RD.
1947
DE BESTRIJDIHG DEO ERÜS1I6STE UOEKZIEKTE
NO
r’
Een erfenis van het
antieke Griekenland
:h’
don
orH
O
ad
f 1
BH
I!
No. 7
Visdag 24 Janw 4 1947
43e J nargang
Streekblad voor West- en Zuidwest Friesland
Uitgave van Drukkerij Fa. A. J. OSINGA - Bolsward
Perkament
en
Trommelvellen
Wil-
Afke
vedfi.
ard
uls"
TIE
als vergeeld been.
W. L. L SMITS.
Kimswert.
"itgen.
Otte
Vijnia
n
Jen
Op grond van het vorenstaande wenscht
het Hoofdbestuur een krachtig beroep te
doen op de offervaardigheid van de in
gezetenen van Friesland, Groningen en
Drenthe.
Daarom zal een collecte worden georga
niseerd in alle steden en dorpen in deze
gewesten en wel in de week van 27 Jan.-
1 Febr. 1947 (De week waarin de ver
jaardag van Prinses Beatrix wordt ge
vierd). Aan de Groene Kruisafdeeïingen
is nu gevraagd deze collecte te organi-
seeren.
Op velerlei gebied is in Friesland het par
ticuliere initiatief sterk ontwikkeld en
veel is daardoor tot stand gebracht,
waaraan in vele zaken per slot’van re
kening de steun van provincie of ge
meente niet kon worden onttrokken. En
in Friesland is veel door het particulier
initiatief gedragen en gekoesterd. En niet
het minst het sanatorium te Appelscha.
US MUZYK.
Wy hawwe by ós ’n bliesmuzyk,
En dat bliest net sa min.
Hja litte har faek hearre, en
Dat giet eltsien nei it sin.
Hja gyngen ek wol nei ’t „Concours”,
En kamen meast goed wei.
Mei hege sifers sleepten hja
Mannich earste priiskes mei.
De „rippetysjes” trou bisocht,
De geast hiel iensgesind.
Under lieding fan hear Anema
Elts is op tiid presint.
Tritich bliezers, binne nou by ’t Corps,
Fiif, mei liende ynstruminten.
Hja seinen: „Mannen, dat moat oars”,
Mar ’t moast oer gean om ’e sinten.
Wiebe Bakker, Reinder en Jan Boom,
It roun net yn ’e gaten,
Gyngen mei har trijen ris op stap,
Om hjir en der to praten.
Dit praten dat bisloech sa goed,
Hja krigen flink hwat sinten,
En dit stiet nou al fêst, der komt
In nij stel ynstruminten.
Heech rint Kimswert mei syn bliesmuzyk,
Dat die nou wol wer bliken.
Folie tank oan elts, dy dêr foar joech,
Oan earmen en oan riken,
Ek noch in wurd fan tank oan har,
Oan dizze trije mannen.
Dy forwurklikje troch dit moaije wurk
It muzyk syn greate plannen.
Abonnementsprijs
1.23 per kwartaal bij vooruitbetaling;
Advertentieprijs10 cent per m>n.
Giro 87926
e Mak-
aef en
a The-
jrijpma
larsum.
Claaske
is Plet,
elia de
kje, dv
ebrigje
:ob, zv
e Beer
Wiar-
adema
Jbbens
Jansz
Vries
gahui-
17.
Roe-
Meije
lanna
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Redactie en Administratie
Marktstraat 13 - Bolsward
Telefoon 451 (K 5157)
58-3E res.
58-4 alg.
58-5 alg.
leitske
iwsma
irsum.
bei-
7.
dv
a en
melvellen niet konden worden geëxpor
teerd. Bovendien takelden de Duitschers
het fabriekje te Borculo zoodanig toe,
dat er na de bevrijding practisch een jaar
voor noodig was, om weer orde op za
ken te stellen.
Sinds enkele maanden is de fabricage
echter weer aan den gang; ook met den
export kon alweer een aanvang worden
gemaakt. Mochten dus de trommelvellen
van de Canadeesche troepen bijna ver
sleten zijn, geen nood. Het zal niet lang
meer duren, of ze zullen nieuwe op hun
instrumenten kunnen spannen. En ook
zullen staatslieden van vele landen weer
tevreden kunnen worden gesteld en zich
straks opnieuw buigen over het fraaie
Nederlandsche perkament, om hun be
slissingen schriftelijk vast te leggen.
