de avond met
zang op.
tusschen de beide tegengestelde groe-
peeringenl
Maar dat is niet de eenige moeilijkheid,
waarvoor de federalistische beweging
zich ziet geplaatst. De Vereen. Staten
van Europa (hoe dan ook in de practijk
georganiseerd) zullen oneindig moeilij-
ker te verwerkelijken zijn dan de Veree-
nigde Staten van Amerika! Omdat in het
oude Europa met zijn lange historie de
nationale tegenstellingen zoo ontzagge
lijk veel sterker zijn dan zij in het jonge
Amerika tusschen de aanvankelijk ook
daar onderling onafhankelijke staten wa
ren. Toch is de Amerikaansche eenheid
niet zonder groote moeite en zwaren
strijd tot stand gekomen. De strijd tus
schen Noord en Zuid getuigt ervan. Mit
chell geeft daarvan in zijn trilogie: Ge
jaagd door de Wind, Vuur over Land en
Het Zaad ontkiemt een boeiend, zij het
ook door de duidelijke sympathie voor
het Zuiden, eenzijdig beeld. Hoe veel te
meer geldt dat voor het oude Europa.
Een eeuwenlang historisch groeiproces
beeldde hier de verschillende volkskarak
ters met hun markante trekken uit en de
grenzen aller landen werden met bloed
getrokken. Daardoor vinden daar de sta
ten en de volkeren elkander jooveel/
moeilijken Denk aan de Fransch-Duit-
sche tegenstelling. De historie maakte
beide volken welhaast tot onverzoenlijke
erfvijanden. En denk aan de tegenstel
lingen op de Balkan!
Hier ligt voor de federatieve gedachte
en niet geringere moeilijkheid.
En toch: de ideologische, economische
en politieke tegenstellingen van nu en de
historische tegenstellingen van eeuwen
her, zij zullen op de een of andere wijze
moeten worden overwonnen. De toe
komst van Europa hangt er aan! Want
nog eens: alleen een eensgezind Europa
op zijn minst een eensgezind Midden- en
West- Europa (met inbegrip van Enge
land) zal zich kunnen handhaven in de
komende tijden tusschen een collectivis
tisch Rusland en een kapitalistisch Ame
rika. Europa is te klein om nog langer
economisch en politiek gescheiden te
VOETBAL.
Volgens het wedstrijdprogramma had C.
A. B. Zondag a.s. een vrije dag, echter
de nieuwe derde klasser W. Z. S. uit
Sneek werd een dezer dagen defini
tief in de 3de klasse opgenomen en daar
CAB de eenigste was, die rust had, werd
om vertraging te voorkomen, voor Zon
dag nog de wedstrijd CAB-W. Z. S.
vastgesteld.
W. Z. S. beschikt over een zeer goed
elftal, en daar het de eerste wedstrijd in
het nieuwe milieu betreft, zullen de Snee
kers ongetwijfeld alles op haren en sna
ren zetten, om de overwinning uit het
vuur te sleepen.
Ook CAB, die de puntjes best gebruiken
kan, zal natuurlijk op volle winst spe
len, wel zal de thuisclub het hoogstwaar
schijnlijk zonder Tuil moeten stellen,
doch daar tegenover staat dat midvoor
Ferwerda misschien weer van de partij
zal zijn.
Aan voorspellingen zullen we ons maar
niet wagen, doch wel zijn we er van
overtuigd, dat Zondag op het CAB-ter-
rein een pittige en enthousiaste partij
voetbal gedemonstreerd zal worden.
CONSUMENTENCREDIET.
In, een 3-tal zittingen heeft de plaatselijke
commissie, gevormd door de arbeiders
organisaties reeds aan vele aanvragers
inlichtingen verstrekt en is behulpzaam
geweest bij de invulling der aanvraag
formulieren.
Veel voor-oordeel tegen dit crediet is
hier weerlegd, terwijl de commissie uit
ervaring is gebleken, dat dit crediet in
vele gevallen een ware uitkomst zal blij
ken te zijn. De behoefte aan onder- en
bovenkleeding, dekens, linnen en bedde-
goed is inderdaad zeer groot.