Oud en edel handwerk.
Ruim twintig jaar geleden kreeg Bor
culo eensklaps internationale bekend
heid, doordat het door een storm bijna
geheel werd vernietigd! Een naargeesti
ge bekendheid! We denken liever aan de
beroemdheid van het Borculosche per
kament en de trommelvellen, twee arti
kelen, die altijd naar de verste uithoeken
der wereld gingen; deze bekendheid is
te danken aan een degelijk vakmanschap
en aan het onvermoeid in stand houden
van een merkwaardig en oud edel hand
werk. E. S.
en fosfor, mei de funksje fan it Na
trium, Koper, Jodium yn it lichem?
Were warden
As it der op wierret, kin in
kou in hazze fange.
Rozen en Doornen.
Niet altijd is het pad van de Borculosche
perkamentmakerij over rozen gegaan.
Er waren tijden met veel doornen, waar
in het leek,dat de wereld dit kunstig
geprepareerde product niet meer noodig
had. Doch daar stond tegenover, dat er
ook jaren van overstelpende drukte wa
ren, zooals vlak voor den eersten we
reldoorlog en eveneens in 1938, toen men
bij lange na niet aan de opdrachten kon
voldoen. Tweemaal voor een wereld
brand. Kwam dit misschien, doordat
er zooveel trommelvellen noodig waren
voor de legers, die aanstonds ten oor
log zouden gaan.
De huiden, die noodig zijn voor het ver
vaardigen van dit beroemde Nederland
sche product, konden echter nooit in on
beperkte hoeveelheden worden ingesla
gen. Over het algemeen zijn ze schaarsch
en worden daarom overal ter wereld,
waar maar mogelijk, opgekocht.
Tijdens den oorlog konden dergelijke
vellen natuurlijk niet in ons land worden
ingevoerd, terwijl perkament en trom-
dank zij een belangrijk geschenk aan
geld, dat de Friesche geneesheeren bij
de opening hun collega aanboden. Een
steenen gebouw werd gebouwd, dat in
gericht werd voor vrouwenpaviljoen. De
bouw en inrichtingskosten bedroegen
f 155.000. Alles werd uit eigen middelen
bekostigd. Het houten vrouwenpaviljoen
werd tot kinderpaviljoen ingericht,
later kwam er een hoogst moderne in
richting.
We beschikken nog niet over de laatste
cijfers, doch wel kan worden vermeld,
dat er op 31 Dec. 1945 in het sanatorium
waren 55 mannen, 88 vrouwen en 53 kin
deren, in totaal 196. Deze patiënten kwa
men uit Friesland, Groningen, Drente,
Overijsel, Noord-Holland, Zuid-Holland,
Zeeland, Gelderland, Limburg en Noord-
Brabant.
De resultaten van behandeling van de
afgevoerde patiënten luiden: practisch
hersteld:
mannen 8 lichte aandoening, 15 middel
matige aandoening, 10 zwaardere aan
doening;
vrouwen resp. 13, 8, 3 en 1 andere dan
longtuberculose;
kinderen: 9 en 16.
Verbeterd: mannen 5 middelmatige en 4
zwaardere aandoening, vrouwen: 4 lich
te, 13 middelmatige en 9 zwaardere aan
doening; kinderen resp. 1, 4 en 1.
Niet verbeterd: mannen middelmatige 2,
zwaardere aandoening 11, vrouwen: lich
te 2, middelmatige 3, zwaardere aandoe
ning 2; kinderen: middelmatige 2 en
zwaardere 2.
Dertien personen beëindigden te vroeg
de kuur, terwijl er overleden: mannen:
middelmatige 1, zwaardere 8;
vrouwen: middelmatige 6, zwaardere
13; andere dan longtuberculose 1; kinde
ren: middelmatige 1 en zwaardere 1.
Bij vertrek waren geheel tot arbeiden in
staat 20 mannen en 15 vrouwen, gedeel
telijk tot arbeiden 10 en 11 en niet tot
arbeiden in staat 23 en 32.
In den loop van 1946 werd het patiënten
aantal met 150 vermeerderd.
Moge, zoo schreef de geneesheer-direc-
teur in 1945, dat in 1946 een begin kan
worden gemaakt met den wederopbouw
van het sanatorium. Veel zal er noodig
zijn, maar bovenal is noodig, de mede- f'
werking van al het personeel en de steun
in velerlei opzicht van allen, die mee
willen werken aan de bestrijding van de
ziekte, die zooveel slachtoffers eischt.
En thans breekt een nieuwe periode voor
het sanatorium aan. Het Hoofdbestuur
heeft afgezien van het plan om een vier
tal architecten uit te noodigen tot deel
neming aan een prijsvraag voor het ont
werpen van een bouwplan voor ’n nieuw
sanatorium. Het heeft den heer G. A. Hel-
doorn, architect te Leeuwarden, opge
dragen het ontwerpen van een bouw
plan van een geheel nieuw ziekenhuis,
dat volkomen aan de eischen des tijds
voldoet, en waar de geneeskundige ver
zorging zoo hoog mogelijk wordt opge
voerd. Daarvoor is veel geld noodig. Wel
heeft het bestuur door een zuinig beheer
een uitbreiding- en vernieuwingsfonds
gesticht, dat over een half millioen be
schikt, doch dit is bij lange na niet toe
reikend om de bouwkosten van een
nieuw sanatorium te dragen. Bovendien
sluit de exploitatierekening over 1945
met een tekort van rond f 54.000, terwijl
het tekort over het loopende jaar belang
rijk hooger zal liggen.
Deze tekorten kunnen door de toegestane
verpleegprijsverhooging Tang niet wor
den overbrugd. De prijsbeheersching wil
n.l. geen toestemming geven tot verhoo-
ging van den prijs, welke door andere
sanatoria wordt gevraagd.
Een nieuw ziekenhuis
voor de drie Noordelijke provincies
te APPELSCHA
as de bargen net stean kinne,
en al sa mear, kin
Fan de Martiny-toer.
Wyls’t de greate Steaten jit altyd yn ’e
tiis sitte mei de problemen fan de
atoom-bommen en de freze, dat ien-
kear dizze greate ütfining in wrêld-
ramp bringe sil, sa skriklik dat allin-
nich it tinken deroan de grize oer de
grouwe rinne lit, wurkje de gelearden
oan de freedsume aspekten fan de
atoomsplitsing. En mei great sukses. It
liket der folie op, dat hjirby de féartse-
nijkunde tige baet fine sil.. Dit moaije
en wichtige fak hat mei pasjinten to
krijen, dy’t net prate kinne en dos de
féarts net helpe kinne by syn undersyk.
Oft hja pine yn ’e mage hawwe of dat
it harren oan hwat oars irsnkearret, de
féarts moat it mar riede of ,ewaer sjen
to wurden. Sa sitte wy noch mei folie
problemen, mei sykten, mei féfoer-
kwesjes, mei fortarringsproblémen, ja,
gean mar troch.
oergiet nei it jaer, om yn ’e molke it
lichem to forlitten. De projeksje, seit
ien fan dy ündersikers, is foroare yn in
film, dy’t de wei oanwiist fan it bigjin
ta de ein.
Hwat docht it koper yn it lichem?
Hwer bliuwt it? Hokfor organen nim-
me it op? Hat in kou mei kopsyktme to
min koper yn ’e weefsels? En hwer
bliuwt it koper, dat opnommen wurdt?
De milt en de lever, hwat dogge dy
krekt? De hiele stofwikseling wurdt
troch dizze nije ütfining in hiel ein
düdliker en mei men de enthousiaste
gelearden leauwe, dan duorret it net
lang mear oft al dizze fragen kinne mei
krektens biandere wurde.
De kennis fan it atoom ónthjit foar de
wittenskip, binammen foar de féartse-
nij-kunde en de fiedingslear greate ris-
seltaten to jaen. In nij tiidskrift, alhiel
wijd oan de atoomsplitsing is al for-
skynd.
Litte de lju it iggewearjen oer de
atoombommen nou mar stake en al har
kunde bróke om minske en dier de sou-
nens en woltier to jaen, dy’t hja yn ós
tiid sa bést bróke kinne. Dan soe de nije
wittenskip foar ós allegearre in nije se-
gen wurde kinne, ynpleats fan rampen
en oarloch. En de kar tusken dy twa kin
doch net botte slim wêze, soe men
•üim TJ. de J.
Het vorige jaar werd besloten, om het
Friesch Volkssanatorium te Appelscha uit
te breiden, zoodat het voortaan zal zijn
een sanatorium voor het geheele Noorden
van ons land en het kreeg toen de naam
Beatrix-Oord.