De termijn van indiening voor de aan
vraagformulieren is verlengd tot 30 No
vember a.s. Zij, die alsnog inlichtingen
wenschen of hulp bij de invulling van de
biljetten noodig zijn, kunnen zich wen
den tot de bestuursleden der vakorga
nisaties of andere sociale organisaties.
cunnen blijven. Verdeeld en gescheiden
can het economisch noch politiek meer
bestaan. Alleen als economische eenheid
kan het zich herstellen van de zware
slagen van den oorlog. En alleen als po
litieke eenheid kan het invloed uitoefe
nen en bemiddelen tusschen de beide
machtsblokken die elkaar èn Europa èn
de heele wereld bedreigen en vernielen
zullen, als tusschen hen de strijd ont
branden zou.
Maar voorwaarde voor den invloed ten
goede van een Europeesehe Federatie is,
dat zij zich onafhankelijk weet te hou
den, naar beide kanten. Het is daarom
gelukkig geweest, dat men in Herten-
stein ervan afzag Churchill in Zürich een
telegram van instemming te zenden.
Want dat zou de federalistische bewe
ging terstond aan den kant van Enge
land en Amerika en dus tegenover Rus
land geplaatst hebben! Alleen een vrije
Federatie heeft hier kansen en mogelijk
heden.
En nu rijst nog een laatste vraag: wat
kunnen de volkeren doen ter bevordering
van deze Europeesehe Federatie, waar
aan in de meest letterlijke zin de toe
komst van Eïiropa hangt? De volken, dat
zijn de regeeringen en de enkelingen, de
burgers van de staat. Ik zou het zoo wil
len zeggen: groot leeren denken. Of om
het te zeggen met de woorden van on
zen groote dichteres Henriette Roland
Holst van der Schalk: leeren denken in
continenten.
Dat lijkt heel eenvoudig. En toch is het
in werkelijkheid zoo moeilijk. Wij zitten
allen aan het nationaal eigene veel meer
vast dan we ons van ons zelf wel be
wust zijn. Niet alleen de oorlog heeft
ons dat geleerd, maar iedere- internatio
nale sportwedstrijd kan het ons doen
zien. Onze gevoelens en onze inzichten
worden in sterke mate door de grens
bepaald. Het chauvinisme als overdre
ven, eenzijdige onredelijke en onbillijke
vaderlandsliefde zit in ons allemaal. We
zullen moeten beginnen met dat in ons
te onderkennen, te bestrijden en te over
winnen. Alleen tusschen volken, die ge
leerd hebben waarlijk groot te zijn, d.w.z.
ruim en wijd te denken, Is een waarlijk
sterke Europeesehe Federatie mogelijk.
Laat ons beginnen bij ons zelf. Laat ons
staats-, maar ook wereldburgers wor
den! Vk.
PASTOOR N1ELEN OVERLEDEN.
Ons bereikte het bericht dat op Aller
heiligen/ te Maastricht in het Minder
broederklooster, na een langdurig ziek
bed, is overleden de vroegere Pastoor
van de St. Franciscus Parochie Fr. P.
Nielen o.f.m.
Met zijn verscheiden is een hoogstaand
Priester heengegaan, die veel voor zijn
parochianen heeft gedaan en lang bij hen
in herinnering zal blijven voortleven.
Fan de Martiny-toer.
Dizze wike hat der foar Boalsert in dei
west, hwerop düdlik bliken dien hat, dat
de biwenners fan Boalsert jit de Side
geast fan meiinoar noed stean foar de
stêd bisieten. De lju fielden, dat men
meiinoar folie mear kin as allinnich en
dat de goede, jaende en stribjende geast
likegoed de minsken lüke kin as it sleau-
we en biroerde. De wike, dy’t nou komt,
sil de striid yn syn léste stadium kom-
me en moat bliken dwaen oft de Kea-
mer ménsk genöch is om de centrali-
saesje tsjin to gean.
In forneamd sosiael wurker yn üs lên:
Dr. Alfons Ariëns hie op de doar fan
syn studearkeamer stean: „Centralisatie
dat is de dood!” In hurd wurd, mar in
wurd mei in djippe klank fan wierheit. It
eigene, it wiere, it ienfêldige, sa’t him
üntjowt üt krêft fan eigen aerd en Top
ping, wurdt misfoarme en yn it ienheits-
pakje treaun troch de centralisaesje.