Dit jaar bestaat het sanatorium al 37
jaar. In de jaren, welke aan de stichting
voorafgingen, is er veel strijd gevoerd.
Een sanatorium voor longlijders in het
kille, vochtige lage Friesland? Voor- en
tegenstanders lieten zich met nadruk
hooren. Niettemin begon men in Jbure,
in „Herema-State". Bij de opening begon
Dr. Geers met een zestal patiënten. Op
31 December 1910 waren reeds 44 bed
den bezet. Nagenoeg alle beschikbare
verpleegruimte was ingenomen. Steeds
grooter zorgen baarde het benauwende
gebrek aan verpleegruimte. Door het
aanbouwen van een van onderen en van
boven afgesloten veranda, kreeg men
plaats voor nog 2Q bedden. In 1919 kreeg
de dokter de beschikking over een Rijks-
barak, waardoor de ruimte met 16 bed
den kon worden uitgebreid.
Op 1 Januari 1921 waren 83 patiënten
opgenomen en steeds meer steeg het
aantal personen, die moesten worden af
gewezen. Inmiddels had een comité, be
staande uit de heeren J. H. H. Piccardt,
J. A. Landstra en T. C. Marcus, een col
lecte georganiseerd In de geheele pro
vincie voor een geheel nieuw sanatorium,
welke rond f 100.000opbracht. De
Prov. Staten besloten voor den bouw
een subsidie A fonds perdu toe te staan
van f 100.000.Daarna, in 1921 werd
besloten een nieuw sanatorium met pa-
viljoensysteem te Appelscha te bouwen.
Met recht konden èn genoemd comité én
de Prov. Staten als de stichters van het
tweede sanatorium worden aangemerkt.
Zoo verscheen een houten barak op een
terrein van het Staatsboschbeheer, groot
70 H.A., in de Appelschaster duinen, in
een brok ongerepte natuur, zoo brood-
rtoodig bij de bestrijding van de t.b.c.,
Bonnenlijst
geldig tot en met 8 Februari a.s.:
Bonkaarten KA, KB, KC 701
(strook no. 3):
57-3 alg.
57-4 alg.
57-5 alg.
57-6 alg.
2 rans, tabaksartikelen
200 gram choc, en/of suikerw.
2 rants, tabaksartikelen
150 gram choc, en/of suikerw.
Eieren.
Wanneer op de voor 2 eieren aangewe
zen bonnen 57-4 en 58-4 Alg. niet on
middellijk kan worden afgeleverd, dient
het publiek deze bonnen bij zijn hande
laar vóór in te leveren, waarna afleve
ring zoo spoedig mogelijk zal plaats
hebben.
Sinaasappelen.
De bonnen 57-5 en 58-5 Alg. voor si
naasappelen moeten uiterlljk 29 Januari
a.s. door het publiek bij een handelaar
in groenten en/of fruit worden ingele
verd, waarna aflevering zal geschieden
naar mate de aanvoer plaats heeft.
Tabak.
Van de tabakskaart is thans nog 1 bon
voor 2 rantsoenen aangewezen. Op 30
Januari a.s. zal nogmaals een bon voor
2 rantsoenen worden bekend gemaakt.
men dat mei hwat mineralen yn oarder
bringe? Nimme de bisten dat op, of
net? De moderne atoom-kunde liket ós
hjir greate tsjinsten biwize to sillen.
Men wit nou, dat de lytste dielen fan in
stof, de atomen, bistean ót in keam en
dêromhinne in tal elektronen. Dat dy
kearn likefolle protonen hat as it
atoomgewicht en dos in fosforatoom
normaal 31 protonen hat. Nou hat men
fierder óntdekt, dat it móglik is atomen
to meitsjen, dy’t ien proton mear haw
we as gewoan en sa’n atoom is dan mei-
iens radio-actyf. Dat wol sizze is sicht-
ber to meitsjen foar bipaelde appara
ten. It komt hjir op del, dat men mei de
noadige ynstruminten sokke radio-ac-
tieve atomen hielendal folgje kin op
har wei troch it lichem. Oan diz’ tiid
ta koe men allinnich troch klinysk ón-
dersyk en chemyske analyse to witten
komme hwat er yn it lichem barde. Men
stie by de yngong en by de ótgong, men
koe troch Andersyk op deade en lib-
bene dieren to’neistenby witte, hwat
der barde. Mar nou kin men it fiedsel,
hwat radio active atomen hat, sjen!
Men kin it fosfor bygelyks alhiel folgje
fan slokterm nei de mage, nei de ynge-
wanten en sjen, hwer en hoe’t it bist
dat oerbringt yn it bloed en fêstleit yn
’e bonken. Men kin dan jitteris sjen,
hoe’t it ót 'e bonken wei wer yn it bloed
uur
n:
omdat zoovele malen gelegenheid voor
verpleging in het gezin ontbreekt, in een
allen deskundigen bevredigende omge
ving, op Frieschen bodem en geheel vol
doende aan de moderne medische opvat
tingen.
De landsregeering liet het bestuur bij den
bouw in de steek. Een verzoek om fi-
nancieelen steun, opdat het sanatorium
van steen zou kunnen worden opgetrok
ken, werd geweigerd. Zelfs de leening
van een ton, waarvoor het bestuur aan
bood de jaarlijksche subsidies in te hou
den, werd in Den Haag afgewezen. Als
pleister op de wonde jwerd daarna bij
de opening door een hoogen autoriteit
toegezegd, dat het sanatorium onder ge
lukkiger auspiciën dan andere sanatoria
begon, nu de regeering hun volle mede
werking wilde geven bij den strijd tegen
de t.b.c., door het instellen van een con
sultatiebureau voor Friesland.
In den nazomer van 1922 werd het sana
torium geopend en is thans met eenige
barakken uitgebreid. En nog is de wacht
lijst zoo groot. Rond 200 patiënten wach
ten op opneming. Drie barakken zijn ge
reed gekomen en tot zusterhuis voor 60
verpleegsters ingericht. Voorts werden
nog 2 barakken ingericht, elk van 8 bed
den. En de volgende maand Febr. 1947
kunnen weer 2 barakken worden ge
opend. Doch de nieuwbenoemde genees-
heer-directeur is daartoe niet in staat.
Het aanbod van leerling-verpleegsters is
te kléin, terwijl het tekort aan gediplo
meerde verpleegsters in Nederland 1300
bedraagt.
Deze zijn er wel, doch zij hebben in de
ziekenhuisverpleging een andere richting
gekozen (Marva’s en particuliere ver
pleegsters). Het vorige jaar is de opera-
tie-afdeeling geopend, waarin door prof.
Eerland te Groningen wekelijks één dag
wordt geopereerd, hetgeen de patiënten
zeer waardeeren.
Een röntgenhuis was inmiddels ge
bouwd tusschen de beide paviljoens,
375 gram zachte zeep
2 eieren
500 gram sinaasappelen.
500 gram suiker, boterham-
strooisel, of 1000 gram jam,
stroop enz.
Bonkaarten KD, KE 701
(strook no. 3):
58-3 alg. 375 gram zachte zeep
375 gram zachte zeep
2 eieren
1000 gf. sinaasappelen
58-6, 58-7 alg. 250 gram suiker, boter-
hamstrooisel, of 500 gram
jam, stroop enz.
.Bonkaarten MA, MD 701
(strook no. 3):
57-4 suiker 375 gram suiker, boterh
strooisel of 750 gram jam,
stroop enz.
Tabakskaarten:
T 67
V 68
X 67
X 68
Het is al zoo vaak gezegd en geschre- I
ven, maar het is toch werkelijk een feit,
dat we over het algemeen bedroevend
weinig van ons eigen land weten. Wist
U bijvoorbeeld, dat in het kleine dorpje
Borculo een fabriekje staat want meer
dan een fabriekje is het niet! waar
trommelvellen worden gemaakt?
Trommelvellen, die naar vrijwel alle lan
den ter wereld worden verzonden. Niet
alleen ons leger en marine roffelen op
Borculosche trommelvellen, maar ook de
troepen van Canada, van Frankrijk, van
China, om er maar enkele op te noemen.
En zoowel de paukenist van het Con
certgebouw Orkest te Amsterdam als
zwarte Afrikaansche krijgers bedienen
zich van dit Nederlandsche product. Van
dit fabriekje in Borculo gaan draden naar
Noord- en Zuid-Amerika, naar Afrika,
naar Rusland, naar Spanje, Italië en Tur
kije, naar Voor- en Achter-Indië, naar
Australië, kortom naar practisch alle
landen der aarde.