Hwer bloeit in lokkige mienskip? Net,
hwer inkelde hege spitsen oprize üt de
greate flakte, mar hwer forskaet is fan
hichte en djipte, fan stél en foarm, fan
lyts, greater, wer hwat greater en sa
mear. Ik hie dizzer dagen In Amerikaensk
geastlike ütfanhüs, dy’t yn dé Südlike
steaten fan Amerika syn ambt ütoefenet.
Hy hie in parochje yn in lyts plak fier
fan de greate stêd. De minsken libben
dér meast fan lytse lÊnboubidrluwen en
de posysje fan harren wie tige min. In
arbeider wie der in man mei sulver yn
’e pong, hwant dy fortsjinne twa dollars
Op uitnoodiging van de B. B. G. kwamen
Donderdagavond vele burgers van Bols
ward in „De Doele” bijeen om te bera
men wat er nog gedaan kan en moet
worden voor het behoud van de Zuivel-
school.
De voorzitter, de heer J. Visser, begon
met te zeggen, dat deze vergadering niet
belegd was om uiting te geven, dat het
gemeentebestuur niet voldoende zou ge
daan hebben. Integendeel. Het is om de
burgers gelegenheid te geven te toonen
dat zij in dezen geheel achter het gem.-
bestuur staan. Het lot van Bolsward is
met deze zaak gemoeid. De wetenschap,
ook die op zuivelgebied is met rasse
schreden vooruitgegaan. Wij juichen
daarom toe, dat er een drang is om ook
het zuivelonderwijs te verbeteren. Wij
zijn echter van meening, dat het beslist
niet noodig is dat dit op een andere
plaats moet geschieden. Dat kan ook in
Bolsward. Daarom wenschen wij dat de
ze school aan Bolsward blijft verbon
den.
De waarn. burgemeester, T. S. van der
Zee, richt daarna als eerste spreker het
woord tot de vergadering. Het behoud
van de Zuivelschool is een pi
belang van de eerste orde. Wij
dat echter niet te chauvinistisch bekijken.
Verbetering van het zuivelonderwijs is
een nationaal belang. Hij hoopt dat he
denavond op volkomen waardige wijze
over de kwestie van de verplaatsing zal
worden gesproken.
Het is soms noodig dat de overheid ten
behoeve van een groot belang kleinere
belangen moet schaden, hoewel zij er
dan naar behoort te streven dit zoo be
perkt mogelijk te doen. De R. Z. S. is van
nationale beteekenis. De regeering heeft
nu gemeend het zuivelonderwijs te die
nen met verplaatsing naar Leeuwarden.
Daartegenover staat, dat het gemeente
bestuur met vele anderen van meening
is, dat deze school in Bolsward moet
blijven. Op goede nationale belangen
hebben wij daarvoor gepleit. Er is ten
dien opzichte niets nagelaten. Het is on
getwijfeld een nationaal belang dat der
gelijke cultureele instellingen op het plat
teland blijven. Spr. besloot met de hoop,
dat onze gezamenlijke actie alsnog mo
ge bewerken, dat de R. Z. S. zal blijven
en mag worden tot de moderne instelling
voor dit vakonderwijs.
De heer H. Kingma, voorz. V.V.V. bepleit
het recht, dat Bolsward heeft verworven
wat betreft de R. Z. S. Wij zijn zoo lang
zamerhand in een geladen stemming ge
komen, omdat men Bolsward al zooveel
heeft afgenomen of onthouden. En nu
dit nog. Hij hoopt dat metj er in zal
slagen de'Staten Generaal te overtuigen
dat dit onrecht Bolsward niet mag wor
den aangegaan.
De heer F. B. van der Meer, spreekt
over de ontluistering van het platteland.
Hiertegen moet worden gevochten. Men
moet niet eerst alles van de kleine ste
den afhalen en dan zeggen, dat het er
een dooie boel is. Als de R. Z. S. ver
dwijnt zal dat de doodsteek voor ons al
len zijn.
De heer B. Veltman wil ook een beroep
op de ouders van de leerlingen doen deze
actie te steunen, omdat hun zonen in een
kleinere plaats ongetwijfeld rustiger aan
hun studie kunnen blijven.
Bolsward is een klein stadje dat er we
zen mag, zoo zegt P. Bijvoets. Onze re
geering moet beseffen dat ook de kleine
steden, zooals de onze, moeten leven.