Niet alleen trommelvellen worden hier
evenwel vervaardigd in deze fabriek, die
al van 1830 af bestaat en sindsdien van
vader op zoon is overgegaan, maar ook
perkament. Het is de eenige Nederland
sche fabriek op dit gebied, en een der be
kendste en zeer weinige in Europa en
zelfs ter wereld.
Geen koortsachtig tempo.
De perkamentindustrie is niet een bedrijf
dat boeit door het koortsachtig tempo,
waarmee tegenwoordig over het alge
meen wordt gewerkt en geproduceerd.
De begrippen mechanisatie en rationali
satie zijn hier volkomen onbekend, daar
de vervaardiging van perkament en trom
melvellen voor het allergrootste deel
handwerk is en een groote vakbekwaam
heid en nauwgezetheid vereischt. Mo
derne toepassingen behooren niet en zul
len ook nooit behooren bij de oude kunst
der perkamentmakerij, die haar hoogste
doel vond in het antieke Griekenland van
Herodotus.
Integendeel. In alle rust en stilte wordt
hier gewerkt. Het merkwaardige is ech
ter, dat de producten, die men vervaar
digt, zooveel lawaai maken. Vooral de
trommelvellen. Maar toch ook perkament
kan veel leven in de brouwerij veroor
zaken, als het belangrijke overheidsbe
sluiten draagt, die veel éclat teweeg
brengenf
Perkament, een zacht roomkleurig of
ivoorwit product, is dus geen massa-pro-
duct. Toch wordt het heden ten dage
nog steeds voor talrijke doeleinden ge
bruikt. Zoo worden belangrijke staats
stukken op perkament geschreven, even
als universitaire bullen, Joodsche wetten
en koninklijke huwelijksacten; ook die
van het huwelijk tusschen Prinses Juliana
en Prins Bernhard is op perkament neer
gelegd. En natuurlijk wordt het verder
gebruikt voor oorkonden, wand- en meu-
belbekleeding, lampekappen, boekom
slagen en artistieke voorwerpen. Het is
een kunstproduct dat schier onverganke
lijk is, dat de eeuwen kan doorstaan en
zelfs na duizenden jaren nog zijn glans
en onverwoestbare kracht behoudt.
Groote vakbekwaamheid.
Perkament wordt gemaakt van kalfs-,
schapen-, geiten- en varkenshuiden. De
bewerking van de vellen is tamelijk in
gewikkeld en eischt veel ervaring. In
eerste instantie moeten de ruwe huiden
worden geloogd, wat bij honderdtallen
tegelijk in diepe kalkputten of kalkkui-
len gebeurt. Na dit loogproces worden
de huiden met een groot mes op de zoo
genaamde „boom” onthaard en daarna
van de vleeschresten ontdaan; dit ont-
vleezen is de eenige bewerking, die ma
chinaal geschiedt. Vervolgens worden de
natte vellen met de grootste accuratesse
op ramen gespannen, om aan de lucht
te kunnen drogen Ervaren vaklui moeten
na dit drogen met speciale messen de
nog steeds op de ramen gespannen vel
len glad schaven en tot slot op maat
snijden.
Natuurlijk is de behandeling voor iedere
huid verschillend en in overeenstemming
met het doel, waarvoor bet eindproduct
moet dienen. De paukenist verlangt bijv,
een teer en doorschijnend trommelvel;
hij wil een anderen toon uit zijn instru
ment hooren dan de Zoeloe uit zijn tam
tam, die de voorkeur geeft aan een apar-
ten, doffen doordringenden klank. Daar
om: een bepaald aantal dagen in de uiai uuen.
kalkputten, en ook een bepaalden tijd Hoe giet it mei it opnimmen fan kalk
drogen. Voor iedere huid en bij elke --
weersgesteldheid is dit weer anders.
Daarin schuilt juist het grootste deel van Hwat’ oarsaek hat de kealle'- óf kop-
het vakgeheim. Maar.Alle huiden leveren syktme? Hoe stiet it mei de opname fan
een fraai product, satijnzacht als het ve'- kalk en fosfor ót de mineral en-ming-
letje van een rijpen perzik, doorzichtig seis? As de kij slop yn it krós binne,
en glanzend, teer-geaderd blank als room wolf yn ’e sturt hawwe, stive poaten
of marmerkleurlg, vast als albast of hard hawwe
als vergeeld been. deade biggen krije
1
Bolswards Nieuwsblad
3»
ff
K f
r
r'
i. Te
gor-
loor,”
jen?”
fluia-
knik-