Verder toont hij aan, dat ook de werk-
Met een daverend applaus wordt dit be
sluit begroet.
De heer de Jong vervolgt dan: Bolsward
wil laten zien waarin een kleine plaats
groot kan zijn. Wat gaan wij nu doen?
Met dit aanbod en onze argumenten naar
de Haagsche autoriteiten om hen te over
tuigen van het feit, dat Bolsward niet
wil profiteeren, maar zelfs veel voor het
Zuivelonderwijs over heeft. Binnen af-
zienbaren tijd zal misschien de stichting
van een 2de middelbare school mogelijk
blijken. Blijf vol vertrouwen en mede
werking. Tal van teekenen zijn er, dat
wij in deze zaak niet alleen staan. Het
gaat voor het belang van de Zuivel
school en dat van Bolsward.
De heer Visser zegt dan de Voogden van
het St. Anthony Gasthuis dank voor dit
koninklijk aanbod. Het heeft ons ontroerd
want daaruit spreekt de rechte juiste
geest, zooals wij het gaarne zien.
De vergadering geeft daarna het Bestuur
volmacht te doen wat er in dezen is te
doen.
nemers groot belang hebben bij de hand
having van de school in Bolsward.
Dr. J. C. M. de Jong snijdt het probleem
van de leeraren aan. Als men in plaatsen
zooals bijv. Zierikzee wel leeraren voor
het Middelbaar Onderwijs kan krijgen,
moet het toch zeker ook in Bolsward
mogelijk zijn, daar Bolsward veel gun
stiger ligt. Wanneer deze kwestie ern
stig en op de juiste wijze wordt onder
zocht, acht hij dat beslist wel mogelijk.
De voorzitter van „Ons Zuivelbelang”,
de heer Comello, verklaart daarna dat
de leerlingen in dezen geheel afzijdig
moeten blijven De vereen. O. Z. B. kan
zich daarom niet achter de B. B, G. scha
ren en bedankt daarom voor haar lid
maatschap.
Hierna krijgt de heer Tj. de Jong het
woord. Uit het tot nu toe gesprokene
blijkt feitelijk alleen de eensgezindheid
van de burgers. Eenig effect bij de Over
heid zal het echter niet ressorteeren. Als
onze actie slagen zal, dan moeten wij de
Regeering bewijzen, dat Bolsward iets
voor de R. Z. S. voelt en er voor over
heeft. Wij dienen daarbij de oogen scherp
open te houden voor de bezwaren. Wij
moeten er ten eerste van overtuigd zijn
dat het het streven van den directeur is
het beste voor de school te zoeken. Er
mankeert veel aan. Spr. zou in deze
school ook niet willen staan. Zal die
school hier blijven dan moet er veel ver
beterd worden. Wij zullen, willen wij sla
gen, moeten bewijzen, dat een moderne
Zuivelschool door Bolsward wordt mo
gelijk gemaakt. Daarvoor moeten wij tot
een daad in staat zijn.
2e. Het is een zwak argument dat er geen
leeraren te vinden zijn. Hoe kan zooiets
dan wel in plaatsen als bijv. Harderwijk,
Kampen, Rolduc.
Spr. geeft dan even het woord aan den
heer Jac. de Haan, als voorzitter van ’t
college van Gasthuisvoogden. Deze deelt
de vergadering mede dat 't College heeft
gemeend, in dezen met een daad te
moeten beginnen.
Het college heeft daarom beslo
ten, wanneer de Zuivelschool hier
blijft, voor de vernieuwing of ver
bouwing aan de gemeente Bols
ward een rentelooze leening van
100.000.gedurende 20 jaar,
aan te bieden.
griep hy dat net. Doe’t er hearde dat
sokke masters aihiel mei de boeren en
doarpsminsken oplibben en derre har
taek en wurk founen, doe sei er: As wy
dat ris by uzes krije koenel It plattelÊn
is by üs leech en forlitten, der kin neat
barre as it skreppen om it deistich brea,
alle oare dingen siket men yn ’e stêd
of de measten alhielendal net. Mar it
bleau in great riedling: hoe kriget men
soks oan ’e gong. Ik wie net botte opti-
mistysk en wiisde him op in lAn as
Frankryk, dat ek syn plattelan fortüteazje
litten hat en nou mei negers en kriichs-
finzenen it wurk sa’n bytsje oan ’e kant
krije moat Derby, ek by uzes giet it dy
kant üt, as de liedende minsken net bi-
gripe wolle, dat hja op it Ifin it libben
net ünmüglik meitsje moatte.
Nou al binne der tsienstallen doarpen yn
Fryslên, hwer’t men mei gjin stök in
master of juffer krije kin. En hwat der
is, hat altiten in swiere konkurrinsje mei
hwat de stêdden biede.
Dêrom moast it Ünseedlikc stelsel fan de
klasslficaesje foroare wurde yn in ta-
slach foar de doarpskrêften en de aktes
dy’t foar It lên fan sa’n greate bitsjut-
tlng binne, to witten lênbou en tünbou
alderearst In forheglng fan ynkommen
jaen, yn pleats fan foarbyparten to wur-
den. Én aerom ek soe it skoof en skande
wêze as de Rykssuvelskoalle hjir wei
sleept waerd omdat men Boalsert syn
lennlchste Mlddelbere Skoalle net ta
bloei brlnge Ut. Dat dy wil der is, kin nei
Tongersdel gjin minske mear ligen hjitte.
Tj. de J.
De gedachte is niet van vandaag of gis
ter. Reeds tusschen de beide wereldoor
logen werd zij. door Graaf Koudenhove-
Kalergie in zijn Pan-Europa-gedachte
bepleit. Nu na de tweede wereldoorlog
komt zij andermaal naar voren. En het
moet aanstonds gezegd worden: het is
geen academische kwestie meer (als het
dat ooit geweest is!) het is nu een zaak
geworden van de hoogste politieke ac
tualiteit. Men mag gerust zeggen: de toe
komst van Europa hangt aan de verwe
zenlijking van de federalistische ge
dachte.
Wij hebben reeds eerder in deze rubriek
op de zeer bijzondere positie van Europa,
in het bijzonder van Midden- en West-
Europa in het huidig tijdsgewricht ge
wezen: ingeklemd en met verplettering
bedreigd tusschen de machtige Russische
en Engelsch-Amerikaansche machtsblok
ken met hun diepgaande tegenstellingen,
ideologisch, economisch en politiek, met
alle daaraan verbonden gevaren van
nieuwe botsingen en nieuwe oorlogen.
Waarbij Europa alle kans heeft slagveld
te worden voor den komenden strijd.
In verband daarmee hebben we Europa’s
taak aangewezen: die van bruggenbou
wer tusschen beide tegengestelde werel
den, die van bemiddelaar tusschen de
beide gescheiden partijen.
Maar deze taak zal Europa alleen kun
nen vervullen, wanneer het zelf eigen
verdeeldheid overwint, zelf‘tot meerder
eenheid weet te geraken. Uit dit bewust
zijn is de Europeesehe Federalistische
Beweging geboren, die in September van
dit jaar in Zwitserland (in Bern en Her-
tenstein) haar eerste congres heeft ge
houden. Wij gaan hier op dit congres
en de daar opgestelde verklaring niet in.
Het zou ons te ver voeren en het afdruk
ken van de verklaring van Hertenstein
in twaalf punten zou te veel ruimte vra
gen.
Het gaat ons hier meer om de geestelijke
achtergrond, gelijk het ons steeds in de
ze rubriek voor alles om geestelijke ach
tergronden gaat. En dan moet hier on
middellijk op de groote moeilijkheden
gewezen worden, die de federalistische
gedachte en de federalistische beweging
op hun weg ontmoeten.
Daar is in de eerste plaats de verhou
ding tot Rusland en tot Engeland. Het
noemen van deze beiden landen en vol
ken plaatst ons direct voor de allergroot-
st& moeilijkheden. Europa is, alleen
aardrijkskundig al, niet te denken zon
der Rusland. Het beslaat de halve opper
vlakte van het Europeesehe contingent.
Sluit Rusland buiten en ge kunt eigenlijk
al niet meer van Europa spreken. Maar
Rusland gedraagt zich alles behalve
EuropeeSchl Rusland heeft zijn diepte
wantrouwen tegen heel de rest van de
(kapitalistische) wereld; het acht zich
door die wereld voortdurend bedreigd;
het vreest niets zoozeer als een coalitie
van die vijandig, geachte wereld; het
heeft één idee fixe, die bijna een mono
manie geworden is: de blokvorming van
de andere kapitalistische landen tegen
het communistische Rusland. En eerlijk
heidshalve moet worden toegegeven, dat
het, gegeven zekere ervaringen in verle
den en heden, wel eenige reden daar
voor heeft!
En dan EngelandI Hier ligt een goed
stuk historische tragiek! Als één regee
ring kans hebben zou om de verhoudin
gen tusschen Engeland en Rusland te
verbeteren dan zou het de huidige La-
bourregeering moeten zijn. Bij alle ver
schil is hier een zekere verwantschap
in maatschappelijk streven. Zeker, de
methoden verschillen en het tempo en de
opvattingen omtrent de omvang der
maatschappelijke hervormingen. Maar ’n
Arbeidersregeering zou het toch met het
Kremlin beter moeten kunnen klaren dan
een conservatieve Churchill-regeering.
Helaas is het tegendeel waar. Om het te
zeggen met de boutade van Molotow in
de eerste vergadering van de Veilig
heidsraad in Londen van verleden jaar:
het is heel vaak slecht weer tusschen
Moskou en Londen.
En zoo wordt de eerste vraag, waar de
federalistische beweging voor komt te
staan al aanstonds deze: hoe brengt men
Rusland en Engeland samen in één Eu-
ropeesche Federatie? Rusland zelf zal
haar onmiddellijk zien als een tegen
Rusland gerichte poging tot blokvorming
en zijn wantrouwen zal daardoor slechts
groeien en het zal nog meer bedacht
worden zich zelf door een veiligheidsgor
del te omgeven om des te beter be
schermd te zijn tegen eventueele agressie.
Zoo zou de Federatie de gevaren kun
nen blijken te verhevigen, die ze wil be
strijden.
En Engeland? Terwijl de federalistische
beweging in Hertenstein vergaderde,
hield Churchill zijn bekende rede in Zu
rich. Ook hij pleitte voor een Europee-
sche eenheid ert in verband daarmee
voor een samengaan van Duitschland en
Frankrijk. Maar Engeland zelf hield hij
buiten deze Europeesehe eenheid. Enge
land kon hij blijkbaar alleen nog denken
als een der partners van het Anglo-Ame-
rikaansche blok. En men voelt aanstonds
een Europeesch blok zonder Engeland zal
het Russische wantrouwen nog grooter
maken; een dergelijke romp-federatie
zou automatisch worden ingedeeld bij ’t
Anglo-Amerikaansche blok en dan zou
zij het omgekeerde bereikt hebben van
wat zij bereiken wilde: een brug te slaan
DE PRIJZEN. VAN PEULVRUCHTEN
Iswards Nieuwsblad
t
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
Abonnementsprijs
1.25 per kwartaal bij vooruitbetaling
De prijzen van peulvruchten van den nieu
wen oogst, uitgezonderd die van groente en
spliterwten, zijn belangrijk hooger dan in het
vorige winterseizoen.
De stijging van den prijs vindt haar oorzaak
in de geringe oogst aan fijner peulvruchten,
zooals bruine boonen, capucijners enz., waar
door het aanbod zeer klein is, zoodat de vrij
gelaten prijs omhoog is gegaan. Deze kleine
oogst is een gevolg van de weersomstandig
heden en van de geringe beteelde oppervlakte.
De teelt van peulvruchten lokte n.l. niet erg
aan. omdat de prijzen Voor zaaigoed hoog
waren, hetgeen grootere risico’s meebrengt.
Alleen groente en spliterwten vormen een
gunstige uitzondering en zijn in voldoende
mate voorhanden om op normale wijze tegen
den vastgestelden maximumprijs van 84 cent
per kg .teworden verkocht. Doordat de han
del in groente- en spliterwten aan zekere
voorschriften is gebonden -,was het mogelijk
volor deze producten maximumprijzen vast
te stellen. Voor de andere, schaarsche soor
ten zou het noodzakelijk zijn een distributie
op bon in te voeren om prijsvoorschriften ef
fectief te maken en daarvoor is de oogst te
gering. De oogst zou het n.l. niet eens mo
gelijk maken per persoon eenmaal een half
pond ter beschikking te stellen.
